👈همدردی فرهیختگان افغانستان با مردم ایران

در کنار پیامهای مهرآمیزی که در فضای مجازی این روزها از فارسی زبانان #تاجیکستان و #ازبکستان و #افغانستان به سوی ایران و ایرانیان روان شده است؛ چهره های فرهیخته شان نیز همدردی خود را به شیوه ای رسمی تر در تاربرگ هایشان برای آسیب دیدگان #سیل در ایران گذاشته اند.

از این میان بخوانید، پیام #یعقوب_یسنا استاد ادبیات فارسی دانشگاه #بیرونی #کابل درباره #سیل نوروزی ایران


⬅️ بنی آدم اعضای یک‌دیگر است

🔻در این چند روز، سیلاب‌ها به شهرها و روستاهای ایران به ویژه در #شیراز آسیب رساند. کشور #ایران و #افغانستان در ضمن همسایه‌بودن، فرهنگ مشترک و مناسبات بشری تاریخی دارد. بنابراین هرگونه آسیب به ایران، آسیب به افغانستان نیز می‌تواند باشد. هم‌اکنون تقریبا سه میلیون افغانستانی مهاجر در ایران زندگی می‌کنند. با وصف همه مشکلات مهاجرتی، ایران یکی از مهم‌ترین میزبان‌های مهاجران #افغانستانی در منطقه و جهان بوده‌است. بنابه گزارش وزارت عودت و مهاجرین افغانستان، تقریبا شش میلیون افغانستانی هم‌اکنون در جهان مهاجر استند ‌که تقریبا نصف این جمعیت مهاجر در ایران به سر می‌برد.
من به‌عنوان یک‌شهروند افغانستانی به دوستان ایرانی‌ام ابراز همدردی می‌کنم و از آسیب‌های پیش‌آمده از سیلاب‌ها بر مردم ایران ناراحت استم. به قربانیان حادثه آرامش روان آرزو می‌کنم. به آسیب‌دیدگان امید تندرستی دارم. امید دارم این رنج هرچه زود بگذرد.
مردم و کشور ایران آرام و بهروز باشد.

با درود
#یعقوب_یسنا /@awesta

گستره #ایران_زمین کهن
#ایرانشهر
#ایران_بزرگ_فرهنگی


@LoversofIRAN

شعری عاشقانه با صدای #لایق_شیرعلی و به گویش فارسی #تاجیکی

▪️لایق شیرعلی؛ زادهٔ ۳۰ اردیبهشت ۱۳۲۰ در روستای مزار شریف، پنجکنت – درگذشتهٔ ۱۰ تیر ۱۳۷۹ در دوشنبه پایتخت #تاجیکستان. روانش شاد

شاعر بزرگ و نام آور معاصر #تاجیک . او همراه #مومن_قناعت و #بازار_صابر از بنیان گذاران شعر نو تاجیکستان است/از آذری ها@ir_Azariha/

#فارسی_زبانان #فرارود/ آسیای میانه، ماوراءالنهر
#ایران_بزرگ_فرهنگی
#ایران_زمین کهن و باستانی


@LoversofIRAN

#حسن_یزدانی #کشتی #ایران #روسیه

گستره زبان #فارسی از #کاشغر #چین و مرکز #هند تا #آناتولی و #عراق

https://www.instagram.com/p/B2v46BsHy5a/?igshid=pboawfcj61ud

👈استاد #احسان_اشراقی، شیخ المورخین و ایرانشناس برجسته درگذشت. روانش شاد باد


/ایرنا/
■ شیخ‌المورخین، حافظ فرهنگ ایران، ستاره درخشان مطالعات ایران و مدافع حریم تاریخ نگاری ایران القابی است که این روزها در وصف هشت دهه تلاش‌ زنده یاد دکتر احسان اشراقی، تاریخ نگار این سرزمین شنیده می‌شود.
مرحوم اشراقی در زمان حیات یکی از نخبگانی بود که تا دریافت مدرک دکتری خود در رشته تاریخ #دانشگاه_تهران، آرام ننشست. او مدتی در #فرانسه اقامت کرد و با تقویت تسلط خود بر زبان فرانسوی، کار مطالعات تاریخی و جغرافیایی خود را تسهیل کرد.

