дом месяца 🌙
85 subscribers
167 photos
5 videos
41 links
Максім Крывіч, настаўнік і паэт.
Тут захоўваецца мая творчасць і замудрыя думкі.
Download Telegram
#верш #чарнавік

Вось верш, пра які я пісаў у сацсетках. Яшчэ раз прарэкламую іх, калі вы не супраць)

Mastadon: https://vkl.world/@m_kryvich/110674426109058042

Twitter: https://twitter.com/MKryvich/status/1677398085146648590?s=19

• • • • •

Вянок (чарнавік)

Светлая ноч і купальскія песні,
Шэпат квітнеючых зёлак у ног,
Шоргат у дзічкавым спелым агрэсце,
Ціха гайдаецца ў рэчцы вянок.

Дзеўчына з берага ў воду глядзела,
Дзесь па-за ёй на галля вышыню
Зорка зляцела з паходні, бы з неба,
Чыстая зорка жывога агню.

Та асвяціла ля дрэва парэчкі,
Зёлкі, агрэсту густыя кусты,
Брата-сястрыцу, дзяўчыну ля рэчкі,
Хвалі падзоркавай чыстай вады.

Светлая ноч і купальскія песні,
Шэпат квітнеючых зёлак у ног...
Хлопец сядзіць ля ракі у агрэсце.
Ловіць у плыні дзявочы вянок.

• • • • •
#верш

Творцы
ёсць адбіткам чалавецтва,
Жыцця
і самае яго душы.
Без іх
народ губляе сваё сэрца,
Без іх
канае ў вусцішнай цішы.

Мы можам перажыць тыранаў, катаў,
Вайну і голад, ганьбу і таўро.
Але без Творцаў бескарысны латы.
Без іх памрэ народ усё адно.
• • • • •

Tvorcy
jość adbitkam čałaviectva,
Žyćcia
i samaje jaho dušy.
Biez ich
narod hublaje svajo serca,
Biez ich
kanaje ú vuścišnaj cišy.

My možam pieražyć tyranaŭ, kataŭ,
Vajnu i hoład, hańbu i taŭro.
Ale biez Tvorcaŭ bieskarysny łaty.
Biez ich pamre narod usio adno.
#верш

Маё рашэнне

Гэта — маё рашэнне,
Мой крыж і вянок цярновы.
Стаяці між пакаленняў,
Бакоў між краіны новай.

З аднымі — незразумелы,
З другімі — хаваць сакрэты,
З трэцімі — быць пацехай
І самым благім паэтам.

З нататнікам пад каштанам
Забыўся на паўімгнення,
Што гэта — МАЕ заганы
І цалкам МАЁ рашэнне.
• • •

Majo rašeńnie

Heta — majo rašeńnie,
Moj kryž i vianok ciarnovy.
Stajaci miž pakaleńniaŭ,
Bakoŭ miž krainy novaj.

Z adnymi — niezrazumieły,
Z druhimi — chavać sakrety,
Z trecimi — być paciechaj
I samym błahim paetam.

Z natatnikam pad kaštanam
Zabyŭsia na paŭimhnieńnia,
Što heta — MAJE zahany
I całkam MAJO rašeńnie.

• • •
#верш #łacinka

У нашай крыві,
у дыханні,
у кроку —
подых сапраўднай
бязмежнай
свабоды.

Нас не скарыць,
не зламаць
анікому.
Нашая зброя —
культура
і мова.

• • • • •

U našaj kryvi,
u dychańni,
u kroku —
podych sapraŭdnaj
biaźmiežnaj
svabody.

Nas nie skaryć,
nie złamać
anikomu.
Našaja zbroja —
kultura
i mova.


• • •
#верш #łacinka

Чым мовіць?

Чым з табою мовіць, браце?
Якой моваю казаці?
Той, якой вучыла маці,
Ці чужую выбіраці?

Думку выкажу не нову:
Чалавек — краіна — мова.
Дзе б я ні быў — зноў і знову
Сустракаю гэту змову!

Так, з ангельцам — па ангельску...
Так, з французам — па-французску...
З карэянцам — па-карэйску...
З беларусамі... Па-руску?

Штосьці ты наблытаў, браце,
Якой моваю казаці...

• • • • •

Čym mović?

Čym z taboju mović, bracie?
Jakoj movaju kazaci?
Toj, jakoj vučyła maci,
Ci čužuju vybiraci?

