🔵#ڕێنووس
🔵#وانەی_پێنجەم(درس پنجم)
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
#دەنگیلەی_ژێرە(ێ) (کسرە)
نیشانەی کەسرە لە نووسینی ئەڕەبیدا دەخرێتە ژێری پیتەکان. ئەم دەنگە لە کوردیدا ناوی ژێرەیە بەڵام جیاوازە نووسینی لەگەڵ ئەڕەبی . لە نووسینی کوردیدا نیشانەکانی ژێرە وەهان (ێـ ـ ـێـ ـ ـێ ـ ێ).
ئەگەر پیتی ( س) بە شێوەی ئەڕەبی نیشانەے ژێرە
( ڪەسرە)( ـــِ ) خرایە بنی دەبێتە یەک وشە👈سێ3
هەروەها پیتی( د ) نیشانەی ژێرە( ـــِ )( کەسرە) خرایە بنی لە زمانی کوردیدا دەکرێتە یەک وشە
بە ماناے دێ👈ئاوایی
پیتەکانی تر ئەگەر ژێرەیان ێ ( کەسرە) ( ـــِ) لە پەنا دانرا, ڪەم وا هەیە نەبن بە وشەے مانادارـ
بە چەشنێ( ج ر) ئەگەر ژیرە بگرن #جێ_جێگا
#ڕێ_ڕێگا
ڪێ بێ نەزانێ, ئەمه ڕێک(دقیق) پێچەوانەی دەنگیلەی
سەرەیە( فەتحە)( ـــَ ) کە خوێندمان. مەبەست لە هێنانی باسی جیاوازیی دەنگیلەکان , ئەوەیە کە
چاکتریان بناسین و بتوانین
لێکیان بکەینەوە, نیشانەی دەنگیلەی ژێرە هیچ کاتێ لە سەرەتای وشە نایێت وتەنیا بە چوار شێوە لە ژێرەوە باسی دەکەین:
اگر حرف س نشانە کسرە بگیرد یک کلمه خوانده میشود:
سِ 👈سێ👈3
همینطور اگر حرف 👈د نشانه کسره بگیرد یک کلمه خوانده میشود:
دِ 👈دێ 👈ئاوایی👈دهات
حرفهای دیگر در زبان کوردی اگر کسرە بگیرن کم پیدا میشه که به کلمه معنی‌دار تبدیل نشن مثل
جِ👈جێ👈جا
رِ👈ڕێ👈ڕێگا👈راە
و دقیقا این کاملا برعکس صدادار یا مصوت یا حرکت دهنده فتحه میباشد, منظور
آوردن این جمله این است متفاوت بودن حرفهای صدادار در زبان کوردی هستش و خوبتر بشناسیمشون و از هم جداشون کنیم, همونطور که گفتیم حروف صدادار(دەنگدار) هیچ وقت اول کلمە نمیان و حرکت دهندە(بزوێن) ڪسرە(ێ) هم اول کلمە نمیاد .
کسره(ژێرە)(ێ)بە چهار نوع در کلمات میاد کە توضیح میدهیم:
1 بە شوێن پیتەکانی
( د ر ز ژ و )دا لەنێوان وشەدا بە شێوەے گچکەی
لکاو* ێـــــ*
بەوێنەی وشەکانی:
باژێر- بلوێر-- دێم -
- ڕێزانە
زێوین گەلاوێژ وێران
2 بەدوای پیتەکانی ناوبراودا بەو مەرجەی کە لە کۆتایی وشە بێت بە شێوەی گەورەی جودا یا جیا ێ بەوێنەے:
ـ( دِ رِ زِ ژِ وِ) دێ ڕێ زێ کەژێ کەوێ
3. بەشوێن پاشماوەی پیتەکاندا دەبێتە گەورەے لکاو* ــــــێ*
( بِ تِ جِ شِ یِ) دەبێتە بێ ساتێ جێژوان بەشێ وشەیێ
4. بە شوێن پاشماوەی پیتەکانەوە لە نێوان وشەدا گچکەی نێوان* ـــــــێــــ* بە وێنەی بەستـــــێن بێـــستان ، بــــێــری ، جــــــێـــــژن جــــــێگــــر ، خێراکار ، خێزان دەسپێک ، شلێرە ، شەرمێون ، شێو لێزان*
ناوی دیکەی دەنگداری ژێرە ێ* دەبێتە کورتەبزوێن.
