کاک #ناسر_ڕەزازی یەکێ لەو نەتەوە دۆستانەیە کە دوای بەردانم لەزیندان، بەخێرایی پێوەندی گرت و بەخێرهاتنی کردم.
کاک ناسر مامۆستای گەورەی هونەر و مۆسیقا و هەڵگری شۆناس و پێناسی #کورد-ە.
هیچ بێبەر لە شۆناس و هیچ بیر داعیشییەک ناتوانێ و بۆی نییە لە ڕێز و خۆشەویستی کاک ناسر لای خەڵکی #ڕۆژهەلات، کەم بکاتەوە.
کاک ناسر مامۆستای گەورەی هونەر و مۆسیقا و هەڵگری شۆناس و پێناسی #کورد-ە.
هیچ بێبەر لە شۆناس و هیچ بیر داعیشییەک ناتوانێ و بۆی نییە لە ڕێز و خۆشەویستی کاک ناسر لای خەڵکی #ڕۆژهەلات، کەم بکاتەوە.
در چند روز گذشته، هشتک تویتری برای #آزادی آموزش #زبان_مادری؛ نه با واکنش منطقی و حقوقی و علمی، که با مخالفت و هجمەی مخالفان فارس زبانی روبرو شد که دم از #حقوق_بشر، آزادی و #دموکراسی میزنند [اعم از سکولار، مذهبی، چپی، راستی و ایرانشهری با رسانه ها و روشنفکران و زندانیان سابقشان].
این باور که این جریان ها از صدر تا ذیل، باور و اعتقادی به حقوق بشر و برابری در حقوق برای غیر فارس ها نداشته و ندارند، برای مردمان ما اثبات شده است، و اینکه دیگر فریب این جاعلان آزادی خواهی و دموکراسی خواهی و حقوق بشر طلبی جعلی و دروغین، نمی خورند.
این باور که این جریان ها از صدر تا ذیل، باور و اعتقادی به حقوق بشر و برابری در حقوق برای غیر فارس ها نداشته و ندارند، برای مردمان ما اثبات شده است، و اینکه دیگر فریب این جاعلان آزادی خواهی و دموکراسی خواهی و حقوق بشر طلبی جعلی و دروغین، نمی خورند.
توجیە برخی مخالفان زبان ما؛
#زبان_کوردی جز چند صوت چیزی ندارد، این زبان محلی است و ظرفیت انتقال علم و یا امکان علمی شدن ندارد.
٭٭٭
پاساوی هەندێ دژبەرانی زمانی ئێمە؛ #زمانی_کوردی جگە لە چەند دەنگ، شتێکی نییە، ئەم زمانە خۆجێیە و بتوانی هەڵگری زانست و یان شیانی زانستی بوون، بۆی نییە.
#زبان_کوردی جز چند صوت چیزی ندارد، این زبان محلی است و ظرفیت انتقال علم و یا امکان علمی شدن ندارد.
٭٭٭
پاساوی هەندێ دژبەرانی زمانی ئێمە؛ #زمانی_کوردی جگە لە چەند دەنگ، شتێکی نییە، ئەم زمانە خۆجێیە و بتوانی هەڵگری زانست و یان شیانی زانستی بوون، بۆی نییە.
توجیە برخی مخالفان زبان ما؛
#زبان_کوردی جز چند صوت چیزی ندارد، این زبان محلی است و ظرفیت انتقال علم و یا امکان علمی شدن ندارد.
٭
در ترجمە متن ریاضی [بالا]، از ٨٠ کلمە استفادە شدە است. در ترجمه فارسی آن، ٤٦ واژە از عربی بە عاریت گرفتە شده، اما در کوردی، کاملا از واژە های اصیل کوردی استفاده شده است.
٭٭٭
پاساوی هەندێ دژبەرانی زمانی ئێمە؛ #زمانی_کوردی جگە لە چەند دەنگ، شتێکی نییە، ئەم زمانە خۆجێیە و بتوانی هەڵگری زانست و یان شیانی زانستی بوون، بۆی نییە.
٭
لە وەرگێڕانی دەقی بیرکاری[ سەرەو] ٨٠ وشە بە کار هێنراوە،. فارسییەکە ٤٦ وشەی لە عارەبی قەرز وەر گرتووە، بەڵام لە کوردییەکە بە تەواوی لە وشەی ڕەسەنی کوردی، کەڵک وەرگیراوە.
#زبان_کوردی جز چند صوت چیزی ندارد، این زبان محلی است و ظرفیت انتقال علم و یا امکان علمی شدن ندارد.
٭
در ترجمە متن ریاضی [بالا]، از ٨٠ کلمە استفادە شدە است. در ترجمه فارسی آن، ٤٦ واژە از عربی بە عاریت گرفتە شده، اما در کوردی، کاملا از واژە های اصیل کوردی استفاده شده است.
٭٭٭
پاساوی هەندێ دژبەرانی زمانی ئێمە؛ #زمانی_کوردی جگە لە چەند دەنگ، شتێکی نییە، ئەم زمانە خۆجێیە و بتوانی هەڵگری زانست و یان شیانی زانستی بوون، بۆی نییە.
٭
لە وەرگێڕانی دەقی بیرکاری[ سەرەو] ٨٠ وشە بە کار هێنراوە،. فارسییەکە ٤٦ وشەی لە عارەبی قەرز وەر گرتووە، بەڵام لە کوردییەکە بە تەواوی لە وشەی ڕەسەنی کوردی، کەڵک وەرگیراوە.
ڕێز گرتن لە #مافی_تاکە_کەسی کەسێک بە واتای داکۆکی لە بیر و بڕوا و بەرگریکردن لە هەڵوێست یا هەر چەشنە هەڵەیەکی ئەو کەسە لە ئێستا و لە پێشوودا نییە.
لە بەرانبەریشدا هەر جۆرە هاندانەوەی خەڵک بە کردەوە و بە هەرمانەی توندوتێژی، لە چەشنی بیر و بڕوای #داعیش-ی، نە جێگەی پاساوە و نە بەرگری.
٭٭٭
احترام بە #حقوق_فردی یک فرد بە معنی حمایت از فکر و عقیدە و دفاع کردن از نظر و یا هرگونه اشتباه آن فرد، در حال و یا در گذشته نیست.
در مقابل هم؛ هر گونە تشویق و یا ترغیب نمودن مردم بە رفتار و اعمال خشونت آمیز، بویژە از نوع فکر #داعش-ی آن، نه جای توجیە دارد و نه جای برای دفاع.
لە بەرانبەریشدا هەر جۆرە هاندانەوەی خەڵک بە کردەوە و بە هەرمانەی توندوتێژی، لە چەشنی بیر و بڕوای #داعیش-ی، نە جێگەی پاساوە و نە بەرگری.
٭٭٭
احترام بە #حقوق_فردی یک فرد بە معنی حمایت از فکر و عقیدە و دفاع کردن از نظر و یا هرگونه اشتباه آن فرد، در حال و یا در گذشته نیست.
در مقابل هم؛ هر گونە تشویق و یا ترغیب نمودن مردم بە رفتار و اعمال خشونت آمیز، بویژە از نوع فکر #داعش-ی آن، نه جای توجیە دارد و نه جای برای دفاع.
