👑یک ستاره در هفت آسمان👑
1.11K subscribers
2.29K photos
598 videos
73 files
5.28K links
وبلاگ تخصصی نجوم و اخترفیزیک که از سال ۲۰۱۰ تاکنون بی‌وقفه به کار ترجمه‌ی مطالب متنوع و گوناگونِ این حوزه‌ی دانش، از معتبرترین سایت‌های بین‌المللی می‌پردازد:
http://www.1star7sky.com/
فیسبوک: https://www.facebook.com/1star7sky/
Download Telegram
«سیاره‌ای جهنمی با جو تیتانیوم»
—---------------------------

* گروهی از پژوهشگران به رهبری یک ایرانی، برای نخستین بار در آسمان یک سیاره‌ی فراخورشیدی "اکسید تیتانیوم" شناسایی کرده‌اند.

اخترشناسان به کمک تلسکوپ بسیار بزرگ (وی‌ال‌تی) در رصدخانه‌ی جنوبی اروپا در شیلی توانسته‌اند این ماده را در جو "وسپ-۱۹بی" (WASP-19b)، سیاره‌ای سوزان در فاصله‌ی ۸۱۵ سال نوری زمین در #صورت_فلکی_بادبان شناسایی کنند.

رایان مکدونالد، اخترشناس دانشگاه کمبریج بریتانیا و یکی از نویسندگان این پژوهش می‌گوید: «وجود اکسید تیتانیوم در جو وسپ-۱۹بی می‌تواند اثرهایی چشمگیر بر دما و گردش جو آن بگذارد.»

یکی از این اثر‌ها می‌تواند "وارونگی گرمایی" باشد. به گقته‌ی پژوهشگران، اگر اکسید تیتانیوم از اندازه‌ای بیشتر باشد می‌تواند جلوی ورود و خروج گرما از جو را بگیرد و باعث شود لایه‌های بالایی جو داغ‌تر از لایه‌های پایینی شوند (این پدیده در پوش‌سپهر یا همان استراتوسفر جو زمین نیز رخ می‌دهد ولی مقصر در اینجا ازون است نه اکسید تیتانیوم).

وسپ-۱۹بی سیاره‌ی غول‌پیکر شگفت‌انگیزی با جرمی نزدیک به جرم مشتری است. این فراسیاره (#سیاره‌_فراخورشیدی) به گونه‌ای باورنکردنی به ستاره‌ی میزبانش نزدیک است و هر ۱۹ ساعت یک بار به گرد آن می‌چرخد [هر سالش ۱۹ ساعت است! -م]. در نتیجه گمان می‌رود میانگین دمای جو آن به حدود ۲۰۰۰ درجه‌ی سلسیوس برسد.

این پژوهشگران -به رهبری دانشمند ایرانی، الیار صداقتی از رصدخانه‌ی جنوبی اروپا، مرکز هوافضای آلمان، و دانشگاه فنی برلین- به مدت یک سال، وسپ-۱۹بی را با بهره از دستگاه بازسازی شده‌ی فورس۲ی وی‌ال‌تی بررسی کردند. آنها به کمک این رصدها پی بردند که مقدار کمی اکسید تیتانیوم، به همراه آب و ردی از سدیم، در هوای سوزان این فراسیاره در گردش است.

صداقتی می‌گوید: «ولی آشکارسازی این مولکول‌ها کار ساده‌ای نبود، ما نه تنها نیار به داده‌هایی با کیفیت استثنایی داشتیم، بلکه تجزیه و تحلیل پیچیده‌ای را هم باید انجام می‌دادیم. ما برای نتیجه‌گیری، الگوریتمی به کار بردیم که میلیون‌ها طیف از دامنه‌ی گسترده‌ای از همنهش‌های شیمیایی، دماها، و ویژگی‌های ابر یا ریزگرد را بررسی می‌کرد.»

یکی دیگر از نویندگان، نیکو مادهوسودهان که او هم از دانشگاه کمبریج است می‌گوید: «این که بتوانیم فراسیاره‌ها را در این سطح از جزییات بررسی کنیم چیزی نویدبخش و بسیار هیجان‌انگیز است.»

به گقته‌ی اعضای این گروه، این پژوهش تازه افزون بر آن که آگاهی بیشتری درباره‌ی وسپ-۱۹بی به ما می‌دهد، به طور کلی به پژوهشگران در بهبود مدل‌سازی از جو فراسیاره‌ها نیز کمک می‌کند. پژوهشنامه‌ی این دانشمندان روز ۱۳ سپتامبر در نگارشِ برخط (آنلاین) نشریه‌ی نیچر منتشر شد.

https://goo.gl/QiziWu
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/09/WASP-19b.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram: @onestar_in_sevenskies
«سیاره‌ای که از آسفالت تازه هم تیره‌تر است!»
—----------------------------------------
https://goo.gl/5722JT
* سیاره‌های بیگانه هر رنگی می‌توانند داشته باشند، از جمله رنگی به سیاهی قیر. بر پایه‌ی پژوهشی تازه، سیاره‌ی فراخورشیدی غول‌پیکر و داغ وسپ-۱۲بی (WASP-12b) به اندازه‌ای تیره است که سپیدایی یا آلبدوی آن در بالاترین اندازه‌اش تنها به ۰.۰۶۴ می‌رسد.

نویسنده‌ی اصلی پژوهش، تیلور بل، دانشجوی کارشناسی ارشد اخترشناسی در دانشگاه مک‌گیل مونترآل می‌گوید: «این مقداری بی‌اندازه کم است و باعث شده این سیاره از آسفالت تازه هم تیره‌تر باشد!»

