انتقال افقی ژن چیست؟!


چیستی و چگونگی انتقال افقی ژن موضوع این ویدئو است.
اهمیت این موضوع در تکامل سریع، تنوع ژنتیکی، گسترش مقاومت دارویی، زیست فناوری(موجودات تراریخته) و تاریخ تکامل است؛ یادگیری سطحی از این دانش، به درک این زمینه‌های مختلف کمک میکند.

ترجمه و زیرنویس: امیر پارسا

🚀 @ofoghroydadd

#انتقال_افقی_ژن

به زودی با برایان کاکس..
برای علاقه‌مندان به فیزیک، اخترفیزیک و زمین شناسی

🚀 @ofoghroydadd

ما اکنون بهتر از همیشه می‌دانیم که ذره‌ی شبح‌گونه‌ی نوترینو چقدر وزن ندارد


دانشمندان پروژه‌ی KATRIN در آلمان توانسته‌اند دقیق‌ترین حد بالایی ممکن برای جرم نوترینو را تعیین کنند: حداکثر ۰٫۴۵ الکترون‌ولت. این مقدار تقریباً نصف برآورد قبلی (۰٫۸ الکترون‌ولت در سال ۲۰۲۲) است و کمتر از یک میلیاردیم جرم یک پروتون محسوب می‌شود.

چرا این مهم است؟

نوترینوها از ابتدایی‌ترین اجزای جهان هستند؛ به‌طوری‌که برای هر اتم، حدود یک میلیارد نوترینو در فضا وجود دارد.(اندکی تامل)

این ذرات از زمان بیگ بنگ در حال عبور از جهان، و حتی از بدن ما هستند - بی‌آن‌که با چیزی برهم‌کنش قوی‌ای داشته باشند.

اگرچه بسیار سبک و گریزان‌اند، اما جرم‌شان روی ساختار کیهانی تأثیر می‌گذارد.

پروژه‌ی KATRIN از سال ۲۰۱۹، با مشارکت بیش از صد دانشمند از شش کشور، به بررسی نوترینوها پرداخته است.
ابزار اصلی، طیف‌سنجی است که فروپاشی رادیواکتیو تریتیوم (نوعی هیدروژن) را اندازه می‌گیرد.
از آنجا که انرژی حاصل بین الکترون و نوترینو تقسیم می‌شود، با اندازه‌گیری دقیق انرژی الکترون می‌توان جرم نوترینو را حدس زد.
برای رسیدن به این عدد جدید، دانشمندان باید ۳۶ میلیون الکترون را بررسی می‌کردند. هدف نهایی: ۲۵۰ میلیون الکترون تا پایان سال.


اگر جرم نوترینو به‌دقت مشخص شود (مثلاً زیر ۰٫۳ الکترون‌ولت باشد)، می‌تواند سرنخی در توضیح انرژی تاریک باشد _ نیروی مرموزی که باعث شتاب‌گرفتن انبساط کیهان است.

همچنین، سیستم جدیدی به نام TRISTAN در حال توسعه است تا نوعی نوترینوی فرضی به نام نوترینوی سترون (sterile neutrino) را پیدا کند؛ ذره‌ای که اصلاً با ماده تعامل ندارد اما ممکن است منبع ماده تاریک باشد.

🚀 @ofoghroydadd

تأثیر احساس گرسنگی بر سیستم ایمنی؛ فراتر از تغذیه واقعی

یک پژوهش تازه که در مجله Science Immunology منتشر شده، نشان داده است که فقط ادراک ذهنی گرسنگی (حتی بدون گرسنگی واقعی) می‌تواند تعداد سلول‌های ایمنی در خون را تغییر دهد. این یافته دیدگاه قدیمی مبنی بر اینکه ایمنی بدن صرفاً توسط تغییرات فیزیکی در تغذیه (مثل قند خون یا سطح مواد مغذی) تنظیم می‌شود را به چالش می‌کشد.

