🌱 مستند سالی سخت بر روی زمین
(A Wild Year on Earth 2020)
#documentary

🌱 مستند سالی سخت بر روی زمین A Wild Year on Earth 2020 یک سفر خیره‌کننده و جذاب از شگفت‌انگیزترین رویدادهای فصلی در جهان از جمله مهاجرت، تولد دوباره و دگرگونی در طول یک سال را به تصویر کشیده است و...

🌱 دریافت
قسمت ۱» [1080p], [720p], [480p]
قسمت ۲» [1080p], [720p], [480p]
قسمت ۳» [1080p], [720p], [480p]
قسمت ۴» [1080p], [720p], [480p]
قسمت ۵» [1080p], [720p], [480p]
قسمت ۶» [1080p], [720p], [480p]

🌱 تمام ویدیوها به صورت دوبله فارسی ارائه شده‌اند.

منظرپلاس🌱
@manzarplus 🌱

جهان در بحران بی‌سابقه اقلیمی است که قطعا بصورت تصاعدی شدت می‌گیرد. این بحران در یک کشور و یک زمان بصورت آتش‌سوزی جنگل‌ها، در کشور یا زمان دیگری بصورت سیل ویرانگر یا خشکسالی، موج گرما و سرمای بی‌سابقه یا توفند نمود پیدا کرده و می‌کند.

ادامه ذهنیت زندگی قبلی و روشهای زندگی سابق هرگز ممکن نیست. آن روزگار تمام شده است. هیچ ملت و قدرتی در جهان بدون تغییر رفتار جمعی نمی‌تواند دوام بیاورد.

به وقایعی مانند بحران آب  بعنوان فرصتی برای پیگیری مقاصد سیاسی نگاه نکنیم!

به جای منفی‌بافی در این سلسله ویدیوها و اینفوگرافی‌ها با راهکارهای انطباق و سازگاری با این بحران جهانی آشنا شویم و با دیگران به اشتراک بگذاریم. قطعا کاستی‌ها و اشتباهات جمعی و فردی وجود دارد که رفع آنها شرایط را بهتر می کند.

مسوولیت فردی حس کنیم  و حتما اقدام عملی در حد امکاناتمان انجام دهیم. در همه حال ثبات عاطفی هیجانی خود را حفظ کنیم.

https://www.aparat.com/iranwatercrisis

دکتر ایمان فانی

منظرپلاس در ادامه می‌افزاید که در روزهای پیش‌روی عمرمان باید به جنگ خویشتن برویم و خود را مجدد و بر بستر شرایط امروزی، بازتعریف نماییم. این جنگ، دردناک‌تر از جنگ با هر دشمن روبروی‌مان خواهد بود زیرا که عادت‌هایمان و عقاید ناامروزی‌مان، قوی‌تر از پتانسیل وجود هر دشمنی خواهد بود که پیش‌رویمان قرار خواهد گرفت.
این عهده‌گیری مسئولیت خطیر، بحرانی را قابل تحمل‌تر خواهد کرد که همه را تحت‌تاثیر خود قرار داده، و در زندگی‌های تک‌تکمان چه فقیر و چه ثروتمند رسوخ کرده و انضباط و بی‌محدودیتی سابق زندگی به اصطلاح مدرنمان را به بی‌انضباطی و دارای محدودیتی بدل کرده است.

تغییر، به معنی واقعی کلمه، تنها چاره‌ای است که می‌تواند یک لحظه به میزان دارایی آرامشی که قرار است داشته باشیم، بیافزاید.

منظرپلاس🌱
@manzarplus 🌱

طراحی، انعکاس اندیشه‌ است؛ و معماری، تبلور زندگی.
فرانک لوید رایت، طبیعت را بوم نقاشی ذهن می‌دانست و ما را به رابطه‌ی ژرف میان تفکر، طراحی و پذیرش زیست آگاهانه انسان(نه زنده‌مانی ناآگاهانه) دعوت می‌کرد.

امروز، در عصری که «کمبود آب» نه‌تنها مسئله‌ای زیست‌محیطی بلکه معمایی تمدنی شده، ذهن معمار منظر باید بر مبانی پایداری، سازگاری اقلیمی، بازاندیشی نیازها و هویت محیطی متمرکز شود.

طراحی‌هایی که از دل این تفکر زاده می‌شوند، نباید صرفاً فرم باشند؛ بلکه باید جریان‌ساز، بافت‌محور، تابع الگوهای طبیعی، آینده‌نگر و تاب‌آور باشند. از امروز به بعد، زیبایی در معماری را می‌توان در «بهینگی» جست، یعنی زیبایی دیگر در آن بنای باشکوه نیست، بلکه آن سامانه‌ی پیچیده‌ای‌ست که منابع را حفظ می‌کند، فرهنگ را بازتاب می‌دهد، و انسان را دوباره با طبیعت آشتی می‌دهد.

