#دانش_افزایی

✳️ حرف معما یا خط مقرمط

اسرار ازل را نه تو دانی و نه من
وین حرف معما نه تو خوانی و نه من

هست از پس پرده گفتگوی من و تو
چون پرده بر افتد نه تو دانی و نه من

❇️ البته در اینجا حرف معما آمده اما در اصل خط مقرمط درسته که خیام هم بدان اشاره داشته
خطی بود بسیار کج و معوج و قابل خواندن برای هرکسی ممکن نبود مگر او جنبشی که بدین خط آموزش دیده بودند جون در عصر خیام درگیریها و جنگهای داخلی همچنان در اوج بود و جنبشها برای خودشان رمز و رموزی فراهم کرده بودند که درصورت گرفتار و اسیر شدن براحتی اسرار را فاش نکنن بنابراین خط مقرمط صحیحتر است.

https://t.me/amirnormohamadi1976

#دانش_افزایی

✳️ جناس تام ادعایی

❇️ این نوع جناس را در بعضی منابع بدیعی می بینیم.

شرط اصلی در جناس تام معنی قاموسی است و اگر یکی از واژه های متجانس معنی مجازی یا کنایی داشته باشد، در حوزه ی "جناس تام ادعایی" است لذا اطلاق "جناس تام" به آتش در بیت :

آتش است این بانگ نای و نیست باد
هرکه این آتش ندارد نیست باد

نادرست است زیرا جناس تام نیست بلکه"جناس تام ادعایی" نامیده می شود.
در تعیین نوع و نام این جناس باید دقت کرد.

https://t.me/amirnormohamadi1976

#دانش_افزایی

✳️ زمان فعل ها و کاربرد آنها

🔻انواع فعل ماضی:

۱- ماضی ساده ‌: بن ماضی + شناسه 👈نوشت

۲- ماضی استمراری: می+ ماضی ساده 👈 می نوشت

۳-ماضی بعید : صفت مفعولی + بود + شناسه 👈 نوشته بود

۴- ماضی التزامی : صفت مفعولی + باش+ شناسه 👈 نوشته باشد

۵- ماضی نقلی: صفت مفعولی+ ام ،ای،است،ایم،اید،اند 👈 نوشته است

۶- ماضی مستمر : داشت +شناسه+ ماضی استمراری👈 داشت می نوشت

🔻انواع فعل مضارع:

۱- مضارع اخباری : می + بن مضارع+ شناسه 👈 می نویسد

۲- مضارع التزامی : ب + بن مضارع + شناسه👈 بنویسد

۳- مضارع مستمر : دار+ شناسه+ مضارع اخباری 👈 دارد می نویسد

🔻آینده :

خواه +شناسه+ بن ماضی 👈 خواهد نوشت

🔻کاربرد افعال :

۱- ماضی ساده: بیان کاری که در گذشته بطور کامل انجام گرفته است

۲- ماضی استمراری: بیان کاری که در گذشته بطور پیوسته ادامه داشته است

۳-ماضی بعید : بیان کاری که در گذشته پیش از کار دیگر اتفاق افتاده است

۴- ماضی التزامی : بیان کاری در گذشته همراه با احتمال،الزام و آرزو

۵- ماضی نقلی : بیان کاری که در گذشته انجام گرفته ،ولی گوینده شاهد آن نبوده و صورت نقل قول دارد

۶- ماضی مستمر : بیان کاری که در گذشته همزمان با کار دیگری صورت گرفته است

۷- مضارع اخباری : بیان حقایق کلی و مطالب علمی ،،بیان کاری که در آینده انجام خواهد پذیرفت

۸- مضارع التزامی : برای بیان احتمال ،الزام و آرزو در آینده

۹-مضارع مستمر : بیان کاری که هم اکنون در حال جریان است.

۱۰- مستقبل: بیان کاری که از این پس انجام خواهد پذیرفت .

https://t.me/amirnormohamadi1976

#دانش_افزایی

⭕️تلمیح در ادبیات انگلیسی

تلمیح در انگلیسی به زبان ساده: اشاره به یک شخص,رویداد یاجنبه ای از فرهنگ,واقعی یا خیالی,در گذشته یا اکنون است:
"she met her Waterloo on the final exam"
او در آزمون پایانی ,«واترلویش» را به چشم دید.(کنایه از این که آزمون نهایی اش بسیار سخت بود.)

