جشن #نوروز در #ترکمنستان

Наврӯз дар Туркманистон таҷлил

@loversofiranianculture

👈 #زرتشت پیامبر، اهل #ری بود

✍نوشتاری از استاد #فريدون_جنيدی

⬅️بخش یک

جهانيان «زرتشت» را پيامبری ايرانی می دانند و «گات ها»(که در کنار ديگر کتاب ها، از آتش سوزان اسکندر، سالم به دست ما رسيده است)سروده زرتشت است و اين تنها دين ايرانی است که خود، از فرهنگ اين مرز و بوم برآمده است و با فرهنگ آن همخوان و همراه است.

«ايرانيان» در هر جای جهان که باشند حق دارند «زرتشت» را از خودشان بدانند. البته در بعضی نقاط تعصب هايی در اين زمينه هست مثلا مردم #آذربايجان، زرتشت را از خودشان می دانند و با تکيه به برخی روايات و با توجه به مرکزيت موبدان #ساسانی در #آتشکده #آذرگشسپ آذربايجان، زرتشت را از آن ديار می دانند و يا در #کرد ها تعصب ويژه ای هست که زرتشت «کرد» بوده است. يا در #افغانستان مردم، زرتشت را اهل #بلخ می دانند زيرا «لهراسب» پدر «گشتاسب شاه» در #آتشکده_بلخ نيايش می کرده است.

ديگر اينکه بر اساس اخباری که امروزه به دست ما رسيده است، زرتشت هنگام نيايش و ستايش خداوند يکتا در #آتشکده_نوبهار_بلخ و به دست يک مرد تورانی به نام «تور براتور» کشته می شود بنابر اين افغان ها هم زرتشت را از خودشان می دانند! در #تاجيکستان هم چنين است، زيرا بسياری از رودهايی که در اوستا از آنها ياد شده است، چون «ونگهويی داييتی» و «ارنگ» که همان #آمو_دريا و #سير_دريا باشند، در تاجيکستان روان هستند و ديگر اينکه بر پايه پژوهش هايی که انجام داده ام، تاجيکستان خاستگاه نژاد #آريا بوده که در #اوستا و متون #پهلوی از آن با نام «ائیرینه وئیجنگه» یا #ايران_ويج ياد شده است.

«ايران ويج» ياد شده در اوستا، همين «تاجيکستان» امروزی است. زيرا ما در اوستا در آغاز ونديداد، بخشی تاريخی-جغرافیایی داريم که در آنجا آمده است:
نخستين سرزمينی که من –اهورا مزدا- من بيافريدم «ايران ویج» بود، دومين سرزمين #خوارزم و سومين آن #سغد (همان #سمرقند و #بخارا)، و چهارمين سرزمين، #مرو باشد. #ترکمنستان نام «مرو» را به «ماری» دگرگون کرده است تا نشانه های فرهنگی ايران را از ميان ببرد يا نام شهر باستانی #چهار_جو که به معنی چهار جوی آب است و چهار رشته از رودهای پر آبی که از سرچشمه های «آمو دريا» هستند از آنجا سرچشمه می گيرد را به «ترکمن آباد» ديگر کرده است!

از سوی ديگر در «مهر يشت»، بندی هست که ايران ويج جايی است که در آن رودهای «ناوتاک» يعنی قابل کشتيرانی، سر به صخره ها می کوبند و به طرف دريا می روند. اندکی انديشه در مورد همين فراز نشان می دهد که چگونه می شود اگر رودی سر به صخره ها بکوبد، قابل کشتيرانی هم باشد؟ پاسخ اينکه دو رود «آمودريا» و «سير دريا» که در تاجيکستان جريان دارند، از کوهای #پامير سرچشمه می گيرند و هنگاميکه به دشت رسيدند قابل کشتيرانی خواهند بود و به سمت دريا روان می شوند. منظور همان دريای «خوارزم» است که امروز با نام روسی #آرال خوانده می شود اما از زمان باستان نام آن «خوارزم» بوده است. پس چنين جايی ديگر تنها از آن تاجيکستان نمی تواند باشد و از آن همه ایرانیان است. ما افتخار می کنيم که تاجیکان گرامی بيدار و زنده باشند و
نسبت به ارزش های فرهنگی و تاريخ کهن ايران، حساس. هر چقدر آنها بيدارتر و زنده تر باشند، اميد است که به خواب رفتگان اين سوی مرز نيز، اندک اندک بيدار شوند. به هر روی، چون «ايران ويج»، مرکز نژاد و تخمه #آرياييان در تاجيکستان بوده است، #تاجيک ها «زرتشت» را ازخودشان می دانند، در حالی که زرتشت در هيچ کجا نگفته است که من، خود از ايران ويج بوده ام. اين گرايش که همه ايرانيان برای نمونه #زرتشت يا #رستم را از قوم و قبيله خودشان بدانند، نشانه يک انديشه آگاه #ملی است و بر آمده از باليدن ملی، ولی خويشکاری پژوهشگر اين است که «راستی» را بيان کند.
اگر راست اين ماجرا را از من می خواهيد بشنويد، زرتشت اهل «ری» بوده است. در بندهای 16 تا 19 «يسنا 19» آشکارا اين موضوع بيان شده است که زرتشت اهل «ری» بوده است. ولی امروز هيچ کسی در ری نيست که سخت گيری داشته باشد و بگويد زرتشت اهل ری بوده است. براستی زرتشت «رازی» نبوده است، بلکه ايرانی بوده و وابسته به تمام ايرانيان و هر ايرانی حق دارد اين بازمانده فرهنگی را چون ديگر بازمانده های فرهنگی مان، از خود بداند.

