📚 #تاریخی 📖 #فرهنگی


■"عراق" نامی ایرانی است از ریشه آریا

گفتاری ارزنده از میر جلال الدین کزازی


عراق، آنچنانکه که بر پاره‌ای از پژوهندگان و واژه‌شناسان کهن نیز پوشیده نبوده است، نامی است ایرانی از بن "ایرا"

هم از آن روی است که در جغرافیای دیرین، بخشی از "سرزمینهای ایرانی" نیز عراق خوانده می‌شده است و از آن روی که با "عراق عرب" درنیامیزد و یکی پنداشته نشود آن را "عراق عجم" می‌نامیدند.

عراق ریخت "تازی شده‌ی(عربی شده)" اراگ یا اِراک است که از «ایر» + «اگ» پساوند (پسوند) بازخوانی، ساخته شده است. «ایر»، ستاکی (ریشه ای) است که در نام سپند ایران نیز به کار رفته است و با «آریا» در ریشه یکی است.


#ایران_زمین #ایران_بزرگ_فرهنگی #ایران_کهن #ایران #ایر #آریا #آریایی #زبان_پارسی #پارسی #پهلوی #پارسی_دری #دری #فارسی #ایرانشهر #فارسی_دری #عراق #بغداد #اراک #اراگ #میرجلال_الدین_کزازی #کزازی #ایرانی #ابوسعید_اصمعی #عراق_عرب #عراق_عجم #تازی #عربی


🇮🇷 💌 عاشقان ایران
@LoversofIRAN


نوشتار کامل در این پیام👇
https://t.me/LoversofIRAN/9677

📚 #تاریخی 📖 #فرهنگی


👈مرزهای فرهنگی "ایران زمین" را پاس داریم.
ریشه واژه "عراق"، "ایر/آریایی" است👉


■ریشه شناسی واژه عراق، از استاد میرجلال الدین کزازی:
عراق، آنچنانکه که بر پاره‌ای از پژوهندگان و واژه‌شناسان کهن نیز پوشیده نبوده است، نامی است ایرانی. نمونه را "ابوسعید اصمعی" از فرهنگ‌نویسان و دانشوران سده‌ی دوم هجری گفته است: 《قال الٔاصمعیُّ: و کانت العراق تُسَمّیٰ اِیرَان شَهر فعرّبَتها العربُ فقالوا العراق》.

هم از آن روی است که در جغرافیای دیرین، بخشی از "سرزمینهای ایرانی" نیز عراق خوانده می‌شده است و از آن روی که با "عراق عرب" درنیامیزد و یکی پنداشته نشود آن را"عراق عجم" می‌نامیدند.

عراق ریخت "تازی شده‌ی(عربی شده)" اراگ یا اِراک است که از «ایر» + «اگ» پساوند (پسوند) بازخوانی، ساخته شده است. «ایر»، ستاکی (ریشه ای) است که در نام سپند ایران نیز به کار رفته است و با «آریا» در ریشه یکی است. عراق از دیدگاهی، ریختی دیگر از ایران است؛ بدین معنی که ستاک و واژه‌ی بنیادین در هر دو یکی است؛ و در ایران، ریخت ایرانی آن به کار برده می‌شود و در عراق، ریخت تازی شده‌اش.

"اِراک" ریخت کهن نام عراق است و "ایراک"، ریخت نو که از دید ریشه‌شناسی، با ایران یکی است. ایران نیز ریخت نوین "اران"/ eran در زبان پهلوی است. ستاک واژه در هر دو ریخت، «ار» یا «ایر» است. این ستاک(ریشه) در نام ایرج نیز در پهلوی، اِرچ به یادگار مانده است. جدایی در اِراک و اران، یا ایران و ایراک، تنها در پساوند آنهاست که یکی «ان» است و دیگری «اک» و هر دو پساوندهای بازخوانی‌اند.

«ان» در "پهلوی" و "پارسی دری" یکسان مانده است؛ اما «اک» پهلوی، در پارسی دری، به «ا» دیگرگون شده است. نمونه آن، واژگانی چون: "داناک و وِناک و آشناک" هستند در پهلوی، که در پارسی دری، "دانا و بینا و آشنا" شده‌اند. اما این پساوند در واژگانی چون: خوراک، پوشاک، کاواک، هنوز در ریخت کهن خویش مانده است.

