دکتر #جواد_طباطبایی:


سقوط ایران در حملۀ #اسکندر_مقدونی نخستین تجربۀ شکست نظامی تاریخ #شاهنشاهی_ایران بود، که گسست آئینی مهمی را نیز در پی داشت، اما حتیٰ این شکست مهم نیز نتوانست گُسلِ ژرفی در تاریخ فرهنگی ایران ایجاد کند، چنان‌ که با برآمدن #پارتیان همۀ فرهنگ ایرانی بار دیگر احیا شد. نکتۀ جالب توجه دیگر تداوم فرهنگی ایران دورۀ ساسانی است. برحسب معمول، گفته می‌ شود که #ساسانیان بخشی از بقایای پارتیان را از میان بردند تا گسستی میان خود و تاریخ پیش از آن ایجاد کنند، اما آن‌چه در این کوشش برای ایجاد گسست دارای اهمیت است این است که این کوشش برای ایجاد گسست، در واقع، خود ایجاد تداوم متفاوتی بود، زیرا ساسانیان، حتیٰ آنجا که به تصریح نمی‌ گفتند، فرمانروایی خود را ادامۀ ایران #هخامنشی تا پارتی می‌ دانستند و اطلاق نام #ایرانشهر به کشور خود، که صورت فارسی میانۀ اوستایی و فارسی باستان است، گواه این مدعاست. این تداوم ایران در دوران باستان، بیشتر از آنکه تداوم سیاسی‌ـ آئینی باشد، تداوم فرهنگی بود. وضعِ متفاوتِ ایران در دورۀ #اسلامی، در میان کشورهایی که در امپراتوری اسلامی ادغام شدند، به همین تداوم فرهنگی مربوط می‌ شود، به گونه‌ای که وارد شدن دیانتی جدید در نظامِ فرهنگ ترکیبِ نوآئینی را ایجاد کرد، اما نتوانست گسستی تاریخی در پی داشته باشد. سرشت این ترکیبِ فرهنگیِ نوآئین بویژه در دورۀ اسلامی اهمیت دارد که در نُه سدۀ تاریخ ایران، از آغاز این دوره تا برآمدن #صفویان، ایران دست‌کم دو مذهب اسلامی را پذیرفته که هر یک از آن‌ها در دوره‌هایی مذهب اکثریت بوده است، اما هر یک از این دو مذهب جایی در فرهنگ فراگیر داشته‌اند و اکثریت پیدا کردن یک مذهب پی‌آمدهای ناگوار چندانی نداشته است. با صفویان اگرچه تشیع به دیانت رسمی کشور تبدیل شد، و در دورۀ #شاه_سلطان_حسین نیز در مواردی رفتار بدی با #مسیحیان صورت گرفت، اما حتیٰ الزامات تقویت بنیان دولت «ملّی» در برابر تهدیدهای #عثمانی نیز موجب نشد که تنش‌های دینی به فاجعه‌ای منجر شود. با این همه، حتیٰ رفتار ناشایست شاه سلطان حسین با مسیحیان ایران را نمی‌ توان با کشتار جمعی یک میلیون و نیم تن از ارمنیان در عثمانی آغاز سدۀ بیستم مقایسه کرد. ایران، به خلاف دیگر کشورهای اسلامی، و نیز کشورهای اروپایی تا آغاز دوران جدید و آلمان تا شکست این کشور در پایان جنگ دوم جهانی، کشور فرهنگ فراگیر بود و دیانت در ترکیب همین فرهنگ وارد می‌شد و همین فرهنگ فراگیر موجب تداوم ایران از دوران باستان تا دهه‌ های اخیر بود. با ایدئولوژیکی شدن دیانت، و استقلالی که دیانت نسبت به دیگر عناصر این فرهنگ فراگیر در دهه‌های اخیر پیدا کرده، شالودۀ استوار ملّیت ایرانی و تداوم تاریخی آن نیز دستخوش سستی بی‌ سابقه‌ای شده است. می‌توان گفت که تا دهه‌ های اخیر، که ایران ایرانشهری فهمیده می‌ شد، مفردات فرهنگ فراگیر آن در ترکیب بدیعی وارد می‌شد و همین ترکیب موجب استواری شالودۀ آن بود، در حالیکه هر اخلالی در آن ترکیب، که ایدئولوژیکی شدن دیانت و چربیدن آن بر دیگر مفردات فرهنگ فراگیر یکی از مهم‌ ترین نمونه‌های آن است، بنیان و تداوم آن را خدشه‌ دار کرد.


