💫۲۲۹💫

#دریای_عدم


#بهاءولد در #معارف بارها و بارها از ترکیب دریای عدم استفاده کرده که ما نیز به نمونه‌هایی از آن اشارت دادیم و در دیگر استشهادات نیز می‌توان این ترکیب را یافت، همان گونه که بیان شد در عرفان این مقوله کاملاً معنایی خاص داشته و با فهم دیگران و بیان دیگران هیچ سازگاری ندارد و بر این اساس اگر بخواهد آن را مورد نظر قرار بدهد باید ذهن را از دانسته‌ها خالی کند و دچار پیش‌فهمی و پیش‌داوری نشود.
دیگر مشاهیر (( مکتب کبرویه )) به مانند شیخ سعدالدّین حموی، شیخ نجم‌الدّین رازی، شیخ فریدالدّین عطار نیشابوری، شیخ عبدالرّحمان اسفراینی، مولانا جلال‌الدّین ، امیر سید محمّد نوربخش، شیخ محمّد لاهیجی، و دیگران نیز از همین ترکیب #دریای_عدم و دیگر ترکیب‌ها نیز اشتراکاتی دارند و البتّه در این بین #بهاءولد و فرزند برومند او #مولانا_جلال‌الدین بیشترین سهم را در ترکیب‌سازی و مفهوم بخشی به #عدم داشته‌اند.


#بهاءولد ( زندگی ، سلوک و اندیشه ) 📚
استاد #کاظم_محمدی 🖊

@konje_ahle_del

💫۲۳۰💫


#بهاءولد در معارف می‌گوید: روح چون ماهی از #دریای_عدم بر آمد... .
اکنون زنهار تا خود را نگاه داری از ذکر اوصاف بشری و حیوانی و از سرما و گرما و شهوت و درد و غیر وی که بس عالم گنده است مگر #انبیا و #اولیا از صفات بشری نقل کرده بودند و آدمی هر چند زیرک‌تر باشد عیب‌بین‌تر باشد، لاجرم بی‌مزه‌تر باشد و با‌ رنج‌تر باشد.
ای الله و ای منزّها و مقدّسا از حیات حیوانی و اختیار حیوانی و ملک و قدرت و ارادت مخلوقی، از حضرت تو می‌طلبم که ما را از این اوصاف نگاه داری و اوصاف حیات اهل بهشت دهی که ایشان شمّه‌ای دارند از اوصاف تو که ما آوازهای ذرایر سوخته‌ی پر توزه‌ی در چغزیده‌ی بر جوشیده‌ی آن صفات حیوانیم چه با رنج جایی است و چه دوزخی است این صفات حیوانی که روح چو احوال او می‌بیند می‌گوید: یا لَیتَنی کُنتُ تُراباً


#بهاءولد ( زندگی ، سلوک و اندیشه ) 📚
استاد #کاظم_محمدی 🖊

@konje_ahle_del

💫۲۳۱💫


#بهاءولد :

گفتم ای الله چنانکه نظر مرا بدین اسباب جهان گشاده کردی تا چست شدم در نگاه‌ داشتن احوال خود هم‌چنان نظرم را گشاده به اسباب آخرت کن تا احتراز کنم از این جهان ، هم‌چنانکه در حسن صور خوبان این جهانی چشم دادی تا این‌ها را می‌بینم هم چنان چشم دلم را به جمال خوبان آن جهانی گشاده کن تا منجذب شوم به خدمتت چشمهای علم هر دو جهانی را از عرصه‌های عدم تو گشاده می‌کنی ای الله انبیا را بر سر کدام چشمه‌سار در عرصه‌ی عدم فرو آورده‌ای یا رب، مرا از آن چشمه آب بده.
گفتم ثنا باید گفتن الله را تا مرا این عطا به ارزانی دارد، فاتحه را آغاز کردم اَلحَمدُللهِ رَبِّ العالَمین.


