مریم میرزاخانی در ۲۲ اردیبهشت ۱۳۵۶ (۱۲ مه ۱۹۷۷)  در تهران به دنیا آمد. پدرش احمد میرزاخانی مهندس برق و رئیس هیئت مدیره‌ مجتمع آموزشی نیکوکاری «رعد» بود.
او با اتمام تحصیلات ابتدایی با شرکت در آزمون ورودی مدارس  سمپاد  وارد  #دبیرستان_فرزانگان تهران شد.

مریم در سال‌های ۱۳۷۳ و ۱۳۷۴ (سال سوم و چهارم دبیرستان) از دبیرستان فرزانگان تهران موفق به کسب مدال #طلای_المپیاد_ریاضی کشوری شد و بعد از آن در سال ۱۹۹۴ در #المپیاد_جهانی ریاضی هنگ کنگ با امتیاز ۴۱ از ۴۲ مدال طلای جهانی گرفت.
سال بعد، در المپیاد جهانی ریاضی  #کانادا  میرزاخانی با نمرهٔ کامل، رتبهٔ اول طلای جهانی را به دست آورد.
مریم در سال ۲۰۱۴ به خاطر کار بر «دینامیک و هندسه سطوح ریمانی و فضاهای پیمانه‌ای آنها» برندهٔ #مدال_فیلدز شد، که بالاترین جایزه در ریاضیات است.
وی تنها زن و تنها ایرانی برندهٔ مدال فیلدز است.
او ۲۳ تیرماه ۱۳۹۶ براثر بیماری سرطان در گذشت.