این عضو پیوسته #فرهنگستان_علوم_ایران در طول سال های زندگی اش، به طور خاص بیشتر در باب #صفویه و #قزوین تحقیق و پژوهش کرد. شیخ المورخین قزوینی در حضور بزرگان زیادی همچون #مرحوم_اقبال، درس آموخته و یک قزوین شناس برجسته در ایران بود.
صفحات تاریخ قزوین شاهد مشاهیر یگانه ای همچون شیخ المورخین استاد احسان اشراقی است.

ضایعه درگذشت این نویسنده چیره دست اگرچه تاثر برانگیز است اما برگی از صفحات تاریخ این خطه را به نیکویی رقم زد و بر نام نام آوران گذشته، نام اشراقین را افزود. اهمیت استاد احسان اشراقی تنها به مطالعاتش درباره قزوین و حکومت #صفوی محدود نیست و در #تاریخ_ملی و گسترش تاریخ نگاری جدید نیز سهم بزرگی ایفا کرد.
زنده یاد اشراقی در عرصه بین المللی مرجع و ستاره درخشان مطالعات #ایرانشناسی در سطح جهان بود.


■ امین اشراقی: پدرم به #صفویه تعلق خاطر داشت
امین اشراقی، تک فرزند مرحوم احسان اشراقی در مورد پدرش نوشت: استاد اشراقی #ایران_شناس و پژوهشگری بود که #ایران_فرهنگی ( #ایران_زمین #ایرانشهر #ایران_بزرگ_فرهنگی) را در نظر داشت و در معرفی میراث مکتوب تاریخ و فرهنگ ایران از هیچ تلاشی مضایقه نکرد.

به گفته فرزند مرحوم اشراقی، تعلق خاطر او به صفویه ریشه بینشی دارد چون نیک می داند شکوفایی صفویه از قزوین بود و بستر فرهنگی و اجتماعی قزوین نقش مهمی در پیشرفت این حکومت داشت.

فرزند استاد اشراقی ادامه داد: پدرم علاوه بر تسلط کم نظیر به تاریخ صفویه از اشراف شگرفی به همه ادوار تاریخی برخوردار بود و نه تنها به تاریخ آگاهی داشت بلکه توجه و مطالعات او در سایر رشته ها مانند #ادبیات، #فلسفه و #عرفان، #جغرافیا، #تعلیم_تربیت و #اخلاق ستودنی بود.

■ به گزارش ایرنا،‌ احسان اشراقی، تاریخ نگار ایرانی و عضو پیوسته فرهنگستان علوم، روز گذشته در بیمارستان مسیح دانشوری و در سن ۹۱ سالگی چهره در نقاب خاک کشید.

این استاد برجسته در سال ۱۳۲۸ مدرک کارشناسی خود را در رشته تاریخ و جغرافیا و چهار سال بعد مدرک کارشناسی ارشد را در رشته تاریخ و علوم اجتماعی از دانشگاه تهران دریافت کرد. مرحوم اشراقی موفق به دریافت مدرک دکتری تاریخ در سال ۱۳۴۸ شد.

این تاریخ شناس برجسته ایرانی، به مدت ۲۰ سال مدیر گروه تاریخ و ۲ سال معاونت آموزشی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران را در کارنامه شغلی خود داشت.
ارائه بیش از ۵۰ مقاله در زمینه تاریخی، تالیف ۶ کتاب تاریخی و سه ترجمه از جمله آثار این استاد برجسته قزوینی به شمار می رود.
عنوان #استاد_ممتاز #دانشکده_ادبیات دانشگاه تهران در سال ۱۳۸۰ به علت پژوهش‌های علمی و فرهنگی درباره شهر قزوین، از آن مرحوم اشراقی است.



@LoversofIRAN

📚 #تاریخی 📖 #فرهنگی


■"عراق" نامی ایرانی است از ریشه آریا

گفتاری ارزنده از میر جلال الدین کزازی


عراق، آنچنانکه که بر پاره‌ای از پژوهندگان و واژه‌شناسان کهن نیز پوشیده نبوده است، نامی است ایرانی از بن "ایرا"

هم از آن روی است که در جغرافیای دیرین، بخشی از "سرزمینهای ایرانی" نیز عراق خوانده می‌شده است و از آن روی که با "عراق عرب" درنیامیزد و یکی پنداشته نشود آن را "عراق عجم" می‌نامیدند.

