👈واقعیتی دردناک از چیرگی #مغولان بر ایران، که از نوشتار #خواجه_نظام‌_الملک_توسی دریافت می شود👉


📋نکته ا‌ی که از تفسیر خواجه نظام الملک برمی‌آید، تاکید بر دریافتی از کاردانی و خبرگی در سیاست‌نامه‌هاست که بویژه با چیرگی #ترکان بر ایران‌زمین اهمیتی خاص پیدا کرد، زیرا مفهوم قبیله‌ای قدرت که از ویژگی‌های نظام فرمانروایی ترکان بود، مستلزم این بود که همه‌ی افراد قبیله‌ی حاکم، به‌نوعی، سهمی از قدرت سیاسی داشته باشند.
این دریافت از قدرت سیاسی، به‌طور عمده، با شیوه‌ی فرمانروایی فردی و متمرکز ایرانیان که در عین‌حال، مبتنی بر به کار گرفتن بهترین نیروهای کارآمد بود، در تعارض آشکار قرار داشت.
اساس فرمانروایی #ایرانیان کاردانی و کارایی بود، و وزیر، در واقع، نماینده‌ی این گرایش اساسی فرمانروایی #ایرانشهری به‌شمار می‌آمد.
در دوره‌ی #اسلامی، بویژه با چیرگی غلامان ترک بر ایران‌زمین نیز به ضرورت، جایگاه وزارت تثبیت شد، زیرا فرمانروایان نوخاسته از هرگونه هنر فرمانروایی عاری بودند، اما در عمل، تثبیت جایگاه و مقام وزارت در نظام سیاسی غلامان ترک، خالی از اشکال و به‌دور از تعارض نبود.
این‌که در دوره‌ی چیرگی #غلامان_ترک، وزیرکشی(کشتن وزاری کاردان ایرانی) یکی از شیوه‌های عمده‌ی فرمانروایی به‌شمار آمده است، چندان که از بیست و شش وزیر دوره‌ی فرمانروایی سلجوقیان، چنان‌که #ایرج_افشار حساب کرده است، همه‌ی آنان به‌نوعی سر به نیست شده‌اند، گواهی بر این واقعیت اسفناک تاریخی است که غلامان #ترک نه بدون دانش و بینش ایرانی می‌توانسته‌اند حکومت کنند، و نه با آن!!!

🔸خواجه نظام‌الملک طوسی: گفتار در تداوم فرهنگی ایران، تبریز، انتشارات ستوده، ۱۳٨٤، ص ٤۷
از كانال اختصاصي نشر آثار و آراء جواد طباطبايی @javadtabatabai


https://t.me/LoversofIRAN/5705