‍ #خوشالمَه_أسگَه

خوشالمَه أسگَه #لَچِک گُل دار بی

#مشگَه #هِرازگو ئَه قِه #مالار بی

#شیتَل ژِنَل لک ،#هراتی_لار بین

کِه ناخو #دریژ ئَر نوم بازار بین

#توم_کِز_دو _دالکَه وَ گرد نونِ داخ

#داوارِ ایلِت مَکِردی وه کاخ

#ایوارَه _رَمَه_گَلْ دُنیال خوش بی

#دَسَه _برای بی، ایل و مال خوش بی

کِه ئِه نوم مَردِم حُقَه و دِرو بی

خِلاف سَنگْینو #فال_چل _سرو بی

آسِمو #کُرِنگ بی توز و تیَئم بی

هفت پشت ألاتِر ،صِلَه ریئَم بی

#کولا و #کُرِنگ ،رَسمِ #شیر واری

آخ ئَرا أسگَه دیرْ گِل نِماری

وِهارَل #چیئْرَه #کاوار و #مي بی

کل محرم یَک بین ،نا محرَم کي بی

ایسگَه بیگونَه کُل خَریو یَکیم

کُل عارمونه مای تا بوشیم #لَکیم

خوشالمه اسگه

شعر : مهدی کیانی
صدا :محمد طهماسبی


کانال هنر و مردان لکستان
https://t.me/joinchat/AAAAAD7Z6he7fmuzigakRQ

اجرای #فال_چل_سرو توسط دانش‌آموزان دبیرستان تزکیه شهرستان دلفان

کانال هنر و مردان لکستان
https://t.me/joinchat/AAAAAD7Z6he7fmuzigakRQ

🔹بخشی از یک برنامه‌‌ی محلی بمناسبت شب یلدا (شو چله) با همکاری #انجمن_گردشگری_استان_لرستان
#انجمن_آوای_اردیبهشت
#انجمن_ریویار_همیان
#استودیو_شهر_استادنوربخش
#میراث_فرهنگی

🔹بیتی از فال #چهل‌سرو و نوای #تمیره_لکی با صدای مجتبی حسینی

➖خدالَم شُکرِی رَسیمهَ مَطلو
➖دلم ساکت بی ژَ پژارهِ شو

🔸معنی فال

➖خدا را شکر میکنم که به مطلب و مراد دلم رسیدم و دلم از خواب و پریشانی‌های شبانه رهایی یافت

🔸نتیجه فال

➖بسیار خوب و خوش است،گیرنده فال به آمال و آرزوهای خود می‌رسد و دل بیقرار بعد از تشویش و نگرانی‌های شبانه‌روز به آرامش و امید می‌رسد.


