عاشقان ایران
470 subscribers
4.39K photos
2.35K videos
163 files
887 links
ادمین @Lovers_of_IRAN_bot
عاشقان ایران
از باختر تا خاور پهنکوه ایران
از دریاچه کاسپی تاجنوب دریای پارس
#ایران بزرگترین دلیل کنارهم بودن ما با همه تفاوتهاست

دغدغه های ملی

راهنما👈 https://t.me/LoversofIRAN/2531

https://instagram.com/LoversofIRAN اینستا
Download Telegram
فروش سررسید #ایرانشهر ۱۳۹۸

⬅️عقاب علی احمدی
پژوهش: وحید شریعت زاده
تدوین: مهران غلامی
پردازش: م. ایران نژاد، عبدالله موذن زاده، امین محمودی، علی رنگچیان، وحید روزبهانی، علی غلامی
ناشر: ایران نگار/۶۶۹۰۷۴۲۸
فروش تلفنی:
۰۹۱۰۴۳۲۴۲۱۱
۰۹۳۳۵۴۵۸۳۶۶
۰۹۱۲۷۳۳۴۲۶۶
این #گاهشماری به شکل«سررسیدنامه» منتشر شده است با مطالبی چون:
سرود «ای ایران» ( سرودۀ جاودان استاد #حسین_گل_گلاب )
نمودار #جشن های ایرانی
متن فرمان #کورش_بزرگ برگردان پروفسور #عبدالمجید_ارفعی
گاهشماری مهی/قمری
تیره های ایرانی وهمسایگان
گاهشماری خورشیدی ایرانی همسایگان
گاهشماری کشورهای باستانی میانرودان و سوریه
گاهشماری شهرهای باستانی میانرودان
نام ایرانی گاه های شبانه روز
شناخت زمان/زروان
نام های ۳۰روز ماه درفرهنگ ایرانی
نام های ۱۲ماه سی روزۀ ایرانی
دانستنی های سی روز ماه ایرانی
معرفی اندرزنامۀ《 آذرباد مهراسپندان》
باورهای فرهنگی کهن درباره۳۰روز ماه
گل وگیاهان روزهای ماه ایرانی از #بندهش و سروده های #مسعود_سعد_سلمان
نقشۀ #باستانی ایران و جهان
رویدادهای مهم
یکاهای ایرانی سنجش زمان، درازا ...
واژه های پولی و مالی فرهنگ ایران
دستاوردهای علمی ایران از دوره #باستان
👈جشن فروردینگان (امروز) شادباد

@LoversofIRAN


⬅️ چیستی و ریشه جشن فروردینگان

۱۹ فروردین، #جشن #فروردینگان، جشنِ گرامیداشتِ «فْرَوَهْرِ» (روانِ مینویِ) [روح] پاکان و درگذشتگان است که در فروردین روز از فروردین ‌ماه (نوزدهم فروردین) برگزار می‌شود.

در فرهنگِ «برهانِ قاطع» درباره‌ی این جشن آمده است: «[فروردین] نامِ روزِ نوزدهم باشد از هر ماهِ شمسی و در این روز از ماهِ فروردین #فارسیان جشن سازند و عید کنند بنا بر قاعده‌ی کلیه که پیشِ ایشان جاری است که هر روز از هر ماهی که نامِ همان ماه داشته باشد عید باید کرد. نیک است در این روز به اعتقادِ ایشان جامه‌ی نو پوشیدن.»

#مسعود_سعد_سلمان، از ادیبانِ روزگارِ #غزنویان، به فرخندگیِ فروردینگان چنین سروده است:
«فروردین است و روزِ فروردین
شادی و طرب همی کند تلقین»
این سروده‌ نشانگرِ آن است که این جشن دستِ کم تا سده‌ی ششم [پس از اسلام در ایران] برگزار می‌شده است.