نمونه دیگر، #نوروز است
در پايان هنگام (دوره) «جمشيدی» که چند هزار سال به طول انجاميده چشمان نياکان ما به آسمان بوده، چرا که تمام خوبی ها و بدی ها را از آسمان می ديدند. چون: برف، باران، تگرگ، تندر و روشنايی خورشيد جان بخش و ماه شب پيما، ستارگان، سيل، يخبندان و ...

از کانال بنیادنیشابور@bonyad_neyshaboor


ادامه در فرسته های پسین (پست های بعدی)

@LoversofIRAN

👈بخشی از مقاله ۱۳_به_در و راز و رمز هایش👉

@LoversofIRAN

✍ نوشته دکتر #محمد_بقایی (ماکان)

#سیزده_بدر
#سیزده_به_در

⬅️ سالیانی است که سیزده #نوروز -یکی از خجسته ترین آیین های ایرانی- بیش از دیگر آیین های ملی ما مظلوم افتاده است.
نخست سعی در زدودن و از میان برداشتنش داشتند، ولی چون آن را غیر ممکن یافتند، کمر به تحریفش بستند و گفتند خرافه است و توجه به آن ترویج افکار منسوخ و خرافه پرستی.
ولی چون این حربه نیز موثر نیفتاد، نام اصلی آن را به "روز طبیعت" تغییر دادند که بیشتر مفهومی نزدیک به "روز ایلانوت" #یهودیان دارد و به هیچ روی بیانگر بار معنایی "سیزده به در" نیست که از آیین های بسیار پر محتوای پیوندار(مرتبط) به نوروز است.

دلیل این عناد و دشمنی با سیزده به در، از آن رو است که این جشن ذاتا حامل بیشترین شور و سرور در میان دیگر آیین ها است و چون شادی، کسادکننده ی بازار خریداران اندوه و فروشندگان غم است، سعی بسیار کرده اند تا صورتی دیگر به آن دهند.
ولی این تلاش موثر نیفتاد، زیرا آدمی خواهان شادی و نشاط و وجد و سرور است.
/ از@didbananeiran /

