اکنون زمان تغییرات است. جدای از بازنگری‌های لازم در سیاست دفاعی و امنیتی، سیاست‌های اجتماعی و فرهنگی نیز باید به خواسته‌های عموم مردمی که علیرغم دلگیری‌ها، با دشمنان همراهی نکردند، تغییر کند. و البته تغییر در سیاست‌های اجتماعی باید علنی باشد و اعلام شود، تا رضایت مردمی ایجاد کند.
👍21👎2
کوچاندن اجباری آمریکایی‌های ژاپنی‌تبار در جنگ جهانی دوم در آمریکا
نگاهی به فیلم «بیا بهشت را ببین!»
در دسامبر سال ۱۹۴۱، ژاپن به پایگاه نظامی پرل هاربر حمله کرد و در پی آن، ایالات متحده آمریکا وارد جنگ جهانی دوم شد. این حمله اما پیامدهای ناگواری برای ژاپنی‌تباران ساکن آمریکا داشت. براساس فرمان روزولت، رئیس‌جمهور وقت آمریکا در فوریه ۱۹۴۲، حدود ۱۲۰ هزار ژاپنی‌تبار آمریکایی به اجبار در ده اردوگاه کار اجباری مستقر شدند تا تحت نظارت دولت قرار گیرند. یک حکم دیوان عالی ایالات متحده در سال ۱۹۴۴، زمینه‌ساز آزادی تدریجی افراد از اردوگاه‌ها شد و آخرین اردوگاه نیز در سال ۱۹۴۶ تعطیل شد. (اینجا را ببنید)
فیلم «بیا بهشت را ببین» (Come See the Paradise) ساخته آلن پارکر در سال ۱۹۹۰، روایتگر این کوچ اجباری است. عنوان فیلم برگرفته از شعری است از آنا آخماتووا، شاعر روس، که آلن پارکر آن را اقتباس و سروده است:
ما همه خواب رؤیای آمریکایی‌مان را می‌بینیم
چه در بیداری، چه در خواب شب
آن‌چنان امید داریم که غم را پنهان می‌کند
فراتر از دروغ‌ها و آه‌ها
زیرا رؤیاها آزادند
و ما نیز آزادیم
بیا «بهشت» را ببین
این فیلم در قالب یک داستان عاشقانه روایت می‌شود، اما بستر اصلی آن جنگ و پیامدهای اجتماعی آن است. (هشدار: اسپویل)پس از حادثه پرل هاربر، پدر خانواده‌ای ژاپنی که در محله توکیوی کوچک لس‌آنجلس سکونت داشت، به جرم ارتباط با ژاپن بازداشت می‌شود. ارتباط مورد اشاره عملاً به معنای پخش فیلم‌های ژاپنی در لس‌آنجلس بود. خانواده او نیز به اردوگاهی منتقل شده و منزلشان توسط دیگران غارت می‌شود. پسران خانواده مجبور به انتخاب میان خدمت در ارتش آمریکا علیه ژاپن یا بازگشت به کشور زادگاه خود می‌شوند؛ پسر بزرگ‌تر به جنگ می‌رود و کشته می‌شود، در حالی که پسر کوچک‌تر بدون تسلط به زبان ژاپنی و بدون شناخت از فرهنگ آن کشور، به ژاپن بازمی‌گردد.
اما روایت فیلم تنها بخشی از واقعیت است. برای آمریکا، ژاپن دشمنی ناشناخته بود و نیازمند درک بهتر فرهنگ و جامعه ژاپن بود. از این رو، روث بندیکت، انسان‌شناس فرهنگی، پژوهشی مهم درباره شخصیت ژاپنی انجام داد که در قالب کتاب «گل‌های داودی و شمشیر» Chrysanthemum and the Sword منتشر شد. این کتاب در سال ۱۳۷۱ به فارسی با عنوان «ژاپنی‌های دارند می‌آیند (الگوهای فرهنگ ژاپنی)» با ترجمه حسین افشین‌منش منتشر گردید و نسخه پی‌دی‌اف آن نیز در دسترس است.