#ئێستاêsta= اڪنون
#بارستاییbaristayî=اندازە
#باژێرBajêr=شهر
#بێرbêr=تجمع گلە برای دوشیدن
#بێرے_بێریبانBêrîban= دخترشیردوش
#بزوێنbizwên=مصوت
#بزوێنەرbizwêner=حرکت دهندە
#بلوێرBilwêr=نی موسیقی
#بنbin=زیر ، پائین
#بەدوایbedway=بە دنبال
#بەستێنBestên=ساحل
#بەشوێنbeşwên=بەدنبال
#بەوێنەیbe wêney=بەمانند
#پێچەوانەpêçewane=برعکس
#پێویستpêwîst=لازم
#جێژوانCêjwan=میعادگاە
#جێگرCêgir=جانشین
#چاودێرÇawdêr=مراقب, دیدەبان
#خێراکارXêrakar=ڪامپیوتر
#خوێندکارXwêndkar=دانشجو
#دەبزێونdebzêwin=حرڪت می‌کنند
#دەسپێکdespêk=شروع
#ڕێزانەRêzane=جایزە
#زێZê=دریا، رود بزرگ
#زێوZêw=نقرە
#زێوینzêwîn=نقرەای
#شێوŞêw=شام .زمین شخم زدە
#شێوەşêwe=روش
#شلێرەŞilêre=لالەی واژگون
#شوێنşwên=دنبال ـ محل ـ اثر
#شەرمێونşermêwin= محبوب خجالتی
#کورتە_بزوێن=مصوت صدادار کوتاه
#گچکهgiçke=کوچک
#گوێرەgwêre=مطابق
#لێزانlêzan=باتجربە, متخصص
#نێوانnêwan= میان
#وێنەWêne= مانند ـ عکس
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
👇👇👇👇👇
T.me/Mizankurdi
🌍 Telegram Mizan 🌍 YouTube Mizan 🌍 Facebook Mizan 🌍 Instagram Mizan 🌍 Web Miza 🌍 Mizan Kurdi 🌍 Mizan Arabic 🌍 Mizan Quran
🔵#وانەی_پێنجەم(درس پنجم)
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
#دەنگیلەی_ژێرە(ێ) (کسرە)
نیشانەی کەسرە لە نووسینی ئەڕەبیدا دەخرێتە ژێری پیتەکان. ئەم دەنگە لە کوردیدا ناوی ژێرەیە بەڵام جیاوازە نووسینی لەگەڵ ئەڕەبی . لە نووسینی کوردیدا نیشانەکانی ژێرە وەهان (ێـ ـ ـێـ ـ ـێ ـ ێ).
ئەگەر پیتی ( س) بە شێوەی ئەڕەبی نیشانەے ژێرە
( ڪەسرە)( ـــِ ) خرایە بنی دەبێتە یەک وشە👈سێ3
هەروەها پیتی( د ) نیشانەی ژێرە( ـــِ )( کەسرە) خرایە بنی لە زمانی کوردیدا دەکرێتە یەک وشە
بە ماناے دێ👈ئاوایی
پیتەکانی تر ئەگەر ژێرەیان ێ ( کەسرە) ( ـــِ) لە پەنا دانرا, ڪەم وا هەیە نەبن بە وشەے مانادارـ
بە چەشنێ( ج ر) ئەگەر ژیرە بگرن #جێ_جێگا
#ڕێ_ڕێگا
ڪێ بێ نەزانێ, ئەمه ڕێک(دقیق) پێچەوانەی دەنگیلەی
سەرەیە( فەتحە)( ـــَ ) کە خوێندمان. مەبەست لە هێنانی باسی جیاوازیی دەنگیلەکان , ئەوەیە کە
چاکتریان بناسین و بتوانین
لێکیان بکەینەوە, نیشانەی دەنگیلەی ژێرە هیچ کاتێ لە سەرەتای وشە نایێت وتەنیا بە چوار شێوە لە ژێرەوە باسی دەکەین:
اگر حرف س نشانە کسرە بگیرد یک کلمه خوانده میشود:
سِ 👈سێ👈3
همینطور اگر حرف 👈د نشانه کسره بگیرد یک کلمه خوانده میشود:
دِ 👈دێ 👈ئاوایی👈دهات
حرفهای دیگر در زبان کوردی اگر کسرە بگیرن کم پیدا میشه که به کلمه معنی‌دار تبدیل نشن مثل
جِ👈جێ👈جا
رِ👈ڕێ👈ڕێگا👈راە
و دقیقا این کاملا برعکس صدادار یا مصوت یا حرکت دهنده فتحه میباشد, منظور
آوردن این جمله این است متفاوت بودن حرفهای صدادار در زبان کوردی هستش و خوبتر بشناسیمشون و از هم جداشون کنیم, همونطور که گفتیم حروف صدادار(دەنگدار) هیچ وقت اول کلمە نمیان و حرکت دهندە(بزوێن) ڪسرە(ێ) هم اول کلمە نمیاد .
