****
РАЙҲОН ИФОРИ
Шоир, олим ва покдил инсон Тилак Жўрани эслаб
Тилак Жўрани эсласам, Сирдарё пахтазорларида кечган беғубор талабалик йилларим ёдимга тушади.
Тилак Жўра ўшанда Тошкент Давлат дорилфунунида (ҳозирги Миллий университетда) аспирант бўлиб, шеър ёзар, илмий ишга ҳозирлик кўрар, таржима назариясидан бир оз дарс ҳам берар, далада эса бизга – итоатлироқ 1-курс талабаларига раҳбарлик қиларди.
Шоирнинг унда-бунда чиққан шеърлари бизга ёқар, сатрларидан дашту далалар, буғдойзор ва бедазорларнинг иси келар эди.
Тонгда чўлдаги ётоқ-шийпонимиздан пахтазорга чиқамиз, тушликка бошқа баракка қатнаймиз, кечқурун шийпонга қайтамиз.
Кечалари гулхан атрофида шеърхонлик...
Баъзи курсдошларимиз узоқ дала йўлларида Тилак Жўрадан дафтарчасига дастхат ёздириб оларди.
Қайси биримизгадир у хаёлот соҳиби: «Кенжа умидларнинг ниш урмоғи бор!» деб дастхат ёзиб берганди.
Йиллар ўтиб, шоирнинг илк китоби нашр этилди: номидан райҳон иси келади...
Баъзилар талабаларнинг пахта теримига чиқишини хушламайди. Аммо менга мақбул. Пахтазор – яхшию ёмонни, марду номардни, эгрию тўғрини ажратадиган синов майдони, ижтимоий ҳаёт парчаси, билимлар ва истеъдодлар чархланадиган рақобатгоҳ, кўнгиллар ўртага қўйиладиган дала дастурхони.
Менимча, ёшлар учун жамоат бўлиб яшаш тажрибаси зарур.
Биз Тилак Жўрани ўшанда кашф этганмиз, ўшанда яхши кўрганмиз: камтарин, хушфеъл, жўшқин ва дардли, умидли инсон.
Адабий муҳитни кузатсам, ўшанда далада баъзи ғирромлиги зоҳир бўлган айрим ёзувчилар кейинчалик сўз санъатига ҳам хиёнат қилдилар. Улар орасида отатурклик даъво қилувчи, ҳақиқат талабига чидамай, адабиётни бўҳтон воситасига айлантиришга уринувчи манфаъатпарастлар ҳам бор: ёзганлари ихтиро эмас, ифтиро; манзур эмас, манфур; нурли эмас, шўрли; санъат эмас, туҳмат...
Тилак Жўра Бухорои шарифга лойиқ хуш ахлоқи ва тоза шеърлари билан эсда қолди.
Кейинчалик Тилак Жўра таржима соҳасида илмий иш ёқлади, мажлис шавқли ўтди, у туркчадан ўгирган шеърларидан ўқиди. Ғайбулла Саломов домланинг қистовлари билан шоир олим ҳам бўлди.
Кечқурун Нажмиддин Комилов домланинг уйида замон зиёлиларининг суҳбати қизиди.
Бу Тилак Жўранинг бахтли-саодатли кунлари эди...
Ҳаёт ҳар бир қаламкашни яхшигина синовдан ўтказади.
Менимча, адабий ҳаёт ичида ҳеч ким Тилак Жўрадан номардлик кўрмади.
У яхшиликка мойил, ёмонликдан ҳазар қилувчи шахс эди.
Шоир дардманд бўлди. Шифохонада жон узди. Жасадини «Алгоритм»даги уйига келтирдик. У ердан Бухорога олиб кетилди.
Устозлари ва дўстлари қалбан мотам тутдилар.
Бу дунёда ич билан таш, дил билан тил, ижод билан ахлоқ бир хил бўлиши нодир бахт.
Бу дунёда ўзидан ёруғ хотира қолдириш нодир бахт...
Тилак Жўра азиз Ватани - Ўзбекистон истиқлолини кўрди, армонларим ушалди, деган умидда кетди.
Аллоҳ охиратини обод айласин.
2003 йил, декабрь.
УСТОЗ МИРЗО КЕНЖАБЕК
«ШЕЪРИЯТ ВА РУҲИЯТ» китобидан
@m_kenjabek
┈┈• ❀ 🌷☘️🌷 ❀ •┈┈•
РАЙҲОН ИФОРИ
Шоир, олим ва покдил инсон Тилак Жўрани эслаб
Тилак Жўрани эсласам, Сирдарё пахтазорларида кечган беғубор талабалик йилларим ёдимга тушади.
Тилак Жўра ўшанда Тошкент Давлат дорилфунунида (ҳозирги Миллий университетда) аспирант бўлиб, шеър ёзар, илмий ишга ҳозирлик кўрар, таржима назариясидан бир оз дарс ҳам берар, далада эса бизга – итоатлироқ 1-курс талабаларига раҳбарлик қиларди.
Шоирнинг унда-бунда чиққан шеърлари бизга ёқар, сатрларидан дашту далалар, буғдойзор ва бедазорларнинг иси келар эди.
Тонгда чўлдаги ётоқ-шийпонимиздан пахтазорга чиқамиз, тушликка бошқа баракка қатнаймиз, кечқурун шийпонга қайтамиз.
Кечалари гулхан атрофида шеърхонлик...
Баъзи курсдошларимиз узоқ дала йўлларида Тилак Жўрадан дафтарчасига дастхат ёздириб оларди.
Қайси биримизгадир у хаёлот соҳиби: «Кенжа умидларнинг ниш урмоғи бор!» деб дастхат ёзиб берганди.
Йиллар ўтиб, шоирнинг илк китоби нашр этилди: номидан райҳон иси келади...
Баъзилар талабаларнинг пахта теримига чиқишини хушламайди. Аммо менга мақбул. Пахтазор – яхшию ёмонни, марду номардни, эгрию тўғрини ажратадиган синов майдони, ижтимоий ҳаёт парчаси, билимлар ва истеъдодлар чархланадиган рақобатгоҳ, кўнгиллар ўртага қўйиладиган дала дастурхони.
Менимча, ёшлар учун жамоат бўлиб яшаш тажрибаси зарур.
Биз Тилак Жўрани ўшанда кашф этганмиз, ўшанда яхши кўрганмиз: камтарин, хушфеъл, жўшқин ва дардли, умидли инсон.
Адабий муҳитни кузатсам, ўшанда далада баъзи ғирромлиги зоҳир бўлган айрим ёзувчилар кейинчалик сўз санъатига ҳам хиёнат қилдилар. Улар орасида отатурклик даъво қилувчи, ҳақиқат талабига чидамай, адабиётни бўҳтон воситасига айлантиришга уринувчи манфаъатпарастлар ҳам бор: ёзганлари ихтиро эмас, ифтиро; манзур эмас, манфур; нурли эмас, шўрли; санъат эмас, туҳмат...
Тилак Жўра Бухорои шарифга лойиқ хуш ахлоқи ва тоза шеърлари билан эсда қолди.