عراق ریخت "تازی شده‌ی(عربی شده)" اراگ یا اِراک است که از «ایر» + «اگ» پساوند (پسوند) بازخوانی، ساخته شده است. «ایر»، ستاکی (ریشه ای) است که در نام سپند ایران نیز به کار رفته است و با «آریا» در ریشه یکی است.


#ایران_زمین #ایران_بزرگ_فرهنگی #ایران_کهن #ایران #ایر #آریا #آریایی #زبان_پارسی #پارسی #پهلوی #پارسی_دری #دری #فارسی #ایرانشهر #فارسی_دری #عراق #بغداد #اراک #اراگ #میرجلال_الدین_کزازی #کزازی #ایرانی #ابوسعید_اصمعی #عراق_عرب #عراق_عجم #تازی #عربی


🇮🇷 💌 عاشقان ایران
@LoversofIRAN


نوشتار کامل در این پیام👇
https://t.me/LoversofIRAN/9677

📚 #تاریخی 📖 #فرهنگی


👈مرزهای فرهنگی "ایران زمین" را پاس داریم.
ریشه واژه "عراق"، "ایر/آریایی" است👉


■ریشه شناسی واژه عراق، از استاد میرجلال الدین کزازی:
عراق، آنچنانکه که بر پاره‌ای از پژوهندگان و واژه‌شناسان کهن نیز پوشیده نبوده است، نامی است ایرانی. نمونه را "ابوسعید اصمعی" از فرهنگ‌نویسان و دانشوران سده‌ی دوم هجری گفته است: 《قال الٔاصمعیُّ: و کانت العراق تُسَمّیٰ اِیرَان شَهر فعرّبَتها العربُ فقالوا العراق》.

هم از آن روی است که در جغرافیای دیرین، بخشی از "سرزمینهای ایرانی" نیز عراق خوانده می‌شده است و از آن روی که با "عراق عرب" درنیامیزد و یکی پنداشته نشود آن را"عراق عجم" می‌نامیدند.

عراق ریخت "تازی شده‌ی(عربی شده)" اراگ یا اِراک است که از «ایر» + «اگ» پساوند (پسوند) بازخوانی، ساخته شده است. «ایر»، ستاکی (ریشه ای) است که در نام سپند ایران نیز به کار رفته است و با «آریا» در ریشه یکی است. عراق از دیدگاهی، ریختی دیگر از ایران است؛ بدین معنی که ستاک و واژه‌ی بنیادین در هر دو یکی است؛ و در ایران، ریخت ایرانی آن به کار برده می‌شود و در عراق، ریخت تازی شده‌اش.

"اِراک" ریخت کهن نام عراق است و "ایراک"، ریخت نو که از دید ریشه‌شناسی، با ایران یکی است. ایران نیز ریخت نوین "اران"/ eran در زبان پهلوی است. ستاک واژه در هر دو ریخت، «ار» یا «ایر» است. این ستاک(ریشه) در نام ایرج نیز در پهلوی، اِرچ به یادگار مانده است. جدایی در اِراک و اران، یا ایران و ایراک، تنها در پساوند آنهاست که یکی «ان» است و دیگری «اک» و هر دو پساوندهای بازخوانی‌اند.

«ان» در "پهلوی" و "پارسی دری" یکسان مانده است؛ اما «اک» پهلوی، در پارسی دری، به «ا» دیگرگون شده است. نمونه آن، واژگانی چون: "داناک و وِناک و آشناک" هستند در پهلوی، که در پارسی دری، "دانا و بینا و آشنا" شده‌اند. اما این پساوند در واژگانی چون: خوراک، پوشاک، کاواک، هنوز در ریخت کهن خویش مانده است.

