کتاب برده‌های ایرانی در ورارود (تاجیکستان و ازبکستان کنونی) نوشته مسعود حسینی‌پور، از انتشارات ندای تاریخ، ۱۴۰۲ به موضوع تلخ اما کمترتوجه‌شده «ایرانیان به بردگی گرفته‌شده توسط ترکمن‌ها» می‌پردازد و بویژه زندگی آنها در بردگی را بررسی می‌کند. اتعداد این بردگان، با برآورد نویسنده، بیش از صدهزار نفر است، که جزو فراموش‌شدگان تاریخ ایران هستند و تنها در کتاب‌های معدودی چون حکایت دختران قوچان خانم نجم‌آبادی بخشی از سرگذشت آنها آمده است. در سفرنامه‌های آرمینوس وامبری و ادموند ادنوان و داستان‌های حاجی بابا جیمز موریه و جنگ ترکمن گوبینو به این بردگان و اسارت آنها اشاره شده، اما کتاب مسعود حسینی پور، پژوهشگر مطالعات آسیای مرکزی در دانشگاه هومبولت برلین، جزئیات دقیقی از بردگی ایرانیان در مناطق ترکمن‌نشین آمده است.
@javadimr

.
«زنان و اندیشه» برگزار می‌کند:

❇️  رؤیای تغییر؛ گریز و شوق توأمان
از منظر روان‌شناسی اجتماعی

ما انسان‌ها در زندگی‌ با وضعیت‌هایی مواجه می‌شویم که نمی‌پسندیم، ولی برای تغییرشان تلاش نمی‌کنیم! چرا؟ چون ممکن است باور داشته باشیم که قدرتی برای ایجاد تغییر نداریم! یا بترسیم که با تلاش برای تغییر، وضعیت را بدتر کنیم؛ ممکن است با کمال میل آزادی‌ خودمان در تلاش برای ایجاد تغییر را، و البته همه‌ی مسئولیت پی‌آمدهای آن تغییر را، به کسی واگذار کنیم که قدرتش از ما بیش‌تر است. بدین ترتیب، درصورت نارضایتی می‌توانیم خودمان را قربانی و فریب‌خورده بدانیم و کسی را که حق تصمیم‌گیری‌مان را به او سپرده بودیم ظالم.
ما انسان‌ها از آزادی و مسئولیت‌هایش بیش از هرچیز دیگری می‌ترسیم. از اطاعت و تسلیم هم البته بیزاریم و انتخاب‌های اجتماعی‌مان در میانه‌ی این دو گریز و شوق توأمان، خواستن و نخواستن آزادی و خواستن و نخواستن اطاعت‌کردن از دیگری، سامان می‌یابند و تغییرات اجتماعی وقتی رقم می‌خورند که انسان‌هایی بتوانند، در کنار هم، از دل این سردرگمی‌ها نظمی جدید بیافرینند.

این وضعیت برای زنان به‌مراتب پیچیده‌تر است، چون اغلب در همان گام اول، هنگام توجه به ناخوشایندی یا آسیب‌زابودن فلان وضعیت، با این سوال‌های تکراری مواجه می‌شوند که «الان اولویت ما این است؟ واقعا این مطالبه‌ی زنانه تااین‌حد مهم است؟ نمی‌توانید به‌خاطر مصالح مهم‌تر قدری صبر کنید؟».

در این نشست، درباره‌ی این موضوع صحبت می‌کنیم که هرکدام از ما می‌توانیم چه نقشی در تغییر وضعیت‌های نامطلوب اجتماعی و ساختن نظم جدید اجتماعی داشته باشیم.

