۲۶ آذر سالروز درگذشت مولانا ره

زاده ۶ ربیع الاول ۶۰۴ بلخ
درگذشته ۵ جمادی الآخر ۶۷۲ قونیه


شاعر عارف
جلال‌الدین محمدبلخی معروف به مولوی و مولانا و رومی،
از مشهورترین شاعران پارسی‌گوی است
که القاب «خداوندگار» و «مولانا خداوندگار» نامیده می‌شد.
در قرن‌های بعد القاب «مولوی» «مولانا» «مولوی رومی» و «ملای رومی» برای وی به‌کار رفته‌ است. 
«خاموش» و «خَموش» و «خامُش» همچنین "شمس" و "شمس تبریزی" تخلص هایی‌ست که از سروده‌های او به‌دست می‌آید.

در زمان تصنیف آثارش "همچون مثنوی" در قونیه در دیار روم شرقی "به اصطلاح آن روزگاران" می‌زیست.
اگر چه كارهاى هنرى فرهنگى هميشه جهانى است
و با این كه آثار جلال‌الدين بلخى به‌زبان فارسى منظوم شده،
ليكن مردم عثمانى ديروز و تركيه امروز، او را از خود مى‌دانند.
اگرچه مجموعه آثار او به‌همه جهانيان تعلق دارد.

بیشتر اشعار مولوی با زبان فارسی به‌رشته  نگارش درآمده است.
پنجاه بیت از مجموعه سروده‌های وی به زبان‌های ترکی
و چند بیت نیز به زبان یونانی که در قونیه رواج داشته به‌رشته نظم کشیده شده است.

آرایه ملمع همانند صنایع دیگر ادبی در آثار او به فراوانی دیده می‌شود
که این خود در آن روزگار مرسوم بوده است.

"پارسی گو گرچه تازی خوشتر است
عشق را خود صد زبان دیگر است"

پسر مولانا بنا به اعتراف خودش چندان به زبانهای ترکی و یونانی مسلط نبوده است:
"بگذر از گفت ترکی و رومی
که از این اصطلاح محرومی
گوی از پارسی و از تازی
که در این دو چه خوش همی خوش تازی"


آثار مولانا به علاوه مناطق فارسی زبان, تاثیر فراوانی در هند و پاکستان و ترکیه و آسیای میانه گذاشته است.
همچنین سروده‌هایش تأثیر فراوانی در ادب و فرهنگ ترکی نیز داشته‌ است.
دلیل این امر آن است که اکثر جانشینان او که در طریق مولویه سلوک می‌کردند، از شهر قونیه برخاسته بودند.
آرامگاه وی نیز در قونیه، مطاف اهل دل به‌شمار می‌آید.
"ای بسا هندو و ترک همزبان
وی بسا دو ترک چون بیگانگان"

باید بگویم برخی از محققان از جمله دکتر زرین‌کوب برآن‌اند که در دوران مولوی، زبان مردم کوچه و بازار قونیه، زبان فارسی بوده‌ است. جلال‌الدین همایی در این رابطه به این بیت پسر مولانا اشاره میکند.
"فارسی گو که جمله دریابند
گرچه زین غافل‌اند و در خوابند"

درگذشت مولانا:
مولانا پس از مدت‌ها بیماری در ۶۸ سالگی درگذشت.
در آن روز سیل پرخروش مردم، پیر و جوان، مسلمان و گبر، مسیحی و یهودی همگی در این ماتم شرکت داشتند.
افلاکی می‌گوید:
«بسی مستکبران و منکران که آن روز، زنّار بریدند و ایمان آوردند.»
و ۴۰ شبانه روز این سوگ بر پا بود:
بعد چل روز سوی خانه شدند
همه مشغول این فسانه شدند
روز و شب بود گفتشان همه این
که شد آن گنج زیر خاک دفین

