🌐 شیخ «سرخ» نفتی آل سعود

✔️ #وحیدـحاجی‌پور/ عبدالله، فرزند شترداری از اهالی #عربستان بود که ترتیب سفر کاروان های شتر از شهرهای مختلف عربستان به #کویت را می‌داد.پدر می خواست پسر را به حرفه خود نزدیک کند اما عبدالله برای تحصیل به #کویت رفت و 12 سال نیز در قاهره درس خواند و شیفته مکتب نوظهور #ناصریسم شد. قبولی وی در یک بورسیه تحصیلی مسیر زندگی اش را عوض و وی را راهی #تگزاس یکی از نخستین شهرهای نفتی جهان کرد. تریکی در رشته شیمی و زمین شناسی فارغ التخصیل شد تا در زمره نخستین اعراب بادیه نشینی قرار بگیرد که در کلاس های درس #تگزاس نفس کشیده باشد.

✔️ چهره سرخ عبدالله، باعث شده بود تا وی را با یک مکزیکی اشتباه گرفته و ار حضورش در اماکن عمومی جلوگیری کنند؛ وزیر نفت سال های بعد عربستان پس از گذراندن دوره کاری در شرکت تگزاکو در سال 1948 به عربستان بازگشت و به عنوان نخستین تکنوکرات تحصیلکرده آمریکا کار خود را در این کشور آغاز کرد. در سال 1955 گروهی از کارشناسان خبره نفتی و یک حقوقدان برجسته آمریکایی را سازماندهی کرد تا خود را برای یک جنگ تمام عیار با آرامکو اماده کند؛ آرامکویی که سراسر در دستان آمریکایی ها بود.

✔️ #تریکی جوان می خواست #آرامکو را ملی کند اما در سال 1959 نظرش به یکباره تغییر کرد و به جای ملی کردن، به فکر کنترل قیمت و تولید نفت افتاد زیرا اهمیت آن بسیار بیشتر از ملی کردن بود. با بالا گرفتن اختلافات میان سعود و فیصل ، تریکی طرف #سعود را گرفت که به مانند فیصل شیفته غرب نبود.

✔️ همین برای تریکی کافی بود تا پس از روی کارآمدن #فیصل پس از قتل سعود، در سال 1962 برکنار شود. وی در 15 سال بعدی زندگی خود به «بدر» تبعید شد و با مشاوره های نفتی به شرکت ها و روزنامه نگاری و حضور در بجث و جدل ها گذر عمر کرد و از اعراب می خواست کنترل نفت خود را در دست گیرند.

✔️ وی یکی از بنیانگذاران #اوپک به همراه خوزه آلفونسو #پرز بود که نقش مهمی در تاسیس این سازمان در باشگاه قایقرانی معروف قاهره داشت اما آل سعود و #آمریکا به وی رحم نکردند؛ همسر #آمریکایی وی به همراه فرزندانش خاک #عربستان را ترک کردند تا 15 سال تبعید و بی کسی او را از پای در بیاورد؛ او بعدها به #مصر رفت و تا پایان عمرش همانجا ماند. او نه متعلق به عربستان بلکه متعلق به خاکی بود که ریشه فکری اش در آن رشد کرده بود؛ همانجایی که مرام «ناصر» را خلق کرده بود. #تریکی در سال 1997 و در سن 78 سالگی از دنیا رفت و برای عده ای تبدیل به یک نماد شد.

✔️ کسی چه می‌داند اما شاید شب و روزهای بدر برای تریکی، یادآور روزهایی بود که «پدر» وی را برای کاروان داری تهییج و ترغیب می‌کرد و وی بی تفاوت به آن٬ راهی را پیمود که عقوبتش به تباهی و گوشه نشینی و تبعید منجر شد.

@asrenaftcom

🌐 ابطال مجدد تئوری پیروی سیاست از انرژی
درس #امارات و #مصر به مدافعان #کرسنت

✔️ #وحید_حاجی‌پور/ ... برخی کارشناسان بر این باورند که با استفاده از ابزار #انرژی می‌توان روی معادلات منطقه‌ای تاثیرگذار بود بطوری که با وابسته کردن کشورهای همسایه به گاز ایران، تصمیمات منطقه‌ای آنان را به چالش کشید و این وابستگی در نهایت منجر به حضور این کشورها در بازی سیاسی و منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران شود. از آن سو، کارشناسانی که به مسائل ژئوپلتیک اشراف بیشتری دارند با رد این استدلال، معتقدند اتمسفر سیاست‌‌های کشورهای همسایه متاثر از قدرت سیاسی است تا قدرت انرژی و وابستگی به نفت و گاز کشورهای دیگر.