سخنران: فاطمه علمدار
دبیر نشست: مرضیه لطفی

🔹 زمان برگزاری: شنبه، ۲۲ اردیبهشت  ۱۴۰۳، ساعت ۱۸-۲۰ (به‌وقت ایران)

🔹 محل برگزاری: به‌صورت آنلاین و در پلت‌فرم زوم (zoom)، با مراجعه به لینک زیر:

https://uni-freiburg.zoom-x.de/j/68015765667?pwd=bzkwTDA1VlhDQnNlZVd0SzBXa0wyQT09

Meeting-ID: 680 1576 5667
Kenncode: VXn1A47ia


🔸دوستانی که تمایل دارند اطلاعیه‌ی برگزاری نشست‌ها، دو روز پیش از هر نشست، برایشان ارسال شود لطفاً ایمیلی برای ما ارسال کنند، به‌ این آدرس:
zanaan.andishe@gmail.com

مشتاق حضورتان هستیم.

                                           «زنان و اندیشه»

🔸رؤیای تغییر؛ شوق و گریز توامان
🔹 سخنران: فاطمه علمدار
🔹 ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۳

                            «زنان و اندیشه»

◇توصیف شیرین سیدعباس عراقچی از شیوه مذاکره ایرانی‌ها در دنیا: چانه‌زنی فرش‌فروشان!

◇جشن امضای کتاب «قدرت مذاکره» امروز ۲۷ اردیبهشت ساعت ۱۷ با حضور عراقچی در نمایشگاه کتاب برگزار می‌شود. غرفه انتشارات #اطلاعات در انتهای راهروی ۲۵ سالن اصلی نمایشگاه میزبان علاقمندان است.

🗞 @ettelaatonline
🔸 ettelaat.com

آیا چیزی به اسم خمیره ایرانی وجود دارد؟

محمدرضا جوادی یگانه

آیت‌الله جعفر سبحانی، مرجع محترم تقلید، در بیانیه‌ای در مخالفت با تعطیلی روز شنبه (اینجا)، یکی از دلایل مخالفت را این دانسته که «در خمیره هر ایرانی، شنبه، روز کاری است.»

تصورات ذات‌گرایانه به جامعه ایرانی یکی از مشکلات اساسی در ایران بوده و باعث می‌شده تا دلیل وضعیت فعلی جامعه ایران را در خلقیات منفی ایرانیان (مواردی چون تنبلی و زرنگی و ترس) بدانیم، که تلویحا غیرقابل‌تغییر هم دانسته می‌شده. در مقابل، توهمات برتری نژادی ایرانیان هم بر همین اساس بنا شده است، مواردی مانند بالا بودن هوش ایرانی یا «هنر نزد ایرانیان است و بس».

افزایش ارتباطات با سایر کشورها و اطلاع از تجربه توسعه اجتماعی در جهان باعث می‌شود تا در داوری‌های مبتنی بر #خلقیات ایرانیان، تجدیدنظر کنیم.

من در مقاله «خلقیات منفی ایرانیان: خصلت ملی یا وضعیت اجتماعی؟» (اینجا) نشان داده‌ام که آنچه به نام خلقیات به جامعه ایرانی نسبت داده می‌شود، بیش از آنکه نشانه خصلت ملی پایدار جامعه ایرانی باشد، محصول علل متعدد و درازمدت سیاسی، اقتصادی و اجتماعی در جامعه ایران است. و برای بهبود وضعیت جامعه ایرانی، ساختارهای مقوم این وضعیت باید تغییر کند. آنکه باید چنین تغییری ایجاد کند، دولت است که تاکنون گامی در این مسیر برنداشته است.

اصرار سنت و مدافعان آن، بر ایستادگی در برابر هر تغییری، با دلایلی چون خلقیات ایرانی، تنها فرایند تغییر در ایران را طولانی، دشوار و نیز با تضعیف سنت همراه می‌کند. البته این به معنای پذیرش کورکورانه هر تغییری نیست، بلکه مساله آنجاست که تغییر و دستکاری در جامعه باید ارزیابی و پیوست‌های رسانه‌ای، اجتماعی، زیست‌محیطی و عدالت داشته باشد. از تغییر نترسیم ولی بدون ارزیابی، دست به تغییر نزنیم.