کسره(ژێرە)(ێ)بە چهار نوع در کلمات میاد کە توضیح میدهیم:
1 بە شوێن پیتەکانی
( د ر ز ژ و )دا لەنێوان وشەدا بە شێوەے گچکەی
لکاو* ێـــــ*
بەوێنەی وشەکانی:
باژێر- بلوێر-- دێم -
- ڕێزانە
زێوین گەلاوێژ وێران
2 بەدوای پیتەکانی ناوبراودا بەو مەرجەی کە لە کۆتایی وشە بێت بە شێوەی گەورەی جودا یا جیا ێ بەوێنەے:
ـ( دِ رِ زِ ژِ وِ) دێ ڕێ زێ کەژێ کەوێ
3. بەشوێن پاشماوەی پیتەکاندا دەبێتە گەورەے لکاو* ــــــێ*
( بِ تِ جِ شِ یِ) دەبێتە بێ ساتێ جێژوان بەشێ وشەیێ
4. بە شوێن پاشماوەی پیتەکانەوە لە نێوان وشەدا گچکەی نێوان* ـــــــێــــ* بە وێنەی بەستـــــێن بێـــستان ، بــــێــری ، جــــــێـــــژن جــــــێگــــر ، خێراکار ، خێزان دەسپێک ، شلێرە ، شەرمێون ، شێو لێزان*
ناوی دیکەی دەنگداری ژێرە ێ* دەبێتە کورتەبزوێن.
#ئێستاêsta= اڪنون
#بارستاییbaristayî=اندازە
#باژێرBajêr=شهر
#بێرbêr=تجمع گلە برای دوشیدن
#بێرے_بێریبانBêrîban= دخترشیردوش
#بزوێنbizwên=مصوت
#بزوێنەرbizwêner=حرکت دهندە
#بلوێرBilwêr=نی موسیقی
#بنbin=زیر ، پائین
#بەدوایbedway=بە دنبال
#بەستێنBestên=ساحل
#بەشوێنbeşwên=بەدنبال
#بەوێنەیbe wêney=بەمانند
#پێچەوانەpêçewane=برعکس
#پێویستpêwîst=لازم
#جێژوانCêjwan=میعادگاە
#جێگرCêgir=جانشین
#چاودێرÇawdêr=مراقب, دیدەبان
#خێراکارXêrakar=ڪامپیوتر
#خوێندکارXwêndkar=دانشجو
#دەبزێونdebzêwin=حرڪت می‌کنند
#دەسپێکdespêk=شروع
#ڕێزانەRêzane=جایزە
#زێZê=دریا، رود بزرگ
#زێوZêw=نقرە
#زێوینzêwîn=نقرەای
#شێوŞêw=شام .زمین شخم زدە
#شێوەşêwe=روش
#شلێرەŞilêre=لالەی واژگون
#شوێنşwên=دنبال ـ محل ـ اثر
#شەرمێونşermêwin= محبوب خجالتی
#کورتە_بزوێن=مصوت صدادار کوتاه
#گچکهgiçke=کوچک
#گوێرەgwêre=مطابق
#لێزانlêzan=باتجربە, متخصص
#نێوانnêwan= میان
#وێنەWêne= مانند ـ عکس
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
👇👇👇👇👇
T.me/Mizankurdi
🌍 Telegram Mizan 🌍 YouTube Mizan 🌍 Facebook Mizan 🌍 Instagram Mizan 🌍 Web Miza 🌍 Mizan Kurdi 🌍 Mizan Arabic 🌍 Mizan Quran
Telegram
میزان - کـوردستان
🌍کاناڵی میزان،دەلاقەیێک بۆ گەشەسەندنی هزر و بیری تاکی کورد.هەوڵدان لە پێناو زیندووکردنەوەی ناسنامە و شووناسی نەتەوەیی
یەکەم پۆست: https://t.me/MizanKurdi/10
👉 @rojhelat65
یەکەم پۆست: https://t.me/MizanKurdi/10
👉 @rojhelat65
🔴#ڕێنووس
🔵#وانەی_نۆیەم
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
#واوی_بێدەنگWw
ئەم واوە👈و w بێدەنگه لەگەڵ واوی کورت(u) زۆر جیاوازە چۆن واوی کورت دەنگدارە (کارش حرکت‌دهندەی حرفهای بیصدا میباشد), بەڵام
ئەم واوە دەبێ حەتمەن دەنگدارێک بێت تا بتوانێت بجووڵێت چۆن خۆی بێدەنگە(ساکن. بدون حرکت)
لەگەڵ چەند دەنگدار ئەینووسین کە چاک دەرڪەوێت زۆر جیاوازە لەگەڵ واوی کورتی دەنگدار.