بندیکت در طول جنگ جهانی دوم در اداره اطلاعات جنگ در واشنگتن به مطالعه پیرامون شخصیت ژاپنی پرداخت. او پژوهش خود را با متونی در باره دین و فرهنگ ژاپن، و نیز مصاحبه با سربازان اسیر ژاپنی و مطالعه خاطرات روزانه آنها، و مشاهده فیلم‌ها و تئاترهای ژاپنی و صحبت با شهروندان ژاپنی مقیم آمریکا انجام داد. کار او نمونه «انسان‌شناسی از راه دور» است. پژوهش بندیکت در سال ۱۹۴۴ تکمیل شد و کتابش هم در سال ۱۹۴۶ برای عموم منتشر شد.
او زبان ژاپنی را نمی‌دانست و به ژاپن سفر نکرده بود و تحلیل او از فرهنگ و شخصیت ژاپنی بسیار کلی و ابتدایی باقی ماند و نقدهای بسیاری هم به آن شد.
تحقیقات و مطالعات بعدی، پیچیدگی‌های شخصیت ژاپنی و دشواری در شناخت آن را نشان دادند. این پژوهش‌ها تأکید کردند که برای درک ژاپنی‌ها باید از دوگانگی‌های ساده‌ای مانند تقابل گل داودی با شمشیر یا فرهنگ شرم ژاپنی و فرهنگ گناه آمریکایی فراتر رفت.
علاوه بر این، بهتر است به جای تأکید صرف بر مفهوم «یوشیدو» (راه و رسم سامورایی) که مفهومی برجسته‌شده در دوران میجی است و بر استقلال فردی و وفاداری مطلق به ارباب تأکید دارد، به مفهوم پیچیده «آمایه» (Amae) نیز توجه شود؛ مفهومی که از آن وابستگی عاطفی پذیرفته‌شده استنباط می‌شود و نقش مهمی در فرهنگ ژاپنی ایفا می‌کند. تفاوت این دو مفهوم را می‌توان در کتاب «آناتومی وابستگی» The Anatomy of Dependence نوشته تاکئو دُوی Takeo Doi (۱۹۷۱) مشاهده کرد. دُوی وابستگی مذکور را در فرهنگ ژاپن امری طبیعی، پذیرفته‌شده و پایدار می‌داند، در حالی که فرهنگ غرب بر استقلال و فردیت تأکید دارد.
چیه ناکانه Chie Nakane، جامعه‌شناس برجسته ژاپنی، نیز در کتاب جامعه ژاپنی Japanese Society (۱۹۷۰) با رویکردی تطبیقی ساختار اجتماعی ژاپن را در مقایسه با سایر جوامع، به‌ویژه جوامع غربی، تحلیل می‌کند. به باور ناکانه، ویژگی اساسی جامعه ژاپن «ارتباط عمودی گروهی» است؛ به این معنا که ساختار اجتماعی ژاپن بیشتر مبتنی بر روابط سلسله‌مراتبی درون‌گروهی است تا جایگاه فردی یا طبقاتی. به عبارت دیگر، ساختار ژاپنی بر مبنای مکان/گروه شکل گرفته است، در حالی که ساختارهای غربی بر اساس ویژگی/نقش تعریف می‌شود. هر چند مطالعات جدیدتر، ناکافی بودن این دسته‌بندی‌ها را نشان می‌دهد و تاکید بر پیچیدگی بیشتر فرهنگ ژاپنی دارد.
نگاهی به فیلم «بیا بهشت را ببین!»
