🌐 بیگانگی IPC با شكست #تحریم ها/ 2
فریب تحریمی برای اجرایIPC

✔️ بخشی از یادداشت سید غلامحسین حسنتاش: شاید درک این مساله که آیا انعقاد قراردادهای جدید نفتی می تواند سد و مانعی برای بازگشت احتمالی تحریم ها باشد برای کارشناسان حوزه نفت و انرژی و حتی عالم دیپلماسی دشوار باشد؛ آیا می توان پذیرفت که اگر شرکت های نفتی به ایران بیایند و حتی قراردادهای جذاب تر از IPC منعقد کنند خواهند توانست در مقابل تحریم های احتمالی آینده صف آرایی کرده و در این رهگذر٬ منافع ایران را تضمین کنند؟

✔️ در سال 2000 میلادی که من رئیس #موسسه #مطالعات بین المللی #انرژی بودم همایشی را با همکاری یک موسسه انگلیسی در لندن برگزار کردیم. در آن روزها٬ بیل کلینتون رئیس جمهور #آمریکا بود و شرکت های نفتی نزدیک به جمهوری خواهان به دلیل وضع #تحریم ها علیه ایران از وی انتقاد می کردند. دقیقا به یاد دارم یکی از مدیران شرکت های آمریکایی ( به احتمال زیاد از کونکو) در آغاز سخنرانی خود٬ صفحه نخست پاورپوینت خود را به دو عکس از کاخ سفید و کنگره آمریکا اختصاص داده بود. وی در توضیح این تصویر گفت: «عده ای نادان در این دو ساختمان حضور دارند که موجب دوری ما از ایران و نزدیکی شرکت های اروپایی به نفت این کشور شده اند و تحریم هائی را اعمال می کنند که فایده ای ندارد و فقط نفعش را شرکت های اروپائی می برند» او و سایر مدیران شرکت های نفتی آمریکایی تحریم های این کشور علیه ایران را به ضرر خود می دانستند لذا انجمن بزرگی در امریکا برای مقابله با ممنوعیت ورود شرکت های امریکائی به ایران تشکیل شده بود که متحدا به دولت ایالات متحده فشار بیاورند.

✔️ این انجمن متشکل از حدود 400 شرکت کوچک و بزرگ آمریکایی بود که از افراد سرشناس عضو در آن باید به کاندولیزا #رایس و دیک #چنی اشاره کرد. رایس آن زمان عضو هیئت مدیره شرکت #شورون و چنی رئیس هیئت مدیره شرکت #هالیبرتون بود که اتفاقا هالیبرتون رهبری این گروه فشار را بر عهده داشت. حضور این دو چهره سرشناس نشان می لذ که فشارها بر دولت آمریکا بسیار شدید بود.

✔️ با این وجود آنها چاره ای جز تبعیت از قوانین نداشتند. گرچه آنها نسبت به این موضوع معترض بودند و در قالب انجمن خود بارها و بارها به دمکرات ها اعتراض می کردند اما در نهایت این سیاست بود که به 400 شرکت و چهره نفتی آمریکایی تکلیف میکرد چه کنند.

✔️ حال شما فرض کنید وقتی شرکت های آمریکایی نمی توانند رضایت دولت خود را برای رفع تحریم های یکجانبه جلب کنند چگونه می توانند مانع بازگشت احتمالی تحریم های شورای امنیت سازمان ملل شوند؟ جالب تر این که با پایان گرفتن عمر دولت کلینتون جورج بوش (دوم) رئیس جمهور شد و دیک چنی معاون رئیس جمهور و کندلیزا رایس وزیر خارجه شد یعنی اعضاء گروه فشار نفتی مسئولیت عالی دولتی پیدا کردند، شاید ابتدا تصور می شد که با مسئولیت پیدا کردن این دو حال روند همکاری شرکت های امریکائی با ایران سهل خواهد شد اما دقیقا بر عکس شد و تحریم ها و برخورد دولت امریکا با ایران بدتر شد و اتفاقا همان دو نفر بدترین موضع را نسبت به ایران داشتند.