#بهاءولد ( زندگی ، سلوک و اندیشه ) 📚
استاد #کاظم_محمدی 🖊

@konje_ahle_del

💫۲۳۲💫


#بهاءولد :

همچنانکه الله از خاک صد هزار نبات گوناگون می‌رویاند که یکی به یکی نماند و از هر تنی گوناگون خلقان می‌رویاند یک ساعت مخلص می‌رویاند و یک ساعت منافق می‌رویاند و یک ساعت جبری می‌رویاند و یک ساعت قدری می‌رویاند تا این حال عدم چند گونه است که الله در هر رگش چه نبات می‌رویاند؟
ای الله ما را از رگ انبیا رویان و از رگ اولیا رویان که همه روح و راحت است ای الله ما به آرزوانه و خوف آن جهانی پناه گیریم تا ملک ابد فوت نشود از ما و به عقوبت گرفتار نگردیم.


#بهاءولد ( زندگی ، سلوک و اندیشه ) 📚
استاد #کاظم_محمدی 🖊

@konje_ahle_del

💫۲۳۳💫


#بهاءولد :

پس معلوم می‌شود که اگر در الله گشاده شود چه عجایبها که ببینم اکنون اول از عالم اجزا به عالم اعراض آمدیم و از عالم اعراض به عالم عقول و حواس آمدیم و باز این عالم از عالم ارواح مدد می‌گیرد و عالم ارواح از صفات الله مدد می‌گیرد و هر عالمی گدای عالم دیگر است دست‌ها باز کرده سائل‌وار تا از آن عالم دیگر به کف وی چیزی دهند تا هر چه به حضرت الله نزدیک‌تر می‌شود آن عالم پاکیزه‌تر می‌شود تا عالم عقل شد و آنگاه عالم روح شد و آنگاه عالم صفات الله شد باز از ورای صفات الله عالم صد‌هزار روح است موج می‌زند و خیرگی می‌دارد از خوشی و راحت که در ادراک نیاید لاجرم حضرت الله بی‌چون و بی‌چگونه آمد اکنون هر جزوی از اجزای دل را نظر می‌کنم که چگونه ساده و سوده و گردگرد چون خیال روشن معلق زنان از الله مدد می‌گیرد و بقا می‌ستاند و من آن را می‌بینم باز چون نظر می‌کنم که الله نظر مرا چگونه هست‌ می‌کند هر آینه می‌بینم که نظر من ناظر الله می‌باشد عجب است که نظر من طرفی که سوی غیر الله چو می‌بیند درد غیرتش می‌گیرد باز چون سوی الله می‌نگرد آن درد غیرت نمی‌ماند و از آن حبس بیرون می‌آید...


#بهاءولد ( زندگی ، سلوک و اندیشه ) 📚
استاد #کاظم_محمدی 🖊

@konje_ahle_del

💫۲۳۴💫


#بهاءولد :

درویشی بود پیش من می‌گفت که گاه‌ گاهی چندان استغنا بر من مستولی شود که اگر الله با همه جلالت خویش بیاید و گوید که بمن نگاه کن من نکنم و گاه گاهی چنان شوم که از همه بیچاره‌تر شوم چون گدایی و سقّایی و مزدوری باشم پس چه عجب آید از طایفه که مرا الله گفتند با چندین عجب چیزها که می‌بینند بلکه روح چون یک ریزه عجب از من می‌بیند مرا الله می‌گوید و خویش را الله می‌گوید اکنون هر عجبی و مزه که از غیب پیدا می‌شود باز بسته است به نظر چو نظر کنی به زیر هر جزوی صد هزار آوازها و سماع‌ها و عشق‌ها و وجدها بینی که به الله می‌کنند این همه خوشی‌ها و عجایب‌ها از آن پرده بیابان عدم و غیب ساده بر آمده‌اند در اجزا و اجزا مظهر این‌ها شده باز همان‌جا باز می‌روند چنانکه آفتاب را می‌بینی که فرو می‌رود ولی فرو نمی‌رود.