🌸یلدایتان مبارک🌸

#چهلسرو #لکی #لک #لرستان #تمیره #شوچله #یلدا #تنبور #فال #محلی #شاخوشین #لک #لک


کانال هنر و مردان لکستان
@lakvahid

در میان #اقوام ایرانی گرفتن #فال از دیرباز رواج داشته است. کمتر ایرانی است که فال حافظ را نشناسد و چند بار به دیوان حافظ تفال نزده باشد. علاوه بر فال و پیشگویی هایی که در گستره جغرافیایی ایران رواج دارند برخی اقوام ایرانی در جغرافیای بومی و منطقه ای خود با زبان و مولفه های بومی اقدام با تفال و پیشگویی می کرده اند. در گستره جغرافیایی وسیعی از ایران فال (( چِل سرو )) رایج است. این فال چهل بیت یا ترانه است.در هر تفال مطلع چهل بیت از این ابیات توسط افراد حاضر در محفل خوانده می شود و با گفتن مطلع بیت چهلم فال پایان می پذیرد. فردی از حاضرین که وظیفه شمارش ابیات را بعهده دارد پایان فال را اعلام می کند و گوینده مطلع بیت چهلم تمام بیت را خوانده و بر اساس موضوع و مفهوم شعر نیکی و بدی و خیر و شر فال معلوم می شود.این تک بیت ها منحصرا به زبان لکی سروده شده اند،شاعر این ابیات مشخص نیست و گویندگان و سرایندگان مختلف در ادوار متفاوت به فراخور حال و احوال،وضعیت های اجتماعی و سیاسی اقدام به سرایش آنها کرده اند. در طول زمان این ترانه ها دهان به دهان و سینه به سینه نقل شده و نشر پیدا کرده اند،تعداد ابیات چل سرو شمارش نشده است،اما چنانچه تمام ابیات پراکنده آن جمع آوری شود شاید عددی نزدیک به پنج هزار بیت شود.
سراینده ابیات چل سرو مشخص نیست اما از زبان همه کس شنیده می شوند،در وادی چل سرو چوپان و برزگر و کدبانو و کدخدا و جوان و پیر و درویش و دارا و ندار و شکار و شکارچی همه شاعرند، گویی یک زبان و یک احساس دارند. تمام ابیات چل سرو به #زبان_لکی سروده شده اند. خاستگاه و آبشخور زایش و پیدایش این ابیات ذهن و ضمیر مردمان مناطق لک نشین می باشد. در بسیاری از ابیات چل سرو از اشخاص و اماکنی نام برده می شود که تنها در مناطق لک نشین دیده و شنیده می شوند. هیچ بیتی از چلسرو به زبانی غیر از لکی نیست و این موضوعی مطلق است و نه نسبی. بنابراین چلسرو نحله ای فرهنگی مطلق و مختص فرهنگ #لکی است.
ابیات #چل_سرو و نیز اغلب شعرهایی که تحت نام فهلویات در سپهر فرهنگی این بوم زیست پراکنده اند بر وزن عروضی (( فعلن فعولن فعلن فعولن)) و در بحر متقارب مثمن اثلم سروده شده اند،البته با توجه به زبان و سرایش منطقه ای ممکن است همه ابیات از این قاعده پیروی نکنند.
هر شعر چل سرو از یک بیت و دو مصرع و چهار پاره تشکیل شده است...

کَموتِر کُرّ کُرّ// پَرِ بالْ خُویْنی
ئیلاخان مًچی// دوسَکَم مُوینی
پاره اول هر بیت مطلع فال است،معمولا حالت خبری دارد و شنونده را در انتظار نگه میدارد،نوعی هان و بیدار باش است،مقدمه و دروازه شعر است.
ئَه بالا بَرزَه...
بعنوان پاره اول بیت به تنهایی بی معنا می نماید اما کنجکاوی را برمی انگیزد و انتظار را بارور می کند. این پاره وفتی با سه جز دیگر بیت همراه می شود چونان یک مجموعه به هم پیوسته و هدفدار وجود پیدا می کند و معنا می یابد،

ئَه بالا بَرزَه/ ئِه دُویرَه مائی
قالی اُوریشِم/ ئَرّا ژیر پائی
در پاره های دوم و سوم بِوَش چل سرو به توضیح و تعریف موقعیت و موضوع می پردازد. در پاره های دوم و سوم طرح مسئله می شود و پیام شعر پیدار می گردد.
پاره چهارم شعر چل سرو نقش و نمود بیشتری در شعر دارد،بار احساس و عاطفه شعر در این پاره انتهایی است. اغلب مفهوم و معنای این پاره است که فرجام فال را رقم می زند.

خانِم تون علی/ باجی تون عباس
شوگرد فره ئًه/ شیوِه خُوم بشناس

یکی از ویژگی های جالب شعر چل سرو ایجاز و اختصار آن است،چل سرو در عین اجمال و اختصار واجد تمام مولفه های سخن منظوم می باشد. تشبیه،استعاره،کنایه،تلمیح،توصیف و ...در سراسر ابیات چل سرو دیده می شوند. ویژگی اختصار و اجمال در عین فراخی معنی و مفهوم در عین حال که آن را مناسب تفال ساخته است خواننده را به یاد شعر هایکو می اندازد..
زبان چل سرو متنوع و متکثر است. لطیف و عاشقانه است. تنه به هجو می زند و سرشار از کنایه و کناره است. شکوه و شکایت دارد.گاه به دعا و درخواست نزدیک می شود.
تنوع موضوع و محتوا از دیگر ویژگی های شعر چل سرو است،هر انچه که مربوط به انسان و محیط اطراف اوست در ابیات چل سرو نما و نمود دارد. دایره موضوعی چل سرو فراخ و لایه لایه و دهلیزوار است.در جهان رنگارنگ و پر تطور چل سرو حتا اجسام هم حیات و حافظه دارند.سنگ و چوب جان و جنون می گیرند،جماد و نبات در شعر چل سرو فهم و شعور دارند،حس می کنند،می بینند ومی شنوند.شاعر لک زبان در ابیات چل سرو دانای کل است،زبان همه کائنات را می داند،سکوت و سکون سنگ در ابیات چل سرو همان اندازه حرف دارد که جوش و جوشش چشمه ای بر پهنه ی کوهی.
چل سرو تکاپوی آدمیزاد است برای فرار از ناشناخته ها.تقلای انسان است برای گشودن رمزها و دانستن رازها،سرک کشیدن به زاویه های گنگ و گم زندگی است. بیت چل سرو شتاب آدمیزاد است برای رسیدن به آنچه که هنوز نیامده و نمی داند چیست.