Кейинчалик Тилак Жўра таржима соҳасида илмий иш ёқлади, мажлис шавқли ўтди, у туркчадан ўгирган шеърларидан ўқиди. Ғайбулла Саломов домланинг қистовлари билан шоир олим ҳам бўлди.
Кечқурун Нажмиддин Комилов домланинг уйида замон зиёлиларининг суҳбати қизиди.
Бу Тилак Жўранинг бахтли-саодатли кунлари эди...
Ҳаёт ҳар бир қаламкашни яхшигина синовдан ўтказади.
Менимча, адабий ҳаёт ичида ҳеч ким Тилак Жўрадан номардлик кўрмади.
У яхшиликка мойил, ёмонликдан ҳазар қилувчи шахс эди.
Шоир дардманд бўлди. Шифохонада жон узди. Жасадини «Алгоритм»даги уйига келтирдик. У ердан Бухорога олиб кетилди.
Устозлари ва дўстлари қалбан мотам тутдилар.
Бу дунёда ич билан таш, дил билан тил, ижод билан ахлоқ бир хил бўлиши нодир бахт.
Бу дунёда ўзидан ёруғ хотира қолдириш нодир бахт...
Тилак Жўра азиз Ватани - Ўзбекистон истиқлолини кўрди, армонларим ушалди, деган умидда кетди.
Аллоҳ охиратини обод айласин.
2003 йил, декабрь.
УСТОЗ МИРЗО КЕНЖАБЕК
«ШЕЪРИЯТ ВА РУҲИЯТ» китобидан
@m_kenjabek
┈┈• ❀ 🌷☘️🌷 ❀ •┈┈•
АЛИШЕРБЕК...
КЎП ЙИҒЛАДИ...
Ҳаётда ўткир фаҳмлилик ва юмшоқ қалблилик намунаси бўлган нозик ва зарофатли ҳоллар учраб туради.
Ҳазрати Алишер Навоий султон Бадиъуззамон Мирзога (султон Ҳусайн Бойқаронинг ўғлига) сиёсатга доир кўп сирли гапларни айтиб юбордилар. Кейин сиёсатдан эҳтиёт бўлиб:
– Бу гапларни унутинг! — дедилар.
Бадиъуззамон Мирзо:
– Қайси гапларни? — деди.
Алишер Навоий унинг заковати ва зарофатидан таъсирланиб, кўп йиғладилар...
“Бобурнома”да бор...
“Алишербек бисёр мутаассир бўлиб, кўп йиғлади” дейилган.
“Бобрнома” асаридан парча:
"Бир кун Алишербек била (Бадиъузамон) Мирзонинг орасида бир суҳбате ўттиким, (Бадиъузамон) Мирзонинг тез фахмлиғиға ва Алишербекнинг риққати қалбиға долдур (қалби юмшоқлигига далилдир). Алишербек сиррии сўзларни (Бадиъзамон) Мирзоға гушаки қилиб (қулоғига шивирлаб) айтти. Дағи дедиким: «Бу сўзларни унутунг!» Мирзо филҳол айттиким: «Қайси сўзларни?»
Алишербек бисёр мутаассир бўлуб, кўп йиғлади".
Ҳазрат Навоийни йиғлатган сўз Бадиъуззамон Мирзонинг нозикфаҳмлилигидир. “Бу сўзларни унутинг!” деганда “Қайси сўзларни?” дейиши “Ўртамизда ҳеч қандай гап ўтгани йўқ, мен сиздан ҳеч нарсани эшитмаган бўлсам, нимани унутайин!” деган маънодаги зарофатли сўз эдики, Алишер Навоий бундан кўп таъсирланиб, мўл йиғладилар.
Мирзо Кенжабек.
("СЕВИМЛИ КИТОБ" асаридан.)
@m_kenjabek
┈┈• ❀ 🌷☘️🌷 ❀ •┈┈•
КЎП ЙИҒЛАДИ...
Ҳаётда ўткир фаҳмлилик ва юмшоқ қалблилик намунаси бўлган нозик ва зарофатли ҳоллар учраб туради.
Ҳазрати Алишер Навоий султон Бадиъуззамон Мирзога (султон Ҳусайн Бойқаронинг ўғлига) сиёсатга доир кўп сирли гапларни айтиб юбордилар. Кейин сиёсатдан эҳтиёт бўлиб:
– Бу гапларни унутинг! — дедилар.
Бадиъуззамон Мирзо:
– Қайси гапларни? — деди.
Алишер Навоий унинг заковати ва зарофатидан таъсирланиб, кўп йиғладилар...
“Бобурнома”да бор...
“Алишербек бисёр мутаассир бўлиб, кўп йиғлади” дейилган.
“Бобрнома” асаридан парча:
"Бир кун Алишербек била (Бадиъузамон) Мирзонинг орасида бир суҳбате ўттиким, (Бадиъузамон) Мирзонинг тез фахмлиғиға ва Алишербекнинг риққати қалбиға долдур (қалби юмшоқлигига далилдир). Алишербек сиррии сўзларни (Бадиъзамон) Мирзоға гушаки қилиб (қулоғига шивирлаб) айтти. Дағи дедиким: «Бу сўзларни унутунг!» Мирзо филҳол айттиким: «Қайси сўзларни?»
Алишербек бисёр мутаассир бўлуб, кўп йиғлади".
Ҳазрат Навоийни йиғлатган сўз Бадиъуззамон Мирзонинг нозикфаҳмлилигидир. “Бу сўзларни унутинг!” деганда “Қайси сўзларни?” дейиши “Ўртамизда ҳеч қандай гап ўтгани йўқ, мен сиздан ҳеч нарсани эшитмаган бўлсам, нимани унутайин!” деган маънодаги зарофатли сўз эдики, Алишер Навоий бундан кўп таъсирланиб, мўл йиғладилар.
Мирзо Кенжабек.
("СЕВИМЛИ КИТОБ" асаридан.)
@m_kenjabek
┈┈• ❀ 🌷☘️🌷 ❀ •┈┈•
****
Ассалому алайкум ва
раҳматуллоҳи ва барокотуҳ!
БУГУН:
Душанба.
Ҳижрий 1446 йил.
Зулқаъда ойининг 7-куни.
Милодий 2025 йил, 5-май.
@m_kenjabek
┈┈• ❀ 🌷☘️🌷 ❀ •┈┈•
Ассалому алайкум ва
раҳматуллоҳи ва барокотуҳ!
БУГУН:
Душанба.
Ҳижрий 1446 йил.
Зулқаъда ойининг 7-куни.
Милодий 2025 йил, 5-май.
@m_kenjabek
┈┈• ❀ 🌷☘️🌷 ❀ •┈┈•
* * *
Раббим! Не шоҳларни залил қилгансан,
Ҳазрат Иброҳимни халил қилгансан.
Қуёшнинг борлиги нуридан маълум,
Сен нурга сояни далил қилгансан!
Мирзо КЕНЖАБЕК
@m_kenjabek
┈┈• ❀ 🌷☘️🌷 ❀ •┈┈•
Раббим! Не шоҳларни залил қилгансан,
Ҳазрат Иброҳимни халил қилгансан.
Қуёшнинг борлиги нуридан маълум,
Сен нурга сояни далил қилгансан!
