کانیا دل
1.24K subscribers
1.49K photos
466 videos
309 files
767 links
بررسی و نقد شعر

نقشه:
https://goo.gl/maps/mGW9jFDJowm

شعر، نقد، نظر:
@kawaspahi
Download Telegram
.
زیباترین سردار؛ رمانی نو
نوشته از دل خراسان
برای تمام آزادی‌خواهان جهان

بعد از مطالعه چهارمین بار این اثر به خود جرات نوشتن نظرات پیش رو را دادم.
این اثر رئالیستی که با قلم، جان و روح خانم ایران توحدی نگاشته شده است برای ایام نوروز عیدانه ای از سوی نشر بیژن یورد و مرکز پخش کتاب کُرد به علاقه مندان تاریخ و ادبیات خراسان بود.
خانم توحدی که خود دختر ماموستا کلیم الله توحدی پدر تاریخ نویسی کُردهای خراسان می‌باشد از کودکی با وقایع قراردادهای ننگین دودمان قاجار به ویژه در عصر ناصری آشناست ولی آنچه در این اثر مشهود است:
ترسیم آداب و سنن باستانی کُردها و ایرانیان، اجتناب از توصیف طولانی، پرداختن به هم قسم شدن اقوام کُرد و ترک به رهبری شهید ایوزخان جلالی و تلاش آن ها برای حفظ میهن‌ در برابر تجاوز دولت روسیه به منطقه فیروزه در شمال خراسان،تکیه بر موسیقی خاصه اشعار کُردهای خراسان که بخش قابل توجهی از این اشعار طی سالیان دراز توسط بخشی ها و لولوچی ها اجرا گردیده که بدون شک جز جدانشدنی فولکلور کُردهای خراسان می باشند، ترسیم چهره مرخ (درخت ارس) به عنوان نماد مقامت فیروزه در برابر هجوم روسیه به آنجا و نیز گلیل (کوهستان گلیل در شمال شهرستان شیروان) به عنوان یار و پناهگاه همیشگی سلحشوران فیروز، بهره گیری از توضیحات دکتر حسنعلیپور باستان شناس نامی خراسان در رابطه با نگارش صحیح فارسی ایوز به جای نگارش عربی عیوض.
خانم توحدی با محوریت قرار دادن شخصیت تحفه‌گل جدا از واقعیت تاریخی سعی بر نشان دادن قدرت و اراده زنان کُرد در شرایط سخت داشته اند که در این باره هم موفق عمل کردند.
بخش زیادی از موفقیت هر کتاب در فروش طراحی جلد متناسب و در خور آن اثر می باشد، این قاعده در این رمان به طور ویژه مورد توجه قرار گرفته است، توضیح دقیق تر درباره آن، همین بس که علاوه بر طراحی زیبای روی جلد، پشت جلد با نمایی از گلیل پناهگاه دلیران فیروزه و مرخ نماد استواری آن ها مزین شده است.
نامی در خور هم دلیل دیگری بر فروش کتاب می باشد که به حق نام زیباترین سردار زیبنده این اثر می باشد.

زیبایی و شیوایی این رمان به حدی است که در میان کتاب های فارسی با محوریت کُردها تداعی‌گر رمان کلیدر اثر فاخر محمود دولت آبادی می باشد و اگر در ادبیات کُردی این رمان را از نظر عظمت زیبایی هم ردیف اثری دیگر بدانیم، بدون شک رمان زیباترین سردار هم ردیف رمان آخرین انار دنیا شاهکار بختیارعلی رمان نویس نامی کُرد است
قابلیت این رمان به حدی‌ست که امیدوارم به زودی توسط مترجمین سایر زبان ها ترجمه و به دست آزادی‌خواهان سایر مناطق جهان برسد.


#مهدی_حاتمی

#ایران_توحدی #نشر_بیژن_یورد #مرکز_پخش_کتاب_کُرد
#کافه_کتاب_کُرد
@kaniyadil
برداشت و یادداشتی
در باب مجله‌ وزین مرخ
و آنچه در آن خواندم