آیا این ماجراها نشان نمی دهد که اراده سیاسی دولت ها در غرب مقدم بر منافع اقتصادی ذینفعان این کشورها است؟

متن کامل در لینک زیر:
goo.gl/p0ACy2
@asrenaftcom

🌐 بیگانگی IPC با شكست #تحریم ها/ 3
#برکشلی: دیگ #چنی #تحریم ها را محکوم می کرد اما تحریم بدتری نوشت

✔️ اجازه بدهید یک خاطره جالب از #چنی بگویم تا متوجه شوید وقتی یک شخصیت سیاسی در مقام مسول بنگاه اقتصادی است بسیار متفاوت تر از جایگاه سیاسی خود عمل می کند و این همان نقطه ای است که شما را غافل گیر می کند. تقریبا 3 ماه پیش از انتخابات #ریاست جمهوری #آمریکا بود که دعوتنامه ای رسمی برای حضور در یک پیش همایش نفتی به دستم رسید؛ رسم رایج در این گردهمایی ها بر این است که تعدادی از #مدیران سرشناس نفتی و کارشناسان و صاحب نظران دور یکدیگر جمع شده و بدون ذهنیت درباره موضوعات جاری صنعت نفت جهان به ارائه نظرات و تبادل اطلاعات می پردازند. یک روز پیش از برگزاری این همایش خود را به ونیز رساندم و در جلسه فردا شرکت کردم. در آن جلسه افزاد سرشناسی مانند مرحوم لقمان دبیرکل اسبق #اوپک، دیگ چنی مرد شماره یک #هالیبرتون، آقای جمعه مدیرعامل وقت آرامکو و ... حضور داشتند. نحوه چینش صندلی ها به شکلی بود که دیگ چنی کنار من نشسته بود و چون از قبل قصد داشتم درباره مساله تحریم ایران صحبت کنم مصمم تر از گذشته خودم را آماده کردم. نکته مهم در این جلسات منع یادداشت برداری بود که هیچ یک از حاضران حق نداشتند قلم و کاغذ به جلسه بیاورند. مدل بحث هم مدل طوفان فکری بود.

✔️ پیش از آنکه نوبت به من برسد دیگ چنی نظرات خود را ارائه کرد و به موضوع تحریم ایران پرداخت. وی با حمله به بیل #کلینتون و دمکرات ها آنها را با کلمات جالبی مورد خطاب قرار داد و منع #سرمایه گذاری و حضور شرکت های آمریکایی در #ایران را به ضرر امنیت #انرژی جهان می دانست. چنی با اقتدار و صراحت لهجه خاصی این تحریم ها را نقد کرد و همه را تحت تاثیر قرار داد بطوری که مدیرعامل وقت آرامکو نیز متاثر شده بود. من هم در تعجب کامل بودم که چطور چنی به این شکل خواستار رفع تحریم ها و جدایی سیاست از اصول اقتصادی می شد. نوبت به من رسید و طبق برنامه ای که از قبل تدارک دیده بودم به موضوع تحریم پرداختم و در نهایت قرار شد سمینار در پیش رو درباره «تحریم ها و آثار آن» برگزار شود.

✔️ پس از پایان جلسه بلافاصله راهی وین شدم و این موضوع را با مسولان در میان گذاشتم؛ خروجی نظرات این بود که در صورت پیروزی #جمهوری خواهان در #انتخابات تحریم ها برچیده خواهد شد. پس از انتخاب جرج #بوش به عنوان رئیس جمهور آمریکا این خوش بینی در حال تحقق بود زیرا بوش، دیگ چنی را به عنوان معاون خود انتخاب کرد. مدتی گذشت و چنی گروهی 30 نفره را مامور به بررسی امنیت انرژی کرد که یکی از خروجی های این کارگروه، توجه بیشتر به نفت #عراق و تنگ تر شدن تحریم های #ایران بود. چنی با آن همه طرفداری از ایران٬ از پشتیبانان اصلی تحریم علیه کشورمان شد و از قرار گرفتن نام ایران در محور شرارت دفاع کرد. آنجا بود که به همگان ثابت شد سیاست بر اقتصاد ارجحیت دارد و دیگ چنی با وجود علاقه به حضور شرکت های آمریکایی در ایران، موضع جدیدی را اتخاذ کرد.

متن کامل در لینک زیر:
goo.gl/Nr9NjI
@asrenaftcom

🌐آمریکایی ها و نفت/5
#چنی٬ #هالی‌_برتون و قاچاق نفت #صدام

✔️ ... در سال 1994 اولین ثمره این فعالیت‌ها به‌بار نشست؛ نورسلطان نظربایف رئیس‌جمهور قزاقستان او را به‌عنوان یکی از اعضای 12 نفره هیأت‌ مشاوران نفتی خود برگزید، و از همین طریق و با استفاده از این سمت بود که چنی توانست کنسرسیوم خط لوله نفت خزر برای انتقال نفت میدان «چنگیز» به‌خارج را به‌وجود آورد.

