Новы свет 🌞

#проза
#госць
#паў_радзімічанка

Цітусу Далеўскаму

Праз чатыры гады, як атрымаю бакалаўра, мне будзе ўсяго толькі на год менш.

Пускацца ў сентыментальныя думкі найлепш было б дзесьці там, на Лукішках, але ж хіба нябожчыкам падабаюцца мясціны, абмытыя іхняй жа крывёй? Ці не вяртаюцца чалавечыя душы пад родныя стрэхі, разбураныя цяжарам стагоддзяў, каб там, седзячы на парэштках фундамента, сумна круціць з тытуню самакруткі: чым яшчэ займаюцца маладыя пасля смерці?

Ці баліць пасля смерці ў грудзёх? Напэўна, па той бок сябрукі з рогатам ляпаюць далонямі па спіне, каб з рэбраў павыляталі кулі. Потым іх можна закапаць у зямлю і, мабыць, нават вырасце штось вартае: чалавечая кроў раз’ядае нават самы жорсткі метал і дае парасткі, зялёныя і нясмела-гнуткія, з якіх потым вырастаюць цудоўныя дубы і хвоі.

На Лукішках цяпер — нябачная каплічка ля нябачных могілак, дзе ніколі не пахне па-царкоўнаму, але дзе заўсёды спяваюць. Пэўна, сто з чымсьці гадоў таму ссівелы ад гора могілкавы Чаргавы дужа ўжо панаплакаўся: бачыце, не ўпільнаваў. А ён жа такі мілы дзядок: ссохлы ўвесь, як прыдарожная сасна, з учэпістымі кашчавымі рукамі, пабітымі раматусам нагамі. Учэпістыя рукі — каб гнаць смерць. Раматусныя ногі — каб даваць смерці па карку, калі яна, нахабніца, будзе лезці надта ўжо бессаромна.

Панаплакаўся сівенькі Чаргавы: збіраючы рассыпаныя, бы пацеркі, кулі, з хрустам у спіне згінаючыся, каб узняць шматок матузка ці эшафоцкую шчэпку — плакаў і плакаў, выціраючы слёзы поламі шэрай апранахі, выстаўляючы на ўвесь свет свае скручаныя горам і раматусам ногі.

Цяклі слёзы з доўгіх сівых вусаў:

"Панна Марыя, Езус Хрыстус! А палеглі, галубочкі, як той скошаны аер! А не ўпільнаваў! А Божа ж літасцівы!"

Скошаны аер — а мо і заўчасна сарваныя кветкі.

Пасля смерці не баліць у грудзёх.
Пасля смерці маладыя нябожчыкі могуць сядзець на фундаменце роднай хаты і павольна паліць самакруткі, з невымоўнай тугой пазіраючы на ліпу, якую калісьці садзіў пад вокнамі бацька.

Гэтая ліпа — непражытае жыццё, якое буяе і квітнее там, дзе ўжо нікога няма.

У кішэні старамодных нагавіцаў зазвіняць скрываўленыя кулі: такая ўжо завялася традыцыя — пакідаць па адной кулі, каб абмяняцца на які час з тым ці іншым сябрам. На знак таго, што калісь вы добра падурылі галаву ды папсавалі кроў вусатым чыноўнікам з брыдзенькім маскоўскім вымаўленнем.

У іншай кішэні намацаецца сам сабою шматочак пянькі, які таксама адзін сябар пакінуў на памяць нават назаўсёды. Гэты хлопец быў самы шчодры: усе разам пад агульны рогат дзялілі ягоную матузку, пужаючы недалікатнымі жартамі ўсялякіх істотаў, аблепленых гожымі пёрамі і здзіўленымі вачамі. І кожны з былых сяброў атрымаў па кавалачку.

І зямля атрымала кавалачак: прарасцілі нават нейкі пахучы куст півоняў, якія весела было кідаць прама з неба пад ногі самым розным красуням.

Самакрутка дакурваецца. Журботныя ўздыхі патроху сканчаюцца, бо за сто з гакам гадоў ужо няма як уздыхаць: праз дзіркі ў грудзях і так зашмат паветра сыходзіць, куды яшчэ марнаваць. Усё па строгім рэгламенце.

Нябожчык уздымаецца, паволі размінаючы рукі і ногі: спяшацца ўжо няма куды. Наспяшаўся.

Пакруціць галавой, выглядаючы кагосьці ўдалечыні. Там, у узнятым чыёйсьці таксоўкай дарожным пыле, неўзабаве з'явіцца далёкая і цьмяная постаць немаладой жанчыны з маленечкім пісклявым скруткам, пяшчотна прыгорнутым да грудзей. Жанчына прыветна махне рукой:

"Доўга сядзець будзеш, браце? Гарбата прастыне..."

І апошні раз празвіняць кулі ў кішэні старамодных нагавіц.

210 views09:35