این زیست‌نو در نگاه اول شاید غریبه و گاه تحمیلی باشد؛ اما بدون تردید پذیرش آن با تضاد منافع، مقاومت ذهنی و ناهماهنگی اجرایی همراه خواهد بود. این گذار نیازمند برنامه‌ریزی دقیق، آگاهی‌رسانی گسترده، و حضور هوشمندانه طراحانی‌ست که فراتر از فرم، به «فرآیندها» اندیشیده باشند.

از طرفی، احساسمان این نباشد که بازتعریف فردای ما تنها در دستان مهندسان و سیاست‌گذاران است؛ بلکه در دستان تک‌تک انسان‌هایی‌ست که از یک مصرف‌کننده به نگهبان منابع، از بی‌تفاوتی به مسئولیت، و از جدایی تا پیوستگی با زمین مادر گذار می‌کنند. معمار آینده همان انسان محیط-آگاه است که در رفتار روزمره‌اش طراحی را زندگی می‌کند.

شاید این درهم‌تنیدگی «انسان، طبیعت و محدودیت‌ها» مسیری را شکل دهد که ما را از «مدرن‌گرایی مصرف‌محور» به سوی «زیست‌گرایی هم‌زیستانه» سوق دهد یعنی به دنیایی که پایداری نه صرفاً یک اصل طراحی، بلکه محور اخلاق زیستی ما شود. این گذار آرام نخواهد بود، اما بی‌تردید اجتناب‌ناپذیر است.

🖋 وحید کریم پور

منظر پلاس🌱
@manzarplus 🌱

هزاران نفر [تا کنون] بدون عشق زندگی کرده‌اند
اما بدون آب، هیچ‌کس.
دابلیو. ایچ. آدن

منظرپلاس🌱
@manzarplus 🌱

🌱 مستند شکستن مرزها: علم سیاره ما
#documentary
🌱 مستند شکستن مرزها: علم سیاره ما 2020؛ دیوید آتنبورو و دانشمندی به نام یوهان راکستروم، از مرزهای جهانی و بحران‌های عبور از این مرزها از جمله فروپاشی تنوع زیستی زمین و چگونگی جلوگیری از این بحران‌ها را بررسی می کنند

🌱 دریافت [1080p], [720p], [480p]

🌱 تمامی ویدیو‌ها به زبان اصلی و با زیرنویس چسبیده فارسی می‌باشند

یکی از بهترین مستندها برای درک سازوکار کره زمین است و به قطع برای دیدگاه سیستمی و کلان شما بسیار مفید خواهد بود

منظرپلاس🌱
@manzarplus 🌱

برشی از مستند شکستن مرزها: علم سیاره ما

...مرزهای جهانی، مسیری واضح را پیش روی ما قرار دادند. چیزهای ساده‌ای چون انتخاب انرژی تجدیدپذیر، تغذیه از غذای سالم، کاشت درخت و نه گفتن به پسماند. این موارد کنار یکدیگر، می‌توانند آینده ما را روی زمین تغییر دهند. جادوی نهفته در این تغییرات، زندگی همه ما را در همین لحظه هم بهبود می‌بخشند. حتی اگر سیاره یا عدالت در این دنیا هم برای شما اهمیتی نداشته باشد و حتی خودخواه باشید و فقط حواستان به خود، خانواده و زندگی خودتان باشد(که فکر می‌کنم موقعیت بسیار قابل احترامی برای یک انسان باشد). شما به عنوان یک انسان که با زندگی روزمره خود، دست و پنجه نرم می‌کند، هنوزم خواستارید تا به یک منطقه بهره‌برداری امن برگردید. تک تک ما، بلافاصله از داشتن هوای پاک بهره خواهند برد چون باعث سلامتی آنها می‌شود، امید به زندگی‌شان بالاتر می‌رود و فرزندانشان سالم‌تر می‌شود. بازگشت به مرزهای جهانی، بدین معنی هم است که شما در جوامعی با شغل‌ها و بازارهای پایدار احتمالا بیشتر زندگی می‌کنید چون در آینده، از خطر ناسازگاری و ناپایداری درجایی که زندگی می‌کنید را کاهش می‌دهد. پس، در مجموع، شما می‌خواهید در فضایی امن باشید تا اینکه در منطقه‌ی خطری باشید که درون آن، همه چیز در شرایط ناپایداری قرار دارد...
چه کار می‌کردیم اگر فردا صبح گزارشی داشتیم که شهاب سنگی در راه زمین است؟
خب مطمئنا همه چیز را کنار می‌گذاشتیم و فقط روی حل بحران تمرکز می‌کردیم؛ هر بهایی که نیاز داشت را می‌پرداختیم.
الان هم «علم» مشخص کرده است که بحران جهانی که با آن روبرو هستیم نیازمند همان اتحاد در پاسخ‌دهی است که برای بحران شهاب سنگ نیاز داشتیم.
بحرانی به نام «ناپایداری سیاره»...