✔️ دیک چنی، این وزیر سابق دفاع آمریکا، دقیقا می‌دانست چگونه باید از تجربیات سیاسی‌اش برای انعقاد قراردادها و کسب پول و درآمد برای هالی برتون استفاده نماید. همان‌طور که خود وی در یک سخنرانی در شهر «کورپوس کریستی» تگزاس در سال 1998 گفته بود: «تجربیاتی که در وزارت دفاع به‌دست آوردم در انجام کارها و وظایفم در هالی برتون خیلی به من کمک کرد، زیرا بالاخره در زمینه نفت و گاز هم باید با همان افراد سروکار پیدا می‌کردم که در دوران وزارت دفاع مجبور بودم با آن‌ها کار کنم.»

✔️ چنی خیلی سریع حرکت کرد و درمدت فقط چندماه مانند اسب‌ سواری در جهان نفت یورتمه‌وار حرکت به‌جلو را آغاز کرد. به نوشته واشنگتن‌پست: چنی خیلی سریع توانست به‌عنوان فرد شماره یک در آینده که با همه وزرای نفت جهان در ارتباط بود و این ارتباط را بالاخص در خاورمیانه به برکت تجربیات و روابط خود در وزارت دفاع ایجاد کرد. طولی نکشید که تماس‌های او با مقامات بلندپایه این کشور نتیجه داد و منجر به امضای سلسله قراردادهای عمده بین‌المللی نفت شد.

✔️ در فاصله سال‌های 2001- 1994 درآمد «هالی برتون»، 127 درصد افزایش پیدا کرد./ او در ژوئیه 2000، در مصاحبه تلویزیونی ا. بی. سی[3] در برنامه «این هفته» گفت: «ما از سال 1990 که سازمان ملل متحد علیه عراق تحریم برقرار کرد، هیچ‌کار و معامله‌ای با عراق نداشته‌ایم و سیاست ثابت من این است که در آینده هم هیچ‌کاری نخواهیم کرد.» درواقع «هالی برتون» مدتی درحال‌کار و معامله با عراق بوده و این‌کار را از طریق دو شعبه اروپایی و دو شرکت همکار خود انجام می‌داده است.

✔️ دو شرکت با کمک چنی عراق را قادر ساختند تولید نفت خود را از 1.2 میلیون بشکه در روز در سال 1997 به 2.6 میلیون بشکه در روز در سال 2000 برساند و درواقع تقاضای سریع جامعه موتوریزه‌شده آمریکا برای انرژی را تأمین نماید، و ایالات‌متحده هم این امکان را پیدا کرد تا با استفاده از برنامه پر از سوء استفاده و فساد «نفت برای غذا»[6] واردات خود از عراق را به 795 هزار بشکه در روز افزایش دهد و بدین‌ترتیب عراق ششمین منبع انرژی برای آمریکا شد که واردات از آن بیش از نفت بریتانیا در دریای شمال بود.

متن کامل در لینک زیر:
goo.gl/HvJRYg
@asrenaftcom

🌐 #آمریکایی ها و نفت/6
نقش #شرکت‌های نفتی در خرید آرای #بوش

✔️#آمریکا، از زمان ریاست ‌جمهوری جیمی کارتر، یعنی سال‌هایی که #قیمت‌های نفت همچنان درحال افزایش بود، سیاست انرژی منسجمی نداشت. عواملی که موجب شد تدوین سیاست انرژی مجدداً مطرح شده و درواقع روحی در کالبد بی‌جان آن دمیده شود، دو تحول یا حادثه کاملاً جدا از هم بوده است: اول اینکه؛ اکنون دیگر تردیدی وجود نداشت که ایالات‌متحده شدیداً به نفت خارجی نیاز دارد، دوم؛ وارد میدان شدن گروهی از قدرت‌های اقتصادی، که مصمم بودند بیش‌ترین منافع را از انتخاب جرج بوش به سمت ریاست‌جمهوری که با درصد آرای کمی بر رقیب خود، آن هم با جار و جنجال، پیروز شده بود، به‌دست آورند.