Dumku vykažu nie novu:
Čałaviek — kraina — mova.
Dzie b ja ni byŭ — znoŭ i znovu
Sustrakaju hetu zmovu!

Tak, z anhielcam — pa anhielsku...
Tak, z francuzam — pa-francuzsku...
Z karejancam — pa-karejsku...
Z biełarusami... Pa-rusku?

Štości ty nabłytaŭ, bracie,
Jakoj movaju kazaci...


• • •
#верш

Ты разумееш

Белыя плямы на чорнай, як смоль, прасціне.
Ты адчуваеш іх позірк на голай спіне.
Смутак а вусціш вакол — і не бачна надзеі.
Ты уцякаеш ад чорнага-чорнага звера.
Каму ты паверыў?
Нашто твая вера?
Ты любіш жыццё
і быццё чалавека.
Не звера,
не костак у пашчы сабачай.
Бяжыш праз смугу і праз попел...
Ты бачыш?
То дробкі надзеі тваёй,
тваёй веры,
любові...

Ты разумееш:
цяпер гэта — попел.

• • • • •

Ty razumieješ

Biełyja plamy na čornaj, jak smol, praścinie.
Ty adčuvaješ ich pozirk na hołaj śpinie.
Smutak a vuściš vakoł — i nie bačna nadziei.
Ty uciakaješ ad čornaha-čornaha źviera.
Kamu ty pavieryŭ?
Našto tvaja viera?
Ty lubiš žyćcio
i byćcio čałavieka.
Nie źviera,
nie kostak u paščy sabačaj.
Biažyš praz smuhu i praz popieł...
Ty bačyš?
To drobki nadziei tvajoj,
tvajoj viery,
lubovi...

Ty razumieješ:
ciapier heta — popieł.


• • •
#верш

Ма

Маці, я стану першым!
Маці, я стану лепшым!
Маці, я стану смешным!
Гонарам стану, ма!

Але ты чамусь сумуеш,
Але ты чамусь смуткуеш...
Маці, ты што, не чуеш?
Цябе я пакрыўдзіў, ма?

Пайшлі пагуляем, ну жа!
Пайшлі пазбіраем ружы!
Пайшлі праз спякоту, сцюжу!
Стамілася можа, ма?

Чаму ты не сплюшчыш вочы?
Чаму ты не спіш уночы?
Чаму ты устаць не хочаш?
Чаму ты замерла, ма...

• • • • •

Ma

Maci, ja stanu pieršym!
Maci, ja stanu lepšym!
Maci, ja stanu śmiešnym!
Honaram stanu, ma!

Ale ty čamuś sumuješ,
Ale ty čamuś smutkuješ...
Maci, ty što, nie čuješ?
Ciabie ja pakryŭdziŭ, ma?

Pajšli pahulajem, nu ža!
Pajšli paźbirajem ružy!
Pajšli praz śpiakotu, ściužu!
Stamiłasia moža, ma?

Čamu ty nie spluščyš vočy?
Čamu ty nie śpiš unočy?
Čamu ty ustać nie chočaš?
Čamu ty zamierła, ma...


• • •
#верш

Мара

Калі распачнецца смута,
Паветра кране атрута,
Са сталлю зліецца порах —
Не будзьма сядзець у норах!

Вазьмем мы сякеры, косы!
За жыцці, за веру, слёзы
Адкажам, бо ёсць нагода,
Праз тры, мо чатыры года!

Трываці мы больш не будзем! —
Такія ўжо, братцы, людзі:
Не можам сядзеці ціха,
Каль светам пануе ліха!

Мы выкажам нашу праўду!
Але пачакаць нам варта,
Усё падлічыць, адмерыць,
Самім у сябе паверыць,

Знайсці яшчэ сто прычынаў
Рабіць толькі гэтым чынам.
Бо горай ужо не стане,
А ліха няхай чакае.

Тады праз гадочкаў дзесяць
Мы здолеем мару здзейсніць!
Мы рынемся, братцы, разам,
Адолеем маць-праказу!

Загіне хвароба клята —
І будзе тады нам свята!
І будзе тады раздолле
І любыя нам застоллі!

Нарэжам сыроў, каўбасаў,
Нальема кефіру, квасу.
Усклікнем у поўны грудзі
Мы роднае сэрцу "Будзьма!"