در کتابِ «سد در نثر و سد در #بندهش»، بندهای ۳۷ و ۹۵، درباره‌ی آیینهای فروردینگان آمده است: «اینکه چون فروردیان (فروردینگان) درآید، باید که هر کس درخورِ تواناییِ خویش درون (نانی کوچک و گرد) و یزشن (ستایش) و مِیَزد (نذرِ خوراکی) و آفرینگان (سرود و نماز) کند. در این ده روز بر همه واجب است و چه شایسته‌تر که در خانه‌ی خویش برپا کنند، چون روانها به خانه‌ی خود وارد شوند و چشم به راه باشند تا آیینهای بایسته از سویِ بازماندگان انجام شود. آن ده روز همه‌ی روانها در این گیتی باشند، به هر خانه که مِیَزد (پیشکشها و نذرها) بیشتر کنند، آن کدخدا و کدبانوی خانه و دیگران را بیشتر آفرین و دعا کنند و هرآینه آن سال، کارِ آن خاندان بهتر باشد و سود و بهرشان زیادتر افتد و هر کرفه (ثواب) که از بهرِ روانِ وردگان (درگذشتگان) کنند، همچنان باشد که به روانِ خویشتن کرده باشند. چون از این گیتی بگذرند، آن روانها پذیره‌ی او بازآیند و خرمی کنند و او را دلداری دهند و نیز پیشِ دادار، گواهی دهند که این اَشو (پاک) ما را از یاد نبرد و تا در آن جهان بود ما از او خشنود بودیم. اکنون ما همداستانیم که او را از آن کرفه‌های ما هم‌بهره کنی و روانِ او را به جایگاهِ اَشَوان (پاکان) رسانی. این سخن بگویند و آن روان را امید دهند تا حساب او را بکنند... پس کوشش باید کردن تا فروردیان را نیکو دارند و روانِ پدران و مادران و خویشان از ایشان به آزادی (سپاس) باشند.»

چنین، فروردینگان جشنِ روزِ یادبودِ «روانها» (روح درگذشتگان) است، چراکه واژه‌ی فروردین و فروهر از یک ریشه برآمده‌اند و به معنای نیرویی‌اند که از جهانِ مینوی برای راهنمایی و پاسبانیِ روانها در هر جانداری نهاده شده‌اند و بر این پایه، فروهرِ هر جاندار در زمانِ زندگی‌اش بخشی جدایی‌ناپذیر از روانِ او به شمار می‌آید.
مادران و پدرانِ ما در ایرانِ باستان در این روز بر سرِ خاکِ درگذشتگانِ از دست رفته می‌رفتند و در آیینی از آنان یاد می‌کردند.
بسانِ روزگارِ باستان، کنون نیز زردشتیانِ #ایران و پارسیانِ #هند و #پاکستان فروردینگان را برپا می‌دارند. آنان سرِ خاکِ رفتگان می‌روند و برای شادیِ روانِ درگذشتگان نماز می‌خوانند و دهش می‌کنند. گفتنی است که زردشتیانِ ایران این جشن را بیشتر به نامِ «فرودگ» می‌شناسند.
زردشتیانِ #تهران در این روز به آرامگاهِ زردشتیان که در «کاخِ فیروزه» است می‌روند و از موبدان می‌خواهند که بنامِ درگذشتگانشان «آفرینگان» بخوانند. به هنگامِ خوانشِ آفرینگان بر آتش اسفند و کُندر و دیگر خوشبوکننده‌ها دود می‌کنند و شمع روشن می‌نمایند و در کنارِ گل و سبزه‌ای که از پیش آماده کرده‌اند، میوه‌های تازه را پاره می‌کنند و به همراهِ «لُرک»، که هفت گونه میوه‌ی خشک همچون بادام، گردو، سنجد، خرما، فندق، قیسی و ... است، و «سورگ» که نانِ کوچکِ گردِ پخته‌شده در روغنِ کُنجد است، پس از پایان یافتنِ خوانشِ آفرینگان میانِ باشندگان پخش می‌کنند که به شادی و خرمی بخورند. همچنین، هر کس بر آرامگاهِ نزدیکانِ خود می‌رود و گل و سبزه می‌گذارد و شمع برمی‌افروزد. اورنگ در کتاب «جشنهای ایرانِ باستان» سورگ را همسان با نانِ روغنی که مسلمانان در روزِ آدینه‌ی پایانِ سال درست می‌کنند و بر سرِ خاکِ درگذشتگان می‌دهند می‌داند.
مادران و پدرانِ ما در #ایران_باستان در این روز بر سرِ خاکِ درگذشتگانِ از دست رفته می‌رفتند و در آیینی از آنان یاد می‌کردند.