@LoversofIRAN

پیوند کامل این مقاله 👇
https://t.me/LoversofIRAN/5411

ادامه 👈 #زرتشت پیامبر، اهل #ری بود👉

✍نوشته ای از استاد #فریدون_جنیدی

⬅️ بخش دوم

مردم در آن زمان آسمان را ستايش می کردند و در طول چند هزار سالی که به آسمان نگاه می کردند، سرانجام توانستند «برج»هايی را از آسمان پيدا کنند و به آنها نامهايی بدهند و کم کم از روی حرکت ماه، شيوه ای «زمان سنجی» درست کردند که ما امروزه تنها از روی يک واژه می توانيم آنرا بشناسيم.
در زبانهای ایرانی، از «انگ» (ang-) اسم آلت می سازند. برای نمونه از مصدر «کليدن» kolidan که در زبان خراسانی به معنای کندن و کاويدن است با «انگ»؛ کلنگ را می سازند، به معنی آلت کاويدن و کندن خاک، يا از مصدر آويختن؛ آونگ را می سازند. مثال دیگر آنکه از ريشه «ما» در #زبان #اوستايی که به معنی سنجش و اندازه گيری است و امروزه در واژه هایی چون: آمار، شماردن، پيمانه، پيمودن، پيمايش و ... باقی مانده است، با «انگ»؛ تبديل به «ماونگ» یا «مانگ» می شود که امروزه هم در زبان های #کردی و #تالشی و #تاتی به «ماه»؛ «مانگ» گفته می شود و در #گيلان و #طبرستان نه به خود ماه، بلکه به تابش ماه «مانگ تو» (mang- tao) گفته می شود.
پس «مانگ» (ماه) يعنی «آلت اندازه گيری»!
البته «انگ» از دید دیگر اوستاشناسان، تنها نتیجهٔ تحولات آوایی واژهٔ ماه یا ماس یا دیگر واژه های اوستایی، در محیطی خاص از بافت متنی یا آوایی است، اما ما آن را در بسیاری از واژه ها پسوند می دانیم.
از روی اين واژه (ماه) در می يابيم که نياکان ما اول با ماه زمان را اندازه گيری می کردند و سال هم نداشتند و تنها همين ماه ها بود! در طول زمان که به برجهای آسمانی نگاه می کردند سرانجام آدميان آگاه شدند که هم زمان با برآمدن خورشيد يکی از اين برج ها -که همان برج «بره» باشد- طول شب و روز با هم برابر می شود و می تواند آغاز درستی برای زمان سنجی ژرف نگر باشد. اين #زمان سنجی، خوشبختانه نخستين زمان سنجی خورشيدی در جهان بود که هنوز هم همه جهانيان از این انديشه نياکان ما بهره می برند.
البته #خيام و گروهش در آغاز سده پنجم (ه. ش.) محاسبه های ديگری انجام دادند و گاهنامه یا #تقویم_جلالی/#جلالی یا #خيامی را ساختند. «گرگوار» مسيحی هم از روی گاهنامه خيام، گاهنامه خودش را ساخت که در هر 3333 سال يک روز اختلاف دارد در حالی که گاهنامه خيامی – بر اساس محاسبات شادروان #احمد_بيرشک – هر يک ميليون و دويست و اندی هزار سال، يک روز نادرستی دارد! و بايد اين را در انديشه داشته باشيم که اين همه ژرف نگری نيازمند چه مقدار دانش و هوش است!
سال شماری خورشيدی و #نوروز، نزديک به پايان هنگام (دوره) #جمشيدی پيدا شد. ما اين گاهشماری را به جهانيان آشکار کرديم و برگزاری #جشن_نوروز برای ما بايد براستی «جشن دانش» باشد. ولی وقتی چندهزارسال می گذرد و تنها مردم، اين جشن ها را برگزار می کنند، انديشه و فرهنگ توده مردم هم وارد آن می شود. امروز کسی نمی انديشد که بايد اين #جشن را جهش بزرگ دانش بشری دانست. کاری که از آغاز آن هزاران سال می گذرد و هنوز روان است و تا جهان برجاست روان خواهد بود. به هر روی اين جشن امروزه به شکل مردمی، برپا می شود که بسيار بسيار نيکو است. پس از همراهی مردم با هر پديده فرهنگی، فرهنگ  توده مردم هم به آن وارد می شود.
■اما هنگام آغاز سال نو، در نوروز در دربار شاهان #ساسانی، سان بر اين بود که شاه در تالاری می نشست و موبد موبدان نزد شاه می آمد و در می زد. شاه در پاسخ در زدن موبد می پرسيد؛ کيست؟ و موبد در پاسخ می گفت: سرسبزی و خرمی و نوروز و ... هستم. سپس در را باز می کردند و به همراه موبد هفت نفر با هفت ظرف در دست که در هر کدام يک نوع دانه، سبز کرده بودند وارد می شدند. اين هفت #سبزه در بر دارنده: گندم، نخود، جو، عدس، لوبیا و ارزن بود؛ به نشانه اینکه سال پیش رو، خرمی و سرسبزی با خود به همراه بیاورد و سالی «آبسال» (سالی که آب در آن زیاد است) باشد.