در این پژوهش، دو نوع نورون در مغز موش‌ها مورد بررسی قرار گرفتند:
یکی نورون‌های AgRP (ایجاد حس گرسنگی)
یکی هم نورون‌های POMC (ایجاد حس سیری)
با تحریک مصنوعی نورون‌های گرسنگی در موش‌هایی که سیر بودند میل شدید به غذا در آن‌ها ایجاد شد.
و تعداد مونوسیت‌ها (نوعی سلول ایمنی مسئول دفاع اولیه و تنظیم التهاب) در خون کاهش یافت.

در مقابل، تحریک نورون‌های سیری در موش‌های ناشتا، مونوسیت‌ها را به حالت عادی برگرداند، بدون اینکه حیوان واقعاً غذا خورده باشد.

مغز از طریق سیستم عصبی سمپاتیک با کبد ارتباط برقرار می‌کند.
در حالت گرسنگی القایی، فعالیت سمپاتیک کاهش یافت و این باعث کاهش ماده شیمیایی CCL2 (که مونوسیت‌ها را به خون می‌آورد) شد.
در نتیجه، مونوسیت‌ها در خون کاهش یافتند.
در این روند، هورمون استرس کورتيکوسترون هم افزایش یافت، اما نقش آن بیشتر شبیه به تقویت‌کننده ثانویه بود و به تنهایی تأثیر قابل توجهی نداشت.

پژوهشگران احتمال می‌دهند این سیستم همراه با آماده‌سازی بدن در برابر بحران‌های احتمالی کمبود غذا تکامل یافته باشد. مغز با دریافت نشانه‌هایی از کمبود احتمالی، پیشاپیش مصرف انرژی و عملکرد ایمنی را تنظیم می‌کند.

اگر این یافته‌ها در انسان هم تایید شود می‌تواند به درک بهتر بیماری‌های التهابی مزمن (مثل بیماری‌های قلبی، MS و کاشکسیای سرطانی) کمک کند‌ و در اختلالات تغذیه‌ای (چاقی، بی‌اشتهایی عصبی) که همراه با التهاب مزمن و مشکلات ایمنی هستند، مؤثر باشد و ممکن است به درمان‌های عصبی-ایمنی جدید برای تعدیل سیستم ایمنی منجر شود.

بیش از یک قرن پیش، روانپزشکی به نام A. Tapilsky در شوروی با هیپنوتیزم، گرسنگی یا سیری را القا می‌کرد و مشاهده کرد که شمار سلول‌های ایمنی بیماران تغییر می‌کند - یافته‌ای که حالا از نظر علمی تا حدی شده است.

🚀 @ofoghroydadd

🧠 The Conversation
مقاله اصلی
برای موش 🥈
برای انسان(پله‌های نخست) 🥉

بقای اصلح چیست؟!

اهمیت مفهوم «بقای اصلح» در نظریه‌ی تکامل بنیادی و کلیدی است؛ چون به ما نشان می‌دهد چگونه و به چه علت موجودات زنده در طول زمان تغییر می‌کنند. این مفهوم درواقع مکانیزمی است که توضیح می‌دهد...

واژه اصلح به شدت غلط انداز است؛ باید بدانیم که این واژه به معنای باهوشترین، قوی ترین و سریعترین نیست بلکه به معنای...

در مجموع برای کسب اطلاعاتی از این مفهوم دیدن این ویدئو پیشنهاد میشود.

ترجمه و زیرنویس: امیر پارسا

🚀 @ofoghroydad

#بقای_اصلح

سگ‌های خانگی برای سلامت ما فوق‌العاده‌اند، اما یک روی بسیار تاریک هم دارند

در جهان حدود ۱ میلیارد سگ اهلی(ولگرد و خانگی) وجود دارد. بیشتر آن‌ها حیوانات خانگی، همراه یا سگ‌های کاری هستند که زندگی خود را با انسان‌ها می‌گذرانند.
آن‌ها شایع‌ترین شکارچی بزرگ در دنیا هستند. گربه‌های خانگی در رتبه‌ای بسیار پایین‌تر، در حدود ۲۲۰ میلیون قرار دارند.

ما به خوبی از اثرات منفی گربه‌ها - چه خانگی و چه ولگرد - بر حیات وحش آگاهیم. سگ‌های ولگرد به‌عنوان تهدیدی برای تنوع زیستی در نظر گرفته می‌شوند.
در مقابل، سگ‌های خانگی ما اغلب بدون هیچ مانعی آزاد گذاشته می‌شوند.

