✍دیوان پارسی شاهزاده بایزید، شاهزاده عثمانی ( #ترکیه)

🔸روند آموزش، فراگیری و کاربرد زبان و ادبیات #پارسی در دربار #عثمانی در عالی‌ترین سطح ممکن بود، به گونه‌ای که سلاطین و شاهزاده‌های عثمانی علاوه بر توانایی گفتگوی روزانه به زبان پارسی، قادر به سرایش شعر به زبان پارسی نیز بودند.

بجز شاهزاده بایزید، پدرش #سلطان_سلیمان و نیز تعداد دیگری از سلاطین عثمانی مانند
#جم_سلطان،
#سلطان_محمد_دوم، #سلطان_بایزید_دوم، #سلطان_سلیم_اول و #سلطان_مراد_سوم نیز اشعار و دیوان شعر #فارسی داشتند.

#شاهزاده_بایزید در ابتدای دیوانش ضمن حمله و توهین به #شیعیان، آرزو می‌کند که روزی سر #شاه_طهماسب #صفوی را از تنش جدا کند، اما چرخ گردون تلخ‌ترین سرنوشت را برای وی رقم می‌زند. به دنبال اختلاف با پدرش سلطان سلیمان به ایران و دربار شاه طهماسب پناهنده می‌شود. تمام تلاش‌های دولت ایران برای برقراری آشتی میان وی و پدرش سلطان سلیمان بی‌‌نتیجه می‌ماند و سرانجام به فرمان سلطان سلیمان، وی به همراه چهار فرزند خردسال و نوجوانش اعدام می‌گردد.

#زبان_فارسی از زمان تاسیس تا سالیان متمادی، زبان رسمی و دیوانی دولت عثمانی بود
از @Ir_Bahman

@LoversofIRAN

👆 #امیر_کبیر در یک نگاه
۲۰ دی سالگرد شهادت
(وی #بهاییت را ممنوع کرد وبه ضررکشور میدانست)

⬅️امیرکبیر و شکیبایی دینی
دکتر #افشین_جعفرزاده

از برجسته ترین تدابیر حکمرانی #امیرکبیر در دوره کوتاه صدارت، سیاست آزاد اندیشانه نسبت به اقلیت های دینی بود که از پاره ای کشورهای #اروپایی و #عثمانی پیشتر رفت
سیاست او بر پایه مدارای مذهبی، حق آزادی پرستش و تساوی حقوق اجتماعی بود.
در تفکر امیر، #زرتشتیان جایگاهی ویژه داشتند. همچنین #مسیحیان #آشوری #ارمنی و... #کلیمیان ایران همگی از سیاست روشنفکری دینی و آزادی کامل کار وبرگزاری آداب دینی بهره بردند. جالب ترین رفتار وی درباره #صابئین پیرو حضرت ذکریا در خوزستان بود که اجازه نداد کسی آنها را وادار به تغییر دین کند.
امیر به خوبی می دانست شکیبایی دینی از بنیادهای کهن فرهنگ ایرانیست و این میراث را با خردمندی پاس داشت.
این تصمیم اتفاقا پای بیگانگان را از ایران کوتاه کرد زیرا در آن دوره #روسیه و #بریتانیا برای خود حقی در جانبداری از مسیحیان قایل بودند تا زمینه ای برای دخالت باشد
درباره زرتشتی ها کار به جایی رسید که برخی زرتشتیان مهاجر ایرانی ( #پارسیان هند) از هند به ایران بازگشتند

📜🕯🖋 سندی ارزشمند از جایگاه زبان پارسی در شهر بخارا- ازبکستان کنونی

✅ وحید بهمن/ این سند ارزشمند با قدمت ۱۲۳ سال، یک فرمان دولتی به زبان پارسی است. طی این فرمان امیر بخارا یک نشان طلا را به سرکرده‌ی نیروهای عثمانی، فائیک پاشا اعطا کرده است.

🔸 زبان پارسی زبان رسمی و دیوانی امیر نشین بخارا بود که از بازماندگان مغولان بودند.

🔸 همراهان گرامی از طریق لینک زیر می‌توانید اصل سند را در تارنمای کتابخانه‌ی آتاترک شهر استانبول مشاهده بفرمایید.👇

http://ataturkkitapligi.ibb.gov.tr/yordambt/yordam.php?aDemirbas=FA_Evr_000021-031


#بخارا
#ازبکستان
#خانات_بخارا
#امیرنشین_بخارا
#عثمانی


🆔 @Ir_Bahman

دوباره، می‌سازمت، وطن!