/از کانال #بنیاد_نیشابور
@bonyad_neyshaboor


ادامه در فرسته ی پسین(پست بعدی)👇

@LoversofIRAN

#افضل_شاه_شادی
ایرانی واقعی (رییس ارکسترفیلارمونیک تاجیکستان)
ای آنکه به آیین عجم خرده گرفتی
#نوروز همان پاسخ دندانشکن ماست
#Afzal_Шох_Шодӣ
Эронӣ ҳақиқӣ
президент Филармонияи Тољикистон

@loversofiran

🌟با درود به هموندان گرامی
و خوشامد به تازه واردان گرامی🌟

⬅️ این کانال، اندیشه ی #ایراندوستی و گسترش #ملی_گرایی خردورز و ناب ایرانی را به دور از تعصبات و تنگ نظریهای گاه گاه، دنبال می کند.
در اینجا هم از کشور عزیزمان #ایران، می گوییم و هم از #ایران_زمین_کهن، میراث مشترک باستانی که گستره ی امروزینش تقریبا ۱۲ کشور آسیای میانه و غرب و جنوب غرب آسیا را در برگرفته است.

⬅️ با توجه به این اندیشه، مطالب بسیاری را درباره ی پهن کوه(فلات) ایران، در کانال گذاشته ایم که برای استفاده از آنها، بهتر است این راهنما را بخوانید👇

👈برای دسترسی به ویدیوها و موسیقی های این کانال که درباره ی گستره ی فرهنگی و تاریخی ایران زمین است، این واژه ها را جستجو (سرچ) کنید:
فیلم /مستند / ویدیو / فایل/ رقص / ترانه/ تصنیف/ موسیقی / قطعه / آهنگ

👈همچنین اگر بدنبال مطلبی ویژه از یک 《رویداد، مکان یا شخصیت》 "فرهنگی، تاریخی و هنری" ایران زمینی هستید، نامش را با هشتگ جستجو کنید مانند:
#ایران / #شجریان / #گوگوش / #نوروز / #تاجیکستان

👈هشتگ(#)هایی که در کانال استفاده شده است، هدفمند بوده و برای دسترسی بهتر شما به مطالب می باشد. روی هر واژه ای که با هشتگ نوشته شده، بزنید تا مطالب دیگری که در این کانال، درباره ی آن واژه گذاشته شده را از طریق نشانگرهای ۷ و ۸ گوشه سمت راست پایین صفحه کانال، بیابید.

👈پیشنهاد می کنیم نوشته هایی که در این کانال از طریق "اتچ بات" گذاشته شده است را بخوانید. برای یافتن آنها، واژه:
اتچ بات ، را بدون هشتگ جستجوکنید.

👈گهگاه زیرنویسهای کانال با دبیره های(حروف) غیرپارسی (خط سیرلیک) است به ویژه پیامهای قبلی کانال.
این کار برای ارتباط با اعضای تاجیک کانال بود چون برخی از این عزیزان گرچه زبانشان پارسی ست اما خط فارسی نمیدانند(در پی سیاستهای جدایی افکنانه شوروی بین فارسی زبانان)


🌟شما رسانه ما باشید برای گسترش ایراندوستی
🌟پیامهای کانال را همرسانی کنید
🌟سپاس از همراهی گرمتان
🌟پاینده باد ایران 🥀

@LoversofIRAN

#حسین_دهباشی پیشتر هم درباره تاریخ ایران سخنان نادرست گفته بود


👈 از وحید بهمن @Ir_Bahman

جناب دهباشی در حوزه‌ای که دانش کافی نداریم، قصه‌گویی نکنیم

پس از آزادی #اصفهان به دست #نادرشاه نیروهای #اشرف_افغان (مهاجم ازخاک افغانستان) به شرق فرارکردند

با تداوم نبردها و تعقیب شورشیان، اشرف افغان کشته شد و #هرات و #قندهار دوباره به خاک #ایران بازگشت.

حدود ۸۰۰ شورشی #افغان به #هند فرار کردند. نادرشاه با ارسال ۳نامه‌ خواستار استرداد شورشیان از سوی محمدشاه #گورکانی شد، اما فرستاده‌ی نادرشاه در هند کشته شد!

پس از بی‌نتیجه ماندن مذاکره، نادرشاه تصمیم به اقدام مستقیم گرفت. جنگ اصلی در منطقه کرنال در شمال هند بود.