• • •
Varyjant łacinkaju ŭ kamientarach.
• • •
#верш

Зорка Венера

У ціхую сінюю ноч мы пад зоркай Венерай
сядзелі на лаве.
Чыталі радкі пра надзею, пра веру,
каханне...
Я чуў...
А ці чула сама ты, як зоры спявалі,
як быццам анёлы з нябёс прыглядалі за намі?
Пісаў Багдановіч, а з ім яшчэ сотні паэтаў
пра ціхую сінюю ноч
і пра зорку Венеру.
Празрыстая ціша. Тусклявы старэнькі ліхтар.
Усё недарэмна. Усё прысвячаецца нам.

• • • • •

Zorka Vieniera

U cichuju siniuju noč my pad zorkaj Vienieraj
siadzieli na łavie.
Čytali radki pra nadzieju, pra vieru,
kachańnie...
Ja čuŭ...
A ci čuła sama ty, jak zory śpiavali,
jak byccam anioły z niabios pryhladali za nami?
Pisaŭ Bahdanovič, a z im jašče sotni paetaŭ
pra cichuju siniuju noč
i pra zorku Vienieru.
Prazrystaja ciša. Tusklavy stareńki lichtar.
Usio niedaremna. Usio pryśviačajecca nam.

• • •
* * *
Гэй, спадар! Не хавай галавы:
Хутка стане і наш с табой век!
На жыццё адаб’ема правы!
Нагадаем, кім ёсць чалавек!

• • • • •

* * *
Hej, spadar! Nie chavaj hałavy:
Chutka stanie i naš s taboj viek!
Na žyćcio adabjema pravy!
Nahadajem, kim jość čałaviek!

• • •
#верш
• • •
#верш

Ціша.

Ціша.
Спякотны вечар.
Над галавою — неба.

Сонца.
Аблокава зграя
да самага небакраю...

Бялюткі рамонак у полі
стане барвовым макам
з чужыцкай рукі і волі.

Пакіне ён нас без долі,
пакіне сам-насам з катам,
з варожым ботам салдата.

Такое было не раз.

Брат стане насупраць брата,
пад рознымі пад сцягамі.
вось гэта і будзе з намі,

вось гэта чакае нас.

Ціша.
Спякотны вечар.
Над галавою — неба.

Месяц.
вароніна зграя
да самага небакраю...

• • • • •

Ciša.

Ciša.
Spiakotny viečar.
Nad hałavoju — nieba.

Sonca.
Abłokava zhraja
da samaha niebakraju...

Bialutki ramonak u poli
stanie barvovym makam
z čužyckaj ruki i voli.

Pakinie jon nas biez doli,
pakinie sam-nasam z katam,
z varožym botam sałdata.

Takoke było nie raz.

Brat stanie nasuprać brata,
pad roznymi pad ściahami.
voś heta i budzie z nami,

voś heta čakaje nas.

Ciša.
Spiakotny viečar.
Nad hałavoju — nieba.

Miesiac.
varonina zhraja
da samaha niebakraju...


• • •
#верш

• • •
А ты слухай мяне, як не слухаў ніхто.
Ненавідзь.
Пагарджай.
Плюй у бок маіх слоў.
Не прымай.
Не зважай.
Пракляні ў галаве.
Але слухай мяне.
Але слухай мяне!

• • • • •

A ty słuchaj mianie, jak nie słuchaŭ nichto.
Nienavidź.
Pahardžaj.
Pluj u bok maich słoŭ.
Nie prymaj.
Nie zvažaj.
Praklani ŭ hałavie.
Ale słuchaj mianie.
Ale słuchaj mianie!


• • •
• • •

Дзе вочы чалавека бачаць толькі бруд —
Нават там знайду я найсапраўдны цуд!


• • • • •

Dzie vočy čałavieka bačać tolki brud —
Navat tam znajdu ja najsapraŭdny cud!


• • •
#верш
• • •
#верш

Вечнае

Я жыў у маленькай хаце
І бегаць любіў па садзе,
У рэчку шпурляць каменьчыкі —
Я ведаў, што гэта вечнае.

Уніз, па прамой, угору —
З сябрамі ішоў у школу.
Адзнакі і здзекі сечныя —
Я думаў, што гэта вечнае.

Палац без муроў і вежаў —
Карціна была каледжа.
Там пары, учынкі спрэчныя —
Здавалася, гэта вечнае.

Узлёт і душы блуканне —
Такім я застаў каханне.
Спатканне, пяшчота лечная —
Я верыў, што гэта вечнае.

Там зборы, ад’езд па леце —
Цяпер я настаўнік дзецям.
Заняткі і шмат паперчыны —
Усё, зразумеў, не вечнае.

