👑یک ستاره در هفت آسمان👑
1.12K subscribers
2.29K photos
598 videos
73 files
5.28K links
وبلاگ تخصصی نجوم و اخترفیزیک که از سال ۲۰۱۰ تاکنون بی‌وقفه به کار ترجمه‌ی مطالب متنوع و گوناگونِ این حوزه‌ی دانش، از معتبرترین سایت‌های بین‌المللی می‌پردازد:
http://www.1star7sky.com/
فیسبوک: https://www.facebook.com/1star7sky/
Download Telegram
«کهکشان نامنظم میله‌ای»
—----------------------------
https://goo.gl/Ao94pt
این توده‌ی ستاره‌ای آبی‌رنگ و خوش‌ریخت که در واقع یک کهکشان نامنظم به نام آی‌سی ۳۵۸۳ است، با فاصله‌ی حدود ۳۰ میلیون سال نوری از زمین، در صورت فلکی دوشیزه جای دارد.

شاید به نظر برسد آی‌سی ۳۵۸۳ هیچ ساختار نمایانی در خود ندارد ولی اخترشناسان پی برده‌اند که این کهکشان دارای یک میله از ستاره در مرکزش است. چنین ساختارهایی در کیهان رایجند و درون بیشتر کهکشان‌های مارپیچی، بسیاری از کهکشان‌های نامنظم، و برخی از کهکشان‌های عدسی نیز پیدا شده. دو تا از نزدیک‌ترین همسایه‌های کیهانی ما، یعنی ابرهای بزرگ و کوچک ماژلان کهکشان‌هایی میله‌دار هستند که نشان می‌دهد احتمالا زمانی کهکشان‌های مارپیچی میله‌داری بوده‌اند و بعدها در اثر کشش گرانشی کهکشان راه شیری ساختارشان به هم ریخته و از هم گسیخته‌اند.

گویا چنین چیزی هم دارد در آی‌سی ۳۵۸۳ رخ می‌دهد. به گمان دانشمندان، این کهکشان کوچک وارد کشمکش گرانشی با یکی از همسایگان مارپیچی‌اش به نام مسیه ۹۰ شده است. این دو با هم یک جفت را ساخته‌اند که به نام آرپ ۷۶ شناخته می‌شود. هنوز روشن نیست که آیا این کشمکش‌ها دلیل ظاهر نامنظم آی‌سی ۳۵۸۳ هستند یا نه؛ ولی چه باشد و چه نباشد، در هر حال در این تصویر تلسکوپ فضایی هابل نمایی خیره‌کننده و زیبا بر پهنه‌ی سیاه فضا پدید آورده.
#IC_3583 #M90 #Arp_76
#کهکشان_نامنظم #میله_ستاره‌ای #ابر_ماژلانی_کوچک #ابر_ماژلانی_بزرگ #برخورد_کهکشانی

—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2016/12/ic-3583.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram.me/onestar_in_sevenskies
«زیر پای کهکشان»
—----------------

در این چشم‌انداز #تله‌فوتو، ابر ماژلانی بزرگ را بر فراز افق جنوبی می‌بینیم، ماهواره‌ی کهکشان راه شیری که پهنایی نزدیک به ۱۰ درجه، هم‌ارز ۲۰ قرص کامل ماه را در آسمان زمین می‌پوشاند.

این عکس در یکی از شب‌های ماه سپتامبر از جایی کنار رصدخانه‌ی لاس کامپاناس و زیر آسمان تاریک بیابان آتاکامای شیلی گرفته شده.

دوربین دیجیتال حِسمند عکاس، یک پرتوی گسترده و محو #هواتاب (شب‌فروغ) که با چشم نامسلح دیده نمی‌شد را هم ثبت کرده.

روشنایی‌هایی که در پیش‌زمینه، روی زمین دیده می‌شوند و درخشان به نظر می‌رسند، در واقع از چراغ‌های بسیار کم‌نورِ مهمانسراهای ویژه‌ی اخترشناسان و مهندسان رصدخانه می‌تابد.

کوه تخت و پهنی که در افق، زیر #ابر_ماژلانی_بزرگ دیده می‌شود ستیغ لاس کامپاناس است، جایگاه "تلسکوپ غول‌پیکر ماژلان" که در آینده ساخته خواهد شد.
#apod
https://goo.gl/7YtyyG
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/10/LMC.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
«حباب‌ها و شاخک‌های رتیل»
—------------------------

#ابر_ماژلانی_بزرگ (ال‌ام‌سی) با فاصله‌ی تنها ۱۶۰ هزار سال نوری از ما، یکی از نزدیک‌ترین همدم‌های کهکشان راه شیریست. این ابر [در واقع کهکشان] جایگاه یکی از بزرگ‌ترین و پرانرژی‌ترین مناطق فعال #ستاره‌زایی است که تاکنون در گروه محلی شناخته شده: سحابی رتیل یا "۳۰ زرین‌ماهی".

