👈همزیستی آذری ها و ارمنی های ایران در گذر تاریخ

#مازیار_حسینی

شاید اغراق نباشد که بگوییم #ارامنه نزدیک ترین مردمان به #ایرانیان هستند.
سرزمین #ارمنستان تاریخی که در صدساله اخیر دچار تغییر شده است، در شمال غربی ایران و هم مرز با ایالت شمالی ایران، #آذربایجان قرار داشته.

در طول هزاران سال مردم آذربایجان و ارمنستان به‌عنوان همسایه و بعضا هم میهن در کنار یکدیگر زیسته اند و تاثیرات زیادی بر هم گذاشته اند، آنان قحطی‌ها، جنگ‌ها و بیماری‌های زیادی را در کنار هم تحمل کرده و چشیده اند و در جنگ ها به یاری یکدیگر شتافته اند.

هنگامی که مارکوس آنتونیوس سردار #رومی، آرتاوازد دوم شاه ارمنستان را به جرم همکاری با ایرانیان به قتل رساند و پسر خود اسکندر را به شاهی ارمنستان نشاند، آریوبرزن، حاکم آتروپاتن (آذربایجان) به یاری ناخارارهای (اشراف) ارمنی شتافت و رومی ها را اخراج کرد. تا پیش از آنکه تیرداد اشکانی بر تخت شاهی ارمنستان بنشیند، در طی جنگ داخلی، حاکمان آتروپاتن از طرف #اشکانیان در کنار ارمنی ها علیه رومی ها و متحدان #گرجی ایشان می‌جنگیدند.

این اتحاد و همدلی که در طی جنگ های مذهبی #ساسانیان و #ارمنیان تضعیف شده بود با پدیدار شدن هون ها و #ترک ها در آن سوی کوه های #قفقاز دو چندان تقویت شد

در این زمان ساسانیان، بازماندگان اشکانیان را از ارمنستان بیرون کرده بودند و ارمنستان و آذربایجان به‌عنوان دو پایگاه ساسانیان در پس ایالت های ایبریا ( #گرجستان شرقی) و #آلبانیا ( #اران) در مرز شمالی عمل می کردند

سربازان #ارمنی و #آذری به‌عنوان پشتیبان #گرجی ها و #ارانی ها و نیروی پادگان دژها و استحکامات مرزی ساسانیان در قفقاز عمل می‌کردند تا از سرزمین های شمال غربی ایران #ساسانی در برابر تهاجم اقوام کوچرو که به قصد کشتار و غارت به این سوی قفقاز می آمدند، دفاع می کردند

در زمان حمله ترک های #خزر در اواخر دوره ساسانی، که ایران درگیر جنگ داخلی بود از پایتخت فقط یک سپاه ۷ هزار نفری راهی قفقاز شد تا جلوی آن ها را بگیرد و شکست خورد و در این زمان هم ارمنی ها و آذری ها بفرماندهی تئودوروس رشتونی و اسپندیاد فرخ هرمزد در برابر خزرها ایستادگی کردند و تلفات سنگینی هم دادند

در هنگام حمله #اعراب نیز ورازتیروس باگراتونی با سه هزار سوار ارمنی در جنگ #قادسیه شرکت کرد و پس از شکست ایرانیان، ورازتیروس باگراتونی با نیروهای جدید ارمنی در واجرود مستقر شد و سپاه #دیلم به فرماندهی موتا و سپاه آذربایجان به فرماندهی اسپندیاد فرخزاد به یاری ورازتیروس شتافتند و سربازان آذری و ارمنی و #دیلمی دوشادوش هم با متجاوزین جنگیدند

در دوران خلافت #اموی نیز مردمان آذربایجان و ارمنستان تحت ستم قرار داشتند و کشتار و غارت می‌شدند و هنگامی که در دوران #عباسی فضا بازتر شد، جنبش های اجتماعی هماهنگی به راه انداختند. جنبش #خرم_دینان که در آذربایجان شکل گرفت مورد حمایت ارمنی های منطقه سیونیک(جنوب دریاچه سوان) و واسپورگان قرار
گرفت