Мирзо КЕНЖАБЕК
@m_kenjabek
┈┈• ❀ 🌷☘️🌷 ❀ •┈┈•
****
САРВАР АЗИМОВ –
АДИБ, АРБОБ ВА ЭЛЧИ
Сарвар Азимовдек ижодкорлар ва зиёлиларнинг ғамхўрини ёд этиш, истеъдодли ташкилотчи, адиб ва арбоб фаолиятини холис баҳолаш виждонга мувофиқ ишлардан бўлгайдир.
Атоқли устоз Абдулла Орипов:
“Мен ҳам яшаяпман ўз замонимда,
Давримдан қайга ҳам тушардим йироқ?!” –
деганлар. Ўтмиш даври адиб ва арбобларини эслаганда уларнинг фаолиятини ўз замонаси нуқтаи назаридан баҳоласак, дуруст бўлади.
Сарвар Азимов ХХ аср ўзбек халқи тарихида алоҳида мавқега эга бўлган йирик шахсдир. Таржимаи ҳолини кузатсангиз, ижод соҳасидан кўра илм ва сиёсат соҳасида мавқедан мавқега ўсиб борганига шоҳид бўласиз. 1923 йилда туғилган, 23 ёшида Ўрта Осиё давлат университетини тугатган, 45 ёшида филология фанлари доктори, 50 ёшида Ўзбекистонда хизмат кўрсатган фан арбоби, 60 ёшида Ўзбекистон халқ ёзувчиси бўлган.
Энди ижтимоий-сиёсий фаолиятини кузатинг:
25 ёшидан 30 ёшигача Ўзбекистон Фанлар академияси Тил ва адабиёт институтида илмий ходим, тармоқ мудири, директор ўринбосари, 30–31 ёшида (икки йил) давлат идорасида фан ва маданият бўлими мудири, 34–35 ёшида (икки йил) Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмаси бошқаруви биринчи котиби, 35–36 ёшида (икки йил) Ўзбекистон маданият вазири, 36 ёшидан 46 ёшигача (ўн йил) Ўзбекистон Министрлар Совети раиси ўринбосари, айни вақтда, Ўзбекистон ташқи ишлар вазири, 46 ёшидан 51 ёшигача собиқ Шўро иттифоқининг Ливандаги фавқулодда ва мухтор элчиси, 51 ёшидан 57 ёшигача Шўро иттифоқининг Покистондаги фавқулодда ва мухтор элчиси, 57 ёшидан 62 ёшигача яна Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмаси бошқаруви биринчи котиби, 65–68 ёшларида яна Ўзбекистон Ташқи ишлар вазири.
Бу ўртада ижод билан ҳам шуғулланган: «Қонли сароб», «Юлдузлар жамоли», «Замон драмаси» деган пьесалар, «Камалак», «Икки дил — икки олам» каби қиссалар, яна ҳикоялар ва киносценарийлар ёзган.
Акаси, истеъдодли шоир Ҳамид Олимжон ижодини тадқиқ этиб, илмий мақолалар битган. 71 ёшида – 1994 йилнинг 3 ноябрида вафот этган.
Мана, бир инсоннинг умри манзараси.
Ҳозирги ва келажак авлод учун бу адиб ва жамоат арбоби ҳаётининг нима ибратли жиҳати бор?
Сарвар Азимов ҳар қайси мавқеда ўз вазифасини сидқидилдан бажаргани кузатилади.
Инсон ўз ишини яхши кўриши керак ва ўзига насиб этган хизматни чин дилдан бажариши керак. Сарвар оға ана шундай шахс эди.
Савар Азимов мард ва халқпарвар одам эди.
Камина Ўзбекистон халқ ёзувчиси Шуҳратнинг қамоқдаги ҳаётини ўз оғзидан ёзиб олганман ва беғараз котиб сифатида “Озод қалб” деган китоб тасниф этганман. Адибнинг қамоқдан қайтгандан кейинги даврда Сарвар Азимов раҳбарлиги (1957-1958) билан боғлиқ ажиб хотираси бор.
Ёзувчи Шуҳрат айтади:
“(1958 йил) сентябрь ўрталарида Ёзувчилар уюшмаси раиси Сарвар Азимов мени йўқлаб, одам жўнатди. Бордим. “Уюшмага ишга келинг”, – деди. “Кимнинг ўрнига?” – дедим. “Ҳеч кимнинг ўрнига эмас”, – деди. Дарров рози бўлдим. Бировнинг ўрнига бўлса, бормоқчи эмасдим. (Чунки биров ноҳақ равишда ишдан олинган бўлса, адиб унинг ўрнига ишга бориб қолишдан хижолат бўлган.) Шу пайт Анна Андреевна деган котиба аёл мени чақириб, ариза ёздириб олди. Раис: «16-сентябрдан ишга олинсин» деб имзо қўйди. Адабий маслаҳатчи бўлиб ишлай бошладим”.
Қамоқдан чиқиб келган бир кишини ишга олиш ҳар қайси даврда ҳам осон эмас.
Сарвар Азимов бу борада бошқа мардликлар ҳам кўрсатганини адиблар билишади.
(давоми бор)
УСТОЗ МИРЗО КЕНЖАБЕК
«ШЕЪРИЯТ ВА РУҲИЯТ» китобидан
@m_kenjabek
┈┈• ❀ 🌷☘️🌷 ❀ •┈┈•
САРВАР АЗИМОВ –
АДИБ, АРБОБ ВА ЭЛЧИ
Сарвар Азимовдек ижодкорлар ва зиёлиларнинг ғамхўрини ёд этиш, истеъдодли ташкилотчи, адиб ва арбоб фаолиятини холис баҳолаш виждонга мувофиқ ишлардан бўлгайдир.
Атоқли устоз Абдулла Орипов:
“Мен ҳам яшаяпман ўз замонимда,
Давримдан қайга ҳам тушардим йироқ?!” –
деганлар. Ўтмиш даври адиб ва арбобларини эслаганда уларнинг фаолиятини ўз замонаси нуқтаи назаридан баҳоласак, дуруст бўлади.
Сарвар Азимов ХХ аср ўзбек халқи тарихида алоҳида мавқега эга бўлган йирик шахсдир. Таржимаи ҳолини кузатсангиз, ижод соҳасидан кўра илм ва сиёсат соҳасида мавқедан мавқега ўсиб борганига шоҳид бўласиз. 1923 йилда туғилган, 23 ёшида Ўрта Осиё давлат университетини тугатган, 45 ёшида филология фанлари доктори, 50 ёшида Ўзбекистонда хизмат кўрсатган фан арбоби, 60 ёшида Ўзбекистон халқ ёзувчиси бўлган.