متاسفانه این نگاه بیشتر بر اساس احساسات است، نه داده‌های واقعی. سگ‌های محبوب ما، اثر بسیار گسترده‌تر، موذیانه‌تر و نگران‌کننده‌تری بر حیات‌وحش و محیط‌زیست دارند، فراتر از آنچه دوست داریم باور کنیم.

نابودگر جانداران در خانه شما

سگ‌ها در اصل گرگ‌های اهلی‌شده هستند که با انتخاب مصنوعی برای کوچکتر، مطیع‌تر و پاسخگو بودن نسبت به انسان‌ها پرورش یافته‌اند. اما هنوز هم شکارچی‌اند.

طبق داده‌های مراکز مراقبت از حیات‌وحش، حمله‌ی سگ‌های خانگی به حیوانات وحشی از گربه‌ها بیشتر است و آن‌ها می‌توانند حیوانات بزرگ‌تری را شکار کنند.

سگ‌های بدون قلاده دلیل اصلی نزدیک شدن کلونی‌های پنگوئن کوچک به فروپاشی در تاسمانی هستند.

در نیوزیلند، تخمین زده می‌شود یک سگ فراری در عرض پنج هفته تا ۵۰۰ کیوی قهوه‌ای(از ۹۰۰ عدد کل)را کشته باشد.

وقتی سگ‌ها آزاد می‌شوند، عاشق دنبال کردن حیوانات و پرندگانند. شاید این رفتار بی‌ضرر به‌نظر برسد، اما دنبال شدن می‌تواند پرندگان مهاجر خسته را از پا بیندازد و آن‌ها را مجبور به مصرف بیشتر انرژی کند.

سگ‌ها می‌توانند جوجه‌های پرندگان ساحلی از جمله گونه‌های در معرض خطر مثل هوده پلوور را بکشند.

حتی فقط حضور ساده سگ‌ها هم باعث ترس و وحشت بسیاری از حیوانات و پرندگان می‌شود.
حتی وقتی سگ در قلاده است، حیات‌وحش اطراف در حالت آماده‌باش قرار می‌گیرد که این اثرات منفی قابل اندازه‌گیری بر تعداد و تنوع پرندگان در مناطق جنگلی شرق استرالیا دارد.

در ایالات متحده، گوزن‌ها اگر یک انسان را به همراه یک سگ در قلاده ببینند، سریع‌تر و دورتر فرار می‌کنند تا وقتی که تنها یک انسان را ببینند.
چندین گونه پستاندار در آمریکا، سگ همراه انسان را تهدیدی بزرگ‌تر از کایوت‌ها می‌دانند. حتی نیازی نیست سگ‌ها حضور فیزیکی داشته باشند تا به حیات‌وحش آسیب بزنند!

آن‌ها با شاش خود درختان و تیرک‌ها را نشانه‌گذاری می‌کنند و در همه جا عن می‌گذارند.
این‌ها برای بسیاری از گونه‌ها مانند علائم هشداردهنده است.

پژوهشگران در آمریکا متوجه شدند حیواناتی مانند گوزن، روباه و حتی گربه‌وحشی (بابکت) از مناطق پر رفت‌وآمد سگ‌ها پرهیز می‌کنند، درحالی که به مناطق بدون سگ سر می‌زنند.

داروهایی که برای رفع کک و کنه سگ‌ها استفاده می‌کنیم، می‌تواند هفته‌ها روی پوست باقی بماند و هنگام شنا در رودخانه یا دریاچه شسته شود.

برخی از این داروها مواد بسیار سمی برای آبزیان دارند، و همین یک شنا می‌تواند فاجعه‌بار باشد.

همچنین پژوهشگران دریافتند زمانی که پرندگانی مانند سینه‌آبی‌ها و سینه‌سیاه‌های بزرگ، موی برس کشیده شده سگ‌ها را برای لانه‌سازی جمع‌آوری می‌کنند، این می‌تواند باعث کاهش تخم‌گذاری و افزایش مرگ جوجه‌ها شود.