پس از شکست جنبش خرم دینان در آذربایجان دو جنبش پاولیکیان و تندراکیان به پیروی از خرم‌دینان آذربایجان شکل گرفتند و مورد حمایت خرم‌دینان آذربایجان قرار گرفتند و به جنگ با خلفای عباسی و امپراتوران بیزانس پرداختند

در دوران #صفوی نیز #شاه_عباس بخشی از ارمنی هایی که به ایران آورده بود را در آذربایجان اسکان داد و ایشان در کنار مردم آذربایجان ساکن شده و به پیشرفت اقتصادی آذربایجان کمک شایانی کردند و نقش مهمی در تجارت ایران بازی می کردند

در اواخر دوران #قاجار هنگامی که #ستارخان در آذربایجان به پا خواست تا با استبداد #قاجاری مبارزه کند و به مشروطه خواهان پیوست بسیاری از ارمنی های ساکن آذربایجان به او پیوستند و با دعوت از انقلابیون ارمنی شمال #ارس، آنان را به تسلیحاتشان به خدمت #سردار_ملی در آوردند و پس از شکست عین الدوله، به #مشروطه خواهان #گیلان پیوستند تا #تهران را تسخیرکنند

ارمنی ها در آذربایجان در مناطق #تبریز و #ارومیه و #اهر و #هریس و... زندگی می‌کردند و در غم و شادی هم میهمان و همشهری های آذری خود شریک بودند

هنگامی که جیلوهای #آشوری به ارومیه حمله کردند، پس از قتل مارشیمون توسط سمیتقو، آنان انتقام خود را از مردم مسلمان ارومیه گرفتند

ارمنی ها و آشوری های بومی ارومیه از هیچ کمکی به همشهری های #مسلمان خود دریغ نکردند و بسیاری از ایشان را در خانه خود و در کلیساها به ایشان پناه دادند تا مبادا توسط مردان اقاپترس کشته شوند

هنگامی که #عثمانی ها با پیشاهنگی #کرد های سمیتقو ارومیه را تسخیر کردند و قصد کشتار آشوری و ارمنی را داشتند (این زمان جیلوها گریخته بودند) آذری های مسلمان ارومیه، هم میهمان و همشهریان #مسیحی خود را در خانه های خود پناه دادند که سپاه عثمانی پس از غارت ارومیه، ایرانیانی که به هم میهنان مسیحی خود پناه داده بودند را نیز اعدام کردند

@LoversofIRAN

#شاه_اسماعیل_سامانی در #ازبکستان؛
بنیانگذار #سامانیان که آرزوی زنده کردن پادشاهی باستانی #ساسانیان را داشت.
اونقش بزرگی در عرب زدایی و رونق دوباره زبان #پارسی داشت.

همه به او مدیونیم🙏

@loversofiran

آرامگاه #امیر_اسماعیل_سامانی در #بخارا
سرسلسله و پایه گذار دودمان #سامانیان
فیلم از@Cacausus

سامانیان، دودمانی ایرانی تبار بودند که در گسترش و بازیابی دوباره جایگاه زبان فارسی پس از یورش #اعراب، نقشی پررنگ داشتند. گستره پادشاهی آنان، شمال شرق و شرق و بخش هایی از مرکز ایران بود و نتوانستند به غرب ایران دست یابند.

