📚 1 чэрвеня — дзень нараджэння Канстанціна Калайдовіча (1792)

Пакуль на мяжы танчаць п’яныя памежнікі, мы ўспамінаем чалавека, які насамрэч заслугоўвае пашаны. Канстанцін Калайдовіч — адзін з першых даследчыкаў беларускай мовы, чалавек, які яшчэ ў XIX стагоддзі збіраў, апісваў і адкрываў нашую культурную спадчыну свету.

📍 Ён вывучаў побыт беларусаў у 1813-м — не з «вайсковага заданія», а з навуковай цікавасці.
📍 Ён знайшоў і выдаў творы Кірылы Тураўскага, апісаў спадчыну Скарыны, Фёдарава і Мсціслаўца.
📍 Ён быў сярод першых, хто ўзняў з забыцця «Слова аб палку Ігаравым» і зрабіў яго часткай агульнаславянскага дыскурсу.

Калайдовіч мог бы быць героем школьных падручнікаў — але ягонае імя пакуль хаваецца ў гістарычных зносках. Сёння — добры дзень, каб гэта выправіць. Бо нацыянальная культура пачынаецца з тых, хто яе паважае.

🕯 Памятаем. Чытаем. Пераказваем.

Мая Краіна Беларусь

🌱 Штраф за траву, паркан і нахіл: Беларусь ідзе ў наступ на хлапечства!

Улады Беларусі знайшлі новага ворага — траву вышэй за 20 см, сухастой і плот, што хіліцца больш чым на 10 см. Не, гэта не жарт і не санітарны дзень у «Доме-2» — гэта рэальнасць, за якую могуць аштрафаваць.

💸 Што пагражае?
— Зялёная «гільяціна» за кожны сантыметр над «нарматыўнай» вышынёй.
— Калі плот вашай бабулі схіліўся пад цяжарам гадоў — плаці.
— Не спаліў сухую траву (бо штраф) — але і не прыбраў (бо штраф).

Такое ўражанне, што дзяржава канчаткова зразумела: з падаткаў і мыт нічога ўжо не выціснеш — пара брацца за метры, градусы і градкі. Нармалізаваць не рэформы, а кусты і куты.

🔍 У гэтым свеце важна не тое, хто ты: лекар, настаўнік, пенсіянер ці ветэран. Важна, каб у цябе трава была кароткая, плот — роўны, а душа — пакорлівая.

У выніку:
— народ пад косы (у два сэнсы),
— а краіна пад чарговую порцыю абсурду.

Мая Краіна Беларусь

💬 “Я сцяг ❤️💚” — новая ступень эвалюцыі: ужо не чалавек, не грамадзянін — проста палотнішча з пачуццямі.

📺 У кадры — чалавек, якому, здаецца, замянілі думкі на шаблоны. За спінай — дызайн, які крычыць: «Я зрабіў гэта ў Paint за 7 хвілін».

Пытанне дня: “Ты red ці green?”
Адказ: “Я сцяг”. Ніякіх нюансаў — толькі геаметрыя і колер.

У краіне знікла права, голас, сумленне — засталіся толькі сцягі і іхны палец уверх.
Такія вось сімвалы вялікай ідэі, у якой месца чалавеку — паміж дрэўлянай шчыльнасцю і Пантону 485C.

P.S. Наступны рэліз — “Я герб. Думаць мне забаронена законам аб сімволіцы”.

Мая Краіна Беларусь

Dva hady tamu ź biełaruskich vulic stali źnikać nadpisy i šyldy napisanyja biełaruskaj łacinkaj. Ich stali zamianiać na rasiejskuju movu. Pastanovu prybrać łacinku z vulic abhruntoŭvajuć abo tym, što łacinka nam čužaja i nikomu niezrazumiełaja, abo tym, što jana ”naviazvaje biełarusam zachodnija liberalnyja kulturnyja kaštoŭnaści”.

Mnie prykra bačyć takoje hreblivaje staŭleńnie da ŭłasnaj historyi, bo biełarusy karystajucca łacinkaj šmat stahodździaŭ, joj pisali svaje tvory klasyki biełaruskaj litaratury XIX i XX stahodździaŭ. Heta vialiki plast našaj kultury, pra jaki nam ničoha nie raskazvajuć u škołach.

Dziela hetaha siońniašni vypusk pryśviečany historyi biełaruskaj łacinki i praviłam jaje vykarystańnia.

https://www.youtube.com/watch?v=LusKeygdBnY

Беларусь,
прачынайся!
Я цябе абуджаю!
Ты павінна прачнуцца,
Не праспі сваё шчасце ўначы,
Я гукаю цябе,
Дарагая, святая!
Адкажы ж, мая родная,
Не маўчы!..

