پان‌تُرک‌اللهی
امیر هاشمی مقدم
«پان‌تُرک‌اللهی» (بر وزن حزب‌اللهی) اصطلاحی است به نسبت تازه، که ایران‌گراها درباره قوم‌گرایانی به کار می‌برند که زیر لوای شعارها و سِمَت‌های رسمی جمهوری اسلامی، اهداف قوم‌گرایانه خود را پیش می‌برند. خواه در جایگاه امام جمعه، خواه فرمانده نظامی، خواه نماینده مجلس، خواه شهردار و فرماندار، خواه عضو شورای شهر، خواه رئیس یا استاد دانشگاه، خواه مسئول و مجری صدا و سیما، و خواه ده‌ها جایگاه و مقام رسمی دیگر.
همچنین آن دسته از قوم‌گرایانی که در هیچ جایگاه رسمی قدرت حضور ندارند، از شعارها و دیدگاه‌های رسمی جمهوری اسلامی برای پیشبرد اهداف خود سود می‌جویند. اصطلاحاتی همچون: «رضا پالانی (درباره رضاشاه)»، «نظام مقدس جمهوری اسلامی»، «رژیم فاشیست پهلوی»، «آیه 13 سوره خجرات (و جعلناکم شعوبا و قبایل)» و... در نوشته‌های این افراد به فراوانی یافت می‌شود.
به جز موارد بالا، ویژگی‌های زیر نیز در میان این گروه به فراوانی دیده می‌شود:
⭕️ علیه نمادهای ملی و همبستگی کشور سخنان غیرعلمی و جعلی به میان می‌آورند (مثلا به نقل از یونسکو، زبان فارسی را شاخه‌ای از زبان عربی می‌دانند –که یونسکو هرگز چنین چیزی را مدعی نشده است؛ حکومت هخامنشیان را دروغ می‌نامند؛ تاریخ ایران را ساخته یهودی‌ها معرفی می‌کنند و...).
⭕️ آشکار و نهان از مواضع کشورهای ترکیه و جمهوری آذربایجان دفاع می‌کنند؛ حتی آنجا که با منافع ایران در تضاد باشد.
⭕️ همیشه سخن از لزوم توجه بیشتر به تنوع قومی و زبانی در ایران به میان می‌آورند و خواستار توجه بیشتر به آن هستند. اما همین گروه وقتی با برخی گروه‌های قومی دیگر روبرو می‌شوند، تنوع قومی و زبانی را یادشان رفته و بدترین سخنان را درباره آنها به کار می‌گیرند. به‌ویژه در برخورد با کُردها و ارمنی‌ها (ارمنی در واقع یک گروه قومی-ملی است که در سده سوم میلادی دین مسیحیت را پذیرفت و اکنون شاخه‌ای از مسیحیت ارتدوکس به شمار می‌آید).
⭕️ در یکی از واپسین موارد، روح‌الله حضرت‌پور، نماینده قوم‌گرای ارومیه در مجلس شورای اسلامی، به خاطر پخش کلیپی از رقص کردی در کنار دریاچه ارومیه، کردها را «غربتی‌های تفرقه‌افکن و تروریست‌های بی‌هویت» نامیده. تاکنون هم هیچ نهاد امنیتی‌ای او را توبیخ نکرده. پیش از این نیز بارها از این دست سخنان بر زبان رانده بود و کسی کار به کارش نداشت. همین چند وقت پیش هم یکی از اعضای قوم‌گرای شورای شهر ارومیه به خاطر فارسی حرف زدن یک کاندیدای شهرداری، به او کارت زرد داده بود (یادآوری می‌شود شهردار پیشین ارومیه، محمد حضرت‌پور، عمو و ناپدری همین روح‌الله حضرت‌پور بود که به خاطر اختلاس، برگنار و بازداشت شد. او نیز فعالیت‌های قوم‌گرایانه‌اش را سرپوشی ساخته بود برای تخلفات مالی‌اش). برای نوروز هم شهرداری تبریز، پرچم جمهوری آذربایجان را روی قایق‌های دریاچه ائل‌گلی (اصلی‌ترین تفرجگاه تبریز) نقاشی کرده بود. همین شهرداری تبریز برای روز بزرگداشت زبان و ادب فارسی، در همه تابلوهای شهری و...، واژه فارسی را حذف کرده و در برابر انتقادت گسترده رسانه‌ها حتی حاضر به یک سطر توضیح هم نشده بود. دانشگاه آزاد تبریز نیز در واپسین روزهای سال 1399، دو قوم‌گرای مشهور که نه تنها هیچ سررشته‌ای در زمینه تاریخ نداشتند، بلکه حتی مدرک تحصیلی‌شان بیشتر از کارشناسی نبود را با ذکر لقب «دکتر» برای سخنرانی در نقد تاریخ هخامنشیان دعوت کرده بود. این فهرست را اگر بخواهیم ادامه بدهیم، مثنوی هفتاد من می‌شود. اما دریغ از یک واکنش ساده از نهادهای مسئول تامین امنیت کشور. دریغ از یک پیگیری ساده از سوی کمیسیون‌های رنگارنگ رسیدگی به تخلفات مسئولان در نهادها و سازمان‌های گوناگون.