خم ابروی تو محراب رکوع است و سجودم
بی‌خیال تو نباشد نه قیامم نه قعودم

جلوه حسن تو دیدم طمع از خویش بریدم
تا که شد محو در انوار وجود تو وجودم

با تو در عیشم و عشرت همه سودم همه نورم
بی تو در رنجم و محنت همه آهم همه دودم

#فیض_کاشانی

کس نیست که پنهان نظری با تو ندارد
من نیز بر آنم که همه خلق بر آنند

هر کس غم دین دارد و هر کس غم دنیا
بعد از غم رویت غم بیهوده خورانند

چشمی که جمال تو ندیدست چه دیدست
افسوس بر اینان که به غفلت گذرانند

اینان که به دیدار تو در رقص می‌آیند
چون می‌روی اندر طلبت جامه درانند

حضرت سعدی

خواهی که ترا
روی دهد صرف نیاز
دستار نماز
در خرابات بباز

مستی کن و
بر نهاد هر مست بناز
مر مستان را
چه جای روزه‌ست و نماز


سنایی

ای جان غم گرفته
بگو دور از آن نگاه
در چشمه‌ی كدام تبسم بشويمت...

#فریدون_مشیری

... بنشین تماشایت کنم




فریدون مشیری
همای

بندگان مرا را از مالی که تو را داده ام
بی‌نصیب مکن...
کور را از دیده بینای خود نصیب ده
و گنگ را از زبان گویای خود نصیب ده،
بیمار را از صحت خود نصیب ده
بی علم را از علم خود نصیب ده
بیچاره را از چاره خود نصیب ده؛

تا قرآن تو را ثنا گوید:
"و ممّا رَزقناهم یُنفقون"

الشاکر یستحق المزید




#عین_القضات_همدانی
#نامه_ها

منم
و شبی
و با دل
همه شب
حکایت او ...



امیرخسرو دهلوی

ای درویش ...
خدای، با بنده است،
بنده می باید که با خدای باشد

تا دوستی خدای همگیِ دل بنده را فرو نگيرد،
بنده با خدا نتواند بود.

و چون بنده با خدا باشد
اگر نماز گذارد، به حضور گذارد
و اگر تسبیح گوید، به حضور گوید
و اگر صدقه دهد به اخلاص دهـد.

با خدای بودن هنرهای بسیار دارد...

هر طاعتی که نه به حضور بُود،
آن طاعت صورتی باشد بی جان و
صورتِ بـی جـان را قـدری نباشد.

کار حضور دل دارد:
«لا صلوة الا بحضور القلب»
هرکه در مدت عمر سجده ای به حضور کـرد
کـار خـود تمام کرد

و هرکه در مدّت عمر
هر روز هزار رکعت نماز بی حضور کـرد،
هـیچ کـار نکـرد.

طریـق به دست آوردن حضور
هیچ طریقی دیگر نیست
الا دوستی خدای.



شیخ عزیزالدین نسفی
انسان کامل

نقل است كه در شبانروزی در زندان،
هزار ركعت نماز كردی

گفتند : چو می گویی كه من حقّم(أنا الحق)
اين نماز كه را می كنی؟!

گفت:
ما دانيم قدر ما



#حلاج
#تذکره_الاولیاء

ما را در زبانِ عشق
زبانی دیگر است:

خداوند در دلِ عاشقان تجلی کند
از هر ذره ای از عرش تا به ثری،
خاص از صورتِ نیکو
اهلِ محبت و عشق را

تا روح ایشان به جمال برباید
و عقول ایشان از جلال
قوی‌حال گرداند




#شیخ_روزبهان_بقلی_شیرازی
#شطحیات

متن شعر مدد از تنبور 
شعر : حافظ ایمانی

مدد از تنبورم
منم تنبور و شورم مدد از تنبورم
مدد از مهنه از ماهان از نیشابورم
مدد از نور از نور از نور از نورت از نورم
مدد از شیخ خرقانى ز دم ربانى
مدد از پیر بسطامى مدد از سلطانى
مدد از فیض كاشانى از غوث گیلانى
به الف به الف . الف الله ، الف الله یا هو
هو حى هو حق هو مولا
هو مولانا هو
یا من لیس الا هو الله هو الله هو
یا من لیس الا هو الله هو الله هو
مدد از شمس از خون الحق از یحیى از هابیل
مدد از صور اسرافیل مدد از میكائیل
مدد از وحى از اوحینا مدد از جبرائیل
مدد از من از تو از ما مدد از نُه عالم
مدد از انفاس قدسى مدد از دم تا دم
مدد از ظاهر از باطن از آدم تا خاتم
به الف به الف . الف الله ، الف الله یا هو
هو حى هو حق هو مولا هو مولانا هو
یا من لیس الا هو الله هو الله هو
یا من لیس الا هو الله هو الله هو
مدد از زرتشت الله هو مدد از بودا هو
مدد از نوح از ابراهیم مدد از موسى هو
مدد از عیسى بن مریم مدد از عیسى هو
مدد از احمد از محمود مدد از طاها هو
مدد از صفدر از حیدر على اعلىٰ هو
مدد از ساقى كوثر مدد از مولا هو

