👑یک ستاره در هفت آسمان👑
1.11K subscribers
2.29K photos
598 videos
73 files
5.28K links
وبلاگ تخصصی نجوم و اخترفیزیک که از سال ۲۰۱۰ تاکنون بی‌وقفه به کار ترجمه‌ی مطالب متنوع و گوناگونِ این حوزه‌ی دانش، از معتبرترین سایت‌های بین‌المللی می‌پردازد:
http://www.1star7sky.com/
فیسبوک: https://www.facebook.com/1star7sky/
Download Telegram
«لاله‌ای در دل قو»
—------------------------
https://goo.gl/ooG4Gw
این نمای تلسکوپی یک منطقه‌ی درخشان گسیلشی (نشری) را در بر گرفته که در راستای صفحه‌ی کهکشان راه شیری و در محدوده‌ی صورت فلکیِ سرشار از سحابی "ماکیان" (قو، دجاجه) دیده می‌شود.

نام رایج این ابرهای برافروخته‌ی گاز و غبار میان ستاره‌ای، سحابی گل لاله است ولی در کاتالوگ سال ۱۹۵۹ که توسط ستاره‌شناس، استوارت شارپلس گردآوری شد نیز به نام Sh2-101 ثبت شده است. پهنای این سحابی زیبا و پیچیده ۷۰ سال نوریست و فاصله‌اش از زمین هم به حدود ۸۰۰۰ سال نوری می‌رسد. البته سحابی گل لاله تنها ابر کیهانی نیست که چهره ی یک گل را به یاد ما می آورد.

این تصویر از همگذاری داده‌هایی درست شده که تابش اتم‌های یونیده‌ی سولفور، هیدروژن، و اکسیژن را به ترتیب در رنگ‌های سرخ، سبز، و آبی می‌نمایانند.

پرتوهای فرابنفشی که از ستارگان جوان و پرانرژی در لبه‌ی انجمن ستاره‌ایِ "ماکیان OB3"، از جمله ستاره‌ یک ستاره‌ی رده‌ی O به نام HDE 227018 می‌تابد، اتم‌ها را یونیده و به برافروختگی و تابش سحابی گل لاله انجامیده‌اند. HDE 227018 همان ستاره‌ی روشنی است که بسیار نزدیک به کمان آبی‌فام مرکز این لاله‌ی کیهانی دیده می‌شود.

#گل_لاله #ماکیان #Sh2_101 #apod
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
https://1star-7skies.blogspot.com/2016/10/blog-post_26.html
—-------------------------------------------------

به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
«روشنایی ناشناخته در کهکشان ماکیان آ»
—----------------------------------------
https://goo.gl/9GxKOw
* اخترشناسان چیزی را در کهکشان ماکیان آ (#Cygnus_A) دیده‌اند که پیش از این آنجا نبود.

* هفته‌ی گذشته به هنگام برگزاری ۲۲۹مین نشست انجمن اخترشناسی آمریکا در گریپواین تگزاس، اخترشناسان خبری را اعلام کردند که توجه چنین پژوهشگر را به خود جلب کرد: دیدن "چیزی" بسیار درخشان در یک کهکشانِ شناخته شده.

این کهکشان، #کهکشان_بیضیگون ماکیان ای (یا #ماکیان_آ) بود که یکی از درخشان‌ترین چشمه‌های پرتوی رادیویی در آسمانست. فاصله‌ی آن از زمین چیزی نزدیک به ۸۰۰ میلیون سال نوریست (سرخگرایی ۰.۰۵۶). در هسته‌ی این کهکشان یک ابرسیاهچاله در پیله‌ای از گاز پنهان شده و دارد مواد را دیوانه‌وار می‌بلعد و همزمان، دو فواره هم از هر دو سوی آن به فضا جهیده و محیط میان‌کهکشانی را روشن کرده‌ است. این فعالیت تابش‌هایی رادیویی تولید کرده که ماکیان آ را تا این اندازه درخشان کرده‌اند. [خواندید: * کهکشانی در طیف‌های گوناگون نور (https://goo.gl/7JFzj4)]