وقتی #القاص_میرزا، پسر #شاه_اسماعیل_صفوی عصیان کرد و به تحریک #عثمانی به #ایران لشکرکشید؛ با سپاه برادرش #شاه_تهماسب رو در رو شد که باقی ماجرا به تاریخ مربوط می‌شود!
اما بخش جامعه‌شناسی ادبی این رویداد، آن است که در هر دو لشکر قو‌ّالان و نقّالانی بودند که برای هم از #شاهنامه رجز می‌خواندند و به چیزی فخر می‌کردند که منظور نظر #فردوسی بود!
در #تاجیکستان، در اوج روابط سرد و ملایم سیاسی با ایران، در مراسم گشایش #نیروگاه_برق_راغون (نوامبر ۲۰۱۸) که با حضور شرکت‌های سازنده، از جمله پیمانکاران ایرانی برگزار شد؛ مقرر شده بود شعر بانو #سیمین_بهبهانی، به عنوان سرود نمادین این اتفاق مبارک، به تکرار از رسانه‌های تاجیکستان پخش شود:
#دوباره_می‌سازمت_وطن
اگرچه با خشت جان خویش
ستون به سقف تو می‌زنم
اگرچه با استخوان خویش
این شعر را چند خوانندهٔ حرفه‌ای با گرایش‌های مختلف اجراکرده‌اند. برخی با تأکید بر «دوباره» و برخی با تکیه بر «می‌سازمت»؛ اما به نظر می‌رسد در تاجیکستان، با توجه به سرگذشت تاجیکان در عصر جدید، هستهٔ اصلی این چکامه، واژه #وطن در شعر فارسی است!

از #حسن_قریبی @hassanghari

@LoversofIRAN

👈ایران به مثابه "امپراتوری ذهن"

کشوری که با شماری از خرمندان و اندیشمندانش توانست در جهان پر رنج و پرهیاهو تاب بیاورد، آیا دوباره بر جایگاه دیرین خود بازخواهد گشت؟

@LoversofIRAN

پریشب #مایکل_آکسورثی درگذشت.
یک دیپلمات سابق انگلیسی، آدمی مهربان، متین و مبادی‌ آداب که پژوهشگر تاریخ و شیفته‌ی فرهنگ #ایران بود. حدود ده سال پیش کتابی از او منتشر شد با نام «تاریخ ایران: امپراتوری ذهن» که برای معرفی گذرا و شیوای ایران به خواننده‌ی ناآشنای غربی نگاشته شده بود. آکسورثی در این کتاب نظریه‌ی دل‌نشین و تامل‌برانگیزی را درباره‌ی ایران طرح می‌کند: ایران به مثابه‌ یک امپراتوری که بر اذهان سیطره داشته است. نظریه‌اش را از وینستون #چرچیل الهام می‌گیرد که در سال ۱۹۴۳ حین سخنرانی در دانشگاه هاروارد گفته بود دیگر با فتح سرزمین و استثمار نمی‌شود امپراتوری کرد: «امپراتوری‌های آینده امپراتوری‌های ذهن خواهند بود.»
ایران، به عقیده آکسورثی، از سده‌ها قبل همانی بود که چرچیل برای آینده تصور می‌کرد.

ایران نمونه‌ی عجیب و غریبی در تاریخ امپراتوری‌های جهان بوده است: محور و مرکز فرهنگی ایران در خلال دو هزاره‌ی گذشته بارها جابجا شده است: زمانی در #فارس بوده، بعد به #بین_النهرین ( #میانرودان در #عراق کنونی) آمده، از آنجا به #خراسان و #آسیای_میانه ( #فرارود، #فرارودان) عزیمت کرده و بعد در #آذربایجان سکنی گزیده است.

نفوذ ایران به مراتب سیال‌تر و فراتر از مرزهای در حال قبض و بسط یک سرزمین بوده است: آثارش را در دوران خلافت #عباسی، #گورکانیان در #هند و سلطنت #عثمانی (در #آناتولی،) می‌بینیم. این وضعیت با تعریف و تصوری که ما از ملیت و فرهنگ به عنوان یک قلمرو سرزمینی داریم چندان نمی‌خواند. برای خود آکسورثی سوال است که چطور «ایده‌ی ایران» این همه سختی و بلا را طی این همه سال تاب ‌آورده و همچنان دوام آورده است. معتقد است این تداوم بیش از هر چیز مدیون "طبقه‌ی کوچک دانشور-دیوانسالار" است که از پس هر بحران کمر صاف کردند، با فاتحان و غالبان زیرکانه کنار آمدند، نشان‌ دادند که از گوهر تخصص‌شان نمی‌شود چشم پوشید و اندک اندک زمام کارها را (دوباره) به دست خود گرفتند: حاکم گرچه حکومت می‌کرد، اما اداره‌ی امور به دست آنان (ایرانیان دانشور و #دیوانسالار) بود.

