ئاخرین کورد

دلێ مە تەنگ بوویە سا هەڤالان
سا هەلبەستان سا کوردان سا دەلالان

وەرە ئەم تینێ سا تە کانیادل
بەرەف دۆرا خوە کە وان دل زەلالان

بخوینن ژ تەیی دل شێئر و هەلبەست
بکەنێ کێف و هەز ل ناڤ خەیالان

مەگەر دیسا بگێ دادێ زمین شێئر
ئەگەرنا ڤەندایە ل ناڤ شەمالان

دیسا رابن بهێڤووسن ب کوردی
زمان و رێنڤیس و کورتەخالان

چارۆخ پێتاڤ کن و دەستپێ بکن زوو
گرێ‌دن لۆ ل چاربەندێ خوە شالان

زمانێن دن، مالا خوە بار کرن چوون
تەنێ ئەم مانێ ژ رێ کووچێ مالان

هەبوونا مە ئیرۆ بەندا زمینە
زمانێ دایک و باڤان، ئاپ و خالان

پاراستن وان زمان تا گێشتیە مە
نکا داگر زمانێ باڤ و کالان

زمان هەرە دبنێ ئاخرین کورد
ژ دوو مە کەس نابێ دەنگێ هەڤالان

بهێڤووسن بنێڤیسن بخوینن
تا کوردی بمینە؛ سالێن سالان...

#رامیار_نادری
@kaniyadil

‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ☑️به یاد یاری که یک راه بود!

تقدیم به روح فرهنگ‌مدار دیارمان شادروان "حیدر جنگجو"

🖌اسماعیل حسین‌پور
روزنامه اترک، یکشنبه ۲۵ تیر۱۴۰۲

🔹گاهی یک فرد، برایت یک چراغ، یک راه می‌شود. زندگی را، مهر و امید را برایت هجی می‌کند. به تو می‌آموزد ریشه در چه خاکی، ریشه در چه سترگ صخره‌هایی داری. تبارت به که و کجا می‌رسد تا خویش را باور کنی و به فرهنگ نیاکانت، به زبان و لالایی‌های دیروز مادر، به ترانه‌های روح‌بخش و موسیقی جان‌پرور هنرمندان سرزمینت مباهات کنی و شادروان"حیدر جنگجو" یکی از این نیکان بود که مصداق این همه خودباوری بود و هنوز هم نامش در دلمان زنده و مانا است.

🔹شادروان "حیدر جنگجو" یک پژوهشگر بی‌ادعا و نویسنده‌ای توانا بود. میراث او برای ما وجود چند هزار فیش آماده برای فرهنگ لغت کُردی، داستان‌های عامیانۀ کُردهای خراسان و انبوه سه خشتی‌هایی است که آرزو داشت گزیده‌شان را در قالب پانصد ترانه چاپ کند. او متولد 1341 خورشیدی بود. زادۀ دامان کوهستان. عشایرزاده ای پاک و بی‌باک که سخت شیفتۀ زبان، فرهنگ و هنر مردمش بود و عاقبت در 25 تیرماه 1396 آسمان‌نشین شد.

🔹آشنایی‌ام با حیدر عزیز به اوایل دهه 70 می‌رسد. وقتی نام این عزیز را به خاطر می‌آورم؛ "پاساژ یوسف" و کتاب‌فروشی "امید فردا" هم با او در ذهنم تداعی می‌شود. گویی این سه با هم هم‌زاد بودند. در سال‌های غربت شعر و ادب کرمانجی، کتاب‌فروشی "امید فردا" با کتاب‌های فرهنگی و ادبی پرمغزی که داشت - و آقا حیدر به ما به امانت می‌داد -  برای من و بسیاری چون من خانۀ امید و مهر بود.

🔹وقتی خود را از شیروان به بجنورد می‌رساندیم اولین نفری که می‌دیدم "حیدر" بود و اولین مکانی که می‌رفتیم کتاب‌فروشی "امید فردا" بود چرا که احساس می‌کردیم کلاسی دوباره بر رویمان گشوده شده است که معلمش"حیدر" بود.

🔹من برای نوشتن و سُرایش شعرهای کرمانجی به این مرد مدیونم. به اشارات و راهنمایی‌هایش، به تشویق‌هایش، به امید دادن‌هایش، به شنیدن‌هایش و به زیبا گوش‌دادن‌هایش مدیونم. او بارها مرا تشویق می‌کرد. شعرهایم را می‌شنید و نکات ادیبانه‌ای را یادآور می‌شد. صبور، لبخند بر لب، ساکت و عمیق بود. او خود نیز شیفتۀ شعر کرمانجی بود و اگر بعدها هزینه برگزاری اولین مراسم"شعر آهنگ کرمانجی" بجنورد را هم تقبل کرد؛ ریشه در این عشق عمیق داشت.