#بهاءولد ( زندگی ، سلوک و اندیشه ) 📚
استاد #کاظم_محمدی 🖊

@konje_ahle_del

💫۲۳۵💫


#بهاءولد :

به خواب می‌دیدم که مرغان سپید کلان کلان از
غاز کلان‌تر می‌پریدند و #تسبیح صریحاً می‌گفتند
یکی می‌گفت #الحمدلله_علی_کلّ_حال و یکی دیگر #تسبیح دیگر می‌گفتی و دیگران هم چنین
و لیکن مرا یاد نماند تاویل کردم که آن فرشتگانند که بدان صورت خود را به من نمودند که #شکر و #تسبیح می‌باید گفت به هر حال و هم‌چنان که آن #مسبحان نهانند در بیداری صد هزار مسبّحانند مر #الله را در پرده‌ی غیب که چون در #عدم نیک نگاه کنی و تامّل کنی همه مسبّحان را ببینی از آن عدمی که #الله چیزها را در آن کسوت هستی می‌دهد و #عیسی را و #موسی را و همه احبّا را در آنجا ببینی.


#بهاءولد ( زندگی ، سلوک و اندیشه ) 📚
استاد #کاظم_محمدی 🖊

@konje_ahle_del

💫۲۳۶💫


#بهاءولد :

کسی پرسید که معنی (( یا هو )) چه بود؟
گفتم: آن چه عجایب بر تو غالب شود و خواهی تا صانع آن عجایب‌ها را مشاهده کنی منزّه بینی از مکان و زمان و کیفیّت، این عبارت بگوی که ای او، یعنی هیچ شرح دیگر نمی‌توانم گفتن، باز این معنی قوی‌تر شود و صفات بقا و قدم یاد آید گویی (( یا من هُوَ هُوَ )) ای کسی که او اوست.


#بهاءولد ( زندگی ، سلوک و اندیشه ) 📚
استاد #کاظم_محمدی 🖊

@konje_ahle_del

💫۲۳۷💫


#بهاءولد :

فقیه عمر از عارف پرسید، که #عارف کیست؟
گفتم : (که) #عارف آن‌کس است که بزرگی خداوندی بر وی چنان مستولی بود که تصرّف عقل خود در اوامر و نواهی #الله نه‌آرد، مثلاً نگوید ربا چرا حرام کرده شد؟ و خمر از بهر چه چنین حرام شده است؟
و بهشت و دوزخ چگونه باشد؟
و #احیا و #بعث چگونه باشد؟
هیبت الله و عظمت او چنان مستولی بود که هرگز از این‌ها گرد خاطر او نگردد، آن که بهشت و دوزخ را به طبع خود راست می‌کند و خویشتن را می‌بیند عارف خویش است نه عارف الله،
کار انبیا عقلی نیست شرابی است که روح پیمانه‌ی اوست و عقل دیوانه‌ی اوست،
رباعی:
زان می خوردم که روح پیمانه‌ی اوست
زان مست شدم که عقل دیوانه‌ی اوست
روزی به من آمد آتشی در من زد
آن شمع که آفتاب پروانه‌ی اوست


#بهاءولد ( زندگی ، سلوک و اندیشه ) 📚
استاد #کاظم_محمدی 🖊

@konje_ahle_del

💫۲۳۸💫


#بهاءولد :

عالمه گوهر خاتون پرسید که کم سخنی چگونه باشد؟
گفتم چنان که هنرهای خود را نه‌بیند و نظر به  خود نکند از خوشی و ناخوشی و زینت و آلایش و آرایش خود را به چشم اندر نه‌آرد خواه تنها و خواه در میان مردمان اما اگر مزه‌ی هنر خود چشد عیبی نباشد اگر به ظاهر رنج بسیار داری چون خارپشت به خوشی خود مشغول شو چنان که تو را از خار خود به یاد نیاید کم از خارپشت مباش که از خوشی خود تن خود را چون حریر داند چون در بهشت روی حسد و غیره نماند از آن که آن همه خار است در اندرون، خارها در پای آن گاه باشد که در خارستان دنیا باشی چون به گلستان و سه (سر) برگ‌ها رفتی خار چه کند آن جا، (( اِخواناً عَلی سُرُر مُتَقابِلین )).