‏با وجود برتری عددی و تسلیحاتی چشمگیر سپاه هند، اما به دلیل تاکتیک‌های جنگی ویژه‌ #نادر_شاه در نهایت #سپاه_ایران پیروز شد

پس از شکست، محمدشاه به استقبال نادرشاه آمد و در #نوروز ۱۷۳۹ میلادی، کنار هم وارد #دهلی شدند

نادرشاه #هندوستان را ضمیمه‌ی خاک ایران نکرد و اجازه داد محمدشاه به سلطنت خود ادامه دهد. شاه گورکانی برای اجازه‌ی تداوم سلطنت خود و استقلال هند، هدایای گرانبهایی به نادر پیشکش کرد

@LoversofIRAN

👈مهرگان، جشن پیروزی قهرمانان ایران زمین بر اهریمن زمان👉


@LoversofIRAN
〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰

⬅️ چرایی و پیدایش جشن مهرگان:

#مهرگان یا جشن #مهر،
یکی از بزرگترین جشن‌های ایران است که در مهر روز از ماه مهر برگزار می‌شود.
«مهرگان» پس از #نوروز بزرگترین جشن ایرانیان باستان بوده‌است. این جشن در جوامع ایرانی خارج از ایران نیز به گستردگی برگزار می‌شود.
امروزه ۱۰ مهرماه آغاز جشن مهرگان است و بخاطر دگرگونی های تقویم ایران پس از اسلام و هم رای نبودن کارشناسان در این باره، تا ۱۶ مهرماه را هفته جشن مهرگان در نظر می گیریم.

#ضحاک، هزار سال بر ایران اهورایی فرمانروایی کرد و ستم بسیار نمود.
هر شب دو جوان را می کشتند و مغزشان را تهی میکردند تا خوراک ماران ضحاک شود (استعاره از مغز شویی جوانان)!
اما روزی #کاوه که یک آهنگر بود، که ۱۸ پسرش بدست ضحاک کشته شده بودند، بر او خروشید و دادخواهی کرد و همان چرم آهنگری اش را به نماد دادخواهی بلند کرد.
مردم کوچه و بازار نیز با او همراه شدند و به نزد #فریدون_شاه که پنهانی در کوه برای خود ارتشی تدارک دیده بود رفتند.
قیامها با پیروزی فریدون بر ضحاک و به بند کشیده شدن ضحاک در کوه #دماوند پایان یافت.
فریدون فرخ فرشته نبود
ز مشک و ز عنبر سرشته نبود
به داد و دهش داشت این فرهی
تو داد و دهش کن، فریدون تویی

آن روز شکست ضحاک، که در آغاز مهر ماه بود، جشن #مهرگان برپا کردند و فریدون شاه تاجگذاری کرد و جشن مهرگان را پایه گذاری نمود.
چرم آهنگری کاوه نیز از آن پس #درفش_کاویانی خوانده شد و هر شاهی که در ایران به تخت مینشست بر آن زر و گوهر می افزود و سپاه ایران آن را در همه ی جنگها به نماد پیروزی به همراه خود می بردند.... تا پس از یورش اعراب و زمان جنگ #قادسیه که این درفش گرانبها بدست اعراب تازی افتاد و سپس از بین رفت.


⬅️ سرچشمه ها (منابع) :

درباره جشن مهرگان اینجا را بخوانید👈yon.ir/r1tgG

درباره ضحاک در #شاهنامه، #اوستا، نوشته های #پهلوی و فارسی_میانه این جا را بخوانید و به بخش منابع هم توجه کنید 👈 yon.ir/O1x63

درباره کاوه آهنگر، قهرمان مردمی ایران زمین، این جا را بخوانید و به بخش منابع هم توجه کنید 👈yon.ir/S6VkP

درباره فریدون شاه پاک نهاد ایران زمین هم اینجا را بخوانید و توجه کنید به منابع 👈 yon.ir/czPZz

درباره درفش کاویانی، اینجا را بخوانید 👈yon.ir/gEQlA

(بخشی از نوشته، از کانال زرتشتیان ایران است. @zartoshtianIran)
〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰

بخشی از آیین های جشن مهرگان:
■چیدن خوان(سفره) ویژه جشن مهرگان،
■خواندن #شاهنامه بخش پیروزی فریدون بر ضحاک،
■سرایش اوستای #مهر_یشت
■برافراشتن #درفش_کاویانی

@LoversofIRAN

👈مهرگان، جشن پیروزی قهرمانان ایران زمین بر اهریمن زمان👉


@LoversofIRAN
〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰

⬅️ چرایی و پیدایش جشن مهرگان:

#مهرگان یا جشن #مهر،
یکی از بزرگترین جشن‌های ایران است که در مهر روز از ماه مهر برگزار می‌شود.
«مهرگان» پس از #نوروز بزرگترین جشن ایرانیان باستان بوده‌است. این جشن در جوامع ایرانی خارج از ایران نیز به گستردگی برگزار می‌شود.
امروزه ۱۰ مهرماه آغاز جشن مهرگان است و بخاطر دگرگونی های تقویم ایران پس از اسلام و هم رای نبودن کارشناسان در این باره، تا ۱۶ مهرماه را هفته جشن مهرگان در نظر می گیریم.