منظرپلاس🌱
@manzarplus 🌱

امیدوارم تک‌تک مخاطبمانمان، فرصتی را برای تماشای این مستند، کنار بگذارند.

در جهانی که «آسانی» به ارزش بدل شده و «سرعت» به فضیلت، اثر «راه کم‌گذر(The Road Less Traveled)» دکتر اسکات پک همچون ندایی برخاسته از ژرفای روان انسان، ما را به تأملی دوباره در چیستیِ رشد، معنا، و مسئولیت فرا می‌خواند. این راه، نه شاهراهی هموار، بلکه گذرگاهی پرپیچ‌وخم است؛ مسیری که از دل رنج، انضباط، و صداقت با خویشتن می‌گذرد و به سوی بلوغِ روانی و معنوی ره می‌برد. اما این مسیر، تنها در روان انسان جاری نیست؛ بلکه در کانتکستِ هستی، در قوانینِ حاکم بر طبیعت، و در رسالتِ معماران منظر نیز پژواک دارد.

طبیعت، با زبانِ خاموش اما دقیقِ خود، همواره راهِ کم‌گذر را برگزیده است. در چرخه‌های زیستی، در هم‌زیستیِ عناصر، و در بازگشت‌های مکرر به تعادل، می‌توان ردپایِ همان انضباطی را دید که پک از آن سخن می‌گوید. هیچ درختی بی‌نیاز از ریشه نیست، هیچ رودخانه‌ای بی‌پاسخ به جاذبه نمی‌خروشد، و هیچ زیست‌بومی بدونِ پذیرشِ محدودیت‌هایش پایدار نمی‌ماند. طبیعت، استادِ انکارناپذیرِ پذیرش است؛ پذیرشِ قانون، پذیرشِ تغییر، و پذیرشِ رنج به‌مثابه بستر زایش.

در این میان، معماران منظر، به‌مثابه میانجی‌گرانِ میان انسان و زمین، دیگر نمی‌توانند صرفاً زیبایی را هدف قرار دهند. آنان باید به راهِ کم‌گذر روی آورند، راهی که از طراحی‌هایِ سطحی و مصرف‌محور فاصله می‌گیرد و به سوی خلقِ فضاهایی می‌رود که حافظه‌ی زمین را پاس می‌دارند، با اقلیم هم‌سازند، و به زیست‌پذیریِ پایدار می‌اندیشند. در عصرِ بحران‌های اقلیمی، کمبودِ منابع، و گسست‌های فرهنگی، معماری منظر باید نه‌تنها هنری زیباشناختی، بلکه کنشی اخلاقی و فلسفی باشد؛ کنشی که در آن، هر انتخاب طراحی، بازتابی از مسئولیت‌پذیری و تعهد به آینده است.

همان‌گونه که اسکات پک می‌نویسد: «رشد واقعی، از دل رنج و مسئولیت می‌گذرد.» این گزاره، اگرچه در روان انسان ریشه دارد، در زیست‌شناسیِ طبیعت و در فلسفه‌ی طراحی نیز می‌توان دید. معمار منظر، اگر بخواهد هم‌نوا با طبیعت باشد، باید دشواری‌های مسیر را بپذیرد، یعنی در راهِ کم‌گذرِ پیچیدگی‌های اکولوژیکی، تضادهای فرهنگی، و محدودیت‌های منابع گام بردارد.

در نهایت، راهِ کم‌گذر نه صرفاً یک انتخاب فردی، بلکه یک منش زیستی‌ و حتی یک وظیفه‌ی علمی و حرفه‌ای است؛ راهی که انسان را به خویشتن، به زمین، و به آینده پیوند می‌زند. و شاید در همین راه است که می‌توان دوباره به تعادل رسید. تعادلی که نه در فرار از دشواری، بلکه در آغوش‌کشیدن آن نهفته است.

برداشت نگارنده از اثر دکتر اسکات پک "The Road Less traveled" که با عنوان «جاده کم‌گذر» در ایران ترجمه شده است.