در آخرین صفحه‌ی کتاب آکسورثی می‌پرسد «اما آیا ایران می‌تواند یک امپراتوری آینده باشد؟» و در اینباره تردید دارد. بخشی از تردیدش از این ناشی می‌شود که چقدر جامعه‌ی جهانی و بازیگران قدرتمندش حاضر باشند ایران را در نقش یک امپراتوری بپذیرند. اما، تردید اصلی آکسورثی از جای دیگری است، از این که «امروز گروهی اندک از دریچه‌ی تنگ منافع و عقاید خودش، ایران را می‌گرداند.» این آن ایرانی نیست که زمانی در اذهان نفوذ داشت، ایرانی که «بهترین و درخشان‌ترین مغزهایش را می‌پروراند و گرامی می‌داشت»، که «با پیچیدگی‌ها صادقانه و با تساهل و مدارا روبرو می‌شد» و «از تلفیق و امتزاج عقاید مختلف استقبال می‌کرد.»

/منبع: ماقال منقول/

@LoversofIRAN

👈همزیستی آذری ها و ارمنی های ایران در گذر تاریخ

#مازیار_حسینی

شاید اغراق نباشد که بگوییم #ارامنه نزدیک ترین مردمان به #ایرانیان هستند.
سرزمین #ارمنستان تاریخی که در صدساله اخیر دچار تغییر شده است، در شمال غربی ایران و هم مرز با ایالت شمالی ایران، #آذربایجان قرار داشته.

در طول هزاران سال مردم آذربایجان و ارمنستان به‌عنوان همسایه و بعضا هم میهن در کنار یکدیگر زیسته اند و تاثیرات زیادی بر هم گذاشته اند، آنان قحطی‌ها، جنگ‌ها و بیماری‌های زیادی را در کنار هم تحمل کرده و چشیده اند و در جنگ ها به یاری یکدیگر شتافته اند.

هنگامی که مارکوس آنتونیوس سردار #رومی، آرتاوازد دوم شاه ارمنستان را به جرم همکاری با ایرانیان به قتل رساند و پسر خود اسکندر را به شاهی ارمنستان نشاند، آریوبرزن، حاکم آتروپاتن (آذربایجان) به یاری ناخارارهای (اشراف) ارمنی شتافت و رومی ها را اخراج کرد. تا پیش از آنکه تیرداد اشکانی بر تخت شاهی ارمنستان بنشیند، در طی جنگ داخلی، حاکمان آتروپاتن از طرف #اشکانیان در کنار ارمنی ها علیه رومی ها و متحدان #گرجی ایشان می‌جنگیدند.

این اتحاد و همدلی که در طی جنگ های مذهبی #ساسانیان و #ارمنیان تضعیف شده بود با پدیدار شدن هون ها و #ترک ها در آن سوی کوه های #قفقاز دو چندان تقویت شد

در این زمان ساسانیان، بازماندگان اشکانیان را از ارمنستان بیرون کرده بودند و ارمنستان و آذربایجان به‌عنوان دو پایگاه ساسانیان در پس ایالت های ایبریا ( #گرجستان شرقی) و #آلبانیا ( #اران) در مرز شمالی عمل می کردند

سربازان #ارمنی و #آذری به‌عنوان پشتیبان #گرجی ها و #ارانی ها و نیروی پادگان دژها و استحکامات مرزی ساسانیان در قفقاز عمل می‌کردند تا از سرزمین های شمال غربی ایران #ساسانی در برابر تهاجم اقوام کوچرو که به قصد کشتار و غارت به این سوی قفقاز می آمدند، دفاع می کردند

در زمان حمله ترک های #خزر در اواخر دوره ساسانی، که ایران درگیر جنگ داخلی بود از پایتخت فقط یک سپاه ۷ هزار نفری راهی قفقاز شد تا جلوی آن ها را بگیرد و شکست خورد و در این زمان هم ارمنی ها و آذری ها بفرماندهی تئودوروس رشتونی و اسپندیاد فرخ هرمزد در برابر خزرها ایستادگی کردند و تلفات سنگینی هم دادند

در هنگام حمله #اعراب نیز ورازتیروس باگراتونی با سه هزار سوار ارمنی در جنگ #قادسیه شرکت کرد و پس از شکست ایرانیان، ورازتیروس باگراتونی با نیروهای جدید ارمنی در واجرود مستقر شد و سپاه #دیلم به فرماندهی موتا و سپاه آذربایجان به فرماندهی اسپندیاد فرخزاد به یاری ورازتیروس شتافتند و سربازان آذری و ارمنی و #دیلمی دوشادوش هم با متجاوزین جنگیدند