Уладзімір Караткевіч

📜 2 чэрвеня 1573 года шляхта Рэчы Паспалітай зрабіла хітрую стаўку: перад тым, як пускаць чарговага караля на трон, вырашыла падстрахавацца. Генрых Валезі — француз з амбіцыямі, але без паняцця, куды трапіў — мусіў падпісаць Генрыхавы артыкулы.

⚖️ Паводле гэтых "умоваў выкарыстання караля", шляхта:

– атрымлівала права выбіраць манарха,
– магла не падпарадкоўвацца, калі той парушыць правы,
– і наогул — кароль больш выглядаў як старшыня клуба, а не абсалютны ўладар.

🕊 Упершыню на гэтай зямлі ўлада стала кантраляванай "знізу", і хоць шляхта была ўсяго 10% насельніцтва, яна задала тон для далейшай палітычнай традыцыі.

Мая Краіна Беларусь

Святлана Ціханоўская — пра вынікі выбараў у Польшчы

«Я ўважліва сачыла за тым, як праходзілі выбары ў Польшчы, і шчыра захаплялася. Нашыя суседзі зладзілі празрысты палітычны працэс, дзе кожны голас меў вагу, дзе ўлічваліся меркаванні кожнага чалавека, дзе медыя свабодна асвятлялі не толькі вырашальны дзень барацьбы паміж Каралем Наўроцкім і Рафалам Тшаскоўскім, але і ўвесь электаральны перыяд.

Менавіта такія выбары — гэта тое, за што мы адвакатуем. Тое, што мы бачым асновай для дэмакратычнай Беларусі. Польшча паказала прыклад, як павінна насамрэч працаваць выбарчая сістэма: разнастайныя кандыдаты ў першым туры, дзе кожная катэгорыя грамадзянаў мае свайго прадстаўніка і свой голас, які не перапыняюць, адкрытыя дэбаты, сумленная палітычная канкурэнцыя. Тут лічаць галасы да апошняй сотай працэнта і не баяцца змены ўлады, нават калі спаборнічаюць палітычныя апаненты з прынцыпова рознымі поглядамі.

Гэтыя выбары паказалі рэкордную яўку для Польшчы — людзі ведалі, што іх голас не скрадуць, не падробяць, не выкінуць у сметніцу. Таму больш за 70 адсоткаў палякаў узялі ўдзел у гэтым важным працэсе і ўсталявалі рэкорд яўкі ў суверэннай гісторыі. Але няма сумневаў: на першых сапраўды дэмакратычных выбарах прэзідэнта ў Беларусі гэты адсотак будзе яшчэ вышэйшы.

Мае шчырыя віншаванні Каралю Наўроцкаму! Я ўпэўненая, што разам з абраным прэзідэнтам Польшчы мы пабудуем такія ж моцныя і плённыя адносіны. Польшча заўсёды разумела нас, падтрымлівала ў цяжкія часы — і я спадзяюся, што мы гэтае партнёрства ўмацуем».

🕯 2 чэрвеня — дзень нараджэння Пётра Татарыновіча (1896–1978)

Ксёндз, які прамаўляў па-беларуску, калі гэта яшчэ выклікала шэпт: «па-якому гэта да нас гаворыш...»
📚 Хто ён быў:
— святар лацінскага абраду,
— папскі пралат,
— доктар тэалогіі,
— выдавец, рэдактар, публіцыст і перакладчык,
— ідэйны змагар за беларускі хрысціянскі рух.

🏡 У 1936-м пабудаваў у Мядзьведзічах першы і адзіны Беларускі дом. Каб не раскалоліся, афіцыйна заяўляў: будуе на «ўласныя патрэбы». Потым ціхенька перадаў будынак БІГіК.

📻 У Рыме запусціў беларускую праграму на Радыё Ватыкан. Рэдагаваў каталіцкі часопіс «Źnič». Выдаў пераклад “Quo vadis” і нават Новага Запавету з каментарамі.

✝️ Памёр у Рыме. Імя Татарыновіча — сімвал таго, як вера і мова ў Беларусі могуць ісьці поруч, нават калі ўлады пасылаюць цябе «падалей ад беларусаў».

Мая Краіна Беларусь

Час уключыць беларускае

Пакуль нашу мову душаць, а з усходу прыходзяць не песні, а пагрозы — на Зыбіцкай грыміць «Седая ночь».

Можа, дастаткова? У нас ёсць свая музыка, свае галасы, што спяваюць пра наша. Пара ўжо слухаць не тое, што гучыць з танка акупанта, а тое, што гучыць з сэрца.