در دسامبر سال ۱۹۴۱، ژاپن به پایگاه نظامی پرل هاربر حمله کرد و در پی آن، ایالات متحده آمریکا وارد جنگ جهانی دوم شد. این حمله اما پیامدهای ناگواری برای ژاپنی‌تباران ساکن آمریکا داشت. براساس فرمان روزولت، رئیس‌جمهور وقت آمریکا در فوریه ۱۹۴۲، حدود ۱۲۰ هزار ژاپنی‌تبار آمریکایی به اجبار در ده اردوگاه کار اجباری مستقر شدند تا تحت نظارت دولت قرار گیرند. یک حکم دیوان عالی ایالات متحده در سال ۱۹۴۴، زمینه‌ساز آزادی تدریجی افراد از اردوگاه‌ها شد و آخرین اردوگاه نیز در سال ۱۹۴۶ تعطیل شد. (اینجا را ببنید)
فیلم «بیا بهشت را ببین» (Come See the Paradise) ساخته آلن پارکر در سال ۱۹۹۰، روایتگر این کوچ اجباری است. عنوان فیلم برگرفته از شعری است از آنا آخماتووا، شاعر روس، که آلن پارکر آن را اقتباس و سروده است:
ما همه خواب رؤیای آمریکایی‌مان را می‌بینیم
چه در بیداری، چه در خواب شب
آن‌چنان امید داریم که غم را پنهان می‌کند
فراتر از دروغ‌ها و آه‌ها
زیرا رؤیاها آزادند
و ما نیز آزادیم
بیا «بهشت» را ببین
این فیلم در قالب یک داستان عاشقانه روایت می‌شود، اما بستر اصلی آن جنگ و پیامدهای اجتماعی آن است. (هشدار: اسپویل)
اما روایت فیلم تنها بخشی از واقعیت است. برای آمریکا، ژاپن دشمنی ناشناخته بود و نیازمند درک بهتر فرهنگ و جامعه ژاپن بود. از این رو، روث بندیکت، انسان‌شناس فرهنگی، پژوهشی مهم درباره شخصیت ژاپنی انجام داد که در قالب کتاب «گل‌های داودی و شمشیر» Chrysanthemum and the Sword منتشر شد. این کتاب در سال ۱۳۷۱ به فارسی با عنوان «ژاپنی‌های دارند می‌آیند (الگوهای فرهنگ ژاپنی)» با ترجمه حسین افشین‌منش منتشر گردید و نسخه پی‌دی‌اف آن نیز در دسترس است.
بندیکت در طول جنگ جهانی دوم در اداره اطلاعات جنگ در واشنگتن به مطالعه پیرامون شخصیت ژاپنی پرداخت. او پژوهش خود را با متونی در باره دین و فرهنگ ژاپن، و نیز مصاحبه با سربازان اسیر ژاپنی و مطالعه خاطرات روزانه آنها، و مشاهده فیلم‌ها و تئاترهای ژاپنی و صحبت با شهروندان ژاپنی مقیم آمریکا انجام داد. کار او نمونه «انسان‌شناسی از راه دور» است. پژوهش بندیکت در سال ۱۹۴۴ تکمیل شد و کتابش هم در سال ۱۹۴۶ برای عموم منتشر شد.
او زبان ژاپنی را نمی‌دانست و به ژاپن سفر نکرده بود و تحلیل او از فرهنگ و شخصیت ژاپنی بسیار کلی و ابتدایی باقی ماند و نقدهای بسیاری هم به آن شد.
تحقیقات و مطالعات بعدی، پیچیدگی‌های شخصیت ژاپنی و دشواری در شناخت آن را نشان دادند. این پژوهش‌ها تأکید کردند که برای درک ژاپنی‌ها باید از دوگانگی‌های ساده‌ای مانند تقابل گل داودی با شمشیر یا فرهنگ شرم ژاپنی و فرهنگ گناه آمریکایی فراتر رفت.