✔️ این گروه اقتصادی، شرکت‌های بزرگ و با سابقه نفتی چون #شورون، تگزاکو، اگزون موبیل، کونوکو و فیلیپس پترولیوم همراه با شرکت‌های خدماتی نفتی مانند هالیبرتون و شلمبرژه بودند. در میهمانی شامی که حزب جمهوری‌خواه برای جلب و دریافت کمک مالی به انتخابات ریاست‌جمهوری ترتیب داده بود، و در آن گروه زیادی از نمایندگان شرکت‌های بزرگ و «غول‌های نفتی» حضور داشتند، دیک #چنی برای اولین بار طرح خود را برای تنظیم سیاست جدید انرزی اعلام کرد.

✔️ چنی در ششمین ضیافت شام سالانه نمایندگان گروه اکثریت سنای آمریکا، شدیداً دولت کلینتون را به‌خاطر فقدان رهبری و نداشتن سیاست انرژی، مورد انتقاد قرارداد و وعده داد، جرج #بوش، نامزد جمهوری‌خواهان برای ریاست‌جمهوری، به این وضع خاتمه داده، اوضاع را اصلاح خواهد کرد؛ او در این سخنرانی گفت: «ما صحبت‌های زیادی در مورد کاهش #وابستگی به نفت خارج شنیده‌ایم اما واقعیت این است که از سال 1954 تا کنون، ما کم‌تر از هر زمانی در داخل، نفت تولید می‌کنیم. آسیب‌پذیری ما درحال حاضر در صورت قطع واردات نفت از خارج بیش از هر زمان دیگری است.»

متن کامل در لینک زیر:
goo.gl/go0OvB
@asrenaftcom

🌐 #آمریکایی ها و نفت/9
خوشبختی #شورون با نفت خزر

✔️ در فاصله سال‌های 1992-1985، ذخایر نفتی که در شورون در تمام جهان اختیار داشت از 3831 میلیون بشکه به 2096 بشکه کاهش یافت. دلیل این کاهش هم تا حدود زیادی پایین آمدن #ذخایر نفت در ایالات متحده بود، که از 2088 میلیون بشکه به 1368 میلیون بشکه در طول همین مدت رسید. لذا این شرکت نیاز فوری داشت که ذخایر نفتی وسیعی را یا کشف کند و یا بنحوی به دست آورد تا کمبود ذخایر خود را جبران کند. اما به طوری که گزارش سالانه شرکت، در مارس 1994 نشان می‌داد «امکان کشف و توسعه ذخایر جدید در ایالات متحده، به دلیل مقررات و قوانین موجود و نیز ممنوعیت‌های #حفاری، محدود بود.»

✔️ به عبارت دیگر، «مناطق دست نخورده و باقیمانده نفتی» مانند «پناهگاه وحش در الاسکا»، عمدتاً به دلایل زیست محیطی خارج از محدوده مجاز برای اکتشاف و استخراج قرار داشته، امکان بهره برداری از آن وجود نداشت. بنابراین برای شورون کاملاً مهم و حیاتی بود که در خارج از ایالات متحده به ذخایر نفتی دست یابد، و تداوم و کاهش ذخایر نفتی به هیچ وجه در جهت منافع این شرکت نبود.

✔️ اما در سال 1994، با حمایت سیاسی و دیپلماتیک «کاندولیزا#رایس»، و ریچارد#چنی و مقامات محافظه کار پیشین حکومتی آمریکا، که پس از فروپاشی شوروی وارد صحنه در منطقه شدند، شورون اعلام کرد که طی مدت یک سال گذشته این شرکت کار توسعه ذخایر عظین نفتی در میدان نفتی «چنگیز» را در قزاقستان آغاز کرد.

متن کامل در لینک زیر:
goo.gl/vWzAqb
@asrenaftcom

🌐 تمرکز آمریکا روی نفت عراق/2
وزارت نفت #عراق٬ اولین جایی که اشغال شد

✔️ واقعیات بعداً نشان داد که تسلط و کنترل بر وزارت نفت و ساختمان مرکزی آن، بالاترین اهمیت را داشته است زیرا تنها ساختمان دولتی بود که ارتش آمریکا در روزهای پر هرج ومرج بعد از تصرف بغداد شدیداً از ان محافظت می­‌کرد. درخصوص انجام کارهای ترمیمی فوری و اضطراری در #میادین نفتی، جلسه #پنتاگون در مقابل عمل انجام ­شده‌­ای قرار گرفت؛ بدین معنی که #هالی­برتون شرکت خدمات نفتی، که قبلاً دیک­ #چنی ریاست آن را به عهد داشت٬ این مسئولیت را به ­عهده گرفت.