اراک که ریختی است دیگر از ایران و به معنی سرزمین «ایر»، بر پایه‌ی هنجارهای تازی‌شدگی، به عِراق دیگرگون شده است. نکته‌ی نغز آن است که در ریخت تازیکانه(عربی)‌، هنوز «ع» با زیر(کسره) به کار برده می‌شود (به شکل عِراق)؛ اما ایرانیان امروز این نام را با زبرِ(فتحه) روی «ع» به کار می‌برند و "عَراق" می‌گویند؛ همانگونه که ریخت پهلوی آن را، چونان نام شهری در استان مرکزی، «اَراک» می‌خوانند، نه «اِراک».


#ایران_زمین #ایران_بزرگ_فرهنگی #ایران_کهن #ایران #ایر #آریا #آریایی #ایرانی #زبان_پارسی #پارسی #پهلوی #پارسی_دری #دری #فارسی #فارسی_دری #عراق #بغداد #اراک #اراگ #ایرانشهر #میرجلال_الدین_کزازی #کزازی #ابوسعید_اصمعی #عراق_عرب #عراق_عجم #تازی #عربی



🇮🇷💌 عاشقان ایران
@LoversofIRAN

نه تنها اقلیم کردستان در #ایرانشهر بود بلکه
#بغداد هم نام ایرانی از #فارسی_میانه یعنی:
بغ+داد= خدا داد
سرزمین کوچکی نزدیک #تیسفون پایتخت #ساسانیان بود که بعدها #عباسیان آنرا پایتخت کردند
@LoversofIRAN

برخی مهندسان نامی ایران
#هخامنشی #ساسانی #اسلامی

#ابوریحان_بیرونی:
واژه "هندسه"، عربى شده واژه پارسی "اندازه" و برگرفته از "هَنداچَک" زبان پهلوی است."مهندس" هم از ریشه هندسه است

برخلاف باور غلط برخی تندروهای خشک مذهب که ۴دهه است دانشمندپروری درایران را محدود به پس از #اسلام می دانند؛ باید گفت پیش از اسلام هم ایران سرزمین دانشمندان و نخبگان بزرگ بود
مگر میشود بدون داشتن اندیشمندان برجسته، تمدنی جاودان را در جهان پیریزی کرد؟

#اسکیلاکس، مهندس سازنده قنات زمان #هخامنشیان #داریوش_اول
ایرانیان، آفرینندگان و مبدعان #قنات و سیستم #مدیریت_آب

#برازه، مهندس بازسازی کننده شهر #فیروزآباد #ساسانیان دوره #اردشیر

ابوبکر محمد #کرجی، مهندس سیستم آبهای زیرزمینی، قرن ۱۱م. قرن۴خورشیدی

#ابو_لولو، مهندس سازنده آسیاب های بادی، خلیفه دوم، قرن۱ خ

#روزبه، مهندس #کوفه و #بصره، قرن۱ خ

#ابوریحان_بیرونی، دانشمند در چند رشته، ازجمله #مکانیک #نقشه_برداری، سده ۴خ

#بنوموسی، مهندس مکانیک، متخصص #هندسه وحساب قرن۲ خ

#نوبخت، مهندس شهر #بغداد زمان منصور #عباسی

#خوارزمی و
#خواجه_نصیرالدین_طوسی دانشمندان بزرگ ایران درچندرشته
@LoversofIRAN

🛫 عقاب تیزپرواز ارتش ایران،عباس دوران🛫

💫سرلشکر خلبان #عباس_دوران
زاده ۲۰ مهر ۱۳۲۹ در #شیراز
شهادت ۳۰ تیر ۱۳۶۱ در #بغداد

🔹"دوران" از #خلبانان جنگنده مک‌دانل داگلاس اف-۴ فانتوم #نیروی_هوایی #ارتش ایران بود که در آغاز #جنگ_تحمیلی نقش مهمی در بمباران اهداف دشمن #بعثی در #عراق داشت. در دو سال اول جنگ بیش از ۱۲۰ عملیات و پرواز برون مرزی موفق داشت و در عملیات بغداد در خاک عراق کشته شد