Мая Краіна Беларусь

45 кіло радасці: мяса як золата

Дзяўчына выйграла ў конкурсе 45 кілаграмаў мяса — і выглядае, як чалавек, што сарваў джэк-пот. І гэта не дзіва: пры сённяшніх коштах на харчы такі прыз — не проста радасць, а сапраўдны капітал.

Калі за кілёчэк свініны плаціш, як за кавалак золата, то 45 кіло — ужо цэлы гастранамічны банк. І пакуль урад расказвае пра «стабільнасць», людзі вымушаны змагацца за звычайныя прадукты.

Так што шчасце дзяўчыны зусім зразумелае — яна атрымала тое, што шмат каму ўжо даўно не па кішэні.

Мая Краіна Беларусь

Гісторыя Беларусі — тое, што павінен ведаць кожны беларус.

Мая Краіна Беларусь

“Белыя ружы” і чырвоныя твары

Пад гукі савецкага хіта «Белые розы» на беларускіх святах традыцыйна ажываюць самыя зацяткія танцоры — п’яныя мужыкі. Шалёна, з душой, з расплятанымі гальштукамі і шчырым болем у вачах — бо ж песня пра «непонятных людей».

І ўсё гэта пад шклянку самагону, у святле ліхтароў і з выразам: «Ой, пайшла душа ў рай». Сцэна з 1987-га, але чамусьці кожныя выхадныя адбываецца зноў.

Можа, хопіць ужо круціць чужыя мелодыі па коле? Можа, час пастанцаваць пад нешта сваё — без постсавецкай настальгіі, з годнасцю і цвярозай галавой?

Мая Краіна Беларусь

Што вам кажуць Курапаты?

3 чэрвеня 1988 года быў апублікаваны артыкул артыкул Зянона Пазняка і Яўгена Шмыгалёва "Курапаты – дарога смерці". Ён паклаў пачатак афіцыйным расследаванням над эпізодам савецкіх злачынстваў. Як на тыя часы гэта была сапраўдная сенсацыя.

Курапаты сталіся сімвалам камуністычных савецкіх злачынстваў у нашай краіне. Аднак, на вялікі жаль, але ў адрозненні ад суседзяў і іншых краін у нашай частцы Еўропы, камуністычныя злачынствы і перыяд савецкай акупацыі не былі асэнсаваныя большасцю беларусаў, што дало свой плён у выглядзе неасавецкага аўтарытарызму.

Historyja I Мая Краіна Беларусь

2–8 чэрвеня: у Беларусі зноў «Вандруй! Адчуй! Натхняйся!»

Тыдзень, калі беларусам афіцыйна дазваляецца здзіўляцца краявідамі, удыхаць натхненне з балот і глядзець на замкі, нібы бачаць іх упершыню.

Міністэрствы заклікаюць: кідайце офісы, вандруйце па мясцінах, дзе яшчэ засталіся сцены, помнікі і бабулі, што ведаюць гісторыі лепш за гідаў.

А мы скажам: калі ўжо і вандраваць, дык не адзін раз на год, пад флэшмоб з хэштэгам. Бо натхненне ў Беларусі — не па раскладзе.

Мая Краіна Беларусь

🔥📚 Камуністы палілі кнігі

Саветы не толькі забівалі нашых інтэлектуалаў, але таксама вынішчалі нашу культурную спадчыну. У тым ліку кнігі. Такое было ў часы савецкай акупацыі. Ва ўсходняй частцы Беларусі, дзе камуністы ўсталявалі БССР, дня 3 чэрвеня 1937 года выйшаў загад № 33 пад назваю "Спіс літаратуры, якая падлягае канфіскацыі з бібліятэк грамадскага карыстання, навучальных установаў і кнігагандлю".

У ліку прыгавораных да знішчэння – кнігі Францішка Багушэвіча, Максіма Багдановіча, Янкі Купалы і іншых. Асаблівая катэгорыя асуджаных на агонь – тэрміналагічныя слоўнікі, падручнікі і навучальныя дапаможнікі. Узгадайце гэта, калі хтосьці на расейскай мове будзе заяўляць, што на беларускай мове нібыта не было і няма навуковай тэрміналогіі.

Акупанты, якія насаджалі расейшчыну, разумелі, што вынішчэнне мясцовай культуры і ідэнтычнасці – гэта галоўны фактар, каб не дапусціць да развіцця самасвядомасці. Сёння бачым эфекты і працяг.