✔️ در دسامبر سال 2001 دو شرکت کلوک­بران و روتف که از شعب شرکت هالی­برتون و یا به ­عبارت بهتر از شرکت­‌های کمک­ کننده و معین هالی­برتون بودند، با پیش ­بینی حمله قریب ­الوقوع به عراق، قراردادی را با وزارت دفاع آمریکا به­ نام «برنامه پشتیبانی بازسازی غیرنظانی» امضا کردند که به­ موجب مفاد این قرارداد، این دو شرکت موظف می­‌شدند حریق #چاه­‌های نفت را از بین برده و هرگونه خطری که ممکن بود محیط­زیست را تهدید نماید از بین ببرند،

✔️ تسهیلات زیربنایی صدمه­دیده نفت عراق را ترمیم و تجهیزات را به ­کار انداخته و نفت تولید شده را توزیع کنند. به ­گفته هنری واکسمن[1] نماینده دموکرات مجلس نمایندگان آمریکا از ایالت کالیفرنیا، درواقع به ­موجب این قرارداد مبهم و نامحدود و کلی به هالی­برتون اجازه داده می­شد عملاً از مرحله جنگ، سود و منفعت ببرد. ارزش این قرارداد (یعنی هزینه انجام کار به ­علاوه هفت درصد سود حاصل از آن) در ابتدا یک میلیارد دلار برآورد شده بود، اما عملاً تا دسامبر 2003 تا میزان 1.7 میلیارد دلار افزایش یافت.

متن کامل در لینک زیر:
goo.gl/i8dWFO
@asrenaftcom

🌐 دکتر #برکشلی: دیگ #چنی تحریم ها را محکوم می کرد اما #تحریم بدتری نوشت

✔️ بخشی از گفت و گوی #عصرنفت با دکتر برکشلی:اجازه بدهید یک خاطره جالب از چنی بگویم تا متوجه شوید وقتی یک شخصیت سیاسی در مقام مسول بنگاه اقتصادی است بسیار متفاوت تر از جایگاه سیاسی خود عمل می کند و این همان نقطه ای است که شما را غافل گیر می کند. تقریبا 3 ماه پیش از انتخابات ریاست جمهوری #آمریکا بود که دعوتنامه ای رسمی برای حضور در یک پیش همایش نفتی به دستم رسید؛ رسم رایج در این گردهمایی ها بر این است که تعدادی از مدیران سرشناس نفتی و کارشناسان و صاحب نظران دور یکدیگر جمع شده و بدون ذهنیت درباره موضوعات جاری صنعت نفت جهان به ارائه نظرات و تبادل اطلاعات می پردازند. یک روز پیش از برگزاری این همایش خود را به ونیز رساندم و در جلسه فردا شرکت کردم.

✔️ در این جلسه افزاد سرشناسی مانند مرحوم لقمان دبیرکل اسبق #اوپک، دیگ چنی مرد شماره یک هالیبرتون، آقای جمعه مدیرعامل وقت #آرامکو و ... حضور داشتند. نحوه چینش صندلی ها به شکلی بود که دیگ چنی کنار من نشسته بود و چون از قبل قصد داشتم درباره مساله تحریم ایران صحبت کنم مصمم تر از گذشته خودم را آماده کردم. نکته مهم در این جلسات منع یادداشت برداری بود که هیچ یک از حاضران حق نداشتند قلم و کاغذ به جلسه بیاورند. مدل بحث هم مدل طوفان فکری بود.

✔️ پیش از آنکه نوبت به من برسد دیگ چنی نظرات خود را ارائه کرد و به موضوع تحریم ایران پرداخت. وی با حمله به بیل کلینتون و دمکرات ها آنها را با کلمات جالبی مورد خطاب قرار داد و منع سرمایه گذاری و حضور شرکت های آمریکایی در ایران را به ضرر امنیت #انرژی جهان می دانست. چنی با اقتدار و صراحت لهجه خاصی این تحریم ها را نقد کرد و همه را تحت تاثیر قرار داد بطوری که مدیرعامل وقت آرامکو نیز متاثر شده بود. من هم در تعجب کامل بودم که چطور #چنی به این شکل خواستار رفع تحریم ها و جدایی سیاست از اصول اقتصادی می شد. نوبت به من رسید و طبق برنامه ای که از قبل تدارک دیده بودم به موضوع تحریم پرداختم و در نهایت قرار شد سمینار در پیش رو درباره «تحریم ها و آثار آن» برگزار شود.