⭕️ طبیعتا در هر کشوری که اقوام گوناگون حضور داشته باشند، قوم‌گرایی هم هست. همچنین در هر کشوری تجزیه‌طلب هم هست. در هر کشوری مدافعان و جیره‌خواران کشورهای همسایه هم هستند. اما در هیچ کشوری نمی‌توان چنین افراد و گروه‌هایی را در بدنه حاکمیت و نهادهای تصمیم‌گیرنده یافت. در هیچ کشوری برای دفاع از تمامیت سرزمینی، تاریخ، فرهنگ، زبان و تمدن آن مجبور به رویارویی با بخشی قدرتمند از حاکمیت (همان قوم‌گراهای نفوذی، و در اینجا پان‌ترک‌اللهی‌ها) نیستید.
⭕️ آنجا هم که نهادهای امنیتی با برخی برخورد می‌کند، کاری به نفوذی‌ها در بدنه حاکمیت و نهادهای تصمیم‌گیرنده ندارد؛ بلکه تنها به سراغ کسانی می‌رود که یا سلاح به دست گرفته‌اند و یا آشکارا ادعای تجزیه‌طلبی دارند. بنابراین چنین برخوردهایی از سوی نهادهای امنیتی را نمی‌توان ناقض ادعاهای یادشده در بالا دانست.
به نظر می‌آید نهادهای امنیتی آنچنان درگیر پرونده‌های محیط زیستی، نهادهای خیریه‌ای همچون جمعیت امام علی (ع)، رصد رقبای سیاسی داخلی و... هستند که فرصتی برای پیگیری سخنان و رفتارهای تجزیه‌طلبانه و تفرقه‌افکنانه قوم‌گرایان ندارند.
#مقدمه
@khosrovanooshiravan
امیر هاشمی مقدم
«پان‌تُرک‌اللهی» (بر وزن حزب‌اللهی) اصطلاحی است به نسبت تازه، که ایران‌گراها درباره قوم‌گرایانی به کار می‌برند که زیر لوای شعارها و سِمَت‌های رسمی جمهوری اسلامی، اهداف قوم‌گرایانه خود را پیش می‌برند. خواه در جایگاه امام جمعه، خواه فرمانده نظامی، خواه نماینده مجلس، خواه شهردار و فرماندار، خواه عضو شورای شهر، خواه رئیس یا استاد دانشگاه، خواه مسئول و مجری صدا و سیما، و خواه ده‌ها جایگاه و مقام رسمی دیگر.
همچنین آن دسته از قوم‌گرایانی که در هیچ جایگاه رسمی قدرت حضور ندارند، از شعارها و دیدگاه‌های رسمی جمهوری اسلامی برای پیشبرد اهداف خود سود می‌جویند. اصطلاحاتی همچون: «رضا پالانی (درباره رضاشاه)»، «نظام مقدس جمهوری اسلامی»، «رژیم فاشیست پهلوی»، «آیه 13 سوره خجرات (و جعلناکم شعوبا و قبایل)» و... در نوشته‌های این افراد به فراوانی یافت می‌شود.
به جز موارد بالا، ویژگی‌های زیر نیز در میان این گروه به فراوانی دیده می‌شود:
⭕️ علیه نمادهای ملی و همبستگی کشور سخنان غیرعلمی و جعلی به میان می‌آورند (مثلا به نقل از یونسکو، زبان فارسی را شاخه‌ای از زبان عربی می‌دانند –که یونسکو هرگز چنین چیزی را مدعی نشده است؛ حکومت هخامنشیان را دروغ می‌نامند؛ تاریخ ایران را ساخته یهودی‌ها معرفی می‌کنند و...).
⭕️ آشکار و نهان از مواضع کشورهای ترکیه و جمهوری آذربایجان دفاع می‌کنند؛ حتی آنجا که با منافع ایران در تضاد باشد.