🔹او تا دوره دیپلم در شیراز بود و سپس به خدمت نظام وظیفه رفت. پس از پایان دورهٔ وظیفه، به‌دلیل علاقه به یادگیری فن خلبانی در ۱۳۵۱ وارد دانشکدهٔ خلبانی نیروی هوایی #شاهنشاهی_ایران شد و پس از گذراندن دورهٔ مقدماتی پرواز، برای ادامهٔ تحصیل و دورهٔ تکمیلی به #آمریکا فرستاده شد. با دریافت نشان و گواهی خلبانی از دانشکده خلبانی پایگاه نیروی هوایی کلمبوس امریکا به ایران بازگشت و با درجهٔ ستوان‌دومی در پایگاه هوایی #همدان مشغول به کار شد

🔹جایگاه ویژه در جنگ
#سرتیپ_نمکی می گوید: نفرات فنی و مدیریتی و خلبانان زیادی به اتهام شرکت در #کودتای_نوژه از کار برکنار شدند. اما بعد از ظهر ۳۱ شهریور ۱۳۵۹ آمدند و گفتند؛ بدون حقوق و درجه به کشور خدمت می کنند. بسیاری از آنان بهترین افسران و خلبانان جنگ شدند و حتی #شهید. خلبانان شهید اقبالی دوگاهه، دل حامد، غفور جدی، مهدیار و عباس دوران از آنها بودند

🔹با شروع جنگ در پست افسر خلبان شکاری و معاونت عملیات فرماندهی پایگاه سوم شکاری(آن زمان پایگاه هوایی شهید نوژه نام داشت) مشغول خدمت شد. مدتی بعد برای ادامه پروازهای جنگی به پایگاه ششم شکاری #بوشهر رفت. ۷ آذر ۱۳۵۹ در #عملیات_مروارید، اسکله الامیه و البکر را غرق کرد که بخش مهمی از صادرات #نفت_عراق از طریق این دو سکوی عظیم نفتی در مصب #اروندرود بود، با انهدام آنها عملاً صادرات نفت عراق از دریا قطع شد. او در #عملیات_فتح_المبین هم بسیار موفق بود

🔹#عملیات_بغداد
#صدام پیش از جنگ و در اجلاس سران #عدم_تعهد در هاوانا، میزبانی بغداد را برای اجلاس بعدی دریافت کرده بود تا ژست یک صلح طلب را به نمایش گذارد. او برای امن نشان دادن بغداد با ترسو خواندن خلبانان ایرانی گفته بود:«هیچ #خلبان ایرانی جرات نزدیک شدن به آسمان بغداد و برهم زدن این اجلاس را ندارد.»
در حالی که تلاش‌ دیپلماتیک وزارت خارجه و دولت #ایران برای تغییر محل اجلاس عدم تعهد در جریان بود، نیروی هوایی ارتش #جمهوری_اسلامی_ایران پیش از برگزاری اجلاس، حمله به بغداد را برنامه ریزی کرد تا ناامنی آن را نشان دهد.
طرح عملیات در پایگاه نوژه با حضور #علیرضا_یاسینی فرمانده عملیات، #محمود_خضرایی فرمانده پایگاه و شش خلبان نیروی هوایی ریخته شد.

🔹آخرین پرواز
۳۰ تیر ۱۳۶۱ روز انجام عملیات بغدادبود. سه فروند هواپیمای جنگنده بود. تصمیم این شد که سه فانتوم مسلح به پرواز درآیند، اگرچه تنها دو فروند از مرز گذشتند (بخاطر نقص فنی هواپیمای خلبان توانگریان و خسروشاهی).
هدف، بمباران پالایشگاه «الدوره» بغداد بود و ناامن نشان دادن شهر. دو هواپیما در ۳۰ کیلومتری بغداد با ۳ دیوار آتش سنگین دشمن روبرو شدند. پس از عبور از دیوارهای آتش چند گلوله به هواپیمای "دوران برخورد کرد و موتور راست آن از کار افتاد اما او ادامه داد. هواپیماها به جنوب شرقی بغداد، پالایشگاه «الدوره» رفتند و میان پدافند قوی دشمن، همه بمب‌ها را روی پالایشگاه ریختند. بعد از آن سوی بغداد رفتند. در این زمان یکی از هواپیماها که به شدت آسیب دیده بود با مهارت بالای خلبان #محمود_اسکندری و کمک خلبان #ناصر_باقری از مهلکه گریخت و به پایگاه #نوژه ایران بازگشت. هواپیمای "دوران" دوباره مورد اصابت چندین گلوله ضدهوایی قرار گرفت و از دم تا کابین خلبان در آتش می سوخت. در این هنگام، کمک خلبان #منصور_کاظمیان در کابین عقب متوجه می‌شود نشانگرها از کار افتاده‌اند؛ تصمیم به ایجکت خود و دوران می‌گیرد. عباس دوران می گوید تو خارج شو اما من ادامه میدهم، و قبل از کشیدن دستگیره خروج اضطراری توسط کاظمیان، ایجکت کابین عقب، او را به بیرون پرتاب می کند(شاید خود دوران اینکار را کرده بود). سپس دوران دلیرانه فانتوم آتش گرفته را به سوی ساختمان هتل هدایت می کند که در نزدیکی هتل منفجر می شود و آرزوی صدام نقش بر آب.
(کاظمیان اسیر و شکنجه بسیارشد)