#زرتشتیان #زرتشتی #پارسیان #فروهر

از تارنمای "مردم سالاری آنلاین"👇
https://www.mardomsalari.ir/report/105557/


@LoversofIRAN
👈یکی از پاسخ های درستی که می توان به نفرت پراکنی پانترک های باکو علیه ایرانیان داد؛

#پانترک #پانترکیسم #باکو #حزب_مساوات
#ضد_ملی #ضد_ایرانی #ترکیه #تجزیه

@LoversofIRAN

⬅️چالش سفر به قره باغ کوهستانی

☑️بهترین راه پاسخ و مقابله به مثل با اقدامات ضدایرانی رژیم باکو: سفر به منطقه زیبای #آرتساخ یا #قره_باغ کوهستانی؛ بدون ویزا

ایده ای از کانال @Artsakh2019

این منطقه نیمه مستقل که زیر نظر #ارمنستان اداره می شود؛ ناحیه ای زیبا با مردمانی آرام و مهربان است که پس از فروپاشی #شوروی اعلام #استقلال کرد. ولی رژیم باکو قصد اشغال منطقه با کشتار یا اخراج #ارامنه را در سر دارد. در برخی از متون #ساسانی از جمله #بندهش، این منطقه همان #ایرانویچ ( #ایرانویج) یا سرزمین آرمانی #آریائیان دانسته شده است.

☑️ اگر رژیم باکو از #تجزیه_طلبان ضدایرانی حمایت می‌کند؛ وطنخواهان ایرانی نیز باید با سفر تفریحی به منطقه جدایی طلب قره باغ، مقصد گردشگری خود را به این سمت تغییر دهند؛ چیزی که رژیم باکو به شدت از آن هراس دارد.

اگر هر ایرانی وطن پرستی به همراه خانواده خود، فقط برای چند روز به این منطقه زیبا سفری کاملا تفریحی داشته باشد، چه اتفاق هایی رخ میدهد:

1. مسیر گردشگری بسیاری از ایرانیان به مرور از کشورهای دیگر (که سیاست هایشان #ضد_منافع_ملی ما است) به کشورهای دوست تغییر می کند.
2. منطقه آرتساخ، عملا توسط #ایرانی ها به رسمیت شناخته می شود.
3.توسعه گردشگری منطقه آرتساخ، منجر به تقویت یکی از دشمنان اصلی رژیم باکو شده و موازنه ایجاد می شود.
4. منطقه آرتساخ یا قره باغ کوهستانی سرزمینی زیبا و بهشت #آریایی است که دارای مساجد، کلیساها و ابنیه تاریخی متعلق به #ایران است. مناطقی مانند #شوشی، علاوه بر زیبایی دارای ویژگی های شهرهای ایرانی نیز هستند. تا پیش از حمله #عثمانی به این منطقه، خانواده های اشرافی ایرانی در شوشی زندگی میکردند که توسط عثمانی ها #نسل_کشی و قتل عام شدند؛ اما ابنیه تاریخی زیادی از آنها باقی مانده است.
5. فرصت های شغلی و بازرگانی متعددی به ویژه در حوزه معادن، دامداری، واردات دام زنده، محصولات کشاورزی و... در این منطقه وجود دارد.
6. طبیعت بکر و زیبای این منطقه برای کسانی که به دنبال طبیعت گردی هستند بی نظیر است.
7. برای سفر به این منطقه لزومی به استفاده از پرواز های هوایی و هزینه های سرسام آور نیست. به راحتی می توان از مرز زمینی، بدون #ویزا و درج مهر در گذرنامه به این منطقه سفر کرد.

چگونه به آرتساخ سفر کنیم؟
1. برای سفر به آرتساخ یا قره باغ کوهستانی، عبور از مرز « #نوردوز و ورود به ارمنستان کافی است. در این مرز امکان های مختلفی برای سفر به آرتساخ وجود دارد. کافی است از خودروهای مسافربری که در جوار مرز حضور دارند درخواست شود که به این منطقه بروند.
2. راه دیگر، هماهنگی قبلی با یکی از شرکت های گردشگری است تا خودرو همزمان با ورود زمینی شما به مرز آماده بوده و شما را به منطقه ببرد.
در #شوشی و #استپاناکرت (مرکز سیاسی منطقه) هتل هایی زیبا با قیمت بسیار مناسب وجود دارد که برای اقامت ایرانی ها مناسب است. برای اطلاعات بیشتر می توانید به سایت زیر بروید و با مناطق گردشگری این منطقه آشنا شوید:
http://extra.am/tours/tour-to-artsakh/

پس از ورود به ارمنستان برای سفر به آرتساخ نیاز به عبور از مرز خواهید داشت. شما یکبار هنگام ورود به مرز آرتساخ توسط هنگ مرزی کنترل می شوید و مدارک شما پس از مشاهده بررسی می شود. اگر مسافران بخواهند، لازم نیست مهر ورود به منطقه در پاسپورت درج شود و مقامات #ارمنی، همانجا یک کارت ورود جداگانه که به منزله درج در پاسپورت است به شما خواهند داد که باید تا پایان سفر همراه شما باشد.