در این تصویر که #تلسکوپ_فضایی_هابل ناسا گرفته، هم رشته‌های تار عنکبوتی از گاز و غبار که نام این منطقه از روی آنها گرفته شده را می‌بینیم، و هم دسته‌ای از "حباب‌ها" که به نام "سحابی کندو" (یا سحابی لانه زنبوری) شناخته می‌شوند (پایین، سمت چپ).

سحابی کندو به طور شانسی توسط ستاره‌شناسانی یافته شد که با "تلسکوپ فناوری نوین" (ان‌تی‌تی) در رصدخانه‌ی جنوبی اروپا، سرگرم تصویربرداری از #ابرنواختر اس‌ان۱۹۸۷ای، نزدیک‌ترین ابرنواخترِ دیده شده به زمین در ۴۰۰ سال گذشته بودند. ساختار حباب‌گونه و شگفت‌انگیز این سحابی از زمان یافته شدن آن در دهه‌ی ۱۹۹۰ تاکنون، یرای اخترشناسان یک راز بوده. نظریه‌های گوناگونی برای توضیح ساختار یگانه‌ی پیشنهاد شده که برخی آنها نسبت به دیگران بسیار شگفت‌انگیز بوده‌اند.

در سال ۲۰۱۰، گروهی از اخترشناسان این سحابی را بررسی کردند و با بهره از روش‌ها و مدل‌سازی‌های پیشرفته، به این نتیجه رسیدند که به احتمال بسیار، نمای ویژه‌ی این سحابی دستاورد تاثیر ترکیبی دو ابرنواختر است- یک انفجار تازه‌تر، پوسته‌ی رو به گسترشی که در یک انفجار کهن‌تر پدید آمده بود را شکافت. گمان می‌رود اکنون زاویه‌ی دید ما باعث شده این پوسته‌های دایره‌ای چنین نمای خیره‌کننده‌ی داشته باشند- احتمالا اگر از زاویه‌ی دیگری آنها را ببینیم ساختار آن را لانه زنبوری نخواهیم دید.
https://goo.gl/MtzEvJ
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/11/LMC.html
—-------------------------------------------------
کانال یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
«قلمروی آتشین یک رتیل»
—----------------------

سحابی رتیل با پهنای بیش از ۱۰۰۰ سال نوری، یک منطقه‌ی ستاره‌زایی غول‌پیکر و در واقع بزرگ‌ترین و خشن‌ترین منطقه‌ی ستاره‌زایی در سرتاسر گروه محلی کهکشان‌هاست که با فاصله‌ی حدود ۱۸۰ هزار سال نوری از زمین، در کهکشان ماهواره‌ی راه شیری، #ابر_ماژلانی_بزرگ (LMC) جای دارد.

در اینجا این عنکبوت کیهانی را می‌بینیم که سرتاسر چارچوب این چشم‌انداز تماشایی را پوشانده. این تصویر از همگذاری داده‌های باندباریک درست شده و پرتوهای تابیده از اتم‌های یونیده‌ی هیدروژن و اکسیژن را نشان می‌دهد.

درون سحابی رتیل (ان‌جی‌سی۲۰۷۰) خوشه‌ی جوانی از ستارگان بزرگ به نام آر۱۳۶ جای دارد که با پرتوهای پرانرژی، بادهای ستاره‌ای، و شوک‌های ابرنواختری تارهای این عنکبوت را برافروخته و آن را به یک سحابی گسیلشی درخشان تبدیل کرده.

پیرامون این رتیل هم مناطق #ستاره‌زایی دیگری هم وجود دارد که در هر یک، خوشه‌های ستارگان جوان با افروزه‌ها و ابرهایی که خودشان به شکل حباب در آورده‌اند را می‌توان دید. در واقع در سمت راست مرکز این تصویر، جایگاه نزدیک‌ترین ابرنواختر روزگار نوین، یعنی اس‌ان ۱۹۸۷ای را هم می‌توانیم ببینیم.

این میدان دید پُرمایه حدود ۱ درجه از آسمان، هم ارز ۲ فرص کامل ماه را در صورت فلکی جنوبی "زرین ماهی" می پوشاند. اگر این سحابی به اندازه‌ی سحابی شکارچی (جبار) -نزدیک‌ترین پرورشگاه ستاره ای به زمین با فاصله‌ی ۱۵۰۰ سال نوری- از ما فاصله داشت، پهنه‌ای بیش از ۳۰ درجه (۶۰ برابر قرص کامل ماه) و در واقع نیمی از آسمان سیاره‌ی زمین را می پوشاند.