🖋 وحید کریم پور

منظرپلاس🌱
@manzarplus 🌱

سلام و عرض ادب
خدمت اساتید محترم و همکاران ارجمند
مدتی است به این فکر می کنم
که چرا صنف محیط و منظر و فضای سبز در کشور ما علیرغم قدمت دوره های آموزشی در دانشگاه ها تشکل لازم پیدا نکرده و این اواخر از چند پروژه بازدید داشتم که به وضوح فقدان یک کارشناس با تجربه و پای کار با پشتیبانی صنفی در آنها دیده می شد
یک پروژه که سال ۸۸ دو ماهی خودم مشاورش بودم
پروژه ای دیگر که ۱۲ سال از احداث بام سبز آن می گذرد
و پروژه ای که در حال احداث است و اتفاقا یکی از قدر ترین های لنداسکیپ به لحاظ علمی و عملی و تجاری مشغول هستند .
در همه این پروژه ها دلایل زیادی وجود دارد که موفق نبوده و یا نخواهند بود .
در میان همکاران
اگر شخصی علاقمند هست و دغدغه صنف دارد و برای اعتلای صنف وقت دارد و می خواهد کمک کند. بسمالله لطفا خصوصی یا عمومی با من تماس بگیرد به این منظور تیم یا گروهی دکوراتیو نخواهیم
ساخت. شرط پای کار بودن و وقت گذاشتن برای اهداف اولویت های صنف خواهد بود .
راهکار های گذشته هیچ دردی از صنف دوا نکرده و متولیان امور
غالبا به دنبال کلاهی برای خود بودن تا صنف و تشکیلات .
اگر همه هم بیایند پای کار جا برای کسی کم نخواهیم داشت .
امیدوارم قبل از ملاقات جناب عجل معلق بتوانیم حداقل ریل گذاری مناسبی برای صنف و آیندگان در راه این صنف از خود باقی بگذاریم .
لطفا این پیام را در گروه‌های تخصصی تون به اشتراک بگذارید
با تشکر
هادی صالحی
۰۹۱۲۱۱۳۲۷۹۳
۶ تیر ۱۴۰۴

خُرد جنگلهای شهری؛ ابتکاری برای مقابله با تغییرات اقلیمی و حفظ تنوع زیستی

🔸 این ایده که به ابتکار خالق آن ، Akira Miyawaki ، جنگل میاواکی نیز شناخته میشود توانسته است به سرعت از شرق آسیا تا اروپا فراگیر شود.

🔸خرد جنگلها (Pocket Forests) در زمانی کمتر و با سرعت بیشتری توانسته اند مزایای جنگلهای عادی را برای زیست بوم تامین کنند.

🔸از اصلی ترین دلایل رایج شدن آن بومی سازی و توسعه سریع و کم هزینه آنها می باشد.

🔺در این ویدئو اطلاعات کاملتری از این ابتکار زیست محیطی به دست خواهید آورد.


🌱انجمن علمی معماری منظر دانشگاه تربیت مدرس
@TMUlandscape
.

طبیعت، واژه‌ای است معادل تعادلی که از مسیر دشوار «رقابت» بر سر «بقا» می‌گذرد که نتیجه این تعادل، «پایداری» و «تاب‌آوری» در مقابل تهدیدهای طبیعی و انسانی است.

رفتارهای تطبیقی آب‌گونه طبیعت، نه تنها تضمینی است برای ادامه حیات، بلکه زیبایی «دائمی» است نسبت به نازیبایی طرح‌های انسان‌ساختی که شاید گذر زمان همراه با زمینه‌ی طبیعی‌اش، آن را زیبا جلوه دهد.

«تنوع زیستی» شاید واژه‌‌ای گنگ (همچو نمایندگی دهانه‌ی چشمه‌ای جوشان از دریای خفته زیر زمین) باشد که جریانات بسیاری از نیروهایی که در درون یک اکوسیستم در تکاپو برای رشد، بقا و ادامه حیات تک تک بازیگران درون آن اکوسیستم خرد و در دید فراتر، اکسوسیتم کلان است را نمایندگی می‌کند.

«تنوع زیستی» یعنی همه مانند یک پدیده‌ی فراکتال که در هر مقیاسی به یک شکل و ارزشمند هستند، برای «بقا» مهمند. یعنی «احترام» به بستری که مانند یک مادر، بهانه محکمی است برای جمع شدن کنار هم علی‌رغم تفاوت‌هایشان. یعنی «داد و ستدی» که هزینه‌های بقا را کاهش می‌دهد حتی اگر به قیمت جان تک تکشان تمام شود، زیرا برنامه بلندمدت «بقای» کنونی و «بقای» نسل‌های بعدی در اندیشه‌های غریزه‌نام آنها برنامه‌ریزی شده است.

طبیعت چیزی از انسان نمی‌خواهد. حرف طبیعت این است که انسان، رفتار خود را آگاهانه بسنجد. حد و حدود خود را بشناسد و بداند دست‌درازی بیش از حد، زندگی این موجود زیاده‌خواه را به سمتی بی‌بازگشت خواهد رسانید.

شاید وظیفه معماران منظر این باشد که بتوانند طبیعت را برای نجات طبیعت از دستان ما انسان‌ها، همانگونه که هست، بازنمایی کنند. تا از مقیاس خرد، به نجاتی در مقیاس کلان رسیم و در این دنیای به صورت مصنوعی نامعتادل‌شده، به تعادلی نسبی دست یابیم.

