‍ @LoversofIRAN

👈نابودی زبانهای ایرانی در خاور و باختر دریای کاسپی👉

#بخش۲

💥استفاده از این نوشتار بدون گذاشتن پیوند (لینک) @loversofiran مجاز نیست💥

◀️شرایط در فشار بودن فارسی زبانان تنها در خاور و باختر دریاچه مازندران پایان نمی یابد. بلکه حتا در کشور #افغانستان نیز میتوان سیاستهای دشمنی با #زبان_پارسی (لهجه دری در افغانستان گویش میشود) را دید. چنانکه چند دهه تلاش میشد در افغانستان با چیرگی پشتونها به نوعی زبان پارسی به گوشه رانده شود. اما خوشبختانه با روی کارآمدن دولت جدید، این سیاستها تا اندازه ای کمرنگ شده است.

◀️در کردستانهای #ترکیه و #سوریه و #عراق هم شرایط ایده آل نیست. چنانکه میدانید کردها از تیره های راستین ایرانی هستند و نگاهبانان و فرهنگ شاد و پرجنب و جوش این سرزمین. اما در #ترکیه در سده های اخیر همواره به شکلی در فشار و محدود سازی بوده اند اگرچه بخاطر زیادبودن جمعیتشان آن دگرگونی زبانی که با ترک سازی در جمهوری باکو رخداد در آنجا به انجام ترسید و زبان کردی به زندگی پویای خود ادامه میدهد اما با سیاستهای #اردوغانیسم کنونی، حتا آیینهای جشن نوروز را امسال در برخی شهرهای ترکیه ممنوع یا با محدودیت بسیار برگزار کردند!!! جشنی که سراسر صلح و زیبایی است در ترکیه محدود یا ممنوع میشود!!!
شرایط برای کردهای #سوریه ولی بسیار سختتر است چنانکه یکی از اهداف حملات نسل کشی #داعش، کردها بوده و هستند.
در #عراق نیز در زمان #صدام حسین بعثی نسل کشی های آشکاری در بین کردهای این کشور از سوی دولت بعثی رخداد که درتاریخ لکه ی ننگی به شمار میآید اگرچه امروز شرایط کردهای عراق نسبت به ترکیه و سوریه بسیار بهتر و استان کردنشین سلیمانیه عراق از بخشهای پررونق و امن این کشور به شمار میاید که ایرانیان فراوانی نیز خواهان سرمایه گذاری و تجارت با آن منطقه هستند و مردم کردستان عراق نیز خواهان نزدیکی بیشتر با ایرانیان هستند.

و بزودی میاید روزی که ایرانیان از همه ی کشورهای باستانی #ایران_زمین_کهن به آسانی و شادی خواهندتوانست به زبان و خط ایرانی و فرهنگ زیبای خود بگویند و بنویسند و ترانه بخوانند؛
از #افغانستان
و #تاجیکستان و #ازبکستان گرفته
تا #قفقاز و #جمهوری_باکو
تا #کردستان_ترکیه_سوریه_عراق
تا #بحرین جدا مانده و تنها در جنوب دریای پارس. 🙏

این تاریخ و فرهنگ سرافراز،
افتخار همه ی ماست در جای جای این پهنکوه (فلات) سربلند ایرانی که سایه اش را با گشاده دستی بر همگان افکنده است.

〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰

در زیر فیلمی را ببینید از یک پیرزن و پیرمرد اهل #جمهوری_باکو، که در واقع ایرانیان جداشده از میهن هستند.
آنها درباره تجربه خودشان از خاموشی زبان #تاتی در این چند دهه در جمهوری باکو می گویند.👇👇👇

■زن:(سالها پیش) وقتی فرم(مشخصات) پرمی‌کردیم، میپرسیدن: چه زبونی بلدی؟
میگفتیم: #تاتی #آذربایجانی #روسی.
بعد یادم نیست چی شد که زبون #تاتی دیگه نیست و نابود شد! دیگه نبود!

■مرد:
الان دیگه زبون #آذربایجانی(ترکی) حرف میزنیم و می‌نویسیم ولی بچه هامون هم زبون #تاتی بلدند،
زبون #فارس هم می‌گفتیم بهش(به تاتی)، شماها بهتر می‌فهمید زبون فارسی رو
(و شروع میکند به خواندن شعر به زبان تاتی....)