ئەگەر باس لە #مافی_کورد بکەیت، ئەوە هەڵشێوێنەری[تەجزییە تەڵەبی]،
ئەگەر ڕەخنە لە #تورکیا بگری، ترۆریستی،
گەر ڕەخنەت لە #ئێران بێت، تێکدەری ئاسایشی،
ئەگەر ڕەخنە لە #هەرێم بگری، کۆیلەی پەکەکە یا جاشی ئێرانی،
ئەگەریش ڕەخنەت لە #بارزانی بێت، [لە لایەن ئێرانەوە] پەژاکی !
سەیر نییە ؟ !
٭٭٭
اگر از #حقوق_کورد حرف بزنی، تجزیه طلبی ،
اگر از #ترکیه انتقاد کنی، تروریستی،
اگر انتقاد از #ایران داشته باشی، مخل امنیتی،
اگر از #اقلیم انتقاد کنی، برده پ.ک.ک یا مزدور ایرانی،
اگر هم از #بارزانی انتقاد داشته باشی، [ از سوی ایران متهمی به] پژاکی !
جالب نیست ؟ !
ئەگەر ڕەخنە لە #تورکیا بگری، ترۆریستی،
گەر ڕەخنەت لە #ئێران بێت، تێکدەری ئاسایشی،
ئەگەر ڕەخنە لە #هەرێم بگری، کۆیلەی پەکەکە یا جاشی ئێرانی،
ئەگەریش ڕەخنەت لە #بارزانی بێت، [لە لایەن ئێرانەوە] پەژاکی !
سەیر نییە ؟ !
٭٭٭
اگر از #حقوق_کورد حرف بزنی، تجزیه طلبی ،
اگر از #ترکیه انتقاد کنی، تروریستی،
اگر انتقاد از #ایران داشته باشی، مخل امنیتی،
اگر از #اقلیم انتقاد کنی، برده پ.ک.ک یا مزدور ایرانی،
اگر هم از #بارزانی انتقاد داشته باشی، [ از سوی ایران متهمی به] پژاکی !
جالب نیست ؟ !
#کورد_بوون، خۆ هەر بە جل و بەرگی کوردی پۆشین و هەڵپەڕکێ کوردی و ئاخەوتن بە #زمانی_کوردی نییە.
دەبا بیر لەوەی بکرێتەوە کە تێفکرین و بڕوا گرتن و بیر کردنەوە لە سەر بنەمای هزر و بیر و بڕوای سەرچاوە گرتوو لە شۆناسی نەتەوەکانی دیکە، شۆناسی ئاین و ئاینزایەکان، شۆناسی بیروکە و ئایدۆلۆژیا هاوردەکان چ خزمەتێک بە #شۆناسی_کوردی و مانەوەی کورد دەکات ؟
دەبا بیر لەوەی بکرێتەوە کە تێفکرین و بڕوا گرتن و بیر کردنەوە لە سەر بنەمای هزر و بیر و بڕوای سەرچاوە گرتوو لە شۆناسی نەتەوەکانی دیکە، شۆناسی ئاین و ئاینزایەکان، شۆناسی بیروکە و ئایدۆلۆژیا هاوردەکان چ خزمەتێک بە #شۆناسی_کوردی و مانەوەی کورد دەکات ؟
#کورد_بوون، خۆ هەر بە جل و بەرگی کوردی پۆشین و هەڵپەڕکێ کوردی و ئاخەوتن بە #زمانی_کوردی نییە.
دەبا بیر لەوەی بکرێتەوە کە تێفکرین و بڕوا گرتن و بیر کردنەوە لە سەر بنەمای هزر و بیر و بڕوای سەرچاوە گرتوو لە شۆناسی نەتەوەکانی دیکە، شۆناسی ئاین و ئاینزاکان، شۆناسی بیروکە و ئایدۆلۆژیا هاوردەکان چ خزمەتێک بە #شۆناسی_کوردی و مانەوەی کورد دەکات ؟
٭
١. زۆرێک لە #نەتەوە_دەسەڵاتدارەکان بە پێی دەسەڵاتێ کە هەیانە، بۆ پاراستن و بۆ گەشە پێدان و بۆ داسەپاندنی شۆناسی خۆیان بە سەر #نەتەوە_بێ_دەسەڵاتەکان لە #یاسا و #ڕێساکان کەڵک وەردەگرن.
یاسا و ڕێساێک کە لە بەرژەوەندی و بەردەوام بوونی دەسەڵات و سەروەری نەتەوەی سەر دەست نووسراوە و پەسەند کراوە.
هەندێ لەو نەتەوە سەر دەستانە، لە پێناو سەپاندنی شوناسی خۆیان بە سەر نەتەوە بن دەستەکان، لە گەڵ #ئاین و #ئاینزا و هەر چەشنە بیر و باوەر و شێوە ئاینزایەک کە بوونی هەبێ لە نێو خەڵکدا ،خۆیان ڕێک دەخەن.
نەتەوەی خاوەن دەسەڵات، بێجگە لە یاسا و ڕێساکانی خۆی، بیر و بڕوا و #دەستوورە_ئایینەکان-یش دەهێنێتە خزمەتی دەسەڵات و سەروەری خۆی، و بۆ ڕووتەوە کردنی نەتەوەی ژێر دەست لە شۆناسی خۆی و بۆ ئاسانکاری #خۆسەپاندن-ی شۆناشی خۆی بە سەر جەماوری ئەو نەتەوە، لە هەر ڕێگایەک هەنگاو هەڵدەگرێ و لە هەر شێوەیەک کەڵک وەردەگرێ.
٭٭
٢. کورد وەکوو نەتەوەیەکی بێ دەسەڵات و بن دەست، بەر لەوەی دابەش بکرێت و بکەوێتە ژێر دەسەڵاتی نەتەوەکانی دیکە، پێش لەوەی ئاین و ئاینزاکان، جل و بەرگی دەستووری خۆیان بە سەری دابپۆشێنن، و بەر لەوەی بیروکە سیاسییەکان و ئایدۆلۆژیای چەپی و ڕاستەکان، نەخشە و پلانی ئەندازیاری یاسا و ڕێسا و دەستووری خۆ سەپاندنی شۆناسی خۆیان بە سەری دابڕژێنن، و جل و بەرگی شۆناسێکی دیکەی بۆ دیاری بکەن، خۆی شۆناسی هەبووە و ئێستاش خاوەنی شۆناسە.
#نەتەوەی_کورد فەرهەنگ و فولکولۆر، داب و نەریت و زمان و شۆناس و پێناس و مێژووی تایبەت بە خۆیەوە هەیە.
٭٭٭
٣ .#کورد دەبێ بیر لەوە بکاتەوە، ئێستا ژێر پۆشراوەی شۆناسی دیکە، ناتوانێ خۆی وەک کورد پێناسە بکاتن
کورد بوون خۆ هەر بە جل و بەرگی کوردی پۆشین و هەڵپەڕکێ کوردی و ئاخەوتن بە زمانی کوردی نییە.
دەبا بیر لەوەی بکرێتەوە کە تێفکرین و بڕوا گرتن و بیر کردنەوە لە سەر بنەمای هزر و بیر و بڕوای سەرچاوە گرتوو لە شۆناسی نەتەوەکانی دیکە، شۆناسی ئاین و ئاینزاکان، شۆناسی بیروکە و ئایدۆلۆژیا هاوردەکان چ خزمەتێک بە #شۆناسی_کوردی و مانەوەی کورد دەکات ؟
٭٭٭٭٭٭
١. بسیاری از #ملتهای_حاکم بە وسیله حکومتی که دارند، برای حفظ و رشد و تحمیل هویت خود بر #ملتهای_تحت_ستم، از #قانون و #مقررات استفاده می کنند.