و اما گوه سگ

در آمریکا حدود ۹۰ میلیون سگ خانگی، در بریتانیا ۱۲ میلیون و در استرالیا ۶ میلیون وجود دارد.(ولگردش بماند)

هر سگ به طور میانگین روزانه ۲۰۰ گرم گوه(مدفوع) و ۴۰۰ میلی‌لیتر شاش(ادرار) تولید می‌کند.

این یعنی در طول ۱۳ سال عمر، هر سگ حدود یک تن گوه و ۲۰۰۰ لیتر شاش تولید می‌کند.
در مقیاس کل، این کوهی از زباله است.

این فضولات می‌تواند باعث آلودگی نیتروژنی در آب‌ها، تغییر ترکیب شیمیایی خاک و انتقال بیماری به انسان و سایر حیوانات وحشی شود.
بیش از ۸۰٪ عوامل بیماری‌زا که حیوانات اهلی را آلوده می‌کنند، به حیوانات وحشی هم سرایت می‌کند.

از طرفی، تغذیه سگ‌ها عمدتاً با گوشت انجام می‌شود، به این معنی که میلیون‌ها گاو و مرغ فقط برای تغذیه سگ‌ها پرورش می‌یابند.

تغذیه سگ‌های جهان، به‌اندازه انتشار گازهای گلخانه‌ای کشور فیلیپین تولید می‌کند و ردپای زمینی آن دو برابر مساحت بریتانیاست.

کسی دوست ندارد به این فکر کند

مردم عاشق سگ‌هایشان هستند.
ما دوست نداریم بپذیریم که آن‌ها هم می‌توانند آسیب برسانند.
خیلی از ما یک نقطه کور سگی داریم.
فکر می‌کنیم «سگ کوچولوی من که همچین کاری نمی‌کنه».
اما واقعیت این است که این آخوند کوچولوی ما، هم می‌تواند و هم می‌کند.

سام آریامنش

🥇منبع و سایر ارجاعات : The Conversation

🚀 @ofoghroydadd

#سگ #گونه_مهاجم #بسیجی #سگ_ولگرد #آخوند #گربه

«پیرا ذرات» سومین قلمروی ذرات

در یک بعدازظهر آرام در دوران همه‌گیری کرونا در سال ۲۰۲۱، ژیوآن وانگ، که آن زمان دانشجوی دکترا در دانشگاه رایس بود، برای سرگرمی سراغ یک مسئله‌ی ریاضی عجیب رفت. بعد از پیدا کردن یک جواب غیرمنتظره، به این فکر افتاد که شاید بتوان این ریاضیات را در دنیای واقعی هم معنا کرد.

کم‌کم متوجه شد که این فرمول‌ها انگار نوع تازه‌ای از ذره را توصیف می‌کنند _ ذره‌ای که نه جزو ذرات ماده است(نه فرمیون) و نه از آن‌هایی که نیرو را منتقل می‌کنند(نه بوزون)؛ بلکه چیز کاملاً متفاوتی به‌نظر می‌رسید.

وانگ خیلی زود مشتاق شد این کشف تصادفی را به یک نظریه‌ی کامل درباره‌ی این ذره‌ی تازه تبدیل کند. او موضوع را با کیدن هزرد، استاد راهنمایش، در میان گذاشت.
هزرد می‌گوید:
«به او گفتم مطمئن نیستم چنین چیزی شدنی باشه، ولی اگر واقعاً باور داری که ممکن است، باید همه‌ی وقت و انرژیت را روی همین بگذاری و بقیه کارهایت را کنار بگذاری.»

در ژانویه امسال، وانگ _ که حالا پژوهشگر پسادکترا در مؤسسه ماکس پلانک اپتیک کوانتومی در آلمان است _همراه با هزرد، نتایج کامل‌شده‌شان را در مجله Nature منتشر کردند.
آن‌ها می‌گویند نوع سومی از ذرات به نام پیراذره واقعاً می‌تواند وجود داشته باشد؛ و این ذرات می‌توانند مواد تازه و شگفت‌انگیزی با ویژگی‌های ناشناخته به وجود بیاورند.
زمانی که این مقاله منتشر شد، مارکوس مولر، فیزیکدان مؤسسه اپتیک و اطلاعات کوانتومی در وین، به دلایل دیگری درگیر همین مفهوم شده بود.

