💡گذار انرژی
هرچند گذار انرژی (Energy Transition)، عبارت جدیدی در ادبیات انرژی محسوب می‌شود اما این موضوع مربوط به زمان حال نبوده و یک جریان در طول زندگی بشر است.
نمونه‌ای از این گذار، در انقلاب صنعتی (از سال ۱۷۶۰ تا حدود سالهای ۱۸۲۰ تا ۱۸۴۰) و با موتور بخار اتفاق افتاد. استفاده از موتور بخار، به‌جای نیروی انسان و قدرت حیوان، نه تنها منجر به توسعه فعالیت‌های اقتصادی شد بلکه سیستم انرژی جهان را نیز وارد فاز جدیدی کرد.
به‌طور کلی، ایجاد تغییرات ساختاری بلندمدت در سیستم انرژی، گذار انرژی نامیده می‌شود. هرچند امروز، عبارت "گذار انرژی سبز" بر استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر تأکید می‌کند، اما مفهوم عام گذار انرژی، فراتر از انرژی‌های تجدیدپذیر است.
منظور از گذار انرژی، در حال حاضر، حرکت از سیستم‌های مبتنی بر سوخت‌های فسیلی به سمت سیستم‌های کارآمدتر و با انتشار کربن کمتر است. برای گذار به سیستم‌های کارآمدتر، توجه به مدیریت مصرف انرژی از طریق بهبود عملکرد انرژی ضروری است.
برای گذار به سیستم‌های با انتشار کربن کمتر نیز، علاوه بر انرژی‌های تجدیدپذیر و به‌کارگیری تجهیزات با کارایی انرژی بالاتر، توجه به فناوری‌های كربن زدايی و هیدروژن (سبز) در نقشه راه گذار انرژی الزامی است.
مجمع جهانی اقتصاد، برای انداز‌ه‌گیری گذار انرژی هر کشور از شاخصی به‌نام گذار انرژی استفاده می‌کند. این شاخص که با درصد بیان می‌شود، از دو بخش اصلی تشکیل شده است که هریک دارای زیرمجموعه‌های مستقلی است:
🔸بخش اول ـ عملکرد سیستم
در این بخش، معیارهایی در سه زمینه
1️⃣ رشد و توسعه اقتصادی،
2️⃣ دسترسی امن و مطمئن به انرژی و
3️⃣ پایداری محیط‌زیست
مورد توجه قرار می‌گیرند.
🔸بخش دوم ـ آمادگی گذار
معیارهایی که در این بخش مورد توجه قرار می‌گیرند عبارتند از:
1️⃣ مقررات و تعهد سیاسی،
2️⃣ منابع مالی و سرمایه گذاری،
3️⃣ ساختار سیستم انرژی،
4️⃣ نهادها و حکمرانی،
5️⃣ زیرساخت‌ها و محیط کسب و کار نوآورانه و
6️⃣ مشارکت مصرف‌کننده و سرمایه انسانی.
شکل پیوست، آخرین وضعیت اطلس شاخص گذار انرژی، طبق گزارش سال ٢٠٢٣ میلادی مجمع جهانی اقتصاد، را نشان می‌دهد.
همان‌طور که انتظار می‌رود، کشورهای با اقتصاد پیشرفته بیشترین امتیاز را کسب کرده‌اند. سوئد با ٧٨/۵ امتیاز، بیشترین امتیاز را کسب کرده‌است. ایران در میان ١٢٠ کشور، با امتیاز ۵٠/۴ در جایگاه ٩٢ قرار دارد. امتیاز ایران برای بخش اول (عملکرد سیستم) ۶١/۶ و برای بخش دوم (آمادگی گذار) ٣٣/۶ است که نشان می‌دهد ایران هنوز برای گذار انرژی آمادگی لازم را ندارد.
منابع:
wikipedia.org
weforum.org
نویسنده: #سید_احسان_مرعشی، کارشناس انرژی
تماس با نویسنده:
@ehsan_marashi
به جمع حامیان بهینه سازی مصرف انرژی بپيونديد.
@mabhasenozdahom
هرچند گذار انرژی (Energy Transition)، عبارت جدیدی در ادبیات انرژی محسوب می‌شود اما این موضوع مربوط به زمان حال نبوده و یک جریان در طول زندگی بشر است.
نمونه‌ای از این گذار، در انقلاب صنعتی (از سال ۱۷۶۰ تا حدود سالهای ۱۸۲۰ تا ۱۸۴۰) و با موتور بخار اتفاق افتاد. استفاده از موتور بخار، به‌جای نیروی انسان و قدرت حیوان، نه تنها منجر به توسعه فعالیت‌های اقتصادی شد بلکه سیستم انرژی جهان را نیز وارد فاز جدیدی کرد.
به‌طور کلی، ایجاد تغییرات ساختاری بلندمدت در سیستم انرژی، گذار انرژی نامیده می‌شود. هرچند امروز، عبارت "گذار انرژی سبز" بر استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر تأکید می‌کند، اما مفهوم عام گذار انرژی، فراتر از انرژی‌های تجدیدپذیر است.