اندیشه این پادشاهی بر این پایه بود که بجای گسترش هرچه بیشتر قلمروی خود و رسیدن به مرزهای پیشین #ایران_زمین، به بازیابی #فرهنگ_ایرانی و رونق آیین و #هویت_ایرانی بپردازند

به راستی شاید بتوان گفت همه ما فارسی زبانان امروز، بخشی از داشته های زبانی خود راوامدار بزرگان ایرانی تباری هستیم که پس از یورش اعراب، نخستین پایه های بازگشت دوباره ایرانیان به ریشه های هویتی خود را گذاشتند و در این میان، خدمات شاهان #سامانی را نمی توان از یاد برد که در آرزوی بازگشت دوباره ایران به شکوه دوره #ساسانی و شاهنشاهی #ساسانیان بودند

امید که آرامگاه زیبای امیراسماعیل سامانی در #ازبکستان، یکی از کانون های مهم #گردشگری_ایرانیان شود مهرازی(معماری)ناب ایرانی این بنا،
چشم نواز و کم نظیر است

@LoversofIRAN

جایگاه نهاد حکومت ایرانی دوره #ساسانی در جهان #باستان:
پایدارترین و مقتدرترین ساخت سیاسی جهان نزدیک به نیم هزاره و با فاصله ای زیاد از #چینی ها ( #چین باستان) و #رومی ها ( #روم باستان)

#ساسانیان گستره ای از #فرارود تا #عراق کنونی
از #قفقاز تا #پاکستان #افغانستان امروز

●دکتر #شروین_وکیلی پژوهشگر تاریخ و فرهنگ ایران
●کتاب "تاریخ نهاد در عصر ساسانی"


بررسی دقیق، باریک بینانه و بدون تنگ نظری و تعصب درباره دلایل فروپاشی این پادشاهی باشکوه پس از ۴۲۷ سال فرمانروایی، و شکست از #اعراب می تواند چراغ راهی بزرگ برای پاسداری از ایران امروز در جغرافیای پرتنش و تلخ #خاورمیانه باشد.

@LoversofIRAN

✳️ پیداشدن شهری سه هزار ساله در شمال شیراز

خانه های این شهر باستانی، شگفت آور است و نه تنها باید #ثبت_ملی شود بلکه همه ویژگی های #ثبت_جهانی شدن را نیز دارد

از تراش خانه ها در دل کوه و دل زمین تا بخاری و کولر برای خانه ها و هواکش و انبار در دل کوه!

این شهر که اکنون نیمی از آن در زیر خاک است، ساخت دوره #ساسانیان است وتا دوره #قاجار مردم در آن زندگی می کردند

این شهر بسیار ارزشمند #ایران_باستان میتواند از جایگاه های بسیار برجسته گردشگری ایران شود اما اکنون در دستبرد اهالی بومی و ساخت و ساز غیرمجاز به بهانه دارایی های شخصی است که باید هرچه زودتر #ثبت ملی آن انجام شود تا از ویرانی حفاظت شود

استان #فارس #شیراز #خرمی #خرم_بید
کانون های گردشگری #ایران

@LoversofIRAN

👈ایران دوره #ساسانیان؛ #بیمه شهروندان

💠 آیا می‌دانستید که یکی از اولین نمونه‌های تامین اجتماعی در تاریخ جهان، متعلق به #ایران #ساسانی بوده است؟

🔸 دکتر حسن امین، حقوقدان و مورخ در کتاب مختصر و مفید دیوان استیفا، در این باره در صفحه ۲۲ از جاحظ، دانشمند عربِ ضد شعوبی قرون دوم و سوم هجری نقل می‌کند که:
«اگر میزان کل مالیات پرداختی یک شخص در سال به دو هزار دینار می‌رسید، نام او را در دیوان خواص ضبط می‌کردند، تا اگر روزی از بد حادثه روزگار او تباه شود، از خزانه دولت دو برابر مالیات پرداختی سابق او، به وی پرداخت شود تا چنین شخصی از اوج عزت به حضیض فقر و نکبت افول نکند و در رفاه کامل روزگار بگذراند.»


🔸 بی‌شک شماری از مردمان فاقد نگرش تاریخی در مواجهه با این داده تاریخی خواهند گفت که این فقط حمایت از ثروتمندان بوده است و نه تامین اجتماعی و با اعتماد به نفسی کاذب، امثال من که از این داده تاریخی به وجد میاییم را به توهم و تعصب هم متهم می‌کنند! بر این‌ها ایرادی وارد نیست. چون نیاموخته‌اند که به تاریخ نگاهی تاریخی داشته باشند و لذا تامین اجتماعی بی‌مانند ایران ساسانی در دوره پسا باستان را با نظام تامین اجتماعی معاصر می‌سنجند.

