✨بسم الله الرحمن الرحيم ✨
✨السلام عليكم ورحمةوالله وبركاته✨
✍#بەڕێزان لەبەر زۆری پرسیار کردن پێمان خۆش بوو ڕونکردنەوەیەک لەسەر زەکاتی(#ئاڵتون یان #زێڕ و #زیو #پارو #یادراو #کەلوپەلی #بازرگانی و #دانوێڵەو #حوشترو #وڵاغ #مەڕوبزان..) بەکورتی بخەینە بەردەستان👇
✍#سەرەتائەبێ بزانن کەئومەتی ئیسلام کۆکن لەسەرئەوەی کە زەکات واجبە(#اللەتعالی)لەچەند شوێنی(#قرآن)دا وە(#رسولﷺ)لە(#حديث صحيح)دا فەرضیان کردوە👇
✍#اللەتعالی دەفەرموێت(...فأقيموا الصلاة وآتوا الزكاة وأطيعوا الله ورسوله..)سورةالزمرآية٢٠📚
✍واتە نوێژبخوێن نو زەکات بدەن گوێڕایەڵی فەرمانەکانی(#اللە)و(#رسولﷺ) بن📚
✍هەر لەبەر ئەوەشە کە زەکات پایەيەکی سەرەکی دینی ئیسلامەوەک(#امام مسلم)لە (#صحيح)ـکەیدە فەرمودەکەی(#امام عمررضي اللەعنه)بۆمان دەگێڕتەوەکە دەفەرموێت کاتێک (جبریل علیەالسلام)پرسیاری لە(#رسولﷺ) کرد ئیسلام چیە لەیەکێک لەخاڵەکانیدافەرموی ئیسلام ئەوەیە کە زەکاتی ماڵەکەت دەر بکەیت📚
✍#هەروەهازەکات جیاکردنەوەی نێوان کفرو شیرکو ئیمانیشە ئەواتا(#اللەتعالی)کاتێک باسی ئەوانەدەکات کەدڵیان پاک نەبوەتەوەلەشیرک یەكێک لە ڕەوشتەکانیان ئەوەیە کە(الذين لا يؤتون الزكاة وهم بالآخرة هم كافرون)#سورة #فصلت #آية٧📚
✍واتەئه‌وانه‌ی که زه‌کات ناده‌ن(#إبن عباس رضي الله عنه)دەفەرموێت مەبەستی ئەوانەن کە دڵیان لەشیرک پاک ناکەنەوە واتە دڵیان هێشتا پڕە لەشیرک ئەوە بۆچونی(#ابن جریر)وزۆرێکی تر لەزانایانی )!(#سلف)ـە.وئه‌وانه‌ش که بێ باوه‌ڕن به ڕۆژی قیامه‌ت📚
✍#کەواتە لێرەدا ڕونە هیچ گومانێک نیە کەزەکات فەرضە بۆیە ھەرکەسێک ئینکاری ئەوە بکات ئەوا کافردەبێت و لە دینی ئیسلام دەردەچێت📚
✍#جائێستا بابزابین زەکات لە چی وە چۆن دەدرێت چونکە زەکاتیش شەرطو شروطي خۆی هەیە مەرج نییە موسڵمان هەر سامانێكی هەبێت زەکاتی لەسەرواجب بێت جەگەلەم جۆرانە👇
✍#جۆری یەكەم:#ئاڵتون یاخود زێڕ و زیو و دینارو دراو..مەبەست لەمانە زێڕ و زیو و پارەی كاغەز یان ئاسن یان هەر دراوێکی تری هەر وڵاتێک بە پێی جۆرو نرخی خۆی دیاری كراوە لەبەرانبەر زێڕ و زیو ئەویش وەک گوتمان مەرجنیە هەموی زەکاتی بکەوێت تا نەگاتە ئەندازەی زەكات و ساڵێكی كۆچیی(#قمر)ـی بەسەردا تێنەپەڕێت زەکاتی نادرێت👇
✍#بۆنمونەکاتێک زەکاتی ئاڵتون یا زێر واجب دەبێت کە بگاتە ئەندازەی بیست دیناری ئاڵتوونی کەدەکاتە(٨٥) هەشتاوپێنج گرام ئاڵتوون هەرکە گەیشتە ئەوەندەواجبە چل یەكی لێ بدرێت بە زەكات وەکە زیاتریش بو بەهەمان شێوە چل یەكەكەی لێ دەردەچێت👇
✍#بەکورتی هەرکەسێک پیاو بێت یا ئافرەت بێت كە ئاڵتونەکەی گەیشتە ئەندازەی بیست مسقاڵ پێویستە نیو مسقاڵی لێ دەربكات و چەند زیاتریش بوو لە زیادەكەیش هەر دەبێت زەکاتی دەربکات ئیتر(٨٥)گرام ئاڵتونەکە بەپێی جۆری عەیاری ئاڵتون فەرق دەکات بۆنمونە وەک زانایان بەتەقریبی دەفەرمون(٨٥ گرام)واتە(١٧)مسقالی عێڕاقی عیار(٢٤)یان(١٩.٥)مسقاڵ ئاڵتونى عیار (٢١) یان (٢٢.٥) مسقاڵ ئاڵتونى عیار (١٨)ئەمە زانایان بەمجۆرە دیاریان کردوە کەواجبە زەکاتی دەربکات ئیتر فەرق ناکات هی پیاو بێت یاخود ئافرەتان هەرچەندەزانایان ڕاجیاییان هەیە هەندێک دەفەرمون ئافرەت ئەگەر ئاڵتون بۆخۆی بەکار بهێنێت زەکاتی ناکەوێت بەڵام هەندێکی تر دەفەرمون کەمادەم گەیشتوەتە ئەندازەی زەکات و ساڵی تێ پەڕاندوە ئەوە زەکاتی دەدرێت کەئەمەیان باشترین بۆچونە بەڵگەی(#حديث صحيح)لە(#رسولﷺ)وه لەسەرە کە باشترە ئافرەتان زەکاتی ئەوئاڵتونەش بدان کە بۆخۆیان بەکاری دێنن👇
✍#وەهەروەها زیوە زەکاتی واجب نابێت تانەگاتە ئەندازەی ئەندازەی(٥ئۆقیە)کەبەرامبەرە لەگەڵ(٢٠٠) درهەم واتە(٥٩٥)گرام زیو هەر کە گەیشتە ئەوئەندازەیە واجبە چل یەكی لێ بدرێت بە زەكات👇
✍#پارەش هەربو جۆرەیە ئیتر فەرق ناکات پارەی هەروڵاتێک بێت بە نرخی زێڕ و زیو دەخەمڵێندرێت چونكە جێگای ئەوانی گرتووە تەوە كەوابوو هەر پارەیەك بەوانە هەڵدە سەنگێندرێت و كەی كەسێك ئەوپارەی هەبوداینابو ئیتر فەرق ناکات(#دینارە درهەمە دۆلارە تمەنە لیریە ئۆرۆیە..)كە بگاتەئەندازەی (٨٥)گرام ئاڵتون یاخود(٥٩٥)گرام زیو کەساڵی بەسەردا تێپەڕی بەمانگی هیجری واجبە چل یەكی لێ دەربكات باخاوەن پارەکە كە بڵێت من بۆ ژنهێنان یان خانوو یان پێویستیم هەڵگرتووە هیچ فەرقی نیە زەكاتی لەسەرە ئەبێ زەکاتی لێ بدات کەمادام پارەیەو دای ناوە یا خود ئاڵتونە یازیو یاخود پارە یەکە بەدەستیەوەوەیەتی هەمیشە لەدەرانو گەڕانەوەیە 👇
✍#بەڕێزان چۆنیەتی زەکاتدانی #پارە بۆئەوەی بزانی چەندێکی دەبێتە زەکات یاخۆت حسابی دەکەیت یاخود پرسیار لە ئاڵتون فرۆشێک دەکەى و بڕى مسقاڵەکان و عیارەکەى پێ دەڵێى یاخود پرسیاردەکەیت(٨٥)گرام ئاڵتون چەندێک پارەی دەوێت یا(٥٩٥)گرام زیو چەندێک پارەی دەوێت پاشان ئەویش چەندی پێ وتى ئەواهەموی پارەكەت دابەشی(٤٠)دەكەیت و رێژەی دەركردنی زەكاتەكەت بۆ دەردەكەوێت کەچەندە بۆنمونە👇
✨السلام عليكم ورحمةوالله وبركاته✨
✍#بەڕێزان لەبەر زۆری پرسیار کردن پێمان خۆش بوو ڕونکردنەوەیەک لەسەر زەکاتی(#ئاڵتون یان #زێڕ و #زیو #پارو #یادراو #کەلوپەلی #بازرگانی و #دانوێڵەو #حوشترو #وڵاغ #مەڕوبزان..) بەکورتی بخەینە بەردەستان👇
✍#سەرەتائەبێ بزانن کەئومەتی ئیسلام کۆکن لەسەرئەوەی کە زەکات واجبە(#اللەتعالی)لەچەند شوێنی(#قرآن)دا وە(#رسولﷺ)لە(#حديث صحيح)دا فەرضیان کردوە👇
✍#اللەتعالی دەفەرموێت(...فأقيموا الصلاة وآتوا الزكاة وأطيعوا الله ورسوله..)سورةالزمرآية٢٠📚
✍واتە نوێژبخوێن نو زەکات بدەن گوێڕایەڵی فەرمانەکانی(#اللە)و(#رسولﷺ) بن📚
✍هەر لەبەر ئەوەشە کە زەکات پایەيەکی سەرەکی دینی ئیسلامەوەک(#امام مسلم)لە (#صحيح)ـکەیدە فەرمودەکەی(#امام عمررضي اللەعنه)بۆمان دەگێڕتەوەکە دەفەرموێت کاتێک (جبریل علیەالسلام)پرسیاری لە(#رسولﷺ) کرد ئیسلام چیە لەیەکێک لەخاڵەکانیدافەرموی ئیسلام ئەوەیە کە زەکاتی ماڵەکەت دەر بکەیت📚
