‍‍⭕️ لزوم توجه بیشتر به تولید و فراوری گیاهان دارویی / زنگ خطری برای انقراض طلای سبز

🔹بیش از دو دهه است که توجه مردم و جامعه پزشکی در سراسر جهان به گیاهان دارویی و طب سنتی بیش از پیش معطوف شده است. بر اساس آمار جهاني، طب سنتي و گياهان دارويي علاوه بر ايجاد زيرساخت هاي «سلامت ايمن» در جوامع، در زمينه اقتصادي نيز جايگاه بسيار بالايي را به خود اختصاص داده است، به طوري که يکي از فعاليت هاي اقتصادي بسيار پرسود در دنيا، صنعت توليد و فرآوري گياهان دارویی است. حداقل ۲۵ درصد از داروهايي که در دارونامه هاي معتبر جهان ذکر شده اند، منشاء گياهي دارند و در حال حاضر ۱۲۱ نوع ماده موثره گياهي در صنعت داروسازي جهان مورد استفاده قرار مي گيرد. از مجموع ۲۵۲ دارويي که به عنوان داروهاي ضروري و اساسي توسط سازمان بهداشت جهاني معرفي شده اند، ۱۱.۱ درصد داروهاي گياهي هستند و تعداد قابل توجهي نيز داروهاي سنتزي هستند که از مواد طبيعي مشتق شده اند. تمامي اين آمارها بيانگر افزايش مصرف گياهان دارويي و رونق تجارت آنها است. از جمله کشورهایی که در عرصه اقتصاد جهانی در زمره کشور های موفق هستند، می توان به کشورهای چین و هند اشاره کرد که آمار خیره کننده آنها در استفاده از گیاهان دارویی و طب سنتی بسیار تامل برانگیز است.

🔹سرزمین ايران کشوری ممتاز و با رتبه بالا از نظر غنای گیاهی و تنوع زيستی و دارای ۱۱ اقلیم از ۱۳ اقلیم شناخته شده جهانی است. براساس نظر گیاهشناسان و پژوهشگران، تعداد گونه های گیاهی ايران در حدود ۸ هزار گونه است که از نظر تنوع گونه های ایران حداقل دو برابر قاره اروپاست. تحقیقات نشان داده است که بیش از ۲۳۰۰ گونه از گیاهان کشور دارای خواص دارويی، عطری، ادویه ای و آرايشی - بهداشتی هستند، به علاوه ۱۷۲۸ گونه از اين گیاهان به عنوان گیاهان بومی ايران می باشند، منحصرا در سرزمین ايران رويش کرده و به عنوان يك ظرفیت انحصاری در کشور محسوب میشوند.حجم تجارت جهانی گیاهان دارويی از ۶۰ میلیارد دلار در سال ۱۹۹۶ به ۱۰۰ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۰ افزايش يافته است و بر اساس پیش بینی بانك جهانی در سال ۲۰۵۰ گردش مالی و تجارت جهانی متمرکز و مبتنی بر گیاهان دارويی و داروهای گیاهی به حدود ۵ هزار میلیارد دلار خواهد رسید.

🔹حجم انبوهی از گیاهان دارويی مورد مصرف در صنايع دارويی و حتی موجود در بازار تجارت گیاهان دارويی از ذخاير طبیعی تهیه می شود. بنا به آمارها و ارقامی که توسط بسیاری از منابع و مراجع رسمی منتشر گرديده است، بیش از ۸۰ تا ۹۰ درصد گیاهان و مواد خام مورد مصرف در صنايع و بازار از طبیعت جمع آوری شده است، بخش عمده ای از گیاهان دارويی برداشت شده از طبیعت شامل محصولات فرعی جنگلی و مراتع از جمله صمغ ها، رزين ها و ... می باشند. هر ساله مقدار زيادی از محصولات فرعی جنگلی به شیوه های درست و نادرست و عمدتاً با اهداف سودجويانه توسط افراد مختلف جمع آوری می شود و روانه بازارهای مصرف می گردد. افزايش روزافزون تقاضا برای گیاهان دارويی، سهل الوصول بودن جمع آوری از طبیعت و هزينه اندك اين نوع برداشت، روند کاهش ذخاير طبیعی را شتاب بخشیده است.

🔹«باریجه» یکی از گونه های گیاهی ارزشمند کشور، که گل‌های این گیاه زرد رنگ بوده و از ساقه آن در اثر نیش حشرات یا خراش، شیره‌ای خارج می‌شود که در مجاورت هوا سفت شده و و به رنگ قهوه‌ای یا قرمز درمی‌آید که همان صمغ باریجه است، این صمغ علاوه بر مصارف دارویی در صنایع مختلف از جمله صنایع آرایشی و بهداشتی، تثبیت کننده در صنعت عطر و ادکلن، صنایع جواهرسازی و تهیه نوعی چسب مرغوب و نامرئی نیز کاربرد دارد. اما متاسفانه در چند در چند سال اخیر به دلیل بهره‌ برداري غیرمجاز و غیراصولی در خطر انقراض قرار گرفته است. گونه های گیاهی ارزشمند دیگری نیز همچون، مورخوش، موسیر، شیرین بیان، سنبل الطیب، ریواس وحشی، آویشن، کاکوتی، روناس، کتیرا، پیاز گل نرگس، پیاز گل لاله واژگون وجود دارند که همانند باریچه این گونه‌ها جزو گونه ‌های تهدیدشونده، در حال انقراض و جزو ذخایر ژنتیکی کشور محسوب می‌شوند. این ذخایر ارزشمند طلای سبز کشور عزیزمان اند که در جهت حفاظت و احیاء این هاگونه ها باید تدابیری اندیشید.

#ثروت_ذخایر_ژنتیک
#گیاهان_دارویی
#بهره_برداری_صیانتی

✍🏼 #مهدیه_زمانی


✅ واحد مطالعات امنیت غذایی مصاف
🔗 https://t.me/joinchat/AAAAAEMLE1NBxE6ePIdZTQ