#صورت_فلکی_زرین‌ماهی #apod
https://goo.gl/wJA7XJ
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/11/spider.html
—-------------------------------------------------
کانال یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
«پشته‌های سرخ در ابر بزرگ ماژلان»
—----------------------------------

در این تصویر موزاییکی تلسکوپی ژرف و پرجزییات، یکی از چشم‌اندازهای دلفریب آسمان نیمکره‌ی جنوبی را می‌بینیم- ابر ماژلانی بزرگ (ال‌ام‌سی). داده‌های تصویری این عکس با بهره از فیلترهای باریک‌باند و پهن‌باند به دست آمده و چیزی نزدیک به ۵ درجه از آسمان، هم‌ارز ۱۰ قرص کامل ماه را می‌پوشاند.

فیلترهای باریک‌باند تنها نوری که از اتم‌های هیدروژن و اکسیژن گسیلیده شده را از خود گذرانده‌اند. این اتم‌ها که از تابش پرانرژی نور ستارگان یونیده شده‌اند، با بازپس‌گیری الکترونِ از دست رفته و رفتن به تراز انرژی پایین‌تر، نوری که ویژه‌ی خودشان است را می‌گسیلند. در نتیجه در این تصویر ال‌ام‌سی به نظر می‌رسد با ابرهایی از گازهای یونیده‌ی خودش که ستارگان بزرگ و جوان را در بر گرفته‌اند پوشیده شده.

این ابرهای برافروخته از بادهای ستاره‌ای نیرومند و پرتوهای فرابنفش تراشیده و برانگیخته شده‌اند و بیش از همه طیف هیدروژن یونیده را می‌گسیلند و از همین رو به نام به نام مناطق اچ ۲ (H II) شناخته می‌شوند.

در نتیجه این عکس که با بهره از چنین فیلتری گرفته شده و برای نمایان کردن این طیف‌ها، به رنگ‌های نمایشی رنگ‌آمیزی شده، LMC را پر از ابرهای صدف-مانندی از گاز یونیده نشان می‌دهد که هر یک ستارگان جوان و بزرگی را در میان گرفته‌اند.

این ابرهای برافروخته که در اثر وزش بادهای نیرومند و تابش‌های فرابنفش ستارگانِ درونشان روشن شده‌اند، بیش از همه طیف هیدروژن یونیده را می‌گسیلند و به نام مناطق H II (اچ ۲) نشاخته می‌شوند.

سحابی غول‌پیکر رتیل که خود از چندین منطقه‌ی اچ۲ی روی هم افتاده تشکیل شده، یک منطقه‌ی بزرگ‌ ستاره‌زایی و در سمت چپ مرکز دیده می‌شود.

#ابر_ماژلانی_بزرگ یکی از ماهواره‌های کهکشان راه شیری است. پهنای این کهکشان به ۱۵۰۰۰ سال نوری می‌رسد و با فاصله‌ی ۱۶۰ هزار سال نوری از زمین، در راستای #صورت_فلکی_زرین‌ماهی دیده می‌شود.
#apod
https://goo.gl/1gu83y
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/01/ap180119.html
—-------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
«وقتی ستارگان برای کهکشان خود یک "اثر انگشت" می‌سازند!»
—------------------------------------------

این یک عکس مات نیست. این تصویریست که چرخشِ بزرگ‌ترین ماهواره‌ی کهکشان راه شیری، ابر ماژلانی بزرگ (ال‌ام‌سی) را با جزییاتی روشن نشان می‌دهد.

چرخش ال‌ام‌سی که نخستین بار توسط هابل شناسایی شده بود، در اینجا با بهره از داده‌های بسیار خوبِ ماهواره‌ی خورشید-گردِ گایا (Gaia) به نمایش در آمده.

گایا جایگاه ستارگان را با چنان دقتی می‌سنجد که با بررسی داده‌های آن می‌توان اندک حرکت‌های خاص ستارگان [نرخ تغییر جایگاه زاویه‌ای آنها در گذر زمان از دید مرکز جرم سامانه‌ی ستاره‌ای] را آشکار کرد، چیزی که پیش از این دیده نمی‌شد.

در این تصویر رد میلیون‌ها ستاره‌ی ابر ماژلانی بزرگ به گونه‌ای دقیق نشان داده شده.

با بررسی این تصویر همچنین می‌توانیم مرکز این چرخش ساعتگرد را هم ببینیم: نزدیک بالای میله‌ی مرکزی ابر ماژلانی بزرگ.