@LoversofIRAN

《نابودی #زبان های #ایرانی،
در خاور و باختر دریای #کاسپین》

نویسنده: #ماریا_بهمن_پور
روزنامه ستاره صبح، ۲۸شهریور

#فارسی
#تاتی
#تالشی

@LoversofIRAN

دکتر ولایتی:
#تاکستان/ #قزوین در واقع #تاتستان است. دربوئین زهرا #تاتی سخن میگفتند
/از تالش ملییت

#تاتی و #تالشی زبانهای ایرانی شمال باختری ایران وجمهوری #باکو که تحت فشار #ترک_سازی اند
@LoversofIRAN

ترانه تالشی شب #چله/ #یلدا
با صدای #آرزو_دلیر
نوازندگی هنرمند #عنبرانی #معین_رحیمی_نژاد
/کانال "تالیش ملییت"

زبان #تاتی و #تالشی در ایران هم در خطر نابودی اند وحفظ آنها عزم #ملی میخواهد
@LoversofIRAN

کتاب:
#تاتی زبان کهن #آذربایجان
نوشته: و.ب.هنینگ/ بهمن سرکاراتی
نامه فرهنگستان/بهار۱۳۷۴
۲۳صفحه

#تات ها در گیلان/اردبیل/آذربایجان/قزوین/زنجان/تهران/مرکزی/خراسان شمالی وجمهوری #باکو هستند
@LoversofIRAN

@jaynegagreh
صورتی
#تات در #ايران و #آران

تات یک قوم نیست؛ واژه ترکی است به معنی رعیت وغیرترک که ترکان ب بومیان دادند وزبان بومیان غیرترک(خانواده زبانهای #ایرانی شمالغرب) #تاتی نام گرفت
@LoversofIRAN

@jaynegareh

بخش های #تات نشين #قفقاز در پایان قرن ۱۹میلادی

در قفقاز، زبان های ایرانی آن دیار را #تاتی می‌نامند.
این تات زبان ها در دوره #ساسانی از #اسپهان/ #اصفهان به قفقاز کوچ کردند

@LoversofIRAN

ترانه تالشی شب #چله/ #یلدا
با صدای #آرزو_دلیر
نوازندگی هنرمند #عنبرانی #معین_رحیمی_نژاد
/کانال "تالیش ملییت"

زبان #تاتی و #تالشی در ایران هم در خطر نابودی اند وحفظ آنها عزم #ملی میخواهد
@LoversofIRAN

ادامه 👈 #زرتشت پیامبر، اهل #ری بود👉

✍نوشته ای از استاد #فریدون_جنیدی

⬅️ بخش دوم

مردم در آن زمان آسمان را ستايش می کردند و در طول چند هزار سالی که به آسمان نگاه می کردند، سرانجام توانستند «برج»هايی را از آسمان پيدا کنند و به آنها نامهايی بدهند و کم کم از روی حرکت ماه، شيوه ای «زمان سنجی» درست کردند که ما امروزه تنها از روی يک واژه می توانيم آنرا بشناسيم.
در زبانهای ایرانی، از «انگ» (ang-) اسم آلت می سازند. برای نمونه از مصدر «کليدن» kolidan که در زبان خراسانی به معنای کندن و کاويدن است با «انگ»؛ کلنگ را می سازند، به معنی آلت کاويدن و کندن خاک، يا از مصدر آويختن؛ آونگ را می سازند. مثال دیگر آنکه از ريشه «ما» در #زبان #اوستايی که به معنی سنجش و اندازه گيری است و امروزه در واژه هایی چون: آمار، شماردن، پيمانه، پيمودن، پيمايش و ... باقی مانده است، با «انگ»؛ تبديل به «ماونگ» یا «مانگ» می شود که امروزه هم در زبان های #کردی و #تالشی و #تاتی به «ماه»؛ «مانگ» گفته می شود و در #گيلان و #طبرستان نه به خود ماه، بلکه به تابش ماه «مانگ تو» (mang- tao) گفته می شود.
پس «مانگ» (ماه) يعنی «آلت اندازه گيری»!
البته «انگ» از دید دیگر اوستاشناسان، تنها نتیجهٔ تحولات آوایی واژهٔ ماه یا ماس یا دیگر واژه های اوستایی، در محیطی خاص از بافت متنی یا آوایی است، اما ما آن را در بسیاری از واژه ها پسوند می دانیم.
از روی اين واژه (ماه) در می يابيم که نياکان ما اول با ماه زمان را اندازه گيری می کردند و سال هم نداشتند و تنها همين ماه ها بود! در طول زمان که به برجهای آسمانی نگاه می کردند سرانجام آدميان آگاه شدند که هم زمان با برآمدن خورشيد يکی از اين برج ها -که همان برج «بره» باشد- طول شب و روز با هم برابر می شود و می تواند آغاز درستی برای زمان سنجی ژرف نگر باشد. اين #زمان سنجی، خوشبختانه نخستين زمان سنجی خورشيدی در جهان بود که هنوز هم همه جهانيان از این انديشه نياکان ما بهره می برند.
البته #خيام و گروهش در آغاز سده پنجم (ه. ش.) محاسبه های ديگری انجام دادند و گاهنامه یا #تقویم_جلالی/#جلالی یا #خيامی را ساختند. «گرگوار» مسيحی هم از روی گاهنامه خيام، گاهنامه خودش را ساخت که در هر 3333 سال يک روز اختلاف دارد در حالی که گاهنامه خيامی – بر اساس محاسبات شادروان #احمد_بيرشک – هر يک ميليون و دويست و اندی هزار سال، يک روز نادرستی دارد! و بايد اين را در انديشه داشته باشيم که اين همه ژرف نگری نيازمند چه مقدار دانش و هوش است!
سال شماری خورشيدی و #نوروز، نزديک به پايان هنگام (دوره) #جمشيدی پيدا شد. ما اين گاهشماری را به جهانيان آشکار کرديم و برگزاری #جشن_نوروز برای ما بايد براستی «جشن دانش» باشد. ولی وقتی چندهزارسال می گذرد و تنها مردم، اين جشن ها را برگزار می کنند، انديشه و فرهنگ توده مردم هم وارد آن می شود. امروز کسی نمی انديشد که بايد اين #جشن را جهش بزرگ دانش بشری دانست. کاری که از آغاز آن هزاران سال می گذرد و هنوز روان است و تا جهان برجاست روان خواهد بود. به هر روی اين جشن امروزه به شکل مردمی، برپا می شود که بسيار بسيار نيکو است. پس از همراهی مردم با هر پديده فرهنگی، فرهنگ  توده مردم هم به آن وارد می شود.
■اما هنگام آغاز سال نو، در نوروز در دربار شاهان #ساسانی، سان بر اين بود که شاه در تالاری می نشست و موبد موبدان نزد شاه می آمد و در می زد. شاه در پاسخ در زدن موبد می پرسيد؛ کيست؟ و موبد در پاسخ می گفت: سرسبزی و خرمی و نوروز و ... هستم. سپس در را باز می کردند و به همراه موبد هفت نفر با هفت ظرف در دست که در هر کدام يک نوع دانه، سبز کرده بودند وارد می شدند. اين هفت #سبزه در بر دارنده: گندم، نخود، جو، عدس، لوبیا و ارزن بود؛ به نشانه اینکه سال پیش رو، خرمی و سرسبزی با خود به همراه بیاورد و سالی «آبسال» (سالی که آب در آن زیاد است) باشد.

