اخبار معلم

🈚️ افسانه مدرسه های برتر در چین

دایان راویچ (2014)

✍ برگردان: #مهدی_بهلولی،دو ماهنامه "چشم انداز ایران"،تیر و مرداد 95،شماره 98

{متن زیر، بخشی از یک یادداشت بلندتر است. یک بخش این متن به نقد برخی سیاست های آموزشی آمریکا می پردازد و این بخش هم به نقد آموزش و پرورش چین.}

چه کسی از اژدهای غول‌پیکر بد می‌ترسد؟ چرا چین بهترین (و بدترین) نظام آموزشی جهان را دارد(یونگ ژائو)

.....

در همین گیرودار،کتاب«یونگ ژائو» با نام "چه کسی از اژدهای غول‌ پیکر بد می‌ترسد؟ چرا چین، بهترین (و بدترین) نظام آموزشی جهان را داراست" منتشر شد که باراک اوباما، آرنی دانکن، عضوهای کنگره و فرمانداران و قانون‌گذاران کشور باید آن را بخوانند. ژائو، زاده چین است و در همان‌جا آموزش‌دیده است. هم‌اکنون صندلی ریاست و کرسی استادی دانشگاه اورگان امریکا را در دست دارد. ژائو معتقد است چین بهترین نظام آموزش‌وپرورش را دارد، زیرا می‌تواند بالاترین نمره‌های آزمونی را تولید کند؛ اما این را هم می‌گوید که چین بدترین نظام آموزشی جهان را دارد چراکه آن نمره‌های آزمونی را به بهای فداکردن آفرینش‌گری، واگرا اندیشی، تازگی و اصالت واصالت فرد به دست می‌آورد. او استدلال می‌کند که تحمیل آزمون‌های استاندارد از سوی مراجع قدرت مرکزی، یک پیروزی برای اقتدارگرایی است. کتاب او هشداری بهنگام است که ما نباید در پی پیشی‌گرفتن از شانگهای باشیم که نمره‌هایش بازتاب سنت کنفوسیوسی یادگیری طوطی‌وار‌است؛ سنتی که هزاران سال در چین پیشینه دارد. درواقع، کشورهایی که در واپسین آزمون‌های15ساله‌های پیزا، بالاترین نمره‌ها را گرفته‌اند همه، کشورها یا شهرهای آسیایی‌ هستند؛ مانند شانگهای، هنگ‌کنگ، چین‌ تایپه، سنگاپور، کره، ماکوئو(چین) و ژاپن.

ژائو توضیح می‌دهد چین دست‌کم دو هزار سال است که نظام آزمون مدیریت‌ شده به ‌صورت مرکزی را به‌عنوان راهی مطمئن برای دست‌ یابی به اعتبار حرفه‌ای و کار در دولت، حفظ کرده است. نظامی به نام «کجو»(keju) 1300سال باقی ماند، تا 1905، هنگامی‌که امپراتوری خاندان کینگ (Qing dynasty) برچیده شد.

این نظام، تمدن چینی را با اجباری‌کردن دانش ادبیات کلاسیک کنفوسیوسی- سنتی بر بنیاد به یاد سپردن و نوشتن درباره‌ امور جاری- برپا داشت. آزمون‌هایی محلی، استانی و ملی وجود داشت که هرکدام امتیازهایی به اندک ‌شمار افراد خوش‌ شانس یا باهوشی می‌ بخشیدند که می‌ توانستند آن‌ها را با موفقیت بگذرانند. نمره‌های آزمونی، رتبه شخص را در جامعه، تعیین می‌کرد. کجو، هم ابزار جابه‌جایی طبقاتی بود و هم توانمندترین افراد را برای اداره‌ کشور در اختیار طبقه‌ حاکم می‌گذاشت.

ژائو می‌نویسد: کجو پنجمین نوآوری بزرگ چین بود. «به همراه باروت، قطب‌نما، کاغذ و حروف چاپی متحرک» ازآنجایی‌که کجو، چونان نظامی شایسته ‌سالارانه نگریسته می‌شد، در کشورهای آسیای شرقی همچون ژاپن، کره و ویتنام پذیرفته شد. این نظام «بنیادی‌ترین ارزش‌های آموزشی پایدار آسیای شرقی را شکل داد». ژائو، کجو را مسئول ناتوانی چین می‌داند در این که به کشوری علمی و فنی نوین تکامل یابد. برای نمونه، چینی‌ها، قطب‌ نمایشان را بیش از هر چیز برای کمک به یافتن مکان ساختمان و محل دفن مردگان استفاده می‌ کردند نه برای جهت‌یابی در اقیانوس‌ها و گسترش‌ یافتن در سراسر جهان؛ همان کاری که غرب کرد. باروت در سطح آتش ‌بازی باقی ماند، نه برای جنگ‌افزار نوین که به غرب توان نظامی ‌را بخشید.

چین همه ‌پاره‌های بنیادی یک انقلاب صنعتی، دردست‌ کم چهارصد سال پیش از بریتانیای بزرگ را داشت، اما کجو، دانشمندان، نابغه‌ها و اندیشمندان را از پژوهش یا جست ‌وجوی دانش نوین، بازداشت. به گمان ژائو، این نظام آزمون، برای فرمان ‌برداری، همسانی، سرسپردگی، احترام به نظم و فرمان و همگون‌ اندیشی طراحی شد. به همین دلیل، سرسختانه از راست ‌کیشی کنفوسیوسی و نظم امپراتوری پشتیبانی می‌کرد. ابزاری کارآمد برای کنترل اجتماعی اقتدارگرایانه بود. همه می‌خواستند در این آزمون‌های بسیار رقابتی، کامیاب شوند، اما تنها اندک ‌شماری می‌توانستند. کامیابی در کجو، پایه‌های راست‌ کیشی را نیرومند می‌ساخت؛ ، نه نوآوری یا نا هم ‌رأیی. آن‌گونه که ژائو می‌نویسد امپراتورها آمدند و رفتند، اما چین «نه رنسانس، نه عصر روشنگری و نه انقلاب صنعتی» به چشم دید.

ژائو می‌گوید رشد اقتصادی چشمگیر چین، در سراسر سه دهه گذشته، نه به ‌نظام آموزشی‌اش- که هنوز سخت بر آزمون‌گیری و به یادسپاری طوطی ‌وار استوار است- به خواست و تمایلش برای گشودن بازارش به سرمایه خارجی، به خوشامدگویی به فناوری غربی و به فرستادن دانش‌آموزانش به نهادهای آموزش عالی غربی مدیون است. هر چه بیشتر چین از برنامه‌ریزی مرکزی پس می‌نشیند،اقتصادش بیشتر رشد می‌کند. او اصرار دارد که چین برای نگهداشت رشد اقتصادی نیاز به نوآوری فنی دارد که هرگز توسعه نخواهد یافت

4.2K viewsedited 12:20