🔹پس از آن، سازمان وحدت آفریقا و سپس کوبا اعلام کردند بغداد محل امنی نیست و حتی پیشنهاد عراق برای میزبانی وزیران خارجه پیش از اجلاس سران هم، رد شد که شکست بزرگ سیاسی صدام بود

🔹خاکسپاری
پیکر شهید، بیست سال بعد در ۱۳۸۱ به شکل تکه‌ای استخوان پا، به ایران تحویل داده شد و ۱۰ مرداد در آیین رسمی با حضور مسئولان کشوری و لشگری و بستگان در #شیراز به خاک سپرده شد

🔹از آخرین عملیات او، دو فیلم ساخته شد
"عبور از خط سرخ"/۱۳۷۴/
"خلبان"/۱۳۷۶/
کارگردان #جمال_شورجه


عاشقان ایران💌
@LoversofIRAN

🛫 عقاب تیزپرواز ارتش ایران،عباس دوران🛫

💫سرلشکر خلبان #عباس_دوران
زاده ۲۰ مهر ۱۳۲۹ در #شیراز
شهادت ۳۰ تیر ۱۳۶۱ در #بغداد

🔹"دوران" از #خلبانان جنگنده مک‌دانل داگلاس اف-۴ فانتوم #نیروی_هوایی #ارتش ایران بود که در آغاز #جنگ_تحمیلی نقش مهمی در بمباران اهداف دشمن #بعثی در #عراق داشت. در دو سال اول جنگ بیش از ۱۲۰ عملیات و پرواز برون مرزی موفق داشت و در عملیات بغداد در خاک عراق کشته شد

🔹او تا دوره دیپلم در شیراز بود و سپس به خدمت نظام وظیفه رفت. پس از پایان دورهٔ وظیفه، به‌دلیل علاقه به یادگیری فن خلبانی در ۱۳۵۱ وارد دانشکدهٔ خلبانی نیروی هوایی #شاهنشاهی_ایران شد و پس از گذراندن دورهٔ مقدماتی پرواز، برای ادامهٔ تحصیل و دورهٔ تکمیلی به #آمریکا فرستاده شد. با دریافت نشان و گواهی خلبانی از دانشکده خلبانی پایگاه نیروی هوایی کلمبوس امریکا به ایران بازگشت و با درجهٔ ستوان‌دومی در پایگاه هوایی #همدان مشغول به کار شد

🔹جایگاه ویژه در جنگ
#سرتیپ_نمکی می گوید: نفرات فنی و مدیریتی و خلبانان زیادی به اتهام شرکت در #کودتای_نوژه از کار برکنار شدند. اما بعد از ظهر ۳۱ شهریور ۱۳۵۹ آمدند و گفتند؛ بدون حقوق و درجه به کشور خدمت می کنند. بسیاری از آنان بهترین افسران و خلبانان جنگ شدند و حتی #شهید. خلبانان شهید اقبالی دوگاهه، دل حامد، غفور جدی، مهدیار و عباس دوران از آنها بودند

🔹با شروع جنگ در پست افسر خلبان شکاری و معاونت عملیات فرماندهی پایگاه سوم شکاری(آن زمان پایگاه هوایی شهید نوژه نام داشت) مشغول خدمت شد. مدتی بعد برای ادامه پروازهای جنگی به پایگاه ششم شکاری #بوشهر رفت. ۷ آذر ۱۳۵۹ در #عملیات_مروارید، اسکله الامیه و البکر را غرق کرد که بخش مهمی از صادرات #نفت_عراق از طریق این دو سکوی عظیم نفتی در مصب #اروندرود بود، با انهدام آنها عملاً صادرات نفت عراق از دریا قطع شد. او در #عملیات_فتح_المبین هم بسیار موفق بود