در دنیای کوانتومی، یک جسم یا چیز می‌تواند به‌طور همزمان در چند جا باشد.
مولر در حال بررسی این بود که چطور می‌شود از دیدگاه ناظران مختلف در این حالت‌های همزمان واقعیت، جابجا شد.
او متوجه شد که این مسئله محدودیت‌های تازه‌ای برای وجود پیراذرات به همراه دارد.
تیم او نتایجشان را در فوریه، در قالب یک نسخه پیش از چاپ منتشر کردند که در حال حاضر در نوبت بررسی برای انتشار در یک مجله است.
نزدیکی زمانی این دو پژوهش کاملاً اتفاقی بود.
اما در کنار هم، این کارها باعث شده دوباره سراغ یکی از رازهای قدیمی فیزیک بروند _ رازی که خیال می‌کردند دهه‌ها پیش حل شده.
یک پرسش بنیادین دوباره روی میز آمده:
چه ذراتی می‌توانند در جهان ما وجود داشته باشند؟

جهان‌های پنهان

تمام ذرات بنیادی شناخته‌شده در دنیا به یکی از دو دسته تقسیم می‌شوند _ و این دو رفتارهایی تقریباً متضاد دارند.
یک دسته، ذراتی هستند که ماده را می‌سازند و به آن‌ها فرمیون می‌گویند؛ دسته‌ی دیگر، ذراتی هستند که نیروهای بنیادین را منتقل می‌کنند و به آن‌ها بوزون گفته می‌شود.

ویژگی اصلی فرمیون‌ها این است که اگر جای دو فرمیون را با هم عوض کنید، حالت کوانتومی آن‌ها یک علامت منفی می‌گیرد. همین علامت منفی ساده، پیامدهای بزرگی دارد.
این قانون باعث می‌شود که هیچ دو فرمیونی نتوانند همزمان در یک مکان باشند. وقتی فرمیون‌ها را در کنار هم بچینید، نمی‌شود آن‌ها را بیشتر از حدی فشرده کرد.
این ویژگی جلوی فروپاشیدن ماده به درون خودش را می‌گیرد _ دلیلش این است که الکترون‌ها در هر اتم، در لایه‌های جداگانه قرار می‌گیرند.
اگر این علامت منفی وجود نداشت، ما هم وجود نداشتیم....

ادامه این تحلیل ✍️

🚀 @ofoghroydadd

این تحلیل پر از اطلاعات علمی به زبان ساده است.

سندروم دست بیگانه


🖐 @ofoghroydad

#طراحی_احمقانه

چرا ناگهان عضلات می‌گیرند؟ 🏋️‍♂️

🖥 @ofoghroydad

آیا شما مایلید یکی از دلایل رخ دادن این اتفاقات باشید؟

۱. فردی که در ذهن یا در عمل دچار تبعیض‌های جنسیتی است
۲. فردی که دیگران را مورد آزار روانی قرار می‌دهد
۳. فردی که بدون اجازه، به بدن دیگران دست می‌زند و آن‌ها را لمس می‌کند
۴. فردی که در کودکی مورد آزار جنسی بدنی (نه صرفاً به معنای دخول — لطفاً مفهوم را در ذهن خود گسترش دهید) یا روانی قرار گرفته است
۵. فردی که از درک و آگاهی جنسی کافی برخوردار نیست
۶. فردی که نمی‌تواند جنس مخالف را در ابعاد جنسی و بدنی درک کند
و موارد مشابه دیگر

اکنون تصور کنید این فرد فرزند شماست؛ فرزندی که از کودکی، آموزش صحیح و تدریجی در این زمینه‌ها دریافت نکرده و در نتیجه به یکی یا چند مورد از این مشکلات دچار شده یا تجربه تلخی را پشت سر گذاشته است.
آموزش در زمینه شناخت بدن، تفاوت‌های بدنی با جنس مخالف، و آگاهی از حقوق و بایدها و نبایدهای مرتبط با آن از وظایف مهم والدین است. خجالت کشیدن و سکوت در این زمینه، جایگزین مناسبی برای تربیت درست نخواهد بود. این کار نیازمند هنر و تدبیر است و باید به صورت تدریجی و متناسب با سن کودک انجام شود. در این مسیر، هیچکس بهتر از پدر و مادر نمی‌تواند این نقش را ایفا کند.