ریک پرلی از رصدخانه‌ی ملی رادیویی آمریکا (NRAO#) به همراه همکارانش با بهره از آرایه‌ی بسیار بزرگ کارل جانسکی (VLA#) در نیومکزیکو که به تازگی به‌روز شده، نگاهی به ماکیان آ انداختند (از پس از ۱۹۸۹، نخستین باری بود که وی‌ال‌ای این کهکشان را رصد می‌کرد. پرلی در نشست روز ۶ ژانویه به شوخی گفت به نظر می‌رسد دانشمندان در دهه‌ی ۸۰ به اندازه‌ای وقت وی‌ال‌ای را صرف رصد این کهکشان کرده بودند که دیگر احساس نمی‌کردند نیازی به مشاهده‌ی دوباره‌ی آن داشته باشند).

این رصدهای تازه یک شگفتی را نمایان کرد: یک جرم تازه‌ی دوم درست جنوب باختری سیاهچاله‌ی مرکزی آن دیده می‌شد. این جرم در تصاویر رادیویی ۱۹۸۹ نبود. رصدهای پُروضوحِ بیشتری که با بهره از آرایه‌ی خط پایه‌ی بسیار بلند (#VLBA) انجام شد هم این جرم را نشان دادند که آشکارا جدا از هسته‌ی کهکشان بود. فاصله‌ی آن از مرکز کهکشان چیزی نزدیک به ۱۳۰۰ سال نوری است.

این چیز هر چه هست حدود دو برابر درخشان‌تر از درخشان‌ترین ابرنواخترها در این بسامد است. در حقیقت می‌شود گفت بسیار درخشان‌تر از هر سیگنال رادیویی زودگذری که تاکنون دیده شده- به جز ابرسیاهچاله‌های برافزایشی و رویدادهای "گسست کشندی" (tidal disruption) که در زمان بلعیده شدن یک ستاره توسط یک سیاهچاله رخ می‌دهند.

این دانشمندان در بایگانی‌های دیگری هم جستجو کردند و این جرم را در عکس‌های فروسرخ سال ۲۰۰۳ تلسکوپ کک و شاید بشود گفت، در برخی از عکس‌های تلسکوپ فضایی هابل هم یافتند (این جرم به اندازه‌ای سرخ است که در طول موج‌های نور دیدنی (مریی) به خوبی دیده نمی‌شود، و وضوح هابل در این دامنه‌ی طیف به خوبیِ عکس‌های اپتیک سازگارِ کک نیست).

شرکت کنندگان در این نشست علمی بسیار در این باره کنجکاو شدند. کلیر مکس، مدیر رصدخانه‌های دانشگاه کالیفرنیا (که رصدخانه‌های کک و لیک را با هم اداره می‌کند) به سراغ داده‌های گذشته‌ی کک رفت و پی برد که در حقیقت، اخترشناسان پیش از این هم این چشمه را یافته بودند. در سال ۲۰۰۳، گابریلا کانالیزو (که اکنون در دانشگاه ریورساید کالیفرنیاست) و همکارانش به این چشمه‌ی رازگونه برخورده بودند. آنها هم به سراغ داده‌های گذشته رفته و آن را تنها در "برخی" از عکس‌های هابل دیده بودند- آنها درست نمی‌دانستند که آیا این به خاطر چشمک زدن چشمه‌ی نور است یا تنها به این خاطر که هابل به مدت کافی و پیوسته آن را رصد نکرده بوده تا در عکس‌های دیگر هم ثبتش کند.

پژوهشگران دریافتند که این جرم نه یک جرم پیش‌زمینه، در کهکشان خودمانست و نه یک خوشه‌ی ستاره‌ای جوان در خود ماکیان آ. بلکه به نظر می‌رسد یک خوشه‌ی فشرده از ستارگان پیر و سرخ است که از هسته‌ی کهکشانِ بسیار کوچک‌تری که توسط ماکیان آ بلعیده شده بوده جدا شده‌. در پژوهشی که سال ۲۰۰۳ در آستروفیزیکال جورنال منتشر شده بود، اخترشناسان گفته بودند این ادغام کوچک شاید بتواند دلیل "روشن شدن" سیاهچاله‌ی ماکیان آ را هم توضیح دهد....