🔹#عملیات_بغداد
#صدام پیش از جنگ و در اجلاس سران #عدم_تعهد در هاوانا، میزبانی بغداد را برای اجلاس بعدی دریافت کرده بود تا ژست یک صلح طلب را به نمایش گذارد. او برای امن نشان دادن بغداد با ترسو خواندن خلبانان ایرانی گفته بود:«هیچ #خلبان ایرانی جرات نزدیک شدن به آسمان بغداد و برهم زدن این اجلاس را ندارد.»
در حالی که تلاش‌ دیپلماتیک وزارت خارجه و دولت #ایران برای تغییر محل اجلاس عدم تعهد در جریان بود، نیروی هوایی ارتش #جمهوری_اسلامی_ایران پیش از برگزاری اجلاس، حمله به بغداد را برنامه ریزی کرد تا ناامنی آن را نشان دهد.
طرح عملیات در پایگاه نوژه با حضور #علیرضا_یاسینی فرمانده عملیات، #محمود_خضرایی فرمانده پایگاه و شش خلبان نیروی هوایی ریخته شد.

🔹آخرین پرواز
۳۰ تیر ۱۳۶۱ روز انجام عملیات بغدادبود. سه فروند هواپیمای جنگنده بود. تصمیم این شد که سه فانتوم مسلح به پرواز درآیند، اگرچه تنها دو فروند از مرز گذشتند (بخاطر نقص فنی هواپیمای خلبان توانگریان و خسروشاهی).
هدف، بمباران پالایشگاه «الدوره» بغداد بود و ناامن نشان دادن شهر. دو هواپیما در ۳۰ کیلومتری بغداد با ۳ دیوار آتش سنگین دشمن روبرو شدند. پس از عبور از دیوارهای آتش چند گلوله به هواپیمای "دوران برخورد کرد و موتور راست آن از کار افتاد اما او ادامه داد. هواپیماها به جنوب شرقی بغداد، پالایشگاه «الدوره» رفتند و میان پدافند قوی دشمن، همه بمب‌ها را روی پالایشگاه ریختند. بعد از آن سوی بغداد رفتند. در این زمان یکی از هواپیماها که به شدت آسیب دیده بود با مهارت بالای خلبان #محمود_اسکندری و کمک خلبان #ناصر_باقری از مهلکه گریخت و به پایگاه #نوژه ایران بازگشت. هواپیمای "دوران" دوباره مورد اصابت چندین گلوله ضدهوایی قرار گرفت و از دم تا کابین خلبان در آتش می سوخت. در این هنگام، کمک خلبان #منصور_کاظمیان در کابین عقب متوجه می‌شود نشانگرها از کار افتاده‌اند؛ تصمیم به ایجکت خود و دوران می‌گیرد. عباس دوران می گوید تو خارج شو اما من ادامه میدهم، و قبل از کشیدن دستگیره خروج اضطراری توسط کاظمیان، ایجکت کابین عقب، او را به بیرون پرتاب می کند(شاید خود دوران اینکار را کرده بود). سپس دوران دلیرانه فانتوم آتش گرفته را به سوی ساختمان هتل هدایت می کند که در نزدیکی هتل منفجر می شود و آرزوی صدام نقش بر آب.
(کاظمیان اسیر و شکنجه بسیارشد)

🔹پس از آن، سازمان وحدت آفریقا و سپس کوبا اعلام کردند بغداد محل امنی نیست و حتی پیشنهاد عراق برای میزبانی وزیران خارجه پیش از اجلاس سران هم، رد شد که شکست بزرگ سیاسی صدام بود

🔹خاکسپاری
پیکر شهید، بیست سال بعد در ۱۳۸۱ به شکل تکه‌ای استخوان پا، به ایران تحویل داده شد و ۱۰ مرداد در آیین رسمی با حضور مسئولان کشوری و لشگری و بستگان در #شیراز به خاک سپرده شد

🔹از آخرین عملیات او، دو فیلم ساخته شد
"عبور از خط سرخ"/۱۳۷۴/
"خلبان"/۱۳۷۶/
کارگردان #جمال_شورجه