برای این که بهتر این تیرگی را بفهمید، سپیدایی ماه خودمان ۰.۱۲ است و سپیدایی زمین ۰.۳۷. انسلادوس، ماه یخی کیوان که بازتابنده‌ترین جرم سامانه‌ی خورشیدی است، سپیدایی‌اش به ۱.۴ می‌رسد. این رقم‌ها "سپیدایی هندسی" این اجرامست‌، یعنی نسبت روشنیِ جرم اگر بیننده پشت به چشمهء‌ی نور باشد، به روشنی یک صفحه‌ی بازتابنده‌ی کامل در همان نقطه و همان اندازه. مقیاس دیگری که برای سپیدایی به کار می‌رود "سپیدایی باند" است است که مقدار کل انرژی بازتابیده از جرم در همه‌ی طول موج‌ها را نشان می‌دهد و از ۰ تا ۱ را در بر دارد.)

وسپ-۱۲بی حدود ۱۴۰۰ سال نوری از زمین فاصله دارد. این فراسیاره (#سیاره‌_فراخورشیدی) دارای قطری تقریبا ۲ برابر مشتری است و در زمانی به اندازه‌ی ۱.۱ روز زمین، یک دور به گرد ستاره‌اش می‌چرخد.

نزدیکی بی‌اندازه‌ی وسپ-۱۲بی به ستاره‌ی میزبانش از آن دنیایی شگفت‌انگیز و دوزخی ساخته (سیاره‌هایی که تا این اندازه به ستاره‌شان نزدیکند درگیر #قفل_گرانشی با آن شده و همیشه یک سمتشان رو به آنست، مانند ماه و زمین). به گفته‌ی این دانشمندان، کشش گرانشی نیرومند ستاره پیکره‌ی آن را تخم مرغی کرده، و دمای سمت روز این سیاره هم به ۲۶۰۰ درجه‌ی سلسیوس می‌رسد.

وسپ-۱۲بی از زمان یافته شدنش در سال ۲۰۰۸ تاکنون به طور گسترده‌ای بررسی شده. ولی بل و گروهش در اکتبر ۲۰۱۶ نگاه دیگری به آن انداخته و این "مشتری داغ" را به کمک تصویربردار طیفی تلسکوپ فضایی (STIS) در #تلسکوپ_فضایی_هابل بر رسی کردند.

بل می‌گوید این سپیدایی پایین ما را شگفت‌زده ساخت. وی می‌افزاید: «مشتری‌های داغ دیگری هم یافته شده که بسیار سیاهند، ولی آنها بسیار خنک‌تر از وسپ-۱۲بی بوده‌اند. در مورد آنها نظر داده شده که چیزهایی مانند ابرها و فلزهای قلیایی باعث درآشامش (جذب) نور می‌شوند، ولی چنین چیزی برای وسپ-۱۲بی کاربرد ندارد زیرا بی‌اندازه داغست.»

در واقع وسپ-۱۲بی به اندازه‌ای داغست که مولکول هیدروژن (همان اچ۲) در آسمانش می‌شکند و به هیدروژن اتمی تبدیل می‌شود. پژوهش این گروه نشان می‌دهد که جو این سیاره به طور عمده از هلیوم و هیدروژن اتمی تشکیل شده، این همنهش است که چنین نمای قیرگونی به سیاره داده.

وسپ-۱۲بی تنها دومین فراسیاره‌ایست که سپیدایی طیفی آن با این روش اندازه گرفته می‌شود. پیش از آن، مشتری داغِ اچ‌دی ۱۸۹۷۳۳بی را داشتیم که به رنگ آبی تیره دیده می‌شد. [درباره‌اش خواندید: * هابل یک سیاره آبی‌رنگ یافت؛ واقعا آبی! (https://goo.gl/PA1ZCx)]

بل می‌گوید: «این حقیقت که دو فراسیاره‌ی نخستی که #سپیدایی طیفی‌شان اندازه گرفته شده این همه با هم متفاوتند، اهمیت این گونه رصدهای طیفی، و همچنین گوناگونی مشتری‌های داغ را نشان می‌دهد.»

اگرچه وسپ-۱۲بی تقریبا هیچ نوری بازنمی‌تاباند، ولی [خودش] مقداری نور می‌گسیلد: این سیاره به اندازه‌ای داغست که مانند فلز گداخته، پرتویی سرخ‌فام از خود می‌تاباند.

این نوشته‌ی کوتاه را درباره ی این سیاره خوانده بودید: * دنیای محکوم به نابودی (https://goo.gl/5mrwpY)

—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/09/WASP-12b.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram: @onestar_in_sevenskies
«ستاره‌ای با حلقه‌های شگفت‌انگیز»
—---------------------------—
https://goo.gl/kc4eN4
چرا گرداگرد ستاره‌ی دهان ماهی (آلفا ماهی، فم‌الحوت) را حلقه‌ی بزرگی از یخ در بر گرفته؟

این ستاره‌ی شگفت‌انگیز -که به آسانی در آسمان شب دیده می‌شود- تنها حدود ۲۵ سال نوری از زمین دور است و تا جایی که دریافته‌ایم، دستکم یک سیاره‌ دارد، با چندین قرص غبار درونی. سیاره‌ی آن، "دهان ماهی بی" به نام داگون نیز شناخته می‌شود.

از همه شگفت‌انگیزتر این که، گویا این ستاره یک حلقه‌ی بیرونی هم دارد که لبه‌ی درونی‌اش به گونه‌ی نامعمولی واضح و صاف است؛ این حلقه حدود ۲۰ سال پیش یافته شده بود.

در این تصویر که به تازگی توسط آرایه‌ی بزرگ میلیمتری/زیرمیلیمتری آتاکاما (#آلما) گرفته شده، همین حلقه‌ی بیرونی را با جزییاتی کامل و بی‌سابقه می‌بینیم. حلقه به رنگ صورتی نشان داده شده و تصویر زمینه که عکس تلسکوپ هابل از سامانه‌ی دهان ماهی است نیز به رنگ آبی دیده می‌شود.[بیشتر بخوانید: * واضح‌ترین تصویر از حلقه غبار پیرامون ستاره "دهان ماهی" (https://goo.gl/6LGshu)]

بر پایه‌ی نظریه‌ی پیشرو، این حلقه در اثر برخوردهای خشن بی‌شمار میان دنباله‌دارهای یخی و خرده‌سیاره‌ها -تکه‌های ساختمانی سیاره‌ها- پدید آمده ولی مرزهای حلقه دستاورد گرانش سیاره‌هاییست که هنوز دیده نشده‌اند.