این واو بیصدا رو با چند تا از صدادارها میاوریم که بدونید با واوهای صدادار خیلی متفاوتە.
١ــ لەگەڵ دەنگداری(الف اa)
نموونە:
#وانە وا +نە
wane👉wa+ne👇
(👈و wسادەی بێدەنگ +
ا a دەنگدار+
ن n بێدەنگ+
ـە e سەرە دەنگدار)
نموونەکانی تر👇
#ساوا Sawa
#هیوا Hîwa
#هەوا Hewa
#هەوار Hewar
#هاوار Hawar
#ئاوات Awat
#ئەوان Ewan
#لاوان Lawan
#خاو xaw
#چاو Çaw
٢ــ کاتێ لەگەڵ ی î لاواز یا کشیدە دێت:👇
#ئەوین Ewîn
#پێویستPêwîst
#هاوینHawîn👇
ـ 👇Ha+wîn
(ـ H هـ بێدەنگ +
ـ a ا دەنگدار +
👈ـw و سادە بێدەنگ+
ـ î ی لاواز دەنگدار +
ـ n ن بێدەنگ)
#ویستن wîstin
٣ــ کاتێ لەگەڵ
سەرە( فەتحە)e ـە ە 👇
#وەچ Weç 👇
(👈و w بێدەنگ +
ە e سەرە دەنگدار+
چ ç بێدەنگ)
نموونەکانی تر👇
#وەرز Werz
#وەرد Werd
#شێوە Şêwe
٤ــ لەگەڵ ژێرە( کەسرە) ێـ ê
👈وێنە Wêne👇
ــ Wê+ne👇
(👈 وWسادەی بێدەنگ +
ژێرە ê ێ دەنگدار+
ـ n ن بێدەنگ+
سەرە ە e دەنگدار)
#خاوێنxawên
#گەلاوێژGelawêj
٥ــ لەگەڵ بزرۆکە(کسرە مخفی و گم ) i که له وانەکانی تر سەبارەت بە بزرۆکە(کسرە گم یا مخفی) باس دەکەین چۆن نانووسرێت بەڵام دەخوێندرێتەوە.
#وریا Wirya👇
ـ Wir+ya👇
👈و W سادە بێدەنگ +
بزرۆکەi +
ر r بێدەنگ+
ی y بێدنگ +
ا a دەنگدار)
نموونەکانی تر بۆ واوی سادەی بێدەنگ👈wW
#تەونTewn👈بافتنی
#چەوتçewt👈کج
#خاوێنxawên👈پاک
#سەرچاوەserçawe👈منبع، سرچشمه
#ساواSawa👈نوزاد
#لاوێنLawên👈نوازشگر
#فریوfirîw👈فریب
#گەونGewin👈گیاە کتیرا
#وچانwiçan👈استراحت
#ورچWirç👈خرس
#وردwird👈ریز، خُرد ؛ دقیق
#ونwin👈گم
#وانهwane👈درس
#وەردwerd👈تکرار
#وەشتWeşt👈باد جنوب شرقی
#ویراwîra👈تیز هوش
#وێڕاwêra👈همراە
#وشکwişk👈خشک
#هاوارhawar👈فریاد
#هەورHewr👈ابر
#بزێوbizêw👈حرف متحرک
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
👇👇👇👇👇👇
T.me/Mizankurdi
🌍 Telegram Mizan 🌍 YouTube Mizan 🌍 Facebook Mizan 🌍 Instagram Mizan 🌍 Web Miza 🌍 Mizan Kurdi 🌍 Mizan Arabic 🌍 Mizan Quran
🔵#وانەی_نۆیەم
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
#واوی_بێدەنگWw
ئەم واوە👈و w بێدەنگه لەگەڵ واوی کورت(u) زۆر جیاوازە چۆن واوی کورت دەنگدارە (کارش حرکت‌دهندەی حرفهای بیصدا میباشد), بەڵام
ئەم واوە دەبێ حەتمەن دەنگدارێک بێت تا بتوانێت بجووڵێت چۆن خۆی بێدەنگە(ساکن. بدون حرکت)
لەگەڵ چەند دەنگدار ئەینووسین کە چاک دەرڪەوێت زۆر جیاوازە لەگەڵ واوی کورتی دەنگدار.