قوانین و مقرراتی که به مصلحت آنها و برای تداوم حکومت و حاکمیت ملت حاکم، نوشته شده و تصویب گردیده است.
برخی از این ملت های حاکم جهت تحمیل هویت خود بر ملتهای تحت حکومت، با #دین و #مذاهب و هرگونه فکر و عقیده و شبه مذهب دیگری که در میان مردم وجود داشته باشد، همراه می شوند.
ملت صاحب حکومت، بجز قانون و مقررات، اعتقادات و #دستورات_مذهبی را هم برای خدمت به حکومت و حاکمیت خود بکار می گیرد و جهت تهی کردن ملت تحت ستم از هویت خود و تسهیل تحمیل هویت خویش بر جمعیت آن ملت، از هر راهی اقدام میکند و از هر طریقی، کمک می گیرد.
٭٭
٢. کورد هم چون ملتی بدون حکومت و تحت ستم، قبل از آن که تقسیم شود و تحت حاکمیت ملت های دیگر قرار گیرد، پیش از آن که ادیان و مذاهب لباس دستورات خود را بر آن بپوشانند، و قبل از آنکه، نظریه های سیاسی و ایدئولوژی های چپ و راست، نقشه و برنامەی مهندسی قانون و مقررات و دستورات، خود تحمیلی، هویت خودشان را بریزند و پوشش هویت دیگری را برایش تعیین کنند، خود هویت داشتە و صاحب هویت است.
#ملت_کورد فرهنگ و فولکلور و رسوم، عرف و عادات، زبان و هویت و شناسنامه و تاریخ مخصوص به خود دارد.
٭٭٭
٣. #کورد باید در این اندیشه کند که با پوشش هویت دیگر، نمی شود خود را به نام کورد بشناساند.
کورد بودن فقط به لباس کوردی پوشیدن، رقص کوردی و گفتگو کردن به زبان کوردی نیست.
بگذار به این اندیشیده شود، که تفکر و اعتقاد گرفتن و اندیشیدن بر پایه فکر و عقیده نشٲت گرفته از هویت ملت های دیگر، هویت دینی و مذاهب، و هویت نظریه ها و ایدئولوژی های وارده چه خدمتی به #هویت_کوردی و ماندگاری کورد می کند ؟
دەبا بیر لەوەی بکرێتەوە کە تێفکرین و بڕوا گرتن و بیر کردنەوە لە سەر بنەمای هزر و بیر و بڕوای سەرچاوە گرتوو لە شۆناسی نەتەوەکانی دیکە، شۆناسی ئاین و ئاینزاکان، شۆناسی بیروکە و ئایدۆلۆژیا هاوردەکان چ خزمەتێک بە #شۆناسی_کوردی و مانەوەی کورد دەکات ؟
٭
١. زۆرێک لە #نەتەوە_دەسەڵاتدارەکان بە پێی دەسەڵاتێ کە هەیانە، بۆ پاراستن و بۆ گەشە پێدان و بۆ داسەپاندنی شۆناسی خۆیان بە سەر #نەتەوە_بێ_دەسەڵاتەکان لە #یاسا و #ڕێساکان کەڵک وەردەگرن.
یاسا و ڕێساێک کە لە بەرژەوەندی و بەردەوام بوونی دەسەڵات و سەروەری نەتەوەی سەر دەست نووسراوە و پەسەند کراوە.
هەندێ لەو نەتەوە سەر دەستانە، لە پێناو سەپاندنی شوناسی خۆیان بە سەر نەتەوە بن دەستەکان، لە گەڵ #ئاین و #ئاینزا و هەر چەشنە بیر و باوەر و شێوە ئاینزایەک کە بوونی هەبێ لە نێو خەڵکدا ،خۆیان ڕێک دەخەن.
نەتەوەی خاوەن دەسەڵات، بێجگە لە یاسا و ڕێساکانی خۆی، بیر و بڕوا و #دەستوورە_ئایینەکان-یش دەهێنێتە خزمەتی دەسەڵات و سەروەری خۆی، و بۆ ڕووتەوە کردنی نەتەوەی ژێر دەست لە شۆناسی خۆی و بۆ ئاسانکاری #خۆسەپاندن-ی شۆناشی خۆی بە سەر جەماوری ئەو نەتەوە، لە هەر ڕێگایەک هەنگاو هەڵدەگرێ و لە هەر شێوەیەک کەڵک وەردەگرێ.
٭٭
٢. کورد وەکوو نەتەوەیەکی بێ دەسەڵات و بن دەست، بەر لەوەی دابەش بکرێت و بکەوێتە ژێر دەسەڵاتی نەتەوەکانی دیکە، پێش لەوەی ئاین و ئاینزاکان، جل و بەرگی دەستووری خۆیان بە سەری دابپۆشێنن، و بەر لەوەی بیروکە سیاسییەکان و ئایدۆلۆژیای چەپی و ڕاستەکان، نەخشە و پلانی ئەندازیاری یاسا و ڕێسا و دەستووری خۆ سەپاندنی شۆناسی خۆیان بە سەری دابڕژێنن، و جل و بەرگی شۆناسێکی دیکەی بۆ دیاری بکەن، خۆی شۆناسی هەبووە و ئێستاش خاوەنی شۆناسە.
#نەتەوەی_کورد فەرهەنگ و فولکولۆر، داب و نەریت و زمان و شۆناس و پێناس و مێژووی تایبەت بە خۆیەوە هەیە.
٭٭٭
٣ .#کورد دەبێ بیر لەوە بکاتەوە، ئێستا ژێر پۆشراوەی شۆناسی دیکە، ناتوانێ خۆی وەک کورد پێناسە بکاتن
کورد بوون خۆ هەر بە جل و بەرگی کوردی پۆشین و هەڵپەڕکێ کوردی و ئاخەوتن بە زمانی کوردی نییە.
دەبا بیر لەوەی بکرێتەوە کە تێفکرین و بڕوا گرتن و بیر کردنەوە لە سەر بنەمای هزر و بیر و بڕوای سەرچاوە گرتوو لە شۆناسی نەتەوەکانی دیکە، شۆناسی ئاین و ئاینزاکان، شۆناسی بیروکە و ئایدۆلۆژیا هاوردەکان چ خزمەتێک بە #شۆناسی_کوردی و مانەوەی کورد دەکات ؟
٭٭٭٭٭٭
١. بسیاری از #ملتهای_حاکم بە وسیله حکومتی که دارند، برای حفظ و رشد و تحمیل هویت خود بر #ملتهای_تحت_ستم، از #قانون و #مقررات استفاده می کنند.
قوانین و مقرراتی که به مصلحت آنها و برای تداوم حکومت و حاکمیت ملت حاکم، نوشته شده و تصویب گردیده است.
برخی از این ملت های حاکم جهت تحمیل هویت خود بر ملتهای تحت حکومت، با #دین و #مذاهب و هرگونه فکر و عقیده و شبه مذهب دیگری که در میان مردم وجود داشته باشد، همراه می شوند.
ملت صاحب حکومت، بجز قانون و مقررات، اعتقادات و #دستورات_مذهبی را هم برای خدمت به حکومت و حاکمیت خود بکار می گیرد و جهت تهی کردن ملت تحت ستم از هویت خود و تسهیل تحمیل هویت خویش بر جمعیت آن ملت، از هر راهی اقدام میکند و از هر طریقی، کمک می گیرد.
٭٭
٢. کورد هم چون ملتی بدون حکومت و تحت ستم، قبل از آن که تقسیم شود و تحت حاکمیت ملت های دیگر قرار گیرد، پیش از آن که ادیان و مذاهب لباس دستورات خود را بر آن بپوشانند، و قبل از آنکه، نظریه های سیاسی و ایدئولوژی های چپ و راست، نقشه و برنامەی مهندسی قانون و مقررات و دستورات، خود تحمیلی، هویت خودشان را بریزند و پوشش هویت دیگری را برایش تعیین کنند، خود هویت داشتە و صاحب هویت است.
#ملت_کورد فرهنگ و فولکلور و رسوم، عرف و عادات، زبان و هویت و شناسنامه و تاریخ مخصوص به خود دارد.
٭٭٭
٣. #کورد باید در این اندیشه کند که با پوشش هویت دیگر، نمی شود خود را به نام کورد بشناساند.
کورد بودن فقط به لباس کوردی پوشیدن، رقص کوردی و گفتگو کردن به زبان کوردی نیست.
بگذار به این اندیشیده شود، که تفکر و اعتقاد گرفتن و اندیشیدن بر پایه فکر و عقیده نشٲت گرفته از هویت ملت های دیگر، هویت دینی و مذاهب، و هویت نظریه ها و ایدئولوژی های وارده چه خدمتی به #هویت_کوردی و ماندگاری کورد می کند ؟
کورد بە گشتی دەزانن؛ #عەبدوڵا_ئوجەلان، لە #باکووری_کوردستان دژبەری دەوڵەتی تورکیایە و ٢٢ ساڵ بەر لە ئێستا بە هاریکاری چەند دەوڵەتێک، دەستبەسەر و ڕادەستی دەوڵەتی تورک کراوە و تا ئێستاش لە گرتووخانەی دوورگەی ئیمراڵی لە بەندایە.
جیا لە بیروکە و ئایدۆلۆژیای ڕەوت و ڕێکخراوەکانی سەر بە ئوجەلان، جیا لە سیاسەتەکان و بەرنامەکانیان، جیا لە کردەوە و هەڵوێستی لایەنگرانیان و جیا لە کێبڕکێی ڕابەرایەتی کوردی و کێبڕکێیەکانی ئەو ڕەوتانە کە خۆیان بە پێشەنگی مافخوازی و ڕزگاری #نەتەوەی_کورد دەزانن، داوای ئازادی بۆ ئەوجەلان، وەک ئەرکێکی ئاکاری، کوردی و مرۆییە.
ئەگەر ئەوجەلانیش بە سەرۆکی کوردانی دەژبەری #تورکیا نەزانین، دەی خۆ ئەو بەند کراوێکی کوردە. هەر کوردێک، هەر مرۆڤێک و هەر ویژدانێکی بەهوش، مافی ئەوەی هەیە و دەتوانێ لانیکەم داوای ڕزگاری و #ئازادی_ئەوجەلان بکاتن.
جیا لە بیروکە و ئایدۆلۆژیای ڕەوت و ڕێکخراوەکانی سەر بە ئوجەلان، جیا لە سیاسەتەکان و بەرنامەکانیان، جیا لە کردەوە و هەڵوێستی لایەنگرانیان و جیا لە کێبڕکێی ڕابەرایەتی کوردی و کێبڕکێیەکانی ئەو ڕەوتانە کە خۆیان بە پێشەنگی مافخوازی و ڕزگاری #نەتەوەی_کورد دەزانن، داوای ئازادی بۆ ئەوجەلان، وەک ئەرکێکی ئاکاری، کوردی و مرۆییە.
ئەگەر ئەوجەلانیش بە سەرۆکی کوردانی دەژبەری #تورکیا نەزانین، دەی خۆ ئەو بەند کراوێکی کوردە. هەر کوردێک، هەر مرۆڤێک و هەر ویژدانێکی بەهوش، مافی ئەوەی هەیە و دەتوانێ لانیکەم داوای ڕزگاری و #ئازادی_ئەوجەلان بکاتن.
٭٭٭
کورد عموماً میدانند، #عبداله_اوجالان در #شمال_کوردستان [باکور]، مخالف دولت #ترکیه است و ٢٢ سال پیش، با همکاری چند دولت، بازداشت گردید و تحویل دولت ترک داده شد و هم کنون در بازداشتگاه جزیره امرالی در بند است.
فارغ از نظریه و ئیدئولوژی جریان و سازمانهای وابسته به اوجالان، فارغ از سیاستها و برنامە هایشان، جدا از اعمال و مواضع طرفدارانش، جدا از رقابت به سر رهبری کوردی و جدای از رقابتهای آن جریانهای که خود را پیشاهنگ حق خواهی و رهایی #ملت_کورد می دانند، درخواست برای ئازادی اوجالان بە مثابه وظیفه ای اخلاقی، کوردی و انسانی است.
اوجالان را حتا اگر رهبر کوردهای مخالف ترکیا هم ندانیم، ولی او یک زندانی کورد است. هر کورد و هر انسان و هر وجدان بیداری، حق دارد و حداقل می تواند رهایی و #آزادی_اوجالان را خواستار شود.
کورد عموماً میدانند، #عبداله_اوجالان در #شمال_کوردستان [باکور]، مخالف دولت #ترکیه است و ٢٢ سال پیش، با همکاری چند دولت، بازداشت گردید و تحویل دولت ترک داده شد و هم کنون در بازداشتگاه جزیره امرالی در بند است.
فارغ از نظریه و ئیدئولوژی جریان و سازمانهای وابسته به اوجالان، فارغ از سیاستها و برنامە هایشان، جدا از اعمال و مواضع طرفدارانش، جدا از رقابت به سر رهبری کوردی و جدای از رقابتهای آن جریانهای که خود را پیشاهنگ حق خواهی و رهایی #ملت_کورد می دانند، درخواست برای ئازادی اوجالان بە مثابه وظیفه ای اخلاقی، کوردی و انسانی است.
اوجالان را حتا اگر رهبر کوردهای مخالف ترکیا هم ندانیم، ولی او یک زندانی کورد است. هر کورد و هر انسان و هر وجدان بیداری، حق دارد و حداقل می تواند رهایی و #آزادی_اوجالان را خواستار شود.
ئاخۆ مەگەر ئێمە سەربازی دەستکردی یارییەکانی دوژمنانی کوردین؟ ئێمە بۆچی بەرەکانی شەڕمان لە نێو ماڵی خۆمان کردووتەوە ؟
ئاخۆ ئێمە مەگەر ئەو سەربازەین کە لە دژی #کورد بە شەڕ هاتووین و دەبێ شەڕێ دەگەڵ کورد بکەین ! ؟
دەبا ئەو پرسیارە لە خۆ بکەین، کێ کایەی ڕۆڵی"#ئەسپەکەی_تراڤا" له #نێو_ماڵی_کورد دەکات ؟
ئاخۆ ئێمە مەگەر ئەو سەربازەین کە لە دژی #کورد بە شەڕ هاتووین و دەبێ شەڕێ دەگەڵ کورد بکەین ! ؟
دەبا ئەو پرسیارە لە خۆ بکەین، کێ کایەی ڕۆڵی"#ئەسپەکەی_تراڤا" له #نێو_ماڵی_کورد دەکات ؟
٭٭٭
ئەوەندە دەوڵەتانی دەور و بەر لە دژی کورد پڕۆپاگەندی خراپە دەکەن، دە ئەوەندەش خودی کورد دژ بە خۆی دەیکات !
ئەوەی بە ناو ڕووناکبیر و چالاکوان و لایەنی سیاسی و پێنووس بە دەستی کورد، بە تایبەت لە ناو قادی سێبەر [ فەزای مەجازی]، بە کورد و بە خەبات و مێژووی کورد دەیکات، دوژمنانی دەرەکی کورد تا ئێستا نەیانکردووە.
هیچ ڕەوت و حیزب و ڕێکخراوەیەک، هیچ کەسایەتی و تاک و چالاکێکی کورد لە هیچ شوێنێک، لە هیج بەشێکی کوردستان؛ نە لە باکوور، نە لە باشوور، نە لە ڕۆژئاوا و نە لە ڕۆژهەڵات، نە لە ئێستا، نە لە ڕابردوو و نە تەنانەت لە مێژوویشدا نەماوە، کە نەکەوتووێتە بەر شاڵاوی تومەت و بۆختان و سووکایەتی پێکردن.
هیچ ناو و نیشانێک، هیچ ڕێگا و ڕێبازێک، هیچ خەبات و فیداکارییەک و هیچ ئاسەوارێک لە ڕەوتە ڕزگاری خوازەکانی کورد نەماوە کە بێ بایەخ نەکرا بێت و بێ ڕێزی و سووکایەتی پێی نەکرا بێت، یان نەکەوبێتە بەر کایەی کاولکاری فیکری و سەر لە خەڵک شێواندن.
دەی ئائەمە چ کارەساتێکە خۆڵقاندوویانە. چۆن کورد، لە کورد بوونەکەی بێزار نابێت ؟
ئەوە ئاکامی کام پلان و نەخشەیە کە زۆر کەس بە شەرم و بە بێزەوە، دەبێ بڵێن؛ کوردن !
بۆچی ئێمە هەر لە سەر زار و بە قسە دەڵێین بەرگریکاری مافی کوردین و داکۆکی لە ڕزگاری کورد دەکەین، بەڵام بە کردەوە، پێچەوانەی ئەوە پێشان دەدەین !
ئاخۆ مەگەر ئێمە سەربازی دەستکردی یارییەکانی دوژمنانی کوردین؟ ئێمە بۆچی بەرەکانی شەڕمان لە نێو ماڵی کورد کردووتەوە ؟
ئاخۆ ئێمە مەگەر ئەو سەربازەین کە لە دژی کورد بە شەڕ هاتووین و دەبێ شەڕێ دەگەڵ کورد بکەین ! ؟
دەبا کوردیش ئەو پرسیارە لە خۆی بکات، کێ کایەی ڕۆڵی "ئەسپەکەی تراڤا" له نێو ماڵی کورد دەکات ؟
ئەوەندە دەوڵەتانی دەور و بەر لە دژی کورد پڕۆپاگەندی خراپە دەکەن، دە ئەوەندەش خودی کورد دژ بە خۆی دەیکات !
ئەوەی بە ناو ڕووناکبیر و چالاکوان و لایەنی سیاسی و پێنووس بە دەستی کورد، بە تایبەت لە ناو قادی سێبەر [ فەزای مەجازی]، بە کورد و بە خەبات و مێژووی کورد دەیکات، دوژمنانی دەرەکی کورد تا ئێستا نەیانکردووە.
هیچ ڕەوت و حیزب و ڕێکخراوەیەک، هیچ کەسایەتی و تاک و چالاکێکی کورد لە هیچ شوێنێک، لە هیج بەشێکی کوردستان؛ نە لە باکوور، نە لە باشوور، نە لە ڕۆژئاوا و نە لە ڕۆژهەڵات، نە لە ئێستا، نە لە ڕابردوو و نە تەنانەت لە مێژوویشدا نەماوە، کە نەکەوتووێتە بەر شاڵاوی تومەت و بۆختان و سووکایەتی پێکردن.
هیچ ناو و نیشانێک، هیچ ڕێگا و ڕێبازێک، هیچ خەبات و فیداکارییەک و هیچ ئاسەوارێک لە ڕەوتە ڕزگاری خوازەکانی کورد نەماوە کە بێ بایەخ نەکرا بێت و بێ ڕێزی و سووکایەتی پێی نەکرا بێت، یان نەکەوبێتە بەر کایەی کاولکاری فیکری و سەر لە خەڵک شێواندن.
دەی ئائەمە چ کارەساتێکە خۆڵقاندوویانە. چۆن کورد، لە کورد بوونەکەی بێزار نابێت ؟
ئەوە ئاکامی کام پلان و نەخشەیە کە زۆر کەس بە شەرم و بە بێزەوە، دەبێ بڵێن؛ کوردن !
بۆچی ئێمە هەر لە سەر زار و بە قسە دەڵێین بەرگریکاری مافی کوردین و داکۆکی لە ڕزگاری کورد دەکەین، بەڵام بە کردەوە، پێچەوانەی ئەوە پێشان دەدەین !
ئاخۆ مەگەر ئێمە سەربازی دەستکردی یارییەکانی دوژمنانی کوردین؟ ئێمە بۆچی بەرەکانی شەڕمان لە نێو ماڵی کورد کردووتەوە ؟
ئاخۆ ئێمە مەگەر ئەو سەربازەین کە لە دژی کورد بە شەڕ هاتووین و دەبێ شەڕێ دەگەڵ کورد بکەین ! ؟
دەبا کوردیش ئەو پرسیارە لە خۆی بکات، کێ کایەی ڕۆڵی "ئەسپەکەی تراڤا" له نێو ماڵی کورد دەکات ؟
زمانەکەمان؛ #زمانی_کوردی و زمانی دایکی مان کەوتووتە بەر شاڵاو و هێرشی هەموو لایانەی زمانە زاڵەکان.
با بە قسە کردن و بە نووسین و بە بیر کردنەوە بە زمانی کوردی، بەرپەرچی هێرشی زمانە زاڵ کراوەکان بدەینەوە، با #زمانی_دایکی مان بپارێزین و ڕۆژەکەیشی پیرۆز بکەین.
٭٭٭
وێنە ؛ ژیوان کوڕەزام
با بە قسە کردن و بە نووسین و بە بیر کردنەوە بە زمانی کوردی، بەرپەرچی هێرشی زمانە زاڵ کراوەکان بدەینەوە، با #زمانی_دایکی مان بپارێزین و ڕۆژەکەیشی پیرۆز بکەین.
٭٭٭
وێنە ؛ ژیوان کوڕەزام
دبیرخانه #سازمان_حقوق_بشر_کردستان، با صدور پیامنامە ای به مناسبت #روز_جهانی_زبان_مادری؛ تضمین و تامین بنیادی حق برخورداری از زبان مادری و حق آموزش به زبان مادری را برای همه اقوام، اتنیکها و ملتها، خواستار شد
دبیرخانه #سازمان_حقوق_بشر_کردستان، با صدور پیامنامە ای به مناسبت #روز_جهانی_زبان_مادری؛ تضمین و تامین بنیادی حق برخورداری از زبان مادری و حق آموزش به زبان مادری را برای همه اقوام، اتنیکها و ملتها، خواستار شد
٭٭٭
پیامنامە
دبیرخانه سازمان دفاع از حقوق بشر کردستان
نزدیک به یک قرن است پروژه ای با هدف راهبردی "ملت سازی واحد مبتنی بر زبان واحد" آغاز شده است. محور برنامه و سیاست این پروژه تک زبان سازی و حاکمیت "زبان فارسی" از طریق استحاله تدریجی، آسیمیلاسیون و نابودی تام و تمام چند زبانی و چند فرهنگی در کشور بوده است.
در طول دهها سال گذشته، تمامی امکانات و ابزارهای قانونی، حکومتی، دولتی، آموزشی، تبلیغی و رسانه ای [ با اتکا بە قانون اساسی و قوانین و مقررات موجود ] در خدمت پروژه یاد شده [زبان فارسی] قرار داشته است.
در مقابل اما زبانهای ترکی، کردی، لری، بلوچی، عربی، ترکمنی، گیلکی، مازنی و تالشی نه تنها از آموزش و تعلیم و هرگونه حمایتی محروم بوده اند، بلکه با تهاجم و تاخت و تاز زبان غالب و اجرای سیاست استحالە چند وجهی فرهنگی دە ها مرکز رادیویی و تلویزیونی محلی دولتی، مواجە بودە اند.
زبان مادری دستاوردی بنیادی و جزو میراث نسلهای بشری و بخشی جدایی ناپذیر از فرهنگ هر قوم و هر اتنیک و هر ملتی است.
زبان مادری بە رفتارهای فردی، اجتماعی، قومی، اتنیکی و ملی جوامع، شکل و فرم و قوام و تجلی می بخشد.
زبان مادری بسان ابزاری بی بدیل در انتقال میراث بشری عمل می نماید و فارغ از چارچوبهای سیاسی حاکم و صرف نظر از در اقلیت یا اکثریت بودن؛ نماد موجودیت و نشان فرهنگ، تاریخ، همبستگی، پیوستگی و هویت قوم، اتنیک و ملت است.
با توجه به مراتب ذکر شده، سازمان دفاع از حقوق بشر کردستان بر این باور هموار است که حق بهره گیری از زبان مادری و حق حفظ و پاسداشت آن به مثابه یک دستاورد و یک ابزار و هم نماد و نشان ملی، اتنیکی و فر هنگی، از حقوق بنیادین و انتقال ناپذیر بشر و جوامع انسانی است.
سازمان حقوق بشر کردستان با عطف به تاکید اسناد بین المللی حقوق بشر، بر محترم شمردن این حقوق، و با استناد به حقوق فرهنگی و حق آموزش به زبان مادری، درخواست می نماید تا ؛
- به نقض حقوق فرهنگی و تبعیض در آموزش و حفظ و نگهداشت زبان مادری پایان داده شود،
- کلیه ممنوعیتها و موانع آموزشی زبان کردی، ترکی، بلوچی و عربی و دیگر زبانها بر چیده شوند،
- حق برخوداری از زبان مادری و حق آموزش زبان مادری برای همه اقوام، اتنیکها و ملتها به صورت بنبادی تضمین و تامین گردد،
تا این مردمان بتوانند زبان خود را به فرزندانشان بیاموزند و با زبان مادری خویش آزادانه تعلیم و آموزش ببینند و هم از این طریق زبان و فرهنگ، هویت ملی و اتنیکی خود را حفظ و تقویت نمایند.
تاریخ : یکم اسفند ١٤٠٠/ ٢١ فوریه ٢٠٢٢
دبیرخانه سازمان دفاع از حقوق بشر کردستان
٭٭٭
پیامنامە
دبیرخانه سازمان دفاع از حقوق بشر کردستان
نزدیک به یک قرن است پروژه ای با هدف راهبردی "ملت سازی واحد مبتنی بر زبان واحد" آغاز شده است. محور برنامه و سیاست این پروژه تک زبان سازی و حاکمیت "زبان فارسی" از طریق استحاله تدریجی، آسیمیلاسیون و نابودی تام و تمام چند زبانی و چند فرهنگی در کشور بوده است.
در طول دهها سال گذشته، تمامی امکانات و ابزارهای قانونی، حکومتی، دولتی، آموزشی، تبلیغی و رسانه ای [ با اتکا بە قانون اساسی و قوانین و مقررات موجود ] در خدمت پروژه یاد شده [زبان فارسی] قرار داشته است.
در مقابل اما زبانهای ترکی، کردی، لری، بلوچی، عربی، ترکمنی، گیلکی، مازنی و تالشی نه تنها از آموزش و تعلیم و هرگونه حمایتی محروم بوده اند، بلکه با تهاجم و تاخت و تاز زبان غالب و اجرای سیاست استحالە چند وجهی فرهنگی دە ها مرکز رادیویی و تلویزیونی محلی دولتی، مواجە بودە اند.
زبان مادری دستاوردی بنیادی و جزو میراث نسلهای بشری و بخشی جدایی ناپذیر از فرهنگ هر قوم و هر اتنیک و هر ملتی است.
زبان مادری بە رفتارهای فردی، اجتماعی، قومی، اتنیکی و ملی جوامع، شکل و فرم و قوام و تجلی می بخشد.
زبان مادری بسان ابزاری بی بدیل در انتقال میراث بشری عمل می نماید و فارغ از چارچوبهای سیاسی حاکم و صرف نظر از در اقلیت یا اکثریت بودن؛ نماد موجودیت و نشان فرهنگ، تاریخ، همبستگی، پیوستگی و هویت قوم، اتنیک و ملت است.
با توجه به مراتب ذکر شده، سازمان دفاع از حقوق بشر کردستان بر این باور هموار است که حق بهره گیری از زبان مادری و حق حفظ و پاسداشت آن به مثابه یک دستاورد و یک ابزار و هم نماد و نشان ملی، اتنیکی و فر هنگی، از حقوق بنیادین و انتقال ناپذیر بشر و جوامع انسانی است.
سازمان حقوق بشر کردستان با عطف به تاکید اسناد بین المللی حقوق بشر، بر محترم شمردن این حقوق، و با استناد به حقوق فرهنگی و حق آموزش به زبان مادری، درخواست می نماید تا ؛
- به نقض حقوق فرهنگی و تبعیض در آموزش و حفظ و نگهداشت زبان مادری پایان داده شود،
- کلیه ممنوعیتها و موانع آموزشی زبان کردی، ترکی، بلوچی و عربی و دیگر زبانها بر چیده شوند،
- حق برخوداری از زبان مادری و حق آموزش زبان مادری برای همه اقوام، اتنیکها و ملتها به صورت بنبادی تضمین و تامین گردد،
تا این مردمان بتوانند زبان خود را به فرزندانشان بیاموزند و با زبان مادری خویش آزادانه تعلیم و آموزش ببینند و هم از این طریق زبان و فرهنگ، هویت ملی و اتنیکی خود را حفظ و تقویت نمایند.
تاریخ : یکم اسفند ١٤٠٠/ ٢١ فوریه ٢٠٢٢
دبیرخانه سازمان دفاع از حقوق بشر کردستان
ئوفیسی #ڕێکخراوی_مافی_مرۆڤی_کوردستان لە پەیامنامەیکدا بە بۆنەی #ڕۆژی_جیهانیی_زمانی_دایکی، داوا دەکات تا مافی خاوەنداریەتی لە زمانی دایکی و مافی فێرکاری و پەروەردە بە زمانی دایکی بۆ هەمووان، لەوانە هوز و قەوم و ئێتنیک و نەتەوەکان دەستەوبەر و دابینی بنەڕەتی بکرێتن.
ئوفیسی #ڕێکخراوی_مافی_مرۆڤی_کوردستان لە پەیامنامەیکدا بە بۆنەی #ڕۆژی_جیهانیی_زمانی_دایکی، داوا دەکات تا مافی خاوەنداریەتی لە زمانی دایکی و مافی فێرکاری و پەروەردە بە زمانی دایکی بۆ هەمووان، لەوانە هوز و قەوم و ئێتنیک و نەتەوەکان دەستەوبەر و دابینی بنەڕەتی بکرێتن.