✍ وحید کریم پور

منظرپلاس🌱
@manzarplus 🌱

#11
بهای خرم‌سازی بیابان

طراحی منظر ما به منابع آب وابسته است و بر چرخه آب تأثیر می‌گذارد. بنابراین، ما بایستی نگاهی آگاهانه و منتقدانه داشته باشیم از اینکه مناظر آبی چگونه فرآیندها و ایدئولوژی‌های سیاسی را بازتاب می‌دهد. پروژه‌های عظیم هیدرولیک در سرتاسر جهان که با هدف "خرم‌سازی بیابان" تدارک دیده شده‌اند و تا حد زیادی هم باقی ماندند، عمدتاً ساخت دولت‌های ملی بوده و اهداف آنها را بازتاب می دهد.
رود اردن از دره هولا به دریای جلیل و از آنجا به دریای مرده(معروف به دریاچه نمک) می‌ریزد. حوضه آن بین مرزهای سیاسی لبنان، سوریه، اسرائیل، اردن و تشکیلات خودگردان فلسطین تقسیم شده است. اسرائیل مقدار آبی را که از طریق سدی در انتهای جنوبی دریای جلیل یعنی بزرگترین منبع آب این ناحیه، به رودخانه اردن می ریزد، در دست دارد. این کنترل آبی، پروژه ملی اسرائیل را جهت آبیاری مناطق خشک، ممکن ساخت. از سویی دیگر، منابع آبی را که در بین کشورهای همسایه تقسیم می‌شد، خشک کرد و به پیامدهای زیست محیطی فاجعه‌باری منجر شد.

Yael Bar-Maor → Tel Aviv, Israel

منبع: کتاب ۲۵۰ چیزی که یک معمار منظر بایستی بداند

منظرپلاس🌱
@manzarplus 🌱

ما پیش از جنگ هفت اکتبر، در ارتباط با نبوغ اسرائیلی‌ها نه در مدیریت آب بلکه در مصرف بی‌رویه‌ی آب مطلبی را از کتاب «۲۵۰ چیزی که یک معمار منظر بایستی بداند» خدمت شما ارائه کرده بودیم.

حال این مطلب را کمی دقیق‌تر و مستندتر ارائه می‌کنیم.

https://youtu.be/Oqh6hGLqAG8


لینک بالا مستندی است با نام «مرگ دریای مرده» محصول شبکه ABC استرالیا در چهار سال پیش (یعنی دو سال قبل از درگیری فعلی) که به وضعیت ذخایر و سیاستهای مدیریت آب در اسرائیل و فلسطین می‌پردازد و نکات ذیل از آن برداشت می‌شود:

۱. سبک زندگی مهاجران اروپایی (بعنوان مثال اصرار برای داشتن استخر در هر ویلای شهرک‌نشینان) و بهره‌کشی افراطی از آب کشاورزی، تمام منطقه را به ورشکستگی آبی شدید کشیده که از مصادیق آن، کیلومترها پس‌روی بحرالمیت(در حقیقت مرگ دریای مرده!)، تبدیل رود اردن به یک باتلاق متعفن و صدها نقطه فرونشست زمین در سراسر اسرائیل(نابغه نامدیریت آبی) است.

۲. عامل اصلی این فاجعه، پروژه عظیم «طرح ملی آبرسانی» اسرائیل است که از دهه ۱۹۶۰ آغاز شد. این طرح، مسیر طبیعی رود اردن را منحرف کرد تا آب آن به شهرک‌ها و مزارع صنعتی اسرائیلی –به‌ویژه در صحرای نگب– منتقل شود. در نتیجه، بخش اعظم آبی که باید به بحرالمیت می‌رسید، به مصارف کشاورزی پرمصرف و اغلب صادراتی مانند کشت پنبه و مرکبات اختصاص یافت. این برداشت‌های سنگین، بدون در نظر گرفتن ظرفیت‌های طبیعی منطقه و با بی‌توجهی به هشدارهای نهادهای بین‌المللی، ادامه یافته و فشار مضاعفی بر منابع آبی وارد کرده است.

۳. در کنار انحراف آب رود اردن، بهره‌برداری صنعتی اسرائیل ضربه‌ای دیگر به بحرالمیت وارد کرده است. شرکت‌های معدنی اسرائیلی، به‌ویژه Dead Sea Works، هر سال میلیون‌ها تن پتاس، برم و نمک از بستر این پهنه استخراج می‌کنند. این فعالیت‌ها از طریق ایجاد حوضچه‌های تبخیری عظیم انجام می‌شود که تبخیر آب را به‌شدت افزایش داده و افت سطح بحرالمیت را تسریع می‌کند. طبق آمار، سطح آب سالانه حدود ۱ تا ۱.۵ متر پایین می‌رود و مساحت دریاچه در نیم‌قرن اخیر بیش از یک‌سوم کاهش یافته است.

۴. پیشرفت‌های نقطه‌ای فناورانه، نظیر آب‌شیرین‌کن‌ها، حلال این مشکل نبوده و اسرائیل از همان زمان به دنبال دست درازی به منابع آب همسایگان بوده است.