/از کانال #بنیاد_نیشابور
@bonyad_neyshaboor


ادامه در فرسته ی پسین(پست بعدی)👇

@LoversofIRAN

#عباس_جوادی، تاریخ نویس، می گوید:
تا همین 400-350 سال پیش، بیشتر مردم #تبریز و #اردبیل به زبانهایی همانند زبان #تالشی، #تاتی یا #گیلکی سخن می گفتند.

زبان #ترکی با لهجه #آذربایجانی که امروز در شمالغرب ایران کاربرد دارد، در روندی چند صد ساله و با تاثیر از حکومت بیگانه عثمانی و نیز حکومت توانمند ایرانی #صفوی در این بخش از کشور، فراگیرشد و جایگزین زبان و گویش پیشین #آذری ها شد. البته در زمان حمله عثمانی ها به ایزان، گاه با زور سرنیزه و کشتار، زبان آذری به عقب رانده شد و زبان جدید جایگزین شد اما در زمان صفویه این روند شکل داخلی به خود گرفت. نباید فراموش کرد که حکومت صفویه کاملا با عثمانی ستیز داشت چنانکه از نظر ایدئولوژی بسیار فاصله داشتند و رقابت تمدنی بزرگی بین صفویان ایرانی با عثمانی درجریان بود

امروز هم حتا(حتی)همین زبان #ترکی_اذربایجانی ایران مورد هجوم فرهنگی زبان #ترکی_استانبولی است که باید ایراندوستان و میهنپرستان آذربایجان در برابر خطر استحاله فرهنگی جوانان #آذری (#آذربایجانی) با فیلم و موسیقی و محصولات فرهنگی #استانبولی بسیار هوشیار و بیدار و کنشگر باشند