💯با خانواده و دوستان خود به آرتساخ سفر کنید و لذت گردش در یکی از سرزمین های #باستانی آریایی را تجربه کنید.

🔺چگونه به منطقه زیبای آرتساخ یا قره باغ کوهستانی سفر کنیم؟
http://extra.am/tours/tour-to-artsakh/

Mobile 00 374 95 656956
Work +374 95 656956
Home info@extra.am
www.extra.am


@LoversofIRAN
عاشقان ایران
درباره #جشن #خردادگان بیشتر بدانیم ✳️ خردادگان، جشنِ آب و آبادانی @LoversofIRAN
👈جشن خردادگان، پاسداشت آب و آبادانی

شاهین سپنتا

زمان برگزاری #جشن #خردادگان:
روز خرداد (ششمین روز) از ماه خرداد

انگیزه برگزاری:
فرخندگی هم‌نامی روز و ماه به نام امشاسپند خرداد و بزرگداشت جایگاه آن در اندیشه ایرانیان

مفهوم امشاسپند خرداد:
«خرداد» در اوستا «هـَئوروَتات» و در پهلوی «خُردات» یا «هُردات» به معنی رسایی و کمال است که در گات‌ها یکی از فروزه‌های اهورامزدا و در اوستای نو، نام یکی از هفت امشاسپند و نماد رسایی اهورامزدا است. خرداد، امشاسپندبانویی است که نگهداری از آب‌ها در این جهان خویشکاری(وظیفه) اوست و کسان را در چیرگی بر تشنگی یاری می‌کند از این روی در سنت، به هنگام نوشیدن آب از او به نیکی یاد می‌شود.

در #گات‌ها، از #خرداد و #امرداد (مرداد) پیوسته در کنار یکدیگر یاد می‌شود و در اوستای نو نیز این دو، پاسدارنده آب‌ها و گیاهان‌اند که به یاری مردمان می‌آیند.
در یسنا، هات 47، آمده است که اهورامزدا رسایی خرداد و جاودانگی امرداد را به کسی خواهد بخشید که اندیشه و گفتار و کردارش برابر آیین راستی است.

چهارمین یشت از یشت‌های بیست و یک گانه #اوستا، ویژه ستایش و نیایش امشاسپند بانو خرداد است که در آن یشت از زبان اهورامزدا یادآور می‌شود:
« ... یاری و رستگاری و رامش و بهروزی خرداد را برای مردمان اشون بیافریدم...» و سپس تاکید می‌شود هر کس که خرداد را بستاید همانند آن است که همه امشاسپندان را ستایش کرده است.

در #بندهش نیز درباره خرداد آمده است: «... ششم از مینویان، خرداد است؛ او از آفرینش گیتی آب را به خویش پذیرفت...» ، «... خرداد سرور سال‌ها و ماه‌ها و روزهاست [یعنی] که او سرور همه است. او را به گیتی، آب خویش است. چنین گوید: هستی، زایش و پرورش همه موجودات مادی جهان از آب است و زمین را نیز آبادانی از اوست...»

🌿 گل ویژه جشن خردادگان: در کتاب بندهش از گل #سوسن به عنوان گل ویژه امشاسپند بانو «خُرداد» نام برده شده است (هرگلی، از آنِ امشاسپندی است؛ و سوسن خرداد را). معروف ترین نمونه‌های گل سوسن نزد ایرانیان سوسن سپید Lilium candidum یا سوسن آزاد است که به نام سوسن ده زبان یا سوسن گل دراز نیز شناخته می‌شود، همچنین یکی دیگر از گونه‌های نادر گل سوسن که بومی برخی مناطق شمالی ایران است ، سوسن چلچراغ (Lilium lederbourii) نام گرفته است. در متن پهلوی «خسرو قبادان و ریدکی» بوی گل سوسن سپید، چون « بوی دوستی » توصیف شده است.