عاشقان ایران💌
@LoversofIRAN

برخی مهندسان نامی ایران
#هخامنشی #ساسانی #اسلامی

برخلاف باور غلط برخی تندروهای مذهبی و همچنین جریان های تجزیه_طلب و ایران_ستیز، که در یک سده گذشته تلاش کرده اند دانشمندپروری در ایران را محدود به دوره پس از #اسلام بدانند؛ باید با اطمینان گفت؛ پیش از اسلام هم ایران سرزمین دانشمندان و نخبگان بزرگ بود.
مگر میشود بدون داشتن اندیشمندان و دانشمندان برجسته هم در زمینه دانش های کاربردی و هم انتزاعی، تمدنی ماندگار در جهان پی ریخت؟

#اسکیلاکس:
مهندس سازنده قنات زمان #هخامنشیان #داریوش_اول
ایرانیان، آفرینندگان و مبدعان #قنات و سیستم #مدیریت_آب

#برازه:
مهندس بازسازی کننده شهر #فیروزآباد #ساسانیان دوره #اردشیر

ابوبکر محمد #کرجی:
مهندس سیستم آبهای زیرزمینی، قرن ۱۱م. قرن۴خورشیدی

#ابو_لولو:
مهندس سازنده آسیاب های بادی، خلیفه دوم، قرن۱ خ

#روزبه:
مهندس #کوفه و #بصره، قرن۱ خ

#ابوریحان_بیرونی:
دانشمند در چند رشته، ازجمله #مکانیک #نقشه_برداری، سده ۴خ

#بنوموسی:
مهندس مکانیک، متخصص #هندسه وحساب قرن۲خ

#نوبخت:
مهندس شهر #بغداد زمان منصور #عباسی

#خوارزمی و #خواجه_نصیرالدین_توسی دانشمندان بزرگ در چند رشته متفاوت


@LoversofIRAN

🔻 #حمدی_ملک: من در #بغداد به دنیا آمدم. در خانواده‌ای که متهم به داشتن اصولی #ایرانی می‌شد و در دوره‌ای که دلارهای نفتی عراق به کمک جنون قدرتِ صدام حسین آمده بود تا او را دچار توهم کند.

🔻حضور پررنگ زبان و فرهنگ #فارسی در #عراق، صدام را تا حد جنون خشمگین می‌کرد. از این جهت به صرافت کاری افتاد تا به زعم خودش یک بار برای همیشه خاک عراق را از حضور هر گونه ایرانیِ مجوس یا آتش‌پرست – آنگونه که می‌نامیدشان – پاک کند.

👈 «زبان فارسی در عراق: از #صفویه تا #صدام» از تارنمای پارسی انجمن

از پارسی‌انجمن @Parsi_anjoman



💌عاشقان ایران
@LoversofIRAN

👈 زبان فارسی در عراق، از صفویه تا صدام


⬅️بخش یک

حمدی ملک: من در #بغداد به دنیا آمدم. در خانواده‌ای که متهم به داشتن اصولی #ایرانی می‌شد و در دوره‌ای که دلارهای نفتی #عراق به کمک جنون قدرتِ #صدام حسین آمده بود تا او را دچار توهم کند.

صدام همچون دیگر دیکتاتورهای جهان به این باور رسیده بود که می‌تواند به وسیله زر و زور روابط بین انسان‌ها و ملت‌های مختلف را بر اساس ذائقه خود تنظیم کند.

حضور پررنگ زبان و فرهنگ #فارسی در عراق، صدام را تا حد جنون خشمگین می‌کرد. از این جهت به صرافت کاری افتاد تا به زعم خودش یک بار برای همیشه خاک عراق را از حضور هر گونه ایرانیِ مجوس یا آتش‌پرست – آنگونه که می‌نامیدشان – پاک کند.

صد‌ها هزار انسان بی‌گناه پس از مصادره اموالشان، بی‌پناه و سرگردان بدون در اختیار داشتن کوچکترین امکاناتی در #مرز_ایران و عراق رها شدند تا به سوی سرنوشتی نامعلوم قدم بگذارند.

من آن زمان تنها دو سال داشتم. بسیاری از این خانواده‌ها از جمله خانواده من حتی یک کلمه فارسی نمی‌دانستند، اما کینه صدام آنها را قربانی این جنایت کرد.

دستگاه‌های امنیتی مخوف صدام سال‌ها در گوشه و کنار عراق جستجو کردند تا هر آن که را از اصل ایرانی می‌یافتند یا به جوخه‌های اعدام بسپارند یا در مرزهای #ایران به دستان سرنوشت.