اگر این نظریه درست باشد، پس به احتمال بسیار همه‌ی سیاره‌های درونی سامانه‌ی دهان ماهی به گونه‌ای پیوسته زیر بمباران شهاب‌ها و دنباله‌دارهای بزرگند.

سامانه‌ی سیاره‌ای خود ما هم چهار میلیارد سال پیش، در روزگاری که به نام "واپسین بمباران سنگین" خوانده می‌شود، یک چنین چیزی را از سر گذرانده بوده.
#apod #سیاره_فراخورشیدی

—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/10/Dagon.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
«تله غبار پیرامون یک ستاره»
—-------------------------

در این عکس که توسط آرایه‌ی بزرگ میلیمتری/زیرمیلیمتری آتاکاما (آلما) گرفته شده، "وی۱۲۴۷ شکارچی" را می‌بینیم، یک ستاره‌ی جوان و داغ که با حلقه‌ای پویا از گاز و غبار، به نام فرص پیراستاره‌ای، در میان گرفته شده. چنان چه اینجا می‌بینیم، این قرص دو بخش دارد: یک حلقه‌ی مواد در مرکز با لبه‌های واضح و آشکار، و یک ساختار هلالی تنُک‌تر در بخش بیرونی.

منطقه‌ی میان حلقه و هلال، که مانند نواری تیره دبده می‌شود گویا توسط سیاره‌ای جوان درست شده که با گردش یه دور ستاره، گاز و غبار درون قرص را سر راهش می‌روبد و کنار می‌زند. این سیاره در مسیرش به گرد ستاره‌ی میزبان، با حرکت خود مناطقی پرفشار را در در دو سمت مسیرش پدید می‌آورد، مانند یک کشتی که با پیشروی در آن، موج‌های کمانی پدید می‌آورد. این مناطق پرفشار می‌توانند سدهایی محافظ پیرامون مناطقی که سیاره‌ها در آنها ساخته می‌شود بسازند؛ ذرات غبار تا میلیون‌ها سال در این مناطق به دام می‌افتد و بدین ترتیب، فرصت و زمان کافی برای انباشته شدن و چگالش و رشد پیدا می‌کند.

وضوح عالی آلما به اخترشناسان امکان داد تا برای نخستین بار، ساختار پیچیده‌ی چنین تله‌ی گردابی غباری را بررسی کنند. این عکس نه تنها دامِ هلالی‌شکل غبار در لبه‌ی بیرونی آن نوار تیره را آشکار کرده، بلکه همچنین مناطقی با غبار افزون درون حلقه را هم نشان می‌دهد؛ این غبارهای افزوده می‌توانند نمایانگر یک دام غبار دیگر باشد که در مدار آن سیاره‌ی احتمالی به دام افتاده‌اند. این پیش‌بینی‌های شبیه‌سازی‌های رایانه‌ای پیشین را تایید می‌کند.

به دام افتادن غبار یکی از فرآیندهاییست که می‌تواند راه حل یک مشکل بزرگ در نظریه‌های کنونی سیاره‌زایی باشد؛ در این مشکل گفته شده که ذرات پیش از آن که فرصت انباشت و رسیدن به اندازه‌ی یک خرده‌سیاره داشته باشند، به سوی ستاره‌ی مرکزی کشیده شده و نابود می‌شوند (مساله‌ی رانش شعاعی).
#سیاره_فراخورشیدی #صورت_فلکی_شکارچی
https://goo.gl/nsSrVF
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/10/V1247.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
«کشف یک "ماه" فراخورشیدی که از هر نظر دانشمندان را به شگفتی واداشته»
—---------------------------------------------------------------------

در ماه ژوییه‌ی امسال خبرهای وسوسه‌انگیزی از یافته شدن یک ماه به گرد یک #سیاره‌_فراخورشیدی به گوش رسید. اگرچه وجود این "فراماه" (ماه فراخورشیدی) هنوز تایید قطعی نشده، ولی شواهد نشان می‌دهند که این جرم گویا شگفت‌انگیزتر از هر آنچه تا امروز می‌پنداشتیم است و حتی شکل‌گیری آن هم سازوکاری ناشناخته داشته.

دیوید کیپینگ از دانشگاه کلمبیا در نیویورک، از سال ۲۰۱۲ تاکنون رهبری پژوهشی را برای جستجوی ماه‌های فراخورشیدی در داده‌های #فضاپیمای_کپلر بر عهده داشته. در ماه ژوییه، او و دانشجویش الکس تیچی اعلام کردند نشانه‌هایی از یک فراماه غول‌پیکر را یافته‌اند که احتمالا به گرد یک غول گازی در فاصله‌ی ۴۰۰۰ سال نوری زمین می‌گردد [این غول گازی کپلر-۱۶۲۵بی نام دارد و به نوبه‌ی خود، به گرد یک ستاره‌ی خورشیدسان به نام کپلر-۱۶۲۵ در صورت فلکی ماکیان می‌چرخد-م].

اگرچه این ماه هنوز فرضی است -و کیپینگ پیش از این هم نامزدهایی را یافته بود که بدون به جا گذاشتن هیچ ردی ناپدید شده بودند- ولی این مورد می‌تواند فصل تازه‌ای در جستجوی زندگی فرازمینی بگشاید و از همین رو بسیاری را درباره‌ی چیستی آن کنجکاو کرده.

