✍ بی حسی محیطی شهروندان
#دکتر_مهدی_یاراحمدی_خراسانی

✅ یکی از دستاوردهای مهم #مدیریت_شهری توسعه یافته بهره مندی از شهروندان فعال و مشارکت جو است. شهروندانی که به اتفاقات شهر حساس هستند، نسبت به آن دغدغه دارند و در زمینه های مورد نیاز فعالانه مشارکت می نمایند. کنش و واکنشی شهرنشینان نسبت به محیط شهری و اتفاقات پیرامون آن در دو دسته فعال و غیرفعال طبقه بندی می شود.

✅ معمولاً در #مطالعات_شهری آن میزان که به دسته فعال پرداخته می شود در مورد واکنش های غیرفعال و شهروندان دارای این شاخصه (به دلیل نامحسوس وخنثی بودن) توجه صورت نمی پذیرد. این در حالی است که اساسی ترین اصل شکوفایی و رونق شهرها مشارکت آحاد شهروندان در مسائل، فرایندها و موضوعات شهری است.

✅ نحوه تعامل شهروندان با مدیران، مشارکت فعالانه شهروندان، اعتماد و احترام دوسویه و شفافیت در ارائه اطلاعات از جمله معیارهای یک حکمروایی خوب است که در نهایت پیشرفت و شکوفایی شهرها را به دنبال دارد. در مطالعات روانشناسی و #رفتارشناسی محیطی پدیده انفعال مخاطب که اغلب ناشی از ناآگاهی، بی توجهی، بی تفاوتی و عدم حساسیت نسبت به وجوه محیط و اتفاقات پیرامون آن است به «بی حسی محیطی» و یا «کرختی» تعبیر می شود.

✅ بی حسی محیطی، همواره به دلیل ناآگاهی مخاطب ایجاد نمی گردد بلکه در بسیاری موارد ممکن است افراد به محیط و محرکه های نامطلوب آن آگاه بوده اما #قدرت_کنترل و ایجاد تغییرات مورد نیاز در آن را نداشته باشند. در مواجهه با پدیده بی حسی محیطی دو دسته راهکار ارائه می شود:

▪️دسته اول از منظر #روانشناسی محیطی راهکارهای مقابله با کرختی و مشکلات ناشی از آن را بررسی می کند و راه حل هایی ارائه می دهد که مخاطب را هدف قرار می دهند تا از راه های مختلف آموزشی و تبلیغاتی جهت تحریک آگاهی و حساسیت آن ها به محیط بپردازد.

▪️دسته دوم راه حال هایی است که متوجه متخصصان از جمله معماران، پژوهشگران محیطی و ... هستند که برانگیزانندگی عوامل محیط را تقویت کرده و از خنثی بودن آن جلوگیری می نمایند. به تعبیر ساده تر برای پیشگیری از #بی_حسی_محیطی شهروندان سه گانه عملیاتی مدیریت شهری، شهروندان و محیط (شهر) مورد توجه قرار می گیرد:

1⃣ مدیریت شهری:

#شهرداری باید به شهروندان احترام بگذارد، حقوق و مصالح آن ها را در نظر بگیرد و زمینه های آگاهی بخشی و مشارکت همه جانبه شهروندان را فراهم سازد.

2⃣ محیط:

محیط شهری باید برای شهروندان برانگیزاننده باشد. برانگیزانندگی در سلامت و پاکیزگی زیستی، نمادها و المان های شهری، معماری اصیل و فاخر و #یکپارچگی، روانی و دسترس پذیری ایجاد می شود.

3⃣ شهروندان:

افزایش آگاهی های عمومی شهروندان در ارتباط با مسائل شهری و ایجاد حس تعلق و تعهد در آن ها نسبت به #محیط_شهری نقطه مقابل بی حسی شهروندی قرار دارد.

✅ شهر متعلق به همه #شهروندان است. لذا بی حسی محیطی شهروندان به معنای محروم ماندن از استعدادها، قابلیت ها، افکار و توانایی های آن ها در اداره شهر خواهد بود که منجر به از دست رفتن فرصت های توسعه شهری می گردد.

