👈۱۱ آذر، سالروز درگذشت میرزا کوچک خان جنگلی

✍ دکتر #افشین_جعفرزاده

⬅️ #جنبش_جنگل به رهبری میرزا یونس، ( #کوچک_جنگلی) از سال ۱۲۹۴ آغاز شد و تا پاییز ۱۳۰۰ ادامه یافت.
این جنبش را می توان طولانی ترین جنبش ایرانیان در سالهای پس از یمشروطیت ارزیابی کرد.
#جنبش #جنگلیان در سالهای ابتدایی بی گمان هیچ هدفی جز پاسداشت آرمانهای مشروطیت در محور آداب و رسوم #ملی و مذهبی #ایرانیان نداشت.
اما بدنبال پیروزی #انقلاب_کمونیستی_روسیه در اکتبر ۱۹۱۷ [نهضت جنگل نیز] به تدریج از آرمانهای اولیه خود دور شد و بسیاری از قیامیون جنگلی از آن فاصله گرفتند.

در زمانه ای که جنگلیان ومیرزا، نگاهشان به #لنین به عنوان یک آزادی خواه بود، رخداد ها در ادامه به سمت و سویی رفت که جنگلیان را به تندروی و در پاره ای موارد به تبعیت از لنین و #شوروی کشاند.
اوج مداخلات #روسها، کنگره #حزب_کمونیست_ایران در #بندر_انزلی بود و پیامدش کودتا و عزل میرزایی شد که عملا اسیر دست "روسوفیل ها" شده بود و با تلاش هایش چندان قادر نبود مانع تندروی های به اصطلاح انقلابی آنها شود.

پس‌ از‌ اعلام موجودیت حزب #کمونیست ایران، تبلیغات کمونیستی در #گیلان شدت یافت و رهبران حزب، گذشته از طرح شعارهای حزبی، به #میرزا_کوچک_خان نیز حمله می‌کردند. #روزنامه_کمونیست، به‌عنوان ارگان حزب‌‌ کمونیست‌ ایران، در -رشت به سردبیری #سیدجعفر_جوادزاده ( #پیشه‌وری) انتشار یافت و در رشت، سازمان جوانان حزب، افتتاح شد.

جنبش جنگلیان چندپاره گشت و میرزا که هم جمهوری اش ناکام شده بود و هم ائتلاف هایش بی سرانجام مانده بود، خسته وشکست خورده راهی کوهستانهای #تالش و #خلخال شد و در سرما جان داد.

امروز داوری درباره کارنامه جنبش جنگلیان به دلیل رونمایی از بسیاری از اسناد ساده تر از چند دهه پیش است. قطعا بسیاری از اسناد دولتی، یا منتشر نشده اند و یا بررسی دقیق و بیطرفانه نشده اند .
من بر این باورم، جنبش جنگلیان، ابتدا بازخوانی و ادامه ارمان های "جنبش ملی مشروطیت ایران" بود و هدفی #ملی داشت با افقی که سرفرازی #ایران را هدف گرفته بود و جوهره اش در روزنامه فاخر جنگلیان قابل دسترس است.

اما در پایان راه و در فاز دوم این جنبش ملی از آرمانهای اولیه خود دور ماند و اسیر سیاست ورزی های #روسها و بالشویسم لنینی شد و #میرزا با وجود پاکدلی ها و سعی اش در ممانعت از تتدروی های بیگانه با روحیات ملی ایرانیان، هرگز قادر نشد به مدیریت رخداد ها بپردازد و رشته کار به کلی از دستش بیرون شد و ساختاری پیدا کرد که عملا یکپارچگی سرزمینی ایران را در معرض تهدید قرار داده بود.