آیین‌های جشن خردادگان‌:
یکی از مهم‌ترین آیین‌های روز خرداد که در جشن خرادگان پررنگ‌تر می‌شود، رفتن به سرچشمه‌ها یا کنار دریاها و رودها، تن‌شویی در آب و خواندن نیایش‌های ویژه این روز همراه با شادی و سرور در کنار خانواده و دوستان بوده است.

نمونه‌ای از سنت‌های رایج در این روز را می‌توان از سروده «‌دستور داراب پالن» موبد بزرگ پارسی در منظومه «‌فرضیات نامه» برداشت نمود که از آیین های ویژه خرداد روز به «تن‌شویی» و «‌کندن چاه‌» و «نو‌کردن کاریز» اشاره می‌کند و در همین مورد در متن پهلوی «‌اندرز انوشه‌روان آذرپاد مهر اسپندان» یادآوری شده که «‌در خردادروز جوی‌کن».

بر این‌پایه، در این روز توجه‌ای ویژه می‌شده به نگهداری و نوسازی جای‌هایی که آب از آن‌ها سرچشمه می‌گیرد و در آنجا جاری می‌شود چون چشمه‌ها، چاه‌ها، جوی‌ها‌، کاریزها و رودها که با آب زندگی بخش خود، ادامه زندگی را در این کره خاکی برای زیستمندان امکان پذیر می‌کنند.

پیام #جشن خردادگان:
به راستی اگر ما ایرانیان دست کم مفهوم مادی جشن‌هایی همچون خردادگان را درست درک می‌کردیم شاید امروز رودها و تالاب‌ها و دریاچه‌ها و کاریزها و دریاهای ما به خاطر بی آبی و آلودگی و تخریب روز افزون نفس‌های آخر را نمی کشیدند.

/گزیده و ویرایش شده از@jashnha2/


@LoversofIRAN
Forwarded from عاشقان ایران
👈جشن فروردینگان (امروز) شادباد

@LoversofIRAN


⬅️ چیستی و ریشه جشن فروردینگان

۱۹ فروردین، #جشن #فروردینگان، جشنِ گرامیداشتِ «فْرَوَهْرِ» (روانِ مینویِ) [روح] پاکان و درگذشتگان است که در فروردین روز از فروردین ‌ماه (نوزدهم فروردین) برگزار می‌شود.

در فرهنگِ «برهانِ قاطع» درباره‌ی این جشن آمده است: «[فروردین] نامِ روزِ نوزدهم باشد از هر ماهِ شمسی و در این روز از ماهِ فروردین #فارسیان جشن سازند و عید کنند بنا بر قاعده‌ی کلیه که پیشِ ایشان جاری است که هر روز از هر ماهی که نامِ همان ماه داشته باشد عید باید کرد. نیک است در این روز به اعتقادِ ایشان جامه‌ی نو پوشیدن.»

#مسعود_سعد_سلمان، از ادیبانِ روزگارِ #غزنویان، به فرخندگیِ فروردینگان چنین سروده است:
«فروردین است و روزِ فروردین
شادی و طرب همی کند تلقین»
این سروده‌ نشانگرِ آن است که این جشن دستِ کم تا سده‌ی ششم [پس از اسلام در ایران] برگزار می‌شده است.

در کتابِ «سد در نثر و سد در #بندهش»، بندهای ۳۷ و ۹۵، درباره‌ی آیینهای فروردینگان آمده است: «اینکه چون فروردیان (فروردینگان) درآید، باید که هر کس درخورِ تواناییِ خویش درون (نانی کوچک و گرد) و یزشن (ستایش) و مِیَزد (نذرِ خوراکی) و آفرینگان (سرود و نماز) کند. در این ده روز بر همه واجب است و چه شایسته‌تر که در خانه‌ی خویش برپا کنند، چون روانها به خانه‌ی خود وارد شوند و چشم به راه باشند تا آیینهای بایسته از سویِ بازماندگان انجام شود. آن ده روز همه‌ی روانها در این گیتی باشند، به هر خانه که مِیَزد (پیشکشها و نذرها) بیشتر کنند، آن کدخدا و کدبانوی خانه و دیگران را بیشتر آفرین و دعا کنند و هرآینه آن سال، کارِ آن خاندان بهتر باشد و سود و بهرشان زیادتر افتد و هر کرفه (ثواب) که از بهرِ روانِ وردگان (درگذشتگان) کنند، همچنان باشد که به روانِ خویشتن کرده باشند. چون از این گیتی بگذرند، آن روانها پذیره‌ی او بازآیند و خرمی کنند و او را دلداری دهند و نیز پیشِ دادار، گواهی دهند که این اَشو (پاک) ما را از یاد نبرد و تا در آن جهان بود ما از او خشنود بودیم. اکنون ما همداستانیم که او را از آن کرفه‌های ما هم‌بهره کنی و روانِ او را به جایگاهِ اَشَوان (پاکان) رسانی. این سخن بگویند و آن روان را امید دهند تا حساب او را بکنند... پس کوشش باید کردن تا فروردیان را نیکو دارند و روانِ پدران و مادران و خویشان از ایشان به آزادی (سپاس) باشند.»