Я заўтра яшчэ паеду,
Быць можа, на край сусвету.
Не вельмі ў жыцці дарэчнае
Заводзіць матыў пра вечнае.

• • • • •

Viečnaje

Ja žyŭ u maleńkaj chacie
I biehać lubiŭ pa sadzie,
U rečku špurlać kamieńčyki —
Ja viedaŭ, što heta viečnaje.

Uniz, pa pramoj, uhoru —
Z siabrami išoŭ u škołu.
Adznaki i zdzieki siečnyja —
Ja dumaŭ, što heta viečnaje.

Pałac biez muroŭ i viežaŭ —
Karcina była kaledža.
Tam pary, učynki sprečnyja —
Zdavałasia, heta viečnaje.

Uźlot i dušy błukańnie —
Takim ja zastaŭ kachańnie.
Spatkańnie, piaščota lečnaja —
Ja vieryŭ, što heta viečnaje.

Tam zbory, adjezd pa lecie —
Ciapier ja nastaŭnik dzieciam.
Zaniatki i šmat papierčyny —
Usio, zrazumieŭ, nie viečnaje.

Ja zaŭtra jašče pajedu,
Być moža, na kraj suśvietu.
Nie vielmi ŭ žyćci darečnaje
Zavodzić matyŭ pra viečnaje.

• • •
#верш

Новы свет

Мой шлях спыніўся тут на час, а, можа, назаўжды.
Што будзе заўтра, не скажу ні я, ні ён, ні ты,
Адно, што застаецца мне — трываць і зіхацець,
Пакуль мяне з маім пяром не разлучыла смерць.

Пісаць пра думкі зыбкія, пра родны край спяваць,
Штокрок, штодзень, штогод усё хлусіць, усё ілгаць.
Ніхто не ведаў мой сакрэт, не адчуваў мой боль.
Маю віну, мой крыж, мой цень — усё нясу з сабой.

Даруй, мой белы, чысты свет. Бо мне было лягчэй.
Даруй, мой крохкі, тонкі свет. Не падымаў вачэй.
Хоць будзе цяжка, о мой свет, цяпер не саступлю.
Я захаваю песню сэрца ціхую сваю.

І што б не адбылося, свет, я буду зіхацець.
Не як агмень — запалкай хоць. Патрошачку. Ледзь-ледзь.
А час міне — сыдзе туга і цяжар доўгіх лет.
І я цябе пабачу потым, новы, лепшы свет.

• • •
#верш

Падалі з неба зоры.
На іх пазіраў летуценнік
і думаў:
"Калі ў мора
спадуць яны, бы каменні,
са светам тады што будзе?"

Пачуўшы такую мову,
яму прамаўляў пустэльнік:
"Не будзе на свеце гора.
Не міне і пакалення,
пра неба забудуць людзі,
бо ім бытавыя норы даўно замянілі
зоры".

• • • • •

Padali z nieba zory.
Na ich paziraŭ letucieńnik
i dumaŭ:
”Kali ŭ mora
spaduć jany, by kamieńni,
sa śvietam tady što budzie?”

Pačuŭšy takuju movu,
jamu pramaŭlaŭ pustelnik:
”Nie budzie na śviecie hora.
Nie minie i pakaleńnia,
pra nieba zabuduć ludzi,
bo im bytavyja nory daŭno zamianili
zory”.

• • •
#верш
#Maksim_Kryvich

Рамонкавы луг, малінавы сад,
бялёсыя крылы блакітнага неба...

Такім я запомніў апошняе лета:
гайданне валошак, сівых дзьмухаўцоў
і стройныя сосны з абодвух канцоў
зялёных палёў канюшыны.

Ідуць па дарогах жанчыны,
нясуць свае кошыкі, сумы
і светлыя, чыстыя думы,
а сонца іх стан абдымае
і добрага шляху жадае.

• • •
#верш
#Maksim_Kryvich

Вы
— тыя, хто любяць мяне,
Вы
— тыя, хто мной пагарджаюць,

Я тут,

перад вамі,

распяты,

з душою, расчыненай свету.

У ёй — мая роль чалавека:
настаўніка,
воя,
паэта.

Сячыце, кляніце яе,
цалуйце ў халодныя вусны:
за светам яна не заплача,
усмешка яе не кране.

Пацешцесь у светлым падмане
вы
— тыя, хто мной пагарджалі,
і вы,
хто любілі мяне.

• • •