علاوه بر این، بهتر است به جای تأکید صرف بر مفهوم «یوشیدو» (راه و رسم سامورایی) که مفهومی برجسته‌شده در دوران میجی است و بر استقلال فردی و وفاداری مطلق به ارباب تأکید دارد، به مفهوم پیچیده «آمایه» (Amae) نیز توجه شود؛ مفهومی که از آن وابستگی عاطفی پذیرفته‌شده استنباط می‌شود و نقش مهمی در فرهنگ ژاپنی ایفا می‌کند. تفاوت این دو مفهوم را می‌توان در کتاب «آناتومی وابستگی» The Anatomy of Dependence نوشته تاکئو دُوی Takeo Doi (۱۹۷۱) مشاهده کرد. دُوی وابستگی مذکور را در فرهنگ ژاپن امری طبیعی، پذیرفته‌شده و پایدار می‌داند، در حالی که فرهنگ غرب بر استقلال و فردیت تأکید دارد.
چیه ناکانه Chie Nakane، جامعه‌شناس برجسته ژاپنی، نیز در کتاب جامعه ژاپنی Japanese Society (۱۹۷۰) با رویکردی تطبیقی ساختار اجتماعی ژاپن را در مقایسه با سایر جوامع، به‌ویژه جوامع غربی، تحلیل می‌کند. به باور ناکانه، ویژگی اساسی جامعه ژاپن «ارتباط عمودی گروهی» است؛ به این معنا که ساختار اجتماعی ژاپن بیشتر مبتنی بر روابط سلسله‌مراتبی درون‌گروهی است تا جایگاه فردی یا طبقاتی. به عبارت دیگر، ساختار ژاپنی بر مبنای مکان/گروه شکل گرفته است، در حالی که ساختارهای غربی بر اساس ویژگی/نقش تعریف می‌شود. هر چند مطالعات جدیدتر، ناکافی بودن این دسته‌بندی‌ها را نشان می‌دهد و تاکید بر پیچیدگی بیشتر فرهنگ ژاپنی دارد.
👍4👎2
Forwarded from جبار رحمانی | Jabbar Rahmani
🎥 رحمانی: آنها که با نظام مشکل دارند هم در طول جنگ نگران سرنوشت جامعه بودند. میری: تاریخ طولانی به جامعه ایران صبر و شکیبایی داده است.
🔹 یازدهمین برنامه #تلاقی ایرنا با حضور «جبار رحمانی» انسان‌شناس و «سیدجواد میری» جامعه‌شناس در خصوص موضوع انسجام ملی
رحمانی:
▫️ وقتی تهدید جدی علیه ایران شکل گرفت، لایه‌های مختلف جامعه حول مفهوم ایران گرد هم آمدند.
▫️ چتری باز شد که از آتئیست تا حکومت در آن جا شدند.
▫️ اگر نهادهای تصمیم‌گیر مختصات این چتر را نپذیرند، جامعه کنار خواهد کشید.
میری:
▫️ جامعه ایران با هوشمندی نقشه بیرونی را خنثی کرد.
▫️ جامعه ایران پختگی‌اش را از کهنسالی تاریخی خود گرفته است.
▫️ عدم مشارکت ایران در عرصه جهانی، شرایط آسیب‌پذیری کشور را افزایش داده است.
🆔 @J_Rahmani59
🔹 یازدهمین برنامه #تلاقی ایرنا با حضور «جبار رحمانی» انسان‌شناس و «سیدجواد میری» جامعه‌شناس در خصوص موضوع انسجام ملی
رحمانی:
▫️ وقتی تهدید جدی علیه ایران شکل گرفت، لایه‌های مختلف جامعه حول مفهوم ایران گرد هم آمدند.
▫️ چتری باز شد که از آتئیست تا حکومت در آن جا شدند.
▫️ اگر نهادهای تصمیم‌گیر مختصات این چتر را نپذیرند، جامعه کنار خواهد کشید.
میری:
▫️ جامعه ایران با هوشمندی نقشه بیرونی را خنثی کرد.
▫️ جامعه ایران پختگی‌اش را از کهنسالی تاریخی خود گرفته است.
▫️ عدم مشارکت ایران در عرصه جهانی، شرایط آسیب‌پذیری کشور را افزایش داده است.
🆔 @J_Rahmani59
👍4
Forwarded from پیامد
دیدن از چشم دولت: جستاری در تاریخ‌نگاری ایران مدرن
سیروس شایق، تاریخ‌نگار تاریخ اجتماعی و فکری خاورمیانه، در مقالهٔ پیش‌رو که در شمارهٔ ۴۲ نشریهٔ بین‌المللی مطالعات خاورمیانه (International Journal of Middle East Studies) در سال ۲۰۱۰ منتشر شده، به نقد تاریخ‌نگاری مسلط پهلوی از منظر «دولت‌گرایی روش‌شناختی» پرداخته است. شایق بر این باور است که مورخان این دوره آن‌قدر بر قدرت و نفوذ بی‌حدوحصر دولت متمرکزند که از دیدن تاثیر کنشگران محلی، شبکه‌های غیررسمی و سایر دینامیک‌های پیچیدهٔ حکمرانی ناتوانند و تمامی تاریخ را به پارادایم کنش دولت و واکنش جامعه فرومی‌کاهند. او با ارجاع به آثار مورخان این دوره نشان می‌دهد که دیدگاه دولت‌گرا چطور تفاسیر ما از پروژه‌های مدرن‌سازی دوران پهلوی را نابسنده کرده است. شایق روایت‌های تقلیل‌گرایی که دولت پهلوی را قدرقدرتی مطلق می‌بینند که پروژهٔ نوسازی جامعهٔ ایران را به تنهایی پیش رانده، به چالش می‌کشد و ازین منظر، نقد او کماکان نه فقط برای تاریخ‌نگاری دوران پهلوی، که برای بازاندیشی در نگاه کنونی ما به تغییرات جامعه نیز بسیار حائز اهمیت است. در نهایت، او آینده‌ای ممکن برای تاریخ‌نگاری ایران را نیز متصور می‌شود و می‌کوشد با ذکر نمونه‌هایی روشن کند که می‌توان با ارجاع به منابع اولیهٔ در دسترس و روش‌شناسی‌های متفاوت، تخیل تاریخ‌نگاری بدیلی را پرورش داد.
متن کامل در پیامد
سیروس شایق، تاریخ‌نگار تاریخ اجتماعی و فکری خاورمیانه، در مقالهٔ پیش‌رو که در شمارهٔ ۴۲ نشریهٔ بین‌المللی مطالعات خاورمیانه (International Journal of Middle East Studies) در سال ۲۰۱۰ منتشر شده، به نقد تاریخ‌نگاری مسلط پهلوی از منظر «دولت‌گرایی روش‌شناختی» پرداخته است. شایق بر این باور است که مورخان این دوره آن‌قدر بر قدرت و نفوذ بی‌حدوحصر دولت متمرکزند که از دیدن تاثیر کنشگران محلی، شبکه‌های غیررسمی و سایر دینامیک‌های پیچیدهٔ حکمرانی ناتوانند و تمامی تاریخ را به پارادایم کنش دولت و واکنش جامعه فرومی‌کاهند. او با ارجاع به آثار مورخان این دوره نشان می‌دهد که دیدگاه دولت‌گرا چطور تفاسیر ما از پروژه‌های مدرن‌سازی دوران پهلوی را نابسنده کرده است. شایق روایت‌های تقلیل‌گرایی که دولت پهلوی را قدرقدرتی مطلق می‌بینند که پروژهٔ نوسازی جامعهٔ ایران را به تنهایی پیش رانده، به چالش می‌کشد و ازین منظر، نقد او کماکان نه فقط برای تاریخ‌نگاری دوران پهلوی، که برای بازاندیشی در نگاه کنونی ما به تغییرات جامعه نیز بسیار حائز اهمیت است. در نهایت، او آینده‌ای ممکن برای تاریخ‌نگاری ایران را نیز متصور می‌شود و می‌کوشد با ذکر نمونه‌هایی روشن کند که می‌توان با ارجاع به منابع اولیهٔ در دسترس و روش‌شناسی‌های متفاوت، تخیل تاریخ‌نگاری بدیلی را پرورش داد.
متن کامل در پیامد
پیامد
دیدن از چشم دولت: جستاری در تاریخ‌نگاری ایران مدرن
سیروس شایق
👍3
کماکان نقیصه اساسی در حوزه آزادی سیاسی است. برخلاف رویه موجود، باید اصل بر تردید به مقامات سیاسی باشد.
اگر یک فعال مدنی یا خبرنگار شناخته‌شده داخلی به مقامات سیاسی، اتهام علنی زد، بجای تلاش برای محدود کردن این طرح اتهام، باید اولا در عملکرد مقامات تشکیک کرد. ولی در مقابل هم مجازات بازدارنده برای آنکه اتهام خلاف‌واقع می‌زند، وضع کرد.
همانگونه که در درگیری میان کارمند و ارباب رجوع، هم حق را باید علی‌الاصول به ارباب رجوع داد، تا وقتی خلافش ثابت شود.
تجربه سؤظن به مردان در موضوع آزار جنسی علیه زنان، و پذیرش اولیه طرح ادعاهای زنان و تاثیر آن در امنیت جنسی زنان بویژه در محل کار، نشان‌دهنده موثر بودن این رویکرد است.
وقتی فساد اقتصادی و سؤاستفاده از قدرت زیاد باشد، باید سؤظن‌ها و محدودیت‌ها معطوف به صاحبان قدرت باشد نه جامعه مدنی.
اگر یک فعال مدنی یا خبرنگار شناخته‌شده داخلی به مقامات سیاسی، اتهام علنی زد، بجای تلاش برای محدود کردن این طرح اتهام، باید اولا در عملکرد مقامات تشکیک کرد. ولی در مقابل هم مجازات بازدارنده برای آنکه اتهام خلاف‌واقع می‌زند، وضع کرد.
همانگونه که در درگیری میان کارمند و ارباب رجوع، هم حق را باید علی‌الاصول به ارباب رجوع داد، تا وقتی خلافش ثابت شود.
تجربه سؤظن به مردان در موضوع آزار جنسی علیه زنان، و پذیرش اولیه طرح ادعاهای زنان و تاثیر آن در امنیت جنسی زنان بویژه در محل کار، نشان‌دهنده موثر بودن این رویکرد است.
وقتی فساد اقتصادی و سؤاستفاده از قدرت زیاد باشد، باید سؤظن‌ها و محدودیت‌ها معطوف به صاحبان قدرت باشد نه جامعه مدنی.
👍16
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
غبطه همراه با عناد نسبت به جامعه‌شناسی در تلویزیون؛
پارسال هم در شرافت جامعه‌شناسان تردید کردند.
لابد اگر جامعه‌شناسی هم مانند جریان مطبوع تابع در روان‌شناسی، منقاد قدرت شده بود و بجای نقد ساختار، مردم را مقصر تلقی می‌کرد، بر صدر می‌نشست و تجلیل می‌شد.
پی‌نوشت: جامعه‌شناسان، منتقد دیدگاه‌های فروپاشی و گسیختگی اجتماعی هستند.
پارسال هم در شرافت جامعه‌شناسان تردید کردند.
لابد اگر جامعه‌شناسی هم مانند جریان مطبوع تابع در روان‌شناسی، منقاد قدرت شده بود و بجای نقد ساختار، مردم را مقصر تلقی می‌کرد، بر صدر می‌نشست و تجلیل می‌شد.
پی‌نوشت: جامعه‌شناسان، منتقد دیدگاه‌های فروپاشی و گسیختگی اجتماعی هستند.
👍11