این واو بیصدا رو با چند تا از صدادارها میاوریم که بدونید با واوهای صدادار خیلی متفاوتە.
١ــ لەگەڵ دەنگداری(الف اa)
نموونە:
#وانە وا +نە
wane👉wa+ne👇
(👈و wسادەی بێدەنگ +
ا a دەنگدار+
ن n بێدەنگ+
ـە e سەرە دەنگدار)
نموونەکانی تر👇
#ساوا Sawa
#هیوا Hîwa
#هەوا Hewa
#هەوار Hewar
#هاوار Hawar
#ئاوات Awat
#ئەوان Ewan
#لاوان Lawan
#خاو xaw
#چاو Çaw
٢ــ کاتێ لەگەڵ ی î لاواز یا کشیدە دێت:👇
#ئەوین Ewîn
#پێویستPêwîst
#هاوینHawîn👇
ـ 👇Ha+wîn
(ـ H هـ بێدەنگ +
ـ a ا دەنگدار +
👈ـw و سادە بێدەنگ+
ـ î ی لاواز دەنگدار +
ـ n ن بێدەنگ)
#ویستن wîstin
٣ــ کاتێ لەگەڵ
سەرە( فەتحە)e ـە ە 👇
#وەچ Weç 👇
(👈و w بێدەنگ +
ە e سەرە دەنگدار+
چ ç بێدەنگ)
نموونەکانی تر👇
#وەرز Werz
#وەرد Werd
#شێوە Şêwe
٤ــ لەگەڵ ژێرە( کەسرە) ێـ ê
👈وێنە Wêne👇
ــ Wê+ne👇
(👈 وWسادەی بێدەنگ +
ژێرە ê ێ دەنگدار+
ـ n ن بێدەنگ+
سەرە ە e دەنگدار)
#خاوێنxawên
#گەلاوێژGelawêj
٥ــ لەگەڵ بزرۆکە(کسرە مخفی و گم ) i که له وانەکانی تر سەبارەت بە بزرۆکە(کسرە گم یا مخفی) باس دەکەین چۆن نانووسرێت بەڵام دەخوێندرێتەوە.
#وریا Wirya👇
ـ Wir+ya👇
👈و W سادە بێدەنگ +
بزرۆکەi +
ر r بێدەنگ+
ی y بێدنگ +
ا a دەنگدار)
نموونەکانی تر بۆ واوی سادەی بێدەنگ👈wW
#تەونTewn👈بافتنی
#چەوتçewt👈کج
#خاوێنxawên👈پاک
#سەرچاوەserçawe👈منبع، سرچشمه
#ساواSawa👈نوزاد
#لاوێنLawên👈نوازشگر
#فریوfirîw👈فریب
#گەونGewin👈گیاە کتیرا
#وچانwiçan👈استراحت
#ورچWirç👈خرس
#وردwird👈ریز، خُرد ؛ دقیق
#ونwin👈گم
#وانهwane👈درس
#وەردwerd👈تکرار
#وەشتWeşt👈باد جنوب شرقی
#ویراwîra👈تیز هوش
#وێڕاwêra👈همراە
#وشکwişk👈خشک
#هاوارhawar👈فریاد
#هەورHewr👈ابر
#بزێوbizêw👈حرف متحرک
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
👇👇👇👇👇👇
T.me/Mizankurdi
🌍 Telegram Mizan 🌍 YouTube Mizan 🌍 Facebook Mizan 🌍 Instagram Mizan 🌍 Web Miza 🌍 Mizan Kurdi 🌍 Mizan Arabic 🌍 Mizan Quran
Telegram
میزان - کـوردستان
🌍کاناڵی میزان،دەلاقەیێک بۆ گەشەسەندنی هزر و بیری تاکی کورد.هەوڵدان لە پێناو زیندووکردنەوەی ناسنامە و شووناسی نەتەوەیی
یەکەم پۆست: https://t.me/MizanKurdi/10
👉 @rojhelat65
یەکەم پۆست: https://t.me/MizanKurdi/10
👉 @rojhelat65