جالب است بدانیم اسرائیل قبل از آنکه به تنش آبی ایران علاقمند شود، با سرمایه‌گذاری سنگین و پیش‌برد سدسازی در بالادست رودخانه نیل در اتیوپی تلاش کرده است که مصر را تا ورطه فروپاشی تحت فشار قرار دهد و رابطه مصر و اتیوپی را تا سر حد درگیری نظامی خدشه‌دار کند.

برگرفته از مطالب مستند و دکتر ایمان فانی

منظرپلاس🌱
@manzarplus 🌱

📹به سختی آب خوردن

🔹مردمی که سال‌های بسیار قدیم و به دور از هرگونه فناوری امروزی، در خشک‌ترین نقاط کشور آب خود را تامین می‌‌کرده و در مصرف آن نهایت دقت و مراقبت را داشتند، به لطف حفر متعدد چاه‌‌های عمیق و دست‌‌اندازی به سفره‌های زیرزمینی و مصرف بی‌‌محابای آب در نبود سیاست درست قیمتی برای آب و برق و انرژی، امروز یکی از سخت‌ترین کارهایشان آب خوردن شده است.

#ویدیو #مصاحبه

🌐دسترسی به ویدیو کامل گفتگو
@niroonline

در سرزمینی که «آب»، همواره کالایی کمیاب و گران‌بها بوده، ایرانیانِ گذشته با نگاهی حکیمانه و روشی پایدار، توانسته بودند در خشک‌ترین اقلیم‌ها، زندگی را جاری نگه دارند. آنان نه با فناوری‌های پیچیده، بلکه با فهمی عمیق از زمین، زمان، و نیاز، سامانه‌هایی چون «قنات» را پدید آوردند که نوعی شاهکاری از مهندسی بومی که با کمترین آسیب به سفره‌های زیرزمینی، آب را از دل خاک به سطح می‌رساندند.

در آن روزگار، «آب» نه صرفاً مایع حیات، بلکه نماد «احترام»، «قناعت»، و «خرد جمعی» بود. هر قطره‌اش با دقت تقسیم می‌شد، در «میرآبی» و «نوبت‌بندی» رعایت عدالت می‌شد، و در خانه‌ها، مصرفش با وسواس و مراقبت همراه بود. حتی در معماری، «حوض‌خانه‌ها» و «آب‌انبارها»، نشانه‌هایی از فرهنگ ذخیره‌سازی و خنک‌سازی طبیعی بودند.

اما امروز، در عصر چاه‌های عمیق و پمپ‌های پرقدرت، آن حکمت دیرینه جای خود را به «مصرف بی‌محابا» داده است. دست‌اندازی گسترده به سفره‌های زیرزمینی، نبود سیاست‌های قیمتی درست برای آب و انرژی، و غفلت از آموزش عمومی، ما را به نقطه‌ای رسانده که «آب خوردن»، یکی از سخت‌ترین کارها شده است. فروچاله‌ها، نشست زمین، و خشک‌شدن تالاب‌ها، دیگر صرفا یک هشدار نیست بلکه داریم با آنها زندگی می‌کنیم.

در این میان، بازگشت به برخی اصول گذشته، نه به‌عنوان نوستالژی، بلکه به‌مثابه راهکار، نه‌تنها «ضروری» است بلکه یک «وظیفه عمومی» است.

از راه‌کارهای پیشنهادی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
۱. استفاده از تکنولوژی‌های کنترلی مانند سنسورها و نقشه‌برداری دیجیتال برای حفظ و بهره‌برداری پایدار از قنات‌ها.
۲.آموزش عمومی درباره ارزش آب همان‌گونه که در گذشته کودکان با فرهنگ «آب‌داری» بزرگ می‌شدند، امروز نیز باید آموزش‌های زیست‌محیطی در مدارس نهادینه شود.
۳. برای جلوگیری از اسراف، باید ارزش(بهای) واقعی منابع در سیاست‌گذاری‌ها لحاظ شود.
۳. استفاده از مصالح بومی، سایه‌اندازی طبیعی، و ذخیره‌سازی باران در معماری‌ها، معماری‌های منظر و طراحی‌های شهری.
۴. همان‌گونه که در گذشته «آب‌بر» و «میرآب» نقش اجتماعی داشتند، امروز نیز باید جوامع محلی در مدیریت منابع دخیل باشند.

اینکه در عمل بخواهیم از مرحله «سختی آب خوردن» به مرحله‌ای پایدارتر برسیم، باید به نوعی «آگاهی آب‌زیست‌مند یا آب‌توجه‌مند» بازگردیم. آگاهی‌ای که زمانی آن را می‌زیستیم که در آن، هر قطره نه تنها مایه‌ی حیات، بلکه نشانه‌ای از «مسئولیت»، «احترام»، و «پیوند با آینده» بود.