که تلمیح و اشاره دارد به شکست تاریخی "ناپلئون بناپارت" در نبرد با پادشاهی متحد هلند در دشتی به نام «waterloo»در بلژیک که به «نبرد واترلو»شهرت یافت.

منبع:
The practice of literary terminology,Jalal sokhanvar ph.D.

❇️ تدوین : دکتر محمود علی اصغری

https://t.me/amirnormohamadi1976

#دانش_افزایی

#انواع_تضاد

❇️ تضاد دو جور داريم

◀️ ١- تضاد ظاهرى:
با شنيدن اين واژه ها برعكسشان قابل حدس است و هميشه و همه جا متضادند.
مانند:
آب و آتش
زشت و زيبا
كوتاه و بلند

و نيز دوست و دشمن در اين شعر
هزار دشمنم ار مى كنند قصد هلاك
گرَم تو دوستى از دشمنان ندارم باك

◀️ ٢- تضاد باطنى: دو واژه كه خارج از شعر تضادى ندارند اما در شعر جورى به كار رفته اند كه انگار دارند با چيزى مقايسه مى شوند و با آن مخالفت دارند.
مانند مگس و سيمرغ در اين شعر:
مگسا عرصه سيمرغ نه جولانگه توست...

يا جادو و هنر در اين شعر:
هنر خوار شد جادويى ارجمند...

https://t.me/amirnormohamadi1976

#دانش_افزایی

✳️ لغات اضداد

❇️ اضداد به کلماتی گفته می‌شود که دارای دو معنی متضاد هستند. در فارسی «فراز» مثالی از اضداد است که هم‌معنی باز می‌دهد و هم بسته.

◀️ لغات اضداد ؛ کلمه هایی هستند که بر دو معنی متضاد دلالت دارند، چون : ضد بمعنی همتا و ناهمتا. (از اقرب الموارد). فلان لغت ازاضداد است ، یعنی دارای دو معنی است که هر یک ضد دیگری است ، مانند: فراز کردن که بمعنی بستن و گشودن است و بیع که بمعنی خرید و فروش است ، و قرء که هم بر پاکی (طهر) و هم بر ناپاکی (بی نمازی ، حیض ) دلالت دارد، و ظن که به دو معنی گمان و یقین است ، و خفیه که بر نهان و آشکار هر دو دلالت دارد و جز اینها. (یادداشت مؤلف ). و صاحب نشوءاللغه گوید: در اضداد مشابهت و مجانست میان دو لفظ هست ولی معنی آنها مخالف یکدیگر است. (از نشوءاللغة ص 138).

کتاب اضداد در لغت ، تألیف ابوحاتم سجستانی درباره ٔ لغات اضداد است.

https://t.me/amirnormohamadi1976

#دانش_افزایی

✳️ وند‌هايي كه صفت نسبي مي‌سازند:

1) ي: ايراني، دمدمي، دمپايي، خودي، استانداري، دوراهي، صدتايي، شيري، خانگي.

2) ين: نمكين، زريّن، نوين، پشمين، آهنين، راستين، چركين.

3) ينه: پشمينه، دوشينه، ديرينه، كمينه، سيمينه، پسينه، زرينه.

4) ه: هرروزه، دوباره، يك‌شبه، ريزه، نصفه، زيره، نبرده.

5) گان: گروگان، بازرگان (بازارگان)، رايگان(راهگان)، هزارگان، مهرگان.

6) كي: آبكي، شُل‌شُلكي، دروغكي، دزدكي، پولكي، طفلكي.

7) انه: دخترانه، پدرانه، دليرانه، زيركانه، رندانه، خيرخواهانه، موذيانه.

8) اني: خسرواني، روحاني، كياني، جسماني، عصباني، نوراني، طولاني.

9) گانه: دوگانه، جداگانه، چندگانه، دهگانه.

10) و یا (او): ترسو، اخمو، شكمو، غرغرو، نق‌نقو، هندو.

https://t.me/amirnormohamadi1976

#دانش_افزایی

✳️ مطابقت پیدا کردن نغمه واژه ها با مفهوم شان

❇️ بعضی از واژه‌هایی که نغمۀ آن‌ها با مفهومشان مطابقت نداشته، در طی زمان تغییراتی یافته‌ و مطابقتی میان لفظ و مفهوم به‌وجود آمده‌است. این تغییرات [یا] در معنی است یا در لفظ.