اراک که ریختی است دیگر از ایران و به معنی سرزمین «ایر»، بر پایه‌ی هنجارهای تازی‌شدگی، به عِراق دیگرگون شده است. نکته‌ی نغز آن است که در ریخت تازیکانه(عربی)‌، هنوز «ع» با زیر(کسره) به کار برده می‌شود (به شکل عِراق)؛ اما ایرانیان امروز این نام را با زبرِ(فتحه) روی «ع» به کار می‌برند و "عَراق" می‌گویند؛ همانگونه که ریخت پهلوی آن را، چونان نام شهری در استان مرکزی، «اَراک» می‌خوانند، نه «اِراک».


#ایران_زمین #ایران_بزرگ_فرهنگی #ایران_کهن #ایران #ایر #آریا #آریایی #ایرانی #زبان_پارسی #پارسی #پهلوی #پارسی_دری #دری #فارسی #فارسی_دری #عراق #بغداد #اراک #اراگ #ایرانشهر #میرجلال_الدین_کزازی #کزازی #ابوسعید_اصمعی #عراق_عرب #عراق_عجم #تازی #عربی



🇮🇷💌 عاشقان ایران
@LoversofIRAN

🖌📖 #ادبی

👈چند واژه در زبان فارسی گویش تاجیکی👉

#زبان_فارسی #فارسی #پارسی #تاجیک #تاجیکی #تاجیکان #فارسی_تاجیکی #فرارود #تاجیکستان #ازبکستان #پارسی_سره #ایران_زمین #ایران_بزرگ_فرهنگی

■□ زبان فارسی در ردهٔ زبان‌های ترکیبی قرار دارد. هنر ترکیب‌سازی با پیوست کردن واژه‌ها به همدیگر و افزودن "وندها" یکی از راه‌های مهم و مؤثر در جهت پویایی، پایداری و ماندگاری زبان فارسی است.

نمونه ترکیب‌های معمول زیر از کتاب "غلامان" استاد #صدرالدین_عینی**(در ادامه درباره استاد عینی توضیح داده شده است) _به کوشش مصطفی باباخانی، آروَن، ۱۳۹۷_ انتخاب شده است که در میان مردمان تاجیک فرارود (ماوراءالنهر؛ تاجیکستان و ازبکستان) کاربرد داشته و در متون آنها آمده است:

(جالب آنکه این ترکیب های فارسی تاجیکی در زیر، همگی پارسی_سره هستند. سوی راست، واژگان تاجیکی است و سوی چپ، برابر امروزی آن در زبان فارسی ما در ایران)

آبچه‌کاری: صیفی‌کاری
آب‌خیزی: طغیان آب
آتش‌گیرک: اَنبر
باششگاه: اقامتگاه
بخارکش: دودکش
بدگپ: گستاخ
بدهوا: متکبر
بلاخور: مفت‌خور
بیکارخواب؛ بی‌استفاده مانده
پخشاپخش: غوغا، سر و صدا
پهلو دری: چارچوب در
پیش‌دهن: وراج
جان‌سَرک: بی‌قرار
جنایتچی: جنایتکار
جوابگر: جوابگو، پاسخگو، مسئول
چای‌جوش: کتری
خالی‌بیخ: کم‌پشت، تـُنک
خلاجا: مستراح
دیوکار: خستگی‌ناپذیر
روی‌کش: روپوش
سرتراشخانه: سلمانی
سیاه‌سر: بدبخت
شیرین‌کامه: حق دلالی، پورسانت
کارجامه: لباس کار
گاو جگر: ناترس، نترس، دلیر، شجاع
گل‌ماهی: قزل‌آلا
ماده‌های تَرکنده: مواد منفجره
یکجایه: باهم، متحد.