Энди ижтимоий-сиёсий фаолиятини кузатинг:
25 ёшидан 30 ёшигача Ўзбекистон Фанлар академияси Тил ва адабиёт институтида илмий ходим, тармоқ мудири, директор ўринбосари, 30–31 ёшида (икки йил) давлат идорасида фан ва маданият бўлими мудири, 34–35 ёшида (икки йил) Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмаси бошқаруви биринчи котиби, 35–36 ёшида (икки йил) Ўзбекистон маданият вазири, 36 ёшидан 46 ёшигача (ўн йил) Ўзбекистон Министрлар Совети раиси ўринбосари, айни вақтда, Ўзбекистон ташқи ишлар вазири, 46 ёшидан 51 ёшигача собиқ Шўро иттифоқининг Ливандаги фавқулодда ва мухтор элчиси, 51 ёшидан 57 ёшигача Шўро иттифоқининг Покистондаги фавқулодда ва мухтор элчиси, 57 ёшидан 62 ёшигача яна Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмаси бошқаруви биринчи котиби, 65–68 ёшларида яна Ўзбекистон Ташқи ишлар вазири.
Бу ўртада ижод билан ҳам шуғулланган: «Қонли сароб», «Юлдузлар жамоли», «Замон драмаси» деган пьесалар, «Камалак», «Икки дил — икки олам» каби қиссалар, яна ҳикоялар ва киносценарийлар ёзган.
Акаси, истеъдодли шоир Ҳамид Олимжон ижодини тадқиқ этиб, илмий мақолалар битган. 71 ёшида – 1994 йилнинг 3 ноябрида вафот этган.
Мана, бир инсоннинг умри манзараси.
Ҳозирги ва келажак авлод учун бу адиб ва жамоат арбоби ҳаётининг нима ибратли жиҳати бор?
Сарвар Азимов ҳар қайси мавқеда ўз вазифасини сидқидилдан бажаргани кузатилади.
Инсон ўз ишини яхши кўриши керак ва ўзига насиб этган хизматни чин дилдан бажариши керак. Сарвар оға ана шундай шахс эди.
Савар Азимов мард ва халқпарвар одам эди.
Камина Ўзбекистон халқ ёзувчиси Шуҳратнинг қамоқдаги ҳаётини ўз оғзидан ёзиб олганман ва беғараз котиб сифатида “Озод қалб” деган китоб тасниф этганман. Адибнинг қамоқдан қайтгандан кейинги даврда Сарвар Азимов раҳбарлиги (1957-1958) билан боғлиқ ажиб хотираси бор.
Ёзувчи Шуҳрат айтади:
“(1958 йил) сентябрь ўрталарида Ёзувчилар уюшмаси раиси Сарвар Азимов мени йўқлаб, одам жўнатди. Бордим. “Уюшмага ишга келинг”, – деди. “Кимнинг ўрнига?” – дедим. “Ҳеч кимнинг ўрнига эмас”, – деди. Дарров рози бўлдим. Бировнинг ўрнига бўлса, бормоқчи эмасдим. (Чунки биров ноҳақ равишда ишдан олинган бўлса, адиб унинг ўрнига ишга бориб қолишдан хижолат бўлган.) Шу пайт Анна Андреевна деган котиба аёл мени чақириб, ариза ёздириб олди. Раис: «16-сентябрдан ишга олинсин» деб имзо қўйди. Адабий маслаҳатчи бўлиб ишлай бошладим”.
Қамоқдан чиқиб келган бир кишини ишга олиш ҳар қайси даврда ҳам осон эмас.
Сарвар Азимов бу борада бошқа мардликлар ҳам кўрсатганини адиблар билишади.
(давоми бор)
УСТОЗ МИРЗО КЕНЖАБЕК
«ШЕЪРИЯТ ВА РУҲИЯТ» китобидан
@m_kenjabek
┈┈• ❀ 🌷☘️🌷 ❀ •┈┈•
****
Суратда:
Шайх Дўстмуҳаммад домла Шўрчагий ҳазратлари, Олтинсой тумани собиқ бош имом хатиби Абдуррашид домла, Устоз Мирзо Кенжабек, Устоз Сайфиддин Сайфуллоҳ, Алишер Назар.
2010 йил, 26 май.
@m_kenjabek
┈┈• ❀ 🌷☘️🌷 ❀ •┈┈•
Суратда:
Шайх Дўстмуҳаммад домла Шўрчагий ҳазратлари, Олтинсой тумани собиқ бош имом хатиби Абдуррашид домла, Устоз Мирзо Кенжабек, Устоз Сайфиддин Сайфуллоҳ, Алишер Назар.
2010 йил, 26 май.
@m_kenjabek
┈┈• ❀ 🌷☘️🌷 ❀ •┈┈•
Forwarded from Hilol Nashr
Марҳамат, навбатдаги илм мажлисига ташриф буюринг!
@hilolnashr
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
Forwarded from RUH ANATOMIYASI
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
****
Ассалому алайкум ва
раҳматуллоҳи ва барокотуҳ!
БУГУН:
Сешанба.
Ҳижрий 1446 йил.
Зулқаъда ойининг 8-куни.
Милодий 2025 йил, 6-май.
@m_kenjabek
┈┈• ❀ 🌷☘️🌷 ❀ •┈┈•
Ассалому алайкум ва
раҳматуллоҳи ва барокотуҳ!
БУГУН:
Сешанба.
Ҳижрий 1446 йил.
Зулқаъда ойининг 8-куни.
Милодий 2025 йил, 6-май.
@m_kenjabek
┈┈• ❀ 🌷☘️🌷 ❀ •┈┈•
****
ҲАЗРАТИ ШАЙХ МАНСУР ИБН АММОР
қуддиса сирруҳу зикри
****
Бир куни бир бозургон айшу ишрат дастурхонини ёзиб, фисқу фасод билан машғул эди. У қулини қўлига тўрт танга берди:
- Бозордан ул-бул келтир, - деди.
Қул бозорга бораётиб, Мансур Аммор ҳазратларининг мажлисига дуч келди.
У бу мажлисни авло кўрди.
Шайх Мансур айтдилар:
- Кимки тўрт танга берса, биз унга тўрт дуо қилгаймизки,
тўрт тилаги Ҳақ даргоҳида қабул бўлгай.
Қул дарҳол тўрт тангани бериб:
- Ё Шайх ҳазратлари! Ушбу дуоларни менга қила қолинг, - деди.
Мансур ибн Аммор ҳазратлари қулни дуога очдилар:
Биринчи - Аллоҳ сени кулликдан озод килсин!
Иккинчи – хожангга тавба насиб қилсин!
Учинчи - бу тўрт танганинг эвази берсин!
Тўртинчи - сени, мени ва ушбу мажлис аҳлини Аллох таоло рахмат ва мағфират айласин!
Қул изига қайтиб, хожасининг ёнига келди. Аҳволни тушунтирди.
Хожаси кўп мутаассир бўлди:
- Аллоҳ таоло шоҳид бўлсин сени озод этдим ва мен ҳам тавба қилдим! Сенга тўрт танга ўрнига тўрт юз танга бераман. Бу ёғи менинг қўлимда эмас, Ҳақ таолонинг қудрати қўлидадир! - деди.
Ўша кеча хожа бир туш кўрди, Ҳотифдан овоз эшитди:
«Сен қуллигинг билан қўлингдан келганини қилдинг, Мен Подшоҳлигим билан нечун қўлимдагини қилмайин! Сени, қулингни ва Мансурнинг ўша мажлисида ҳозир бўлган жамоатни барчасини ёрлақадим ва раҳмат айладим!»