رنه هلر از بنیاد ماکس پلانک برای پژوهش سامانه‌ی خورشیدی در آلمان، تصمیم به بررسی همین موضوع گرفته.

این بررسی ساده‌ای نیست. از آنجایی که این فراماه هنوز تایید نشده، آگاهی بسیار کمی از آن در دست است- اندازه و جرم دقیق آن ناشناخته است. هلر بر پایه‌ی محاسباتی که از روی داده‌های کپلر انجام داده گمان می‌کند که این ماه می‌تواند هر چیزی باشد، از یک جرم گازی کوچک به اندازه‌ی زمین گرفته تا جرمی سنگی و پوشیده با اقیانوس به بزرگی کیوان. ولی به نظر او ممکن‌ترین سناریو چیزیست درست میان این دو: یک دنیای نپتون-مانند.
@onestar_in_sevenskies
یک چنین مگا-ماهی در سامانه‌ی خورشیدی وجود ندارد و همین باعث شگفت‌انگیزی این فراماه احتمالی شده. به همین دلیل سازوکار پیدایش آن هم به کلی برایمان یک راز است.

⚫️ راه‌های ساخته شدن یک ماه
در حقیقت به گفته‌ی هلر، پیدایش این ماه را نمی‌توان با شناختمان از فرآیند پیدایش ماه‌ها در سامانه‌ی خورشیدی توضیح داد. برای نمونه، کره‌ی ماه خودمان در پی برخورد سهمگین جرمی با زمین، از تکه‌های جدا شده‌ی زمین درست شده. ماه‌های مشتری هنگامی که این سیاره‌ی غول‌پیکر داشت شکل می‌گرفت، از قرص گاز و غباری که زمانی سامانه‌ی خورشیدی را پر کرده بود ساخته شدند. و [تریتون، بزرگ‌ترین] ماه نپتون در حقیقت بعدها به دام گرانش این سیاره افتاده بوده.

این سه، تنها سازوکارهایی هستند که اخترشناسان می‌شناسند- و هیچ یک از آنها ساخته شدن ماهی به این بزرگی را توضیح نمی‌دهد. یعنی اگر وجود این فراماه تایید شود، به گفته‌ی هلر: «یک چیستان بزرگ برای نظریه‌پردازان پیدایش این اجرام پدید خواهد آورد.» وی می‌افزاید: «من با بهره از داده‌های کپلر و شناختی که از سامانه‌ی خورشیدی دارم، نمی‌توانم چگونگی پیدایش آن را بفهمم.»

تیچی و کیپینگ تلاش کرده‌اند نظریه‌پردازان را ...

ادامه در پست بعد 👇👇👇👇
«کشف سیاره‌ای که به خودش ضدآفتاب می‌زند!»
—------------------------------------------

* گویا شگفتی سیاره‌های فراخورشیدی پایانی ندارد. سیاره‌ی فراخورشیدی غول‌پیکر داغی یافته شده که برفی از دی‌اکسید تیتانیوم بر سطح آن می‌بارد، ماده‌ای که یکی از اجزای اصلی کرم‌های ضدآفتاب است.

اخترشناسان به کمک تلسکوپ فضایی هابل ناسا سیاره‌ی کپلر-۱۳ای‌بی در فاصله‌ی ۱۷۳۰ سال نوری زمین که شش برابر پرجرم‌تر از مشتری است را بررسی کردند.

کپلر-۱۳ای‌بی بسیار به ستاره‌ی میزبانش نزدیک است و هر ۱.۸ روز زمینی یک بار به گرد آن می‌چرخد. همین نزدیک بودن باعث شده این فراسیاره با دمای سمتِ روزِ حدود ۲۷۶۰ درجه‌ی سلسیوس (۵۰۰۰ درجه‌ی فارنهایت)، یکی از داغ‌ترین سیاره‌های یافته شده تا به امروز باشد. گفتنی است کپلر-۱۳ای‌بی هم مانند بسیاری از سیاره‌هایی که مدار تنگ دارند، در قفل گرانشی با ستاره‌اش گرفتار شده و بنابراین یک سمتش همیشه روز است و یک سمتش همیشه شب.

رصدهای هابل نشان داده که دماهای بالای جو کپلر-۱۳ای‌بی کمتر از لایه‌های پایین آنست- این مایه‌ی شگفتیست زیرا بیشتر سیاره‌های فراخورشیدی که از گونه‌ی "مشتری داغ" هستند الگویی وارونه‌ی این را نشان می‌دهند.

در بیشتر مشتری‌های داغ، گاز دی‌اکسید تیتانیوم در بالای جو سیاره نور خورشید را درمی‌آشامد (جذب می‌کند) و این انرژی را به شکل گرما می‌گسیلد که همین به گرمایش جو بالایی می‌انجامد. پس چرا کپلر-۱۳ای‌بی این گونه نشده؟ به گمان دانشمندان، بادهای نیرومندِ این سیاره، دی‌اکسید تیتانیوم را به سمت شب سیاره می‌راند و این گاز هم در آنجا سرد و چگالیده شده و ابر می‌سازد. این ابرها هم سپس "برفی" از ضدآفتاب می‌سازند که به لطف گرانش نیرومند کپلر-۱۳ای‌بی، به درون لایه‌های پایین‌تر جو آن می‌بارند. این برف سپس دوباره به سمت روز رانده شده و در آنجا دوباره بخار می‌شود.

نویسنده‌ی اصلی پژوهش، تامس بیتی استادیار دانشگاه ایالتی پنسیلوانیا می‌گوید: «چیزهایی که از کپلر-۱۳ای‌بی دیده‌ایم، چگونگی چگالش (میعان) و پیدایش ابرها در جو مشتری‌های بسیار داغ، و تاثیر گرانش بر همنهش (ترکیب) یک جو را به ما نشان می‌دهد. هنگام نگاه کردن به این سیاره‌ها، نه تنها از میزان داغیشان، بلکه از گرانششان هم باید آگاه باشیم.»