منظور از گذار انرژی، در حال حاضر، حرکت از سیستم‌های مبتنی بر سوخت‌های فسیلی به سمت سیستم‌های کارآمدتر و با انتشار کربن کمتر است. برای گذار به سیستم‌های کارآمدتر، توجه به مدیریت مصرف انرژی از طریق بهبود عملکرد انرژی ضروری است.
برای گذار به سیستم‌های با انتشار کربن کمتر نیز، علاوه بر انرژی‌های تجدیدپذیر و به‌کارگیری تجهیزات با کارایی انرژی بالاتر، توجه به فناوری‌های كربن زدايی و هیدروژن (سبز) در نقشه راه گذار انرژی الزامی است.
مجمع جهانی اقتصاد، برای انداز‌ه‌گیری گذار انرژی هر کشور از شاخصی به‌نام گذار انرژی استفاده می‌کند. این شاخص که با درصد بیان می‌شود، از دو بخش اصلی تشکیل شده است که هریک دارای زیرمجموعه‌های مستقلی است:
🔸بخش اول ـ عملکرد سیستم
در این بخش، معیارهایی در سه زمینه
1️⃣ رشد و توسعه اقتصادی،
2️⃣ دسترسی امن و مطمئن به انرژی و
3️⃣ پایداری محیط‌زیست
مورد توجه قرار می‌گیرند.
🔸بخش دوم ـ آمادگی گذار
معیارهایی که در این بخش مورد توجه قرار می‌گیرند عبارتند از:
1️⃣ مقررات و تعهد سیاسی،
2️⃣ منابع مالی و سرمایه گذاری،
3️⃣ ساختار سیستم انرژی،
4️⃣ نهادها و حکمرانی،
5️⃣ زیرساخت‌ها و محیط کسب و کار نوآورانه و
6️⃣ مشارکت مصرف‌کننده و سرمایه انسانی.
شکل پیوست، آخرین وضعیت اطلس شاخص گذار انرژی، طبق گزارش سال ٢٠٢٣ میلادی مجمع جهانی اقتصاد، را نشان می‌دهد.
همان‌طور که انتظار می‌رود، کشورهای با اقتصاد پیشرفته بیشترین امتیاز را کسب کرده‌اند. سوئد با ٧٨/۵ امتیاز، بیشترین امتیاز را کسب کرده‌است. ایران در میان ١٢٠ کشور، با امتیاز ۵٠/۴ در جایگاه ٩٢ قرار دارد. امتیاز ایران برای بخش اول (عملکرد سیستم) ۶١/۶ و برای بخش دوم (آمادگی گذار) ٣٣/۶ است که نشان می‌دهد ایران هنوز برای گذار انرژی آمادگی لازم را ندارد.
منابع:
wikipedia.org
weforum.org
نویسنده: #سید_احسان_مرعشی، کارشناس انرژی
تماس با نویسنده:
@ehsan_marashi
به جمع حامیان بهینه سازی مصرف انرژی بپيونديد.
@mabhasenozdahom
Forwarded from تغییر اقلیم و آلودگی هوا
😰 کابوس ۱۴۲۰
در آخرین روز کاری سال ۱۳۹۹ ، شورایعالی انرژی سندی را تحت عنوان "سند تراز تولید و مصرف گاز طبیعی در کشور تا افق ۱۴۲۰" به تصویب رساند که شاید تاکنون آنطور که باید و شاید مورد توجه قرار نگرفته‌است.
براساس این سند، تراز گاز کشور، حتی با فرض اعمال سیاست‌های بهینه‌سازی و صرفه‌جویی مصرف گاز، در سالهای ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۴ منفی خواهد بود. به این معنی که مصرف گاز از تولید پیشی خواهد گرفت. منفی بودن تراز گاز کشور تا بعد از سال ۱۴۰۴ نیز ادامه خواهد یافت تا اینکه در سال ۱۴۱۰ به دلیل به ثمر رسیدن پروژه‌های افزایش تولید گاز از میادین گازی دوباره تراز گازی کشور مثبت خواهد شد.
تراز گاز کشور دوباره در سال ۱۴۲۰ منفی خواهد شد و مصرف به اندازه ۱۱۱ میلیون متر مکعب در روز از تولید بیشتر خواهد شد. به‌عبارت دیگر، هر چند با اجرای پروژه‌های افزایش تولید برای مدت ۱۰ سال (۱۴۱۰ تا ۱۴۱۹) تولید با میزان مصرف تقریباً برابر خواهد شد اما در نهایت، تولید از مصرف گاز عقب خواهد ماند.