چنین، فروردینگان جشنِ روزِ یادبودِ «روانها» (روح درگذشتگان) است، چراکه واژه‌ی فروردین و فروهر از یک ریشه برآمده‌اند و به معنای نیرویی‌اند که از جهانِ مینوی برای راهنمایی و پاسبانیِ روانها در هر جانداری نهاده شده‌اند و بر این پایه، فروهرِ هر جاندار در زمانِ زندگی‌اش بخشی جدایی‌ناپذیر از روانِ او به شمار می‌آید.
مادران و پدرانِ ما در ایرانِ باستان در این روز بر سرِ خاکِ درگذشتگانِ از دست رفته می‌رفتند و در آیینی از آنان یاد می‌کردند.
بسانِ روزگارِ باستان، کنون نیز زردشتیانِ #ایران و پارسیانِ #هند و #پاکستان فروردینگان را برپا می‌دارند. آنان سرِ خاکِ رفتگان می‌روند و برای شادیِ روانِ درگذشتگان نماز می‌خوانند و دهش می‌کنند. گفتنی است که زردشتیانِ ایران این جشن را بیشتر به نامِ «فرودگ» می‌شناسند.
زردشتیانِ #تهران در این روز به آرامگاهِ زردشتیان که در «کاخِ فیروزه» است می‌روند و از موبدان می‌خواهند که بنامِ درگذشتگانشان «آفرینگان» بخوانند. به هنگامِ خوانشِ آفرینگان بر آتش اسفند و کُندر و دیگر خوشبوکننده‌ها دود می‌کنند و شمع روشن می‌نمایند و در کنارِ گل و سبزه‌ای که از پیش آماده کرده‌اند، میوه‌های تازه را پاره می‌کنند و به همراهِ «لُرک»، که هفت گونه میوه‌ی خشک همچون بادام، گردو، سنجد، خرما، فندق، قیسی و ... است، و «سورگ» که نانِ کوچکِ گردِ پخته‌شده در روغنِ کُنجد است، پس از پایان یافتنِ خوانشِ آفرینگان میانِ باشندگان پخش می‌کنند که به شادی و خرمی بخورند. همچنین، هر کس بر آرامگاهِ نزدیکانِ خود می‌رود و گل و سبزه می‌گذارد و شمع برمی‌افروزد. اورنگ در کتاب «جشنهای ایرانِ باستان» سورگ را همسان با نانِ روغنی که مسلمانان در روزِ آدینه‌ی پایانِ سال درست می‌کنند و بر سرِ خاکِ درگذشتگان می‌دهند می‌داند.
مادران و پدرانِ ما در #ایران_باستان در این روز بر سرِ خاکِ درگذشتگانِ از دست رفته می‌رفتند و در آیینی از آنان یاد می‌کردند.

#زرتشتیان #زرتشتی #پارسیان #فروهر

از تارنمای "مردم سالاری آنلاین"👇
https://www.mardomsalari.ir/report/105557/


@LoversofIRAN
Forwarded from عاشقان ایران
👈جشن خردادگان، پاسداشت آب و آبادانی

شاهین سپنتا

زمان برگزاری #جشن #خردادگان:
روز خرداد (ششمین روز) از ماه خرداد

انگیزه برگزاری:
فرخندگی هم‌نامی روز و ماه به نام امشاسپند خرداد و بزرگداشت جایگاه آن در اندیشه ایرانیان

مفهوم امشاسپند خرداد:
«خرداد» در اوستا «هـَئوروَتات» و در پهلوی «خُردات» یا «هُردات» به معنی رسایی و کمال است که در گات‌ها یکی از فروزه‌های اهورامزدا و در اوستای نو، نام یکی از هفت امشاسپند و نماد رسایی اهورامزدا است. خرداد، امشاسپندبانویی است که نگهداری از آب‌ها در این جهان خویشکاری(وظیفه) اوست و کسان را در چیرگی بر تشنگی یاری می‌کند از این روی در سنت، به هنگام نوشیدن آب از او به نیکی یاد می‌شود.

