👈سهم جدید ایران از دریای کاسپین و سیاست ما پس از آن

@LoversofIRAN

✍ فراز چمنی؛ دکترای روابط بین الملل، شورای مرکزی حزب مهستان

⬅️این روزها بحث از توافق کشورهای ساحل دریای #کاسپین (خزر) بر رژیم حقوقی این دریاچه بزرگ و تعیین حدود هر کشور از حیث آب های سرزمینی و همچنین نحوه بهره برداری مشترک از این دریا است که از زمان فروپاشی اتحاد #شوروی و شکل گیری کشورهای جدید از سال ۱۹۹۲ تا کنون معلق مانده است و حتی در این مدت برخی کشورها بدون هیچ نظارت حقوقی دست به اقدامات سودجویانه ای در این دریای محصور زدند که در نهایت، پس از ۲۶ سال ظاهرا به توافق رسیدند که مذاکره ای را برای تعیین تکلیف سهم هر کشور و نحوه بهره مندی از آن آغاز نمایند.

اگر چه طبق قرارداد ۱۹۲۱، ایران و اتحاد شوروی، علی رغم ساحل بزرگتر شوروی، برای بهره مندی از این دریا هر یک به میزان ۵۰ درصد توافق کرده بودند، ولی تجزیه شوروی سابق و تشکیل کشورهای با حاکمیت مستقل در حاشیه کاسپین، وضعیت توافق قدیمی را دگرگون ساخت و خواه ناخواه طبق حقوق بین المللی حاکم بر دریاها و دریاچه های اینچنینی، هر کشور به رسمیت شناخته شده و عضو ملل متحد که در این حوزه واقع شده باشد باید از حدود و سهم قانونی و مشخصی برخوردار گردد. این موضوع بخصوص برای جلوگیری از سودجویی بیش از اندازه برخی کشورها در بهره مندی از منابع کاسپین از یک سو و پیشگیری از اختلافات و مناقشه های آتی بسیار حائز اهمیت است. شکی نیست که اکنون واقعیتی در خصوص دریای کاسپین وجود دارد که هریک از کشورهای #ایران و #روسیه به عنوان طرف های قرارداد ۱۹۲۱ ناگزیر از چشم پوشی از سهم ۵۰ درصدی قبلی هستند؛ ولی حقایق ژئوپولیتیکی دیگری هم هستند که نوعی برتری ژئواستراتژیک را برای ایران و روسیه ایجاد می کند. ایران و روسیه در حقیقت، دو قطب کاسپین هستند که حقوق آنها در بهر مندی از منابع مشترک بستر دریای کاسپین همچنان محفوظ است. از دیدگاه #ماهیگیری و #شیلات، بهترین بخش کاسپین در سمت ایران قرار دارد و از حیث #دفاعی و #نظامی نیز ایران در صورت استقرار توان دفاعی کافی، می تواند از یک برتری نسبی برخوردار باشد.

با این وجود، صرفنظر از امکان بروز منازعه و مسائل ضد امنیتی و با هدف دستیابی به صلح و تفاهم در حوزه کاسپین، قاعده حاکم بر این دریاچه به دلیل وسعت آن و مشترک بودن میان چند کشور، ملهم از حقوق بین الملل دریاها خواهد بود و هر کشور می تواند از سهم آب سرزمینی تا ۱۲ مایل دریایی برخوردار گردد و آب های میانی، (خارج از محدوده ۱۲ مایل فاصله عمودی از ساحل هر کشور) که در حکم آب های بین المللی هستند می توانند مورد بهره برداری مشترک و هماهنگ پنج کشور حاشیه دریا قرار گیرند.

به عقیده من مهمترین بخش مذاکرات که باید در توافق میان کشورهای ذینفع مورد توجه قرار گیرد، همین حوزه آب های مشاع و مشترک است. هر منافعی که از بستر کاسپین به دست می آید متعلق به همه کشورهای ساحلی است.

در پاسخ به دغدغه هایی که از سوی بسیاری میهن دوستان ایرانی که درباره سهم ایران از کاسپین مطرح می گردد باید گفت که در واقع اتفاق محسوسی نخواهد افتاد و ایران همچنان سرافرازانه به حضور و فعالیت خود در کاسپین ادامه خواهد داد ولی بدون شک سطح قدرت و توسعه یافتگی یک کشور می تواند میدان عمل بیشتری را برای کسب یک تفوق و سیطره سیاسی و اقتصادی در آینده فراهم نماید.

از@politicalculture

@LoversofIRAN

👈چرا باید نیروهای دولتی ایرانی، فراتر از مرزهای باختری خود، در خاورمیانه باشند؟


#تاریخ_معاصر_ایران_بدون_پیشداوری_و_تعصب

🔹مقاله ای بسیار ارزنده و علمی با زبانی ساده، که تاریخ کهن و معاصر ایران را بدون پیشداوری های متعصبانه از دیدگاه یک "کل پیوسته" بررسی میکند و از همین منظر، همسانی و مشابهت سیاست خارجی دو حکومت ایرانی معاصر ( #پهلوی_دوم و #جمهوری_اسلامی) که بسیار با هم در تضاد هستند نشان می دهد زیرا هر دوی این حکومت ها بر سر گسترش منافع سرزمینی کشور ایران، به یک جمع بندی رسیده بودند.