✔️ پس از پایان جلسه بلافاصله راهی وین شدم و این موضوع را با مسولان در میان گذاشتم؛ خروجی نظرات این بود که در صورت پیروزی جمهوری خواهان در انتخابات تحریم ها برچیده خواهد شد. پس از انتخاب جرج بوش به عنوان رئیس جمهور آمریکا این خوش بینی در حال تحقق بود زیرا بوش، دیگ چنی را به عنوان معاون خود انتخاب کرد. مدتی گذشت و چنی گروهی 30 نفره را مامور به بررسی امنیت انرژی کرد که یکی از خروجی های این کارگروه، توجه بیشتر به نفت #عراق و تنگ تر شدن تحریم های ایران بود. چنی با آن همه طرفداری از ایران٬ از پشتیبانان اصلی تحریم علیه کشورمان شد و از قرار گرفتن نام ایران در محور شرارت دفاع کرد. آنجا بود که به همگان ثابت شد سیاست بر اقتصاد ارجحیت دارد و دیگ چنی با وجود علاقه به حضور شرکت های آمریکایی در ایران، موضع جدیدی را اتخاذ کرد.

متن کامل در لینک زیر:
goo.gl/0Dgdso
@asrenaftcom

🌐 سیاست های نفتی ریاض در قبال تهران
راز سفر چنی به عربستان چه بود؟

✔️ دیک #چنی معاون وزارت خارجه #آمریکا در روز 25 نوامبر 2006 به ریاض پرواز کرد تا با ملک عبدالله پادشاه عربستان سعودی که کشور او یک پنجم ذخائر ثابت شده نفت جهان را در اختیار دارد و بزرگ­ترین تهیه­ کننده نفت در اوپک به­ شمار می­رود مذاکره کند. این مسافرت به این منظور انجام شد تا از طرف هم­پیمانان آمریکا به ملک عبدالله اطمینان داده شود.

✔️ پر کردن بیش از حد بازار، ابزار مبارزه اقتصادی بزرگ و برابر با انداختن بمبی بر روی قیمت است. بدون شک بازار اشباع شده و قیمت­ های پایین­ تر ناچارا موجب از دست دادن میلیاردها دلار یا از دست رفتن درآمد برای سعودی­ ها خواهد شد. ولی تهدیدی که از طرف ایران مشاهده شد مخرب­تر از آن زیان به نظر می­ آمد و به همین علت در اواخر سال 2006 ملک عبدالله آماده شده بود به سراغ ذخائر نفتی خود برود.

✔️یکی از اعضای خانواده سعودی که از مذاکرات بین ملک عبدالله و دیک چنی مطلع بود، اظهار داشت برنامه ای به چنی پیشنهاد شده بود که میزان تولید را بالا ببرد تا قیمت نفت، امید ایجاد آشوب و اختلال در اوضاع اقتصادی ایران را به­ وجود آورد، بدون اینکه در برخورد مستقیم گرفتار شود.

✔️ روزنامه نیویورک تایمز نیز گزارش داده بود که اشباع بازار مجب کُند شدن جریان حزب­الله و رزمندگان شیعه در عراق بدون درگیری مستقیم خواهد شد. ضمناً سعودی­ ها انگیزه دیگری هم در نظر داشتند چون طبقه تجربه گذشته خود می­ دانستند که اگر بهای نفت مدت زیادی بالا بماند آمریکا مجبور خواهد شد مصرف خود را از نفت­ های خارجی کاهش داده و برای تشویق مردم به صرفه­ جوئی در مصرف و استفاده از منابع دیگر انرژی اقداماتی به عمل آورد. چون اتکای کمتر آمریکا بر روی نفت سعودی­ ها به معنای آن خواهد بود که فشار استراتژیک این کشور بر روی سیاست آمریکا نسبت به اسرائیل و خاورمیانه کاهش می­ یابد.

متن کامل در لینک زیر:
goo.gl/LbmV87
@asrenaftcom