٭٭٭
پەیامنامەی
ئۆفیسی ڕێکخراوی بەرگری لە مافی مرۆڤی کوردستان
نزیکەی سەدەیەکە پرۆژەیەک بە ئامانجی بناغەیی سازدانی"یەک نەتەوە لە سەر یەک زمان" دەستی پێکردووە،
تەوەری سیاسەتی داڕێژاوی ئەم پرۆژەیە، بە یەک زمان کردن و سەروەری"زمانی فارسی"یە، لە ڕێگای هێدی هێدی تواندنەوە و بە ئاسیمیلاسیونە کردن و بە لە ناو بردنی تەواویەتی چەند زمانی و چەند فەرهەنگیە لەم وڵاتە.
لە مەودای دەیان ساڵی ڕابردوو، شیان و کەرەسە و ئامراز و ئامێرەکانی؛ یاسایی، حکومەتی، دەوڵەتی، فیرکاری، پڕۆپاگەندا و مێدیایی [ پشت بە یاسای بنەڕەتی و یاسا و ڕێساکانی دیکە ]، بە تەواوی خراوەتە خزمەت ئەو پرۆژەیە [واتە زمانی فارسی].
لە بەرانبەردا، زمانەکانی تورکی، کوردی، لوڕی، بەلووچی، عەرەبی، تورکەمەنی، گیلەکی، مازەنی و تاڵێشی نەک هەر لە شیانی فێرکاری و پەروەردە و هەر چەشنە یارمەتییەک بێ بەش کراون، بەڵکوو کەوتوونەتە بەر شاڵاو و هێرشی زمانی زاڵ و سیاسەتی تواندنەوەی چەند لایانەی فەرهەنگی کە لە لایان دەیان ناوندی ڕادێویی و تلەڤزیونی خۆجێی دەۆڵەتی، بەڕێەوە دەچێت.
زمانی دایکی دەستکەوتێکی بناغەییە و بەشێکە لە میراتی تۆرەمەی مرۆیی و بەشێکی دابەش نەکراوە لە فەرهەنگی هەر قەوم و هەر ئێنیک و هەر نەتەوەیەک.
زمانی دایکی بە ئاکار و هەڵسوکەوتەکانی تاکەیی، کۆمەڵایەتی، قەومی، ئێتنیکی و نەتەوەیی کۆمەڵان، شێواز و ڕوومەت و یەکگرتەیی و خۆ نواندن ئەبەخشێنێت.
زمانی دایکی وەکوو ئامێرێکی بێ وێنە لە گواستنەوەی میراتی مرۆیی چالاکە و کارگێڕی هەیە، و جیا از چوارچێوەکانی سیاسەتی دەسەڵات، و بە چاو پۆشی کردن لە کەمینە یا زۆرینە بوونی؛ هێمای هەبوون و پێناسێکە لە فەرهەنگ، مێژوو، یەکیەتی، یەکگرتوویی و شۆناسی قەوم و ئێتنیک و نەتەوەکان.
ڕێکخراوی بەرگری لە مافی مرۆڤی کوردستان، به سەرنج ڕاکێشان بۆ ئەو خاڵانە، لە سەر ئەو بڕوایەدا داکۆکی دەکا کە مافی کەڵک وەرگرتن لە زمانی دایکی و مافی پاراستن و خاوەنداریەتی لە زمانی دایکی وەک دەسکەوتێک و ئامێر و ئامرازێک، هەر وەها وەکوو هێمایەک و پێناسەیەکی نەتەوەیی، ئێتنیکی و فەرهەنگی، لە مافە سەرەکیی و نەگوێزراوەکانی مرۆڤ و کۆمەڵە مرۆییەکانە.
ڕێکخراوی مافی مرۆڤی کوردستان، بە جەختکردنەوەی بەڵگەکانی مافی مرۆڤی نێونەتەوەیی لە سەر ڕێز گرتن لەو مافانە و هەر وەها بە بەڵگەمەند بوونی مافە فەرهەنگییەکان و مافی فێرکاری و پەروەردە بە زمانی دایکی، ئاماژەی هەیە و داوا دەکات، تا ؛
- بە پێشێلکاری مافە فەرهەنگییەکان و هەڵاواردن لە پەروەردە و پاراستن و خاوەنداریەتی لە زمانی دایکی، کوتایی بهێنرێت.
- قەدەغە و کۆسپ و تەگەرە لە سەر ڕێگای فێرکاری و پەروەردە بە زمانەکانی کوردی، تورکی، بەلووچی و عەرەبی و زمانەکانی دیکە، هەڵبگیرێت.
- مافی خاوەنداری لە زمانی دایکی و مافی پەروەردە کردن بە زمانی دایکی بۆ هەموو قەومەکان، ئێتنیکەکان و نەتەوەکان بەشێوەیەکی بنەڕەتی دەستەوبەر و دابین بکرێتن.
تا ئەو خەڵکانە بتوانن زمانی خۆیان فێری منداڵانیان بکەن و بە زمانی دایکی، منداڵەکانیان سەربەستانە پەروەردە بکەن تا بەو شێوەیە بتوانن زمان و فەرهەنگ و شۆناسی نەتەوەیی و ئێتنیکی خۆیان بپارێزن و گەشەی پێ بدەن.
ڕێکەوت : دووی ڕەشەمەی ١٤٠٠/ ٢٢ی فێڤرییەی ٢٠٢٢
ئوفیسی ڕێکخراوی بەرگری لە مافی مرۆڤی کوردستان
٭٭٭
پەیامنامەی
ئۆفیسی ڕێکخراوی بەرگری لە مافی مرۆڤی کوردستان
نزیکەی سەدەیەکە پرۆژەیەک بە ئامانجی بناغەیی سازدانی"یەک نەتەوە لە سەر یەک زمان" دەستی پێکردووە،
تەوەری سیاسەتی داڕێژاوی ئەم پرۆژەیە، بە یەک زمان کردن و سەروەری"زمانی فارسی"یە، لە ڕێگای هێدی هێدی تواندنەوە و بە ئاسیمیلاسیونە کردن و بە لە ناو بردنی تەواویەتی چەند زمانی و چەند فەرهەنگیە لەم وڵاتە.
لە مەودای دەیان ساڵی ڕابردوو، شیان و کەرەسە و ئامراز و ئامێرەکانی؛ یاسایی، حکومەتی، دەوڵەتی، فیرکاری، پڕۆپاگەندا و مێدیایی [ پشت بە یاسای بنەڕەتی و یاسا و ڕێساکانی دیکە ]، بە تەواوی خراوەتە خزمەت ئەو پرۆژەیە [واتە زمانی فارسی].
لە بەرانبەردا، زمانەکانی تورکی، کوردی، لوڕی، بەلووچی، عەرەبی، تورکەمەنی، گیلەکی، مازەنی و تاڵێشی نەک هەر لە شیانی فێرکاری و پەروەردە و هەر چەشنە یارمەتییەک بێ بەش کراون، بەڵکوو کەوتوونەتە بەر شاڵاو و هێرشی زمانی زاڵ و سیاسەتی تواندنەوەی چەند لایانەی فەرهەنگی کە لە لایان دەیان ناوندی ڕادێویی و تلەڤزیونی خۆجێی دەۆڵەتی، بەڕێەوە دەچێت.
زمانی دایکی دەستکەوتێکی بناغەییە و بەشێکە لە میراتی تۆرەمەی مرۆیی و بەشێکی دابەش نەکراوە لە فەرهەنگی هەر قەوم و هەر ئێنیک و هەر نەتەوەیەک.
زمانی دایکی بە ئاکار و هەڵسوکەوتەکانی تاکەیی، کۆمەڵایەتی، قەومی، ئێتنیکی و نەتەوەیی کۆمەڵان، شێواز و ڕوومەت و یەکگرتەیی و خۆ نواندن ئەبەخشێنێت.
زمانی دایکی وەکوو ئامێرێکی بێ وێنە لە گواستنەوەی میراتی مرۆیی چالاکە و کارگێڕی هەیە، و جیا از چوارچێوەکانی سیاسەتی دەسەڵات، و بە چاو پۆشی کردن لە کەمینە یا زۆرینە بوونی؛ هێمای هەبوون و پێناسێکە لە فەرهەنگ، مێژوو، یەکیەتی، یەکگرتوویی و شۆناسی قەوم و ئێتنیک و نەتەوەکان.
ڕێکخراوی بەرگری لە مافی مرۆڤی کوردستان، به سەرنج ڕاکێشان بۆ ئەو خاڵانە، لە سەر ئەو بڕوایەدا داکۆکی دەکا کە مافی کەڵک وەرگرتن لە زمانی دایکی و مافی پاراستن و خاوەنداریەتی لە زمانی دایکی وەک دەسکەوتێک و ئامێر و ئامرازێک، هەر وەها وەکوو هێمایەک و پێناسەیەکی نەتەوەیی، ئێتنیکی و فەرهەنگی، لە مافە سەرەکیی و نەگوێزراوەکانی مرۆڤ و کۆمەڵە مرۆییەکانە.
ڕێکخراوی مافی مرۆڤی کوردستان، بە جەختکردنەوەی بەڵگەکانی مافی مرۆڤی نێونەتەوەیی لە سەر ڕێز گرتن لەو مافانە و هەر وەها بە بەڵگەمەند بوونی مافە فەرهەنگییەکان و مافی فێرکاری و پەروەردە بە زمانی دایکی، ئاماژەی هەیە و داوا دەکات، تا ؛
- بە پێشێلکاری مافە فەرهەنگییەکان و هەڵاواردن لە پەروەردە و پاراستن و خاوەنداریەتی لە زمانی دایکی، کوتایی بهێنرێت.
- قەدەغە و کۆسپ و تەگەرە لە سەر ڕێگای فێرکاری و پەروەردە بە زمانەکانی کوردی، تورکی، بەلووچی و عەرەبی و زمانەکانی دیکە، هەڵبگیرێت.
- مافی خاوەنداری لە زمانی دایکی و مافی پەروەردە کردن بە زمانی دایکی بۆ هەموو قەومەکان، ئێتنیکەکان و نەتەوەکان بەشێوەیەکی بنەڕەتی دەستەوبەر و دابین بکرێتن.
تا ئەو خەڵکانە بتوانن زمانی خۆیان فێری منداڵانیان بکەن و بە زمانی دایکی، منداڵەکانیان سەربەستانە پەروەردە بکەن تا بەو شێوەیە بتوانن زمان و فەرهەنگ و شۆناسی نەتەوەیی و ئێتنیکی خۆیان بپارێزن و گەشەی پێ بدەن.
ڕێکەوت : دووی ڕەشەمەی ١٤٠٠/ ٢٢ی فێڤرییەی ٢٠٢٢
ئوفیسی ڕێکخراوی بەرگری لە مافی مرۆڤی کوردستان
ڤلادیمیر پووتین دەڵێت، ئامانجی لە ئۆپەراسیۆنی داگیرکردنی #ئوکرانیا، ڕاگرتنی #جێنۆساید-ی خەڵکە لە کۆمارەکانی دۆنێسک و لوهانسک.
ڕووسیایش ڕێک وەکوو ئەوروپا و ئەمریکا، یاری بە #مافەکانی_مرۆڤ دەکات.
وەک چۆن لە هاریکاری دەگەڵ #تورکیا بۆ بە جێنۆساید کردنی خەڵکی کورد، لە کانتۆنی #عەفرین، کردی.
ڕووسیایش ڕێک وەکوو ئەوروپا و ئەمریکا، یاری بە #مافەکانی_مرۆڤ دەکات.
وەک چۆن لە هاریکاری دەگەڵ #تورکیا بۆ بە جێنۆساید کردنی خەڵکی کورد، لە کانتۆنی #عەفرین، کردی.
دەڵێن جیهان لە نێوان دوو بەرەی زۆرداران و بەرەی دێموکراتیەت دابەشە !
بەلام دەبێ بڵێین بەرەی زۆردارانی ملهۆڕ و خوێنڕێژ ڕاستە، و بەرەی دێموکراتیەت ناڕاستە.
بەرەی درۆ و دەلەسەی ئازادی و دێموکراسی و مافی مرۆڤ هەر بەرەی توجارەت و پارە و بەرژەوەند پارێزییه.
بەرەی درۆ؛ #ئۆکرانیا-ی بە تەنیا هێشتەوە !
٭٭٭
میگویند، جهان میان جبهەی اقتدارگرایان و جبهە دموکراتیک تقسیم شدە است !
اما باید گفت جبهە زورمداران و دیکتاتورهای خونریز یک واقعیت است، ولی جبهەی دموکراتیک دروغی بیش نیست.
جبهه دروغ و فریب آزادی و دموکراسی و حقوق بشر، فقط جبهه تجارت و پول و منفعت جویی است.
جبهه دروغ؛ #اوکراین را هم تنها گذاشت !
بەلام دەبێ بڵێین بەرەی زۆردارانی ملهۆڕ و خوێنڕێژ ڕاستە، و بەرەی دێموکراتیەت ناڕاستە.
بەرەی درۆ و دەلەسەی ئازادی و دێموکراسی و مافی مرۆڤ هەر بەرەی توجارەت و پارە و بەرژەوەند پارێزییه.
بەرەی درۆ؛ #ئۆکرانیا-ی بە تەنیا هێشتەوە !
٭٭٭
میگویند، جهان میان جبهەی اقتدارگرایان و جبهە دموکراتیک تقسیم شدە است !
اما باید گفت جبهە زورمداران و دیکتاتورهای خونریز یک واقعیت است، ولی جبهەی دموکراتیک دروغی بیش نیست.
جبهه دروغ و فریب آزادی و دموکراسی و حقوق بشر، فقط جبهه تجارت و پول و منفعت جویی است.
جبهه دروغ؛ #اوکراین را هم تنها گذاشت !
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
هەندێ لەو کوردانە کە لە بەرامبەر زمان و فەرهەنگە زاڵەکان تووشی "خۆ بە کەم زانین" و "خۆ دۆڕاوی" دەبن، بە هەڵاتن لە پێناس و شۆناسی کوردی؛ ئەرکی تاساندنی #زمانی_دایکی و کوشتنی #زمانی_کوردی دەگرنە ئەستۆ.
ئەم خاتوونە بە زمانێکێ ئاسایی ئەو ئاکارانە ڕوو دەکاتەوە و بە جوانی ڕەخنە لێدەگرێ.
ئەم خاتوونە بە زمانێکێ ئاسایی ئەو ئاکارانە ڕوو دەکاتەوە و بە جوانی ڕەخنە لێدەگرێ.