هیچ سند و قرینه کاملی در دست نیست که نشان دهد میرزا #تجزیه_طلب بود. اما نمی توان پیش بینی کرد در صورت ادامه جنبش با تحولات رخ داده پس از انقلاب اکتبر، جنبش جنگلیان چه سرانجامی پیدا می کرد و رابطه اش با ایران چه میشد؟
میرزا در نامه‌ای به "مدیوانی" از #بلشویک_های روسی از سرخوردگی عمیق‌اش از رفتار اعضاء "حزب عدالت" و نیروهای شوروی که در میان مردم گیلان ایجاد نارضایتی کرده‌اند سخن می‌گوید:
«... اگر این اقدامات شما دوام پیدا کند ناچاریم به هر وسیله باشد به تمام احراز و سوسیالیست‌های دنیا حالی کنیم که وعده‌‌های شما همه‌اش پوچ و عاری از صحت و صداقت است. به نام سوسیالیزم اعمالی را مرتکب شده‌اید که لایق قشون مستبد نیکلا و قشون سرمایه‌داری #انگلیس است. با یک فرقه آزادی‌طلب و یک جمعیت انقلابی که مشقت‌های متوالی چندساله دیده و هنوز هم محصور دشمنان است آیا این نوع معامله می‌کنند؟ ما غیر از این مساله ساده که گفتیم فعلا عملیات شما در یک گوشه ایران به جای منفعت، مضرت می‌بخشد و مقصود را عقب می‌اندازد و باید صبرکرد و تدریجا عقیده را رسوخ داد آیا عنوان دیگری کردیم؟»

تلاش های میرزا بی حاصل بود. بررسی جنبش جنگل در فاز دوم نشان داد که هیچ آرمانی با اعتماد به بیگانه حتی اگر منادی آزادی خواهی هم باشد به سرانجام نخواهد رسید. می دانیم جنبش در ابتدای راه با همراهی برخی عناصر بیگانه #آلمانی و #عثمانی آغاز شد و در ادامه شاهد حضور پررنگ #بالشویکها بود.