◀️ ۱. تغییر در معنی: واژۀ «قالتاق» تلفظی ناخوش دارد. معنی آن در اصل «زین اسب» بوده و با تلفظ آن ناسازگار و، به همین دلیل، این واژه تغییر معنی داده‌است (به‌معنی زرنگ، ناباب، ... و فریبکار). «قاراشمیش» به‌معنی مخلوط است و آمیخته، اما برای مطابقت یافتن با تلفظ ناخوشِ آن بار عاطفی منفی گرفته و به‌معنی شلوغ و بی‌نظم به‌کار می‌رود.

◀️ ۲.تغییر در لفظ: مفهوم واژهٔ مخمل زیباست، اما تلفظ اصلی آن «مُخمَل» است که ناخوش است؛ لذا، فارسی‌زبانان ضمه را تبدیل به فتحه (مَخمَل) کرده‌اند و موسیقی واژه خوش شده‌است. برعکس، «هِزَبْر»، به‌معنی شیر، برای این‌که قدرت و صلابتِ شیر را بهتر برساند، به «هُزَبر» تبدیل شده‌است.

❇️ برگرفته از: تقی وحیدیان کامیار، مقالۀ «موسیقی حروف و واژه‌ها»، در: مجلۀ آینده، سال شانزدهم، فروردین تا تیر ۱۳۶۹، شمارۀ ۱ تا ۴، ص ۵۵ و ۵۶

https://t.me/amirnormohamadi1976

#دانش_افزایی

✳️ کسره‌آرایی

❇️ کسره‌آرایی یعنی پشت‌ِسرِهم آوردنِ چند کسرۀ اضافه. معمولاً آن را تتابعِ اضافات می‌نامند و ناپسند می‌شمارندش. من آن را کسره‌آرایی می‌نامم و ناپسند هم نمی‌شمارمش.

مثال از حافظ:

دودِ آهِ سینۀ نالانِ من
سوخت این افسردگانِ خام را
مَحرمِ رازِ دلِ شیدایِ خود
کس نمی‌بینم ز خاص و عام را

از ره‌گذرِ خاکِ سرِ کویِ شما بود
هر نافه که در دستِ نسیمِ سحر افتاد

ظِلِ ممدودِ خمِ زلفِ توام بر سر باد
کاندر این سایه قرارِ دلِ شیدا باشد

چیست این سقفِ بلندِ سادۀ بسیارنقش؟
زین معما هیچ دانا در جهان آگاه نیست

مثال از مولوی:

رو سر بنِهْ به بالین، تنها مرا رها کن
ترکِ منِ خرابِ شب‌گردِ مبتلا کن

از همه اوهام و تصویراتْ دور
نورِ نورِ نورِ نورِ نورِ نور

https://t.me/amirnormohamadi1976

#دانش_افزایی

✳️ مرغ شباویز (مرغ حق، مرغ شبگیر، مرغ شباهنگ)

◀️ مرغ شباویز (مرغ حق، مرغ شبگیر، مرغ شباهنگ) همه‌شب خود را از پای، به شاخ درخت می‌آویزد و حق حق می‌گوید تا زمانی که قطره‌ای خون از گلوی او بچکد.

◀️ در یک روایت دیگر، میان برادر و خواهری، بر سر مالی، نزاعی در می‌گیرد، زیرا برادر دو بهره از مال را می‌خواسته و خواهر به حالت قهر فرار می‌کند و برادرش مرغ حق می‌شود و از آن وقت، به انتظار خواهر می‌گوید «بی‌بی‌جون، دو تا تو، یکی من».

◀️ روایت دیگر این است که مرغ حق یک دانه گندم از مال صغیر خورده و در گلویش گیر کرده است و آن‌قدر حق حق می‌گوید تا از گلویش سه قطره خون بچکد.

◀️ مرغ حق یکی از کوچکترین انواع جغد است که اندازه‌ی آن حدود ۱۹ سانتی‌متر است. شاخص‌ترین ویژگی این پرنده که از آن طریق شناخته می‌شود کوچک بودن و داشتن «گوش‌پر» است.

❇️ منبع: فرهنگ اساطیر و داستان‌واره‌ها در ادبیات فارسی،محمد جعفر یاحقی.

#فرهنگ_عامه
#مرغ_حق

https://t.me/amirnormohamadi1976

#دانش‌_افزایی

✳️ واحدهای اندازه گیری در ایران باستان :

🔹ارش=ذراع
🔸یک بهر=۲/۷سانت
🔹یک گره=۵/۵سانت
🔸یک چارک=۲۵سانت
🔹یک ارج=۵۲سانت
🔸یک گز=۹۰سانت
🔹یک ذرع=۱۰۴سانت
🔸یک قفیس=۱۰۰متر
🔹یک جریب=۱۰۰۰متر
🔸یک فرسنگ=۴۸۰۰متر

https://t.me/amirnormohamadi1976

#دانش_افزایی

#محتمل‌الضدین_یا_ذووجهین

✳️ یعنی هم معنی مدح، هم ذم از آن برداشت شود.

❇️ می‌توان ذووجهین را به معنی ایهام ساختاری در نظر گرفت و این در صورتی است که معنی مدح و ذم را گسترش بدهیم.
در این صورت بیت یا جمله دو معنی کاملاً متضاد پیدا می‌کنند؛ یک معنی منفی و یک معنی مثبت.

بگفت او آن من شد زو مکن یاد
بگفت این کی کند بیچاره فرهاد
نظامی

۱- فرهاد بیچاره کی از شیرین یاد می‌کند.
۲- فرهاد بیچاره کی می‌تواند که از شیرین یاد نکند.

https://t.me/amirnormohamadi1976

#دانش_افزایی

#ساقی_نامه

❇️ ساقی نامه که آن را در ردیف اشعار خمریه دانسته اند، سابقه ای کهن در ادبیات منظوم ایران زمین دارد. اگر چه غالب ساقی نامه ها در قالب مثنوی سروده شده است،

این نوع از پردازش ادبی را در قالب های دیگر شعری نیز می توان دید.

❇️ ملا عبدالنبی فخرالزمان قزوینی از نویسندگان عهد صفوی در اثری با نام میخانه قریب پنجاه شاعر را نام می برد که با ساقی نامه طبع آزمایی کرده اند. اگرچه شمار شاعران ساقی نامه گوی بسیار بیش از این ارزیابی می شود.

❇️ بی گمان رضی الدین آرتیمانی، که برخی او را میر رضی خوانده اند، مشهورترین ساقی نامه را دارد. ساقی نامه رضی بسیار روحبخش است.

الهی به مستان میخانه ات
به عقل آفرینان دیوانه ات

به مستان افتاده در پای خم
به رندان پیمانه پیمای خم

الهی به آنان که در تو گم اند
نهان از دل و دیده مردم اند

تو خاکم گل از آب انگور کن
سراپای من آتش طور کن

مغنی نوای طرب ساز کن
دلم تنگ شد، مطرب آواز کن

https://t.me/amirnormohamadi1976

#دانش_افزایی

✳️ گَرته‌برداری یا گَرده‌برداری

گَرته‌برداری یا گَرده‌برداری نوعی وامگیری زبانی است که در آن، صورت ترکیبی یا اصطلاحات زبان دیگری، تجزیه می‌شود و برای هر یک از کلمه‌های آن اصطلاح، یک معادل قرار داده می‌شود و عبارت به زبان وام‌گیرنده ترجمه می‌شود. برای مثال، زمانی که «سیب‌زمینی» وارد ایران شد، واژه‌ای برای نامیدن آن وجود نداشت، و برای نامیدن آن اصطلاح فرانسوی «Pomme de terre» را به‌صورت واژه‌های تشکیل‌دهندهٔ آن («سیب» و «زمین») تجزیه کردند و ترکیب «سیب‌زمینی» را به‌جای آن قرار دادند.

❇️ منبع: ویکی پدیا

https://t.me/amirnormohamadi1976

#دانش_افزایی

#کتابهای_که_دارای_دو_عنوان_هستند

۱_تاریخ بیهقی=تاریخ مسعودی(ابولفضل بیهقی)

۲_منطق الطیر=مقامات الطیور(عطار)

۳_شرح زندگانی من=تاریخ اجتماعی واداری عصر قاجار(عبدالله مستوفی)

۴_سیاست نامه:سیرالملوک(خواجه نظام الملک)

۵_چهارمقاله:مجمع النوادر(نظامی عروضی سمرقندی)

۶_بوستان سعدی:سعدی نامه(سعدی)

۷_مثنوی معنوی:مثنوی مولوی(مولوی)

۸_سفرنامه ابن بطوطه=رحله ی ابن بطوطه=»تحفة النظار وغرایب الامصار

۹_روزها:سرگذشت(محمدعلی اسلامی ندوشن)

https://t.me/amirnormohamadi1976

#دانش_افزایی

❇️ واژه "اد کُلُن"

این نام برگرفته از شهر "کلن" آلمان است که به زبان آلمانی " کُلُن " تلفظ می شود !

در سال 1708، یک عطرساز ایتالیایی به نام جیوانی ماریا فارونا پس از سفرش به شهر کلن آلمان، به برادرش نامه ای نوشت و در آن اظهار داشت که رایحه ای را یافته که بوی صبح دل انگیز بهار ایتالیا و عطر بهار نارنج پیچیده شده در هوای پس از باران را به خاطر می آورد

او نام این رایحه را به افتخار شهری که در آن چنین رایحه ای را یافته بود، ادکلن "Eau de Cologne" نامید. در ایران تقریبا همه عطرهای خارجی با نام ادکلن شناخته می شود. اگر توانستید حتما ادکلن اصلی (اوریجینال) را امتحان کنید. واقعا بوی عطر بهار نارنجش، مشام را به گرمی می نوازد !

https://t.me/amirnormohamadi1976

#دانش_افزایی

#پارسی_را_پاس_بداریم

✳️ واژه‌های پیشنهادی به جای وام‌واژه‌ها

۱- استعاره مصرّحه ← استعاره آشکار
۲- استعاره مکنیّه ← استعاره پنهان
۳- دیکته ← درست‌نگاری
۴- مشتق ← وندی (دستور زبان)
۵- درس ← آموزه
۶- کوئیز ← آزمونک
۷- فالوور ← دنبالگر، دنبال رو، دنبال کننده، پیرو
۸- فالو کردن ← دنبال کردن
۹- فالووینگ ← دنبال شونده
۱۰- تشخیص ← بازشناسی
۱۱- قرابت معنایی← نزدیکی معنایی
۱۲-مفهوم ← پیام
۱۳- املا ← درست‌نگاری
۱۴-تست ← پاسخ‌گزین
۱۵-سؤال تشریحی ← پاسخ‌نگار
۱۶-سؤال ← پرسش
۱۷-مسأله ← پرسمان
۱۸- امتحان ← آزمون
۱۹-سایت ← وبگاه
۲۰وبلاگ ← وبجا

❇️ ارسالی: استاد سعید_جعفری

https://t.me/amirnormohamadi1976

#دانش_افزایی

#بازگردانی
#بازنویسی
#بازآفرینی

1⃣بازگردانی:

یعنی امروزی کردن شعر و نثر گذشته بدون دخل وتصرف به عبارت دیگر حق شاخ و برگ دادن یا خلاصه کردن نداریم.

2⃣بازنویسی:

امروزی کردن شعر و نثر گذشته اما می توانیم به متن شاخ و برگ بدهیم یا بعضی قسمت های غیر ضروری را حذف کنیم اما مفهوم و اصل کلام باید حفظ شود.

3⃣بازآفرینی :

این است که ما موضوعی را از شعر و نثر گذشته استخراج می کنیم و همان را دست مایه خلق اثر جدیدی می کنیم مثلاً داستان رستم و سهراب را برمی داریم و پایان داستان را طور دیگری به پایان می بریم مثلاً پایان داستان با پادشاهی سهراب به فرجام می رسد.

https://t.me/amirnormohamadi1976

#دانش_افزایی
#آشنایی_زدایی

❇️ #آشنایی_زدایی یا بیگانه سازی در ادبیات و هنر به شگردی اطلاق می گردد که با استفاده از آن، نویسنده یا هنرمند در اثر خود به گونه ای نامعمول به اشیاء و پدیده ها می نگرد و بدین ترتیب سعی بر آن دارد تا نگاهی نو به اطراف خود بیندازد ...

❇️ این شگرد اقسام مختلف دارد و اگر چه در دوران معاصر نامی برای خود یافته، از دیر باز مورد استفاده بوده است و در ادبیات فارسی بی سابقه نیست.

❇️ در این میان سهراب سپهری فراوان از این شگرد استفاده کرده است.

به عنوان مثال می توان به ترکیباتی مثل «هندسه ی دقیق اندوه » یا « سجود سبز محبت» یا این قطعه اشاره کرد:
خانه هاشان پر داوودی بود
چشممان را بستیم
دستشان را نرساندیم به سر شاخه ی هوش
جیبشان را پر عادت کردیم.


❇️ این اصطلاح را نخستین بار "ویکتور شکلوفسکی " منتقد روس ( ۱۸۹۳ تا ۱۹۷۵ میلادی) و نماینده ی نخستین گروه فرمالیست های روس به کار برد.

https://t.me/amirnormohamadi1976