در #گات‌ها، از #خرداد و #امرداد (مرداد) پیوسته در کنار یکدیگر یاد می‌شود و در اوستای نو نیز این دو، پاسدارنده آب‌ها و گیاهان‌اند که به یاری مردمان می‌آیند.
در یسنا، هات 47، آمده است که اهورامزدا رسایی خرداد و جاودانگی امرداد را به کسی خواهد بخشید که اندیشه و گفتار و کردارش برابر آیین راستی است.

چهارمین یشت از یشت‌های بیست و یک گانه #اوستا، ویژه ستایش و نیایش امشاسپند بانو خرداد است که در آن یشت از زبان اهورامزدا یادآور می‌شود:
« ... یاری و رستگاری و رامش و بهروزی خرداد را برای مردمان اشون بیافریدم...» و سپس تاکید می‌شود هر کس که خرداد را بستاید همانند آن است که همه امشاسپندان را ستایش کرده است.

در #بندهش نیز درباره خرداد آمده است: «... ششم از مینویان، خرداد است؛ او از آفرینش گیتی آب را به خویش پذیرفت...» ، «... خرداد سرور سال‌ها و ماه‌ها و روزهاست [یعنی] که او سرور همه است. او را به گیتی، آب خویش است. چنین گوید: هستی، زایش و پرورش همه موجودات مادی جهان از آب است و زمین را نیز آبادانی از اوست...»

🌿 گل ویژه جشن خردادگان: در کتاب بندهش از گل #سوسن به عنوان گل ویژه امشاسپند بانو «خُرداد» نام برده شده است (هرگلی، از آنِ امشاسپندی است؛ و سوسن خرداد را). معروف ترین نمونه‌های گل سوسن نزد ایرانیان سوسن سپید Lilium candidum یا سوسن آزاد است که به نام سوسن ده زبان یا سوسن گل دراز نیز شناخته می‌شود، همچنین یکی دیگر از گونه‌های نادر گل سوسن که بومی برخی مناطق شمالی ایران است ، سوسن چلچراغ (Lilium lederbourii) نام گرفته است. در متن پهلوی «خسرو قبادان و ریدکی» بوی گل سوسن سپید، چون « بوی دوستی » توصیف شده است.

آیین‌های جشن خردادگان‌:
یکی از مهم‌ترین آیین‌های روز خرداد که در جشن خرادگان پررنگ‌تر می‌شود، رفتن به سرچشمه‌ها یا کنار دریاها و رودها، تن‌شویی در آب و خواندن نیایش‌های ویژه این روز همراه با شادی و سرور در کنار خانواده و دوستان بوده است.

نمونه‌ای از سنت‌های رایج در این روز را می‌توان از سروده «‌دستور داراب پالن» موبد بزرگ پارسی در منظومه «‌فرضیات نامه» برداشت نمود که از آیین های ویژه خرداد روز به «تن‌شویی» و «‌کندن چاه‌» و «نو‌کردن کاریز» اشاره می‌کند و در همین مورد در متن پهلوی «‌اندرز انوشه‌روان آذرپاد مهر اسپندان» یادآوری شده که «‌در خردادروز جوی‌کن».

بر این‌پایه، در این روز توجه‌ای ویژه می‌شده به نگهداری و نوسازی جای‌هایی که آب از آن‌ها سرچشمه می‌گیرد و در آنجا جاری می‌شود چون چشمه‌ها، چاه‌ها، جوی‌ها‌، کاریزها و رودها که با آب زندگی بخش خود، ادامه زندگی را در این کره خاکی برای زیستمندان امکان پذیر می‌کنند.

پیام #جشن خردادگان:
به راستی اگر ما ایرانیان دست کم مفهوم مادی جشن‌هایی همچون خردادگان را درست درک می‌کردیم شاید امروز رودها و تالاب‌ها و دریاچه‌ها و کاریزها و دریاهای ما به خاطر بی آبی و آلودگی و تخریب روز افزون نفس‌های آخر را نمی کشیدند.

/گزیده و ویرایش شده از@jashnha2/


@LoversofIRAN