🔹حیدر غم مردم داشت. دلی رئوف و مهربان و چشمانی که زود بارانی می‌شد. او یک خیر و یاریگر محرومان بود. صبور و بی‌ادعا بود. حس خودبرتربینی نداشت. در همۀ مراسم‌های فرهنگی شمال خراسان حاضر بود. با چهرۀ بشاش و شادمانش. رفتن او سخت بی‌هنگام بود. چرا که هنوز کارهای بر زمین‌ماندة بی‌شماری داشت.

 🔹آرزویش چاپ دست‌نوشته‌هایش بود که می‌تواند برای فرهنگمان یک سرمایه باشد. هر چندزمانه با حیدر عزیز یار نبود؛ ولی خوشبختانه همسر بزرگوار و فرزندان عزیزش با همان عشق و با همان باور و شور حیدر، پیگیر چاپ آثار قلمی آن عزیز هستند که با همت و خودباوری این خانواده، قطعاً چاپ آثار آن "رفتۀ نارفته از دل" به فرجام مبارکی می‌رسد.

🔹هنوز باور ندارم حیدر رفته است. در ذهنم هنوز حیدر از طبقه بالای پاساژ یوسف خیره در من  و ما است. خیره در نسلی که امید فردایش بودند. حیدر هنوز دل‌نگران کودکان آفتاب‌سوختة سیاه‌چادرهای کوهستان است که گاه فرصت درس و کتاب و کتاب‌خوانی ندارند. حیدر از آن اوج، از آن فراز و بلندا، نگاهمان می‌کند. خیره در ما است که برای مردم مان، برای محرومان، برای بیدارگری این نسل و برای پاسداشت فرهنگ و زبانمان چه می‌کنیم.

🔹حال که او غریبانه کوچیده است؛ یادش را عزیز می‌داریم و شعر استاد "علی معلم" که در سوگ "دکتر شریعتی" عزیز سروده را تقدیم روحش می‌کنیم و می‌گوییم:
هلا نسیم تندسیر اگر به گشت می‏روی!
هلا بلند آفتاب اگر به دشت می‏روی!
برای دشت‌ها بگو، چکامه تر مرا
به گوش بوته‏‌ها بخوان غم برادر مرا
 
@kaniyadil

ب بیرا برایێ مە یێ نەممر؛
هەڤال؛ هەیدەرێ جەنگجوو

ل رێ

تو هه‌ره مالا ته ئاڤا، ئه‌ز دمینم چاڤ ل رێ
ئه‌ز ب ڤان چاڤێن ب هێستر، دره‌شینم ئاڤ ل رێ

تو ب خوه زانی کو ئه‌ز کوردم، ل ناڤ رێ بوونی ئه‌م
تا ب دۆرا خوه زه‌مین گه‌ریا، مه دانی گاڤ ل رێ ....

ژ شه‌ڤێن تاری ره‌ڤیم، ئه‌مما ژ ده‌س خه‌لکێ غه‌ریو
من چقه‌س خوه‌ش کر دلێ خوه، ب رۆیێن بێ‌تاڤ، ل رێ

ئه‌ز، ل ئۆمرێ خوه ته‌نێ مینا ته کۆچێ ناس د‌کم
من، ب ره‌نگی شاهی و شینێن خوه دانی؛ ناڤ ل رێ

من ته‌نێ وارێ خه‌‌و و ئارێ خوه کو ژ ده‌ست نه‌دان
که‌ت ژ لنگێ من ل تۆزێ، چارخ و پێ‌تاڤ، ل رێ

مه ژ هه‌ر ده‌ر بار کر و باغه‌ک برین ل پاش مه ما
تم مرن ئازیز و مه ڤه‌نداکرن دێ-باڤ، ل رێ

سه‌ر ل چۆلان و چیان داتینم و هه‌یلۆ د‌کم
گاشه جارێ گول بده ده‌نگه‌ک ژ ریگێن زاڤ، ل رێ

ئه‌ز ژ چوون و هاتنان ناوه‌ستم، ئه‌ی به‌ژنا زراڤ
به‌ر ب ته وه‌قه‌س دوازم، تا ببزده ناڤ ل رێ!

#سپاهی_لایین (کاوە زێدان)

https://t.me/maname49

پارەک ژ گۆتارێ مامۆستا ئەلیرزا سپاهی لایین و چەند فیلم و ڤیدیویێ دن، ژ مەراسما بداوی هاتنا ملواریێ، پێشکەش ل هەڤالێن هەڤزمان و هەڤدل، ل کانیادل. تیرمەها ۱٤۰۲ ـ مەشهەد

@kaniyadil