ادامه در پست بعد 👇🏼👇🏼👇🏼
«لاله سرخ با قلبی سپید»
—------------------------—
https://goo.gl/rwk4xH
این نمای تلسکوپی یک منطقه‌ی درخشان گسیلشی (نشری) را در بر گرفته که در راستای صفحه‌ی کهکشان راه شیری و در محدوده‌ی صورت فلکی سرشار از سحابیِ ماکیان (قو، دجاجه) جای دارد.

نام رایج این ابرهای برافروخته‌ و سرخ‌فام گاز و غبارِ میان ستاره‌ای سحابی گل لاله است ولی در کاتالوگ سال ۱۹۵۹ که توسط ستاره‌شناس، استوارت شارپلس گردآوری شد نیز به نام Sh2-101 (اس اچ۲-۱۰۱) ثبت شده است. این سحابی زیبا و پیچیده با فاصله‌ی حدود ۸۰۰۰ سال نوری از زمین و داشتن ۷۰ سال نوری پهنا، در مرکز این تصویر همنهاده شکفته شده و به گونه‌ای روشن، تنها ابر کیهانی نیست که چهره‌ی یک گل را به یاد ما می‌آورد.

پرتوهای فرابنفشی که از ستارگان جوان و داغ انجمن OB3 در لبه‌ی ماکیان، از جمله یک ستاره‌ی جوان و پرانرژی #رده‌_O به نام HDE 227018 می‌تابد، اتم‌ها را یونیده و به برافروختگی و تابش #سحابی_گل_لاله انجامیده است. HDE 227018 همان ستاره‌ی روشنی است که نزدیک مرکز این لاله‌ی کیهانی به چشم می‌خورد.

ریز-اختروش #ماکیان_ایکس۱ که در سراسر طیف الکترومغناطیسی پرتو می‌افشاند به همراه جبهه‌ی شوک خمیده‌ای که از فواره‌های نیرومندش پدید آورده هم در بالا و سمت راست گلبرگ‌های لاله جای دارند.

#صورت_فلکی_ماکیان #سحابی_گسیلشی
#apod
—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/02/TulipNebula.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
«تکه‌ای از یک پرده ۱۰ هزار ساله»
—------------------------------

ده هزار سال قبل، پیش از آن که تاریخ مدون بشر آغاز شود، نور تازه‌ای به ناگهان در آسمان شبانه‌ی زمین پدیدار شد و پس از چند هفته نیز رو به خاموشی رفت. امروزه ما می‌دانیم که آن نور، نور یک ابرنواختر (انفجار یک ستاره) بود، و ابرهای گسترنده‌ای که از پسماندهای آن به جا مانده را نیز اکنون به نام سحابی پرده می‌شناسیم.

این نمای تلسکوپی واضح، یکی از بخش‌های باختری سحابی پرده را نشان می‌دهد که به عنوان ان‌جی‌سی ۶۹۶۰ رده‌بندی شده ولی به نامِ کمتر رسمیِ سحابی جاروی جادوگر نیز شناخته می‌شود.

موج‌های شوکی که در آن انفجار سهمگین پدید آمد با انتشار در محیط میان ستاره‌ای، فضا را درنوردید و به برافروختگی مواد میان ستاره‌ای انجامید.

در این تصویر که با فیلترهای باند باریک گرفته شده، رشته‌های برافروخته و تابناکی را می‌بینیم که همانند چین و شکن‌هایی بلند در ورقه‌ای که تقریبا از لبه دیده شود به نظر می‌رسند، و در آن، گازهای هیدروژن اتمی (سرخ) و اکسیژن اتمی (آبی-سبز) به خوبی از هم جدا شده‌اند.

پسماند کامل این ابرنواختر حدود ۱۴۰۰ سال نوری از زمین دور است و در صورت فلکی #ماکیان (قو، دجاجه) دیده می‌شود. گستردگی واقعی این جاروی جادوگر به ۳۵ سال نوری می‌رسد.