به گفته‌ی پژوهشگران، فرآیند "تله‌ی سرد"ی که در کپلر-۱۳ای‌بی دیده شده تاکنون در هیچ #سیاره_فراخورشیدی عملا دیده نشده بوده.

بیتی می‌افزاید، این پژوهش تازه -که پژوهشنامه‌ی آن در شماره‌ی اکتبر ۲۰۱۷ آسترونومیکال جورنال منتشر شده- به اخترشناسان در بهتر شناختن سیاره‌های فراخورشیدی که بیشتر مانند سیاره‌ی خودمانند کمک می‌کند.

وی می‌گوید: «بررسی‌های بسیاری که ما روی سیاره‌های گونه‌ی #مشتری_داغ انجام می‌دهیم بستر آزمایشی برای بررسی رفتار جَوی در سیاره‌های سنگی زمین‌سان است. آشنایی بیشتر با جو این سیاره‌ها و کارکردشان به ما در بررسی سیاره‌های کوچک‌تر، که هم دیدنشان سخت‌تر است و هم ویژگی‌های پیچیده‌تری در جَوشان دارند کمک می‌کند.»

کپلر-۱۳ای‌بی چنان چه از نامش بر می‌آید، توسط تلسکوپ فضایی سیاره‌یاب کپلر ناسا، در سال ۲۰۱۱ یافته شده. این سیاره عضو یک سامانه‌ی سه-ستاره‌ای است که یکی از آنها با نام کپلر-۱۳ای میزبان این مشتری داغست؛ دو ستاره‌ی دیگر به نام‌های کپلر-۱۳بی و کپلر-۱۳سی شناخته می‌شوند و در واقع یک ستاره‌ی دوتایی‌اند که یکی از آنها یک ستاره‌ی کوتوله‌ی نارنجی (ستاره‌ی رشته‌ی اصلی رده‌ی K) است.
https://goo.gl/w7w4Bb
—---------------------------------------—
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/10/Kepler-13Ab.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
«کشف ۲۰ سیاره زیست‌پذیر که جلوی چشممان بودند ولی تاکنون آنها را نیافته بودیم»
—------------------------------------------------------------------------—

* شاید سیاره‌های فراخورشیدی زیست‌پذیر از آن چه فکر می‌کردیم هم بیشتر باشند. در بررسی داده‌های تلسکوپ فضایی کپلر وجود ۲۰ سیاره‌ی تازه را نشان داد که احتمالا می‌توانند زیست‌پذیر هم باشند.

در فهرست این فراسیاره‌ها چند سیاره که به گرد ستاره‌ای مانند خورشید خودمان می‌چرخند هم وجود دارد. یک دور مداری برخی از این سیاره‌ها (یک سالشان) بلندتر از زمینست- بلندترین آنها ۳۹۵ روز زمینی. برخی چند ماه و برخی هم چند هفته. کوتاه‌ترینشان در ۱۸ روز زمینی به گرد ستاره‌اش می‌گردد. این بسیار متفاوت با "سال‌های" بسیار کوتاه‌تر پیرامون ستاره‌های کوچک‌تریست که سیاره‌هایی زیست‌پذیر مانند پروکسیما قنطورس دارند.

به گفته‌ی جف کاگلین، رهبر یک گروه از دانشمندان کپلر که در این پژوهش همکاری داشت، سیاره‌ای که سال ۳۹۵ روزه دارد یکی از بهترین نامزدهای فهرست برای زیست‌پذیر بودن است. این سیاره که KOI-7923.01 نام گرفته، اندازه‌اش ۹۷ درصد زمین، ولی کمی سردتر از آنست.

دلیل سردتر بودن آن، دورتر بودنش از ستاره و همچنین این واقعیت است که خود ستاره‌اش هم کمی خنک‌تر از خورشید ماست. دمای این سیاره شاید کمی بیشتر مانند مناطق سردشتی (توندرا)ی زمین باشد تا مناطق معتدل‌، با این وجود باز هم به اندازه‌ی کافی گرم و به اندازه‌ی کافی بزرگ هست که بتواند آب مایع، پیش‌نیاز زندگی از گونه‌ای که می‌شناسیم را [روی سطحش] داشته باشد.

کاگلین می‌گوید: «اگر بخواهیم فضاپیمایی به یکی از این سیاره‌ها بفرستیم، این (KOI-7923.01) گزینه‌ی بدی نیست.»

یک شانس خوب
به گفته‌ی وی، گروه آنها ۷۰ تا ۸۰ درصد مطمئنند که اینها نامزدهایی خوبی هستند. برای تایید نیاز به رصدهای بیشتریست: این سیاره‌ها همگی دستاورد ماموریت آغازین #تلسکوپ_کپلر هستند، ماموریتی که در آن یک بخش آسمان را برای چهار سال رصد کرد، پس از آن در سال ۲۰۱۳، چرخ‌های واکنشی‌اش شکست و توان تغییر جهت و تنظیمش را از دست داد. این یعنی ما هر یک از این سیاره‌ها را به دلیل بلندی مدارشان، تنها یک یا دو بار دیده‌ایم و سیگنال‌های دریافتی هم کمی می‌توانند جابجا باشند.

کاگلین می‌گوید در سال‌های آینده رصدهای بیشتری با تلسکوپ فضایی هابل و تلسکوپ‌های روی زمین انجام خواهد شد تا یک بازبینی از داده‌ها انجام شود.

دوره‌ی کوتاه رصدهای کپلر هم دلیل یافته نشدن این سیاره‌ها تاکنون بوده: پژوهشگران نیازمند مجموعه داده‌های بیشتری بودند تا بتوانند با انجام دادن مقایسه‌هایی این سیاره‌های پنهان را شناسایی کرده و در برخی از شلوغ‌ترین داده‌ها، سیگنال‌های واقعی را از سیگنال‌های دروغین جدا کنند.