@jtjostarha

@iran_khouzestan

شاهنشاه بهمن کیانی، فرزند اسفندیار

نگاره‌ای از کاشی کاری‌های تکیه معاون الملک، کرمانشاه


#هخامنشی
#ایرانشناسی
#پژوهشگاه_ایرانشناسی
 
@atorabanorg

🔵 تاریخ ارمنستان و رابطه آن با ایرانیان تا زمان شاه عباس

▫️ صابر صادقی
🔸 سال 521 پیش از میلاد، کتیبه‌های بیستون، نخستین جایی است که نام #ارمنستان برده شده است.
داریوش کبیر، شاهنشاه ایران، ارمنیا را یکی از ساتراپ هخامنشی می‌نامد. نامی که بار دیگر در سنگ نوشته‌ آرامگاه داریوش یکم در نقش رستم تکرار می‌شود.
در این 25 قرن، هیچگاه سرنوشت و ارمنیان و ایرانیان از هم جدا نبوده.

✅ جزئیات در فیلم.


@iranarmeniafriendship

#ایران
#ارمنستان #ارامنه_ایران #ارمنیان #ارمنی #تاریخ_ایران #تاریخ_ارمنستان #عثمانی #ترکیه #ایران_دوستان #صابر_صادقی #ارمنیا #هایک #هخامنشی #آرامگاه_داریوش #شاهنشاه_ایران #صفوی #هخامنشی #داریوش_کبیر #کتیبه_های_بیستون #نقش_رستم

اینفوگرافی شناسه کورش بزرگ هخامنشی:
کورش دوم معروف به بزرگ فرزند کمبوجیه یکم فرزند کورش یکم فرزند چیش‎پش پسر هخامنش از قبیله پارسی پاسارگادی بود که بر انشان حکومت میکرد. کورش حاصل ازدواج کمبوجیه با ماندانا دختر اژدهاگ شاه ماد بود و در 559 پیش از میلاد بر تخت شاهی انشان نشست و در 550 پیش از میلاد علیه پدربزرگ خود شورید و با کمک نجبای مادی، هگمتانه را تصرف کرد و سپس تا سال 548 پیش از میلاد توانست ارمنستان و سرزمین های جنوب دریای کاسپی تا پارت را تصرف کند.
او همچنین در 546 سارد پایتخت پادشاهی لیدیه را تصرف نمود و این حکومت را برانداخت و سپس در 539 پیش از میلاد توانست بابل را تصرف کند و در نهایت او پس از 30 سال حکومت در 529 بنا به روایت برخی در جنگ با ماساگت‎ها کشته شد و بنا به روایت برخی نیز در پاسارگاد درگذشت.
کورش بزرگ با کاساندان دختر فرناسپه رئیس قبیله پارسی ماسپیان ازدواج کرد و از او دو پسر و سه دختر داشت که پسران او: کمبوجیه و بردیا و دختران او: آتوسا، آرتیستون و روشنک بودند.

#ایران #پویش_سیمرغ #هخامنشیان #کورش #کورش_بزرگ #هخامنشی #تاریخ #اینفوگرافیک #ایرانشهر #ماد #پارت #پارس

@pooyeshesimorgh

🔴از گورستان #هخامنشی‌ ها و #اشکانی‌ ها چه بیرون آمد؟
April 1, 2024
🔸آخرین کاوش باستان‌شناسان در گورستان «مرسین چال» در سمنان به کشف آثاری منتج شد که قدمت این گورستان را به دوره هخامنشی و اشکانی رساند.
گورستان «مرسین چال» در حوضه آبگیر سد فینسک در شهرستان مهدیشهر استان سمنان واقع شده است*، که کاوش‌های باستان‌شناسی در آن بیشتر نجات‌بخشی دارد. این گورستان نخستین بار در فاصله سال‌های ۱۳۹۸ تا ۱۳۹۰ بررسی شد و نخستین کاوش در سال ۱۳۹۳ به سرپرستی «مهرداد ملک‌زاده» انجام شد. گورستان مرسین چال تا کنون در چهار فصل، کاوش باستان‌شناسی شده است.
فصل دوم آن را نیز ملک‌زاده در سال ۱۳۹۹ انجام داد و سومین فصل کاوش در سال ۱۴۰۰ و در دو فاز به سرپرستی «محمدرضا نعمتی» و «عطا حسن‌پور» انجام شد. نعمتی چهارمین فصل کاوش را هم در سال ۱۴۰۱ انجام داد، که اکنون نتیجه آن کاوش و یافته‌های آن برای نخستین‌بار در موزه ملی ایران به نمایش گذاشته شده است.
روی این سنگ گور، نقش یک اسب و سوارکار ایستاده در مقابل درختی ترسیم شده و به شیوه «کوبشی» یا «کنده» با عمق کم، روی سنگ صاف از جنس سنگ آهک نقش شده است.
باستان‌شناسان گفته‌اند تا کنون نمونه این سنگ گور منقوش از دوره اشکانی در ایران گزارش نشده بود. ‌
اما یافته‌های باستان‌شناسان در فصل چهارم که به تازگی و برای نخستین بار گزیده‌ای از آنها در موزه ملی ایران رونمایی شده، چه بوده است؟ باستان‌شناسان، کاوش‌ها را در ادامه فصل‌های قبلی و با هدف شناسایی و مطالعه شیوه‌های تدفین و مطالعات انسان‌شناسی و نجات مواد فرهنگی و تاریخی انجام دادند.
در این فصل دو ترانشه ایجاد و ۳۶ گور کاوش شد، که ۶ گور، فاقد گورنهاده بودند و باقی گورها اغلب دارای یک یا چند شیء از جنس سفال، نقره، مفرغ، شیشه، سنگ و قیر بودند.
گورهای کاوش‌شده بین١٩٠ تا ٢١٥ سانتیمتر ﻃول دارند. عرض گورها بین ٤٠ تا٦٠ سانتیمتر و دارای عمقی بین٣٠ تا ٦٥ سانتیمتر هستند. کف گورها در عمق‌های مختلفی قرار دارد
باتوجه به گورهای کاوش‌شده به نظر می‌رسد بیشتر سنگ‌های موجود در باﻻ و پایین اسکلت‌ها در زمان تدﻓین، در زیر خاک بوده و روی گورها به صورت پشته خاک بوده است، که محدوده گور را مشخص کرده است. هیچ‌یک از گورها با هم تلاقی نداشته و هیچ‌یک از تدفین‌های جدید تدفین قدیم‌تر را تخریب نکرده است. محدوده برخی از گورها با هم تداﺧل داشته است، ولی اسکلت‌های هیچ یک از گورها تخریب نشده است.
اسکلت‌های موجود در گورها اغلب به دلیل نوع خاک منطقه و همچنین فعالیت‌های کشاورزی در وضعیت مناسبی نبودند و بیشتر پوسیده و یا خرد شده‌اند. شیوه تدفین در گورها به صورت طاقباز بوده که تنها در نحوه قرار گرفتن سر، دست‌ها و پاها با هم متفاوت هستند. سر اسکلت‌ها بیشتر به سمت باﻻ بوده، ولی برخی از آنها بعد از تجزیه گوشت بدن بر اثر فشار وارده، صورت به راست، یعنی جنوب شرقی و یا به چپ در جهت شمال شرقی قرار گرفته است.
نتیجه کاوش‌های باستان‌شناسان در گورستان مرسین نشان می‌دهد که بیشتر گورهای بزرگساﻻن از نظر ابعاد تقریبا به یک اندازه و شکل و تقریبا در یک جهت جغرافیایی هستند و به نظر می‌رسد که اﻓراد خاصی، آنها را آماده می‌کردند. ﻓرد تدفین‌شده چنانچه بزرگتر از گور کنده شده بود، از قسمت پاها جمع می‌شد. برخی از تدفین‌ها هم کوچکتر از گور بودند. گورهای متعلق به کودکان در اندازه کوچکتر کنده شده است.
تدفین در گورها، به شیوه طاقباز انجام می‌گرفت، ولی از نظر نحوه قرارگیری، دست روی لگن یا ران، یا سینه و پاها که موازی هم بوده و یا اینکه پای راست روی پای چپ و یا برعکس قرار گرفته، تفاوت‌هایی داشته است.
باتوجه به مطالعات اولیه باستان‌شناسان روی بقایای استخوانی بر جامانده، جامعه مورد مطالعه در گورستان مرسین چال، شامل ٢٣ زن است، که از نظر سنی شامل ١٤ جوان و ۶ میانسال بوده، که سن٣ اسکلت هم نامشخص بود. ١١ گوری که متعلق به مردان بودند از نظر سنی شامل ٧ جوان، ٣ میانسال بوده و سن یک اسکلت نامشخص بوده است.
از نظر تاریخ‌گذاری گورها، با توجه به یافته‌های به دست آمده از گورها و همچنین نمونه‌های تاریخ‌گذاری شده در فصول قبل کاوش می‌توان گفت که این گورستان متعلق به دوره هخامنشی و اشکانی است.
گزیده‌ای از یافته‌های فصل چهارم کاوش در مرسین چال که اکنون در موزه ملی به نمایش گذاشته شده است
کاوش‌ها در این گورستان به گفته باستان‌شناسان درحالی ضروری است که ادامه داشته باشد، مسئولان استان سمنان از جدیت در اجرای پروژه سد فینسک، بدون هیچ‌گونه تغییری سخن گفته‌اند. گورستان مرسین چال در حوضه آبریز این سد قرار گرفته و کاوش‌ها در آن نیز بیشتر به انگیزه نجات‌بخشی مواد فرهنگی این منطقه انجام می‌شود.

🔴 روستای #مزرعه_کلانتر از توابع شهرستان #میبد استان #یزد

🔸روستایی در یزد که  ساکنین آن زرتشتی هستند و در همه جای روستا میتوان نماد های #زرتشتی ، #ساسانی و #هخامنشی را دید.


پایگاه ایران دوستان مازندران


@jolgeshomali