🔸 مضاف بر اینکه عده‌ای در درون و بیرون کشور، آنها را خو داده‌اند که جز کاستی در پیشینه و اکنون و آینده خود نبینند.

🔸 ما تنها می‌توانیم با توان محدود خودمان این مهم را گوشزد کنیم که همین حمایت اجتماعی از ثروتمندان هم در جهان آن روز بی‌مانند بوده است. دستاورد این حفظ منزلت طبقاتی هم، ثباتی نیم هزاره‌ای در عصر پر تنازع پساباستان برای ایرانشهر ساسانی بوده که پس از سرنگونی هم همان ثبات و نظام‌مندی منجر به تداوم یک هزاره و نیمی ایرانشهر تاکنون شده است.

از @Tirdadbonakdar


عاشقان ایران
@LoversofIRAN

نه تنها اقلیم کردستان در #ایرانشهر بود بلکه
#بغداد هم نام ایرانی از #فارسی_میانه یعنی:
بغ+داد= خدا داد
سرزمین کوچکی نزدیک #تیسفون پایتخت #ساسانیان بود که بعدها #عباسیان آنرا پایتخت کردند
@LoversofIRAN

برخی مهندسان نامی ایران
#هخامنشی #ساسانی #اسلامی

#ابوریحان_بیرونی:
واژه "هندسه"، عربى شده واژه پارسی "اندازه" و برگرفته از "هَنداچَک" زبان پهلوی است."مهندس" هم از ریشه هندسه است

برخلاف باور غلط برخی تندروهای خشک مذهب که ۴دهه است دانشمندپروری درایران را محدود به پس از #اسلام می دانند؛ باید گفت پیش از اسلام هم ایران سرزمین دانشمندان و نخبگان بزرگ بود
مگر میشود بدون داشتن اندیشمندان برجسته، تمدنی جاودان را در جهان پیریزی کرد؟

#اسکیلاکس، مهندس سازنده قنات زمان #هخامنشیان #داریوش_اول
ایرانیان، آفرینندگان و مبدعان #قنات و سیستم #مدیریت_آب

#برازه، مهندس بازسازی کننده شهر #فیروزآباد #ساسانیان دوره #اردشیر

ابوبکر محمد #کرجی، مهندس سیستم آبهای زیرزمینی، قرن ۱۱م. قرن۴خورشیدی

#ابو_لولو، مهندس سازنده آسیاب های بادی، خلیفه دوم، قرن۱ خ

#روزبه، مهندس #کوفه و #بصره، قرن۱ خ

#ابوریحان_بیرونی، دانشمند در چند رشته، ازجمله #مکانیک #نقشه_برداری، سده ۴خ

#بنوموسی، مهندس مکانیک، متخصص #هندسه وحساب قرن۲ خ

#نوبخت، مهندس شهر #بغداد زمان منصور #عباسی

#خوارزمی و
#خواجه_نصیرالدین_طوسی دانشمندان بزرگ ایران درچندرشته
@LoversofIRAN

از فرات تا به فرارود، #خراسان من است
تکه های تن صد پاره ایران من است

سروده زیبای #کاوه_اکبری، هنرمندی از #افغانستان

افغانستان نامی تازه ساز است و بدون پیشینه، برای بخش شرقی کهن دیار #خراسان_بزرگ یا #آریانا

#فرارود، یا ماوراءالنهر، بخشی از سرزمین های ایران کهن است که پس از استعمار روس با نام آسیای میانه شناخته شد شامل ازبکستان و تاجیکستان و ترکمنستان و...
#فرات، اشاره به بخشی از گستره ایران زمین است که پیش از اسلام برجسته ترین شهر آن #تیسفون (تیسپون) در شرق عراق کنونی و نزدیکی بغداد بود و پایتخت #ساسانیان