🖋 وحید کریم پور

منظرپلاس🌱
@manzarplus 🌱

نشست علمی و تخصصی

"اکوپارکهای شهری تهران و شیوه های نوین طراحی"

با همکاری مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران و منطقه فرهنگی و گردشگری عباس آباد تهران (اکوپارک عباس آباد)

📆زمان: فردا، یکشنبه ۲۶ مرداد ،۹ تا ۱۲ صبح
📌مکان: خانه شعر و ادبیات منطقه عباس آباد

ورود برای علاقه مندان آزاد است.
.
🌱انجمن علمی معماری منظر دانشگاه تربیت مدرس
@TMUlandscape

«در دنیایی با دو درجه گرم‌تر، بسیاری از شهرهای ساحلی—از جمله میامی، داکا، و جاکارتا—در معرض غرق شدن قرار می‌گیرند. موج‌های گرمای مرگبار، تابستان‌ها هزاران نفر را در هند، اروپا، و حتی مناطق شمالی خواهد کشت. آتش‌سوزی‌ها، طوفان‌ها، و خشکسالی‌ها نه استثنا، بلکه قاعده خواهند شد. و این، بهترین سناریوی ممکن است.»

«ما در جهانی زندگی می‌کنیم که در آن، تغییرات اقلیمی نه فقط یک تهدید زیست‌محیطی، بلکه یک بحران انسانی‌ست. بحرانی که بر روان، سیاست، اقتصاد، مهاجرت، و حتی اخلاق ما تأثیر می‌گذارد.
ما با آینده‌ای روبه‌رو هستیم که در آن، انتخاب‌های اخلاقی نه فقط درباره‌ی مصرف، بلکه درباره‌ی بقا خواهند بود.
آیا ما آماده‌ایم که مسئولیت این آینده را بپذیریم؟ یا ترجیح می‌دهیم در توهمات آرام‌بخش گذشته پناه بگیریم؟»

«تغییرات اقلیمی، آزمونی برای علم نیست؛ بلکه شرط‌بندی بر کنش انسانی‌ست.
این بحران، هم فروتنی انسان را می‌طلبد و هم عظمت او را.
ما خدایان این زمینیم—نه به‌خاطر قدرت‌مان، بلکه به‌خاطر مسئولیت‌مان.
و هنوز، بسیاری از ما ترجیح می‌دهند از این مسئولیت فرار کنند، نه اینکه آن را بپذیرند.»


«زمین غیرقابل سکونت» نوشته‌ی دیوید والاس-ولز

منظرپلاس🌱
@manzarplus 🌱

می‌نویسم در ستایش «قناعت»

«قناعت» از جنس آرامش و انتخاب آگاهانه به معنای رضایت به اندک در مقابل «خساست» از جنس ترس و واکنش احساسی به آن ترس به معنای دریغ کردن از بخشش است

در جهانی که «مصرف‌گرایی» به معیاری برای موفقیت بدل شده، «قناعت» نه یک عقب‌گرد، بلکه نوعی پیشروی‌ست. پیشروی به‌سوی معنا، آرامش، و هم‌زیستی با جهان. قناعت، هنر انتخاب است؛ انتخابی آگاهانه برای زیستن با آن‌چه کافی‌ست، نه آن‌چه بیش از کفایت است.

در معماری منظر، «قناعت» در مقابل معماری، به‌زیباترین شکلِ ممکن می‌تواند خود را نشان دهد. چطور؟
معماری مدرن برج‌های شیشه‌ای بی‌ریشه را به ما تحمیل کرد، اما معماری منظر سایه‌سار درختی که با باد می‌رقصد را به ما هدیه داد؛
معماری تزئینات پرزرق‌وبرق را زیبا دانست، اما معماری منظر هماهنگی با توپوگرافی زمین، بافت خاک، و حافظه‌ی زیست‌بوم را زیبا نامید.

قناعت، زبان خاموشی‌ست که با طبیعت گفت‌وگو می‌کند.
در طراحی پایدار، قناعت یعنی پرهیز از تجاوز به زمین، یعنی احترام به اقلیم، یعنی بازگشت به خِرَدِ بومی.
یعنی ساختن با مصالحی که زمین می‌فهمدشان، نه آن‌هایی که بر آن با ردپای کربنی هزینه‌زا، تحمیل می‌شوند.

همان‌طور که در معماری منظر، هر مسیر باید بافت زمین را بخواند، قناعت نیز باید بافت درون را با تفکیک نیاز واقعی از میل کاذب بخواند.
در این نگاه، قناعت نه فقط یک فضیلت اخلاقی، بلکه یک اصل طراحی‌ست؛
اصلِ «کمتر، اما بهتر»؛ اصلِ «زیبایی در بسندگی».