Сувязь з каналам I Мая Краіна Беларусь

🎓 ДРАГІЧЫНСКІ ГАРВАРД: 3 гады вучобы на кантралёра-касіра!
⠀
Пакуль нехта гнецца ў Варшаве на айцішніка ці ўрача, у Драгічыне куюць кадры новай Беларусі: кантралёр-касір з пашыранымі паўнамоцтвамі.
⠀
📚 Праграма максімальна насычаная:
— Майстэрства сканавання штрыхкодаў
— Алгарытмы выдачы рэшты з 50 рублёў
— Тэхніка выкладкі тавару на паліцу пад вуглом 45°
— Глыбокая праверка тэрмінаў прыдатнасці печыва
⠀
На відэа — вучаніца, якой сапраўды пашанцавала. Па яе твары відаць: кожны дзень — свята ведаў і натхнення.
⠀
🎖 Праз тры гады — дыплом, карона з цэннікаў і шанец трапіць у элітны «Еўраопт».
⠀
А калі вельмі пастарацца — і да «Санты» дабрацца можна.
⠀
Калі адукацыя ператвараецца ў анекдот — анекдоты пачынаюць пісацца самі.

📍 162 гады Мілавідскай бітве: перамога, якую хочуць забыць

3 чэрвеня 1863 года пад Мілавідамі адбылася адна з найважнейшых бітваў паўстання Кастуся Каліноўскага. Паўстанцы пад кіраўніцтвам Аляксандра Лянкевіча атрымалі перамогу над царскімі войскамі — гэта быў выбух надзеі на волю, на сваю дзяржаву, на будучыню.

Але ў сучаснай Беларусі пра гэта стараюцца маўчаць. Уладам няёмка, што героі паўстання змагаліся супраць імперскай Расіі. Месцы памяці занядбаныя, імёны паўстанцаў выкрэсліваюцца з падручнікаў, а сапраўдная гісторыя замяняецца казкамі пра “три братских народа”.

162 гады таму беларусы ўжо паказалі, што не будуць мірыцца з чужым панаваннем. Памятаем. Ганарымся. Вандруем — і распавядаем далей.

Мая Краіна Беларусь

🚂 Яшчэ адзін крок да ізаляцыі

У канцы траўня без асаблівага розгаласу закрылі чыгуначную ветку Асіповічы—Градзянка. Яшчэ адна дарога, якая звязвала вёскі і гарады, працу, школу і бальніцу, — спынілася.

Для чыноўнікаў гэта «аптымізацыя». Для людзей — мінус транспарт, мінус зручнасць, мінус магчымасць заставацца на радзіме.

Беларусь паступова зарастае бур’яном не толькі фізічна, але і інфраструктурна. І калі так пойдзе далей — хутка ўвогуле знойдзецца толькі адна дарога. І тая — праз М1, на выезд.

Мая Краіна Беларусь

🎥 Жыццё на нулі: будні батальёна «Волат»

У другой частцы дакументальнага фільма «Пятніца 13» мы апынаемся на перадавой разам з беларускімі добраахвотнікамі з батальёна «Волат» Палка Каліноўскага. Гэта не гламурнае кіно пра вайну, а рэальныя кадры з фронту: абстрэлы, разведка, жыццё ў акопах і гумар, які дапамагае выжыць.

Цэнтральная фігура — камандзір разведкі Павел «Волат» Суслаў. Яго паважаюць і слухаюцца, бо ён заўсёды ідзе першым, нават калі гэта небяспечна. Фільм паказвае, як ён навучае маладых байцоў, падтрымлівае іх і бярэ на сябе адказнасць за ўсіх.

Гэтая частка фільма знятая непасрэдна на лініі фронту, без пастаноўкі і цэнзуры. Вы ўбачыце, як байцы спраўляюцца з цяжкасцямі, як падтрымліваюць адзін аднаго і як выглядае сапраўднае жыццё на вайне.

📺 Глядзіце відэа тут: https://youtu.be/AG9PFIBnWu4?si=qXmj5ZF9B6PXT1Om

Мая Краіна Беларусь

😌 Ружанскі санаторый: СПА, басейны і кум уладных халоднікаў

🏊‍♂️ У самым сэрцы пушчы, пад Ружанамі, раскінуўся санаторый “Ружанскі” — 9 басейнаў, СПА, соль, грязі і цёплы душ за дзяржаўны кошт. Санаторый ці швейцарскі курорт — адрозніць цяжка.

🤝 Уласнасць ААТ «Санаторый Ружанскі». Дырэктар адкрыта дзякуе Лукашэнку за «развіццё». Не дзіва — з такімі сувязямі і басейн з падагрэвам сам вырасце.

😏 Пакуль у райцэнтрах паліклінікі са стулам без ножкі, тут — люксы, рэабілітацыя і пакеты для VIP-гасцей. Сапраўдны курорт для «простых людзей»… калі вы, вядома, не просты, а правільны.

🤑 На санаторый грошай хапае. На бальніцы ў мястэчках — не. Здароўе нацыі пачынаецца з тых, хто лаяльны. Астатнім — таблетка з аптэкі і “трымацца там”.

Мая Краіна Беларусь