در دوران خلافت #اموی نیز مردمان آذربایجان و ارمنستان تحت ستم قرار داشتند و کشتار و غارت می‌شدند و هنگامی که در دوران #عباسی فضا بازتر شد، جنبش های اجتماعی هماهنگی به راه انداختند. جنبش #خرم_دینان که در آذربایجان شکل گرفت مورد حمایت ارمنی های منطقه سیونیک(جنوب دریاچه سوان) و واسپورگان قرار
گرفت

پس از شکست جنبش خرم دینان در آذربایجان دو جنبش پاولیکیان و تندراکیان به پیروی از خرم‌دینان آذربایجان شکل گرفتند و مورد حمایت خرم‌دینان آذربایجان قرار گرفتند و به جنگ با خلفای عباسی و امپراتوران بیزانس پرداختند

در دوران #صفوی نیز #شاه_عباس بخشی از ارمنی هایی که به ایران آورده بود را در آذربایجان اسکان داد و ایشان در کنار مردم آذربایجان ساکن شده و به پیشرفت اقتصادی آذربایجان کمک شایانی کردند و نقش مهمی در تجارت ایران بازی می کردند

در اواخر دوران #قاجار هنگامی که #ستارخان در آذربایجان به پا خواست تا با استبداد #قاجاری مبارزه کند و به مشروطه خواهان پیوست بسیاری از ارمنی های ساکن آذربایجان به او پیوستند و با دعوت از انقلابیون ارمنی شمال #ارس، آنان را به تسلیحاتشان به خدمت #سردار_ملی در آوردند و پس از شکست عین الدوله، به #مشروطه خواهان #گیلان پیوستند تا #تهران را تسخیرکنند

ارمنی ها در آذربایجان در مناطق #تبریز و #ارومیه و #اهر و #هریس و... زندگی می‌کردند و در غم و شادی هم میهمان و همشهری های آذری خود شریک بودند

هنگامی که جیلوهای #آشوری به ارومیه حمله کردند، پس از قتل مارشیمون توسط سمیتقو، آنان انتقام خود را از مردم مسلمان ارومیه گرفتند

ارمنی ها و آشوری های بومی ارومیه از هیچ کمکی به همشهری های #مسلمان خود دریغ نکردند و بسیاری از ایشان را در خانه خود و در کلیساها به ایشان پناه دادند تا مبادا توسط مردان اقاپترس کشته شوند

هنگامی که #عثمانی ها با پیشاهنگی #کرد های سمیتقو ارومیه را تسخیر کردند و قصد کشتار آشوری و ارمنی را داشتند (این زمان جیلوها گریخته بودند) آذری های مسلمان ارومیه، هم میهمان و همشهریان #مسیحی خود را در خانه های خود پناه دادند که سپاه عثمانی پس از غارت ارومیه، ایرانیانی که به هم میهنان مسیحی خود پناه داده بودند را نیز اعدام کردند

@LoversofIRAN

"کارو پایلان" نماینده #ارمنی‌ مجلس ملی #ترکیه در مصاحبه با کانال۲۴ تلویزیون فرانسه:
جنگ ترکیه در عفرین #سوریه ظالمانه است. نگرانم #نسل_کشی ۱۹۱۵ ارامنه بدست #عثمانی اینبار در #عفرین برای کردها تکرارشود

👈دستگیری ده نفر از اوباش تجزیه طلب، در پارک مریم مقدس تهران

به گفته کانال آذری ها؛
ده نفر از اوباش #پانترک امروز، قصد مزاحمت برای مراسم 24 آوریل #ارامنه #تهران که برای سالگرد #نسل_کشی ارمنی ها به دست #عثمانی هرسال در کلیسای سرکیس مقدس برگزار میشود را داشتند، که به دست پلیس بازداشت شدند.

این افراد با هدایت یک گروهک #تروریستی و #تجزیه_طلب در #ترکیه و تحریک عناصر امنیتی رژیم #باکو با تبانی قبلی و به قصد حمله به شهروندان ایرانی در این مکان تجمع کرده بودند.

پلیس در همان لحظات اول رسیدن آنها به این مکان با اطلاع قبلی از اجتماع و تبانی آنها، ایشان را دستگیر کرد و بازداشت نمود.

#ارمنی #ارمنستان #ایران #هویت_طلب #قومگرا #پانترکیست
#پان_ترک #پان_ترکیست

@LoversofIRAN