✍#هەروەهازەکات جیاکردنەوەی نێوان کفرو شیرکو ئیمانیشە ئەواتا(#اللەتعالی)کاتێک باسی ئەوانەدەکات کەدڵیان پاک نەبوەتەوەلەشیرک یەكێک لە ڕەوشتەکانیان ئەوەیە کە(الذين لا يؤتون الزكاة وهم بالآخرة هم كافرون)#سورة #فصلت #آية٧📚
✍واتەئه‌وانه‌ی که زه‌کات ناده‌ن(#إبن عباس رضي الله عنه)دەفەرموێت مەبەستی ئەوانەن کە دڵیان لەشیرک پاک ناکەنەوە واتە دڵیان هێشتا پڕە لەشیرک ئەوە بۆچونی(#ابن جریر)وزۆرێکی تر لەزانایانی )!(#سلف)ـە.وئه‌وانه‌ش که بێ باوه‌ڕن به ڕۆژی قیامه‌ت📚
✍#کەواتە لێرەدا ڕونە هیچ گومانێک نیە کەزەکات فەرضە بۆیە ھەرکەسێک ئینکاری ئەوە بکات ئەوا کافردەبێت و لە دینی ئیسلام دەردەچێت📚
✍#جائێستا بابزابین زەکات لە چی وە چۆن دەدرێت چونکە زەکاتیش شەرطو شروطي خۆی هەیە مەرج نییە موسڵمان هەر سامانێكی هەبێت زەکاتی لەسەرواجب بێت جەگەلەم جۆرانە👇
✍#جۆری یەكەم:#ئاڵتون یاخود زێڕ و زیو و دینارو دراو..مەبەست لەمانە زێڕ و زیو و پارەی كاغەز یان ئاسن یان هەر دراوێکی تری هەر وڵاتێک بە پێی جۆرو نرخی خۆی دیاری كراوە لەبەرانبەر زێڕ و زیو ئەویش وەک گوتمان مەرجنیە هەموی زەکاتی بکەوێت تا نەگاتە ئەندازەی زەكات و ساڵێكی كۆچیی(#قمر)ـی بەسەردا تێنەپەڕێت زەکاتی نادرێت👇
✍#بۆنمونەکاتێک زەکاتی ئاڵتون یا زێر واجب دەبێت کە بگاتە ئەندازەی بیست دیناری ئاڵتوونی کەدەکاتە(٨٥) هەشتاوپێنج گرام ئاڵتوون هەرکە گەیشتە ئەوەندەواجبە چل یەكی لێ بدرێت بە زەكات وەکە زیاتریش بو بەهەمان شێوە چل یەكەكەی لێ دەردەچێت👇
✍#بەکورتی هەرکەسێک پیاو بێت یا ئافرەت بێت كە ئاڵتونەکەی گەیشتە ئەندازەی بیست مسقاڵ پێویستە نیو مسقاڵی لێ دەربكات و چەند زیاتریش بوو لە زیادەكەیش هەر دەبێت زەکاتی دەربکات ئیتر(٨٥)گرام ئاڵتونەکە بەپێی جۆری عەیاری ئاڵتون فەرق دەکات بۆنمونە وەک زانایان بەتەقریبی دەفەرمون(٨٥ گرام)واتە(١٧)مسقالی عێڕاقی عیار(٢٤)یان(١٩.٥)مسقاڵ ئاڵتونى عیار (٢١) یان (٢٢.٥) مسقاڵ ئاڵتونى عیار (١٨)ئەمە زانایان بەمجۆرە دیاریان کردوە کەواجبە زەکاتی دەربکات ئیتر فەرق ناکات هی پیاو بێت یاخود ئافرەتان هەرچەندەزانایان ڕاجیاییان هەیە هەندێک دەفەرمون ئافرەت ئەگەر ئاڵتون بۆخۆی بەکار بهێنێت زەکاتی ناکەوێت بەڵام هەندێکی تر دەفەرمون کەمادەم گەیشتوەتە ئەندازەی زەکات و ساڵی تێ پەڕاندوە ئەوە زەکاتی دەدرێت کەئەمەیان باشترین بۆچونە بەڵگەی(#حديث صحيح)لە(#رسولﷺ)وه لەسەرە کە باشترە ئافرەتان زەکاتی ئەوئاڵتونەش بدان کە بۆخۆیان بەکاری دێنن👇
✍#وەهەروەها زیوە زەکاتی واجب نابێت تانەگاتە ئەندازەی ئەندازەی(٥ئۆقیە)کەبەرامبەرە لەگەڵ(٢٠٠) درهەم واتە(٥٩٥)گرام زیو هەر کە گەیشتە ئەوئەندازەیە واجبە چل یەكی لێ بدرێت بە زەكات👇
✍#پارەش هەربو جۆرەیە ئیتر فەرق ناکات پارەی هەروڵاتێک بێت بە نرخی زێڕ و زیو دەخەمڵێندرێت چونكە جێگای ئەوانی گرتووە تەوە كەوابوو هەر پارەیەك بەوانە هەڵدە سەنگێندرێت و كەی كەسێك ئەوپارەی هەبوداینابو ئیتر فەرق ناکات(#دینارە درهەمە دۆلارە تمەنە لیریە ئۆرۆیە..)كە بگاتەئەندازەی (٨٥)گرام ئاڵتون یاخود(٥٩٥)گرام زیو کەساڵی بەسەردا تێپەڕی بەمانگی هیجری واجبە چل یەكی لێ دەربكات باخاوەن پارەکە كە بڵێت من بۆ ژنهێنان یان خانوو یان پێویستیم هەڵگرتووە هیچ فەرقی نیە زەكاتی لەسەرە ئەبێ زەکاتی لێ بدات کەمادام پارەیەو دای ناوە یا خود ئاڵتونە یازیو یاخود پارە یەکە بەدەستیەوەوەیەتی هەمیشە لەدەرانو گەڕانەوەیە 👇
✍#بەڕێزان چۆنیەتی زەکاتدانی #پارە بۆئەوەی بزانی چەندێکی دەبێتە زەکات یاخۆت حسابی دەکەیت یاخود پرسیار لە ئاڵتون فرۆشێک دەکەى و بڕى مسقاڵەکان و عیارەکەى پێ دەڵێى یاخود پرسیاردەکەیت(٨٥)گرام ئاڵتون چەندێک پارەی دەوێت یا(٥٩٥)گرام زیو چەندێک پارەی دەوێت پاشان ئەویش چەندی پێ وتى ئەواهەموی پارەكەت دابەشی(٤٠)دەكەیت و رێژەی دەركردنی زەكاتەكەت بۆ دەردەكەوێت کەچەندە بۆنمونە👇
✍#ئەگەر ئاڵتون فرۆش پێی وتى ئاڵتونەکانى تۆبایی(٤٠٠٠٠٠٠)چوارملیۆنە ئەوكاتە(١٠٠)هەزار زەكاتی دەدەی واتە لەهەر(١٠٠٠٠٠٠)ملیۆنێک
(٢٥٠٠٠)هەزار دەدەیت بە زەکات ئیتر بەوجۆرە بەئاسانی زیادیش بێت دەزانی زەکاتەکەت چەدە هەربەوجۆرەش دەزانی چەنێک پارەدەدەیت بەزەکاتی پارەکانیشیت👇
✍#لەوانەیە کەسێک بپرسێت ئەی ئەوانەی مانگانە پارەکەیان زیاد دەکات چۆن زەکاتی دەربکەن لەگەڵ ئەو پارەدانراوەی کە ساڵی تێ پەڕاندوە چونکە هەندێک دومانگە ئەوپارەیەی لایەیا هەندێکی پارەی مووچه‌و كاسبی یە چۆن لەگەڵ پاره‌دانراوکە كه گه‌یشتۆته نيصاب و ساڵی به‌سه‌رداتێپه‌ڕیووه جیای کاتەوە حسابی بکات کە بەبەردەوامی مانگانه‌بڕێكی زیاده‌ی له مووچه‌كه پاشه‌كه‌وت كردووه‌و خستوێتیه‌سه‌ری و به‌رده‌وامیشه له‌مه‌دا بۆنمونە هه‌یە كاسبییه‌كی ترده‌كات یان دوكانی هەیەوه یان كاسبه‌و پاره‌یه‌كی دانراوی هه‌یه بەڵام مانگی وا هه‌یه بڕێكیتریشی ده‌خاته‌سه‌رو مانگی واش هه‌یه هیچی ناخاته‌سه‌ر ئه‌م كه‌سانه چۆن زەکات بدەن؟؟👇
✍#لەوەڵامدا ئەوکەسانە ده‌توانن زه‌كاتی پاره‌دانراوه‌كه له دوای تێپه‌ڕ بوونی ساڵێ هیجیر به‌سه‌ریدا بده‌ن و ئەوەشی کەتازە هاتوەتەسەر پارەکەی لەسەرەتای دانانی ئەو پاره زیاده‌یە لای خۆیان دەنووسن تا ساڵی ئایینده له هه‌ر مانگێكدا بڕه‌زه‌كاتیان بزانن و داینێن.. یاخود هەرکات ئەوپارەیە گەیشتوەتە حەدی نصاب وساڵی تێ پەڕاندەوە دەتوانن هەرئەوکاتەزەکاتەکەی بدەن لەوانەیە کەسانێک هەبن مەجالی ئەمەیان نەبێت یا تاقەتیان نەبێت بڵێن قورسە بۆمان ناکرێت لەم حاڵەتەدا دەتوانن بۆ ئاسان کاری و نەبونی قەلەقی خۆی و وەهەروەها لەبەر چاو گرتنی حاڵەتی موسوڵمانان و رەچاوكردنی هه‌ژاران و دووربوونی له گومانو دڵنیای تەواو لەسامانەکەی ده‌توانێت مانگی(#رمضان)ـي هه‌موو ساڵێك بكات به‌كاتی زه‌كاتدان وەک زۆربەی موسوڵمانانی ئەمڕۆ هەروادەکەن پارەدانراوه‌كه‌ی و پارەی مانگه‌كانی پێشی بكاته‌یه‌ك كات و له(#رمضان) زه‌كاتی خۆی ده‌دات. به‌مه‌ش زه‌كاتی بڕێك لەپارەكانی پێش خستوە ئەمەش جائیزه یان ئه‌و كاته‌ی كه نيصاب و ساڵی پاره دانراوه‌كه‌ی ته‌واوبووە زه‌كاتی دانراوه‌كه‌و زیاده‌كانیش کە ساڵی تێ نەپەڕاندوە چەند مانگێکەدایناوە بەیەکەو هه‌ر ئه‌و كاتە زەکاتەکەی بدات ئیتر سەری سوک دەبێت دڵنیادەبێت لەزەکاتەکەی زانایانی سەردەمیش هەمان بۆچونیان هەیە لەم بارەیەوە بەڵکو زۆر بەباشو گونجاوی دەزانن👇
✍#جۆری دووەم: زەکاتی كەلوپەل و ماڵی تیجارەوت وبازرگانی مەبەستی هەرشتێكە بۆ كڕین و فرۆشتن و مامەڵەپێوەكردن و قازانج دابرابێت نەک هی خۆی بێت بۆخۆی بەکاری بهێنێت وەک خانویەک کەخۆی تیادا دەژی سەیارەیەک کە خۆی بەکاری دەهێنێت یاخانویەک هەر خۆی حەزدەکات هەی بێت بەکاری دێنێت بۆ میوانداری یاخود بۆ هەرشتێک....بەگشتی لەغەیری ئەوانەی کە خۆی بەکاری ئەهێنێت هەرچی شتێکی تر کە بۆبازرگانی وتیجارەت بەکاری دەهنێت جگەلە لەوانەی داوێتی بەژرێت یاخود ئەودەزگا مەعمەلانەی کە بۆئیش بەکاری دەهێنێت یاداوێتی بەکرێ هەمو ئەوانەیتر کە بۆ تیجارەت دایناوە وەک خانو و زەوی و دوكان و سەیارەو و كوتاڵ و ئاسن و دار و شتوومەكی خواردەمەنی و ئاژەڵ و هەرشتیكی تر دەگرێتەوە كە بۆ موعامەلە پێوەكردن داینابێت ئەمانە زەکاتیان واجبە👇
✍#ئەندازەی زەكات لەسەر واجب بونی كەلوپەل و ماڵی بازرگانی ئەندازەی هەروەك زێڕ و زیو وایە یەعنی ئەگەر نرخی كەلوپەل گەیشتە ئەندازەی یەكێك لەو دوانە واتە گەیشتە بڕی پارەی ٨٥ گرام ئاڵتون یان ٥٩٥ گرام زیو ئەوە زەكاتی لێدەردەكرێ جا بۆ ئەوەی کوموسوڵمانی هەژار زیاتر سود ببی نێت زانایان دەفەرمون باشتر وایە کە بە زیو بخەمڵێنرێت چونكە هەرزان ترە و زووتر دەگاتە سنووری زەكات لێدەركردن پێش زێڕ بۆیە هەركات نرخی كەلوپەلی بازرگانی گەیشتە ئەندازەی كڕینی(٥٩٥) گرام زیو و حەول یا ساڵی بەسەردا تێ پەڕی ئەوە ئیتر زەكاتی لەسەرفرض دەبێت بەڵام گرفت لەوادەیە زیوی ئێستا لە گەڵ جاران یەک قیاس نیە جاران زیو هەمان قیمەتی ئاڵتونی هەبوو👇
✍#ئەندازەی زەكاتی ئەوپارانەش کە لەدەوراندا بەدەستیەوەیەتی بۆ کڕین و فۆشتن لەگەڵ كەلوپەل... پێویست (#واجب)ـە بەم جۆرە كەلوپەلی بازرگانییش چل یەك یان لە سەدا دوو و نیو لە قیمەتەکەی دەربكرێت ئەو شتوومەكانەی بۆ موعامەلە پێوەكردن ئامادە كراون كەی ساڵیان بەسەردا تێپەڕبوو بە نرخی ئەو ڕۆژە هەڵدەسەنگێنرێن ئیتر با ئەو ڕۆژە نرخەكەیان لەگەڵ ڕۆژی كڕینەكەیان بە كەم و زیاد جیاوازییشی هەبێت هەموو ئەو پارانەیش كە لێیان پەیدابووە و پارەیە لەگەڵ كەلو پەلەكان كۆدەكرێنەوە و چل یەكیان لێ دەردەكرێت ئاسانترین ڕێگایش بۆ دەركردنی ئەندازەی زەكاتی ماڵی تیجارەت و بازرگانی ئەوەیە کە وەک پارە یادراو سەیر بكرێت و هەموی كۆبكرێتەوە و دابەشی چل بكرێت و چل یەكی دەبێتە زەكات واتە لەسەدا دوونیوی زەکاتە هەروەک پارەی دانراو چۆن زەکاتی دەردەکەیت بەوجۆرەیە👇
(٢٥٠٠٠)هەزار دەدەیت بە زەکات ئیتر بەوجۆرە بەئاسانی زیادیش بێت دەزانی زەکاتەکەت چەدە هەربەوجۆرەش دەزانی چەنێک پارەدەدەیت بەزەکاتی پارەکانیشیت👇
✍#لەوانەیە کەسێک بپرسێت ئەی ئەوانەی مانگانە پارەکەیان زیاد دەکات چۆن زەکاتی دەربکەن لەگەڵ ئەو پارەدانراوەی کە ساڵی تێ پەڕاندوە چونکە هەندێک دومانگە ئەوپارەیەی لایەیا هەندێکی پارەی مووچه‌و كاسبی یە چۆن لەگەڵ پاره‌دانراوکە كه گه‌یشتۆته نيصاب و ساڵی به‌سه‌رداتێپه‌ڕیووه جیای کاتەوە حسابی بکات کە بەبەردەوامی مانگانه‌بڕێكی زیاده‌ی له مووچه‌كه پاشه‌كه‌وت كردووه‌و خستوێتیه‌سه‌ری و به‌رده‌وامیشه له‌مه‌دا بۆنمونە هه‌یە كاسبییه‌كی ترده‌كات یان دوكانی هەیەوه یان كاسبه‌و پاره‌یه‌كی دانراوی هه‌یه بەڵام مانگی وا هه‌یه بڕێكیتریشی ده‌خاته‌سه‌رو مانگی واش هه‌یه هیچی ناخاته‌سه‌ر ئه‌م كه‌سانه چۆن زەکات بدەن؟؟👇
✍#لەوەڵامدا ئەوکەسانە ده‌توانن زه‌كاتی پاره‌دانراوه‌كه له دوای تێپه‌ڕ بوونی ساڵێ هیجیر به‌سه‌ریدا بده‌ن و ئەوەشی کەتازە هاتوەتەسەر پارەکەی لەسەرەتای دانانی ئەو پاره زیاده‌یە لای خۆیان دەنووسن تا ساڵی ئایینده له هه‌ر مانگێكدا بڕه‌زه‌كاتیان بزانن و داینێن.. یاخود هەرکات ئەوپارەیە گەیشتوەتە حەدی نصاب وساڵی تێ پەڕاندەوە دەتوانن هەرئەوکاتەزەکاتەکەی بدەن لەوانەیە کەسانێک هەبن مەجالی ئەمەیان نەبێت یا تاقەتیان نەبێت بڵێن قورسە بۆمان ناکرێت لەم حاڵەتەدا دەتوانن بۆ ئاسان کاری و نەبونی قەلەقی خۆی و وەهەروەها لەبەر چاو گرتنی حاڵەتی موسوڵمانان و رەچاوكردنی هه‌ژاران و دووربوونی له گومانو دڵنیای تەواو لەسامانەکەی ده‌توانێت مانگی(#رمضان)ـي هه‌موو ساڵێك بكات به‌كاتی زه‌كاتدان وەک زۆربەی موسوڵمانانی ئەمڕۆ هەروادەکەن پارەدانراوه‌كه‌ی و پارەی مانگه‌كانی پێشی بكاته‌یه‌ك كات و له(#رمضان) زه‌كاتی خۆی ده‌دات. به‌مه‌ش زه‌كاتی بڕێك لەپارەكانی پێش خستوە ئەمەش جائیزه یان ئه‌و كاته‌ی كه نيصاب و ساڵی پاره دانراوه‌كه‌ی ته‌واوبووە زه‌كاتی دانراوه‌كه‌و زیاده‌كانیش کە ساڵی تێ نەپەڕاندوە چەند مانگێکەدایناوە بەیەکەو هه‌ر ئه‌و كاتە زەکاتەکەی بدات ئیتر سەری سوک دەبێت دڵنیادەبێت لەزەکاتەکەی زانایانی سەردەمیش هەمان بۆچونیان هەیە لەم بارەیەوە بەڵکو زۆر بەباشو گونجاوی دەزانن👇
✍#جۆری دووەم: زەکاتی كەلوپەل و ماڵی تیجارەوت وبازرگانی مەبەستی هەرشتێكە بۆ كڕین و فرۆشتن و مامەڵەپێوەكردن و قازانج دابرابێت نەک هی خۆی بێت بۆخۆی بەکاری بهێنێت وەک خانویەک کەخۆی تیادا دەژی سەیارەیەک کە خۆی بەکاری دەهێنێت یاخانویەک هەر خۆی حەزدەکات هەی بێت بەکاری دێنێت بۆ میوانداری یاخود بۆ هەرشتێک....بەگشتی لەغەیری ئەوانەی کە خۆی بەکاری ئەهێنێت هەرچی شتێکی تر کە بۆبازرگانی وتیجارەت بەکاری دەهنێت جگەلە لەوانەی داوێتی بەژرێت یاخود ئەودەزگا مەعمەلانەی کە بۆئیش بەکاری دەهێنێت یاداوێتی بەکرێ هەمو ئەوانەیتر کە بۆ تیجارەت دایناوە وەک خانو و زەوی و دوكان و سەیارەو و كوتاڵ و ئاسن و دار و شتوومەكی خواردەمەنی و ئاژەڵ و هەرشتیكی تر دەگرێتەوە كە بۆ موعامەلە پێوەكردن داینابێت ئەمانە زەکاتیان واجبە👇
✍#ئەندازەی زەكات لەسەر واجب بونی كەلوپەل و ماڵی بازرگانی ئەندازەی هەروەك زێڕ و زیو وایە یەعنی ئەگەر نرخی كەلوپەل گەیشتە ئەندازەی یەكێك لەو دوانە واتە گەیشتە بڕی پارەی ٨٥ گرام ئاڵتون یان ٥٩٥ گرام زیو ئەوە زەكاتی لێدەردەكرێ جا بۆ ئەوەی کوموسوڵمانی هەژار زیاتر سود ببی نێت زانایان دەفەرمون باشتر وایە کە بە زیو بخەمڵێنرێت چونكە هەرزان ترە و زووتر دەگاتە سنووری زەكات لێدەركردن پێش زێڕ بۆیە هەركات نرخی كەلوپەلی بازرگانی گەیشتە ئەندازەی كڕینی(٥٩٥) گرام زیو و حەول یا ساڵی بەسەردا تێ پەڕی ئەوە ئیتر زەكاتی لەسەرفرض دەبێت بەڵام گرفت لەوادەیە زیوی ئێستا لە گەڵ جاران یەک قیاس نیە جاران زیو هەمان قیمەتی ئاڵتونی هەبوو👇
✍#ئەندازەی زەكاتی ئەوپارانەش کە لەدەوراندا بەدەستیەوەیەتی بۆ کڕین و فۆشتن لەگەڵ كەلوپەل... پێویست (#واجب)ـە بەم جۆرە كەلوپەلی بازرگانییش چل یەك یان لە سەدا دوو و نیو لە قیمەتەکەی دەربكرێت ئەو شتوومەكانەی بۆ موعامەلە پێوەكردن ئامادە كراون كەی ساڵیان بەسەردا تێپەڕبوو بە نرخی ئەو ڕۆژە هەڵدەسەنگێنرێن ئیتر با ئەو ڕۆژە نرخەكەیان لەگەڵ ڕۆژی كڕینەكەیان بە كەم و زیاد جیاوازییشی هەبێت هەموو ئەو پارانەیش كە لێیان پەیدابووە و پارەیە لەگەڵ كەلو پەلەكان كۆدەكرێنەوە و چل یەكیان لێ دەردەكرێت ئاسانترین ڕێگایش بۆ دەركردنی ئەندازەی زەكاتی ماڵی تیجارەت و بازرگانی ئەوەیە کە وەک پارە یادراو سەیر بكرێت و هەموی كۆبكرێتەوە و دابەشی چل بكرێت و چل یەكی دەبێتە زەكات واتە لەسەدا دوونیوی زەکاتە هەروەک پارەی دانراو چۆن زەکاتی دەردەکەیت بەوجۆرەیە👇
✍#جۆری سێ یەم زەکاتی #کشتوکاڵ و دانەوێڵە واتەئەوانەی کەوەک قوت بەکاردێت دەتواندرێت هەڵ بگیرێتو دەمێنێتەوە وەک گەنم جۆو برنج و پاقلەو نیسک نۆک و فاسۆلیاو ...کەئەمانە مرۆڤ خۆی دەستی هەلە چاندنی دا بەربومەکەی دەدورێتەوە هەڵدەگیرێتەوە ئەمیش ئەگەر گەیشتە حەدی نیصاب واجبە زەکاتی لێبدرێت👇
✍#ئەندازەی نیصابي زەکاتی دانوێڵە پێنج(#وسق) کە هەندێک دەفەرمون(٥٥٠بۆ ٦١٢)کیلۆ گرامەوە هەندێکیش دەفەرمون(٤٤)تەنەکەیە واتە(٦٥٣) کیلۆ گرام👇
✍#چۆنیەتی دەرکردنی ئەندازەی زەکاتی دانە وێڵەبەم جۆرەیە ئەگەر بەئاوی باران و بەفر و کانی ئاودرا ئەوا لە(١٠٠)سەدا(١٠)دەی دەبێت زکاتی لێ بدات بەڵام ئەگەر بە ئاوی بیری و تەنکەرو موزەخە ئاوی دا ئەوا لە(١٠٠)سەدا(٥)پێنج زەکاتی دەدات وەئەگەر نیوە بەئاوی باران ڕوبار ئاویدا وبو نیوەی خۆی مەصەرەفی تیادا کرد ئەوا لە(١٠٠)سەدا(٧)حەوت دەبێت زەکاتی لێ دەربکات👇
✍#جۆریچوارەم کەواجبە زەکاتیان لێ بدرێت زەکاتی ئاژەڵ حەیوانە وەک مەڕو بزن مانگاو گامێشوحوشتر ئەوانیش هەریەکەیان ئەندازەی تای بەتی خۆیان هەیە بۆنمونە زەکاتی مەڕو وبزن کەئەگەر ساڵی بەسەردا بڕوات لەدەشت بلەوەڕێن واتە لەماڵەوە خۆی بەخێویان نەکات تەنها لەدەشت بلەوەڕێن زەکاتی (واجب)ـە هەرکات گەیشتە حەدی نيصاب واتەتانەگاتە(٤٠)سەر زەکاتی ناکەوێت کەگەیشتە (٤٠)سەر ئەوکاتە(١ یەک)سەر لێدەدرێت بەزەکات ئیتر زەکاتی نادرێت تادەگاتەو لە(١٢١)کەگەیشتە(١٢١) سەر (٢)سەری لێدەدرێت بە زکاتی هەروەهالە(٢٠١) سەر(٣)سەر زەکاتە لە(٤٠٠)سەر(٤)سەر زەکاتی لێ دەدرێت👇
🕌#زەکاتی مانگاو ڕەشەوڵاخ ئەویش ئەگەر لەدەشت بلەوڕێت بەگژوگیاو ئاویدەشت بەخێو بکرێت لەماڵەوەنەبن کەگەیشتە(٣٠)سەر (١یەک) گوێرەکەی (١یەک) ساڵی نێر بێت یا مێ بێت زەکاتی واجب دەبێت ئیتر زەکاتی نادات تا(٤٠)سەر کە گەیشتە(٤٠)چل سەر (١یەک) گوێرەکەی دوساڵ مێ ینەزەکاتی دەکەوێت ئیتر زەکاتی نادات تا ژمارەیان دبێتە(٦٠) کەگەیشتە (٦٠تا ٦٩) (٢دو)گوێرەکەی (١یەک) ساڵان زەکاتی دەکەوێت کەگەیشتە (٧٠ تا ٧٩)سەر(١یەک) گوێرەکەی دوساڵی مێیبە (١یەک) گوێرەکەی (١یەک)ساڵی نێرینەزەکاتی واجبە ئینجالە(٨٠ تا٨٩) تەنها (٢دو)گوێرکەی تەمەن دوساڵی مێینەدەدات لە (٩٠ سەر تا ٩٩)سەری)!(٣سێ)گوێرەکەی یەک ساڵان دەدرێت بەزەکات لە(١٠٠)سەر تا (١٠٩) سەر (٢)گوێرەکە یەک ساڵانو یەک گوێرەکەی (٢)ساڵانەدەدرێت بەزەکات ئابەو جۆرە لەهەر ٣٠ سەر مانگایەک گویرەکەیەکی یەک ساڵان دەردێت لە هەر ٤٠ سەرمانگایەک گوێرەکەیەکی دوساڵی مێی نە دەدرێت کە گەیشتە(١٢٠) سەر ئیتر خاوەنەیە دەتوانێت یا(٤) گوڕکەی تەمەن یاک ساڵ ئیتر نێر بێت یاخود مێ بدات بەزەکات یاخود سێ گوێرەکەی مێ ینەی(٢)ساڵ بدات لەبریتی زەکات👇
✍#ئەندازەی زەکاتی حوشتر ئەویش هەووەک ئەوابیتر ئەگەر خۆی بەخێونەکرد لەدەشت گژو گیای خوارد ئەوا زەکاتی بەم جۆرەدەدرێتکە ئەوانیش زەکاتیان واجب نابێت تە دەگەنەحەدی نصاب کەدەکاتە(٥)سەر حوشتر دوای ساڵێک بەم جۆرە زەکاتی دەردەکات 👇
✍#لە(٥ سەر تا ١٠)دەسەرحوشتر کاوڕێک زەکاتی دەکەوێت لە(١٠ سەر تا١٥)سەرحوشتر(٢) کاوڕی زەکاتی لەسەرە لە(١٥ سەرتا ٢٠) سەرحوشتر(٣) کاوڕ زەکاتی دەکوێت لە(٢٠ حوشترتا ٢٥)سەر حوشتر(٤ )کاوڕی لەسەرە لە (٢٥ تا ٣٥)سەر بەچکە حوشتر ێکی نێر یا مێ کەساڵێکی تەواو کردبێت لە (٣٦ تا ٤٥) سەر حوشتر بەچکە حوشترێکی مێینە کەدوساڵی تەواو کردبێت پێ نابێتەسێ لە(٤٦ سەر تا ٦٠)سەر بەچکە حوشترێکی مێ ینە کە سێ ساڵی تەواو کرد بێت پێی نابێت چوار لە (٦١ تا ٧٥)سەر بەچکە حەشترێکی مێینە کە چوا ساڵی تەواو کردوە پێی ناوەتە پێنج لە (٧٦ تا ٩٠) دو بەچکە حوشتری مێینە کە دوساڵی تەواکردوە پێی ناوەتە سێ یەم ساڵ لە (٩١ سەر تا ١٢٠)سەر( ٢)بەچکە حوشتری مێ ینەیەکە سێ ساڵی تەواو کردوە پێی ناوەتە چوار👇
✍#بەڕێزان بۆیە بەڵگەکانما نەهێنا تا بتوانن بەئاسانی بخوێندرێتەوە لێ تێبگەین بەڵام بۆدڵنیایتان هەموئەمامانە بەبەڵگەی(#قرآن) ئەو(#حديث)ـا نەی کەلە(#صحيح البخاري مسلم)دا هاتوە وەهەروەها ڕاسترین بۆچونی زانایانمان هەلبژرادوە لەبابەتەدا..واللەاعلم☝️
✍داواکارم (#اللەتعالی) شارەزای دینەکەیمنان بکات...اللهم آمين☝️
✍#م.نامق إمامي📝
✍#١٩/ #رمضان/١٤٤٣🌙
✍#زكات وجۆرەکانی☝️
✍#ئەندازەی نیصابي زەکاتی دانوێڵە پێنج(#وسق) کە هەندێک دەفەرمون(٥٥٠بۆ ٦١٢)کیلۆ گرامەوە هەندێکیش دەفەرمون(٤٤)تەنەکەیە واتە(٦٥٣) کیلۆ گرام👇
✍#چۆنیەتی دەرکردنی ئەندازەی زەکاتی دانە وێڵەبەم جۆرەیە ئەگەر بەئاوی باران و بەفر و کانی ئاودرا ئەوا لە(١٠٠)سەدا(١٠)دەی دەبێت زکاتی لێ بدات بەڵام ئەگەر بە ئاوی بیری و تەنکەرو موزەخە ئاوی دا ئەوا لە(١٠٠)سەدا(٥)پێنج زەکاتی دەدات وەئەگەر نیوە بەئاوی باران ڕوبار ئاویدا وبو نیوەی خۆی مەصەرەفی تیادا کرد ئەوا لە(١٠٠)سەدا(٧)حەوت دەبێت زەکاتی لێ دەربکات👇
✍#جۆریچوارەم کەواجبە زەکاتیان لێ بدرێت زەکاتی ئاژەڵ حەیوانە وەک مەڕو بزن مانگاو گامێشوحوشتر ئەوانیش هەریەکەیان ئەندازەی تای بەتی خۆیان هەیە بۆنمونە زەکاتی مەڕو وبزن کەئەگەر ساڵی بەسەردا بڕوات لەدەشت بلەوەڕێن واتە لەماڵەوە خۆی بەخێویان نەکات تەنها لەدەشت بلەوەڕێن زەکاتی (واجب)ـە هەرکات گەیشتە حەدی نيصاب واتەتانەگاتە(٤٠)سەر زەکاتی ناکەوێت کەگەیشتە (٤٠)سەر ئەوکاتە(١ یەک)سەر لێدەدرێت بەزەکات ئیتر زەکاتی نادرێت تادەگاتەو لە(١٢١)کەگەیشتە(١٢١) سەر (٢)سەری لێدەدرێت بە زکاتی هەروەهالە(٢٠١) سەر(٣)سەر زەکاتە لە(٤٠٠)سەر(٤)سەر زەکاتی لێ دەدرێت👇
🕌#زەکاتی مانگاو ڕەشەوڵاخ ئەویش ئەگەر لەدەشت بلەوڕێت بەگژوگیاو ئاویدەشت بەخێو بکرێت لەماڵەوەنەبن کەگەیشتە(٣٠)سەر (١یەک) گوێرەکەی (١یەک) ساڵی نێر بێت یا مێ بێت زەکاتی واجب دەبێت ئیتر زەکاتی نادات تا(٤٠)سەر کە گەیشتە(٤٠)چل سەر (١یەک) گوێرەکەی دوساڵ مێ ینەزەکاتی دەکەوێت ئیتر زەکاتی نادات تا ژمارەیان دبێتە(٦٠) کەگەیشتە (٦٠تا ٦٩) (٢دو)گوێرەکەی (١یەک) ساڵان زەکاتی دەکەوێت کەگەیشتە (٧٠ تا ٧٩)سەر(١یەک) گوێرەکەی دوساڵی مێیبە (١یەک) گوێرەکەی (١یەک)ساڵی نێرینەزەکاتی واجبە ئینجالە(٨٠ تا٨٩) تەنها (٢دو)گوێرکەی تەمەن دوساڵی مێینەدەدات لە (٩٠ سەر تا ٩٩)سەری)!(٣سێ)گوێرەکەی یەک ساڵان دەدرێت بەزەکات لە(١٠٠)سەر تا (١٠٩) سەر (٢)گوێرەکە یەک ساڵانو یەک گوێرەکەی (٢)ساڵانەدەدرێت بەزەکات ئابەو جۆرە لەهەر ٣٠ سەر مانگایەک گویرەکەیەکی یەک ساڵان دەردێت لە هەر ٤٠ سەرمانگایەک گوێرەکەیەکی دوساڵی مێی نە دەدرێت کە گەیشتە(١٢٠) سەر ئیتر خاوەنەیە دەتوانێت یا(٤) گوڕکەی تەمەن یاک ساڵ ئیتر نێر بێت یاخود مێ بدات بەزەکات یاخود سێ گوێرەکەی مێ ینەی(٢)ساڵ بدات لەبریتی زەکات👇
✍#ئەندازەی زەکاتی حوشتر ئەویش هەووەک ئەوابیتر ئەگەر خۆی بەخێونەکرد لەدەشت گژو گیای خوارد ئەوا زەکاتی بەم جۆرەدەدرێتکە ئەوانیش زەکاتیان واجب نابێت تە دەگەنەحەدی نصاب کەدەکاتە(٥)سەر حوشتر دوای ساڵێک بەم جۆرە زەکاتی دەردەکات 👇
✍#لە(٥ سەر تا ١٠)دەسەرحوشتر کاوڕێک زەکاتی دەکەوێت لە(١٠ سەر تا١٥)سەرحوشتر(٢) کاوڕی زەکاتی لەسەرە لە(١٥ سەرتا ٢٠) سەرحوشتر(٣) کاوڕ زەکاتی دەکوێت لە(٢٠ حوشترتا ٢٥)سەر حوشتر(٤ )کاوڕی لەسەرە لە (٢٥ تا ٣٥)سەر بەچکە حوشتر ێکی نێر یا مێ کەساڵێکی تەواو کردبێت لە (٣٦ تا ٤٥) سەر حوشتر بەچکە حوشترێکی مێینە کەدوساڵی تەواو کردبێت پێ نابێتەسێ لە(٤٦ سەر تا ٦٠)سەر بەچکە حوشترێکی مێ ینە کە سێ ساڵی تەواو کرد بێت پێی نابێت چوار لە (٦١ تا ٧٥)سەر بەچکە حەشترێکی مێینە کە چوا ساڵی تەواو کردوە پێی ناوەتە پێنج لە (٧٦ تا ٩٠) دو بەچکە حوشتری مێینە کە دوساڵی تەواکردوە پێی ناوەتە سێ یەم ساڵ لە (٩١ سەر تا ١٢٠)سەر( ٢)بەچکە حوشتری مێ ینەیەکە سێ ساڵی تەواو کردوە پێی ناوەتە چوار👇
✍#بەڕێزان بۆیە بەڵگەکانما نەهێنا تا بتوانن بەئاسانی بخوێندرێتەوە لێ تێبگەین بەڵام بۆدڵنیایتان هەموئەمامانە بەبەڵگەی(#قرآن) ئەو(#حديث)ـا نەی کەلە(#صحيح البخاري مسلم)دا هاتوە وەهەروەها ڕاسترین بۆچونی زانایانمان هەلبژرادوە لەبابەتەدا..واللەاعلم☝️
✍داواکارم (#اللەتعالی) شارەزای دینەکەیمنان بکات...اللهم آمين☝️
✍#م.نامق إمامي📝
✍#١٩/ #رمضان/١٤٤٣🌙
✍#زكات وجۆرەکانی☝️
✨بسم الله الرحمن الرحيم ✨
✨السلام عليكم ورحمةوالله وبركاته✨
✍#بەڕێزان لەبەر زۆری پرسیار کردن پێمان خۆش بوو ڕونکردنەوەیەک لەسەر زەکاتی(#ئاڵتون یان #زێڕ و #زیو #پارو #یادراو #کەلوپەلی #بازرگانی و #دانوێڵەو #حوشترو #وڵاغ #مەڕوبزان..) بەکورتی بخەینە بەردەستان👇
✍#سەرەتائەبێ بزانن کەئومەتی ئیسلام کۆکن لەسەرئەوەی کە زەکات واجبە(#اللەتعالی)لەچەند شوێنی(#قرآن)دا وە(#رسولﷺ)لە(#حديث صحيح)دا فەرضیان کردوە👇
✍#اللەتعالی دەفەرموێت(...فأقيموا الصلاة وآتوا الزكاة وأطيعوا الله ورسوله..)سورةالزمرآية٢٠📚
✍واتە نوێژبخوێن نو زەکات بدەن گوێڕایەڵی فەرمانەکانی(#اللە)و(#رسولﷺ) بن📚
✍هەر لەبەر ئەوەشە کە زەکات پایەيەکی سەرەکی دینی ئیسلامەوەک(#امام مسلم)لە (#صحيح)ـکەیدە فەرمودەکەی(#امام عمررضي اللەعنه)بۆمان دەگێڕتەوەکە دەفەرموێت کاتێک (جبریل علیەالسلام)پرسیاری لە(#رسولﷺ) کرد ئیسلام چیە لەیەکێک لەخاڵەکانیدافەرموی ئیسلام ئەوەیە کە زەکاتی ماڵەکەت دەر بکەیت📚
✍#هەروەهازەکات جیاکردنەوەی نێوان کفرو شیرکو ئیمانیشە ئەواتا(#اللەتعالی)کاتێک باسی ئەوانەدەکات کەدڵیان پاک نەبوەتەوەلەشیرک یەكێک لە ڕەوشتەکانیان ئەوەیە کە(الذين لا يؤتون الزكاة وهم بالآخرة هم كافرون)#سورة #فصلت #آية٧📚
✍واتەئه‌وانه‌ی که زه‌کات ناده‌ن(#إبن عباس رضي الله عنه)دەفەرموێت مەبەستی ئەوانەن کە دڵیان لەشیرک پاک ناکەنەوە واتە دڵیان هێشتا پڕە لەشیرک ئەوە بۆچونی(#ابن جریر)وزۆرێکی تر لەزانایانی )!(#سلف)ـە.وئه‌وانه‌ش که بێ باوه‌ڕن به ڕۆژی قیامه‌ت📚
✍#کەواتە لێرەدا ڕونە هیچ گومانێک نیە کەزەکات فەرضە بۆیە ھەرکەسێک ئینکاری ئەوە بکات ئەوا کافردەبێت و لە دینی ئیسلام دەردەچێت📚
✍#جائێستا بابزابین زەکات لە چی وە چۆن دەدرێت چونکە زەکاتیش شەرطو شروطي خۆی هەیە مەرج نییە موسڵمان هەر سامانێكی هەبێت زەکاتی لەسەرواجب بێت جەگەلەم جۆرانە👇
✍#جۆری یەكەم:#ئاڵتون یاخود زێڕ و زیو و دینارو دراو..مەبەست لەمانە زێڕ و زیو و پارەی كاغەز یان ئاسن یان هەر دراوێکی تری هەر وڵاتێک بە پێی جۆرو نرخی خۆی دیاری كراوە لەبەرانبەر زێڕ و زیو ئەویش وەک گوتمان مەرجنیە هەموی زەکاتی بکەوێت تا نەگاتە ئەندازەی زەكات و ساڵێكی كۆچیی(#قمر)ـی بەسەردا تێنەپەڕێت زەکاتی نادرێت👇
✍#بۆنمونەکاتێک زەکاتی ئاڵتون یا زێر واجب دەبێت کە بگاتە ئەندازەی بیست دیناری ئاڵتوونی کەدەکاتە(٨٥) هەشتاوپێنج گرام ئاڵتوون هەرکە گەیشتە ئەوەندەواجبە چل یەكی لێ بدرێت بە زەكات وەکە زیاتریش بو بەهەمان شێوە چل یەكەكەی لێ دەردەچێت👇
✍#بەکورتی هەرکەسێک پیاو بێت یا ئافرەت بێت كە ئاڵتونەکەی گەیشتە ئەندازەی بیست مسقاڵ پێویستە نیو مسقاڵی لێ دەربكات و چەند زیاتریش بوو لە زیادەكەیش هەر دەبێت زەکاتی دەربکات ئیتر(٨٥)گرام ئاڵتونەکە بەپێی جۆری عەیاری ئاڵتون فەرق دەکات بۆنمونە وەک زانایان بەتەقریبی دەفەرمون(٨٥ گرام)واتە(١٧)مسقالی عێڕاقی عیار(٢٤)یان(١٩.٥)مسقاڵ ئاڵتونى عیار (٢١) یان (٢٢.٥) مسقاڵ ئاڵتونى عیار (١٨)ئەمە زانایان بەمجۆرە دیاریان کردوە کەواجبە زەکاتی دەربکات ئیتر فەرق ناکات هی پیاو بێت یاخود ئافرەتان هەرچەندەزانایان ڕاجیاییان هەیە هەندێک دەفەرمون ئافرەت ئەگەر ئاڵتون بۆخۆی بەکار بهێنێت زەکاتی ناکەوێت بەڵام هەندێکی تر دەفەرمون کەمادەم گەیشتوەتە ئەندازەی زەکات و ساڵی تێ پەڕاندوە ئەوە زەکاتی دەدرێت کەئەمەیان باشترین بۆچونە بەڵگەی(#حديث صحيح)لە(#رسولﷺ)وه لەسەرە کە باشترە ئافرەتان زەکاتی ئەوئاڵتونەش بدان کە بۆخۆیان بەکاری دێنن👇
✍#وەهەروەها زیوە زەکاتی واجب نابێت تانەگاتە ئەندازەی ئەندازەی(٥ئۆقیە)کەبەرامبەرە لەگەڵ(٢٠٠) درهەم واتە(٥٩٥)گرام زیو هەر کە گەیشتە ئەوئەندازەیە واجبە چل یەكی لێ بدرێت بە زەكات👇
✍#پارەش هەربو جۆرەیە ئیتر فەرق ناکات پارەی هەروڵاتێک بێت بە نرخی زێڕ و زیو دەخەمڵێندرێت چونكە جێگای ئەوانی گرتووە تەوە كەوابوو هەر پارەیەك بەوانە هەڵدە سەنگێندرێت و كەی كەسێك ئەوپارەی هەبوداینابو ئیتر فەرق ناکات(#دینارە درهەمە دۆلارە تمەنە لیریە ئۆرۆیە..)كە بگاتەئەندازەی (٨٥)گرام ئاڵتون یاخود(٥٩٥)گرام زیو کەساڵی بەسەردا تێپەڕی بەمانگی هیجری واجبە چل یەكی لێ دەربكات باخاوەن پارەکە كە بڵێت من بۆ ژنهێنان یان خانوو یان پێویستیم هەڵگرتووە هیچ فەرقی نیە زەكاتی لەسەرە ئەبێ زەکاتی لێ بدات کەمادام پارەیەو دای ناوە یا خود ئاڵتونە یازیو یاخود پارە یەکە بەدەستیەوەوەیەتی هەمیشە لەدەرانو گەڕانەوەیە 👇
✍#بەڕێزان چۆنیەتی زەکاتدانی #پارە بۆئەوەی بزانی چەندێکی دەبێتە زەکات یاخۆت حسابی دەکەیت یاخود پرسیار لە ئاڵتون فرۆشێک دەکەى و بڕى مسقاڵەکان و عیارەکەى پێ دەڵێى یاخود پرسیاردەکەیت(٨٥)گرام ئاڵتون چەندێک پارەی دەوێت یا(٥٩٥)گرام زیو چەندێک پارەی دەوێت پاشان ئەویش چەندی پێ وتى ئەواهەموی پارەكەت دابەشی(٤٠)دەكەیت و رێژەی دەركردنی زەكاتەكەت بۆ دەردەكەوێت کەچەندە بۆنمونە👇
✨السلام عليكم ورحمةوالله وبركاته✨
✍#بەڕێزان لەبەر زۆری پرسیار کردن پێمان خۆش بوو ڕونکردنەوەیەک لەسەر زەکاتی(#ئاڵتون یان #زێڕ و #زیو #پارو #یادراو #کەلوپەلی #بازرگانی و #دانوێڵەو #حوشترو #وڵاغ #مەڕوبزان..) بەکورتی بخەینە بەردەستان👇
✍#سەرەتائەبێ بزانن کەئومەتی ئیسلام کۆکن لەسەرئەوەی کە زەکات واجبە(#اللەتعالی)لەچەند شوێنی(#قرآن)دا وە(#رسولﷺ)لە(#حديث صحيح)دا فەرضیان کردوە👇
✍#اللەتعالی دەفەرموێت(...فأقيموا الصلاة وآتوا الزكاة وأطيعوا الله ورسوله..)سورةالزمرآية٢٠📚
✍واتە نوێژبخوێن نو زەکات بدەن گوێڕایەڵی فەرمانەکانی(#اللە)و(#رسولﷺ) بن📚
✍هەر لەبەر ئەوەشە کە زەکات پایەيەکی سەرەکی دینی ئیسلامەوەک(#امام مسلم)لە (#صحيح)ـکەیدە فەرمودەکەی(#امام عمررضي اللەعنه)بۆمان دەگێڕتەوەکە دەفەرموێت کاتێک (جبریل علیەالسلام)پرسیاری لە(#رسولﷺ) کرد ئیسلام چیە لەیەکێک لەخاڵەکانیدافەرموی ئیسلام ئەوەیە کە زەکاتی ماڵەکەت دەر بکەیت📚
✍#هەروەهازەکات جیاکردنەوەی نێوان کفرو شیرکو ئیمانیشە ئەواتا(#اللەتعالی)کاتێک باسی ئەوانەدەکات کەدڵیان پاک نەبوەتەوەلەشیرک یەكێک لە ڕەوشتەکانیان ئەوەیە کە(الذين لا يؤتون الزكاة وهم بالآخرة هم كافرون)#سورة #فصلت #آية٧📚
✍واتەئه‌وانه‌ی که زه‌کات ناده‌ن(#إبن عباس رضي الله عنه)دەفەرموێت مەبەستی ئەوانەن کە دڵیان لەشیرک پاک ناکەنەوە واتە دڵیان هێشتا پڕە لەشیرک ئەوە بۆچونی(#ابن جریر)وزۆرێکی تر لەزانایانی )!(#سلف)ـە.وئه‌وانه‌ش که بێ باوه‌ڕن به ڕۆژی قیامه‌ت📚
✍#کەواتە لێرەدا ڕونە هیچ گومانێک نیە کەزەکات فەرضە بۆیە ھەرکەسێک ئینکاری ئەوە بکات ئەوا کافردەبێت و لە دینی ئیسلام دەردەچێت📚
✍#جائێستا بابزابین زەکات لە چی وە چۆن دەدرێت چونکە زەکاتیش شەرطو شروطي خۆی هەیە مەرج نییە موسڵمان هەر سامانێكی هەبێت زەکاتی لەسەرواجب بێت جەگەلەم جۆرانە👇
✍#جۆری یەكەم:#ئاڵتون یاخود زێڕ و زیو و دینارو دراو..مەبەست لەمانە زێڕ و زیو و پارەی كاغەز یان ئاسن یان هەر دراوێکی تری هەر وڵاتێک بە پێی جۆرو نرخی خۆی دیاری كراوە لەبەرانبەر زێڕ و زیو ئەویش وەک گوتمان مەرجنیە هەموی زەکاتی بکەوێت تا نەگاتە ئەندازەی زەكات و ساڵێكی كۆچیی(#قمر)ـی بەسەردا تێنەپەڕێت زەکاتی نادرێت👇
✍#بۆنمونەکاتێک زەکاتی ئاڵتون یا زێر واجب دەبێت کە بگاتە ئەندازەی بیست دیناری ئاڵتوونی کەدەکاتە(٨٥) هەشتاوپێنج گرام ئاڵتوون هەرکە گەیشتە ئەوەندەواجبە چل یەكی لێ بدرێت بە زەكات وەکە زیاتریش بو بەهەمان شێوە چل یەكەكەی لێ دەردەچێت👇
✍#بەکورتی هەرکەسێک پیاو بێت یا ئافرەت بێت كە ئاڵتونەکەی گەیشتە ئەندازەی بیست مسقاڵ پێویستە نیو مسقاڵی لێ دەربكات و چەند زیاتریش بوو لە زیادەكەیش هەر دەبێت زەکاتی دەربکات ئیتر(٨٥)گرام ئاڵتونەکە بەپێی جۆری عەیاری ئاڵتون فەرق دەکات بۆنمونە وەک زانایان بەتەقریبی دەفەرمون(٨٥ گرام)واتە(١٧)مسقالی عێڕاقی عیار(٢٤)یان(١٩.٥)مسقاڵ ئاڵتونى عیار (٢١) یان (٢٢.٥) مسقاڵ ئاڵتونى عیار (١٨)ئەمە زانایان بەمجۆرە دیاریان کردوە کەواجبە زەکاتی دەربکات ئیتر فەرق ناکات هی پیاو بێت یاخود ئافرەتان هەرچەندەزانایان ڕاجیاییان هەیە هەندێک دەفەرمون ئافرەت ئەگەر ئاڵتون بۆخۆی بەکار بهێنێت زەکاتی ناکەوێت بەڵام هەندێکی تر دەفەرمون کەمادەم گەیشتوەتە ئەندازەی زەکات و ساڵی تێ پەڕاندوە ئەوە زەکاتی دەدرێت کەئەمەیان باشترین بۆچونە بەڵگەی(#حديث صحيح)لە(#رسولﷺ)وه لەسەرە کە باشترە ئافرەتان زەکاتی ئەوئاڵتونەش بدان کە بۆخۆیان بەکاری دێنن👇
✍#وەهەروەها زیوە زەکاتی واجب نابێت تانەگاتە ئەندازەی ئەندازەی(٥ئۆقیە)کەبەرامبەرە لەگەڵ(٢٠٠) درهەم واتە(٥٩٥)گرام زیو هەر کە گەیشتە ئەوئەندازەیە واجبە چل یەكی لێ بدرێت بە زەكات👇
✍#پارەش هەربو جۆرەیە ئیتر فەرق ناکات پارەی هەروڵاتێک بێت بە نرخی زێڕ و زیو دەخەمڵێندرێت چونكە جێگای ئەوانی گرتووە تەوە كەوابوو هەر پارەیەك بەوانە هەڵدە سەنگێندرێت و كەی كەسێك ئەوپارەی هەبوداینابو ئیتر فەرق ناکات(#دینارە درهەمە دۆلارە تمەنە لیریە ئۆرۆیە..)كە بگاتەئەندازەی (٨٥)گرام ئاڵتون یاخود(٥٩٥)گرام زیو کەساڵی بەسەردا تێپەڕی بەمانگی هیجری واجبە چل یەكی لێ دەربكات باخاوەن پارەکە كە بڵێت من بۆ ژنهێنان یان خانوو یان پێویستیم هەڵگرتووە هیچ فەرقی نیە زەكاتی لەسەرە ئەبێ زەکاتی لێ بدات کەمادام پارەیەو دای ناوە یا خود ئاڵتونە یازیو یاخود پارە یەکە بەدەستیەوەوەیەتی هەمیشە لەدەرانو گەڕانەوەیە 👇
✍#بەڕێزان چۆنیەتی زەکاتدانی #پارە بۆئەوەی بزانی چەندێکی دەبێتە زەکات یاخۆت حسابی دەکەیت یاخود پرسیار لە ئاڵتون فرۆشێک دەکەى و بڕى مسقاڵەکان و عیارەکەى پێ دەڵێى یاخود پرسیاردەکەیت(٨٥)گرام ئاڵتون چەندێک پارەی دەوێت یا(٥٩٥)گرام زیو چەندێک پارەی دەوێت پاشان ئەویش چەندی پێ وتى ئەواهەموی پارەكەت دابەشی(٤٠)دەكەیت و رێژەی دەركردنی زەكاتەكەت بۆ دەردەكەوێت کەچەندە بۆنمونە👇
✍#ئەگەر ئاڵتون فرۆش پێی وتى ئاڵتونەکانى تۆبایی(٤٠٠٠٠٠٠)چوارملیۆنە ئەوكاتە(١٠٠)هەزار زەكاتی دەدەی واتە لەهەر(١٠٠٠٠٠٠)ملیۆنێک
(٢٥٠٠٠)هەزار دەدەیت بە زەکات ئیتر بەوجۆرە بەئاسانی زیادیش بێت دەزانی زەکاتەکەت چەدە هەربەوجۆرەش دەزانی چەنێک پارەدەدەیت بەزەکاتی پارەکانیشیت👇
✍#لەوانەیە کەسێک بپرسێت ئەی ئەوانەی مانگانە پارەکەیان زیاد دەکات چۆن زەکاتی دەربکەن لەگەڵ ئەو پارەدانراوەی کە ساڵی تێ پەڕاندوە چونکە هەندێک دومانگە ئەوپارەیەی لایەیا هەندێکی پارەی مووچه‌و كاسبی یە چۆن لەگەڵ پاره‌دانراوکە كه گه‌یشتۆته نيصاب و ساڵی به‌سه‌رداتێپه‌ڕیووه جیای کاتەوە حسابی بکات کە بەبەردەوامی مانگانه‌بڕێكی زیاده‌ی له مووچه‌كه پاشه‌كه‌وت كردووه‌و خستوێتیه‌سه‌ری و به‌رده‌وامیشه له‌مه‌دا بۆنمونە هه‌یە كاسبییه‌كی ترده‌كات یان دوكانی هەیەوه یان كاسبه‌و پاره‌یه‌كی دانراوی هه‌یه بەڵام مانگی وا هه‌یه بڕێكیتریشی ده‌خاته‌سه‌رو مانگی واش هه‌یه هیچی ناخاته‌سه‌ر ئه‌م كه‌سانه چۆن زەکات بدەن؟؟👇
✍#لەوەڵامدا ئەوکەسانە ده‌توانن زه‌كاتی پاره‌دانراوه‌كه له دوای تێپه‌ڕ بوونی ساڵێ هیجیر به‌سه‌ریدا بده‌ن و ئەوەشی کەتازە هاتوەتەسەر پارەکەی لەسەرەتای دانانی ئەو پاره زیاده‌یە لای خۆیان دەنووسن تا ساڵی ئایینده له هه‌ر مانگێكدا بڕه‌زه‌كاتیان بزانن و داینێن.. یاخود هەرکات ئەوپارەیە گەیشتوەتە حەدی نصاب وساڵی تێ پەڕاندەوە دەتوانن هەرئەوکاتەزەکاتەکەی بدەن لەوانەیە کەسانێک هەبن مەجالی ئەمەیان نەبێت یا تاقەتیان نەبێت بڵێن قورسە بۆمان ناکرێت لەم حاڵەتەدا دەتوانن بۆ ئاسان کاری و نەبونی قەلەقی خۆی و وەهەروەها لەبەر چاو گرتنی حاڵەتی موسوڵمانان و رەچاوكردنی هه‌ژاران و دووربوونی له گومانو دڵنیای تەواو لەسامانەکەی ده‌توانێت مانگی(#رمضان)ـي هه‌موو ساڵێك بكات به‌كاتی زه‌كاتدان وەک زۆربەی موسوڵمانانی ئەمڕۆ هەروادەکەن پارەدانراوه‌كه‌ی و پارەی مانگه‌كانی پێشی بكاته‌یه‌ك كات و له(#رمضان) زه‌كاتی خۆی ده‌دات. به‌مه‌ش زه‌كاتی بڕێك لەپارەكانی پێش خستوە ئەمەش جائیزه یان ئه‌و كاته‌ی كه نيصاب و ساڵی پاره دانراوه‌كه‌ی ته‌واوبووە زه‌كاتی دانراوه‌كه‌و زیاده‌كانیش کە ساڵی تێ نەپەڕاندوە چەند مانگێکەدایناوە بەیەکەو هه‌ر ئه‌و كاتە زەکاتەکەی بدات ئیتر سەری سوک دەبێت دڵنیادەبێت لەزەکاتەکەی زانایانی سەردەمیش هەمان بۆچونیان هەیە لەم بارەیەوە بەڵکو زۆر بەباشو گونجاوی دەزانن👇
✍#جۆری دووەم: زەکاتی كەلوپەل و ماڵی تیجارەوت وبازرگانی مەبەستی هەرشتێكە بۆ كڕین و فرۆشتن و مامەڵەپێوەكردن و قازانج دابرابێت نەک هی خۆی بێت بۆخۆی بەکاری بهێنێت وەک خانویەک کەخۆی تیادا دەژی سەیارەیەک کە خۆی بەکاری دەهێنێت یاخانویەک هەر خۆی حەزدەکات هەی بێت بەکاری دێنێت بۆ میوانداری یاخود بۆ هەرشتێک....بەگشتی لەغەیری ئەوانەی کە خۆی بەکاری ئەهێنێت هەرچی شتێکی تر کە بۆبازرگانی وتیجارەت بەکاری دەهنێت جگەلە لەوانەی داوێتی بەژرێت یاخود ئەودەزگا مەعمەلانەی کە بۆئیش بەکاری دەهێنێت یاداوێتی بەکرێ هەمو ئەوانەیتر کە بۆ تیجارەت دایناوە وەک خانو و زەوی و دوكان و سەیارەو و كوتاڵ و ئاسن و دار و شتوومەكی خواردەمەنی و ئاژەڵ و هەرشتیكی تر دەگرێتەوە كە بۆ موعامەلە پێوەكردن داینابێت ئەمانە زەکاتیان واجبە👇
✍#ئەندازەی زەكات لەسەر واجب بونی كەلوپەل و ماڵی بازرگانی ئەندازەی هەروەك زێڕ و زیو وایە یەعنی ئەگەر نرخی كەلوپەل گەیشتە ئەندازەی یەكێك لەو دوانە واتە گەیشتە بڕی پارەی ٨٥ گرام ئاڵتون یان ٥٩٥ گرام زیو ئەوە زەكاتی لێدەردەكرێ جا بۆ ئەوەی کوموسوڵمانی هەژار زیاتر سود ببی نێت زانایان دەفەرمون باشتر وایە کە بە زیو بخەمڵێنرێت چونكە هەرزان ترە و زووتر دەگاتە سنووری زەكات لێدەركردن پێش زێڕ بۆیە هەركات نرخی كەلوپەلی بازرگانی گەیشتە ئەندازەی كڕینی(٥٩٥) گرام زیو و حەول یا ساڵی بەسەردا تێ پەڕی ئەوە ئیتر زەكاتی لەسەرفرض دەبێت بەڵام گرفت لەوادەیە زیوی ئێستا لە گەڵ جاران یەک قیاس نیە جاران زیو هەمان قیمەتی ئاڵتونی هەبوو👇