⭕️ همیشه سخن از لزوم توجه بیشتر به تنوع قومی و زبانی در ایران به میان می‌آورند و خواستار توجه بیشتر به آن هستند. اما همین گروه وقتی با برخی گروه‌های قومی دیگر روبرو می‌شوند، تنوع قومی و زبانی را یادشان رفته و بدترین سخنان را درباره آنها به کار می‌گیرند. به‌ویژه در برخورد با کُردها و ارمنی‌ها (ارمنی در واقع یک گروه قومی-ملی است که در سده سوم میلادی دین مسیحیت را پذیرفت و اکنون شاخه‌ای از مسیحیت ارتدوکس به شمار می‌آید).
⭕️ در یکی از واپسین موارد، روح‌الله حضرت‌پور، نماینده قوم‌گرای ارومیه در مجلس شورای اسلامی، به خاطر پخش کلیپی از رقص کردی در کنار دریاچه ارومیه، کردها را «غربتی‌های تفرقه‌افکن و تروریست‌های بی‌هویت» نامیده. تاکنون هم هیچ نهاد امنیتی‌ای او را توبیخ نکرده. پیش از این نیز بارها از این دست سخنان بر زبان رانده بود و کسی کار به کارش نداشت. همین چند وقت پیش هم یکی از اعضای قوم‌گرای شورای شهر ارومیه به خاطر فارسی حرف زدن یک کاندیدای شهرداری، به او کارت زرد داده بود (یادآوری می‌شود شهردار پیشین ارومیه، محمد حضرت‌پور، عمو و ناپدری همین روح‌الله حضرت‌پور بود که به خاطر اختلاس، برگنار و بازداشت شد. او نیز فعالیت‌های قوم‌گرایانه‌اش را سرپوشی ساخته بود برای تخلفات مالی‌اش). برای نوروز هم شهرداری تبریز، پرچم جمهوری آذربایجان را روی قایق‌های دریاچه ائل‌گلی (اصلی‌ترین تفرجگاه تبریز) نقاشی کرده بود. همین شهرداری تبریز برای روز بزرگداشت زبان و ادب فارسی، در همه تابلوهای شهری و...، واژه فارسی را حذف کرده و در برابر انتقادت گسترده رسانه‌ها حتی حاضر به یک سطر توضیح هم نشده بود. دانشگاه آزاد تبریز نیز در واپسین روزهای سال 1399، دو قوم‌گرای مشهور که نه تنها هیچ سررشته‌ای در زمینه تاریخ نداشتند، بلکه حتی مدرک تحصیلی‌شان بیشتر از کارشناسی نبود را با ذکر لقب «دکتر» برای سخنرانی در نقد تاریخ هخامنشیان دعوت کرده بود. این فهرست را اگر بخواهیم ادامه بدهیم، مثنوی هفتاد من می‌شود. اما دریغ از یک واکنش ساده از نهادهای مسئول تامین امنیت کشور. دریغ از یک پیگیری ساده از سوی کمیسیون‌های رنگارنگ رسیدگی به تخلفات مسئولان در نهادها و سازمان‌های گوناگون.
⭕️ طبیعتا در هر کشوری که اقوام گوناگون حضور داشته باشند، قوم‌گرایی هم هست. همچنین در هر کشوری تجزیه‌طلب هم هست. در هر کشوری مدافعان و جیره‌خواران کشورهای همسایه هم هستند. اما در هیچ کشوری نمی‌توان چنین افراد و گروه‌هایی را در بدنه حاکمیت و نهادهای تصمیم‌گیرنده یافت. در هیچ کشوری برای دفاع از تمامیت سرزمینی، تاریخ، فرهنگ، زبان و تمدن آن مجبور به رویارویی با بخشی قدرتمند از حاکمیت (همان قوم‌گراهای نفوذی، و در اینجا پان‌ترک‌اللهی‌ها) نیستید.
⭕️ آنجا هم که نهادهای امنیتی با برخی برخورد می‌کند، کاری به نفوذی‌ها در بدنه حاکمیت و نهادهای تصمیم‌گیرنده ندارد؛ بلکه تنها به سراغ کسانی می‌رود که یا سلاح به دست گرفته‌اند و یا آشکارا ادعای تجزیه‌طلبی دارند. بنابراین چنین برخوردهایی از سوی نهادهای امنیتی را نمی‌توان ناقض ادعاهای یادشده در بالا دانست.
به نظر می‌آید نهادهای امنیتی آنچنان درگیر پرونده‌های محیط زیستی، نهادهای خیریه‌ای همچون جمعیت امام علی (ع)، رصد رقبای سیاسی داخلی و... هستند که فرصتی برای پیگیری سخنان و رفتارهای تجزیه‌طلبانه و تفرقه‌افکنانه قوم‌گرایان ندارند.
#مقدمه
@khosrovanooshiravan