آبل مندز، مدیر آزمایشگاه زیست‌پذیری سیاره‌ای در رصدخانه‌ی آرسیبو می‌گوید: «من بر این باورم که این یک فهرست بسیار بهینه شده است و از همین رو مشتاقم آن را بیشتر بررسی کنم.»

گروه دانشمندان کپلر برای تهیه‌ی این فهرست، سیگنال‌های فراسیاره‌های احتمالی را با سیگنال‌های چندین فراسیاره‌ که پیشتر تایید شده بود و چند مورد سیگنال نادرست و دروغین در هم آمیختند. موردهای دروغین به آنها کمک کرد تا خطاها را بررسی کرده و سیگنال‌های بد را کنار گذاشته و بدین ترتیب با غربال داده‌ها، فهرست نامزدها را به ۲۰ مورد کاهش دهند، از جمله یکی که تنها کمی بزرگ‌تر از سیاره‌ی تیر است.

مندز می‌گوید اگر این سیاره‌ها تایید شوند، می‌توانند به دلیل سال بلندشان و ستاره‌ی خورشیدسان‌شان، از امیدوارکننده‌ترین دنیاهای زیست‌پذیر باشند.

#سیاره_فراخورشیدی
https://goo.gl/uGKMKH
—---------------------------------------—
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/11/KOI-7923.01.html
—-------------------------------------------------
کانال یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
«کشف سیاره غول‌پیکری که "نباید وجود داشته باشد"!»
—---------------------------------------------—

* سیاره‌ی غول‌پیکری یافته شده که به گرد یک ستاره‌ی کوتوله‌ی فراسرد می‌گردد. این بزگ‌ترین سیاره نسبت به ستاره‌اش است که تاکنون یافته شده و دانشمندان را درباره‌ی چگونگی شکل‌گیری‌اش با چالش روبرو کرده.

به گزارش دانشگاه واریک، این سیاره‌ با نام ان‌جی‌تی‌اس-۱بی (NGTS-1b) در فاصله‌ی ۶۰۰ سال نوری زمین جای دارد و یک غول گازی تقریبا هم‌اندازه‌ی مشتریست. از سوی دیگر، ستاره‌ی میزبانش تنها نصف شعاع خورشید را دارد. فاصله‌ی این سیاره از ستاره‌اش ۳ درصد فاصله‌ی زمین تا خورشید است و هر ۲.۶ روز زمینی یک دور مدارش به گرد ستاره را کامل می‌کند. [پس این سیاره در حقیقت یک #مشتری_داغ است- م]

یک گروه بین‌المللی از پژوهشگران این سیاره را به کمک "پیمایشگر گذر نسل آینده" (NGTS) پیدا کردند، آرایه‌ای از ۱۲ تلسکوپ در رصدخانه‌ی پارانال در شمال شیلی که به جستجوی نشانه‌های اُفت ستارگان دوردست در اثر #گذر یک سیاره از کنارش می‌پردازد.

دانیل بیلیس، نویسنده‌ی اصلی این پژوهش و پژوهشگر دانشگاه واریک بریتانیا می‌گوید: «کشف سیاره‌ی ان‌جی‌تی‌اس-۱بی یک شگفتی کامل برای ما بود [زیرا] فکر نمی‌کردیم چنین سیاره‌ی بزرگی بتواند پیرامون ستاره‌ای به این کوچکی وجود داشته باشد. این نخستین #سیاره‌_فراخورشیدی است که با دستگاه تازه‌ی NGTS یافته‌ می‌شود و هنوز هیچ نشده ما را با شناختمان از فرآیند سیاره‌زایی درگیر چالش کرده.»

ستاره‌ی میزبان این سیاره یک کوتوله‌ی کوچک و کم‌نور رده‌ی ام [یک کوتوله سرخ] است- فراوان‌ترین گونه‌ی ستاره‌ای در آسمان. کوتوله‌های سرخ سوختشان را بسیار کندتر از ستارگان خورشیدسان می‌سوزانند و از همین رو می‌توانند تریلیون‌ها سال عمر کنند. بر پایه‌ی این پژوهش تازه، این سومین بارست که یک غول گازی به گرد یک #کوتوله‌_سرخ یافته می‌شود، ولی این سیاره بزرگ‌ترین موردست.

به نوشته‌ی انجمن سلطنتی اخترشناسی بریتانیا، با آن که دیدن سیاره‌ها به گرد کوتوله‌های رده‌ی ام به اندازه‌ی کافی سخت است، ولی این روزها پژوهشگران سیاره‌های سنگی بسیاری را به گرد آنها پیدا می‌کنند، نمونه‌اش همین هفت سیاره‌ی سنگی‌ای که پیرامون ستاره‌ی کوچک و کم‌نور تراپیست-۱ یافته شده. ستاره‌ی ان‌جی‌تی‌اس-۱ بزرگ‌تر از تراپیست-۱ است ولی پژوهشگران هنوز سر در نمی‌آورند که این ستاره در دوره‌ی شکل‌گیری سامانه، چگونه توانسته به اندازه‌ی کافی مواد گردآوری کند تا چنین غول گازی بزرگی بسازد.

پیمایشگر NGTS برای یافتن این سیاره، تا چند ماه با دوربین‌های حسمند به نور سرخ خود بخش‌های ویژه‌ای از آسمان را برای مشاهده‌ی هر گونه تغییری در نور ستارگان درون میدان دیدش زیر نظر گرفت. پژوهشگران یک کاهش نور که هر ۲.۶ روز یک بار رخ می‌داد را در این کوتوله‌ی ام دیدند که نشان می‌داد یک همدم سیاره‌ای دارد. سپس با سنجش این که ستاره در هر دور مدار سیاره‌اش چگونه در اثر کشش گرانشی آن "می‌لولد" (اندازه‌گیری سرعت شعاعی) پی بردند که با سیاره‌ای غول‌آسا روبرو هستند.