*بخش نخست

بالاخره مرخ چاپ شد و در ابتدای این یادداشت عرض خداقوتی خدمت تمامی دست اندرکاران این مجله‌ی با ارزش دارم و به امید موفقیت های بیشتر در این راه که مطمناً نتیجه معرفی بیشتر تاریخ، فرهنگ و هنر کُردهای خراسان باعث رشد فرهنگ و هنر ایران عزیزمان خواهد شد.
مرخ؛ ماموستا کلیم اللّه توحدی را می‌گویم،
بدون شک ایشان بر گردن تمام کُردهای خراسان حق دارند. هدف از این یادداشت توضیح درباره ماموستا نیست، بلکه می‌خواهم اشاره ای به کار ستودنی مرخ نگاران‌مان یعنی اختصاص گفت و گوی ویژه شماره اول با ماموستا توحدی داشته باشم
هرآنچه را که می‌خواهید درباره ایشان بدانید می‌توانید در گفت و گوی مفصل سردبیر محترم مجله آقای حسین فیروز با ماموستا توحدی در ۲۳ صفحه ببینید و بخوانید
یکی از بهترین نقطه قوت های مجله مرخ در بخش ادبیات او و معرفی اشعاری از احمد خانی و جگر خوین شاعران نامی کُردِ کرمانج و نیز معرفی اشعار شاعران جوان کرمانج ایران توسط آقای شیرکوه پهلوانی است.
مورد مهمی که ویژه بخش ادبیات می‌باشد تخصیص صفحه ای برای جدول مقابل الفبای کردی کرمانجی به نوشتار آرامی است (یعنی همان جدول الفبای کردی آرامی که در برابر الفبای فارسی نوشته شده و در ابتدای بسیاری از کتاب‌های کردی خراسان از سال ۱۳۹۹ به بعد در کتاب ها قرار داده شد) که باید حتما مورد توجه قرار گیرد، چون هنوز در خراسان افرادی که با رسم الخط کُردی آشنا نیستند بسیارند‌ و این جدول راهنمای خوبی برای خواندن به کُردی می باشد.
در این بخش یعنی ادبیات آموزش های دستوری و ادبی اساتید گرانقدر
مهدی جعفرزاده و یحیی علوی فرد بسیار مفیدند...
در بخش تاریخ دو مصاحبه؛ اول با استاد حجی محمد تقدیسی مورخ عالیقدر خراسانی برای معرفی کتاب ایشان که با عنوان حاکمان قوچان چاپ شده است و مصاحبه دوم که توسط اینجانب با دکتر حمید حسنعلی‌پور عضو هیئت علمی گروه باستان شناسی دانشگاه زابل درباره بررسی مستندات تاریخی قیام سردار ایوز جلالی و جدایی فیروزه صورت گرفت می‌باشد
و موضوع آخر یادداشت خانم راضیه صداقت کارشناس ارشد مطالعات منطقه ای و اروپا درباره مستندات حضور کردهایی در خراسان است که آنها خیلی قبل از کُردهایی که به درخواست شاهان صفوی به خراسان آمده اند، در این نواحی می‌زیسته اند.
از آن رو که پرونده ویژه این شماره با گفت و گوی ماموستا توحدی و درباره تاریخ می‌باشد که آن هم به صورت مفصل صورت پذیرفته، شاید بهتر بود که در بخش تاریخ تنها گزارش خانم صداقت چاپ می‌شد و دو مصاحبه دیگر در شماره های بعدی چاپ می‌شدند یا حتی اگر اصلا چاپ نمی‌شدند عیبی نداشت.
از دهه ۵۰ با شروع تاریخ نگاری ماموستا توحدی و مورخین دیگری بعد از ایشان تا الان بخش زیادی از مردم ما تا حدودی با تاریخ خود آشنا شده اند که بهتر بود در این شماره بیشتر از این تعداد صفحات به موارد مهم روز از جمله مواردی چون دوبله کُردی انیمیشن ها، نداشتن رسانه ای کُردی و... پرداخته می‌شد
در بخش فرهنگ که صفحه به صفحه آن بازوی قوت مجله مرخ می‌باشد توضیحات ارزشمند آنانی چاپ شده است که سال ها در کنار هم برای حفظ فرهنگ کُردهای خراسان همواره نوشته و همایش ها برگزار کردند و هنوز هم در این عرصه ها پیشقدم هستند
همان‌هایی که در دهه های ۷۰ و ۸۰ دانشجویان و بعضاً تازه شاغل شده، قلم به دست و البته جوانان آن دوران بودند
جوانان نیک اندیشی که از همان اول عمیقاً می‌دانستند با حفظ فرهنگ کُردهای خراسان در راه رشد و تعالی فرهنگ ایران عزیزشان قدم های استواری برمی‌دارند...

#مهدی_حاتمی

@Kaniyadil
برداشت و یادداشتی
در باب مجله‌ وزین مرخ
و آنچه در آن خواندم

*بخش دوم و‌ پایانی

دکتر اسماعیل حسین‌پور، دکتر جواد رضایی و استاد علیرضا سپاهی لایین سه یار قدیمی از شکوه جمع بزرگتری از یاران همدل در راه پاسداشت فرهنگ نیاکان.
ما، در بخش فرهنگ مجله مرخ شاهد یادداشتی از دکتر اسماعیل حسین‌پور شاعر نامی کُردهای خراسان و پژوهشگر فرهنگ عامه هستیم که درد دل های کُردهای این نواحی را با توجه به کوله بار فعالیت های فرهنگی هنری خودشان یعنی نداشتن رسانه در میان کُردهای خراسان بیان نموده اند
حسرتی که به واقع حق کُردهای خراسان این جان برکفان ایران است که همواره برای حفظ میهن با دشمنان خارجی جنگیده اند
ما می‌توانیم با داشتن رسانه و معرفی آن دلیران وطن دوست به سایر ایرانیان، گوشه ای از زحمات‌شان را جبران کنیم...
ما در بخش فرهنگ مجله مرخ شاهد یادداشتی از دکتر جواد رضایی گرانقدر پژوهشگر کُرد و دکتری آموزش زبان انگلیسی هستیم که به حق با توجه موشکافانه بر تاثیر فضای مجازی بر کردهای خراسان و سود و زیان این فضا اشارات ارزنده ای داشته اند.
ما در بخش فرهنگ مجله مرخ شاهد یادداشتی از استاد علیرضا سپاهی لایین روزنامه نگار، نویسنده و شاعر نامی خراسان هستیم، ایشان با معرفی کانیا دل، انجمن فرهنگی ادبی کردهای خراسان و با برشمردن فعالیت های این انجمن از زمان راه اندازی تا کنون سعی بر اهمیت چنین محفل هایی از جمله کانیادل در میان کردهای شمال خراسان داشته اند که بی‌شک کرمانج های خراسان قدردان گردانندگان این محافل از قدیمی ترین آنها که انجمن ئەرمان در شیروان بود تا انجمن نوپای وزین ئەڤین در اسفراین بوده و هستند

ما در بخش فرهنگ مجله مرخ شاهد یادداشتی از آقای محمد رمضانی روزنامه نگار چیره دست خراسان هستیم.
ایشان هم با توجه به مرزبان بودن کردها از بدو ورودشان به این نواحی در برابر زیاده خواهی ازبک ها و بعدها روسیه بر گستره خراسان و بعد از آن ها حضور  کردهای خراسان در جنگ تحمیلی و رشادت سلحشورانه آن ها همچون سایر اقوام برای حفظ ایران عزیز در برابر صدام و رژیم بعث عراق به اهمیت برگزاری یادواره شهدای کرمانج خراسان توسط مسئولین امر و توجه آن‌ها به این مهم پرداخته اند
ما در بخش فرهنگ مجله مرخ شاهد گفت و گویی ارزشمند با استاد ابوالقاسم یزدانی کارگردان، نمایشنامه نویس، بازیگر، ترانه سرا، خواننده و دوبلور کُرد خراسانی هستیم که تحصیلات آکادمیک ایشان کارشناسی ارشد تئاتر می باشد و این گفت و گو در راستای اهمیت دوبله کُردی انیمیشن برای کودکان و نوجوانان است
ایشان در این گفت و گو از کم مهری به هنر به ویژه مورد این مبحث یعنی دوبله انیمیشن های معروف دنیا به کردی در میان کردهای خراسان گلایه دارند که به حق باید بپذیریم این گلایه به جا بوده و به نظر من باید در راه پاسداشت زبان مادری خرید انیمشین ها با دوبله کردی در سبد فرهنگی خانواده ها برای فرزندانشان قرار گیرد
در بخش موسیقی که در این شماره بخش کمی به آن اختصاص یافته است در آغاز گفت و گویی با استاد علی کریمی خواننده نامی کردهای خراسان چاپ شده که ایشان از مشکلات و دغدغه موسیقایی مختص مجالس کردی خراسان و نیز از اهمیت نشر فرهنگ غنی کرمانجی توسط خوانندگان مجالس به ویژه خودشان تاکید کردند
ضمن اینکه یادآور می‌شوم چندی پیش آهنگ تصویری وه‌لات ایشان کولاکی به پا کرد که نشان از مورد پسند قرار گرفتن این اثر در بین کرمانج های عزیز خراسان و سطح کیفیت آن داشت که در این گفت و گوی به این اثر  هم اشاره شده است
و در قسمت دوم بخش موسیقی از مجله مرخ ما شاهد یادداشتی از آقای حمید احمدی دلداده‌ی فرهنگ و هنر کُردی درباره ارزش مرحوم حاج سهراب محمدی هستیم
که به حق ایشان درست اشاره کرده اند که نوای شارێ جان حاج سهراب نه حرف دل بخشی و سراینده اصلی این اثر بلکه حرف دل تمام کرمانج های خراسان می باشد
به قول آقای احمدی در این یادداشت بله درست است که دیگر حاج سهرابی نیست که برایمان بخشی‌گرایانه از شب های سرد زمستان خراسان و چوپان جوان جدا مانده از ایل و یار نقل کند ولی آثار ضبط شده از بخشی سهراب برای همیشه ماندگار شد تا ما گذشته‌ی پر از شبیخون خورده، جدایی دو دلداده گاها تا ابد و تمام اتفاقات از زمان حضورمان در خراسان از سر گذرانده را به عشق مرزداری و حفظ میهن عزیزمان ایران به آیندگان منتقل کنیم.


با احترام

#مهدی_حاتمی

@Kaniyadil