/با ویرایش از کانال "حسن قریبی"، پژوهشگر/
__________________________________


■□ /عاشقان ایران/
** آشنایی کوتاه با استاد صدرالدین عینی:

#ما_فارسیها_در_کوچه_بیخبری_تماشاگری_میکنیم!
استاد صدرالدین عینی، از نامداران ادب و فرهنگ در فرارود است. این جمله کوتاه اما تکان دهنده او را پیشتر هم در کانال گذاشته بودم:
《ما فارسی ها (فارسی زبان ها) در کوچه بی خبری، تماشاگری می کنیم!!!》

سپس به بخارا رفت و ادامه تحصیل داد.
ایشان در ۲۶ فروردین۱۲۵۷ / سال ١٨٧٨ میلادی در روستاى ساكتره بخارا در ازبکستان به دنيا آمد، روستای ساکتری در امارت بخارا آن زمان در دست "روسیه" بود. وی ۲۴ تیر ۱۳۳۳ در دوشنبه پایتخت تاجیکستان درگذشت. روانش شادباد. پدر او "سید مراد خواجه"، از پیشه‌وران روستا بود و تأثیر زیادی در رشد فرهنگی صدرالدین داشت.

او نخست در مكتب كهنه روستاى خود تحصيل كرد كه بعدا موضوع داستان "مكتب كهنه" عينى شد. او پس از مدتی به تاجیکستان رفت و در همانجا نیز درگذشت. او از بزرگ‌ترین نویسندگان و ادیبان زبان فارسی تاجیکی در آغاز سده بیستم، نخستین رئیس آکادمی علوم تاجیکستان (۱۹۵۱ تا ۱۹۵۴ میلادی) است. فرزند او نیز "عینی کمال" خاورشناس برجسته تاجیکستان است.

استاد عینی هم در داستان نویسی و هم در شعر تاجیکی پایه گذار و پیشرو بود. چنانکه در آغاز بيشتر شعر مى نوشت و از تازه پردازان شعر_پارسى بود. اما رفته رفته به داستان نويسى روی آورد و نخستين داستان هاى كوتاه و بلند معاصر فارسى در آسياى ميانه را نوشت.

《آدينه، جلادان بخارا، مرگ سودخور، يتيم، داخونده و غلامان》 از داستان هاى معروف عينى اند. 《نمونه ادبيات تاجيک》 عينى كه تذكره آثارى از #شعراى_كلاسیک_پارسى بود، در تعيين #هويت_تاجيكان (جلوگیری از استحاله کامل در فرهنگ روسها) در اتحاد جماهیر #شوروى که آن زمان بر سرزمین فرارود فرمان میراند، نقش مهم داشت.

《یادداشت ها》كتاب خاطرات عينى، از آخرين آفريده هاى او بود كه سال ١٣٦٢ خورشيدى با كوشش سعيدى_سيرجانى به خط_پارسى در ايران منتشر شد. زنده یاد سعیدی سیرجانی همان نویسنده نامدار معاصر است که در زندان با خوردن داروی نظافت، کشته شد.

صدرالدین عینی یکی از نخستین سرایندگان شعر نو فارسی است چنانکه پنج سال پیش از آن که نیما، شعر "افسانه" را بسراید عینی در همان وزن شعری سرود به نام "مارش حریت" یا همان "سرود آزادی" که ان را برای انقلاب روسیه نوشت بر پایه ترانه معروف مارسیز در انقلاب فرانسه. اما آنچه نیما را پدر شعر نوی فارسی کرده است، کوشش های پیوسته و با برنامه او برای یک انقلاب ادبی در شعر فارسی بود که در این راه زندگی خود را گذاشت.

/برگرفته از ویکیپدیا و مقاله "عینی و نیما"/

#بخارا #دوشنبه #مارش_حریت #سرود_آزادی #روسیه #روس #آکادمی_علوم_تاجیکستان #شعر_نو #شعر_نوی_فارسی #ایرانی #سعيدى_سيرجانى #خط_پارسى #ايران #شعر_پارسى #شعر_فارسى #خط_فارسى #نیما #نیما_یوشیج #پدر_شعر_نو #افسانه


/ادامه مقاله "عینی و نیما" در پیام زیرین👇


💌عاشقان ایران🇮🇷
@LoversofIRAN

📡 #تمدن_ایرانی
خوشتر آن باشد که سر دلبران
گفته آید در حدیث دیگران

📺 گفتگوی تلویزیونی که میلیونها بازدید خورد!

🔊 سخنان شنیدنی #هاکان_بایراکچی، کارشناسی از کشور #ترکیه در شبکه سی.ان.ان ترک:

#ایران یک "دولت و جامعه" جالب است! به سادگی نگویید "ایران" و از کنار آن رد شوید.
بیشتر ملت های امروز جهان، پیامد کوچ های طولانی از جایی به جای دیگر در هزار سال گذشته هستند.
مثلا آلمانها ۱۹۰۰ سال پیش از شمال دریای سیاه به اروپا مهاجرت کردند یا هلندی ها بلژیکی ها و اسپانیایی ها....
اما در جهان و در این منطقه، تنها یک دولت داریم که برای ۵۰۰۰سال مهاجرت نکرده است و همواره در جای خود ثابت مانده و این هیچ نمونه دومی ندارد!
میدانید آنها چه کسانی هستند؟
#ایرانی ها هستند، #پارس ها هستند.
همچنین نخستین کسانی که در جهان مفهوم امپراتوری/شاهنشاهی/ را ابداع کردند باز هم ایرانیان بودند؛ چند صدسال پیش از رومی ها؛ و روم مفاهیم (کشورداری و حکمرانی گسترده) را از ایرانیان آموخت.

#ایران_زمین #ایران_کهن #ایران_بزرگ_فرهنگی #پارسیان #آریاییان #آریا #روم #رومیان #ایرانیان #امپراتوری #شاهنشاهی #ملت #شیعه


💌 عاشقان ایران
@LoversofIRAN

🎵 #موسیقی

قطعه: مادرم Модарам

خواننده: #نگینه_امانقلوا (امانقلی آوا) Нигина_Амонқулова

نگینه امانقلوا، خواننده نامدار تاجیک است. /از@Irtaj/

#تاجیک #تاجیکی #تاجیکان #ایران_خاوری #ایران_زمین #ایران #ایران_بزرگ_فرهنگی #فرارود #فرارودان #ماوراءالنهر #سیحون #جیحون #خوارزم #دریاچه_خوارزم


■ فراوانی ترانه‌ و سروده ها برای مادران در تاجیکستان و میان تاجیکان بالا است. تاجیکان پارسی زبانانی هستند که لهجه تاجیکی دارند و بیشینه جمعیت #تاجیکستان، نیمی از #ازبکستان، بخشی از #افغانستان و اندکی هم در #قزاقستان و... را در بر می گیرند

تاجیکستان و ازبکستان، بال شمال خاوری سرزمین های بجامانده از تمدن کهن ایران_زمین هستند که پیشتر با نامهای فرارود ( ماوراءالنهر)، و نیز رودهای سیحون و جیحون و دریاچه خوارزم شناخته می شدند.

نام های ازبکستان و تاجیکستان (مانند دیگر کشورهای تازه بنیان پیرامون ایران که با پسوند پارسی #ستان ساخته شدند) پس از فروپاشی #شوروی سابق و استقلال سرزمین های گوناگون از آن بر بخش فرارودان گذاشته شد.


عاشقان ایران💌
@LoversofIRAN

کاروان شادیانه نوروزی در #تاجیکستان، نوروز را به مدت پنج روز جشن می‌گیرند.
در نخستین روز سال نو، شهر دوشنبه میزبان اولین کارناوال یا به گفته تاجیکها "کاروان شادیانه نوروزی" بود که بیش از بیست هزار نفر در آن شرکت کردند.

#نوروز
#ایران_بزرگ_فرهنگی
#ایران_زمین_کهن
@LoversofIRAN

شعری عاشقانه با صدای #لایق_شیرعلی و به گویش فارسی #تاجیکی

▪️لایق شیرعلی؛ زادهٔ ۳۰ اردیبهشت ۱۳۲۰ در روستای مزار شریف، پنجکنت – درگذشتهٔ ۱۰ تیر ۱۳۷۹ در دوشنبه پایتخت #تاجیکستان. روانش شاد

شاعر بزرگ و نام آور معاصر #تاجیک . او همراه #مومن_قناعت و #بازار_صابر از بنیان گذاران شعر نو تاجیکستان است/از آذری ها@ir_Azariha/

#فارسی_زبانان #فرارود/ آسیای میانه، ماوراءالنهر
#ایران_بزرگ_فرهنگی
#ایران_زمین کهن و باستانی


@LoversofIRAN