Шайх Фаридуддин Аттор ҳазратларининг
"Тазкират ул-авлиё"асаридан.
Форс тилидан Устоз Мирзо Кенжабек таржимаси.
@m_kenjabek
┈┈• ❀ 🌷☘️🌷 ❀ •┈┈•
ҲАЗРАТИ ШАЙХ МАНСУР ИБН АММОР
қуддиса сирруҳу зикри
****
Бир куни бир бозургон айшу ишрат дастурхонини ёзиб, фисқу фасод билан машғул эди. У қулини қўлига тўрт танга берди:
- Бозордан ул-бул келтир, - деди.
Қул бозорга бораётиб, Мансур Аммор ҳазратларининг мажлисига дуч келди.
У бу мажлисни авло кўрди.
Шайх Мансур айтдилар:
- Кимки тўрт танга берса, биз унга тўрт дуо қилгаймизки,
тўрт тилаги Ҳақ даргоҳида қабул бўлгай.
Қул дарҳол тўрт тангани бериб:
- Ё Шайх ҳазратлари! Ушбу дуоларни менга қила қолинг, - деди.
Мансур ибн Аммор ҳазратлари қулни дуога очдилар:
Биринчи - Аллоҳ сени кулликдан озод килсин!
Иккинчи – хожангга тавба насиб қилсин!
Учинчи - бу тўрт танганинг эвази берсин!
Тўртинчи - сени, мени ва ушбу мажлис аҳлини Аллох таоло рахмат ва мағфират айласин!
Қул изига қайтиб, хожасининг ёнига келди. Аҳволни тушунтирди.
Хожаси кўп мутаассир бўлди:
- Аллоҳ таоло шоҳид бўлсин сени озод этдим ва мен ҳам тавба қилдим! Сенга тўрт танга ўрнига тўрт юз танга бераман. Бу ёғи менинг қўлимда эмас, Ҳақ таолонинг қудрати қўлидадир! - деди.
Ўша кеча хожа бир туш кўрди, Ҳотифдан овоз эшитди:
«Сен қуллигинг билан қўлингдан келганини қилдинг, Мен Подшоҳлигим билан нечун қўлимдагини қилмайин! Сени, қулингни ва Мансурнинг ўша мажлисида ҳозир бўлган жамоатни барчасини ёрлақадим ва раҳмат айладим!»
Шайх Фаридуддин Аттор ҳазратларининг
"Тазкират ул-авлиё"асаридан.
Форс тилидан Устоз Мирзо Кенжабек таржимаси.
@m_kenjabek
┈┈• ❀ 🌷☘️🌷 ❀ •┈┈•
Forwarded from Muhammadbobur Moʻmin
****
Раббим! Бу дунёда эллар хилма-хил,
Ранглар хилма-хилдир, тиллар хилма-хил.
Ҳар хилқат қудратинг аломатидир,
Бундан ажаброғи – диллар хилма-хил!
Мирзо КЕНЖАБЕК
@m_kenjabek
┈┈• ❀ 🌷☘️🌷 ❀ •┈┈•
Раббим! Бу дунёда эллар хилма-хил,
Ранглар хилма-хилдир, тиллар хилма-хил.
Ҳар хилқат қудратинг аломатидир,
Бундан ажаброғи – диллар хилма-хил!
Мирзо КЕНЖАБЕК
@m_kenjabek
┈┈• ❀ 🌷☘️🌷 ❀ •┈┈•
САРВАР АЗИМОВ –
АДИБ, АРБОБ ВА ЭЛЧИ
(давоми)
Истибдод қатағонига учраган бир қанча ўзбек адиблари қатори Абдулла Қодирийнинг ҳам номи оқланганидан кейин “Ўтган кунлар”, “Меҳробдан чаён” асарлари Сарвар Азимов таҳрири остида нашр этилди.
Ошкоралик ва истиқлол даврлари келгач, унинг таҳририни танқид қилувчилар топилиб қолди. Ҳолбуки, муҳаррир шу асарлар халққа етсин деб баъзи жойларини бир оз қисқартирган, кўҳна нутқини бир оз соддалаштирган, шу билан Абдулла Қодирийга тақалган сиёсий айблар ноўрин эканини исботламоқчи бўлган.
Абдулла Қодирий асарларини ўз миллатига етказиш танқидга лойиқ иш эмас, балки ўз даврига нисбатан жасорат ва матонат намунаси эди деб баҳоланса, виждонга мувофиқ иш бўлади.
Ўшанда Сарвар Азимов оғир масъулиятни ўз зиммасига олганини тушуниш керак.
* * *
Истибдод, мустамлака салтанатининг даври ўтди.
Йиллар давомида халқимизга етган маънавий ва моддий талофатлар, босқин ва тажовузлар тарихларда битилган. У даврнинг қайтишини ҳеч бир соғлом ватандошимиз орзу қилмайди.
Лекин ўз халқимиздан етишган нодир шахсларни қадрлаш маъносида айтиш мумкинки, собиқ шўро иттифоқи катта ва қудратли мамлакат эди. Ўзбек фарзанди, Ўзбекистон ўғлони Сарвар Азимовнинг кўп йиллар ана шу улкан давлатнинг Ливан ва Покистондаги фавқулодда ва мухтор элчиси бўлиб хизмат қилгани, дипломатик соҳада маршал бўлгани тарихлар давомида эсланадиган муҳим ҳодисадир.
Ифтихорга лойиқ маълумотларга кўра, (1965 йил) Сарвар Азимов жаҳон минбарида – Бирлашган миллатлар ташкилоти Ассамблеясида “Жаҳонда тинчликни барқарорлаштириш” мавзуйида нутқ сўзлаган биринчи ўзбек фарзандидир.
Бу воқеа шарафига ўзбек шоирлари, жумладан, Рамз Бобожон (“Нутқ”) ва Туроб Тўла шеърлар ёзганлар.
Яна бир оламшумул маълумот: 1966 йилнинг январида Тошкентда Ҳиндистон ва Покистон давлат раҳбарлари томонидан имзоланган ва икки мамлакатнинг ярашув дастури бўлган Тошкент декларацияси деган тарихий ҳужжатни эслаганда Сарвар Азимов номини ҳам тилга олиш мумкин.
Тарихдан маълумки, ХХ асрнинг иккинчи ярмида Ҳиндистон билан Покистон мамлакатлари орасида кўп йиллик кескин зиддиятлар ҳукм сурди.
1965 йил сентябрида икки мамлакат ўртасида Кашмир масаласида қуролли тўқнашув бўлиб ўтганди.
1966 йилнинг 4–10 январида Тошкентда Покистон президенти Муҳаммад Айюбхон билан Ҳиндистон Бош вазири Лаъл Баҳодур Шастри учрашдилар.
Бу мулоқотга бош бўлиб собиқ иттифоқнинг сиёсий арбоблари (Косигин, Громико) Тошкентга келишган.
Ана шу учрашувда ҳар икки мамлакат томонидан Тошкент декларацияси (1966) номли тарихий ҳужжат имзоланди ва бу ҳужжат икки мамлакат ўртасидаги низоларнинг тинч йўл билан ҳал қилинишига асос бўлди.