#بهاءولد ( زندگی ، سلوک و اندیشه ) 📚
استاد #کاظم_محمدی 🖊

@konje_ahle_del

💫۲۳۹💫


#بهاءولد :

سوال کرد که معرفت چیست؟ و محبّت چگونه است؟
گفتم: اگر نمی‌شناسی با تو چه گویم؟
[ و اگر می‌شناسی با تو چه گویم؟ ]
کسی که اهل معرفت و محبّت باشد خود مزه‌ی معرفت و محبّت الله یابد بی‌شرح و اگر کسی اهل آن نباشد هر چند شرح کنی مزه نیابد
کسی مزه‌ی محبّت و عشق جمال الله را یابد که در بند آن باشد که این مزه از کجا بیرون می‌آید تا آن مزه بیش نماید نه آن‌کس را که گوید آن‌ چون و چگونه بود چون از چگونگیش بپرسی از مزه‌ی محبّت و عشق جمالش محروم شوی آن را چگونگی بر وی روا نباشد چون از چگونگی محبّتش بپرسی ندانی که محروم مانی از مزه‌اش؟
اکنون نیازمند باش تا محروم نمانی که الله
پناه نیارمندان است...


#بهاءولد ( زندگی ، سلوک و اندیشه ) 📚
استاد #کاظم_محمدی 🖊

@konje_ahle_del

💫۲۴۰💫


#محبت

حکمت الله از خلقت جهان به جز #محبت نبود
از آن‌که هیچ صفتی از این معنی کامل‌تر نبود، از
این معنی بود که مقصود از خلقت جهان
محمّد صلّی الله علیه و سلّم آمد که او حبیب الله بود (( لولاک لما خلقت الافلاک )) اشارت بدان است که اگر #محبت نبودی و ما محبّ کسی نبودیمی و کسی محبّ ما نبودی هیچ موجودی هست نکردمی که منتهای مبتغای وجود #محبت است و این محسوس است که تا محبّت و موافقت نبود وجود محدث محال بود؛
و الله محبّ است و محال بود که الله محبّ نبود چو وجود و عطاها می‌دهد از حواس و شهوت و اختیار و عقل و الله مر آدمی را محبّ‌تر است چو انعام او بر وی بیش‌تر است
و لیکن چو دوست به غیر گراید از همه دشمن‌تر شود و عقوبت کافر از این سبب بیش‌تر است از همه.


#بهاءولد ( زندگی ، سلوک و اندیشه ) 📚
استاد #کاظم_محمدی 🖊

@konje_ahle_del

💫۲۴۱💫


#بهاءولد :

سوال کرد که دوستان را چندین بلا چگونه می‌دهد که اشدّ البلاء علی الانبیاء؟
گفتم که بلا به معنی نیکویی باشد اگر چه به ظاهر مبیّن رنج است یعنی بر تن رنج نماید و لیکن دل به زیر آن رنج خندان باشد هم‌چون ابر بهاری که او همی‌ گرید و گل همی خندد همچنان که تنشان چون از روی ظاهر از دنیاست و دنیا سرای بلاست لاجرم بلا بر تن فرو می‌آید امّا دل چون آن جهانی بود در ریاض خرّم [بود] باز تن چون از حساب مردگان است شادی را سزاوار نبود و دل چون موضع دریافت است شادی نصیب او بود باز آن همه باز گونگی از اهل دنیاست که ایشان شادی را به تن آرند و غم را به دل نهند ...


#بهاءولد ( زندگی ، سلوک و اندیشه ) 📚
استاد #کاظم_محمدی 🖊

@konje_ahle_del

💫۲۴۲💫


#بهاءولد :

سوال کرد که مخلوقات را چندان هستی و کمال هست که الله او را محلّ خطاب و امر و نهی نهد؟
جواب گفتم : که تو با کمال الله او را محلّ خطاب نهی، الله تو را محلّ خطاب نهد و هرگاه ننهی الله ننهد.
اکنون اثر الله و رسیدن به الله کلّ جهان است با همه انواعش تو نیک در جهان نظر کن تا خیرگی و حیرت بینی (( یومنون بالغیب و یقیمون الصّلوه )) پیش از این (( اَلَستُ بِربّکُم )) گفت و تو بلی گفتی، ایمان به غیب آوردی، اکنون چون غیب را عین کرد و از بیّنه و آیات اقامت کرد چرا انکار می‌کنی؟ اکنون باید که صدق زیاده باشد نه کم،
نی نی بورز الله را ، و امر او گیر ، و ذکر الله کن،
و سبحان الله می‌گوی، یعنی پاکی از همه عیب‌ها چون او موجود است بی همه عیب‌ها به چه عیب تو از وی روی می‌گردانی در جمالی که چندین عیب دارد عاشق وی می‌باشی جان را دوست می‌داری با چندان عیب، الله را جان نگویم از آن که جان هزار عیب دارد، پس اگر صادقی در سبحان الله گفتن چرا واله او نباشی و اگر راست می‌گویی و الحمدلله چرا بی او آرام داری چو همه صفات سزا مر او راست حیات و کالبدها که بنای اوست بدین نغزی است تا وی چگونه باشد؟