#ضحاک، هزار سال بر ایران اهورایی فرمانروایی کرد و ستم بسیار نمود.
هر شب دو جوان را می کشتند و مغزشان را تهی میکردند تا خوراک ماران ضحاک شود (استعاره از مغز شویی جوانان)!
اما روزی #کاوه که یک آهنگر بود، که ۱۸ پسرش بدست ضحاک کشته شده بودند، بر او خروشید و دادخواهی کرد و همان چرم آهنگری اش را به نماد دادخواهی بلند کرد.
مردم کوچه و بازار نیز با او همراه شدند و به نزد #فریدون_شاه که پنهانی در کوه برای خود ارتشی تدارک دیده بود رفتند.
قیامها با پیروزی فریدون بر ضحاک و به بند کشیده شدن ضحاک در کوه #دماوند پایان یافت.
فریدون فرخ فرشته نبود
ز مشک و ز عنبر سرشته نبود
به داد و دهش داشت این فرهی
تو داد و دهش کن، فریدون تویی

آن روز شکست ضحاک، که در آغاز مهر ماه بود، جشن #مهرگان برپا کردند و فریدون شاه تاجگذاری کرد و جشن مهرگان را پایه گذاری نمود.
چرم آهنگری کاوه نیز از آن پس #درفش_کاویانی خوانده شد و هر شاهی که در ایران به تخت مینشست بر آن زر و گوهر می افزود و سپاه ایران آن را در همه ی جنگها به نماد پیروزی به همراه خود می بردند.... تا پس از یورش اعراب و زمان جنگ #قادسیه که این درفش گرانبها بدست اعراب تازی افتاد و سپس از بین رفت.


⬅️ سرچشمه ها (منابع) :

درباره جشن مهرگان اینجا را بخوانید👈yon.ir/r1tgG

درباره ضحاک در #شاهنامه، #اوستا، نوشته های #پهلوی و فارسی_میانه این جا را بخوانید و به بخش منابع هم توجه کنید 👈 yon.ir/O1x63

درباره کاوه آهنگر، قهرمان مردمی ایران زمین، این جا را بخوانید و به بخش منابع هم توجه کنید 👈yon.ir/S6VkP

درباره فریدون شاه پاک نهاد ایران زمین هم اینجا را بخوانید و توجه کنید به منابع 👈 yon.ir/czPZz

درباره درفش کاویانی، اینجا را بخوانید 👈yon.ir/gEQlA

(بخشی از نوشته، از کانال زرتشتیان ایران است. @zartoshtianIran)
〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰

بخشی از آیین های جشن مهرگان:
■چیدن خوان(سفره) ویژه جشن مهرگان،
■خواندن #شاهنامه بخش پیروزی فریدون بر ضحاک،
■سرایش اوستای #مهر_یشت
■برافراشتن #درفش_کاویانی

@LoversofIRAN

تمبر یادبود #مهرگان ۱۳۴۵

گاهشماری زرتشتی؛ ۱۶مهر
گاهشماری جلالی؛ ۱۰مهر
این جشن ۶ روز بود

🔻مهرگان دومین جشن بزرگ ایرانیان پس از #نوروز
نوروز نخستین روز بهار/اعتدال بهاری، مهرگان/اعتدال پاییزی یک مهرماه بود؛ اما از دوره ساسانی در روز مهر از مهرماه(۱۶مهر)برگزارشد.
در #شاهنامه #فردوسی اشاره به پیروزی #کاوه_آهنگر بر ضحاک در جشن مهرگان «سَرِ مهرماه»

مهر؛ ایزد پیمان‌داری و دوستی؛ پرتوهای خورشید را مهر ‌نامند. مهرگان «روز مهر ایرانی»،«جشن مهرورزان».
اشاره سرایندگان پارسی به مهرورزی در مهرگان:
👈#مسعود_سعد_سلمان:
مهربانی کن به روز مهر و جشن مهرگان
👈ادیب ترمذی:
تویی که مهر تو در مهرگان بهار من است
👈خيام نيشابوری:«اين ماه را از آن رو مهرماه گويند که مهرباني بود مردمان را بر يکديگر، از هرچه رسيده باشد، غله و ميوه، بدهند و بخورند»