در باغی که با قناعت طراحی شده، هر گیاه معنا دارد، هر سنگ حافظه‌ای‌ست، و هر سایه، پناهی را برای اندیشه به سازوکار طبیعت فراهم می‌کند.
این باغ، نه فقط زیباست، بلکه زیست‌پذیر است؛ نه فقط برای انسان، بلکه برای پرنده، خاک، و باد.

«قناعت» را پاس بداریم و در زندگی و طراحی‌هایمان لحاظ کنیم.

منظرپلاس🌱
@manzarplus 🌱

قبل از مطالعه متن زیر، لطفا متاآنالیز فوق را مطالعه کنید.

امروزه با فروپاشی پیوندهای اجتماعی و گسترش اختلالات روانی، بازاندیشی در بنیان‌های «سلامت ذهنی» ضرورتی انکارناپذیر است. یافته‌های متاآنالیز منتشرشده در کانال منظرپلاس نشان می‌دهد که نقصان در همبستگی اجتماعی و کاهش حمایت اجتماعی، از مؤثرترین عوامل در افزایش نرخ مرگ‌ومیر هستند حتی فراتر از مصرف سیگار، چاقی، یا آلودگی هوا. این نتایج، نه‌تنها اهمیت «روابط انسانی» را در بقای زیستی برجسته می‌کنند، بلکه ما را به بازنگری در مفهوم «سلامت» فرامی‌خوانند. منظور از سلامت را نه صرفا فقدان بیماری، بلکه تعادل پیچیده‌ای میان زیست‌شناسی، روان، و اجتماع در نظر بگیرید.

در همین راستا، اطلاعاتی که از کتاب Brain Energy اثر دکتر کریستوفر پالمر، به دست آوردیم، با رویکردی تحول‌گرا، اختلالات روانی را نتیجه‌ای از اختلالات متابولیک مغز تعریف می‌کند. مغز انسان، با مصرف بیش از ۲۰٪ از انرژی پایه بدن، به‌عنوان ارگان مرکزی تنظیم روان، نیازمند عملکرد بهینه‌ی میتوکندری‌ها (یعنی کارخانه‌های ساخت انرژی) است. پالمر نشان می‌دهد که اختلال در عملکرد این واحدهای زیستی، می‌تواند منجر به طیفی از اختلالات روان‌زیستی شود یعنی از افسردگی و اضطراب گرفته تا اسکیزوفرنی و اختلالات خلقی مقاوم به درمان.

از منظر پالمر، سلامت روانی نه‌تنها به عوامل ژنتیکی یا روان‌کاوانه وابسته است، بلکه به کیفیت تغذیه، خواب، فعالیت بدنی، و اما مهم‌تر از همه محیط اجتماعی و تعاملات انسانی گره خورده است. روابط اجتماعی سالم، از طریق کاهش سطح کورتیزول، افزایش اکسی‌توسین، و تحریک مدارهای پاداش مغزی، به بهبود عملکرد متابولیک مغز(در حقیقت سلامت روان و جامعه) کمک می‌کنند. این تعاملات، نه‌تنها در سطح روان‌شناختی، بلکه در سطح سلولی و زیستی، نقش تنظیم‌گر دارند.

در این میان، نقش طراحی محیطی و معماری منظر، از یک کنش زیبایی‌شناختی به یک مداخله‌ی زیست‌روان‌شناختی ارتقاء می‌یابد. معماران منظر، با خلق فضاهایی که تعامل اجتماعی را تسهیل می‌کنند (از پارک‌های چندمنظوره گرفته تا مسیرهای پیاده‌روی و فضاهای فرهنگی) می‌توانند بستری فراهم آورند برای بازسازی پیوندهای اجتماعی، کاهش استرس مزمن، و تحریک شناختی. این فضاها، با بهره‌گیری از عناصر طبیعی چون نور، گیاهان، و آب، به تنظیم ریتم شبانه‌روزی، کاهش التهاب سیستمیک، و بهبود عملکرد نورونی کمک می‌کنند.

در نتیجه، اگر مغز برای عملکرد سالم نیازمند انرژی پایدار است، و این انرژی از تعامل، حرکت، تغذیه، و آرامش حاصل می‌شود، پس طراحی محیط‌های زیست انسانی باید در خدمت «متابولیسم مغز» باشد. معمار منظر، در این چشم‌انداز، نه صرفاً طراح فضا، بلکه کنشگر سلامت روان، تسهیل‌گر همبستگی اجتماعی، و معمار زیست‌پذیری انسان در عصر بحران‌های روان‌زیستی است. او می‌تواند با خلق فضاهایی که انسان‌ها را به هم نزدیک می‌کند، نه‌تنها به کاهش نرخ مرگ‌ومیر کمک کند، بلکه به احیای روان انسان در جهانِ از هم‌گسیخته‌ی امروز یاری رساند.

منظرپلاس🌱
@manzarplus 🌱