✔️ در ابتدا به امارات اشاره خواهیم کرد؛ آتش این کشور در قبال #قطر بسیار تندتر از عربستان بود و با حرارتی تیزتز، قطر را به حمایت از تروریسم متهم کرد و حتی بنادر خود را به روی کشتی‌های قطر بست که عمدتا برای سوخت گیری به سواحل این کشور مراجعه می‌کردند. امارات به شکل خاصی به گاز قطر وابسته است، بنا بر اطلاعات موجود این شیخ نشین روزانه یک میلیارد و 800 میلیون فوت مکعب گاز قطر را از طریق خط لوله دلفین از دوحه دریافت می کند و قراردادهای هم برای خرید ال‌ان‌جی از این کشوردر دست اجرا دارد. وابستگی امارات به گاز قطر شاید در نگاه کارشناسان ایرانی که معقتدند اقتصاد بر سیاست ارجحیت دارد عاملی بود برای همراهی امارات با سیاست‌های قطر اما همانطور که اشاره شد، امارات بدون توجه به این مهم، سیاستی را در پیش گرفت که جای تامل فراوان و بازنگری در کهنه دیدگاه وزارت نفت دارد. این در شرایطی است که ابوظبی درصدد توسعه خط لوله دلفین بوده تا ظرفیت واردات گازاز قطر را 30 درصد افزایش دهد.

✔️ در واقع اگر می‌توان با وابسته کردن کشورهای منطقه به گاز یک کشور، چرا قطر موفق به انجام این مهم نشد و امارات تصمیم به قطع روابط دیپلماتیک خود با قطر گرفت درحالی که در نگاه نخست، چنین اقدامی بر خلاف مصالح امارات متحد عربی است و جایگزین دیگری برای گاز قطر برای امارات وجود ندارد. جالب است که هر دو طرف در خصوص ادامه روند تجارت گاز گفته‌اند که این اقدام امارات تاثیری بر این روند نخواهد گذاشت و دوحه مانند گذشته به صادرات گاز مشغول خواهد بود. وزیر امور خارجه امارات هفته پیش رسما اعلام کرد که نباید این دو مقوله را به هم ارتباط داد. این یعنی گاز در دیدگاه هیچ یک از کشورها رویکرد سیاسی و ابزاری ندارد.

✔️ مصر هم در سال 2016 بیش از 60 درصد از ال ان جی مورد نیاز خود را از قطر دریافت کرده است ولی در تنش اخیر، همراه عربستان شده است و انرژی را از سیاست‌های خود تفریق کرده است. اینکه دو کشور بزرگ عربی با وجود وابستگی به گاز قطر تصمیم به قطع روابط خود با این کشور می‌گیرند نشاندهنده خام بودن استدلال گروهی است که سیاست را دنباله رو اقتصاد و انرژی می‌دانند.

✔️ بدون تردید اختلاف قطر با کشورهای عربی بسیار کمتر از تنش‌های ایران با این کشورهاست ولی شاهد آنیم که مصر و امارات با وجود وابستگی به گاز قطر، دوحه را طرد کردند و حتی شایعات مربوط به امکان قطع گاز از سوی قطر هم نتوانسته است آن‌ها را به بازنگری در موضع خود رهنمون کند آن هم با گازی که ادعا می‌شود ارزان است. همانطور که پیشتر ادعای مدافعان IPC درباره نقش این قراردادها در خریدن حمایت سیاسی کشورهای قدرتمند باطل شد و ماجرای روسیه نشان داد که این نوع تفکر خام اندیشی است، مورد اخیر روی داده در خاورمیانه، درستی این تئوری را تقویت کرد که وقتی بحث قدرت‌ها در منطقه در میان باشد، انرژی به کنار می‌رود ولو آنکه برای اجرای قراردادی به نام کرسنت، چنین توجیهاتی تراشیده شود.

✔️ در پایان البته باید تاکید داشت که برقراری روابط اقتصادی نقش مهمی در تحکیم روابط سیاسی دارد اما آنکه نوع روابط سیاسی میان دو کشور چگونه باشد از اهمیت بیشتری برخوردار است. به عنوان نمونه صادرات گاز ایران به عراق با صادرات گاز به امارات دارای تفاوت‌های بنیادینی است که در یک مورد می‌تواند به تنومند تر شدن رابطه سیاسی بیانجامد و در موردی دیگر، موجب احیای روابط سیاسی شود. از سوی دیگر در یک قرارداد، همه چیز اقتصادی است و در صورت پایبند نبودن کشورها به مفاد قرارداد، مباحث حقوقی تعیین کننده است ولی در خصوص امتیازات سیاسی، هیچگونه مفادی ولو سطحی در قرارداد وجود ندارد لذا نمی‌توان با اتکا به یک قرارداد اقتصادی، امتیاز سیاسی دریافت کرد. همانطور که هم قطر و هم امارات روی این موضوع اتفاق نظر دارند.

متن کامل در لینک زیر:
goo.gl/kpjERZ
@asrenaftcom