تیز فهمی، دور بینی، دلبری، رامش گری

راست طبعی، غمگساری، مونسی، دلداده‌ای...


#نظامی_گنجوی

بیا ساقی ، آن آبِ آتش‌خیال ،

درافکن ، بِدان کَهرُباگون‌سفال ،




گوارنده‌آبی ، کزین تیره‌خاک ،

بِدو ، شاید اندوه را ،، شُست پاک ،




#نظامی

شبی روشن از روز و ، رخشنده‌تر ،

مَهی ،، زآفتابی درفشنده‌تر ،




ز سرسبزیِ گنبدِ تابناک ،

زمرّد شده ، لوحِ طفلانِ خاک ،





ستاره ، بر آن لوحِ زیبا ،، ز سیم ،

نوشته بَسی حرف ،، از امّید و بیم ،




دبیری ، که آن حرف‌ها را ، شناخت ،

درین غارِ بی غور ،، منزل نساخت ،




#نظامی


در مصرع اول :


شبی روشن از روز و ، رخشنده‌تر = شبی روشن‌تر از روز بلکه درخشنده‌تر از روز

به شغلِ جهان ، رنج بردن ، چه سود؟ ،

که روزی ،،، به کوشش نشاید فزود ،




جهان ،، غم نیرزد ، به شادی گرای ،

نه کز بهرِ غم کرده‌اند این سرای ،




#نظامی

جهان ، از پیِ شادی و دلخوشی‌ست ،

نه از بهرِ بیداد و محنت‌کشی‌ست ،




در این جایِ سختی ، نگیریم سخت ،

از این چاهِ بی بُن ،، برآریم رَخت ،




#نظامی

همه عالم تن است و ایران دل
نیست گوینده زین قیاس خجل

چونکه ایران دل زمین باشد
دل ز تن به بود یقین باشد

زان ولایت که مهتران دارند
بهترین جای بهتران دارند

#نظامی

سخن کان از سر اندیشه ناید
نوشتن را و گفتن را نشاید

سخن را سهل باشد نظم دادن
بباید لیک بر نظم ایستادن

سخن بسیار داری اندکی کن
یکی را صد مکن صد را یکی کن
#نظامی_گنجوی

عمر ، به خشنودیِ دل‌ها ،،، گذار ،



تا ، ز تو خوشنود بُوَد کردگار ،




#نظامی

#هر که ، به نیکی عمل آغاز کرد ،


نیکیِ او ،،، روی بِدو باز کرد ،




#نظامی


هر‌کس که کار نیک و خیر انجام داد آن نیکی به خودش باز‌گشت .

#سایهٔ خورشیدسواران ، طلب ،

رنجِ خود و ، راحتِ یاران ، طلب ،

در سایه و رَوشِ خورشید‌سواران و بلند‌مرتبگان بُرو و مانندِ آنها باش‌ ، رنج را برای خود و آسانی را برای خلقِ خدای بطلب ‌. (خورشید‌سوار کنایه است انسان‌های بلند‌مرتبه)




#گرم شو از مِهر و ، ز کین ، سرد باش ،

چون مَه و خورشید ، جوانمرد باش ،



در مِهر‌وَرزی بکوش و در کین‌خواهی و نفرت ، سرد و بی‌رغبت باش مانند ماه و خورشید بر همه‌کس بخشنده و جوانمرد باش .




#نظامی

‌
‎‌‌‎‌‎‌‌‌‌‎‌‌‌‌ ‌ ‌ ‌‌ ‌
لیلی به کرشمه، زلف بر دوش
مجنون به وفاش، حلقه در گوش

لیلی سرِ زلف شانه می کرد
مجنون دُرِ اشک دانه می کرد

#نظامی_گنجوی