Бу даврда, (1959–1969 йиллар) Ўзбекистон ташқи ишлар вазири бўлиши билан бирга Вазирлар кенгаши раиси ўринбосари ҳисобланган Сарвар Азимов мазкур тарихий воқеаларда фаол иштирок этгани ўз-ўзидан маълумдир.
Адабиёт муайян халқ ва миллат руҳий-маънавий ҳаётининг бир қисмидир.
Шунинг учун адабиёт дарслигини тузиш осон нарса эмас, деб ўйлайман. Одатда, адабиёт дарсликлари давр, тузум мафкурасидан холи бўлмайди.
Сарвар Азимов адабиётшунос (Ҳамзашунос) олим Юсуф Султон билан бирга битирувчи синфлар учун Ватан адабиёти дарслигини тузган муаллифлардандир.
У киши шўро мустамлакаси даврида (1987 йил) Ўзбекистон компартияси марказий қўмитасини, хусусан, марказқўм котибининг адолатсиз ва ножўя ишларини Ёзувчилар уюшмаси мажлисида ошкор танқид қилган шахсдир. У киши ҳамма ишлардан четлатиб қўйилганда ҳам Москвада тузилган Осиё ва Африка халқлари тинчлик ҳаракатининг раиси бўлиб турган эди.
(давоми бор)
@m_kenjabek
┈┈• ❀ 🌷☘️🌷 ❀ •┈┈•
АДИБ, АРБОБ ВА ЭЛЧИ
(давоми)
Истибдод қатағонига учраган бир қанча ўзбек адиблари қатори Абдулла Қодирийнинг ҳам номи оқланганидан кейин “Ўтган кунлар”, “Меҳробдан чаён” асарлари Сарвар Азимов таҳрири остида нашр этилди.
Ошкоралик ва истиқлол даврлари келгач, унинг таҳририни танқид қилувчилар топилиб қолди. Ҳолбуки, муҳаррир шу асарлар халққа етсин деб баъзи жойларини бир оз қисқартирган, кўҳна нутқини бир оз соддалаштирган, шу билан Абдулла Қодирийга тақалган сиёсий айблар ноўрин эканини исботламоқчи бўлган.
Абдулла Қодирий асарларини ўз миллатига етказиш танқидга лойиқ иш эмас, балки ўз даврига нисбатан жасорат ва матонат намунаси эди деб баҳоланса, виждонга мувофиқ иш бўлади.
Ўшанда Сарвар Азимов оғир масъулиятни ўз зиммасига олганини тушуниш керак.
* * *
Истибдод, мустамлака салтанатининг даври ўтди.
Йиллар давомида халқимизга етган маънавий ва моддий талофатлар, босқин ва тажовузлар тарихларда битилган. У даврнинг қайтишини ҳеч бир соғлом ватандошимиз орзу қилмайди.
Лекин ўз халқимиздан етишган нодир шахсларни қадрлаш маъносида айтиш мумкинки, собиқ шўро иттифоқи катта ва қудратли мамлакат эди. Ўзбек фарзанди, Ўзбекистон ўғлони Сарвар Азимовнинг кўп йиллар ана шу улкан давлатнинг Ливан ва Покистондаги фавқулодда ва мухтор элчиси бўлиб хизмат қилгани, дипломатик соҳада маршал бўлгани тарихлар давомида эсланадиган муҳим ҳодисадир.
Ифтихорга лойиқ маълумотларга кўра, (1965 йил) Сарвар Азимов жаҳон минбарида – Бирлашган миллатлар ташкилоти Ассамблеясида “Жаҳонда тинчликни барқарорлаштириш” мавзуйида нутқ сўзлаган биринчи ўзбек фарзандидир.
Бу воқеа шарафига ўзбек шоирлари, жумладан, Рамз Бобожон (“Нутқ”) ва Туроб Тўла шеърлар ёзганлар.
Яна бир оламшумул маълумот: 1966 йилнинг январида Тошкентда Ҳиндистон ва Покистон давлат раҳбарлари томонидан имзоланган ва икки мамлакатнинг ярашув дастури бўлган Тошкент декларацияси деган тарихий ҳужжатни эслаганда Сарвар Азимов номини ҳам тилга олиш мумкин.
Тарихдан маълумки, ХХ асрнинг иккинчи ярмида Ҳиндистон билан Покистон мамлакатлари орасида кўп йиллик кескин зиддиятлар ҳукм сурди.
1965 йил сентябрида икки мамлакат ўртасида Кашмир масаласида қуролли тўқнашув бўлиб ўтганди.
1966 йилнинг 4–10 январида Тошкентда Покистон президенти Муҳаммад Айюбхон билан Ҳиндистон Бош вазири Лаъл Баҳодур Шастри учрашдилар.
Бу мулоқотга бош бўлиб собиқ иттифоқнинг сиёсий арбоблари (Косигин, Громико) Тошкентга келишган.
Ана шу учрашувда ҳар икки мамлакат томонидан Тошкент декларацияси (1966) номли тарихий ҳужжат имзоланди ва бу ҳужжат икки мамлакат ўртасидаги низоларнинг тинч йўл билан ҳал қилинишига асос бўлди.
Бу даврда, (1959–1969 йиллар) Ўзбекистон ташқи ишлар вазири бўлиши билан бирга Вазирлар кенгаши раиси ўринбосари ҳисобланган Сарвар Азимов мазкур тарихий воқеаларда фаол иштирок этгани ўз-ўзидан маълумдир.
Адабиёт муайян халқ ва миллат руҳий-маънавий ҳаётининг бир қисмидир.
Шунинг учун адабиёт дарслигини тузиш осон нарса эмас, деб ўйлайман. Одатда, адабиёт дарсликлари давр, тузум мафкурасидан холи бўлмайди.
Сарвар Азимов адабиётшунос (Ҳамзашунос) олим Юсуф Султон билан бирга битирувчи синфлар учун Ватан адабиёти дарслигини тузган муаллифлардандир.
У киши шўро мустамлакаси даврида (1987 йил) Ўзбекистон компартияси марказий қўмитасини, хусусан, марказқўм котибининг адолатсиз ва ножўя ишларини Ёзувчилар уюшмаси мажлисида ошкор танқид қилган шахсдир. У киши ҳамма ишлардан четлатиб қўйилганда ҳам Москвада тузилган Осиё ва Африка халқлари тинчлик ҳаракатининг раиси бўлиб турган эди.
(давоми бор)
@m_kenjabek
┈┈• ❀ 🌷☘️🌷 ❀ •┈┈•
✨ «Маснавийхонлик дарслари»нинг 31-суҳбатига марҳамат
❤️ Мавлоно Жалолиддин Румий ҳазратларининг «Маснавийи маънавий» асарини тушунишга ва ҳаётимизга татбиқ этишга қаратилган «Маснавийхонлик дарслари» суҳбатининг 31 дарси 6 майда бўлиб ўтади.
✔️ Суҳбатга Рустамжон домла Раҳматуллоҳзода ва Мирзо Кенжабек устоз ташриф буюрадилар.