به یاد #آرش_کمانگیر که جانش در تیر کرد و برای ایران فدا، تا مرزهای #ایران_زمین جاودانه شوند

ایران بزرگ آرمان بزرگ می خواهد


عاشقان ایران💌
@LoversofIRAN

برخی مهندسان نامی ایران
#هخامنشی #ساسانی #اسلامی

برخلاف باور غلط برخی تندروهای مذهبی و همچنین جریان های تجزیه_طلب و ایران_ستیز، که در یک سده گذشته تلاش کرده اند دانشمندپروری در ایران را محدود به دوره پس از #اسلام بدانند؛ باید با اطمینان گفت؛ پیش از اسلام هم ایران سرزمین دانشمندان و نخبگان بزرگ بود.
مگر میشود بدون داشتن اندیشمندان و دانشمندان برجسته هم در زمینه دانش های کاربردی و هم انتزاعی، تمدنی ماندگار در جهان پی ریخت؟

#اسکیلاکس:
مهندس سازنده قنات زمان #هخامنشیان #داریوش_اول
ایرانیان، آفرینندگان و مبدعان #قنات و سیستم #مدیریت_آب

#برازه:
مهندس بازسازی کننده شهر #فیروزآباد #ساسانیان دوره #اردشیر

ابوبکر محمد #کرجی:
مهندس سیستم آبهای زیرزمینی، قرن ۱۱م. قرن۴خورشیدی

#ابو_لولو:
مهندس سازنده آسیاب های بادی، خلیفه دوم، قرن۱ خ

#روزبه:
مهندس #کوفه و #بصره، قرن۱ خ

#ابوریحان_بیرونی:
دانشمند در چند رشته، ازجمله #مکانیک #نقشه_برداری، سده ۴خ

#بنوموسی:
مهندس مکانیک، متخصص #هندسه وحساب قرن۲خ

#نوبخت:
مهندس شهر #بغداد زمان منصور #عباسی

#خوارزمی و #خواجه_نصیرالدین_توسی دانشمندان بزرگ در چند رشته متفاوت


@LoversofIRAN

🌸ششم تیرماه روز دختر
برگرفته از آیین کهن ایران

🎵ترانه دلنشین تاجیکی
پیشکش به دختران ایران-زمین

🎤خواننده: سروش خالف
نام ترانه: دختر به ناز
تم موسیقی محلی #کولابی

✍متن ترانه با لهجه ختلان و کولاب:
رخساره هاش رنگ اناره
دخت به ناز، از سر خاساره
(دختر با ناز از روستای خاسار/خاکسار است)
به چشمان سیاه کردی نظاره
شدم عاشق دلم شد پاره پاره
هوس دارم در آغوشم تو باشی
تمنا میکنم هر دم خدا ره
باغ درآمد دلبره(دلبر به باغ در آمد)
بلبل مست نغمه گره(مانند بلبل مست نغمه خوان)
خواهم که همیشه در کنارت باشم
در آغوش گرم نوبهارت باشم
هرچقدر تو ناز کنی از بهر خدا
تا زنده منم در اختیارت باشم


👈 #کولاب شهر ایرانی ۲۷۰۰ ساله؛
از کهن ترین شهرهای تاجیکستان که قلعه‌ای با نام "قلعه_کولاب" دارد از #هخامنشیان و حکمرانی کوشانیان. زمان زیادی مقر #ساسانیان بود، زبان #پارسی_میانه در آن رایج.
چهارمین شهر بزرگ تاجیکستان؛ جنوب باختری کشور، با آب گوارا وشیرین در خاور استان #ختلان سرسبز.
بسیاری مقامات تاجیکستان از خَتلان هستند مانند #امام_‌علی_رحمان، رئیس‌جمهور. چون در جنگ داخلی (۱۹۹۲_۱۹۹۳ یکسال از فروپاشی شوروی) پیروز شدند

@LoversofIRAN