مهرگان همزمان با برداشت محصول کشاورزی جامعه ایرانی رنگ و بویی ویژه داشت و سپاسگزاری از طبیعت با خوان(سفره) مهرگانی به پارچه ارغوانی، کتاب،آیینه،آب،آتشدان،بوی‌ خوش،گل‌؛میوه؛مغزها؛نان،شیر،شربت؛ هفت غله؛ دست‌افشانی پایکوبی با سرنا و دف‌

۱۶ مهر، سالروز پادشاهی #داریوش_بزرگ هخامنشی

@LoversofIRAN

تمبر یادبود #مهرگان ۱۳۴۵

گاهشماری زرتشتی؛ ۱۶مهر
گاهشماری جلالی؛ ۱۰مهر
این جشن ۶ روز بود

🔻مهرگان دومین جشن بزرگ ایرانیان پس از #نوروز
نوروز نخستین روز بهار/اعتدال بهاری، مهرگان/اعتدال پاییزی یک مهرماه بود؛ اما از دوره ساسانی در روز مهر از مهرماه(۱۶مهر)برگزارشد.
در #شاهنامه #فردوسی اشاره به پیروزی #کاوه_آهنگر بر ضحاک در جشن مهرگان «سَرِ مهرماه»

مهر؛ ایزد پیمان‌داری و دوستی؛ پرتوهای خورشید را مهر ‌نامند. مهرگان «روز مهر ایرانی»،«جشن مهرورزان».
اشاره سرایندگان پارسی به مهرورزی در مهرگان:
👈#مسعود_سعد_سلمان:
مهربانی کن به روز مهر و جشن مهرگان
👈ادیب ترمذی:
تویی که مهر تو در مهرگان بهار من است
👈خيام نيشابوری:«اين ماه را از آن رو مهرماه گويند که مهرباني بود مردمان را بر يکديگر، از هرچه رسيده باشد، غله و ميوه، بدهند و بخورند»

مهرگان همزمان با برداشت محصول کشاورزی جامعه ایرانی رنگ و بویی ویژه داشت و سپاس از طبیعت با خوان مهرگانی به پارچه ارغوانی، کتاب،آیینه،آب،آتشدان،بوی‌ خوش،گل‌؛میوه؛مغزها؛نان،شیر،شربت؛هفت غله؛ دست‌افشانی پایکوبی با سرنا و دف‌

همچنین ۱۶ مهر، سالروز پادشاهی #داریوش_بزرگ هخامنشی است

@LoversofIRAN

👈دیدگاه چهره‌های برجسته علمی درباره برگزاری جشن‌ها طبق تقویم رسمی کشور: ۵ اسفند، جشن #اسفندگان یا #سپندارمذگان است؛ نه ۲۹ بهمن که تاریخ تبدیل شده است

⬅️ بیشتر پژوهشگران این حوزه از جمله، استادان #ابراهیم_پورداوود #پرویز_رجبی #جلیل_دوست‌خواه #رضا_مرادی‌غیاث‌آبادی و... زمان درست جشن سپندارمذگان را ۵ اسفند می‌دانند و‌ تاریخ ۲۹ بهمن را دست‌کاری شده و از ابداعات ناخوش این سالهای اخیر!


⬅️دکتر #تورج_پارسی، پژوهشگر زرتشتی فرهنگ ایران و جشن‌های ایرانی:
«...روز پنجم هر ماه به #سپندارمذ نامور بوده که در ماه اسفند این روز را به نام #زنان جشن مى‌گرفتند. به همین دلیل هم, جشن سپندارمذ مى‌باید در همان روز پنجم اسفند برگزار بشود و نه روز ۲۹ بهمن. امید دارد که جشن ها که داراى اصول نجومى هستند، دستخوش آشفتگى بیش از این نشده و در برگزاری‌شان که بسیار پسندیده است، اصول نجومى آنها رعایت بشود.»



⬅️ جشن اسفندگان، جشن زنان و مادر زمین , ✍ شاهین سپنتا /از کانال @JASHNHA2/

🌸جشن اسفندگان (سپندارمذگان) یکی از جشن‌های ایرانی است که طبق تقویم رسمی و قانونی کشور در روز ۵ اسفندماه (روز اسفند از ماه اسفند) برگزار می‌شود.