در ضمن «از شنبه» برای جامعه ایران، بیش از آنکه زمان شروع کار باشد، وعده‌ای برای عقب انداختن کارها و اهمال‌کاری بوده است!
@javadimr

در وضعیت دوجامعه‌ای‌شده ایران، امکان شکل‌گیری هیچ وفاقی وجود ندارد و همه چیز به سرعت تبدیل به دوقطبی می‌شود.

دوقطبی پنج‌شنبه-شنبه هم به سایر دوقطبی‌های موجود در جامعه اضافه شد و می‌شود حدس زد که موافقان قبلی و رای‌دهندگان به تدریج، به توجیه و سپس انکار موافقت یا رای خود بپردازند.

تفاوت تکثر دوقطبی‌ها در جوامع دیگر با دوجامعه‌ای،‌ در این است که دوقطبی‌ها در ایران، بر‌هم‌افتاده یا متقاطع نیست، بلکه منحنی آنها شبیه به هم است؛ آنکه با الزام حجاب موافق است به احتمال زیاد با تطعیلی شنبه هم مخالف است. تکلیف همه چیز به سرعت روشن می‌شود: یا با مایی یا بر ما. میانه‌ای در میان نیست.

حرکت به سمت توسعه و پیشرفت در این وضعیت، ممکن نیست.

‏همه آنها که با نگرانی، چه نگرانی از سلامت رئیس جمهور، و چه نگرانی از وضعیت آینده، اخبار را دنبال می‌کنند، «نگران ایران» هستند. این نگرانی مشترک، می‌تواند مبنایی برای افزایش کمی و کیفی حس جمعی مشترک باشد و به هم‌سرنوشتی دوباره ایرانیان کمک کند.

‏تسلط سریع دولت و سایر قوا بر اوضاع، مختل نشدن امور کشور، و آماده کردن سریع مقدمات برای انتخابات ریاست جمهوری، نقطه قوت مدیریت کلان نظام سیاسی و ساختار قانونی کشور است. و همین‌ امر، نگرانی مردم را از پیامدها و بهم‌ریختگی‌های ناشی از این سانحه بزرگ، کم می‌کند.

گفنگوی حسین قاضیان با رادیو فردا در باره تشدید دوقطبی‌ها در ایران

‍ مصاحبه مجله شامگاهی رادیو فردا در روز گذشته (۳۰ اردیبهشت) با حسین قاضیان،‌ جامعه‌شناس، در باره پستی که من دیروز در باره دوقطبی جدید شنبه-پنجشنبه نوشتم (اینجا)، را در صوت ضمیمه گوش کنید.

قاضیان میان دوقطبی آماری، دوقطبی اجتماعی و دوقطبی اجتماعی ناراحت‌کننده تمایز می‌گذارد و توضیح می‌دهد که وضعیت فعلی ایران، «دوقطبی‌های شدید و عمیق» است و اینکه حکومت پشت یکی از این دوقطبی‌ها است و اینکه هر دو قطب می‌خواهند سر به تن دیگری نباشد، همان است که من از آن به «دوجامعه‌ای شدن»‌ ایران تعبیر می‌کنم.

قاضیان یکی از علل تشدید آن را را تکنولوژی‌های جدید ارتباطی و اطلاعاتی می‌داند که دو جهان متفاوت ایجاد می‌کند. برطرف شدن این وضعیت نیز از نظر او، طولانی و دشوار است.

‏اگر امروز اردوغان برای شرکت در تشییع جنازه به مشهد آمد، از «همکاری ترکیه در کشف بالگرد» رسما تشکر کنید. و مجادلات «ما بودیم اول پیدا کردیم» و «شایعه بودن کمک خارجی» را به نورستگان ایتا و ویراستی واگذار کنید.

چو به بودی، طبیب از خود میازار
که بیماری توان بودن دگر بار
چو باران رفت بارانی میفکن
چو میوه سیر خوردی شاخ مشکن
چو خرمن برگرفتی گاو مفروش
که دون‌همت کند منّت فراموش
منه بر روشنایی دل به یک بار
چراغ از بهر تاریکی نگه ‌دار
نشاید کآدمی چون کرهٔ خر
چو سیر آمد نگردد گِردِ مادر
وفاداری کن و نعمت‌شناسی
که بدفرجامی آرد ناسپاسی
جزای مردمی جز مردمی نیست
هر آنکو حق نداند آدمی نیست
سعدی

پ.ن. خبر سفر اردوغان به مشهد تکذیب و حذف شده، اما اصل گلایه و توصیه باقی است. ‏

بدون شرح!

۱_ به سهم خودم، از تک‌تک اساتید پوزش می‌خواهم که بسیار از شما آموخته و همچنان در حال آموختنم؛ برای ایران‌دوستی شما، برای فهم و انتقال اندوخته‌های علمی‌تان به جامعه، برای بودن‌تان در کنار مردم و التیام بخشی به آنان و بخاطر دلسوزی‌تان.
.
۲_از پنجه کشیدن بر چهره علوم اجتماعی و جامعه‌شناسی، چه بهره‌ای جز نفرت‌پراکنی، قطبی‌سازی و دور کردن قدرت و سیاست‌گذاران از فهم عمیق مسائل جامعه حاصل می‌شود؟
و حاصل آن، این شده است که شده....

۳_ شما مدعیان، به قدری از دانش کم‌بهره هستید که فکر نمی‌کنم حتی یک خط از مباحث پایه جامعه‌شناسی را فهم کرده باشید. حتی عنوان رشته تخصصی و علمی افراد مورد خطاب‌تان را هم نمی‌دانید.
در این روزهایی که برای عبور از آن نیاز به همدلی داریم، برای این نوع تحرکات رسانه ملی متاسفم.

@alirabiei_ir

جریان تندروی که دوقطبی‌زا و دوقطبی‌زی است، تلاش دارد تا با مظلوم ‌نمایاندن خود و دشمن‌ نمایاندن رقیب، همزمان، حداکثر هراس و نفرت از رقیب را در طرفداران خود ایجاد کند. این جریان می‌خواهد با دوجامعه‌ای کردن حداکثری ایران، موافقان را، و تنها موافقان را، سر صندوق ببرد، و جامعه دوم را هم از رای دادن و هم از نامزد شدن منصرف کند.

پنجمین همایش بین‌المللی صلح و حل منازعه
۷ و ۸ خرداد ۱۴۰۳. دانشگاه تهران

فردا، سه‌شنبه ۸ خرداد در پنجمین همایش بین‌المللی صلح و حل منازعه، مقاله «مدیریت منازعه در فقدان شرایط فیصله‌بخش در ایران» را ارائه خواهم کرد.
در نشست تخصصی «صلح و منازعه در سیاست ایرانی: از فهم نظری تا دشواری‌های عملی» که از ساعت ۱۵:۲۰ تا ۱۷ در تالار حنانه دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران برگزار می‌شود، ۵ مقاله ارائه می‌شود که در تصویر پیوست آمده است.

سایت همایش:

https://icpcr.ut.ac.ir/

مدیران ارشد دهه نود برای حل مشکل کشور تلاش کردند، اما عوامل متعدد در داخل و خارج کشور، باعث شد تا آنها موفق نشوند.
واقعیت تلخ این است که خاطره جمعی میان‌مدت، مدیران را با نتیجه‌‌ای که به دست آورده‌اند ارزیابی می‌کند نه با رویه‌‌ای که برای رسیدن به نتیجه در پیش گرفته بودند. لذا بعید است جامعه دوم و مردم روگردانده از صندوق، بخاطر آنها حاضر به شرکت در انتخابات بشوند.

‍ مدیریت منازعه در فقدان شرایط فیصله‌بخش در ایران
سخنرانی ارائه‌شده در پنجمین همایش بین‌المللی صلح و حل منازعه

منازعات اجتماعی نمونه‌ای از منازعات در یک جامعه هستند که در آن محور نزاع، تضاد و رقابت بر منابع و سرمایه‌های اجتماعی، مانند احترام و آبرو است. زمانی فیصله‌بخشی حل این منازعات،‌ نیاز به دوئل یا بازی‌های شجاعانه داشت. اما جامعه می‌تواند بجای آن، فیصله‌بخشی قانون و هنجارهای اجتماعی را پیشنهاد کند. اما علیرغم قدرت گرفتن دولت در فیصله‌بخشی نزاع‌ها، هنوز هم جامعه مرزهای روشنی با دولت در زمینه حل منازعات اجتماعی دارد.

حل منازعه در جامعه ایران، بیش از آنکه فیصله‌بخش یا مصالحه‌شونده باشد، مدیریت‌شده است. حل منازعه نیازمند تعریف هنجارهای روشن برای حدود منازعه و شیوه‌های اتمام آن و از بین بردن زمینه های وجود منازعه است. و در این چارچوب است که حتی می‌توان از کارکرد‌های مثبت نزاع در جامعه بر اساس نظرات گئورگ زیمل، لوئیس کوزر، رالف دارندروف، آلبرت هیرشمن، و سایر صاحب‌نظران جامعه‌شناسی هم سخن گفت.

اما بی‌دولتی تاریخی در جامعه ایران و بازگشت آن در دوران اخیر، باعث شده تا جامعه ایران بجای حل منازعه، به مدیریت منازعه روی‌ آورد. و در شرایطی که هنجارها و ساختارهای فیصله‌بخش و تمام‌کننده منازعه وجود ندارد، بتواند بدون آنکه نیازمند قضاوت و تصمیم در باره منازعه باشد، آن را مدیریت کند و از سطح تنش بکاهد یا آن را به بعد موکول کند.ویژگی اصلی مدیریت منازعه در ایران،‌ «ابهام، تاخیر و مدیریت وجهه»‌ است.

در این سخنرانی، این شیوه مواجهه با منازعه را در جامعه ایران بحث شد و برخی علل تاریخی آن از جمله امنیت توضیح داده شد و همچنین تلاش شد تا در برخی از عناصر مرئی‌کننده فرهنگ ایرانی از جمله فیلم‌های سینمایی و سفرنامه‌های فرنگیان به ایران نشان داده شود.

صوت این ارائه به پیوست است. مقالات دیگر ارائه‌شده در نشست «صلح و منازعه در سیاست ایرانی؛‌از فهم نظری تا دشواری‌های عملی»، شنیدنی و حاوی نکات مهمی بود.

@javadimr

🎙#پادکست گفتگوی محمدرضا جوادی یگانه و عباس کاظمی

«ایران: دو جامعه در یک کشور؟»

جوادی یگانه: آیا فردای براندازی جایی برای دینداران خواهد بود؟ | دینداران سنتی با حکومت مخالفت علنی نخواهند کرد.

کاظمی: علمای دینی نیز به صف معترضان خواهند پیوست. | میزان دینداری در جامعه به شدت کم شده است.

این‌جا بشنوید:
کست‌باکس | اپل | اسپاتیفای | گوگل

ویدئوی کامل را اینجا ببینید:
یوتوب آزاد | وبسایت آزاد


🆔 @AzadSocial

‍ 🔴اصول تشخیص نظرسنجی‌ های معتبر
ترجمه حسین تدین

برخی خوانندگان و همکاران خواهان این کتاب بودند. بنده از رئیس محترم پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات درخواست کردم فایل آن را در اختیار علاقه‌مندان قرار دهند که با روی باز استقبال کردند.
نظرسنجی
افکارسنجی