#بهاءولد ( زندگی ، سلوک و اندیشه ) 📚
استاد #کاظم_محمدی 🖊

@konje_ahle_del

💫۲۴۳💫


#بهاءولد :

سوال کرد که آدمی بعد از آن که خاگ گردد او را دور می‌نماید از طبع چیزی دیگر گشتن و به آسمان رفتن؟
گوییم: همه تغییرها و تبدیل‌های حال و صفت و نقل کردن از مکان به مکان و همه چیزها از طبع دور است همان مقدار که آدمی از زمین به آسمان رود این همه تغیّرها بر خلاف خاصیّت و صفت مُغَیّر عَنه است و اگر اتّحاد صفت و خاصیّت بودی میان چیزها خود شیء واحد بودی و تغیّر محال بودی پس شان الله همه تغیّر است تا بدانی که الله همه بر خلاف عادت می‌کند الّا آن که تغیّر بعضی چیزها زودتر است و پیش‌تر ( بیش‌تر ) است و تغیّر بعضی دیرتر است و کم‌تر است و این مقدار دلیل عدم نکند و متصوّر مدار قبول تغیّر آمد و صیرورهُ الانسان شیئاً آخَر و به آسمان بردن متصوّر است.
(( ثُمَّ اَنشَاناهُ خَلقاً آخَر فَتَبارَکَ اللهُ اَحسَنُ الخالِقین )) .


#بهاءولد ( زندگی ، سلوک و اندیشه ) 📚
استاد #کاظم_محمدی 🖊

@konje_ahle_del

💫۲۴۴💫


#بهاءولد :

دوست حق را چگونه یاد از بهشت و دوزخ آید؟
گفتم : بهشت کمال همه توانایی‌هاست و کمال همه دانش‌هاست و کمال همه خوشی‌هاست و کمال مزه‌ی دوستی است و دوزخ کمال همه رنج‌هاست پس دوستی جزوی آمد از بهشت
و یا اثر بهشت وسیلت آمد به دوستی پس دوستی بی او نبود و باز دوزخ تازیانه است که تو را می‌زند تا به دوستی رساند پس هر دو طرف دوستی می‌رویاند.


#بهاءولد ( زندگی ، سلوک و اندیشه ) 📚
استاد #کاظم_محمدی 🖊

@konje_ahle_del

💫۲۴۵💫


#بهاءولد :


منهاج گفت من چندین هزار گناهان دارم چه کنم؟
گفتم: چنان که باد خزان بوزد برگ سبز و زرد درختان نیز نماند نیز با این باد ترس و تقصیر بینی، برگ زرد سقم ذنوب نماند و برگ سبز دنیاوی، تا بدل وی سبزه آخرت حاصل آمده است سبزک دنیا مخور تا زرده بر نیندازی.


#بهاءولد ( زندگی ، سلوک و اندیشه ) 📚
استاد #کاظم_محمدی 🖊

@konje_ahle_del

💫۲۴۶💫


#بهاءولد :