🌸 «اسفند» یا «اسپند» در فارسی، «سپندارمت» یا «سپندارمذ» در پهلوی و «سپَنتَ آرمَیتی» در گات‌ها یکی از فروزه‌های اهورامزدا و در اوستای‌نو نام یکی از امشاسپند بانوان است که در جهان مینُوی نماد بردباری و فروتنی اهورامزدا و در این جهان نگهبان زمین و زایش و سرسبزی آن است.

🌸 در #گاهشماری_ایرانی، دوازدهمین ماه از سال و پنجمین روز از هر ماه «اسفند» نام دارد، از این‌روی در روز اسفند از ماه اسفند یا پنجم اسفندماه، در آستانه بهار طبیعت و نوشدن زمین «جشن‌اسفندگان» برپا‌می‌شود.

🌸 اسفندگان جشنی بهاری است که در آستانه #نوروز برگزار می‌شود. #ابوریحان_بیرونی در #آثارالباقیه آورده‌است که ایرانیان از دیرباز روز پنجم اسفند را جشن ویژه زنان و زمین می‌دانند و در این روز مردان به زنان هدیه می‌دهند و از این‌روی به آن جشن مردگیران نیز می‌گویند.

🌸 دکتر #جلال_خالقی_مطلق درباره آیین‌های اسفندگان یا جشن آزادی زنان می‌نویسد که اسفندگان جشن بهاری زنان بوده که در آن روز زنان از آزادی بیشتری برخوردار بودند و به ویژه دختران «دمِ بخت» به همسرگزینی تشویق می‌شدند و از این رو این جشن را «مردگیران» می‌نامیدند، سپس‌تر جشن زنان شوهردار شده و زنان از شوهران خود مزد (هدیه) می‌گرفتند.

🌸 در جشن اسفندگان، زنان خود را می‌آراستند و در طول روز به پایکوبی و شادی می‌پرداختند و همچنین نیایش می‌کردند. دختران نیز از این جشن سهمی داشتند چون برخی این جشن را ویژه «عروسان نادیده‌شوی» یعنی «دختران شوهرنکرده» دانسته‌اند؛ پس دختران نیز جشن می‌گرفتند و به کام‌دل شادی می‌کردند. دختران و زنان در جشن دسته‌های گل به دست می‌گرفتند.

🌸 پختن و خوردن آش اسفندی یا «دانکو» یا «هفت‌دانه» یا «دونی» از سنت‌های جشن اسفندگان است.

🌸 در فرهنگ ایران، هر یک از روزهای ماه را گلی ویژه است و گل ویژه سپندارمذ یا جشن اسفندگان، طبق متون پهلوی گل «پلنگ‌مشک» است که برخی به اشتباه «بیدمشک» می‌نامند ولی در فرهنگ‌نامه‌های گیاه‌شناسی از گل پلنگ‌مشک و درخت بیدمشک به عنوان دو گونه گیاهی متفاوت نام برده می‌شود.

🌸 جشن اسفندگان نه از نظر زمانی و نه از نظر محتوا و مفاهیم و فلسفه برگزاری و سنت‌ها هیچ شباهتی به جشن ولنتاین ندارد.

🌸 جشن اسفندگان روز مادر زمین، روز گرامی‌داشت زن، زندگی، زایش و جشن آزادی زنان است و نامیدن آن با عنوان‌های ساختگی مثل «روز مهر ایرانی» یا «روز عشق ایرانی» و انطباق ساختگی آن با ولنتاین نادرست است.

🌸 همه جشن‌ها و آیین‌های زیبا در همه فرهنگ‌ها و از همه ملت‌ها شایسته احترام هستند و اگر پیامی انسانی در آن‌ها هست که مردم و به ویژه جوانان می پسندند، پس می‌توان و باید آن‌ها را به عنوان میراث مشترک فرهنگ بشری گرامی‌داشت و جشن ولنتاین نیز اینچنین است.

🌸 به جای ستیز با ولنتاین بهتر است همه توان خود را برای معرفی بهتر جشن #مهرگان (روز مهر و پیمان /جشن مهرورزی) و #جشن_اسفندگان (روز زن و زمین) به مردم ایران و جهان به‌کارگیریم.



💌 عاشقان ایران
@LoversofIRAN