Марҳамат, навбатдаги илм мажлисига ташриф буюринг! 😊
📆 6 май, 14:00
📍 «Hilol Nashr» нашриёти
@hilolnashr
❤️ Мавлоно Жалолиддин Румий ҳазратларининг «Маснавийи маънавий» асарини тушунишга ва ҳаётимизга татбиқ этишга қаратилган «Маснавийхонлик дарслари» суҳбатининг 31 дарси 6 майда бўлиб ўтади.
✔️ Суҳбатга Рустамжон домла Раҳматуллоҳзода ва Мирзо Кенжабек устоз ташриф буюрадилар.
Марҳамат, навбатдаги илм мажлисига ташриф буюринг! 😊
📆 6 май, 14:00
📍 «Hilol Nashr» нашриёти
@hilolnashr
Қадрли дўстлар! "Маснавийи маънавий" асарининг муҳиблари!
МАСНАВИЙХОНЛИК дарсларининг 2025 йил, 6-май, сешанба (ҳижрий 1446 йил, 8-зулқаъда) кунги суҳбатида Анушервони Одил номи ўрнига хатоан Хорун ар-Рашид деб айтган эканман.
Севикли Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам: "Одил подшоҳ замонида туғилдим" деганлар ва Анушервони Одилни назарда тутганлар.
Хатоим учун дўстлардан кечирим сўраб, Анушервони Одил деб тузатиб қабул қилишларини сўрайман.
Эҳтиром ила, фақиру ҳақир
Мирзо Кенжабек.
06.05.2025.
@m_kenjabek
┈┈• ❀ 🌷☘️🌷 ❀ •┈┈•
МАСНАВИЙХОНЛИК дарсларининг 2025 йил, 6-май, сешанба (ҳижрий 1446 йил, 8-зулқаъда) кунги суҳбатида Анушервони Одил номи ўрнига хатоан Хорун ар-Рашид деб айтган эканман.
Севикли Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам: "Одил подшоҳ замонида туғилдим" деганлар ва Анушервони Одилни назарда тутганлар.
Хатоим учун дўстлардан кечирим сўраб, Анушервони Одил деб тузатиб қабул қилишларини сўрайман.
Эҳтиром ила, фақиру ҳақир
Мирзо Кенжабек.
06.05.2025.
@m_kenjabek
┈┈• ❀ 🌷☘️🌷 ❀ •┈┈•
****
Ассалому алайкум ва
раҳматуллоҳи ва барокотуҳ!
БУГУН:
Чоршанба.
Ҳижрий 1446 йил.
Зулқаъда ойининг 9-куни.
Милодий 2025 йил, 7-май.
@m_kenjabek
┈┈• ❀ 🌷☘️🌷 ❀ •┈┈•
Ассалому алайкум ва
раҳматуллоҳи ва барокотуҳ!
БУГУН:
Чоршанба.
Ҳижрий 1446 йил.
Зулқаъда ойининг 9-куни.
Милодий 2025 йил, 7-май.
@m_kenjabek
┈┈• ❀ 🌷☘️🌷 ❀ •┈┈•
* * *
Раббим! Ҳар нарсага тўлов бор, филҳол,
Сенинг неъматларинг текин ва ҳалол.
Қуёш ва ҳавога тўлов бўлсайди,
Инсонда яшашга қолмасди мажол.
Мирзо КЕНЖАБЕК
@m_kenjabek
┈┈• ❀ 🌷☘️🌷 ❀ •┈┈•
Раббим! Ҳар нарсага тўлов бор, филҳол,
Сенинг неъматларинг текин ва ҳалол.
Қуёш ва ҳавога тўлов бўлсайди,
Инсонда яшашга қолмасди мажол.
Мирзо КЕНЖАБЕК
@m_kenjabek
┈┈• ❀ 🌷☘️🌷 ❀ •┈┈•
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
****
Ёшлик ва мажозий муҳаббат лирикаси
* * *
Исмат Хушев:
"МИРЗО КЕНЖАБЕКНИНГ БУЮК ШЕЪРИ... БУГУН ТОПДИМ..."
03.05.2025.
@m_kenjabek
┈┈• ❀ 🌷☘️🌷 ❀ •┈┈•
Ёшлик ва мажозий муҳаббат лирикаси
* * *
Исмат Хушев:
"МИРЗО КЕНЖАБЕКНИНГ БУЮК ШЕЪРИ... БУГУН ТОПДИМ..."
03.05.2025.
@m_kenjabek
┈┈• ❀ 🌷☘️🌷 ❀ •┈┈•
****
Ассалому алайкум ва
раҳматуллоҳи ва барокотуҳ!
БУГУН:
Пайшанба.
Ҳижрий 1446 йил.
Зулқаъда ойининг 10-куни.
Милодий 2025 йил, 8-май.
@m_kenjabek
┈┈• ❀ 🌷☘️🌷 ❀ •┈┈•
Ассалому алайкум ва
раҳматуллоҳи ва барокотуҳ!
БУГУН:
Пайшанба.
Ҳижрий 1446 йил.
Зулқаъда ойининг 10-куни.
Милодий 2025 йил, 8-май.
@m_kenjabek
┈┈• ❀ 🌷☘️🌷 ❀ •┈┈•
****
Аслий дўсту ёрлар келсин биз томон,
Ғамгинлар, беморлар келсин биз томон.
Давлати борларни тўрга ўтқазинг,
Фақат қалби борлар келсин биз томон!..
Мирзо КЕНЖАБЕК
@m_kenjabek
┈┈• ❀ 🌷☘️🌷 ❀ •┈┈•
Аслий дўсту ёрлар келсин биз томон,
Ғамгинлар, беморлар келсин биз томон.
Давлати борларни тўрга ўтқазинг,
Фақат қалби борлар келсин биз томон!..
Мирзо КЕНЖАБЕК
@m_kenjabek
┈┈• ❀ 🌷☘️🌷 ❀ •┈┈•
****
ВАТАН ВА ОЗОДЛИК ФАРЗАНДИ
Ўзбекистон халқ ёзувчиси Шукур Холмирзаев
ҳақида хотиралар
****
НИСБИЙ ТАЪРИФЛАР
Шукур Холмирзаев ҳақида: «Ўзбек адабиётида Абдулла Қаҳҳордан кейин ҳикоя жанри имкониятларини бир поғона кўтариб қўйди», деган таъриф юради.
Бу иқрор ва улуғлаш менга камситиш бўлиб туюлади.
Менимча, бу фикр икки адиб ижодини ҳам теран билмасликдан туғилган.
Шукур Холмирзаев ҳикоя бобида ўз мустақил мактабига эга бўлган беназир адибдир.
Бу мактаб янги асрларга ҳам татиса керак.
Шукур Холмирзаев ижодининг юксаклиги унинг мавзулари, фалсафаси, замонавийлиги, ғоялари ва хос санъати билан белгиланади.
У даврлар мафкурасига ўзини «боғлаб бермади». У қўлидан келганча занжирларни узган адибдир.
Зотан, Шукур ака васиятномасида:
«Менинг асарларим, хусусан, ҳикояларим, ўзбек адабиётида янги босқичдир; бунинг изоҳини билгичлардан ҳам сўраш лозим», деб бежиз айтмаган.