ستاره‌ی پرنوری که درون تصویر دیده می‌شود، ستاره‌ی "۵۲ ماکیان" است و در یک آسمان تاریک از جایی بدون آلودگی نوری، با چشم نامسلح هم دیده می‌شود. این ستاره ارتباطی با آن ابرنواختر باستانی ندارد.

#پسماند_ابرنواختر #سحابی_گسیلشی
#apod
https://goo.gl/KkzwPS
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/04/ap180408.html
—-------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
«در قلب ماکیان»
——————--

ستاره‌ی ابرغول گامای ماکیان در مرکز چلیپای شمالی، اخترگانِ (صورتواره‌ی) آشنای صورت فلکی #ماکیان جای دارد.

این ستاره‌ی درخشان که نام رایجش صدر یا صدر دجاجه است را می‌توانید در میانه‌ی این نمای پرزرق و برق آسمان ببینید، به همراه مجموعه‌ای از ستارگان، ابرهای غبار، و سحابی‌های برافروخته و تابناک که همگی در صفحه‌ی کهکشان راه شیری جای گرفته‌اند.

گستره‌ی این نما در آسمان تقریبا ۴ درجه (هشت برابر قرص کامل ماه) است و #سحابی_گسیلشی آی‌سی ۱۳۱۸ و خوشه‌ی ستاره‌ای بازِ ان‌جی‌سی ۶۹۱۰ را هم در خود جای داده.

سحابی آی‌سی ۱۳۱۸ در سمت چپ گامای ماکیان مانند دو بالِ درخشان کیهانی دیده می‌شود که با رگه‌ی بلندی از غبار تیره از هم جدا شده‌اند و از همین رو به نام سحابی پروانه نیز شناخته می‌شود [با سحابی پروانه (ان‌جی‌سی ۶۳۰۲) فرق دارد-م].

بالا و سمت چپ گامای ماکیان هم ستارگان جوان خوشه‌ی ان‌جی‌سی ۶۹۱۰ را می‌بینیم که هنوز کاملا کنار همند.

ابرغول گامای ماکیان بر پایه‌ی برخی از برآوردها حدود ۱۸۰۰ سال نوری از زمین فاصله دارد ولی فاصله‌ی آی‌سی ۱۳۱۸ و ان‌جی‌سی ۶۹۱۰ از زمین چیزی میان ۲۰۰۰ تا ۵۰۰۰ سال نوری برآورد شده.

#apod
--------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/08/ap180804.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
«بوم کیهانی با رنگ‌های متضاد»
------------------------------

این نمای رنگین کیهانی با رنگ‌های گوناگون و متضادش ستارگان، غبار، و گازهای برافروخته و درخشان پیرامون ان‌جی‌سی ۶۹۱۴ را نشان می‌دهد. این مجموعه سحابی‌های بازتابی با فاصله‌ی حدود ۶۰۰۰ سال نوری از زمین، در راستای صورت فلکی بلندپروازِ شمالی #ماکیان و صفحه‌ی کهکشان راه شیری جای دارند.

در این بوم نقاشی کیهانی هم ابرهای غبار میان‌ستاره‌ای را می‌بینیم که بر زمینه‌ی ستارگان پشتشان به حالت ضدنور و تیره در آمده‌اند، و هم سحابی‌های گسیلشی که از برافروختگی گازهای هیدروژن آنها را سرخ‌فام کرده، و هم سحابی‌های بازتابی آبی‌فامی که از بازتاب نور ستارگان توسط ابرهای غبار پدید آمده‌اند.

پرتوهای فرابنفشِ ستارگان بزرگ، داغ و جوان انجمن ستاره‌ای گسترده‌ی ماکیان اوبی۲ (Cygnus OB2) گازهای هیدروژن اتمی منطقه را یونیده کرده؛ بازپس‌گیری الکترون‌های جدا شده توسط این اتم‌ها، رنگ سرخ ویژه‌ای را به این ابرها داده است.

رنگ آبی سحابی‌های بازتابی این منطقه هم دستاورد بازتاب نور آبی همین ستارگان انجمن ماکیان اوبی۲ از روی ابرهای غبار است.