بخش زیادی از مشکلات فرهنگی و اجتماعی در جوامع مختلف، ناشی از همین ناآگاهی‌ها و کم‌توجهی‌ها در دوران کودکی است. متأسفانه، بسیاری از کودکان حتی در صورت تجربه لمس‌های نامناسب، به دلیل آگاهی نداشتن یا ترس، آن را درک نمی‌کنند یا به والدین خود نمی‌گویند.
تصور کنید اگر همین هفته پیش، فرزند ارزشمند شما، در محیطی مانند مدرسه، کلاس ورزشی، آموزشگاه هنری، یا هر جمع دیگری مورد رفتار نامناسب قرار گرفته باشد و شما بی‌خبر باشید _ چه احساسی خواهید داشت؟

آگاهی‌بخشی در این زمینه از کودکی، به فرزندان کمک می‌کند تا در آینده، چه در روابط و چه در جامعه، رفتارهایی محترمانه و مسئولانه داشته باشند و بدون آسیب فیزیکی یا روانی به خود یا دیگران، زندگی کنند.

چنین فرهنگی اگر رواج پیدا کند، جامعه سرشار از افرادی آگاه و متشخص خواهد شد و در نتیجه، هم کودکی ایمن‌تر و سالم‌تر و هم بزرگسالی با روابط اجتماعی، عاطفی و جنسی سالم‌تر شکل خواهد گرفت.

ما نسل‌هایی هستیم که خودمان با کمبود آموزش و آگاهی در این زمینه‌ها رشد کردیم. اجازه ندهیم فرزندان ما و نسل‌های آینده، به همان سرنوشت دچار شوند.
این کار دشوار نیست؛ کتاب، مشاور، و منابع معتبر وجود دارد.
لازم نیست در یک شب همه چیز را به فرزند خود بگویید. بلکه به تدریج و در قالب گفت‌وگوهای کوتاه، خصوصی و در چارچوب ارتباط صمیمانه والد-فرزندی، می‌توان این آموزش‌ها را در برنامه تربیتی گنجاند.

سام آریامنش

🚀 @ofoghroydadd

شناخت اندام جنسی بدن خود
شناخت اندام جنسی بدن جنس مخالف
باید ها و نباید ها در این دو زمینه بالا
شناخت و آگاه کردن از واژه ها و جملات و درخواست ها و تعریف انواع لمس ها
اینکه یک انسان چگونه به وجود می‌آید(درواقع توضیح بیولوژیکی سکس و اهمیتش باید ها و نباید های هر سن و گسترش دهید)
و غیره

تاثیر پورن دیدن بر مغز و رابطه

منبع:

Danielle Sukenik, Assistant Professor of Psychiatry, University of Colorado Anschutz Medical Campus

This article is republished from The Conversation under a Creative Commons license. Read the original article.


از اینجا بخوانید ✍️

🚀 @ofoghroydadd

ترجمه هوش مصنوعی

واکنش شگفت‌انگیز فیل‌های باغ‌وحش سن‌دیه‌گو به زلزله ۵.۲ ریشتری

در جریان زلزله ۵.۲ ریشتری که صبح روز دوشنبه ۱۴ آوریل حوالی جولیان در ایالت کالیفرنیا رخ داد، فیل‌های باغ‌وحش سن‌دیه‌گو واکنشی غریزی و دیدنی نشان دادند.
دوربین‌های این پارک لحظه‌ای نادر را ثبت کردند که در آن سه فیل بزرگسال به نام‌های ندلولا، اومن‌گانی و خوسی به سرعت دو فیل جوان‌تر ۷ ساله به نام‌های زولی و مکایا را در یک حلقه محافظتی موسوم به «دایره هشدار» قرار دادند.