راهبردهای کلی برای سیاست بهینه‌سازی مصرف انرژی، طبق این سند، عبارتند از:
1️⃣ سیاست‌های فرهنگ‌سازی در زمینه بهینه‌سازی مصرف گاز طبیعی
2️⃣ سیاست‌های بهینه‌سازی مصرف گاز در بخش ساختمان (خانگی-تجاری-اداری)
3️⃣ سیاست‌های مدیریت تقاضای انرژی در بخش صنعت
4️⃣ سیاست‌های بهینه‌سازی مصرف گاز در نیروگاه‌های حرارتی و توسعه نیروگاه‌های اتمی، تجدیدپذیر و زغال‌سنگ‌سوز
5️⃣ سیاست‌های مرتبط با حمایت از توسعه شرکت‌های دانشبنیان، استارتاپ‌ها و شرکت‌های خدمات انرژی
هرچند در خصوص این سیاستها، توضیحاتی در متن سند ارایه شده اما دقیقا مشخص نشده که مسئولیت نظارت، پیگیری و اجرای این سیاستها با کدام نهاد یا ارگان می‌باشد.
همچنین، در سند مشخص نیست در صورت عدم اجرای سیاست‌های اعلام‌شده (که به‌احتمال خیلی زیاد هم اجرا نخواهند شد)، وضعیت تراز گاز طبیعی تا ۱۴۲۰ چگونه خواهد شد.
شکل پیوست، بخشی از جدول ارایه شده در این سند می‌باشد که وضعیت دو بخش تولید و عرضه را تا سال ۱۴۲۰ نشان داده است.
منبع:
dotic.ir
نویسنده: #سید_احسان_مرعشی، کارشناس انرژی
تماس با نویسنده:
@ehsan_marashi
#انرژی
#تراز_گاز
#افق_۱۴۲۰
کانال تغییر اقلیم و آلودگی هوا 🍀🍀🍀
ID: @CC_AP
در آخرین روز کاری سال ۱۳۹۹ ، شورایعالی انرژی سندی را تحت عنوان "سند تراز تولید و مصرف گاز طبیعی در کشور تا افق ۱۴۲۰" به تصویب رساند که شاید تاکنون آنطور که باید و شاید مورد توجه قرار نگرفته‌است.
براساس این سند، تراز گاز کشور، حتی با فرض اعمال سیاست‌های بهینه‌سازی و صرفه‌جویی مصرف گاز، در سالهای ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۴ منفی خواهد بود. به این معنی که مصرف گاز از تولید پیشی خواهد گرفت. منفی بودن تراز گاز کشور تا بعد از سال ۱۴۰۴ نیز ادامه خواهد یافت تا اینکه در سال ۱۴۱۰ به دلیل به ثمر رسیدن پروژه‌های افزایش تولید گاز از میادین گازی دوباره تراز گازی کشور مثبت خواهد شد.
تراز گاز کشور دوباره در سال ۱۴۲۰ منفی خواهد شد و مصرف به اندازه ۱۱۱ میلیون متر مکعب در روز از تولید بیشتر خواهد شد. به‌عبارت دیگر، هر چند با اجرای پروژه‌های افزایش تولید برای مدت ۱۰ سال (۱۴۱۰ تا ۱۴۱۹) تولید با میزان مصرف تقریباً برابر خواهد شد اما در نهایت، تولید از مصرف گاز عقب خواهد ماند.
راهبردهای کلی برای سیاست بهینه‌سازی مصرف انرژی، طبق این سند، عبارتند از:
1️⃣ سیاست‌های فرهنگ‌سازی در زمینه بهینه‌سازی مصرف گاز طبیعی
2️⃣ سیاست‌های بهینه‌سازی مصرف گاز در بخش ساختمان (خانگی-تجاری-اداری)
3️⃣ سیاست‌های مدیریت تقاضای انرژی در بخش صنعت
4️⃣ سیاست‌های بهینه‌سازی مصرف گاز در نیروگاه‌های حرارتی و توسعه نیروگاه‌های اتمی، تجدیدپذیر و زغال‌سنگ‌سوز
5️⃣ سیاست‌های مرتبط با حمایت از توسعه شرکت‌های دانشبنیان، استارتاپ‌ها و شرکت‌های خدمات انرژی
هرچند در خصوص این سیاستها، توضیحاتی در متن سند ارایه شده اما دقیقا مشخص نشده که مسئولیت نظارت، پیگیری و اجرای این سیاستها با کدام نهاد یا ارگان می‌باشد.
همچنین، در سند مشخص نیست در صورت عدم اجرای سیاست‌های اعلام‌شده (که به‌احتمال خیلی زیاد هم اجرا نخواهند شد)، وضعیت تراز گاز طبیعی تا ۱۴۲۰ چگونه خواهد شد.
شکل پیوست، بخشی از جدول ارایه شده در این سند می‌باشد که وضعیت دو بخش تولید و عرضه را تا سال ۱۴۲۰ نشان داده است.
منبع:
dotic.ir
نویسنده: #سید_احسان_مرعشی، کارشناس انرژی
تماس با نویسنده:
@ehsan_marashi
#انرژی
#تراز_گاز
#افق_۱۴۲۰
کانال تغییر اقلیم و آلودگی هوا 🍀🍀🍀
ID: @CC_AP