У ўз халқини маҳдудликда айблаш ва «калтаклаш» йўлини тутмади, унинг улуғ имкониятларини эслатиш, кимлигини ўзига англатиш, ўзлигини танитиш, уни уйғотиш, курашларга ва озодликка ҳозирлаш йўлини тутди.
«Ўзбек халқининг ярим асрлик ҳаёти Шукур Холмирзаев ижодида акс этган», деган таъриф ҳам нисбий.
Унинг биттагина ҳикоясида баъзан бир аср «тарихи» акс этади.
«Ҳукумат» деган ҳикоясини ўқинг, бир аср фожеасини томоша қилинг. Бир тузум ва жамият ҳалокатини кўринг.
«Устоз» деган ҳикояда давр мафкураси қули бўлган, устоз қиёфасидаги жаллод сиймоси чизиб берилган.
«Табассум» ҳикоясида Мўминнинг кўкрагини безаган шўро орден-медаллари фақатгина ўз халқига, ўз ватанига хиёнати ва сотқинлиги учун эканлиги тагдан очилган.
****
Шукур ака устоз Абдулла Ориповни олдида ҳам, ортида ҳам «Абдуллажон» деб гапирар, эътироф ва ҳурмати улуғ эди. Эркин Воҳидни юксак эҳтиром билан тилга оларди. Рауф Парфини сўз санъаткори деб биларди. Иброҳим Ҳаққулнинг суҳбатини жуда хушлар эди, соатлаб гаплашиб ўтирарди. Усмон Азимни суюб, ардоқлаб гапирарди. Сирожиддин Саййидни яхши кўрарди.
Кейинги авлод ёзувчиларига ажиб, аниқ-тиниқ таърифлар берарди. Баъзиларнинг мавзуси яхши бўлиб, маҳорати сустлигини, баъзиларнинг ёзгани яхши бўлиб, сарлавҳалари жойига тушмаганини, баъзиларнинг жумлалари «ғиштдек» қаланиб, бир саҳифада бирорта хатбошиси йўқлигини айтарди.
Ўз ватани тарихини билмаган, унга қизиқмаган, муҳим тарихий мавзуларини четлаб ўтган ёзувчиларни танқид қиларди.
Сўз санъатида масхарабозликни ёқтирмас эди.
Ҳатто, Толстой тилидан: «Тавба, санъат асари ҳаётни масхара қилса, яхшимиш», – деган эди («Танҳолик»).
* * *
Шукур Холмирзаев ижоди асосан истиқлол даврида расман қадрланди: 1991 йилда Ўзбекистон халқ ёзувчиси унвони, 2000 йилда «Меҳнат шуҳрати» ордени берилди.
(давоми бор)
УСТОЗ МИРЗО КЕНЖАБЕК
«ШЕЪРИЯТ ВА РУҲИЯТ» китобидан
@m_kenjabek
┈┈• ❀ 🌷☘️🌷 ❀ •┈┈•
ВАТАН ВА ОЗОДЛИК ФАРЗАНДИ
Ўзбекистон халқ ёзувчиси Шукур Холмирзаев
ҳақида хотиралар
****
НИСБИЙ ТАЪРИФЛАР
Шукур Холмирзаев ҳақида: «Ўзбек адабиётида Абдулла Қаҳҳордан кейин ҳикоя жанри имкониятларини бир поғона кўтариб қўйди», деган таъриф юради.
Бу иқрор ва улуғлаш менга камситиш бўлиб туюлади.
Менимча, бу фикр икки адиб ижодини ҳам теран билмасликдан туғилган.
Шукур Холмирзаев ҳикоя бобида ўз мустақил мактабига эга бўлган беназир адибдир.
Бу мактаб янги асрларга ҳам татиса керак.
Шукур Холмирзаев ижодининг юксаклиги унинг мавзулари, фалсафаси, замонавийлиги, ғоялари ва хос санъати билан белгиланади.
У даврлар мафкурасига ўзини «боғлаб бермади». У қўлидан келганча занжирларни узган адибдир.
Зотан, Шукур ака васиятномасида:
«Менинг асарларим, хусусан, ҳикояларим, ўзбек адабиётида янги босқичдир; бунинг изоҳини билгичлардан ҳам сўраш лозим», деб бежиз айтмаган.
У ўз халқини маҳдудликда айблаш ва «калтаклаш» йўлини тутмади, унинг улуғ имкониятларини эслатиш, кимлигини ўзига англатиш, ўзлигини танитиш, уни уйғотиш, курашларга ва озодликка ҳозирлаш йўлини тутди.
«Ўзбек халқининг ярим асрлик ҳаёти Шукур Холмирзаев ижодида акс этган», деган таъриф ҳам нисбий.
Унинг биттагина ҳикоясида баъзан бир аср «тарихи» акс этади.
«Ҳукумат» деган ҳикоясини ўқинг, бир аср фожеасини томоша қилинг. Бир тузум ва жамият ҳалокатини кўринг.
«Устоз» деган ҳикояда давр мафкураси қули бўлган, устоз қиёфасидаги жаллод сиймоси чизиб берилган.
«Табассум» ҳикоясида Мўминнинг кўкрагини безаган шўро орден-медаллари фақатгина ўз халқига, ўз ватанига хиёнати ва сотқинлиги учун эканлиги тагдан очилган.
****
Шукур ака устоз Абдулла Ориповни олдида ҳам, ортида ҳам «Абдуллажон» деб гапирар, эътироф ва ҳурмати улуғ эди. Эркин Воҳидни юксак эҳтиром билан тилга оларди. Рауф Парфини сўз санъаткори деб биларди. Иброҳим Ҳаққулнинг суҳбатини жуда хушлар эди, соатлаб гаплашиб ўтирарди. Усмон Азимни суюб, ардоқлаб гапирарди. Сирожиддин Саййидни яхши кўрарди.
Кейинги авлод ёзувчиларига ажиб, аниқ-тиниқ таърифлар берарди. Баъзиларнинг мавзуси яхши бўлиб, маҳорати сустлигини, баъзиларнинг ёзгани яхши бўлиб, сарлавҳалари жойига тушмаганини, баъзиларнинг жумлалари «ғиштдек» қаланиб, бир саҳифада бирорта хатбошиси йўқлигини айтарди.
Ўз ватани тарихини билмаган, унга қизиқмаган, муҳим тарихий мавзуларини четлаб ўтган ёзувчиларни танқид қиларди.
Сўз санъатида масхарабозликни ёқтирмас эди.
Ҳатто, Толстой тилидан: «Тавба, санъат асари ҳаётни масхара қилса, яхшимиш», – деган эди («Танҳолик»).
* * *
Шукур Холмирзаев ижоди асосан истиқлол даврида расман қадрланди: 1991 йилда Ўзбекистон халқ ёзувчиси унвони, 2000 йилда «Меҳнат шуҳрати» ордени берилди.
(давоми бор)
УСТОЗ МИРЗО КЕНЖАБЕК
«ШЕЪРИЯТ ВА РУҲИЯТ» китобидан
@m_kenjabek
┈┈• ❀ 🌷☘️🌷 ❀ •┈┈•