این رفتار که به گفته کارشناسان، پاسخی طبیعی به تهدیدات احتمالی است، معمولاً هنگام حضور شکارچیان یا خطرات طبیعی از سوی گله‌های فیل‌ها دیده می‌شود. فیل‌ها با قرار گرفتن در یک دایره، بچه‌ها را در مرکز و خود را در اطراف قرار می‌دهند و با دقت محیط را ارزیابی می‌کنند.
فیل‌ها قادرند ارتعاشات و صداهای زمین را از طریق پاهایشان احساس کنند، و این مهارت در تشخیص زلزله یا تهدیدهای دیگر به آن‌ها کمک می‌کند.
در این صحنه، مکایا در مرکز دایره ایستاده بود، در حالی که زولی که تمایل به نشان دادن شجاعت و استقلال داشت، در حاشیه حلقه ایستاد. خوسی که از فیل‌های بزرگتر و مراقب زولی محسوب می‌شود، با خرطومش به آرامی زولی را نوازش می‌کرد و به پشت و صورتش می‌زد؛ گویی که می‌گفت:
«همه چیز خوب است، برگرد وسط دایره.»
پس از گذشت زلزله، فیل‌ها کم‌کم به رفتارهای عادی روزمره خود بازگشتند، هرچند که تا مدتی در کنار هم ماندند.

🚀 @ofoghroydadd

🐘 Livescience

نیمی از گاز هیدروژن گمشده‌ی کیهان پیدا شد

دانشمندان مدت‌ها می‌دانستند که چیزی از ماده‌ی معمولی (باریونی) کیهان کم است. طبق مدل بیگ‌بنگ، حدود ۱۵٪ کل جرم-انرژی جهان باید از ماده‌ی معمولی (نه ماده تاریک) تشکیل شده باشد؛ اما وقتی ستاره‌ها و کهکشان‌ها و گازهای مرئی را شمردند، بیش از نیمی از آن پیدا نمی‌شد.


اکنون پژوهشگران دریافتند که این ماده‌ی گمشده در قالب گاز هیدروژن یونیزه (گازی که الکترون‌هایش را از دست داده) و بسیار رقیق در هاله‌ای بزرگ پیرامون کهکشان‌ها وجود دارد. این هاله بسیار گسترده‌تر از چیزی است که قبلاً تصور می‌شد.

برای دیدن این گاز کم‌نور، تصاویر حدود ۷ میلیون کهکشان را روی هم قرار دادند (تکنیکی به نام stacking) و از اثری به نام اثر کینماتیک سونیایف-زلدوویچ (kSZ) استفاده کردند.
(این اثر: وقتی نور زمینه‌ی کیهان (CMB) از میان گازهای یونیزه عبور می‌کند، کمی پراکنده می‌شود و باعث تغییرات کوچکی در دمای آن ناحیه می‌شود).

داده‌ها نشان می‌دهند که این گاز در هاله‌ی پیرامون کهکشان‌ها و در رشته‌های کیهانی (Cosmic Filaments) پراکنده است.
احتمالاً سیاهچاله‌های مرکزی کهکشان‌ها در دوره‌های مختلفی از عمرشان فعال می‌شوند (نه فقط در زمان تولدشان) و گازها را به دوردست پرتاب می‌کنند.

مدل‌های کنونی کیهان‌شناسی باید این هاله‌های بزرگ و بازخوردهای (feedback) شدیدتر را در نظر بگیرند.
شناخت محل گازها کمک می‌کند مدل‌های دقیق‌تری از تکامل کهکشان و جهان بسازیم.
این یافته ممکن است تناقض‌هایی را درباره‌ی چگالی توده‌ای (clumpiness) جهان رفع کند.

سام آریامنش
🚀 @ofoghroydadd

توضیح چند مفهوم که در ترجمه بود:

ماده باریونی یعنی ماده‌ی معمولی (اتم‌ها) که از پروتون و نوترون ساخته شده، بر خلاف ماده تاریک.

گاز یونیزه یعنی گازی که اتم‌هایش الکترون از دست داده‌اند و بار مثبت دارند.

مفهوم CMB یعنی نور پس‌زمینه‌ی مایکروویوی کیهان، بازمانده از بیگ‌بنگ.

اثر kSZ پراکندگی نور CMB به‌وسیله‌ی حرکت الکترون‌های گاز یونیزه است.

و Cosmic Filaments همان رشته‌های عظیم گاز و کهکشان که ساختار بزرگ‌مقیاس جهان را می‌سازند است.

🏜 arXiv (2024)