بیلیس می‌گوید: «ان‌جی‌تی‌اس-۱بی اگرچه سیاره‌ای غول‌پیکر است ولی یافتنش دشوار بود زیرا ستاره‌ی میزبانش کوچک و کم‌نور است. ستارگان کوچک عملا فراوان‌ترین ستارگان کیهانند، بنابراین نتیجه می‌گیریم که شمار فراوانی از این سیاره‌های غول‌پیکر چشم به راهِ یافته شدنند.»

وی می‌افزاید: «تاکنون چالش ما یافتن میزان فراوانی این گونه سیاره‌ها در کهکشان بوده، و اکنون با یافته‌ی تازه‌ی آرایه‌ی NGTS در جایگاه خوبی قرارگرفته‌ایم.»

گزارش این دانشمندان اکنون در arXiv در دسترس است و برای چاپ در ماهنامه‌ی انجمن سلطنتی اخترشناسی بریتانیا پذیرفته شده است.
https://goo.gl/8M8eaG
—---------------------------------------—
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/11/NGTS-1b.html
—-------------------------------------------------
کانال یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
«کشف حلقه‌های از غبار سرد پیرامون نزدیکترین ستاره»
—-------------------------------------------------

رصدهای آرایه‌ی آلما در شیلی به آشکارسازی گرد و غبار پیرامون نزدیک‌ترین همسایه‌ی خورشید، پروکسیما قنطورس انجامیده. در این داده‌های تازه پرتوهایی دیده می‌شود که از غبار سرد در منطقه‌ای به فاصله‌ی ۱ تا ۴ برابر فاصله‌ی زمین و خورشید (AU) از این ستاره می‌گسیلد. این داده‌ها همچنین نشانگر وجود کمربند غباری از این هم سردتر است که می‌توانند نشانه‌ی ساخته شدن سیاره‌هایی تازه در آن باشند. این ساختارها همانند کمربندهای بسیار گسترده‌تر در سامانه‌ی خورشیدی خودمانست و همچنین انتظار می‌رود از ذرات سنگ و یخی تشکیل شده‌اند که موفق به ساختن سیاره نشده بوده‌اند.

پروکسیما قنطورس نزدیک‌ترین ستاره به سامانه‌ی خورشیدی ماست. این ستاره یک #کوتوله‌_سرخ کم‌نور در فاصله‌ی درست ۴ سال نوری ماست که در صورت فلکی جنوبی قنطورس دیده می‌شود. در سال ۲۰۱۶ یک سیاره‌ی زمین‌سان زیست‌پذیر به نام "پروکسیما بی" پیرامون آن یافته شد که به عنوان نزدیک‌ترین #سیاره‌_فراخورشیدی به ما شناخته می‌شود. ولی گویا این سامانه چیزهایی بیشتر از تنها یک سیاره برای ارایه دارد. رصدهای تازه‌ای که با بهره از آرایه‌ی بزرگ میلیمتری/زیرمیلیمتری آتاکاما (#آلما) انجام شده تابشی را نشان می دهد که از ابرهای غبار کیهانی سرد پیرامون ستاره می‌تابد.

گیم آنگلادا [۱]، نوسنده‌ی اصلی این پژوهش از بنیاد اخترفیزیک اندلس (CSIC) در گرانادای اسپانیا این کشف ارزشمند را توضیح می‌دهد: «غبار پیرامون پروکسیما از این رو اهمیت دارد که پس از کشف سیاره‌ی سنگی پروکسیما بی، این نخستین نشانه‌ از وجود یک سامانه‌ی سیاره‌ای پرجزییات، و نه یک سیاره‌ی تنها پیرامون این نزدیک‌ترین همسایه‌ی خورشید است.»
@onestar_in_sevenskies
کمربندهای غبار بازمانده‌ی موادی هستند که در ساختن اجرام بزرگ‌تری مانند سیاره ناکام بوده‌اند. ذرات سنگ و یخ درون این کمربندها اندازه‌های گوناگونی دارند، از دانه‌های غبار کمتر از یک میلیمتر گرفته تا اجرام سیارک-گونه‌ای به قطر چند کیلومتر [۲].

به نظر می‌رسد این غبارها چند صد میلیون کیلومتر از پروکسیما قنطورس فاصله دارند و جرم کلی‌شان به حدود یک صدم جرم زمین می رسد. دمای این کمربند حدود ۲۳۰- در جه‌ی کلوین برآورد شده، به سردی کمربند کویپر در بخش بیرونی سامانه‌ی خودمان.

داده‌های آلما همچنین وجود کمربندی از این هم سردتر، در فاصله‌ی ۱۰ برابر بیشتر را نشان می‌دهند. اگر یک کمربند بیرونی تایید شود، با توجه به این که محیطی بسیار سرد در فاصله‌ی دور از یک ستاره‌ی کم‌نورتر و سردتر از خورشید است، ذات و سرشتی فریبنده خواهد داشت. هر دوی این کمربندها از ستاره بسیار دورترند تا سیاره‌ی پروکسیما بی‌؛ فاصله‌ی قنطورس بی از ستاره تنها ۴ میلیون کیلومتر است [۳].

گیم آنگلادا در توضیح پیامدهای این کشف می‌گوید: «این می‌تواند نشان دهد که ستاره‌ی پروکسیما قنطورس احتمالا یک سامانه‌ی چندسیاره‌ای دارد با تاریخچه‌ای سرشار از برهم‌کنش‌ها و برخوردها که به پیدایش چنین کمربند غباری انجامیده. پژوهش‌های بیشتر می‌تواند جایگاه سیاره‌های احتمالی دیگری که هنوز شناسایی نشده‌اند را نیز آشکار کند.»

سامانه‌ی سیاره‌ای پروکسیما قنطورس از یک جهت دیگر هم ارزش ویژه‌ای دارد: ...

