❤️معشوق در ادبیات لری❤️
در ادبیات لری چه ادبیات شفاهی عامه چه ادبیات مکتوب رسمی شاعران، معشوق با نام ها و خصلت های متعددی ظهور می کند از #اولمان که معشوقی خیالی و رمانتیک در لری بختیاری است تا #لیل که معشوقی متعالی در ادبیات لرستان فیلی است.
در این سلسله جستار سعی بر آن داریم که نام ها و نشان های معشوق را در ادبیات لر کاوش و بررسی کنیم.
در قسمت اول به سه نام و نشان معشوق در ادبیات لرستان فیلی می پردازیم
🔹لَکِر łakêr
#لکر معشوقه است ولی معشوقه جدی و متعالی نیست و عشق آن بیشتر از نوع اروتیک و هوس آمیز است. در حقیقت لکر موضوع عشقی است که یونانیان به آن #اروس eros می گفتند و بر جنبه ها و جذابیت های جسمانی یا هوس آلود تمرکز دارد.
واژه لکر در اصل به معنی #سفید_خالص بوده مثلا بز لَکِر ، گُلَه اۉر لکر( قطعه ابر کاملا سفید) ولی در ادبیات شفاهی منطقه بالاگریوه به مفهوم معشوقه و البته معشوقه ای معمولی تحول معنا داده است. همانگونه که واژه #رند در ادبیات عرفانی فارسی مانند اشعار حافظ تحول معنایی یافته است. بعدها در ادبیات مکتوب بالاگریوه و سپس مابقی لرستان فیلی نامواژه ای آشنا برای اشاره به معشوق با ابعاد جسمانی و زمینی شده است.
🔹 دوس dus (در فارسی دوست )
پرکابردترین نامواژه برای اشاره به معشوق در لرستان فیلی است ولی جنبه های هوس آلود و جسمانی آن کاهش یافته و جنبه های عاطفی و احساسی آن بالا رفته است و به عنوان معشوقه موجودی نیمه متعالی است و در اشعار شاعران لر هم فراوان به کار رفته است. چون کاربرد واژگان لکر و دوست در ادبیات لرستان فیلی هنوز هم پرکابرد است نمونه نمی آوریم. در حقیقت عشقی که در #دوس تجلی پیدا می کند مرادف love در ادبیات انگلیسی است.
🔹 لِیل
سومین معشوق که معشوقه ای کمیاب است #لیل است . لیل معشوقه انسانی است که جنبه ی متعالی و آسمانی و عشق ابدی به خود گرفته است و علاوه بر دوست داشتن عمیق، وفاداری و فداکاری، ازخودگذشتگی و دلسوزی در عشق او موضوعیت دارد و از جنبه ی هوس آمیز یا جسمانی وی در ادبیات تا حد امکان کم یا کلا چشم پوشی شده است. ثمره ی نهایی لیل ازدواج یا تعالی است.
نمونه ی لیل در ادبیات لری #شیرین_دهلرانی محبوب میرنوروز است که سرانجام با او ازدواج کرده و بسیاری از منظومه های عاشقانه فارسی و تک بیت های سرآمد لری میرنوروز در وصف و عشق او سروده شده است.. در حقیقت عشق مطرح در لیل عشقی است که یونانیان به آن agape می گفتند و در فرهنگ جهانی با نام #عشق_افلاطونی Platonic Love یا #عشق_پاک Pure love و #عشق_نامشروط unconditional love نیز نامبردار است.
اؽمِرۊ زَه وه قدِم لیل وه سوئارَه
وه گمونِ خاطرم مِیل وه مه داره
#میرنوروز
دلم ها وا دلم قی مؽ کِنَه قی
د داغِ لیلِکَه م دی مؽ کنه دی
#پیره_زا
#لرستان_گردی
کانالی برا شناخت بیشتر استان لرستان
https://t.me/Lorestan_garddi
در ادبیات لری چه ادبیات شفاهی عامه چه ادبیات مکتوب رسمی شاعران، معشوق با نام ها و خصلت های متعددی ظهور می کند از #اولمان که معشوقی خیالی و رمانتیک در لری بختیاری است تا #لیل که معشوقی متعالی در ادبیات لرستان فیلی است.
در این سلسله جستار سعی بر آن داریم که نام ها و نشان های معشوق را در ادبیات لر کاوش و بررسی کنیم.
در قسمت اول به سه نام و نشان معشوق در ادبیات لرستان فیلی می پردازیم
🔹لَکِر łakêr
#لکر معشوقه است ولی معشوقه جدی و متعالی نیست و عشق آن بیشتر از نوع اروتیک و هوس آمیز است. در حقیقت لکر موضوع عشقی است که یونانیان به آن #اروس eros می گفتند و بر جنبه ها و جذابیت های جسمانی یا هوس آلود تمرکز دارد.
واژه لکر در اصل به معنی #سفید_خالص بوده مثلا بز لَکِر ، گُلَه اۉر لکر( قطعه ابر کاملا سفید) ولی در ادبیات شفاهی منطقه بالاگریوه به مفهوم معشوقه و البته معشوقه ای معمولی تحول معنا داده است. همانگونه که واژه #رند در ادبیات عرفانی فارسی مانند اشعار حافظ تحول معنایی یافته است. بعدها در ادبیات مکتوب بالاگریوه و سپس مابقی لرستان فیلی نامواژه ای آشنا برای اشاره به معشوق با ابعاد جسمانی و زمینی شده است.
🔹 دوس dus (در فارسی دوست )
پرکابردترین نامواژه برای اشاره به معشوق در لرستان فیلی است ولی جنبه های هوس آلود و جسمانی آن کاهش یافته و جنبه های عاطفی و احساسی آن بالا رفته است و به عنوان معشوقه موجودی نیمه متعالی است و در اشعار شاعران لر هم فراوان به کار رفته است. چون کاربرد واژگان لکر و دوست در ادبیات لرستان فیلی هنوز هم پرکابرد است نمونه نمی آوریم. در حقیقت عشقی که در #دوس تجلی پیدا می کند مرادف love در ادبیات انگلیسی است.
🔹 لِیل
سومین معشوق که معشوقه ای کمیاب است #لیل است . لیل معشوقه انسانی است که جنبه ی متعالی و آسمانی و عشق ابدی به خود گرفته است و علاوه بر دوست داشتن عمیق، وفاداری و فداکاری، ازخودگذشتگی و دلسوزی در عشق او موضوعیت دارد و از جنبه ی هوس آمیز یا جسمانی وی در ادبیات تا حد امکان کم یا کلا چشم پوشی شده است. ثمره ی نهایی لیل ازدواج یا تعالی است.
نمونه ی لیل در ادبیات لری #شیرین_دهلرانی محبوب میرنوروز است که سرانجام با او ازدواج کرده و بسیاری از منظومه های عاشقانه فارسی و تک بیت های سرآمد لری میرنوروز در وصف و عشق او سروده شده است.. در حقیقت عشق مطرح در لیل عشقی است که یونانیان به آن agape می گفتند و در فرهنگ جهانی با نام #عشق_افلاطونی Platonic Love یا #عشق_پاک Pure love و #عشق_نامشروط unconditional love نیز نامبردار است.
اؽمِرۊ زَه وه قدِم لیل وه سوئارَه
وه گمونِ خاطرم مِیل وه مه داره
#میرنوروز
دلم ها وا دلم قی مؽ کِنَه قی
د داغِ لیلِکَه م دی مؽ کنه دی
#پیره_زا
#لرستان_گردی
کانالی برا شناخت بیشتر استان لرستان
https://t.me/Lorestan_garddi