#ماشاا_اکبری

@lakvahid

‍ #خوشالمَه_أسگَه

خوشالمَه أسگَه #لَچِک گُل دار بی

#مشگَه #هِرازگو ئَه قِه #مالار بی

#شیتَل ژِنَل لک ،#هراتی_لار بین

کِه ناخو #دریژ ئَر نوم بازار بین

#توم_کِز_دو _دالکَه وَ گرد نونِ داخ

#داوارِ ایلِت مَکِردی وه کاخ

#ایوارَه _رَمَه_گَلْ دُنیال خوش بی

#دَسَه _برای بی، ایل و مال خوش بی

کِه ئِه نوم مَردِم حُقَه و دِرو بی

خِلاف سَنگْینو #فال_چل _سرو بی

آسِمو #کُرِنگ بی توز و تیَئم بی

هفت پشت ألاتِر ،صِلَه ریئَم بی

#کولا و #کُرِنگ ،رَسمِ #شیر واری

آخ ئَرا أسگَه دیرْ گِل نِماری

وِهارَل #چیئْرَه #کاوار و #مي بی

کل محرم یَک بین ،نا محرَم کي بی

ایسگَه بیگونَه کُل خَریو یَکیم

کُل عارمونه مای تا بوشیم #لَکیم

خوشالمه اسگه

شعر : مهدی کیانی
صدا :محمد طهماسبی

یه هم خلاتی ئرا هر کِه رِسیم قدیم ئَرینی با ارزشَه


صدای مردم لک
@lakvahid

درس آزاد (ادبیات بومی)
محمدمهدی شهمرادیان (دانش‌آموز پایه هشتم)
موضوع: #فال چهل سِرو

دبیر: احمد کنجوری
دبیرستان تیزهوشان شهرستان #دلفان

صدای مردم لک
@lakvahid

#فرهنگ_عامه

گردآورنده:رضاگراوند

#ضرب‌المثل_لکی

📝((گرگی مِردوی،کاوِر لَرّی وَ پِتا میا))

ترجمه👇

گرگی مرده بود،بره ای لاغری بر او پوزه می زد

توضیحات 👇

گرگ و گوسفند در ادبیات لکی نماد ظالم و مظلوم، زور دار و بی زور و غالب و مغلوب هستند.همیشه گرگ غالب و گوسفند
مغلوب است.این تا زمانی که گرگ زنده و سالم باشد،اما اگر گرگ بمیرد،گوسفند می تواند به او نزدیک شود و جنازه اش را بو کند و لگد مال کند.

کاربرد ضرب المثل👇

ضرب المثل وقتی گفته می شود که یک آدم زور دار،رئیس ایل،خان،شجاع و با جربزه که همیشه دیگران از او می ترسیدند و به خودشان اجازه نمی دادند در مقابل او عرص اندام کنند،حالا به دلایلی وضعیتی پیش آمده که مثلا به علت پیری،فقر و تهیدستی،تغییر اوضاع جامعه و یا مواردی این چنین،ضعیف و ناتوان شده و دیگران به او زور می گویند.این شخص چون چون هنوز آن ابهت گذشته را در رگ و خون خود احساس می کند،خود را هنوز گرگ و دیگران را گوسفند می داند.زیر بار زور نمی رود و رفتار زیر دستان گذشته را مسخره می کند.

#ضرب_المثل #فال_چلسرو #قوم_لک
#فال_چلسرو #زبان_لکی #چیستان

صدای مردم لک
@lakvahid