افشین جعفرزاده
۱۱ آذر ۱۳۹۷
از @Afshinjafarzadeh


@LoversofIRAN

👈۲۱ آذر، روز نجات آذربایجان و کردستان از چنگال شوروی

✍ #افشین_جعفرزاده

⬅️ یادمان ۲۱ آذر ۱۳۲۵

۲۱ آذر ۱۳۲۵ پایان کابوسی بود که توسط اشغالگران #ارتش_سرخ #شوروی بر ایران تحمیل شد.
اینکه در سالهای ۱۳۲۰ تا ۱۳۲۵ بر ایران چه گذشت امروز در پرتو دسترسی نسبی به آرشیو های دولتی شوروی و ایران و برخی کشورها بهتر از گذشته قابل داوری است. گرچه هنوز بسیاری از اسناد منتشر نشده اند.
پس از شهریور ۱۳۲۰ و اشغال شمال ایران به دست ارتش سرخ و سپاه #استالین، مقدمات سازمان دهی #تجزیه #آذربایجان و #کردستان و #زنجان و برخی نواحی دیگر آغاز شد!
که فهرست وار می توان به آن اشاره کرد:
۱-سازمان دهی فرایند بنیاد دو #فرقه #دموکرات_آذربایجان و #دموکرات_کردستان در همان سالها در #مسکو و زیر نظر شخص استالین انجام شد و حتی فردی چون #میرجعفر_باقروف بیشتر نقش درجه دوم و اجرایی داشت. بر این اساس بود که ماه ها پیش از اعلام فعالیت دو فرقه، #پیشه_وری و #قاضی_محمد را جهت جلسه توجیهی و آگاهی از جزییات کار بصورت محرمانه به #باکو بردند.
۲_پیشه وری و قاضی محمد، ماه ها پس از مقدمات کار از سیر رویدادها آگاه شدند و کمترین نقشی در فرایند اولیه بنیاد دو فرقه نداشتند. #روس_ها آنها را وارد ماجرا کردند و چون کار پیش نرفت، امر به رفتن کردند.
۳_ #سیدجعفر_پیشه_وری نخست از فعالان #حزب_دموکرات_خیابانی در #قفقاز بود. اما به سرعت جذب نخستین #حزب_کمونیست ایران شد و در بخش سرخ قیام #جنگلیان مشارکت کرد و وزیر داخله دولت سرخ #احسان_الله_خان شد که مخالف #میرزا_کوچک_خان بود. بعدها در روزنامه حقیقت، گفتمان مستقلی را به نمایش گذاشت. مجددا #کمونیست شد و زندان ده ساله ای را در دوران #رضا_شاه سپری کرد و پس از سوم شهریور ۱۳۲۰ آزاد شد. در دوران زندان با "پنجاه و یک نفر" زاویه داشت‌. پس از آزادی از کسانی بود که در تنظیم اساس نامه #حزب_توده نقش داشت و با توده ای ها هم نساخت و روزنامه آژیر را منتشر کرد که جوهره اش دفاع سخت از منافع #شوروی در ایران از جمله #نفت_شمال بود و ستایش استالین و مجادله با کسانی چون دکتر #مصدق. سپس نماینده #تبریز در مجلس چهاردهم شد و پس از رد اعتبار نامه اش راهی تبریز شد در همان زمان سفر محرمانه اش را به باکو انجام داد. فرقه، در شهریور ۱۳۲۴ اعلام موجودیت کرد و در ۲۱ آذر ۱۳۲۴ در شرایطی که #آذربایجان و #زنجان زیر اشغال ارتش سرخ بود، و دولت مرکزی فاقد هر گونه اختیاری جهت واکنش، "دولت فرقه" اعلام وجود کرد. پیشه وری در روزنامه های اکبنجی و عدالت و حقیقت و آژیر کمترین نشانی از فرقه گرایی قومی/ #قومگرایی نداشت و همواره دشمن #پانترکیسم و #محمدامین_رسول_زاده بود.
۴_قاضی محمد و پدرش از سوی رضاشاه منصب قاضی گری دولت مرکزی ایران را در ناحیه #ساوجبلاغ_مکری( #مهاباد) برعهده داشتند. این خانواده ریشه دار منسوب به خاندان محترم قاضی، هیچ گاه تمایلات قومی #کردی/#قوم_گرایی نداشتند و همواره نسبت به برخی تحرکات #قومی در آن منطقه زاویه و اعلام موضع داشتند. قاضی محمد هیچ گاه پیش از اعلان #فرقه_دموکرات_کردستان فعالیت سیاسی و #قومیتی نداشت تااینکه در سفری محرمانه درسال ۱۳۲۴ به باکو رفت و توسط #باقروف از داستان بنیاد فرقه آگاه شد.
۵_ برپایه اسناد هیچ شکی در این نیست که اهداف بنیاد دو فرقه نهایتا #تجزیه دو منطقه "آذربایجان، زنجان" و "کردستان" و الحاق آنها به شوروی بود. در روند مدیریت کلان دو فرقه، نمایندگان شوروی دارای اختیار مطلق بودند و هر آنچه می خواستند توسط فرقه چیان اجرا میشد. در فرقه آذربایجان تمایلات #مذهبی کمتر و در فرقه کردستان بیشتر بود. گرچه رگه های #تجزیه_طلبی در فرقه کردستان به دلیل اعلام جمهوری و پرچمی مستقل از ایران و مشخص کردن فردی بعنوان وزیر خارجه بیشتر به چشم می خورد. از نظرگاه حوزه سرزمینی فرقه آذربایجان توانست زنجان و بخشی از شمال غربی #گیلان را تحت نفوذ خود داشته باشد. ولی قلمرو فرقه کردستان در حوالی غرب #آذربایجان_غربی و مناطق #کردنشین محدود ماند و نتوانست #کردستان اصلی و #کرمانشاه و #ایلام را تحت قلمروش داشته باشد.
۶_با خروج اجباری ارتش سرخ از مناطق اشغالی ایران، روند سقوط هر دو فرقه آغاز و در آذر ۱۳۲۵ نهایی شد
۷_اسناد نشان می دهند دو فرقه با وجود انجام برخی اصلاحات رونمایی، هرگز نتوانستند نخبگان و توده های دو منطقه را با خود همراه سازند. از همان ابتدا مقاومت های منفی، مخفی و حتی علنی علیه آنها شکل گرفت و با سرکوب های خونین همراه شد. پس از اعلام حمله #ارتش_ایران در آذر ۱۳۲۵، این مقاومت ها در قالب ایران خواهانه و به نام وطن خواهان بیشتر خود را نشان داد و سبب آزادی شهرها شد. در شرایطی که ارتش ایران هفته ها بعد به پاره ای مناطق رسیده بود، قیام وطن خواهان محلی پیش تر به پیروزی رسیده و روند آزادی انجام شده بود.
ادامه👈
https://goo.gl/L6J4GB

از @Afshinjafarzadeh

@LoversofIRAN