#تاریخچه_نایین
.
نایین در متون کهن
ابن حوقل* در صوره الارض با نقل همین سخنان میافزاید، در ناحیه اصطخر بخش یزد بزرگترین بخشهای آن است و این شهرها در آن قرار دارد« کثه که قلعه شهر است و میبُد و نایین و فهرج و هیچ ناحیت دیگری جز این ناحیت چهار منبر ندارد ( منظور مسجد جامع )
یاقوت حموی در قرن هفتم هجری قمری لفظ نایین را به صورت ناین ضبط کرده و آنرا از توابع اصفهان میداند. سپس چند نفر از راویان حدیث* را که به این شهر منسوبند معرفی میکند
*ابوالقاسم محمد بغدادی معروف به ابن حوقل جغرافیدان معاصر منصور بن نوح سامانی (وفات 311 هجری قمری) فرهنگ معین
*راویان حدیث منسوب به نایین ازجمه محمدبن الفضل بن عبدالواحد بن محمد نایینی و احمدبن عبدالهادی بن احمد بن حسن النایینی
همچنین ابوالفداء از امرای ایّوبی ملقب به عمادالدین امیر فاضل مورخ و جغرافیدان قرن هفتم مینویسد: (ناین) بلده ای است از بلاد فارس که جماعتی از علماء از آن برخاسته اند.
@naein_nameh

#آموزش_گویش_نایینی
.
بند پانزدهم از مثنوی یادش بخیر سروده چناب اقا سید رضا مرتضوی به زبان مادری.


سُنتایی ای زومون مالی جوهون
سور بی یو ، خَتنه سورون مالی جوهون
گردشی بِر و بورون (بیرین) مالی جوهون
نومبایی لِوی تورون(تیرین) مالی جوهون
"هُشوا پی" یو "کُپچو" یادش بخیر
.
جوهون =خیلی خوب و قشنگ
سور=مهمانی
ختنه سورون=جشنی با این مناسبت
نومبایی=نانوایی
هُشوا= نوعی نان که با سبزیجات یا روغن ترکیب شده باشد
پی=پیه گوسفند
کُپچو=شیرینی مخصوص نایین
@naein_nameh

#سخن_روز
.
در باب حجاب اجباری
@naein_nameh

#مثل_حکم_نایینی
.
"فاتش خونته یو، ( وِرخون)
فاتحه اش را خوانده، یا بخوان
کنایه از این که کارش تمام است
.
"فِرسَخ نکوفته، رَه مونده، شِو جی شی یَه"
فرسنگ راه طی نشده و راه مانده اما شب هم گذشته است.
کاری انجام نشده و وقت گذشته است
.
فَرقی اُفتوه خوی بیرخ وختی گُرو نای معلیم وَ بو
تفاوت آفتابه مسین با ابریق سفالی هنگام گرو گذاشتن معلوم می شود.
(فردا که بر من و تو بوزد باد مهرگان)
(معلوم می کند که نامرد و مرد کیست)

امثال و حکم نایینی
@naein_nameh

Photo from Emami

#آموزش_گویش_نایینی
.
بند شانزدهم مثنوی"یادش بخیر"
سروده جناب مرتضوی به گویش نایینی
.
فرشی شیوی پاهامی"دِم خفتی" بی
غوذایی جوهونمی "قیلفتی" بی
نو یَه وُ یَوختایی جی "کَفتی" بی
رُوی سنگ از محکمی و سفتی بی
امّا خوی دی حال و رو یادش بخیر
.
شویی پا=زیر پا
دم خفتی=نوعی گلیم که از مخلوط اضافات دم قیچی و پنبه  بافته می شد
قیلفتی=نوعی کماج یا سمنو که در قابلمه مسی و در تنور پخته می شد
کَفتی= خمیری که از تنور باز و به کف تنور افتاده باشد و پخته شود

@naein_nameh

#شعرای_نایین
.
شهرت پرستو
نامش محمد فرزند مرحوم میرزا محمد رضا رزاقی که شغل قضاوت داشته است.
(تذکره سخنوران نایین)
@naein_nameh

#تاریخچه_نایین
.
عهد صفویه
نایین در زمان صفویه به علت امنیت نسبی و نزدیکی به پایتخت و ارتباط مرکز با مناطق شرقی و جنوبی رو به توسعه نهاد.
شمار مکتب خانه ها، حسینیه ها، کاروانسراها و آب انبارها و حمام ها افزوده شد. صنایع کاشی گری، عبابافی و کرباس بافی پر رونق شد. نایین و حومه به خاطر موقعیت سوق الجیشی از گذشته دارای قافله های شتر بود و طبیعت منطقه به پرورش شتر
کمک می کرد لذا در این زمان کاروانهای متعدد تجاری که از این شهر می گذشت زمینه تسهیل داد و ستد و حمل مسافر و کالا در سراسر ایران مرکزی را فراهم می کرد و رفاه بیشتری برای مردم امکان یافت. در پرتو ثبات و آرامش، توجه به علم وادب مدنظر قرار گرفت. سیدعلی نوربخش متوفی ۹۵۳ هـ ق مدفون در مصلی نایین، محمد بن سید حیدر ملقب به میرزا رفیعا نایینی متوفی ۱۰۸۲ شاگرد شیخ بهائی و استاد مجلسی، میرزا محمد سعید بزرگ صاحب کتاب مشارق الانوار در همین دوره زیستند.
شعرایی چون ملاطاهری نایینی و جلالا و مصاحب نایینی مسمی به میرحسینا در اواخر دوره صفوی ظهور کردند.
بناهای این دوره که اکنون مورد توجه است موزه مردم شناسی نایین یا خانه پیرنیا است که در عهد صفوی ساخته شده است.

#کلمه_ترکیبهای_نایینی
.
شولال، شیلال=نوعی دوخت زیر و روی ریز
شیلّک=پرت کردن سنگ ریزه ، امدن تند باران
شیلُنَه=عناب، در روستاهای نایین درختچه ان که گاهی تا چهار متر می رسد و دارای تیغ بسیار است، می روید
شیو=زیر
شیوه=سرازیری
شیوُنه=زیر انداز
@naein_nameh

تلخترین مکالمه در این روزها...

#جمعه_بازار
.
جمعه با شعر و موسیقی

.

بر داغ ما ببار
بر باغ ما ببار

بر باغ ما که خنده ی خاکستر است و خون
باغ درخت مردان
این باغ باژگون

ما در میان زخم و شب و شعله زیستیم
در تور تشنگی و تباهی
با نظم واژه های پریشان گریستیم.

در عصر زمهریری ظلمت
عصری که شاخ نسترن، آنجا،
گر بی اجازه برشکفد، طرح توطئه ست.

عصر دروغ های مقدس
عصری که مرغ صاعقه را نیز
داروغه و دروغ درایان
می خواهند
در قاب و در قفس.

بر باغ ما ببار!
بر داغ ما ببار!

#محمدرضاشفیعی‌_کدکنی
@naein_nameh

#اخبار_نایین
.
غرفه شهر بافران در دوازدهمین نمایشگاه تخصصی صنایع دستی ، گردشگری و هتلداری
با تشکر از زحمات و تلاش های مهندس شریف النسبی شهردار محترم بافران
🆔 @Axbafran

#آموزش_گویش_نایینی
.
بند هفدهم از مثنوی (مسمط) زیبای یادش بخیر سروده جناب اقا سید رضا مرتضوی
.
سفره یی نخی می دارتُه گل گلی
چار وِرش گلدوزی یو گل منگلی
در میونُش نویی پئف تنگلی
"کاکیلی" یی ماسُمی سِر کُکُلی
تیلیتی "اوجیلزو" یادُش بخیر
.
کاکیلی=نوعی ظرف، اثرا سفالی
سِر کُکلی=سرپر، لبریز
تیلیت=ترید
اوجیلزو=نوعی سوپ رقیق از ارد و روغن و گاهی تخم مرغ و سبزی
@naein_nameh

#تاریخچه_نایین
.
نحوه ابگیری اب انبارهای نایین در گذشته
ابگیری اب انبار های محلات و غیره در اواخر زمستان و اوایل بهار که آب قنوات کوهستان بخصوص روستاهای ابتدای لای ارور برای کشاورری مصرف نمی شد به نایین منتفل و آبگیری می شد.
ابتدا اهالی هر محله آب انبار خود را لای روبی کرده و اگر تعمیری لازم داشت مرمت نموده و منتظر رسیدن آب از لای ارور یا دیگر روستاها مخصوصا کجان که بسیار پر آب بود ، می شدند.
وقتی اب شیرین به نایین می رسید طبق معمول و قراداد قدیم ابتدا آب انبار های محله باب المسجد و سپس کلوان و همینطور نوگاباد، پنجاهه، چهل دحتران، سرای نو و گودالو ابگیری می شد. این واهمه وجود داشت که محله ای دیر بجنبد و اب کوهستان تمام شود و سبب بحران اجتماعی محله شود.
(فرهنگ نایین ص ۳۲۴)
@naein_nameh

#مشاهیر_نایین
.
عبدالکریم حکمت یغمایی
تولد ۱۳۲۸
وفات شهریور ۱۳۹۹
شادروان حکمت یغمایی درشهر خور بدنیا آمد. پدرش مرحوم ابوالقاسم طغرا یغمایی از شاعران و نویسندگان آن ناحیه بود، چنانکه گهگاه نوشته ها و سروده هایش در مجله معتبر یغما به چاپ میرسید. پس از اتمام دوره دبیرستان در خور و یزد به دانشگاه اصفهان رفته و در رشته جغرافیا ادامه تحصیل داد. در این دوره از محضر شادروان استاد دکتر سیروس شفقی بهره فراوان برد. بعد از اتمام دوره سربازی با خانم شهلا آل داود که از بستگانشان بود ازدواج کرد. با معرفی استاد حبیب یغمایی چند سالی در وزارت فرهنگ به کار پرداخت.
شغل او استخراج نکات و مطالب باستان شناسی زیر نظر استاد جلال الدین محدث ارموی بود. از کار و زندگی در تهران خسته و عازم زادگاهش شده و به شغل شریف دبیری در خور پرداخت.حکمت شاعری استاد بود، اما کم گو و کم سخن بود.
کتابهای "جندق روستایی کهن بر کران کویر در سال ۱۳۵۳ و "کتاب ارجمند"بر ساحل کویر نمک" به سال ۱۳۷۰ در انتشارات توس از استاد به چاپ رسید.کتب و مقالات بسیاری از ایشان به جا مانده که به کتاب حکمت کویر ارجاع می دهم.
نفر وسط تصویر مرحوم استاد حکمت یغمایی
@naein_nameh

#مثل_حکم_نایینی
.
"فولونی بِروِز و بون ویزو"
فلانی زود به پشت در یا روی بام خانه می دود
کنایه از افراد سبک و جلف، که بیشتر برای دختران کاربرد داشته است.
.
"قربون دیگی خویُم شی گو هر وخت مووا سِرش شی"
قربون دیگ خودم بروم که وقت می خواهم سرش می روم
برای اتکا به خود و روی پای خود ایستادن
.
"قربونی کولو"
قربان کلوخ
در مورد انسانی که درک و فهم درستی ندارد
.
"قم جی کِمی از کاشُن نیو"
قم کمی از کاشان نیست
کنایه از چشم و هم چشمی
@naein_nameh

#اطلاعیه
.
با سلام و اظهار ارادت و مودت به همراهان نازنین
وصل کردن فیلترشکن و اومدن به فضای مجازی حکم بالا اومدن از قعر چاه رو پیدا کرده، هزاربار می‌افتی پایین تا بتونی چند لحظه سرت رو بیاری بیرون و دنیا رو تماشا کنی.
تا دوباره پرت نشدم پایین، سلام و دمتون گرم!
@naein_nameh

#نایین_به_روایت_اسناد
#تاریخچه_نایین
.
حکایت سرباز گیری اواخر رضا شاه
عاليجاه سعادت همراه ملا غلامحسين انشاءاالله بسلامت بوده ملالي نداشته باشيد
روزيكه شما رفتيد شب ولدالزنايي رفته بود پيش رئيس( منظور رئیس ژاندارمری) و گفتـه بـود ايـن لقمـه را
ارزان نفروشيد كه فلاني(منظور سجادي ) صد تومان گرفته و شرحي از پول آقاي حـاج ملا حسن گفته بود. صبح كدخدا را ميخواهند و تغّير مينماينـد كـه چـرا كـم نوشـته اید،
اينحضرات پولها دارند. آقاي ميرزا محمد كدخدا به من اطلاع دادند، فوراً رفتم آنجا و
مذاكرات شد، توپها انداختند منهم بالاتر جـواب دادم كـه صـد تومـان دروغ اسـت پانصد تومان تعارف گرفتم و مطابق مقررات قانوني معافش خواهم كرد شـما سـربازش
كنيد دست بر نميدارم اينقدر شكايت به اطراف ميكنم كـه دادخـواهي نماينـد، شـرح قضيه مفصل است. امروز از سر تعارف و انسانيت پيش آمده اند كه محض خـاطر شـما
همه قسم در مساعدت حاضريم و هر چه زودتر ملامحمد بيايند و معاينـه شـوند. ايـن است كه مينويسم پس فرداي پنجشنبه بيايند اگر تاخير شود چيزي به خيالشان ميرسد
لازم است بيايند معاينه كنند. زياده مطلبي نيست العبد ابيطالب سجادي
@naein_nameh

#کلمه_ترکیبهای_نایینی
.
عارُس=عروس
عارس کُش=استخوانی کوچک در قلم گوسفند
.
عاشیر= عاشورا ، محرم
عاشیری=زایمان هر ساله و پشت سرهم
.
عَرفه= یک روز مانده به عید نوروز
.
علاهده=عجیب و غریب
.
عَلِم=بیرق،پرچم
@naein_nameh

در باب حجاب اجباری
سردبیر سابق روزنامه کیهان
@naein_nameh