مکاشفه وسیله ای است برای شناخت حق در اشیا ؛ و اشیا چونان پرده ای بر سیمای حق اند ، آنگاه که این پرده برداشته شود ، آن سوی آن آشکار می شود ، در آن صورت اهل کشف حق را در اشیا مشاهده می کنند.

#محیی_الدین_عربی
#فتوحات_مکیه

اکهارت می‌گفت:
خدا بدون اسم، و نافی همه اسم‌هاست؛ هرگز نامی به او داده نشده است.

حتی «رب» و «خدا» و «اله»، نیز اَسمایی هستند که نوعی ارتباط بین خلق و خالق را می‌رسانند و در ساحتی که خلقی در کار نیست، چنین اَسمایی نیز تحقق ندارند.
به تعبیر اکهارت، این مخلوقات هستند که اَسماء را به خدا می‌دهند؛ ولی او فی نفسه، ذاتی است بی‌اسم.
ابن_عربی نیز در تعبیری زیبا بیان می‌دارد:
هنگامی که به مُحبّ گفته می‌شود که اسمت چیست؟
می‌گوید :
از محبوب من بپرس! هرچه او مرا بنامد، همان اسم من است. من از خود اسمی ندارم؛
من همان مجهولی هستم که هیچ‌گاه معروف نمی‌شود.
مُحبّ، خداست که اسمی ندارد که دال بر ذاتش باشد.
این بنده است که محبوب او بوده و نظر به اثری که در خود می‌یابد، او را به آثارش نام می‌دهد.
پس حقّ آن اسمی که بنده به او می‌دهد، می‌پذیرد.

#ابن_عربی
#اکهارت

وحدت وجود به روایت ابن‌عربی و اکهارت

اهل دنیا صیدشدگانِ ابلیس اند به کمندِ شهوات
و اهل آخرت صیدشدگانِ حق اند به کمندِ اندوه.



منظور از اندوه،اندوه حاصل از تعلقات دنیوی و حرص و آز نیست بلکه منظور غم و اندوه عشق است.

گفتم: چشمم، گفت: به راهش می‌دار
گفتم: جگرم، گفت: پُر آهش می‌دار

گفتم که: دلم، گفت: چه داری در دل؟
گفتم: غم تو، گفت: نگاهش می‌دار


#ابوسعید_ابوالخیر

سحری ببرد عشقش
دل خسته را به جایی

که ز روز و شب گذشتم
خبر از سحر ندارم


#مولانا

‌
روز عرس حضرت مولانا را گرامی می داریم❤️


روز عرس ،وصال جاودانه مولانا با معشوق، همه ساله از اول تا هفدهم دسامبر در شهر قونیه و در بارگاه مولانا برگزار می شود.
مولانا رخت خود را از ورطه این دنیا بیرون کشید و سالروز درگذشت او را آز آن جهت "روز عرس" نامیدند که او روز مرگش را روز وصال خود می دانست.

مرگ ما هست عروسی ابد
سِر آن چیست هو الله احد
‌

نفس فرعونیست هان سیرش مکن

تا نیارد یاد از آن کفر کهن


مثنوی معنوی، دفتر چهارم

اگرم‌در نگشاید ز ره بام بر آیم
مولانای جان

ای دریغا که حریفان همه سر بنهادند
باده عشق عمل کرد و همه افتادند
من عمارت نپذیرم که خرابم کردی
ای خراب از می تو هر کی در این بنیادند

#حــضــرتــ__مــولــانــا