این چشم‌انداز تلسکوپی میدان به اندازه‌ی حدود ۱ درجه را نشان می دهد که در فاصله‌ی برآوردی ان‌جی‌سی ۶۹۱۴، تقریبا هم‌ارز ۱۰۰ سال نوریست.

#apod #سحابی_گسیلشی #سحابی_بازتابی

--------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/08/ap180830.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
«پیله سرخ ماکیان»
------------------

سحابی پیله در دل خود خوشه‌ای از ستارگان نوزاد و رو به رشد را پنهان کرده. این پیله‌ی کیهانی که بالا، سمت راست دیده می‌شود همچنین دنباله‌ی بلندی از ابرهای غبار تیره‌ی میان‌ستاره‌ای در سمت چپ خود دارد.

#سحابی_گسیلشی زیبای پیله که به نام آی‌سی ۵۱۴۶ نیز شناخته می‌شود، حدود ۱۵ سال نوری گستردگی دارد و به فاصله‌ی حدود ۳۳۰۰ سال نوری از زمین در راستای صورت فلکی شمالی #ماکیان دیده می‌شود.

سحابی پیله هم مانند دیگر مناطق ستاره‌زایی، ابرهای گاز هیدروژنی دارد که از تابش پرانرژی ستارگان داغ و جوان برانگیخته شده و پرتوی سرخ‌فام ویژه‌ای از خود می‌گسیلند، و همچنین مناطقی از غبار در لبه‌ی یک ابر مولکولی تقریبا نادیدنی، که نور ستارگان را به رنگ آبی بازمی‌تابانند.

در حقیقت، ستاره‌ی درخشان نزدیک مرکز این سحابی به احتمال بسیار تنها چند صد هزار سال سن دارد و نه تنها باعث برافروختگی سحابی شده بلکه با پس زدن و پراکندن گاز و غبار ستاره‌زاییِ ابر مولکولی، در آن یک حفره هم پدید آورده است.

این نمای رنگی بسیار ژرف (با نوردهی بلند) از سحابی پیله ویژگی‌های فریبنده‌ای را درون و پیرامون این پرورشگاه غبارآلود ستاره‌ای نشان می‌دهد.
#apod

--------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/09/ap180919.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
«یادگار محو یک ستاره مرده»
—------------------------—

#پسماند_ابرنواختر دبلیو۶۳، روح ستاره‌ای که دیرزمانیست مرده، در راستای صفحه‌ی کهکشان راه شیری در صورت فلکی #ماکیان مانند یک حلقه‌ی دود محو و کم نور کیهانی خودنمایی می‌کند و با نمای شبحگونش بر زمینه‌ای از ابرهای در هم پیچیده‌ی کیهانی به رنگ آبی می‌درخشد.

این تصویر موزاییکی زیبا از پیوند ۱۲ نما درست شده که بر روی هم با نوردهی ۱۰۰ ساعته، و به کمک فیلترهای باریک-باند گرفته شده‌اند. چارچوب کلی تصویر گستره‌ای بیش از چهار قرص ماه کامل را در آسمان سیاره‌ی زمین می‌پوشاند.

اینجا نور ویژه‌ی گسیلیده از اتم‌های یونیده‌ی گوگرد، هیدروژن، و اکسیژن به ترتیب به رنگ‌های سرخ، سبز، و آبی نمایانده شده‌.

این پسماندِ پوسته‌ای که همچنان رو به گسترش است، تاکنون قطری حدود ۱۵۰ سال نوری پیدا کرده. فاصله‌ی آن نیز از ما نزدیک به ۵۰۰۰ سال نوریست.

هنوز هیچ چشمه‌ای به عنوان بازمانده‌ی ستاره‌ی مادری دبلیو۶۳ (ستاره‌ی منفجر شده) شناسایی نشده. به گفته‌ی دانشمندان، نور انفجار این ستاره احتمالا حدود ۱۵۰۰۰ سال پیش به زمین رسیده بوده.
#apod https://goo.gl/p6HvrQ
—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/11/ap181102.html
—-------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky