✍ علوم مؤثر بر رفتار سازمانی

در طول چندین سده، از علوم مختلفی در #حوزه_رفتار_سازمانی بهره گرفته شده که به توسعه و پیشرفت چشمگیر آن کمک رسانده‌اند. در واقع باید گفت که به خاطر پیچیدگی سازمانی‌های مدرن، نیازمند دانشی عمیق در حوزه‌های مختلف خواهید بود تا بتوانید کار خود را به عنوان یک پژوهشگر رفتار سازمانی به نحو احسن به انجام برسانید. برخی از این علوم را در ادامه آورده‌ایم:

▪اقتصاد
▪روان‌شناسی
▪مردم‌شناسی
▪علوم سیاسی
▪جامعه‌ شناسی
▪روان‌شناسی اجتماعی

✅ چهار رویکرد مختلف نسبت به رفتار سازمانی

رویکردهای مختلف پژوهش روی #رفتار_سازمانی، نتیجه تحقیقات گسترده‌ای هستند که از سوی متخصصان این حوزه پشت سر گذاشته‌ شده‌اند. این متخصصان به پژوهش گسترده مشغول شده و در صدد سنجش تحقیقات صورت گرفته پیرامون اعمال و واکنش‌های کارمندان برآمدند، آن هم با درنظرگیری محیطی که کار در آن انجام می‌شود.

✅ چهار رویکرد مختلف نسبت به رفتار سازمانی را در ادامه آورده‌ایم:

▪رویکرد منابع انسانی
(Human Resources Approach)

▪رویکرد بهره‌وری
(Productivity Approach)

▪رویکرد اقتضا
(Contingency Approach)

▪رویکرد سامانه‌ها
(Systems Approach)


#رفتار_سازمانی
#پایگاه_جامع_مدیریار

www.modiryar.com

@modiryar

✍ مدل رفتار سازمانی

✅ #مدل_رفتار_سازمانی سه سطح مختلف را به ما نشان می‌دهد - سطح فردی، سطح گروهی و سطح سیستم سازمانی - و از این می‌گوید که این موارد چطور بر یکدیگر اثر می‌گذارند.

✅ در این مدل گفته می‌شود که سه سطح مختلف برای تحلیل رفتار سازمانی داریم و همین‌طور که از سطح فردی به سمت سطح سازمانی حرکت می‌کنیم، سامان‌مندی را به درک خود از #رفتار_سازمانی می‌آوریم.

✅ سازمان‌هایی که مردم در آن‌ها کار می‌کنند، تاثیری گسترده روی افکار، احساسات و اعمال آن‌ها می‌گذارد. این افکار، #احساسات و اعمال نیز از سوی دیگر، روی خود سازمان اثرگذار ظاهر می‌شوند.

✅ رفتار سازمانی به پژوهش روی مکانیزم‌های حاکم بر این #تعاملات پرداخته و در صدد شناسایی و اصلاح رفتارهایی برمی‌آید که برای بقا و اثرگذاری سازمان به آن‌ها نیاز داریم. گفتنی است که این سه سطح بنیادین را می‌توان به بلوک‌های سازنده‌ای تشبیه کرد و هر بلوک، روی بلوک پیشین سوار می‌شود.

#مدل_مفهومی
#مدل_مدیریت
#پایگاه_جامع_مدیریار

www.modiryar.com

@modiryar

✍ دسته بندی نیازهای انگیزه و زندگی از نگاه آبراهام مازلو

✅ #آبراهام_مزلو، یکی از روان شناسان معروف آمریکایی، در سال ۱۹۵۴ نیازها را که خاستگاه اصلی انگیزه ها هستند نخست به پنج دسته و در سال ۱۹۷۰ با همکاری روت در هفت دسته تنظیم نمودند.

✅ به عقیده ی مزلو #رفتار_آدمی در یک سلسله مراتب نیازها صورت می گیرد. به این معنا که:

▪مرتبه ی اول نیازها:

مهمترین نیازها مانند غذا، آب و هوا و میزان لازم گرما در مهمترین و بنیادی ترین مرتبه این سلسله مراتب قرار می گیرند.

▪مرتبه ی دوم نیازها:

#نیازهای_امنیتی مانند امنیت جانی، مالی، شغلی، حیثیتی و جز آن منظور گردیده است.

▪مرتبه ی سوم نیازها:

مواردی مانند #نیازهای_تعلقی، عشقی، همچون تعلق و عشق به وطن، زادگاه، فرهنگ، خدا، دین و مذهب، خانواده و همسر را در برمی گیرد.

▪مرتبه ی چهارم نیازها:

ویژگی هایی مانند #عزت_نفس، حیثیت و مقبولیت اجتماعی را شامل می شود که باید ارضاء شوند. این مراتب چهارگانه نیازها را انگیزه های کمبود یا بنیادی نامیده اند.

▪مرتبه ی پنجم نیازها:

مرتبه ی پنجم در سلسله مراتب نیازهای مزلو #نیازهای_شناختی است. بسیاری از آدمیان علاقه ی فراوانی به دانش اندوزی و کسب معلومات دارند و می کوشند در رشته ی مورد علاقه ی خود به بالاترین مدارج تحصیلی دست یابند و وقت خود را به مطالعه بگذرانند و این در صورتی است که نیازهای مراتب پایینتر ارضاء شده باشند.

▪مرتبه ی ششم نیازها:

در ششمین مرتبه از این سلسله مراتب #تفاهم میان افراد آدمی از نیازهای بسیار مهم است. امّا تفرقه های فکری، مرامی، دینی و مذهبی موجب پرخاشگری و در نتیجه جنگهای ویرانگر شده اند که هنوز دامن گیر نوع بشر است. در واقع جامعه ی سالم زمانی به وجود می آید که میان مردم همدلی، همکاری و پیوندجویی حاصل شده باشد و تفاهم یکی از این عوامل کارساز است.

▪ مرتبه ی هفتم نیازها:

هفتمین مرتبه در این سلسله مراتب نیاز به #زیبایی است. زیرا زیبایی هنر است و یکی از جلوه های افراد فرهیخته و خود شکوفاست که از نظر دیداری و شنیداری و هم گفتاری و کرداری با نظم و ترتیب، تقارن و توازن و هماهنگی و تناسب سروکار دارد.

✅ به عقیده ی #مزلو اگر همه یا بیشتر نیازهای مراتب هفتگانه رفع شوند فرد به خودشکوفایی یا کمال استعداد خود دست می یابد و در ضمنِ خودسازی به خود کامروایی نایل می شود و انسانی می گردد که هم خود او و هم دیگران از او رضایت خاطر دارند.

✅ باید توجه داشت که در هر مرتبه از #سلسله_مراتب نیازهای مزلو تقدّم و تأخّرهایی وجود دارد. چنانکه در مرتبه ی نیازهای فیزیولوژیکی از میان غذا، آب، خواب، هوا، مواد معدنی و پروتئینی نیاز به هوا در اولوّیت قرار دارد و در نیازهای امنیتی نیاز به امنیت جانی از همه مهمتر است.

#پایگاه_جامع_مدیریار

www.modiryar.com

@modiryar

✍ مهربان و محترم
#دکتر_مهدی_یاراحمدی_خراسانی

✅ سال هاست روانشناسان، جامعه شناسان، مردم شناسان و بسیاری از متخصصانی که در #علوم_گوناگون و مرتبط با حوزه های مختلف ارتباطات اجتماعی سخن می گویند یا اظهار نظر علمی دارند در تلاش هستند شیوه هایی از ارتباط میان مردم را ترسیم نموده یا ارائه دهند که بر اساس آن چالش ها به حداقل ممکن برسد و گرما و صمیمیت و روحیه همکاری، تعامل و تعاون بین گروه های مختلف تا حداکثر ممکن افزایش یابد.

✅ بر همین اساس طبق اصول مختلف علمی و تجربی توصیه ها و راهکارهایی ارائه می شود که نتیجه نهایی آن تحقق مواردی است که بدان اشاره گردید. اگر در این رابطه بین نظرات کارشناسان مختلف بررسی و کنکاشی داشته باشیم با وجود بسیاری تفاوت ها و اختلاف نظرهای طبیعی که در حوزه های نظری #رفتاری مشاهده می شود دو کلید واژه اصلی مورد توجه همه ی آن ها قرار دارد که به صورت فراگیر به آن اشاره می شود.

✅ به بیان ساده تر تقریباً اکثر آن ها دو نکته مهم را مورد توجه قرار داده و توصیه کرده اند که در ارتباط با دیگران باید «مهربان و محترم» باشید. البته این دو کلید واژه در نظام ارتباطی دارای تفسیر و چهاچوب هایی است که باید به صورت دقیق مورد توجه قرار گیرد. زمانی که می گوییم در ارتباط با مردم «مهربان» باشید بدین معناست که؛ آنچه برای خود می پسندید برای آن ها نیز محترم شمارید، آن چه باعث آزار دیگران می شود انجام ندهید، گذشت، صبر، پرهیز از حسد، روحیه کینه جویی و انتقام، دست و دلبازی و #روحیه_تعاون و تعامل مثبت از دیگر کلیدواژه های عملیاتی مهربانی با مردم است که باید مورد توجه قرار گیرد.

✅ اما هنگامی که توصیه می شود در #تعاملات_اجتماعی خود «محترم» باشید یعنی؛ حقوق دیگران را تضییع نکنید، حریم خصوصی آن ها را رعایت کنید، در امور اجتماعی و آنجایی که اولویت و نوبت مطرح می شود خود و عزیزانتان را از دیگران ارجح و برتر ندانید، در کار مردم جستجو و کنکاش نداشته باشید، هرگز دیگران را قضاوت نکنید، نظر خود را به دیگران تحمیل نکنید، در زمین با کبر و غرور قدم بر ندارید، حدود را رعایت کنید و به قوانین اجتماعی که روابط شما با مردم را تنظیم می کند احترام بگذارید.

✅ شاید در نگاه اول بسیاری از ما احساس کنیم این مسائل بدیهیاتی است که ما نسبت به آن آگاهی داریم اما وقتی کمی در رفتار، گفتار و ارتباطات خویش با مردم دقیق تر شویم در خواهیم یافت که مم توان موارد بسیاری را برشمرد که از دو اصل «مهربان و احترام» فاصله دارد. نگاه توأم با مهربانی و احترام با مردم سبب می شود انسان دلرحم و مردم دار باشد و هرگز به خود اجازه ندهد برای دستیابی به منافع یا لذت های شخصی و خانوادگی #حقوق_دیگران را تضییع نماید یا باعث آزار و رنجش آن ها شود. بدین صورت سلامت رفتاری و گفتاری در جامعه فراگیر می شود و انسان ها از دست و زبان یکدیگر آسیب نیم بینند.

✅ #رفتار_محبّت_آمیز و محترم با دیگران در اختیار انسان است و او می تواند بی آن که نسبت به دیگری احساسات مثبت قلبی داشته باشد، با او مهربانی کند. انسان موجودی است اجتماعی که علاقه به زندگی توام با رفاقت و دوستی و انس با دیگران یکی از ضرورت های سازمان وجودی او یا به بیان دیگر فطرت است. همچنین حس خوب احترام گذاشتن و مورد احترام قرار گرفتن، دقیقاً حس آرامش همان لحظه‌ای است که به محض ورودتان به یک مکان، افراد حاضر در آنجا همه تلاش‌شان را می‌کنند تا نظرتان را جلب کنند. مانند زمانی که حرف‌هایتان شنیده می‌شود و از لمس حس طلایی عزت و احترام لذت می برید.

🔺منبع: #هفته_نامه_نخست،
🔻پنجشنبه ۳ اسفند ۱۴۰۲، شماره ۱۰۰۲

#تحلیل_مسائل_روز
#پایگاه_جامع_مدیریار

www.modiryar.com

@modirya

✍ اصلاح رفتار کلامی

✅ در درمان #رفتار_کلامی، کلمات به وسیله عملکردشان و نه فقط بر اساس صدایشان تعریف می گردند. صحبت کردن با دیگران کار ساده‌ای است اما تشخیص این‌که با هرکس چطور صحبت کنیم که ارتباط موثر شکل بگیرد نیاز به مهارتی دارد که به آن توانایی برقراری ارتباط کلامی می‌گویند. رمز موفقیت در ایجاد ارتباط کلامی مؤثر نهفته است و افرادی که در روابط اجتماعی موفق هستند مانند افراد دارای شخصیت کاریزماتیک به‌خوبی می‌دانند که چگونه ارتباط کلامی مشثر ایجاد کنند.

✅ #ارتباطی_کلامی یعنی از زبان برای انتقال اطلاعات، افکار و احساسات خود به دیگران استفاده کنید. توانایی صحبت کردن بخشی از مهارت ارتباط کلامی است اما همه مباحث این مهارت را پوشش نمی‌دهد. این که شما پیام‌ها را چطور به مخاطب انتقال می‌دهید و چه درکی از پیام آنها دارید بخش مهمی از این مهارت است که بسیاری از افراد نیاز به پرورش آن دارند. در واقع نحوه برقراری ارتباط شما از گفته‌هایتان اهمیت بیشتری دارد. به همین علت می‌توانید برای تقویت ارتباطات خود علاوه بر کلام از ارتباطات غیرکلامی مثل زبان بدن استفاده کنید.

#پایگاه_جامع_مدیریار

www.modiryar.com

@modiryar

✍ نظریه رفتار کلامی اسکینر

✅ #اسکینر معتقد است که #رفتار_کلامی را می توان در چارچوب نظریه تقویت تبیین کرد. پس هر بیانی اگر تقویت شود، تکرار می گردد. وی رفتارهای کلامی در چارچوب زبان را نیز به نوعی تحت تاثیر برنامه های تقویت توضیح داده که دسته بندی از این رفتارها بر اساس نوع کار انجام شدنی برای دریافت تقویت شامل موارد زیر است:

1⃣ #خواست
(طرح درخواست، تقویت و یادگیری)

2⃣ #نامیدن
(تقویت در پی انطباق با تایید دیگران)

3⃣ #رفتار_پژواکی‌
(پیش‌نیاز رفتارهای کلامی پیچیده و تقویت در پی تقلید)

4⃣ #رفتار_خود‌سنجی
(توصیف پاسخ ها، بیان روابط و تدارک چارچوب دستوری برای مکالمه)

✅ به رغم وجود رويكرد #اثبات_گرايانة جزمي در تفكر اسكينردرباره رفتار كلامي ( Verbal Behavior ) در سال ۱۹۵۷ طرحي بلندپروازانه براي وارد كردن زبان به چهارچوب رفتاري طرح ريزي كرد.

✅ اسکینر بیان می کند رفتارهای نسبتاً ساده تحت کنترل محرک های کلامی قرار می گیرند (به عنوان مثال کودک می آموزد بپرد یا کتاب را باز کند)، بعد از اینکه تعداد زیادی از پاسخ ها تحت چنین کنترل کلامی قرار گرفتند توالی محرک های #کلامی می تواند تنوع تقریباً نامحدودی از پاسخ های پیچیده را برانگیزد.

#پایگاه_جامع_مدیریار

www.modiryar.com

@modiryar

✍ مدیریت تغییر

✅ #مدیریت_تغییر (Change Management) نوعی اصطلاح کلی می باشد، که زمانی در سازمانی تغییری ایجاد می شود که برای همۀ پرسنل سازمان، از روش هایی معینی استفاده می شود. تا همگی تحت حمایت قرار گیرند. به همین دلیل از روش های آماده سازی استفاده می شود و تیم ها و #سازمان نیز تحت حمایت قرار می گیرند.

✅ اغلب مردم به دنبال این هستند که دیگران را تغییر دهند اما نمی‌دانند که چگونه این کار را انجام دهند. اغلب در این فکر هستند که اگر اطرافیان شان #تغییر کنند زندگی آنها نیز بهتر شده و رها می‌شوند. اغلب به دنبال راه‌هایی هستند که بتوانند از طریق آن اطرافیان خود را تغییر دهند تا آرامش بیشتری بگیرند.

✅ بسیاری از مردم فکر می‌کنند که اگر دیگران تغییر کنند تمام مشکلات حل خواهد شد. آیا شما هم به این مساله فکر می‌کنید؟ خیلی وقت‌ها ما فکر می‌کنیم که اگر دیگری رفتارش را اصلاح کند، اگر دیگری کمی بهتر #رفتار کند، اگر دیگری تغییر کند همه چیز درست می‌شود.

#عکس_نگار
#پایگاه_جامع_مدیریار

www.modiryar.com

@modiryar

مدل مفهومی تأثیر رفتار سازمانی مثبت و ابعاد آن بر مزیت رقابتی

✍ #دکتر_داوود_حسین_پور

#رفتار_سازمانی_مثبت به رفتارها، روابط، و فرایندهایی اشاره دارد که در سازمان به تقویت کارایی، ارضای نیازهای کارکنان، افزایش انگیزه، ایجاد همبستگی و افزایش بهره وری کمک می کند. اکثر مطالعات در زمینه رفتار سازمانی مثبت بر ارزش های مثبت، رفتارهای محیط کنشی مثبت، ارتباطات سازنده، و توانایی ارتباطات اثربخش درون سازمانی تمرکز دارند.

#مدل_مفهومی
#مدل_مدیریت
#پایگاه_جامع_مدیریار

www.modiryar.com

@modiryar

✍ اهداف و اساس رفتار سازمانی

✅ هر سازمانی که افراد تصمیم بگیرند در آن مشغول به کار شوند، بر روی افکار، احساسات و اقداماتی که انجام می‌دهند، تأثیر می‌گذارد. این افکار، احساسات و اقدامات صورت گرفته، بر روی #سازمان نیز اثر خواهد گذاشت.

✅ #رفتار_سازمانی به بررسی مکانیزم حاکم بر این تعاملات می‌پردازد و به دنبال شناسایی و تقویت رفتارهای مفید برای بقا و اثربخشی سازمان است.

1⃣ افزایش رضایت شغلی
2⃣ گزینش افراد مناسب
3⃣ فرهنگ سازمانی بهتر
4⃣ رهبری و حل تعارضات
5⃣ درک بهتر کارمندان
6⃣ پرورش رهبرانی سودمند
7⃣ توسعه تیم‌های سازنده
8⃣ افزایش بهره‌وری

✅ این هشت هدف در رفتار سازمانی، نشان می‌دهد رفتار سازمانی در ارتباط با افراد داخل سازمان است این که چگونه این افراد با یکدیگر تعامل می‌کنند، سطح رضایت آن‌ها در چه حد است، چه میزان انگیزه دارند و یافتن راه‌هایی جهت افزایش بازدهی آن‌ها تا به حداکثر #بهره‌_وری برسند.

#پایگاه_جامع_مدیریار

www.modiryar.com

@modiryar

✍ متغیرهای رفتاری سطوح سازمانی

✅ #مدیریت_عوامل_رفتاری یک پروژه ارتباط مستقیم با شاخص های منابع انسانی و عملکرد سازمانی از قبل حفظ و نگهداشت کارکنان ، بهره‌وری و اثر بخشی کارکنان، هزینه های منابع انسانی دارد. که از مهمترین ارکان این مسئله شناسایی این متغیر های رفتاری می باشد.

✅ #رفتار_سازمانی، بررسی رفتار انسان ها در محیط سازمانی و بررسی رفتار سازمان ها در محیط اقتصادی و اجتماعی است. با این تعریف، قسمت عمده‌ی آنچه ما امروز، به عنوان ارزشمندترین دستاوردهای زندگی بشر می‌شناسیم و همینطور قسمت عمده‌ی آنچه امروز موجب نفرت و شرمساری نسل بشر است، به نوعی با رفتار سازمانی ما مرتبط بوده است.

#پایگاه_جامع_مدیریار

www.modiryar.com

@modiryar