#آذربایجان، سر و چشم #ایران_زمین

@LoversofIRAN

ادامه 👈 #زرتشت پیامبر، اهل #ری بود👉

✍نوشته ای از استاد #فریدون_جنیدی

⬅️ بخش دوم

مردم در آن زمان آسمان را ستايش می کردند و در طول چند هزار سالی که به آسمان نگاه می کردند، سرانجام توانستند «برج»هايی را از آسمان پيدا کنند و به آنها نامهايی بدهند و کم کم از روی حرکت ماه، شيوه ای «زمان سنجی» درست کردند که ما امروزه تنها از روی يک واژه می توانيم آنرا بشناسيم.
در زبانهای ایرانی، از «انگ» (ang-) اسم آلت می سازند. برای نمونه از مصدر «کليدن» kolidan که در زبان خراسانی به معنای کندن و کاويدن است با «انگ»؛ کلنگ را می سازند، به معنی آلت کاويدن و کندن خاک، يا از مصدر آويختن؛ آونگ را می سازند. مثال دیگر آنکه از ريشه «ما» در #زبان #اوستايی که به معنی سنجش و اندازه گيری است و امروزه در واژه هایی چون: آمار، شماردن، پيمانه، پيمودن، پيمايش و ... باقی مانده است، با «انگ»؛ تبديل به «ماونگ» یا «مانگ» می شود که امروزه هم در زبان های #کردی و #تالشی و #تاتی به «ماه»؛ «مانگ» گفته می شود و در #گيلان و #طبرستان نه به خود ماه، بلکه به تابش ماه «مانگ تو» (mang- tao) گفته می شود.
پس «مانگ» (ماه) يعنی «آلت اندازه گيری»!
البته «انگ» از دید دیگر اوستاشناسان، تنها نتیجهٔ تحولات آوایی واژهٔ ماه یا ماس یا دیگر واژه های اوستایی، در محیطی خاص از بافت متنی یا آوایی است، اما ما آن را در بسیاری از واژه ها پسوند می دانیم.
از روی اين واژه (ماه) در می يابيم که نياکان ما اول با ماه زمان را اندازه گيری می کردند و سال هم نداشتند و تنها همين ماه ها بود! در طول زمان که به برجهای آسمانی نگاه می کردند سرانجام آدميان آگاه شدند که هم زمان با برآمدن خورشيد يکی از اين برج ها -که همان برج «بره» باشد- طول شب و روز با هم برابر می شود و می تواند آغاز درستی برای زمان سنجی ژرف نگر باشد. اين #زمان سنجی، خوشبختانه نخستين زمان سنجی خورشيدی در جهان بود که هنوز هم همه جهانيان از این انديشه نياکان ما بهره می برند.
البته #خيام و گروهش در آغاز سده پنجم (ه. ش.) محاسبه های ديگری انجام دادند و گاهنامه یا #تقویم_جلالی/#جلالی یا #خيامی را ساختند. «گرگوار» مسيحی هم از روی گاهنامه خيام، گاهنامه خودش را ساخت که در هر 3333 سال يک روز اختلاف دارد در حالی که گاهنامه خيامی – بر اساس محاسبات شادروان #احمد_بيرشک – هر يک ميليون و دويست و اندی هزار سال، يک روز نادرستی دارد! و بايد اين را در انديشه داشته باشيم که اين همه ژرف نگری نيازمند چه مقدار دانش و هوش است!
سال شماری خورشيدی و #نوروز، نزديک به پايان هنگام (دوره) #جمشيدی پيدا شد. ما اين گاهشماری را به جهانيان آشکار کرديم و برگزاری #جشن_نوروز برای ما بايد براستی «جشن دانش» باشد. ولی وقتی چندهزارسال می گذرد و تنها مردم، اين جشن ها را برگزار می کنند، انديشه و فرهنگ توده مردم هم وارد آن می شود. امروز کسی نمی انديشد که بايد اين #جشن را جهش بزرگ دانش بشری دانست. کاری که از آغاز آن هزاران سال می گذرد و هنوز روان است و تا جهان برجاست روان خواهد بود. به هر روی اين جشن امروزه به شکل مردمی، برپا می شود که بسيار بسيار نيکو است. پس از همراهی مردم با هر پديده فرهنگی، فرهنگ  توده مردم هم به آن وارد می شود.
■اما هنگام آغاز سال نو، در نوروز در دربار شاهان #ساسانی، سان بر اين بود که شاه در تالاری می نشست و موبد موبدان نزد شاه می آمد و در می زد. شاه در پاسخ در زدن موبد می پرسيد؛ کيست؟ و موبد در پاسخ می گفت: سرسبزی و خرمی و نوروز و ... هستم. سپس در را باز می کردند و به همراه موبد هفت نفر با هفت ظرف در دست که در هر کدام يک نوع دانه، سبز کرده بودند وارد می شدند. اين هفت #سبزه در بر دارنده: گندم، نخود، جو، عدس، لوبیا و ارزن بود؛ به نشانه اینکه سال پیش رو، خرمی و سرسبزی با خود به همراه بیاورد و سالی «آبسال» (سالی که آب در آن زیاد است) باشد.

/از کانال #بنیاد_نیشابور
@bonyad_neyshaboor


ادامه در فرسته ی پسین(پست بعدی)👇

@LoversofIRAN