بدین گونه صدام توانست به خیال خویش زبان و فرهنگ فارسی را در عراق ریشه‌کن کند. آنان که این زبان را می‌دانستند اما از دست ماموران صدام در امان مانده بودند نیز جرات دم برآوردن به این زبان را نداشتند تا مبادا خانه و کاشانه خویش بر باد داده، سرگردان بیابان‌ها شوند.

ظاهرا هیچ اثری از #زبان_فارسی یا #فرهنگ_ایرانی در عراق نماند و صدام غره از این پیروزی عظیم بر مردم عراق منت می‌گذاشت که آنها را از شر ستون پنجم ایران، دشمن قسم‌خورده عراق، رهانیده است.

سال‌ها گذشت و عاقبت صدام، فرمانده القادسیه، سر از گودالی درآورد و هزاران عراقی تبعید شده به ایران، از جمله من، به وطن خود بازگشتند. اما با یک فرق اساسی. این بار فارسی را به روانی و حتی گاهی همچون #زبان_مادری می‌دانستند.☺

بسیاری از سیاستمداران امروزی در عراق از آن جهت فارسی می‌دانند چون که از بی‌رحمی‌های صدام به ایران پناه برده بودند.

امروزه بسیاری از مردمان #نجف، #کربلا و #کاظمین که جد در جد فارسی می‌دانستند ولی از ترس صدام به آن سخن نمی‌گفتند با زائران ایرانی در عراق بر سر قیمت کالا چانه می‌زنند و گاهی خوش و بش و گاهی مشاجره می‌کنند.

زبان فارسی از دیر باز حضوری محسوس در عراق داشته است. در دوره‌های مختلف تاریخی می‌توان رد پای زبان فارسی را در سرزمینی که امروزه عراق خوانده می‌شود یافت.

برای مثال در دوره #صفوی و با رسمی شدن مذهب #شیعه در ایران و گسترش این مذهب در میان ایرانیان کاروان‌های زائران ایرانی برای زیارت اماکن مقدس شیعیان به عراق که در آن زمان ایالتی وابسته به امپراتوری #عثمانی بود سرازیر شدند.

بسیاری از #زائران_ایرانی که به زیارت امامان شیعه در عراق می‌رفتند در همان دیار سکنی می‌گزیدند و دیگر به ایران باز نمی‌گشتند. وجود مکان‌های مقدس که بسیار مورد علاقه ایرانیان شیعه‌مذهب بود و همچنین بازار همیشه گرم این شهر‌ها که رونقشان را از رفت و آمد زائران می‌گرفتند بهترین انگیزه برای این گروه از مردم بود تا این شهر‌ها را برای زندگی انتخاب کنند. اینگونه بود که این خانواده‌های ایرانی‌زبان فرهنگ فارسی را با خود به عراق به خصوص شهرهای نجف، کربلا و کاظمین بردند.

در دوره کشمکش‌ها و جنگ‌های میان دو دولت عثمانی و صفوی شهرهای مقدس در عراق و حتی بغداد برای مدتی به دست #صفویان افتاد تا حضور زبان فارسی بیش از پیش در عراق ملموس شود.

از سوی دیگر با فروپاشی حکومت #صفویه در قرن هجدهم میلادی بسیاری از علمای شیعه از #اصفهان به کربلا و سپس نجف مهاجرت کردند. رونق گرفتن #حوزه_علمیه_نجف و سرازیر شدن طلاب ایرانی به عراق باعث شد که حضور زبان فارسی باز هم پررنگ‌تر شود.

این طلاب علوم دینی که بسیاری از آنها به درجات بالا در حوزه نجف رسیدند بسیار مورد احترام مردم بودند. حضور این طلاب ایرانی با ثقل بالا و تاثیر زیاد بر جامعه عراق تا به امروز نیز ادامه دارد به طوری که آیت‌الله علی #سیستانی که متولد #مشهد است هم اکنون به عنوان "مرجع اعلی" در عراق شناخته می‌شود.

به دلیل در اقلیت بودن فارسی‌زبانان در این شهر‌ها و همچنین به دلیل مقدس بودن زبان عربی به عنوان زبان قرآن و اهمیت این زبان در تحصیلات حوزوی، فارسی هیچ گاه به زبان اول این مناطق تبدیل نشد ولی حضور واژگان و اصطلاحات فراوان فارسی در لهجه عراقی بیانگر تاثیر چند صد ساله زبان فارسی در این مناطق است.

از تارنمای پارسی‌انجمن


💌عاشقان ایران
@LoversofIRAN