ادامه در پست بعدی 👇👇👇👇👇
«کشف نزدیکترین سیاره‌ای که می‌تواند "واقعا" مناسب زندگی باشد»
—------------------------------------------------------—

سیاره‌ی فراخورشیدی نویافته‌ای که به گرد یک ستاره‌ی نزدیک می‌گردد، شاید نزدیک‌ترین سیاره‌ی واقعا مناسب برای زندگی باشد. این سیاره‌ی هم‌اندازه‌ی زمین که "راس ۱۲۸بی" (Ross 128b) نام گرفته، تنها ۱۱ سال نوری از ما فاصله دارد و گمان می‌رود آب و هوایی معتدل با دماهایی میان یخبندان ۶۰- و دلپذیر ۲۰+ درجه‌ی سانتیگراد داشته باشد.

این می‌تواند بدین معنی باشد که اگر اقیانوس‌ها و دریاهایی روی آن باشد، زندگی هم می‌تواند در آنها جوانه بزند. ولی بهترین خبر برای زیست‌پذیری راس ۱۲۸بی اینست که میزبانش ستاره‌ای آرام است. مانند بسیاری از سیاره‌های فراخورشیدی که تاکنون یافته‌ایم، این سیاره هم در مداری تنگ به گرد یک کوتوله‌ی سرخ کم‌نور و سرد در #صورت_فلکی_دوشیزه می‌گردد، با فاصله‌ای ۲۰ برابر کمتر از فاصله‌ی زمین و خورشید.

منطقه‌ی زیست‌پذیر برای یک کوتوله‌ی سرخ معمولا بسیار نزدیک به ستاره است (منطقه‌ی زیست‌پذیر کمربند دمایی باریکی پیرامون یک ستاره است که سیاره‌ها در آن می‌توانند آب مایع روی سطحشان داشته باشند، بدون آن که یخ بزند یا بخار شود). از آنجایی که کوتوله‌های سرخ فوران‌های مرگباری از پرتوهای فرابنفش و X دارند، می‌توانند خطرناک باشند. سیاره‌های نزدیک به بیشتر کوتوله‌های سرخ می‌توانند به شدت زیر پرتوهای زیانبار باشند و از همین رو بسیاری از اخترشناسان تردید دارند که زندگی روی آنها امکان‌پذیر باشد، حتی اگر در کمربند زندگی پیرامون ستاره جای داشته باشند.

ولی ستاره‌ی میزبان راس ۱۲۸بی بسیار آرام‌تر از کوتوله‌های سرخ معمولی است. حتی با این که مدار این سیاره بسیار به ستاره نزدیک است، ولی پرتوهایی که از آن دریافت می‌کند تنها حدود ۱.۳۸ برابر زمین است.

لنگش ستاره
شرایط بر روی پروکسیما قنطورس بی، نزدیک‌ترین فراسیاره‌ای نسبت به زمین که در منطقه‌ی زیست‌پذیر ستاره‌اش جای دارد، گویا ملایمت کمتری دارد. ستاره‌ی آن، پروکسیما قنطورس هم یک کوتوله‌ی سرخ است ولی به طور منظم فوران‌هایی از پرتوها و ذرات باد ستاره‌ای به بیرون می‌دمد که به اندازه‌‌ای نیرومند هستند که بتوانند جو یک سیاره‌ی نزدیکش را از آن جدا کنند.

زاویه بونفیل از دانشگاه گرنوبل فرانسه و رهبر گروه پژوهشی که این کشف را انجام دادند می‌گوید به نظر می‌رسد در همسنجی با پروکسیما قنطورس و بسیاری از دیگر کوتوله‌های سرخ، «راس ۱۲۸ ستاره‌ی بسیار آرام‌تریست، و بنابراین سیاره‌هایش هم می‌توانند نزدیک‌ترین زیستگاه‌های مناسبی که می‌شناسیم باشند.» مقاله‌ی این دانشمندان به زودی در نشریه‌ی "استرونومی اند استروفیزیکز" منتشر خواهد شد.

راس ۱۲۸بی نه تنها توان زیست‌پذیری‌اش بیش از پروکسیما قنطور بی است، بلکه دارد رو به زمین می‌آید. به گفته‌ی این پژوهشگران، تا حدود ۷۹۰۰۰ سال دیگر راس ۱۲۸بی نزدیک‌ترین همسایه‌ی خورشید، و بنابراین راس ۱۲۸بی نزدیک‌ترین فراسیاره (#سیاره_فراخورشیدی) به ما خواهند بود.

راس ۱۲۸بی با یک دستگاه سیاره‌یاب بر روی تلسکوپ ۳.۶ متری رصدخانه‌ی جنوبی اروپا در لاسیا، شیلی یافته شد. این دستگاه با نام "سیاره‌یاب دقت بالا با بهره از سرعت شعاعی" (هارپز، HARPS) به جستجوی لنگش‌های اندک در حرکت‌های یک ستاره می‌پردازد که در اثر کشاکش گرانشی میان ستاره و سیاره‌هایش پدید آمده باشد. اخترشناسان با این خوانش‌ها می‌توانند جرم و مدار یک سیاره را برآورد کنند.

با این که راس ۱۲۸بی به عنوان یک سیاره‌ی معتدل در نظر گرفته شده، ولی اخترشناسان هنوز به درستی نمی‌دانند در چه جایی نسبت به به منطقه‌ی زیست‌پذیر ستاره جای دارد. از آنجایی که این سیاره در مدارش، از میان ما و ستاره‌اش نمی‌گذرد، بررسی دقیق‌تر آن برای یافتن این پرسش کار دشواریست.

این می‌تواند یک آبادی برای زندگی باشد. شاید هم دوزخی مانند ناهید، یا برهوتی یخ‌زده بدون امکان آب مایع سطحی.
https://goo.gl/HgXLdt
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/11/Ross128b.html
—-------------------------------------------------
کانال یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies