🔺مبحث: #فیزیولوژی

💡 فیلمو ببین و نقش کلسی‌تونین و
رو توی بدن یکبار واسه همیشه برای خودت جا بنداز😌

📌دوره ی آموزشی اسموزیس از معروف ترین مجموعه های آموزش پزشکیِ 💪. دوره دوبله فارسی فیزیولوژی اسموزیس به شما کمک میکنه با عملکرد سلول ها و اجزاشون آشنا بشین 😉

⚜️ویدئو مرتبط با کلسی‌تونین
⚜️برگرفته از سری فیلم‌های آموزش فیزیولوژی اسموزیس دوبله شده توسط‌ دکتر آباد😎

🩺مشاهده کامل دوره در اپ دکترآباد!
📲دانلود اپ(اندروید و iOS)

💌 @oloom_payeh | علوم‌پایه

#نکته 1
#فیزیولوژی

✅ روش های انتقال:
1⃣غیر فعال: انتشار (ساده و تسهیل شده) و اسمز. بدون مصرف انرژی و در جهت شیب غلظت
2⃣فعال: انتقال فعال(اولیه و ثانویه)، اگزوسیتوز و اندوسیتوز(پینوسیتوز و فاگوسیتوز) با مصرف انرژی.

✳️در انتشار تسهیل شده، برخلاف انتشار ساده، سرعت از یک حدی بالاتر نمی رود و در غلظت های بالای ماده منتقل شونده، جذب اشباع شده و ادامه نمی یابد.(مثل انتقال فعال)

✳️انتقال فعال بر اساس منبع انرژی به دو دسته تقسیم می شود:
1⃣اولیه: انرژی مستقیماً از ATP تأمین شده و توسط پروتئین‌هایی در غشا به نام پمپ انجام می گیرد.
2⃣ثانویه: انرژی از گرادیانهای غلظت یونی حاصل از انتقال فعال اولیه تأمین شده و به دو شکل انجام می گردند:
☝️هم انتقالی (symport) : جهت انتقال هر دو ماده یکسان است. مثل هم انتقالی گوکز ـ سدیم
✌️انتقال متبادل (antiport): جهت انتقال دو ماده بر خلاف یکدیگر. مثل انتقال متبادل سدیم ـ کلسیم

✳️ اسمز از ناحیه ای با غلظت یونی پایین(فشار اسمزی پایین) یا غلظت آب بالا به سمت ناحیه ای با غلظت یونی بالا (فشار اسمزی بالا) یا غلظت آب پایین انجام می گیرد.

💌 @oloom_payeh | علوم‌پایه

#نکته 2
#فیزیولوژی

مبحث: مکانیسم انقباض و پروتئین‌های موثر


🅰عضله اسکلتی:
ارادی و چند هسته‌ای اند.
واحد عملکردی=فیبر
هر فیبر شامل چندین میوفیبریل است که در آن رشته های ضخیم میوزین و نازک اکتین در هم فرو رفته اند.

🔺🔻فیلامان میوزین شامل:

۲۰۰ مولکول میوزین که هر مولکول ۲ زنجیره سنگین و ۴ زنجیره سبک دارد هر فیلامان شامل:

۱.دم: دو زنجیره سنگین به هم پیچیده
۲.سر: ۴زنجیره سبک با فعالیت ATPآزی
۳.تنه: توسط دم‌های همه مولکول‌های میوزین درست می‌شود.
۴.بازو: بخشی از دم که از تنه بیرون زده
۵.پل عرضی: مجموعه سر و بازو
۶.لولا: نقطه انعطاف پذیر در محل جدا شدن بازو از تنه و بازو از سر

🔺🔻فیلامان اکتین شامل:

۱.رشته هایF: دو رشته مارپیچی حاصل مولکول های پروتئینی Gپروتئین که دارای جایگاه فعال ADP است.
۲.دو رشته تروپو میوزین مارپیچ چسبیده به رشته‌هایF
۳.کمپلکس تروپونین: شامل سه پروتئین کروی
الف)تروپونین I: برای چسبیدن به اکتین
ب)تروپونینT: برای چسبیدن به تروپومیوزین
ج)تروپونینC: برای ترکیب با حداکثر ۴ کلسیم

🔴مکانیسم انقباض:
درحالت استراحت رشته‌های تروپومیوزین ، جایگاه فعال رشته‌های F اکتین را پوشانده
وقتی پتانسیل عمل به غشای ماهیچه میرسد، کلسیم از شبکه سارکوپلاسمی آزاد شده با تروپونین C ترکیب می‌شود در نتیجه شکل فضایی تغییر کرده و از جایگاه فعال کنار می‌رود.
به این ترتیب بین جایگاه فعال اکتین(ADP) و پل عرضی میوزین واکنش می‌دهد، روی هم میلغزند در نتیجه صفحه‌های Z به هم نزدیک، سارکومر کوتاه و ماهیچه منقبض می‌شود!
پس از انقباض کلسیم با پمپ‌های قوی به شبکه سارکوپلاسمی باز می‌گردد.

🅱عضله صاف:
در فیبرها میوزین پراکنده بوده و اکتین‌ها طویل و بزرگ‌اند.
اکتین‌ها به اجسام متراکم درون سلول متصل هستند.
اجسام متراکم نقش صفحات z را دارند.

🔴مکانیسم انقباض:
پس از ایجاد پتانسیل عمل، کانال‌های کلسیمی غشا باز شده و کلسیم وارد و به پروتئین کالمودولین متصل می‌شود.
این پروتئین هم مانند تروپونین ۴ محل اتصال به کلسیم دارد.
کمپلکس کالمودولین کلسیم به میوزین کیناز که یک آنزیم فسفریله کننده است متصل شده و آن را فعال می‌کند.
این آنزیم هم سر میوزین را فسفریله می‌کند
سر میوزین فسفریله شده، خاصیت ATPآزی پیدا می‌کند و مکانیسم اتصال و جدا شدن به G اکتین مانند عضله اسکلتی روی می‌دهد.

💌 @oloom_payeh | علوم‌پایه

#نکته 3
#فیزیولوژی

مبحث: عضلات صاف تک واحدی و چند واحدی

🔴 ماهیچه صاف چند واحدی، عضلاتی اند که فیبرهای آنها جداگانه از هم کار می کند و هر فیبر از یک انتهای عصبی جدا عصب می‌گیرد.
🔺مثال: ماهیچه مژگانی چشم، عنبیه چشم، ماهیچه راست کننده مو

🔴عضلات صاف تک واحدی یا احشایی دسته ای از فیبرهای ماهیچه ای اند با اتصالات سوراخ‌دار (gap junction) که اجازه عبور آزاد یون بین فیبرها است و یک سنسیتیوم عملی بصورت یک واحد منفرد ایجاد می‌کند.
🔺مثال: عضله جداره روده، رحم، حالب، مجرای صفراوی

🔴انقباض از طریق کشیده شدن، پیام عصبی، هورمون و تغییرات شیمیایی محیط صورت می‌گیرد یا اینکه عضله دارای خود تحریکی بدون محرک خارجی ای است که در عضلات صاف تک واحدی باslow wave rhythm همراه است.

🔴مواد میانجی عضلات صاف: استیل کولین، نوراپی نفرین(عملشون عکس هم است )

🔴مکانیسم رفع انقباض: میوزین فسفاتاز نقش دارد.
هنگامی که غلظت کلسیم از یک حد بحرانی کمتر شود، روند انقباضی عضله صاف به استثنای فسفریلاسیون سر میوزین، به طور اتوماتیک معکوس می‌شود. معکوس شدن این فسفریلاسیون توسط آنزیم میوزین فسفاتاز انجام می‌گیرد--->فسفات را از زنجیره سبک تنظیم کننده جدا کرده--->سر میوزین دوباره غیر فعال می‌شود.

🔴وجود caveoli در عضله صاف: فرورفتگی در غشای سیتوپلاسمی که معادل لوله عرضی در عضله اسکلتی و قلبی است.

🔴 قفل شدن یا پدیده latch: جهت حفظ تونوس عضلانی در عضله صاف برای مدت طولانی مثلا چندین ساعت است، انرژی لازم برای نگه داشتن انقباض۱/۳۰ همین مقدار انقباض در عضله اسکلتی است.

🔴در عضله صاف کانال سدیمی نقش کمتری دارد و نقش اصلی بر عهده کانال وابسته به ولتاژ کلسیمی است

🔴محل تماس عصبی-عضلانی عضله صاف: محل تماسی منتشر

🔴پتانسیل استراحت غشا: ۵۰- تا ۶۰- میلی ولت

🔴پتانسیل عمل غشا: دو صورت نیزه ای و کفه ای

💌 @oloom_payeh | علوم‌پایه

#نکته 4
#فیزیولوژی
#گردش_خون

🔴دوتا تعریف داریم که شبیه به هم هستن و باهم اشتباه میشن 👇

🅰اتساع پذیری: به ازای افزایش مقدار معینی فشار خون، رگ چقدر توانایی پذیرفتن حجم جدید را دارد.

🅱کمپلیانس: مقدار کل خونی که رگ به ازای افزایش فشار معین می تواند ذخیره کند.

📌هر دو مورد فوق در ورید ها از شریان ها بیشتر هستند.

🔴فشار نبض: اختلاف فشار بین سیستول و دیاستول

📌عوامل موثر بر فشار نبض:
حجم ضربه ای (مستقیم)، کمپلیانس شریانی (معکوس)

📌مقایسه فشار نبض:
آئورت پروگزیمال > شریان فمورال > شریان رادیال > آرتریول ها > مویرگ ها

🔴اشکال غیر طبیعی فشار نبض:
♦️Aortic stenosis:
سفت شدن دریچه آئورت به علت التهاب یا عفونت👈کاهش فشار دیاستولیک
♦️Aortic sclerosis:
سفت شدن دیواره آئورت👈 افزایش فشار نبض
♦️PDA:
مجرای شریانی باز👈افزایش فشار سیستولیک
♦️Aortic regurgitation
نارسایی دریچه آئورت👈افزایش فشار سیستولیک

💌 @oloom_payeh | علوم‌پایه

#نکته 5
#فیزیولوژی
#گوارش

🔰بلع

بلع دارای ۳ مرحله است:
۱) مرحله ارادی
۲) مرحله حلقی
۳) مرحله مروی

مرحله ارادی:
🔺شروع کننده روند بلع
🔺با بالا آمدن زبان، غذا ‌وارد حلق می‌شود.

مرحله حلقی:
🔹غیر ارادی
🔹با تحریک گیرنده های بلع در حلق و به خصوص در ستون‌های لوزه، رفلکس بلع شروع می‌شود.

مرحله مروی:
🔸غیر ارادی
🔸دارای ۲ نوع حرکت:
🅰️حرکت دودی اولیه: ادامه‌ی امواج حرکت دودی است که در حلق شروع می‌شوند و به مری می‌رسند.
🅱️حرکت دودی ثانویه: اگر حرکت دودی اولیه نتواند همه محتویات مری را به معده برساند، این حرکت شروع می‌شود و تا زمانی که محتویات مری را به معده برساند ادامه می‌یابد.

چند نکته:

🔴 مرکز بلع در پل و بصل انخاع می‌باشد.
🔴 تحریک گیرنده های بلع توسط اعصاب ۵و۹ به مرکز بلع می‌رسد.
🔴 پیام حرکتی توسط اعصاب ۵،۹،۱۰،۱۲ به حلق و اوایل مری می‌رود و موجب عمل بلع می‌شود.
🔴 مراکز بالاتر CNS تقریبا هیچگاه مرکز بلع را تحریک نمی‌کنند.

💌 @oloom_payeh | علوم‌پایه

#نکته 5
#فیزیولوژی
#نوروفیزیولوژی

✋‼️مبحث امروز یه مبحث مهم و سوال خوره که توجه زیادی میطلبه، با دقت بخونید پستو چون همه ی نکته های مربوط بهش رو یه جا جمع کردیم و مبحث آماده بلعیده شدنه👇

🔴مرکز تشخیص احساس درد:
1⃣قشر حسی-پیکری اصلی یا اولیه S1
2⃣ناحیه S2---> کارایی S1 را ندارد

🔴۲ مسیر برای انتقال درد وجود دارد:

♦️مسیر پالئواسپاینوتالامیک:
انتقال درد مزمن، آهسته یا مبهم.
توسط فیبر های بدون میلین یا C منتقل میگردد
مسیر انتقال: فیبر های آوران مربوط به درد مبهم(آزاد کردن مادهP که باعث تداوم اثر تحریک می ‌گردد) ---> لایه دوم و سوم (لایه ژلاتینی) شاخ خلفی نخاع--> ورود به لایهV ---> به طرف مقابل رفته ---> مسیر نخاعی-تالاموسی طرفی به مراکز بالاتر ---> در ناحیه تشکیلات مشبک تنه مغزی در ناحیه بامی یا دور غلاف سیلویوس ختم می گردد(درصد کمی از فیبر های به هسته های غیر اختصاصی تالاموس و از آنجا به قشر حسی-پیکری می روند.)

♦️مسیر نئواسپاینوتالامیک:
انتقال درد حاد، تیز، یا سوزنی
توسط فیبر A دلتا منتقل میگردد.
مسیر انتقال:فیبر های اولیه (آزاد کردن گلوتامات که اثر سریع دارد.) ---> لایه شماره ۱ نخاع---->تالاموس( به تنه مغزی کمتر سیناپس می دهد)---> به هسته های غیر اختصاصی و اختصاصی ختم می شود.
❗️ نواحی تحتانی تر مغز مثل تالاموس و قسمت های پایین تر نقش ویژه ای در درک حس درد دارد.

🔴۳ نوع تحریک باعث ایجاد درد میشود:
1⃣مکانیکی (از مسیر نئواسپاینوتالامیک)
2⃣شیمیایی (از مسیر پالئواسپاینوتالامیک)
3⃣حرارتی( مسیر نئواسپاینوتالامیک )

🔴کنترل درد---> ۳ ناحیه در این منظور فعالیت دارند:
1⃣ناحیه خاکستری اطراف سیلویوس و دور بطنی( به ناحیه ۲ و ۳ سیگنال می دهد.)
2⃣هسته رافه بزرگ در پل تحتانی( به ناحیه ۳ سیگنال میدهد.)

❗️سیگنال ها از این نقطه از راه ستون خلفی- جانبی به کمپلکس مهار درد در شاخ خلفی منتقل میشود.

3⃣ناحیه مهار درد در شاخ خلفی

❗️انکفالین مترشحه در محل سیناپس شاخ خلفی سبب مهار پیش سیناپسی و پس سیناپسی فیبرهای درد A دلتا و C می گردد.

❗️مغز انسان به طور طبیعی دارای انواع مختلف مواد شبه مخدر می باشد که مهمترین آنها: مت انکفاین، بو انکفالین، بتا اندورفین، دینورفین می باشند.گیرنده های این مواد در بخش های مختلف مغز خصوصا ضددرد وجود دارند و نوعی بلوک غیرحقیقی محسوب می شوند

❗️بلوک حقیقی توسط دارو های ضد التهابی غیراستروئیدی مثل آسپیرین انجام شود.

🔴 مواد شیمیایی درد زا :
۱.برادی کینین ۲.سروتونین ۳.هیستامین ۴.پتاسیم ۵.اسیدها ۶.استیل کولین ۷.آنزیم های پروتئولیتیک

❗️پروستاگلاندین و ماده P مستقیما ایجاد درد نمی کند بلکه حساسیت گیرنده های درد را افزایش می دهند.

🔴مهار انتقال درد توسط سیگنال های حس لمس:
تحریک حس نوع A بتا موجب مهار انتقال سیگنال درد از طریق مهار جانبی و ناحیه ای می گردد. ماساژ دادن و طب سوزنی با این مکانیسم درد را کاهش می دهند.

🔴درد راجعه:
زمانی که فرد درد احشایی دارد ولی این درد در جای دیگر بدن احساس می شود.
♦️مکانیسم: فیبر های درد احشایی و درد پوست در نورون دوم موجود در شاخ خلفی نخاع سیناپس مشترک با هم دارند (همگرایی) و لذا با تحریک فیبر درد احشایی فرد منشا درد را از پوست احساس می کند.

🔴درد احشایی:
به طور معمول احشایی غیر از گیرنده درد گیرنده های حسی دیگر ندارند
🔺چه محرک هایی باعث درد احشایی می شوند:
۱. ایسکمی بافت های احشایی
۲.آسیب احشایی
۳.اتساع بیش از حد یک عضو توخالی
۴.اسپاسم و کشش لیگامانی عضو تو خالی
🔺انتقال درد های احشایی توسط: سیستم سمپاتیک و فیبر های نوع C
🔺چرا درد احشایی مبهم است؟: به علت تراکم کم گیرنده های درد در احشا
🔺پارانشیم کبد و آلوئول ریه گیرنده درد ندارد

💌 @oloom_payeh | علوم‌پایه

#نکته 6
#فیزیولوژی
#قلب_و_عروق

🛑 الکتروکاردیوگرام ۱

❌مقدمه: الکتروکاردیوگرام طبیعی سه موج دارد :

موج P : دپلاریزاسیون دهلیزی
موج QRS : دپلاریزاسیون بطنی
موج T : رپلاریزاسیون بطنی و ختم آن پایان انقباض بطنی را نشان می‌دهد.

🚩فاصله P-Q : فاصله ی بین انقباض بطن با دهلیزهاست، حدود ۱۶ صدم ثانیه
🚩فاصله Q-T : مدت زمان انقباض بطن، حدود ۳۵ صدم ثانیه
🚩قطعه ی ST از پایان کمپلکس QRS تا شروع موج T و دپلاریزه باقی ماندن بطن ها، همزمان با مراحل ۱ و ۲ پتانسیل عمل بطن

📌 نکته : همواره ناحیه ی دپلاریزه ی قلب به قطب منفی دستگاه وصل است، و ناحیه ی پلاریزه به قطب مثبت! جهت گسترش جریان در قلب از محل دپلاریزه به سمت محل پلاریزه است در نتیجه ثبت جریان در دستگاه از قطب مثبت به منفی ست.

🔴 اشتقاق های الکتروکاردیوگرافی

سه نوع مختلف از سیستم های اشتقاقی
وجود دارد :

1⃣ دوقطبی اندام ها
دو الکترود مثبت و منفی که داری سه وضعیت است
📌اشتقاق یک
🔺قطب مثبت :دست چپ
🔻قطب منفی : دست راست
📌اشتقاق دو (۶۰ درجه ایت که تقریبا منطبق بر محور الکتریکی طبیعی قلب است . )
🔺قطب مثبت : پای چپ
🔻قطب منفی : دست راست
📌اشتقاق سه
🔺قطب مثبت : پای چپ
🔻قطب منفی : دست چپ
نکته : قانون آینتهوون به ما میگه اگر از انتهای بردار اشتقاق یک، بردار اشتقاق سه رسم شود و از ابتدای بردار اشتقاق یک، بردار اشتقاق دو رسم شود مثلثی داریم به نام آینتهوون! طبق اصول بردار ها می توان برای این مثلث نوشت ۱+۳=۲

2⃣ اشتقاق های سینه ای
الکترود منفی اینجا بی تفاوت است و از طریق مقاومت های الکتریکی به هر دو دست و پای چپ وصل می شود، الکترود مثبت هم در ۶ وضعیت از راست به چپ روی قفسه ی سینه قرار میگیرد .
🚩اشتقاق V1 , V2 : نزدیک قاعده ی قلب، دارای موج QRS منفی
🚩اشتقاق V4,V5,V6 : نزدیک به راس قلب، دارای موج QRS مثبت
🚩اشتقاق V3 : تقریبا صفر است چون ولتاژ مثبت و منفی دارد

📍توجه شود این اشتقاق ها عمود بر سطح قلب هستند در نتیجه قابل انتقال روی دایره ی بردار ها نیستند.

3⃣ اشتقاق های تک قطبی اندام
دوتا از اندام ها از طریق مقاومت الکتریکی به الکترود منفی وصل است و الکترود مثبت به عضو دیگر وصل است.

اشتقاق aVR:
🔺قطب مثبت : دست راست
🔻طب منفی : دست چپ و پای چپ

اشتقاق aVL:
🔺قطب مثبت : دست چپ
🔻طب منفی : دست راست و پای چپ

اشتقاق aVF :
🔺قطب مثبت : پای چپ
🔻قطب منفی : دست ها

💌 @oloom_payeh | علوم‌پایه

#نکته 7
#فیزیولوژی
#قلب_و_عروق

🛑 الکتروکاردیوگرام ۲

🔴 تعیین محور الکتریکی قلب از روی EKG
دو روش جهت به دست آوردن محور الکتریکی قلب وجود دارد :

♦️یک. به صورت تقریبی، با ملاحظه ی مثبت ترین QRS در اشتقاق دو قطبی زیرا این اشتقاق موازی ترین اشتقاق با محور قلب است.

♦️دو. با استفاده از اشتقاق های ۱ و ۳، مقدار ولتاژ موج QRS هر اشتقاق را منطبق بر محور آن رسم می کنیم. مجموع این دو بردار بیانگر محور الکتریکی قلب است.

⭕️تغییرات محور الکتریکی قلب :
فیزیولوژیک :
📌انحراف به راست ➡️ : هنگام دم، هنگام ایستادن، در افراد لاغر و بلند قد
📌انحراف به چپ ⬅️: هنگام بازدم، هنگام خوابیدن، در افراد چاق و قد کوتاه

پاتولوژیک :
📌انحراف به راست➡️ : هیپرتروفی بطن راست، بلوک شاخه ی راست (RBBB)
📌انحراف به چپ⬅️ : هیپرتروفی بطن چپ، بلوک شاخه ی چپ (LBBB)

⭕️تغییرات ولتاژ در کمپلکس QRS
در حالت طبیعی مجموع ولتاژ کمپلکس های QRS. سه اشتقاق استاندارد حدود ۴ میلی ولت است
توجه شود که :
۱. ازدیاد ولتاژ بیشتر به علت هیپرتروفی است.
۲. کاهش ولتاژ سه علت عمده دارد
الف. مشکلات خود قلب در تولید جریان
ب. اختلالات هدایت جریان قلب از قلب به سطح بدن
ج. چرخش نوک قلب به سمت جدار قدامی قفسه ی سینه


🔴 نقطه J
تعریف: در پایان مجموعه ی QRS تمام بخش های هر دو بطن دپلاریزه هستند و هیچ جریانی اطراف قلب برقرار نیست. در نتیجه پتانسیل الکتروکاردیوگرام در این لحظه، صفر ولت است که به آن نقطه ی J می گوییم.
🔺برای تحلیل محور الکتریکی پتانسیل ناشی از جریان ضایعه می توان خط افقی را هم سطح با این نقطه رسم کرد که معادل پتانسیل صفر است و به عنوان مرجع در الکتروکاردیوگرام است.

💌 @oloom_payeh | علوم‌پایه

#نکته 8
#فیزیولوژی
#گوارش

🔴سیستم عصبی لوله گوارش از ابتدای مری شروع میشود و تا مقعد ادامه میابد.

🔺سیستم عصبی روده ای دو بخش دارد:
📌1. میانتریک یا اورباخ: در بین لایه های طولی و حلقوی قرار دارد و باعث تونوس روده ها، افزایش شدت انقباض ریتمیک و افزایش سرعت هدایت و دفعات دفع می شود.

📌2. زیرمخاطی یا مایسنر: در زیر مخاط وجود دارد و در ترشح و کنترل موضعی عضله صاف نقش دارد.

🔺انواع نوروترنسمیتر های موجود: استیل کولین، نور اپی نفرین، ATP، سروتونین، دوپامین، کوله سیستوکینین، ماده vip که پلی پپتید موثر بر عروق است، سوماتواستاتین، لوانکفالین، مت انکفالین

🔺در دستگاه اتونوم سمپاتیک باعث مهار و پاراسمپاتیک باعث تحریک می‌شود.
🔺عصبرسانی با رشته های آوران ک اجسام سلولی آنها در 2جا میباشد.
📌1.در خود سیستم عصبی روده ای و در عقده ریشه خلفی نخاع
📌2.سیستم عصبی مستقل در دستگاه گوارش که انتریک است و در رفلکس‌های گوارشی نقش دارد.

💌 @oloom_payeh | علوم‌پایه

#نکته 9
#فیزیولوژی
#کلیه

🔴کلیرانس کلیوی(Renal Clearance): مفهومی است برای بیان قدرت کلیه ها در پاک نمودن پلاسما از ماده‌ای؛ و عبارت است از حجمی از پلاسما که در هر دقیقه از ماده‌ی مورد نظر پاک می‌شود.

🔺R.C هر ماده=Us ✖️ V ➗ Ps
Us:غلظت ماده در ادرار
Ps:غلظت ماده در پلاسما
V:حجم ادرار در دقیقه

🔺در شرایط طبیعی کلیرانس گلوکز، اسیدهای آمینه، پروتئین‌ها، ویتامین‌ها و یون‌های استواستات صفر است زیرا تماما در توبول پروگزیمال بازجذب می‌شوند و وارد قوس هنله و سایر قسمت‌های نفرون نمی‌شوند.

🔺اگر ماده ای آزادانه پالایش(فیلتره) شود و جذب یا ترشح توبولی نداشته باشد، میزان کلیرانس آن برابر GFR است.(مانند اینولین و مواد دیگری که در کلینیک برای تخمین GFR به کار رفته اند: کراتینین و یوتالامات رادیواکتیو)

🔺اگر ماده‌ای بطور کامل از پلاسما پاک شود، یعنی اصلا بازجذب نشود ولی بطور کامل ترشح گردد، میزان کلیرانس آن برابر با جریان پلاسمای کلیوی است.(مانند پاراآمینوهیپوریک اسیدPAH)

🔺کلیرانس تقریبی برخی مواد مهم:
Na+ 0.9
Cl- 1.3
K+ 12
فسفات 25
انسولین 125
کراتینین 140

💌 @oloom_payeh | علوم‌پایه

#نکته 10
#فیزیولوژی
#نوروفیزیولوژی

📌اعمال حرکتی هسته های قاعده ای

⭕️این هسته ها رو در ابتدا معرفی میکنیم :
۱. پوتامن
۲. هسته دمدار
۳. گلوبوس پالیدوس
۴. جسم سیاه
۵. ساب تالامیک

این هسته ها با همکاری مخچه اعمال حرکتی رو کنترل میکنند.

⭕️وظیفه ای که دارند :
1⃣ مهار تونوس عضلات با ارسال سیگنال مهاری به قشر مغر که عضلات را شل می کند. (اختلالش عضلات را سفت میکند.)
2⃣ کاهش اعمال حرکتی غیر ارادی و افزایش دقت و ظرافت در دیگر اعمال حرکتی
3⃣ ارتباط با سیستم لیمبیک داشته و در بروز اعمال حرکتی سریع و برنامه ریزی آنها با مخچه همکاری میکند.

⭕️توجه کنیم که :
پوتامن + گلوبوس پالیدوس: هسته ی عدسی
هسته ی عدسی + هسته ی دم دار: جسم مخطط
هسته ی دم دار + پوتامن: جسم مخطط نو

⭕️مسیرهای هسته های قاعده ای :

🅰آوران :
🚩قشر مغز به نئواستراتیوم(مخطط نو)
🚩 تالاموس به استراتیوم (مخطط)
🚩هسته ی کافی به استراتیوم (مخطط )
⛔️نکته: همه مسیرها تحریکی هستند.

🅱وابران
🚩ماده ی سیاه
🚩بخش داخلی گلوبوس پالیدوس به تالاموس (مهاری)

⭕️نوروترنسمیتر های موجود در مسیر هسته های قاعده ای
📌مسیر دوپامین (مهاری): از جسم سیاه به هسته های دم دار و پوتامن
📌مسیر GABA(مهاری): از هسته ی دم دار و پوتامن به گلوبوس پالیدوس و جسم سیاه
📌مسیر استیل کولین: از قشر مغز به هسته ی دم دار و پوتامن
📌نور اپی نفرین، سروتونین، انکفالین: مسیر هایی از ساقه ی مغز

⭕️بیماری ها :

🅰پارکینسون
🔺علت: در اثر تخریب نورون ترشح کننده ی دوپامین در جسم سیاه و عدم انتقال پیام مهاری به هسته های دم دار و پوتامن
🔺علائم: لرزش غیر ارادی در هنگام استراحت، مشکلات جدی در شروع حرکت، عدم تعادل فرد، اختلالات تکلمی، اختلال در بلع
🔺درمان :
1⃣ استفاده از داروهای L_DOPA که در مغز به دوپامین تبدیل می شود.
2⃣ داروی L_دپرینل که آنزیم تخریب کننده ی دوپامین (مونوآمین اکسیداز) را مهار میکند.

🅱هانتینگتون
🔺علت: تخریب نورون های ترشح کننده ی GABA در هسته ی دم دار و پوتامن
فقدان نورون های مترشحه استیل کولین در بخش های متعدد مغز
🔺علائم : حرکات جهشی و پیچ و تابی پیشرونده در بدن

💌 @oloom_payeh | علوم‌پایه

#نکته 11
#فیزیولوژی
#هورمون

🔴آدرنال دارای ۲ بخش است :
1⃣مدولا : ترشح کاتکول آمین
2⃣قشر: که خودش ۳ بخش دارد :
🔺گرومرولوزا : تولید مینرالوکورتیکوئید مثل آلدسترون که ترشح آن با غلظت سدیم و پتاسیم تنظیم میشه.
🔺فاسیکولاتا : تولید گلوکوکورتیکوئید ها مثل کورتیزول و یک مقدار هم آندروژن و استروژن تنظیم ترشح این بخش با مسیر هیپوتالاموس هیپوفیز ACTH است
🔺رتیکولاریس: تولید آندروژن و دهیدرو اپی اندرستون و آندروستون دیون و پروژسترون
♦️همه این هورمون ها که گفتیم از جنس کورتیزول اند😊

🔴 اثرات کورتیزول :
🔻کربوهیدرات : افزایش قند خون ( گلوکونئوژنز و چربی سوزی )
🔻پروتئین ها: آمینواسید خون زیاد میشه و ذخیره پروتئینی کبد زیاد میشه ولی پروتئین سلولی کم میشه
🔻چربی : لیپولیز، افزایش اکسیداسیون اسید چرب و کتوزیس
🔻ضد التهابی: سیستم ایمنی را سرکوب می‌کند
♦️ترشح کورتیزول در شب حداقل و اول صبح حداکثر است

💌 @oloom_payeh | علوم‌پایه

#نکته 12
#فیزیولوژی
#دستگاه_گوارش

💢قسمت های مختلف دستگاه گوارش، هریک با قدرت های مختلف توانایی جذب دارند:
🔺معده: جذب مواد محدودی مثل الکل و آسپرین
🔺روده باریک: به علت داشتن چین های متعدد به نام «چین های کرکرینگ» و پرزها و میکرو پرزها دارای سطح وسیع و مناسبی برای جذب است.
🔺روده بزرگ: عدم توانایی در جذب مواد غذایی/ جذب آب و یونها

💢جذب مواد
🔴 آب :
جذب با مکانسیم انتشار از غشای روده، عمدتا از طریق منافذی که در اتصالات محکم بین سلول هاست.

🔴 سدیم :
جذب مشابه با مکانسیم بازجذب در کیسه ی صفرا و کلیه، آلدوسترون نقش مهمی در جذب دارد.
مقداری از آن در آنتی پورت با هیدروژن و پتاسیم جذب می شود.

🔴 بیکربنات :
هیدروژن ناشی از آنتی پورت با سدیم، بی کربنات را به H2CO3 تبدیل کرده که به H2O و CO2 تجزیه می شود. CO2 به راحتی جذب شده و به خون می رود، وقوع این مکانسیم در دوازدهه و ژژنوم است.

🔴 سایر یون ها :
کلسیم به طور فعال از دوازدهه و یون‌های دیگری که توسط انتقال فعال جذب می شوند، مثل آهن، پتاسیم، منیزیم، فسفات

🔴 کربوهیدرات :
دو حالت دارند
الف. اکثر آنها به شکل مونوساکارید؛ توسط انتقال فعال اولیه و ثانویه
ب. اندکی به شکل دی ساکارید

🚩گلوکز و گالاکتوز به وسیله ی هم انتقالی باسدیم
🚩فروکتوز با انتشار تسهیل شده

🔴 پروتئین ها :
قسمت اعظم آن به صورت دی پپتید و تری پپتید اما مقدار کمی هم می تواند به صورت اسید آمینه جذب شود. در اکثر موارد مکانیسم جذب آن هم انتقالی یا انتقال فعال ثانویه با سدیم است.
تعداد کمی از اسید های آمینه با انتشار تسهیل شده

🔴 چربی :
به صورت اسید های چرب و مونوگلیسیرید و گلیسرول در مرکز میسل های اسید های صفراوی که با انتشار میسل به درون سلول های انتروسیت.
در درون انتروسیت اسید های چرب و مونوگلیسیرید توسط شبکه اندوپلاسمی صاف دوباره با هم ترکیب شده و تری گلسیرید جدید پدید می آید که همراه کلسترول و فسفولیپید به صورت گلبول در آمده که با چند آپوپروتئین (خصوصا نوع B) ترکیب شده و با اگزوسیتوز از غشای قاعده ای بیرون رفته و وارد مجرای لنفاوی میشود که درون مجرای لنفاوی به آنها شیلومیکرون میگویند.

🚩با وجود اینکه ۸۰ تا ۹۰ درصد چربی ها به این روش جذب می شوند اما مقدار کمی هم به شکل اسید چرب با زنجیره ی کوتاه یا متوسط (مثل اسید چرب توی کره ) مستقیما وارد خون میشوند
🚩میسل ها دوباره به خارج انتروسیت ها رفته تا کار انتقال خود را انجام دهند.

💢جذب در روده ی بزرگ
از ۱.۵ لیتر مایع وارد شده به کولون تنها یک میلی لیتر وارد مدفوع میشود و قسمت اعظم آب و الکترولیت به کولون جذب میشود 🤗

🚩سدیم در اینجا کاملتر جذب شده و آلدوسترون در اینجا هم ایفای نقش میکند! در پی جذب سدیم، کلر به علت گرادیان باری جذب میشود که مخاط بعد از جذب کلر، بی کربنات ترشح کرده تا فرآورده های نهایی اسیدی حاصل از متابولیسم باکتری خنثی شود.
🚩در کولون باکتری هایی داریم که :
۱. مقدار کمی سلولز تجزیه و هضم میکنند.
۲. ویتامین میسازند: B12، تیامین، ریبوفلاوین، K ( بسیار مهم چون این ویتامین به مقدار کافی از غذا به دست نمی آید.)
۳. ایجاد گاز های دی اکسید کربن، هیدروژن و متان
🚩 مدفوع
ترکیب: از سه چهارم آب و یک چهارم مواد جامد ( حدود سی درصد از مواد جامد از باکتری های مرده هستند )
رنگ: به علت مشتقات بیلی روبین مانند استرکوبیلین و یوروبیلین

💌 @oloom_payeh | علوم‌پایه

#نکته 13
#فیزیولوژی
#کلیه

📌مبحث: سیستم رنین آنژیوتانسین

🔎برگرفته از سری فیلم‌های آموزشی لکچریو💎

🔗برای مشاهده فیلم های بیشتر به اپلیکیشن دکترآباد مراجعه کنید.👣

💌 @oloom_payeh | علوم‌پایه

#نکته 14
#فیزیولوژی
#گردش_خون

🔴 انواع شوک های گردش خونی

🔸 هموراژیک:
🔺 علت 👈خونریزی زیاد
🔺 درمان: تجویز خون یا پلاسما یا دکستران و یا سایر پلیمر های پلی ساکاریدی با وزن مولکولی بالا

🔸 هیپوولومیک:
🔺 علت👈از دست دادن پلاسما، در بیماران دچار انسداد روده ها و سوختگی.
🔺 درمان: انفوزیون پلاسما
🔺 علت👈از دست دادن آب و الکترولیت ها، در بیماران دچار دهیدراتاسیون
🔺 درمان: انفوزیون وریدی (نوعی محلول متوازن وریدی)

🔸 تروماتیک:
🔺 علت👈 ضربه و هیپوولمی
🔺 درمان: تجویز خون

🔸 نوروژنیک:
🔺 علت👈از دست رفتن تونوس وازوموتور در سراسر بدن و در نتیجه افزایش ظرفیت کل عروق

🔸 آنافیلاکتیک:
🔺 علت👈آزاد شدن زیاد هیستامین و در نتیجه خروج مایع از عروق
🔺 درمان: تجویز سریع داروی مقلد سمپاتیک یا تجویز گلوکوکورتیکوئید ها

🔸 سپتیک:
🔺 علت👈انتشار گسترده باکتری ها در بدن
🔺 درمان: اقدامات حمایتی سریع و همه جانبه

💌 @oloom_payeh | علوم‌پایه

#نکته 15
#فیزیولوژی

مبحث: عضلات صاف تک واحدی و چند واحدی

🔴 ماهیچه صاف چند واحدی، عضلاتی اند که فیبرهای آنها جداگانه از هم کار می کند و هر فیبر از یک انتهای عصبی جدا عصب می‌گیرد.
🔺مثال: ماهیچه مژگانی چشم، عنبیه چشم، ماهیچه راست کننده مو

🔴عضلات صاف تک واحدی یا احشایی دسته ای از فیبرهای ماهیچه ای اند با اتصالات سوراخ‌دار (gap junction) که اجازه عبور آزاد یون بین فیبرها است و یک سنسیتیوم عملی بصورت یک واحد منفرد ایجاد می‌کند.
🔺مثال: عضله جداره روده، رحم، حالب، مجرای صفراوی

🔴انقباض از طریق کشیده شدن، پیام عصبی، هورمون و تغییرات شیمیایی محیط صورت می‌گیرد یا اینکه عضله دارای خود تحریکی بدون محرک خارجی ای است که در عضلات صاف تک واحدی باslow wave rhythm همراه است.

🔴مواد میانجی عضلات صاف: استیل کولین، نوراپی نفرین(عملشون عکس هم است )

🔴مکانیسم رفع انقباض: میوزین فسفاتاز نقش دارد.
هنگامی که غلظت کلسیم از یک حد بحرانی کمتر شود، روند انقباضی عضله صاف به استثنای فسفریلاسیون سر میوزین، به طور اتوماتیک معکوس می‌شود. معکوس شدن این فسفریلاسیون توسط آنزیم میوزین فسفاتاز انجام می‌گیرد--->فسفات را از زنجیره سبک تنظیم کننده جدا کرده--->سر میوزین دوباره غیر فعال می‌شود.

🔴وجود caveoli در عضله صاف: فرورفتگی در غشای سیتوپلاسمی که معادل لوله عرضی در عضله اسکلتی و قلبی است.

🔴 قفل شدن یا پدیده latch: جهت حفظ تونوس عضلانی در عضله صاف برای مدت طولانی مثلا چندین ساعت است، انرژی لازم برای نگه داشتن انقباض۱/۳۰ همین مقدار انقباض در عضله اسکلتی است.

🔴در عضله صاف کانال سدیمی نقش کمتری دارد و نقش اصلی بر عهده کانال وابسته به ولتاژ کلسیمی است

🔴محل تماس عصبی-عضلانی عضله صاف: محل تماسی منتشر

🔴پتانسیل استراحت غشا: ۵۰- تا ۶۰- میلی ولت

🔴پتانسیل عمل غشا: دو صورت نیزه ای و کفه ای

💌 @oloom_payeh | علوم‌پایه

#نکته 16
#فیزیولوژی
#گردش_خون

🔴اهمیت و نقش دستگاه لنفاوی:

🔻۱.کنترل غلظت پروتئین های بینابینی-->باعث کاهش غلظت پروتئین میان بافتی می‌گردد
🔻۲.کنترل حجم مایع میان بافتی--> باعث کاهش حجم مایع میان بافتی می‌شود.
🔻۳.کنترل فشار مایع میان بافتی--> باعث کاهش فشار مایع میان بافتی می‌شود.

♦️دستگاه لنفاوی یک فشار منفی در فضای بافتی ایجاد می‌کند که باعث نیروی اتصالی بیشتر بین سلول های بافتی می‌گردد.

🔴کانال های لنفی: تمام بافت های بدن دارای کانال لنفی مخصوص‌اند. به استثنای:
۱.قسمت های سطحی پوست
۲.دستگاه عصبی مرکزی
۳.اندومیزیوم عضلات
۴.استخوان ها
‼️این ۴ مورد دارای مجاری پره لنفاتیک‌اند.

🔴ترکیب لنف:
🔻تقریبا با مایع میان بافتی یکسان است.
🔻غلظت پروتئین آن ۲g/dl است؛ البته استثنا‌هایی هم وجود دارد.
🔻مسئول اصلی جذب چربی در لوله گوارش است در نتیجه در آن مقداری چربی هم وجود دارد.
🔻ذرات بزرگتری همچون باکتری وجود دارد که در گره لنفی گیر افتاده و تخریب می‌گردد.

🔴جریان لنف به‌ دو عامل بستگی دارد:
🔻فشار مایع میان بافتی
🔻فعالیت پمپ لنفاوی
درنتیجه سرعت جریان لنف از رابطه زیر به دست می‌آید:
فشار مایع میان بافتی×فعالیت پمپ لنفاوی
‼️سرعت جریان لنف حدودا ۱۲۰ml/h یاlit/day ۳-۲ می‌باشد.

‼️هر عاملی که بر پمپ لنفاوی یا فشار مایع میان بافتی اثر بگذارد بر جریان لنف نیز اثر گذار است.

💌 @oloom_payeh | علوم‌پایه

#نکته 17
#فیزیولوژی
#هورمون

🔴هیپوفیز

🔻مکان آناتومیکال: داخل زین ترکی در قاعده مغز که توسط ساقه هیپوفیزی به هیپوتالاموس متصل است.
🔻دارای ۳بخش:
1⃣ قدامی
2⃣ میانی (کوچک و کم عروق )
3⃣ خلفی

♦️هورمون های مترشحه از هیپوفیز قدامی: 1⃣ هورمون رشد(GH )
2⃣ آدرنوکورتیکوتروپین: تنظیم ترشح برخی هورمون های قشر فوق کلیه
3⃣ تحریک کننده تیرویید TSH
4⃣ پرولاکتین
5⃣ محرک فولیکولی FSH: رشد غدد تناسلی و فعالیت های تناسلی و هورمونی مربوطه
6⃣ لوتئینی LH: وظیفه همانند FSH

🛑هورمون رشد یا سوماتروپیک یا سوماتوتروپین:

🔻زمان ترشح: تمام طول زندگی
🔻وظیفه هورمون: تکامل و افزایش تعداد سلول از طریق میتوز و تمایز اختصاصی مثل سلول های استخوانی و عضلانی
🔻بافت هدف: بسیار گسترده و متنوع
🔻اعمال متابولیک:
1⃣اثر بر روی پروتئین: به طور کلی ⬆️ سنتز پروتئین از طریق:
۱.⬆️ ورود اسید آمینه به سلول
۲.⬆️ترجمه RNA
۳.⬆️نسخه برداری از DNA
۴.⬇️کاتابولیسم پروتئین ها و مهار گلوکونئوژنز

2⃣اثر بر روی چربی: به طور کلی باعث ⬆️مصرف چربی از طریق:
۱.لیپولیز--->⬆️سطح چربی سرم
۲.⬆️مسیر بتا-اکسیداسیون اسید های چرب--->انرژی زایی
⛔️اگر GH زیاد گردد موجب ⬆️ اسید های ستونی و ایجاد کتوزیسم می‌شود‌.

3⃣اثر بر روی کربوهیدرات ها: باعث حفظ کربوهیدرات در بدن از طریق:
۱.⬇️استفاده از گلوکز
۲.⬆️رسوب گلیکوژن در سلول ها ( گلوکوژنز )
۳.⬇️کاهش جذب گلوکز توسط سلول
۴.⬆️ترشح انسولین و ⬇️حساسیت گیرنده های انسولین
⛔️دیابت هیپوفیزی: تزریق GH---> بلافاصله ⬇️قند خون---> ۳۰ الی ۶۰ دقیقه بعد: ⬆️قند خون تا ۵۰ درصد و بیشتر از حد طبیعی

4⃣تحریک رشد استخوان ها و غضروف:
هورمون رشد چشمگیرترین اثرش را بر روی استخوان ها می گذارد.
۱.⬆️تولید کندروسیت و کندروبلاست
۲.تبدیل کندروسیت به سلول های استخوان ساز
۳.⬆️تولید پروتئین توسط کندروسیت و کندروبلاست---> رشد استخوان
⛔️هورمون رشد بیشترین اثرش را از طریق مواد واسطه ای سوماتومدین ها ایفا می‌کند‌. ۴ نوع سوماتومدین داریم که مهم ترین آنها سوماتومدین C یا IGF1 می باشد.

♦️تنظیم ترشح هورمون رشد:
۱.گرسنگی شدید همراه با کمبود شدید پروتئین: در شرایط مزمن محرک قوی تری نسبت به هیپوگلیسمی است.
۲.هیپوگلیسمی: در شرایط حاد نسبت به کمبود پروتئین محرک قوی تری محسوب می شود.
۳.مقدار کم اسید چرب در خون
۴.ورزش
۵.هیجان
۶.تروما
۷.افزایش غلظت برخی اسید های آمینه
۸.در ۲ ساعت اول خواب عمیق میزان هورمون رشد⬆️

♦️اثر هیپوتالاموس بر روی هورمون رشد:
۲ ماده ترشح می کند:
☝️ هورمون محرک هورمون رشد یا GHRH: تاثیر گذاری بیشتر نسبت به GHIH
✌️هورمون مهار کننده هورمون رشد یا GHIH یا سوماتوستاتین
⛔️نکته: سوماتوستاتین توسط سلول های دلتای جزایر لانگرهانس در پانکراس ساخته میشود و اثر مهاری بر روی انسولین و گلوکاگون دارد.

♦️ سوماتوماموتروپین جفتی چیست؟؟
🔻یک پروتئین با اعمال و ساختمان شبیه به هورمون رشد
🔻از هفته ۵ بارداری از جفت ترشح می گردد.
🔻اثرات:
۱.در چند گونه حیوانی موجب رشد پستان و ترشح شیر
۲.تشکیل بافت های پروتئینی به روش هورمون رشد
۳.افزایش گلوکز در دسترس جنین

♦️اختلالات هورمون رشد:
1⃣ پان هیپوپیتوئیتریسم: کاهش ترشح تمام هورمون های هیپوفیز قدامی، مادرزادی یا اکتسابی
2⃣ کوتولگی: به دو علت:
الف) پان هیپوپیتوئیریتیسم در کودکی
ب) میزان هورمون رشد طبیعی اما عدم ترشح سوماتومدین C
3⃣ ژیگانتیسم: به ۲ علت:
الف) تومور های اسیدوفیل سلول های سوماتوتروپ
ب)افزایش فعالیت سلول های سوماتوتروپ
نتیجه---> افزایش هورمون رشد که اگر قبل از بلوغ رخ دهد---> رشد استخوان ها زیاد---> غول پیکری
4⃣ آکرومگالی: تومور اسیدوفیل بعد از بلوغ---> افزایش ضخامت استخوان ها

🛑 هورمون پرولاکتین

🔻محل ترشح: هیپوفیز مادر
🔻زمان ترشح: از هفته ۵ بارداری تا زمان تولد
بعد از تولد: با هر بار شیر دادن سیگنال عصبی--->هیپوتالاموس---> افزایش ۱۰ تا ۲۰ برابری پرولاکتین
♦️اثر هیپوتالاموس بر ترشح پرولاکتین:
ترشح PHIH از هیپوتالاموس، پرولاکتین را مهار می کند.
⛔️نکته: ترشح پرولاکتین---> مهار GnRH هیپوتالاموس---> مهار تولید LH و FSH هیپوفیزی می گردد.

💌 @oloom_payeh | علوم‌پایه