#ابر_ماژلانی_بزرگ که در آسمان نیمکره‌ی جنوبی می‌درخشد، زمانی یک کهکشان مارپیچی کوچک بوده که اکنون در پی برهم‌کنش‌ با کهکشان بزرگ راه شیری و نیز همسایه‌ی کوچکش، ابر ماژلانی کوچک (اس ام‌سی)، پیکرش به هم ریخته است.
#apod
https://goo.gl/2gpHZT
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/05/ap180516.html
—-------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
«ابرهای ماژلانی در گذشته سه تا بوده‌اند»
--------------------------------------

* به باور اخترشناسان، دو تا از نزدیک‌ترین همسایه‌های کهکشان راه شیری راه شیری (ابرهای کوچک و بزرگ ماژلانی) احتمالا زمانی یک همدم سومی هم داشته‌اند.

بر پایه‌ی پژوهشی تازه، ابر ماژلانی بزرگ ۳ تا ۵ میلیارد سال پیش یک کهکشان "درخشان" را بلعیده بوده.

بنجامین آرمسترانگ از مرکز بین المللی پژوهش‌های رادیواخترشناسی (ICRAR) و دانشگاه استرالیای باختری می‌گوید بیشتر ستارگان در ابر ماژلانی بزرگ چرخشی ساعتگرد دور مرکز کهکشان دارند. ولی برخی از ستارگانش به گونه‌ای نامعمول در جهت پادساعتگرد می‌چرخند.

آرمسترانگ که نویسنده‌ی اصلی این پژوهش است می‌گوید: «در آغاز گمان می‌رفت این ستارگان از همدمش، ابر ماژلانی کوچک آمده‌اند [۱].»«[ولی] پنداشت ما این بود که احتمالا این ستارگان دستاورد ادغام با کهکشانی دیگر در گذشته‌اند.»

آرمسترانگ برای بررسی این موضوع یک شبیه‌سازی رایانه‌ای برای ادغام کهکشان‌ها انجام داد. وی می‌گوید: «چیزی که پی بردیم اینست که در چنین رویداد ادغامی، چرخش‌های وارونه پس از ادغام بسیار رخ می‌دهد.»«این با چیزی که در ادغام‌های کهکشانی واقعی می‌بینیم سازگاری دارد.»

ابرهای ماژلانی با چشم نامسلح در آسمان نیمکره‌ی جنوبی دیده می‌شوند. ابر ماژلانی بزرگ حدود ۱۶۰ هزار سال نوری و ابر ماژلانی کوچک حدود ۲۰۰ هزار سال نوری از ما فاصله دارند.

به گفته‌ی آرمسترانگ، این کشف می‌تواند به یافتن پاسخ یک پرسش دیگر که سال‌هاست ذهن _خترشناسان را درگیر کرده هم کمک کند- این که چرا ستارگان #ابر_ماژلانی_بزرگ به طور کلی یا بسیار جوانند یا بسیار پیر؟

وی می‌گوید: «در کهکشان‌ها اجرام بزرگی به نام خوشه‌های ستاره‌ای هست. این خوشه‌ها دربردارنده‌ی شمار بسیار بسیار زیادی ستاره‌اند که همگی همسن‌اند در محیطی یکسان به دنیا آمده‌اند.»«... در ابر ماژلانی بزرگ هم خوشه‌های بسیار پیر دیده می‌شود و هم خوشه‌های بسیار جوان- ولی سن میانگین نمی‌بینیم.»

به گفته‌ی آرمسترانگ این چیزیست که به نام مساله‌ی "شکاف سنی" شناخته می‌شود: «چنانچه می‌بینیم در ابر ماژلانی بزرگ، ستاره‌زایی دوباره آغاز شده بوده، که می‌تواند نشانگر یک ادغام کهکشانی بوده باشد.»

آرمسترانگ می‌گوید این یافته می‌تواند به توضیح این هم کمک کند که چرا به نظر می‌رسد ابر ماژلانی بزرگ قرص ضخیمی دارد. او می‌گوید: «پژوهش ما هنوز بسیار مقدماتی است ولی نشان می‌دهد که این گونه فرآیندها می‌توانند دلیل کلفت‌تر شدن قرص کهکشان در گذشته باشند.»

پژوهشنامه‌ی این دانشمندان در شماره‌ی ۱۸ سپتامبر ماهنامه‌ی انجمن سلطنتی اخترشناسی انتشار یافته است.

#برخورد_کهکشانی
--------------------------------------------
یادداشت:
۱] درباره‌ی این نظریه خوانده بودید: * ابر بزرگ ماژلان یک دزد ستاره است!

--------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/09/LMC.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky