#زبانشناسی_شناختی #گفتمان_کاوی
@cog_linguistics

♦️رویکرد شناختی به گفتمان (۱)
در الگوی سه‌بخشی که فوکو برای گفتمان و گفتمان‌کاوی پیشنهاد داده (یعنی توصیف، تفسیر، تبیین) تاکنون بیشترین توجه به سوی سطح توصیف بوده و به سطح تفسیر آن کمتر توجه شده است. از این رو می‌توان گفت گفتمان‌کاوی انتقادی از کمبود توجه به شناخت و فرآیندهای شناختی رنج می‌برد. هدف اصلی گفتمان‌کاوی انتقادی آن است که باورگان (ایدئولوژی‌ها) نهفته در پس پردۀ متن را شناسایی و واکاوی کند و این هدف نیازمند شناسایی و تبیین فرآیندهای شناختی است که در ذهن آفرینندۀ متن جریان دارد و در متن تولیدی او نمود می‌یابد. از این رو، رویکرد زبانشناسی شناختی به گفتمان‌کاوی انتقادی را می‌توان بررسی الگوهای باورگانی (ایدئولوژیک) در متن و مفهوم‌سازی دانست. این هم‌افزایی میان زبانشناسی شناختی و گفتمان‌کاوی انتقادی تاکنون بیشتر در قالب بررسی استعاره در متن نمایان شده است، اما این هم‌افزایی را می‌توان گسترش داد و دیگر نظریه‌های شناختی همچون دستور شناختی (cognitive grammar)، فضاهای ذهنی (mental spaces)، معناشناسی قاب (frame semantics) و الگوهای نیروپویایی (force-dynamics) را نیز در گفتمان‌کاوی انتقادی به کار بست. زبانشناسی شناختی، مفهوم‌سازی که یک فرایند پویا و برخط شناختی است و به کمک آن معنا تفسیر و تعبیر می‌شود، را در کانون نگرش خود دارد. برخلاف زبانشناسی کارکردگرا که گوینده‌محور و فرآیندمحور است، زبانشناسی شناختی شنونده‌محور و الگومحور است و از این رو به خوبی می‌تواند مرحلۀ واکاوی تفسیری در گفتمان‌کاوی انتقادی را به انجام رساند.
دنباله دارد . . .

Hart, Christopher (2011). “Force-Interactive Patterns in Immigration Discourse: A Cognitive Linguistic Approach to CDA”. Discourse & Society 22 (3): 269-286.
#پارسا_بامشادی

#زبانشناسی_شناختی #گفتمان_کاوی #نیروپویایی
@cog_linguistics

♦️رویکرد شناختی به گفتمان (۲)
نظریۀ نیروپویایی را لئونارد تالمی (۱۹۹۸، ۲۰۰۰) پیش نهاده است. این نظریه گسترش‌یافتۀ طرحواره‌های انگاره‌ای نیرو (قدرتی) مارک جانسون (Johnson) است. طرحواره‌های انگاره‌ای ساختارهای دانش انتزاعی و کلی هستند که ریشه در تجربه‌های ما از الگوهای تکرارشونده در برهمکنش و مشاهده در حوزه‌های فضا، هندسه، کنش و نیرو در زندگی دارند. طرحواره‌های نیروپویایی سرچشمه در تجربه‌های ما از فشار و حرکت دارد. ما در زندگی خود همواره در ارتباط با پدیده‌ها، رویدادها و چیزهای پیرامون خود با نیرو سروکار داریم؛ ما بر آنها نیرو وارد می‌کنیم و آنها نیز بر ما نیرو وارد می‌کنند. این الگوهای نیروپویایی در مفهوم‌سازی‌های ما از برهم‌کنش‌های فیزیکی نقش کلیدی دارند و در پی گسترش استعاری می‌توانند به گستره‌های اجتماعی، روانی، سیاسی، قانونی و نیز برهمکنش‌های زبانی راه یابند. در طرحواره‌های نیروپویایی معمولا رویارویی دو نیرو را می‌بینیم که برهم‌کنش آنها می‌تواند به شیوه‌ها و حالت‌های گوناگون انجام گیرد. در این طرحواره‌ها یک نیرو را «فشار (agonist)» و نیروی مخالف آن را «پادفشار (antagonist)» می‌خوانند.
برای نمونه، در گفتمان مربوط به مهاجرت، معمولا مهاجران نیروی فشار هستند و کشور مهاجرپذیر، قانون و سیاستمداران آن که با پذیرش مهاجران در کشور خود مخالفند، نیروی پادفشار به شمار می‌آیند. نمونه‌هایی از بازنمود الگوهای نیروپویایی در گفتمان مهاجرت در روزنامه‌های انگلستان را بررسی می‌کنیم. در این نمونه‌ها، AGO نشانگر نیروی فشار و ANT نیروی پادفشار است.
Daily Telegraph, 21 May 2000
Downing Street acknowledge that illegal immigration was an issue because of growing frustrations over [the stream of people AGO] getting into Britain from France through the Channel tunnel.
در این نمونه، «سیل مردم (مهاجران)» نیروی فشار است که به رغم نیروی پادفشار که در اینجا کنترل مرزی است اما در جمله آشکار نشده است، همچنان به صورت ناقانونی از فرانسه وارد بریتانیا می‌شوند. یعنی گرایش به کنش و حرکت دارند.
The Sun, 31 June 2001
[About 20,000 illegal immigrants AGO] remain in Britain despite [a Government pledge to crack down on them ANT].
در اینجا، نیروی فشار «۲۰ هزار مهاجر ناقانونی» است که گرایش به ایستایی دارند و به رغم تلاش دولت برای سرکوب آنها همچنان در بریتانیا مانده‌اند.

Hart, Christopher (2011). “Force-Interactive Patterns in Immigration Discourse: A Cognitive Linguistic Approach to CDA”. Discourse & Society 22 (3): 269-286.
#پارسا_بامشادی

مقاله: گرایش‌های اصلی در زبانشناسی شناختی

نویسنده: رنه دیرون
مترجم: بیتا قوچانی
چاپ شده در دوفصلنامۀ زبانکاوی ۱۳۹۷
#زبانشناسی_شناختی
@cog_linguistics

در استعاره هاست که هستیم
نویسنده: مریم قهرمانی
نشر نویسۀ پارسی
سال چاپ: ۱۳۹۵

#کتاب_زبانشناسی
#استعاره #زبانشناسی_شناختی
🆔 @cog_linguistics
#پارسا_بامشادی

📄 کرونا و استعاره

می‌دانیم که استعاره یک فرایند شناختی است که در ذهن ما روی می‌دهد و طی آن یک مفهوم را براساس مفهومی دیگر درک و بیان می‌کنیم. استعاره در زبان روزمرۀ انسان و در همۀ قلمروهای زندگی او مانند سیاست، اقتصاد، ورزش، بهداشت و رشته‌های گوناگون علمی به فراوانی دیده می‌شود. در روزهای اخیر که ویروس کرونا وارد کشور ما شده استعاره‌های بسیاری پیرامون این ویروس شکل گرفته و رواج یافته است. نمونه‌های زیر از تیتر روزنامه‌ها، خبرهای تلویزیونی و سخنان مسئولان به دست آمده است.
- کرونا را شکست می‌دهیم.
- عزم ملی برای شکست کرونا
- روایت خط مقدمِ جنگ با کرونا
- سربازان خط مقدم مبارزه با کرونا
- ستاد مبارزه با کرونا
- ارتش برای مقابله با کرونا به میدان آمد
- مراقبت‌های پزشکی کرونا را شکست داد.

کاربرد واژه‌هایی مانند شکست دادن، خط مقدم، جنگ، مبارزه، سرباز، میدان و مانند آنها در نمونه‌های بالا نشانگر وجود این استعارۀ مفهومی در ذهن ماست:
۱- استعارۀ مفهومی: کرونا دشمن است.
این استعارۀ مفهومی پربسامدترین استعارۀ مفهومی دربارۀ کرونا است و مورد ویژه ای از استعارۀ کلی «بیماری دشمن است» به شمار می‌آید.

۲- استعارۀ مفهومی: کرونا سلاح است.
- کرونا نباید به سلاحی در دست آمریکا برای تعطیلی فعالیت‌های اجتماعی و اقتصادی کشور تبدیل شود (روحانی).

۳- استعارۀ مفهومی: کرونا انسان است.
- کرونا؛ ویروس دموکرات
- یکه‌تازی ویروس دموکرات
- کرونا، مهمان ناخوانده

۴- استعارۀ مفهومی: کرونا یک مانع است
- از کرونا هم عبور می‌کنیم.
- بزودی ملت و دولت از کرونا عبور می‌کنند.

۵- استعارۀ مفهومی: کرونا، هیولا است.
- کرونا، هیولای جدید ورزش ایران

در همین هنگامه استعارۀ دیگری نیز گاه شنیده می‌شود که در آن احساسات و حالات روانی منفی به مثابه ویروس در نظر گرفته می‌شوند. مانند ویروس ناامیدی، ویروس ترس. در اینجا با استعارۀ مفهومی زیر روبرو هستیم
۶- استعارۀ مفهومی: حالت‌های روانیِ منفی، ویروس هستند.

گفتنی است که واژه‌های نوساخته‌ای نیز درباره کرونا به چشم می‌خورد، مانند کروناهراسی.
@cog_linguistics
#دکترپارسابامشادی #پارسا_بامشادی #استعاره #زبانشناسی_شناختی #کرونا
@linguisticsacademy

📣 خبر خوش برای داوطلبان کنکور کارشناسی ارشد ۱۴۰۰

🏷 گروه امتحانی #زبانشناسی

با انتشار دفترچه انتخاب رشته #دانشگاه_آزاد_سلامی مشخص شد که این دانشگاه برای نخستین بار تمامی #گرایش‌های_جدید این رشته در ایران را اجرایی خواهد نمود و با ظرفیت‌های مختلف دانشجو می‌پذیرد. این گرایش‌ها عبارتند است:

🔻زبانشناسی اجتماعی

🔻زبانشناسی حقوقی

🔻#زبانشناسی_روان‌شناختی

🔻#زبانشناسی_شناختی

🔻زبانشناسی محض

🔻زبانشناسی نشانه‌شناختی

🔻زبانشناسی ناشنوایی

🔻 آموزش زبان فارسی به غیرفارسی زبانان

🏷 پ.ن. فهرست واحدهای دانشگاهی که برای گرایش‌های جدید دانشجو می‌پذیرند در صفحه ۱۹ و ۲۰ دفترچه انتخاب رشته قابل مشاهده است.‌

⬅️ "بریافت" چیست؟
Construal
✅ #درسگفتار ۱

گفتاری در زمینه‌ی دستور شناختی لانگاکر

❇️ در این گفتار کوتاه درباره‌ی مفهومی بسیار کلیدی و بنیادین در زبان‌شناسی شناختی و به‌ویژه در دستور شناختی سخن گفته‌ام.

#دستور_شناختی
#زبانشناسی_شناختی
#پارسابامشادی
#پارسا_بامشادی

🆔 @cog_linguistics

⬅️ "مفهوم‌سازی و بریافت"
Conceptualization and Construal
✅ #درسگفتار ۲

گفتاری در زمینه‌ی دستور شناختی لانگاکر

❇️ مفهوم‌سازی و معنا
❇️ معنا و بریافت
❇️ سویه‌های بریافت

#دستور_شناختی
#زبانشناسی_شناختی
#پارسابامشادی
#پارسا_بامشادی

🆔 @cog_linguistics