🔺منبع: #روزنامه_شهرآرا،
🔻یکشنبه ۱۰ بهمن ۱۴۰۰، شماره ۳۵۹۳
 
#تحلیل_مسائل_روز
#پایگاه_جامع_مدیریار
www.modiryar.com

@modiryar

توان افزایی پایداری محیط شهری
✍ #دکتر_مهدی_یاراحمدی_خراسانی

✅ #محیط_زیست حال خوبی ندارد. این امر مختص ایران هم نیست. در تمام دنیا بشر تا توانسته محیط خود را آلوده ساخته و به آن آسیب رسانده است. اگر شرایط زیست محیطی کشور خصوصاً در کلان شهرها ارزیابی شود ناپایداری، آسیب و تخریب گسترده فضای اکولوژیکی بارزترین نتایج آن خواهد بود.

✅ مسأله نگران کننده ای که سلامت انسان را به صورت جدی تهدید می نماید. پیامدهای ناشی از اين ناپايداری تلنگری جدی براي سياستگذاران و دست اندرکاران زيست محيطي است که ضرورت برنامه ریزی جدی برای توسعه پایدار محیط شهری را یادآور می شود. توسعه پایدار شهری بدون در نظر گرفتن «محیط شهر» بی معناست. در واقع توسعه ای پایدار است که بتواند در دوره زمانی طولانی بدون اينکه خسارتي به محيط زيست وارد کند تداوم يابد.

✅ در سند #چشم_انداز جهان شهر برکت و کرامت محیط زیست شهری با ویژگی های «سالم، سازگار با زیست بوم، تاب آور و پایدار» توصیف شده است. که تحقق آن نیازمند اهتمام جدی مدیریت شهری در چارچوب قوانین سازمانی خود از یک سو و تلاش در جهت همسوسازی و مشارکت سایر بخش ها و حوزه های دیگر همچون صنایع، محیط زیست، جهاد کشاورزی و .. از سوی دیگر است.

✅ پایداری محیط شهری از طریق دو مورد محقق می گردد:

▪️اول: ارتقاء کیفیت زندگی ضمن در نظر گرفتن ظرفیت تحمل محيط زيست و
▪️دوم: پاسخ گویی به نیازهای نسل حاضر بدون آنکه توانايي و امکانات نسل هاي آينده براي تأمين نيازهايشان محدود شود.

✅ بر همین اساس پایداری #محیط_شهری بر اساس سه اصل مهم شکل می گیرد:

1⃣ صرفه جویی در مصرف منابع:

#مصرف_بهينه منابع ميزان کاربرد ذخاير تجديد ناپذير را در کاركرد بناهاي شهري کاهش می دهد.

2⃣ طراحي بر اساس چرخه حيات:

نتايج و تبعات #زيست_محيطی كل چرخه حيات منابع ساخت و ساز شهري را از مرحله ایجاد تا بازگشت به طبيعت در بر می گیرد.

3⃣ طراحي انسانی:

#طراحی_انسانی ريشه در نياز به حفظ عناصر زنجيره اي نظام‌هاي زيستي داشته و استمرار حيات و بقاي انسان را به دنبال دارد. این نوع طراحی در نظام شهری معماري پايداری است که بايد كيفيت محيط‌هاي كار و محیط زيستي را بهبود بخشد. امری که سبب افزايش بهره وري و كاهش فشارهاي رواني انساني و بهبود شرايط زيستي مي‌شود و مفهوم رفاه اجتماعي و شهروندي را در ذهن تداعی می کند.

✅ در سال های اخیر عدم توجه به مولفه های زیس محیطی سبب پیدایش خطرات و معضلاتی همچون آلودگی منابع آبی، آلودگی هوا، ناسالم بودن آب آشامیدنی، فرسایش خاک و.. گردیده است. محیط زیست شهری محصول تلاقی سه عنصر مهم محیط طبیعی، محیط انسان ساخت و محیط اقتصادی و اجتماع است. مدیریت شهری وظیفه دارد ضمن توجه به این سه عنصر مهم توازن و پایداری آن را دنبال نماید.

🔺منبع: #روزنامه_شهرآرا،
🔻یکشنبه ۱۰ اسفند ۱۴۰۰، شماره ۳۶۱۶

#تحلیل_مسائل_روز
#پایگاه_جامع_مدیریار
www.modiryar.com

@modiryar

✍ شهرتکانی
#دکتر_مهدی_یاراحمدی_خراسانی

✅ استقبال از بهار امسال در جهان شهر برکت و کرامت با کلید واژه #شهر_تکانی صورت می پذیرد. چند سالی است که در آستانه سال نو شهرداری های کشور خصوصاً در کلان شهرها و یا شهرهایی که به صورت ویژه پذیرای مسافران نوروزی هستند اقدامات ویژه ای را در دستور کار خود قرار می دهند. در شهرهای بسیاری آراستگی محیطی، نظافت و بهره گیری از رنگ، گل و هنر، آذین بندی شهر و اقداماتی دیگر از این جنس برای طراوت بخشی به محیط زندگانی شهروندان و هم نوایی با طبیعت و بهار مرسوم گردیده است تا از این طریق مدیریت شهری نیز به صورت مستقیم در ایجاد حال خوب مردم نقش آفرینی کند.

✅ هر چند حوزه های فرهنگی، اجتماعی، خدمات شهری، گردشگری، فنی و عمرانی در شهرداری ها به صورت مستقیم و سایر نهادها و سازمان های پشتیبانی #مدیریت_شهری به صورت غیرمستقیم در فرایند تازه گردانی محیطی در سال نو فعالیت های گسترده ای انجام می دهند اما این همه ماجرا نیست. شهرتکانی اقدامی مشارکتی است که توسط مردم و شهرداری برای رونق و شادمانی در شهر صورت می پذیرد. مردم علاوه بر مشارکت در زیبایی و نظافت شهر و همچنین توسعه فضای سبز شهری (حتی در اندازه باغچه جلوی منزل خود) باید اقدام مهم دیگری نیز انجام دهند و آن توسعه مکارم اخلاقی، زدودن کینه ها و غصه ها از دل، مهربانی، مواسات و یاری رساندن به سایر شهروندان است.

✅ اگر این مهم به عنوان یکی از آداب و رسوم شهروندی و یا باورهای عمومی مردم گسترش یابد نقش عمده ای در افزایش مطلوبیت و رضایت مندی از زندگی در #محیط_شهری ایفا می کند. باید پذیرفت با اتفاقات تلخی که در چند سال اخیر خصوصاً به خاطر همه گیری منحوس کرونا و یا مسائل و چالش های معیشتی برای مردم به وجود آمده است روی خوش زندگی تا حد زیادی از شهرهای کشور برگشته است. پس باید از هر فرصتی برای امیدآفرینی استفاده کرد.

✅ از این رو #شهروندان باید همگام و همراه با بهار به دنبال طروات بخشی و ایجاد امیدواری برای خود و سایرین باشند. اگر هر یک از ساکنان شهر تلاش کنند در اندازه توانایی و امکانات خود سهمی هر چند کوچک در بهتر شدن زندگی خویش و سایرین شهروندان ایفا نمایند بدون شک کیفیت زندگی تا حد زیادی افزایش خواهد یافت و می توانیم هم برای پیشرفت، آبادانی و توسعه شهری امیدوار باشیم و هم حس و حال بهتری را به خود و دیگران هدیه نماییم. شهر متعلق به همه شهروندان است و هر یک از آحاد جامعه در رونق و توسعه آن در ابعاد مختلف مادی و معنوی داری نقش و سهم خواهند بود.

🔺منبع: #روزنامه_شهرآرا،
🔻پنجشنبه ۲۱ اسفند ۱۴۰۰، شماره ۲۶۲۵

#تحلیل_مسائل_روز
#پایگاه_جامع_مدیریار
www.modiryar.com

@modiryar