@LoversofIRAN

✍ آرش رییسی‌نژاد.
دکترای سیاست و روابط بین الملل- دانشگاه فلوریدا

🔹کلیدواژه های این نوشته:
#سوریه #عراق #لبنان #فلسطین #اسراییل #اعراب #آمریکا #اروپا #هند #چین #روسیه #شوروی #کمونیست #مارکسیست #حزب_بعث #بعث #بعثی #بغداد #انقلاب #صدام #خاورمیانه #نفت #صفویه #صفوی #عثمانی #شیعه #سنی #هلال_شیعی #نوروز #ایرانشهر #ایران_زمین #افغانستان #پاکستان #تاجیکستان #ازبکستان #ترکمنستان #باکو #ترکیه #بحرین #چالدران #خرمشهر #جبر_جغرافیا #استراتژیک #ژئوپلتیک #ژئو_استراتژیک #هویت_ملی #فرهنگ_ایرانی #امنیت_ملی #منافع_ملی #اقتصادی #فرهنگی #نظامی #دفاعی #سیاسی #حماس #نهضت_اسلامی_تاجیک #مجاهدین_افغان #افغان #تاجیک #تاجیکان #فارسی #پارسی #زبان #دره_فرغانه #فرغانه #فرارود #فرارودان #آسیای_میانه #کرانه_مدیترانه #روم #مدیترانه #دریای_روم #دریای_مدیترانه #کرد #کردها #بارزانی #شیعیان #شیعی #امام_موسی_صدر #صدر #عاشورا #کربلا #پانعرب #پان_عرب #پانعربیسم #پان_عربیسم #عرب #اعراب #عربی #ایرانی #هخامنشی #هخامنشیان #دولت_ملت #ملت #دولت #دولت_ایرانی #ملا_مصطفی_بارزانی #شاه


⬅️"برای جلوگیری از خون دادن در مرزهای غربی #ایران، ما می باید در کرانه شرقی دریای #مدیترانه، در #لبنان، دفاع کنیم." گوینده این سخن برخلاف تصوراتی که ممکن است متبادر شود، از مقامات نظام جمهوری اسلامی نیست. بلکه گوینده این گزاره، کسی نیست جز #سرهنگ_پاشایی رییس اداره خاورمیانه #ساواک دوره #پهلوی دوم.

پس جای شگفتی نیست که سردار #شمخانی می گوید پیش ازآن که در #تهران خون دهیم باید در #سامرا خون داد؛ این سخن یادآور گفته سرهنگ پاشایی در بیش از نیم قرن پیش است. در اینجا این پرسش متبادر می شود که آن عاملی اصلی که سبب نهایی تداوم سیاست مورد اشاره در ایران پیش و پسا انقلابی شده چه بوده است؟

چگونه است که این سیاست همسان هم در استراتژی #موازنه_مثبت دوران #پهلوی و هم در استراتژی #صدور_انقلاب #جمهوری_اسلامی است؟ در زمان پهلوی دوم، یاور اصلی ایران در تضعیف رژیم های #چپ گرا و ناسیونالیست عربی، کردهای عراقی و رهبر آنها ملا مصطفی بارزانی بود. اتحاد ایران با کردهای عراق که به شدت توسط سازمان #موساد اسراییل حمایت می شد، عامل نهایی ناتوانی دولت عراق در سرکوب کردها و به دنبال آن هم مسبب اصلی کودتاها و تغییر پی در پی رهبران بغداد بود. در آن زمان اتحاد #تهران_تل_آویو؛ برخلاف خواست آمریکا کردها را حمایت می کرد. 

#جغرافیا استدلال نمی کند، بلکه خیلی ساده وجود دارد و وجود خود را در شکل دهی به سیاست خارجی و امنیت #ملی کشورها نشان می دهد. همان گونه که فرید زکریا زمانی اشاره کرد، آن هنگام که #نیکسون و #کیسینجر ایران را به متحد منطقه ای ویژه آمریکا تبدیل کردند، به جغرافیا و منطقه ژئواستراتژیک ایران نگاه کردند، نه به صرف غربگرا بودن #محمدرضا_شاه


🔹​​از سری یادداشت‌های آگاهی از ایران و ضرورت دفاع از «ایراندوستی مسولانه و مدنی»(شماره ۸۷)/@hamidrezajalaeipour


این مقاله ارزنده و راهگشا را از اینجا بخوانید👇
https://telegra.ph/%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7-%D9%88-%D8%AA%D9%86%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DA%98%DB%8C%DA%A9-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%86%D9%88%D8%A2%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86-05-03