یکی سؤال کرد از لفظ قرآن گفتم که کسی الفاظ را داند و معانی نداند محروم باشد چنان که کسی لب کوزه گرفته باشد و می‌خاید از آب مزه نیابد چون آب نخورده باشد بَلِ الله یَمُنُّ علیکم ان هداکم للایمان اِن کُنتم صادقین در این‌جا دلیل است که مردم چون به حقیقت اسلام برسد خدای را بر خود منّت بیند و هیچ نعمتی را از او قوی‌تر نداند و هر که را اسلام بدین درجه نرسیده باشد گو بکوش تا اسلام او بدین درجه برسد اگر از صادقان است، هر که عاشق تو باشد او به زبان نگوید که من عاشق توام بلکه هفت اندام او زبان او باشد در خدمت تو اگر او مزه دارد پس الله جمال و قوّت معصیت هر که را داد از بهر زیادتی سعادت آن‌کس را دارد تا خدمت با جمال کند که اگر قوّت معصیت ندادی آن طاعت را هیچ قیمت نبودی هر چند که قوت معصیت زیادت می‌باشد پس قوت معصیت دادند و آلت آن دادند و آن جمال است که کیمیاء نیکی آمد پس الله در انعام توفیری فرموده است در حق تو بدبختی باشد که این کیمیا را به باد دهی مثلاً چنان که تو را دو غلام باشد یکی با جمال و یکی بی‌جمال و هر دو امین باشند ( و کژرو نباشند ) به نزدیک تو آن غلام با جمال پسندیده‌تر باشد از آن بی‌جمال، باز می‌اندیشیدم که من همیشه دوستدار مسلمانی‌ام و غمخوار بیچارگانم و هماره می‌خواهم تا مسلمانان را بر کافران ظفر باشد و هیچ ندانم که فایده آن چه باشد چون کافران آفریده وی‌اند و او داده است غلبه ایشان را ، باز گفتم من این‌ها را چه باشم و چرا فایده طلبم هر اندیشه را الله کاری داده است و اندیشه مرا این داده است من بر سر غم‌خوارگی خود باشم و بر آن کار باشم که الله مرا روزی کرده است...


#بهاءولد ( زندگی ، سلوک و اندیشه ) 📚
استاد #کاظم_محمدی 🖊

@konje_ahle_del

💫۲۴۷💫


#بهاءولد :


سؤال کرد که چون جهان سفر کردن است چرا حوّا را آفرید؟
(( لیسکن الیها )) ، جواب: (( الرَّفیق ثمّ الطّریق )).
چون الله این ازدواج را سبب بقاء عالم کرده بود تا مسافران قرناً بعد قرن بدید ( پدید ) آیند اگر الله آدم را بی‌جفت داشتی #عارف یکی بودی از آن که جماد و در و دیوار الله را ندانستی نه قهر نه لطف و نه عدم و نه وجود و نه رحمت و نه جلال و نه جمال و نه کمال و نه عابد و نه مشتاق و نه همراز و نه محلّ کلامش و نه محلّ خطابش و نه خلق دوزخ و نه خلق بهشت پس الوهیّت او را چه دانستی و کجا پدید آمدی؟


#بهاءولد ( زندگی ، سلوک و اندیشه ) 📚
استاد #کاظم_محمدی 🖊

@konje_ahle_del

💫۲۴۸💫


#بهاءولد :


ملحد سؤال کرد که خدا کجاست؟
گفتیم : این سوال فاسد است از آ‌ن‌‌که خدایی آن است که منزّه بود از نقصانی که منافی خالقیّت کند و این معنی که در جاست آن است که او عاجز باشد از ایجاد آن جای و متعلّق آن جای بود و چون این معنی منافی خدایی باشد این سوال فاسد بود. هم‌چنان که گویی بیاض چگونه سوادی بود؟


#بهاءولد ( زندگی ، سلوک و اندیشه ) 📚
استاد #کاظم_محمدی 🖊

@konje_ahle_del

💫۲۴۹💫


#بهاءولد :

اگر هزار تقصیر می‌کنی از دین برمگرد و می‌گوی مقصّرم و خوش‌دلم که بر این اعتقاد رستم از بهر آن‌که چیزی که دل بر آن نهی از بهر آن باشد تا تو منفعت گیری و یا با کسی دیگر بگویی و معتقد بد را با کس نتوانی گفتن‌ و تو را از آن منفعتی نبود...
به دل می‌آمد که از هر که رنجیدی همان ساعت از وی غربت شو یعنی از وی غافل شو اگر تن آسانی می‌خواهی یک کار را باش و از دیگر کارها به غربت شو.


#بهاءولد ( زندگی ، سلوک و اندیشه ) 📚
استاد #کاظم_محمدی 🖊

@konje_ahle_del