👆اشعاری به زبان #آذری_فهلوی (آذری پهلوی) زبان راستین آذربایجان پیش از جایگزینی زبان ترکی
درکتاب جامع الالحان #عبدالقادر_مراغه‌ای(معلم ثانی) موسیقدان بزرگ ایرانی سده ۹
(کانال آذربایجان)
@loversofiran

‍ 👈چند بیت شعر به زبان آذری پهلوی👉

♥️ زبان راستین ایرانی مردم آذربایجان♥️

@loversofIRAN

👈#آذری_پهلوی یا #آذری؛
زبان راستین #مردم_آذربایجان است که زبانی کاملن #ایرانی ست.
یک نمونه از صدها شعر و متنی که از زبان راستین آذربایجان (آذری پهلوی) بجا مانده است را از پایان این نوشتار دانلود کنید.
〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰
از: کانال آذربایجان👇

◀️《عبدالقادر بن غیبی مراغی》 مشهور به #عبدالقادر_مراغه‌ای
شاعر، موسیقی‌دان، نوازنده و هنرمند ایرانی سده نهم هجری بود. لقب او معلم ثانی در موسیقی است و همراه با فارابی، پور سینا، صفی‌الدین ارموی و قطب الدین شیرازی از بزرگ‌ترین نظریه‌پردازان موسیقی ایرانی به شمار می‌رود. وی در سال ۸۳۸ ق در #هرات درگذشت.
مراغی در دربارهای بغداد، بصره و در پایان، در هرات نزد شاهرخ شاه تیموری مشغول به کار بوده‌است. شخصیت او نزد عثمانی‌ها از نقش اصلی‌اش به عنوان نوازنده، آهنگساز و نظریه ‌پرداز بسی فراتر رفته و تبدیل به یک #اسطوره شده ‌است. امروز حدود #سی_قطعه در #رپرتوار_موسیقی_عثمانی وجود دارد که منسوب به اوست و بسیاری از موسیقی شناسان آنها را دارای اصالت تاریخی ارزیابی می‌کنند.

◀️بیشتر آثار او به زبان #فارسی است : مقاصدالالحان ، جامع‌الالحان ، کنزالالحان ، شرح ادوار و...
وی در پایان کتاب « جامع الالحان » خود ، ۳۲ بیت شعر به گویش های محلی ایران نقل کرده است :
۶بیت همدانی، ۴بیت مازندرانی، ۸بیت کججانی (تبریزی)، ۴بیت رازی، ۳بیت قزوینی و ۷بیت به زبان تبریزی.
او ۸ بیت از « خواجه محمد کُجُجانی » از عرفای سده هفتم آذربایجان نوشته است. #کججان که امروزه به آن کُرجان (کرگان) میگویند در دو فرسنگی #تبریز قرار دارد. این اشعار به زبان تبریزی (آذری فهلوی) و لهجه کججانی است که امروزه با گسترش ترکی اغوزی، از بین رفته است.
آرامگاه این اندیشمند آذری ، امروزه در گورستان تاریخی روستای #کججان قرار دارد. مراغه‌ای همچنین اشعار دیگری را ذکرمیکند و بالای آن نوشته است «زبان تبریزی»، یعنی زبان رایج تبریز در آن دوره که نام دیگر زبان 《آذری فهلوی(پهلوی)》 است.

◀️چم (معنی) شماری از واژگانی که در تصویر پایین این نوشتار است و ما میتوانیم هنوز هم به آسانی آنها را بفهمیم چراکه آذری پهلوی زبانی پارسی و سراسر ایرانی ست 👇
مردریک = مرده‌ریگ ، میراث

مند = ماند

دادُش = او را داد

کهان = جهان ، مخفف کیهان

کیژ = تلفظ پهلویک کَس

خُشت = تلفظ پهلویک خشت

چوک = خوب ، هنوز در هرزند مرند کاربرد دارد

ونیژه = ویژه

رور = رود ، فرزند عزیز ، در لری هم کاربرد دارد

پَری = می‌پرد

وی‌خَد = بیخود ، بیهوده

◀️ بیان این نکته بایسته است که:
#ترک_زبان شدن #آذربایجان از سده پنجم ق آغاز میشود و تا دوران صفویه ادامه پیدا میکند.
ده ها رویداد سبب دگرگونی زبانی در آذربایجان میشود که مهم ترین آن «حکومت ۱۳۰ ساله ترکمان های قوینلو» بر آذربایجان به مرکزیت #تبریز و با زبان اجباری #ترکی است.
در کل این روند شامل سه دوره است : #سلجوقیان، #مغول، #قویونلوها و #صفویان.
(از کانال آذربایجان)
〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰

باید گفته شود که،
سندهای ارزشمندی امروزه در دست است که روشن میکند حتا در دوران صفویه نیز بسیاری از مردم آذربایجان، زنجان و قزوین، به زبان های بومی خود که زبانهایی #کاملن_ایرانی و #غیر_ترکی بودند سخن می گفتند،
زبانهایی مانند #آذری، #تاتی و...

@loversofIRAN

نگاره را ببینید 👇