✍#ئەندازەی زەكاتی ئەوپارانەش کە لەدەوراندا بەدەستیەوەیەتی بۆ کڕین و فۆشتن لەگەڵ كەلوپەل... پێویست (#واجب)ـە بەم جۆرە كەلوپەلی بازرگانییش چل یەك یان لە سەدا دوو و نیو لە قیمەتەکەی دەربكرێت ئەو شتوومەكانەی بۆ موعامەلە پێوەكردن ئامادە كراون كەی ساڵیان بەسەردا تێپەڕبوو بە نرخی ئەو ڕۆژە هەڵدەسەنگێنرێن ئیتر با ئەو ڕۆژە نرخەكەیان لەگەڵ ڕۆژی كڕینەكەیان بە كەم و زیاد جیاوازییشی هەبێت هەموو ئەو پارانەیش كە لێیان پەیدابووە و پارەیە لەگەڵ كەلو پەلەكان كۆدەكرێنەوە و چل یەكیان لێ دەردەكرێت ئاسانترین ڕێگایش بۆ دەركردنی ئەندازەی زەكاتی ماڵی تیجارەت و بازرگانی ئەوەیە کە وەک پارە یادراو سەیر بكرێت و هەموی كۆبكرێتەوە و دابەشی چل بكرێت و چل یەكی دەبێتە زەكات واتە لەسەدا دوونیوی زەکاتە هەروەک پارەی دانراو چۆن زەکاتی دەردەکەیت بەو جۆرەیە👇
(٢٥٠٠٠)هەزار دەدەیت بە زەکات ئیتر بەوجۆرە بەئاسانی زیادیش بێت دەزانی زەکاتەکەت چەدە هەربەوجۆرەش دەزانی چەنێک پارەدەدەیت بەزەکاتی پارەکانیشیت👇
✍#لەوانەیە کەسێک بپرسێت ئەی ئەوانەی مانگانە پارەکەیان زیاد دەکات چۆن زەکاتی دەربکەن لەگەڵ ئەو پارەدانراوەی کە ساڵی تێ پەڕاندوە چونکە هەندێک دومانگە ئەوپارەیەی لایەیا هەندێکی پارەی مووچه‌و كاسبی یە چۆن لەگەڵ پاره‌دانراوکە كه گه‌یشتۆته نيصاب و ساڵی به‌سه‌رداتێپه‌ڕیووه جیای کاتەوە حسابی بکات کە بەبەردەوامی مانگانه‌بڕێكی زیاده‌ی له مووچه‌كه پاشه‌كه‌وت كردووه‌و خستوێتیه‌سه‌ری و به‌رده‌وامیشه له‌مه‌دا بۆنمونە هه‌یە كاسبییه‌كی ترده‌كات یان دوكانی هەیەوه یان كاسبه‌و پاره‌یه‌كی دانراوی هه‌یه بەڵام مانگی وا هه‌یه بڕێكیتریشی ده‌خاته‌سه‌رو مانگی واش هه‌یه هیچی ناخاته‌سه‌ر ئه‌م كه‌سانه چۆن زەکات بدەن؟؟👇
✍#لەوەڵامدا ئەوکەسانە ده‌توانن زه‌كاتی پاره‌دانراوه‌كه له دوای تێپه‌ڕ بوونی ساڵێ هیجیر به‌سه‌ریدا بده‌ن و ئەوەشی کەتازە هاتوەتەسەر پارەکەی لەسەرەتای دانانی ئەو پاره زیاده‌یە لای خۆیان دەنووسن تا ساڵی ئایینده له هه‌ر مانگێكدا بڕه‌زه‌كاتیان بزانن و داینێن.. یاخود هەرکات ئەوپارەیە گەیشتوەتە حەدی نصاب وساڵی تێ پەڕاندەوە دەتوانن هەرئەوکاتەزەکاتەکەی بدەن لەوانەیە کەسانێک هەبن مەجالی ئەمەیان نەبێت یا تاقەتیان نەبێت بڵێن قورسە بۆمان ناکرێت لەم حاڵەتەدا دەتوانن بۆ ئاسان کاری و نەبونی قەلەقی خۆی و وەهەروەها لەبەر چاو گرتنی حاڵەتی موسوڵمانان و رەچاوكردنی هه‌ژاران و دووربوونی له گومانو دڵنیای تەواو لەسامانەکەی ده‌توانێت مانگی(#رمضان)ـي هه‌موو ساڵێك بكات به‌كاتی زه‌كاتدان وەک زۆربەی موسوڵمانانی ئەمڕۆ هەروادەکەن پارەدانراوه‌كه‌ی و پارەی مانگه‌كانی پێشی بكاته‌یه‌ك كات و له(#رمضان) زه‌كاتی خۆی ده‌دات. به‌مه‌ش زه‌كاتی بڕێك لەپارەكانی پێش خستوە ئەمەش جائیزه یان ئه‌و كاته‌ی كه نيصاب و ساڵی پاره دانراوه‌كه‌ی ته‌واوبووە زه‌كاتی دانراوه‌كه‌و زیاده‌كانیش کە ساڵی تێ نەپەڕاندوە چەند مانگێکەدایناوە بەیەکەو هه‌ر ئه‌و كاتە زەکاتەکەی بدات ئیتر سەری سوک دەبێت دڵنیادەبێت لەزەکاتەکەی زانایانی سەردەمیش هەمان بۆچونیان هەیە لەم بارەیەوە بەڵکو زۆر بەباشو گونجاوی دەزانن👇
✍#جۆری دووەم: زەکاتی كەلوپەل و ماڵی تیجارەوت وبازرگانی مەبەستی هەرشتێكە بۆ كڕین و فرۆشتن و مامەڵەپێوەكردن و قازانج دابرابێت نەک هی خۆی بێت بۆخۆی بەکاری بهێنێت وەک خانویەک کەخۆی تیادا دەژی سەیارەیەک کە خۆی بەکاری دەهێنێت یاخانویەک هەر خۆی حەزدەکات هەی بێت بەکاری دێنێت بۆ میوانداری یاخود بۆ هەرشتێک....بەگشتی لەغەیری ئەوانەی کە خۆی بەکاری ئەهێنێت هەرچی شتێکی تر کە بۆبازرگانی وتیجارەت بەکاری دەهنێت جگەلە لەوانەی داوێتی بەژرێت یاخود ئەودەزگا مەعمەلانەی کە بۆئیش بەکاری دەهێنێت یاداوێتی بەکرێ هەمو ئەوانەیتر کە بۆ تیجارەت دایناوە وەک خانو و زەوی و دوكان و سەیارەو و كوتاڵ و ئاسن و دار و شتوومەكی خواردەمەنی و ئاژەڵ و هەرشتیكی تر دەگرێتەوە كە بۆ موعامەلە پێوەكردن داینابێت ئەمانە زەکاتیان واجبە👇
✍#ئەندازەی زەكات لەسەر واجب بونی كەلوپەل و ماڵی بازرگانی ئەندازەی هەروەك زێڕ و زیو وایە یەعنی ئەگەر نرخی كەلوپەل گەیشتە ئەندازەی یەكێك لەو دوانە واتە گەیشتە بڕی پارەی ٨٥ گرام ئاڵتون یان ٥٩٥ گرام زیو ئەوە زەكاتی لێدەردەكرێ جا بۆ ئەوەی کوموسوڵمانی هەژار زیاتر سود ببی نێت زانایان دەفەرمون باشتر وایە کە بە زیو بخەمڵێنرێت چونكە هەرزان ترە و زووتر دەگاتە سنووری زەكات لێدەركردن پێش زێڕ بۆیە هەركات نرخی كەلوپەلی بازرگانی گەیشتە ئەندازەی كڕینی(٥٩٥) گرام زیو و حەول یا ساڵی بەسەردا تێ پەڕی ئەوە ئیتر زەكاتی لەسەرفرض دەبێت بەڵام گرفت لەوادەیە زیوی ئێستا لە گەڵ جاران یەک قیاس نیە جاران زیو هەمان قیمەتی ئاڵتونی هەبوو👇
✍#ئەندازەی زەكاتی ئەوپارانەش کە لەدەوراندا بەدەستیەوەیەتی بۆ کڕین و فۆشتن لەگەڵ كەلوپەل... پێویست (#واجب)ـە بەم جۆرە كەلوپەلی بازرگانییش چل یەك یان لە سەدا دوو و نیو لە قیمەتەکەی دەربكرێت ئەو شتوومەكانەی بۆ موعامەلە پێوەكردن ئامادە كراون كەی ساڵیان بەسەردا تێپەڕبوو بە نرخی ئەو ڕۆژە هەڵدەسەنگێنرێن ئیتر با ئەو ڕۆژە نرخەكەیان لەگەڵ ڕۆژی كڕینەكەیان بە كەم و زیاد جیاوازییشی هەبێت هەموو ئەو پارانەیش كە لێیان پەیدابووە و پارەیە لەگەڵ كەلو پەلەكان كۆدەكرێنەوە و چل یەكیان لێ دەردەكرێت ئاسانترین ڕێگایش بۆ دەركردنی ئەندازەی زەكاتی ماڵی تیجارەت و بازرگانی ئەوەیە کە وەک پارە یادراو سەیر بكرێت و هەموی كۆبكرێتەوە و دابەشی چل بكرێت و چل یەكی دەبێتە زەكات واتە لەسەدا دوونیوی زەکاتە هەروەک پارەی دانراو چۆن زەکاتی دەردەکەیت بەو جۆرەیە👇
✍#جۆری سێ یەم زەکاتی #کشتوکاڵ و دانەوێڵە واتەئەوانەی کەوەک قوت بەکاردێت دەتواندرێت هەڵ بگیرێتو دەمێنێتەوە وەک گەنم جۆو برنج و پاقلەو نیسک نۆک و فاسۆلیاو ...کەئەمانە مرۆڤ خۆی دەستی هەلە چاندنی دا بەربومەکەی دەدورێتەوە هەڵدەگیرێتەوە ئەمیش ئەگەر گەیشتە حەدی نیصاب واجبە زەکاتی لێبدرێت👇
✍#ئەندازەی نیصابي زەکاتی دانوێڵە پێنج(#وسق) کە هەندێک دەفەرمون(٥٥٠بۆ ٦١٢)کیلۆ گرامەوە هەندێکیش دەفەرمون(٤٤)تەنەکەیە واتە(٦٥٣) کیلۆ گرام👇
✍#چۆنیەتی دەرکردنی ئەندازەی زەکاتی دانە وێڵەبەم جۆرەیە ئەگەر بەئاوی باران و بەفر و کانی ئاودرا ئەوا لە(١٠٠)سەدا(١٠)دەی دەبێت زکاتی لێ بدات بەڵام ئەگەر بە ئاوی بیری و تەنکەرو موزەخە ئاوی دا ئەوا لە(١٠٠)سەدا(٥)پێنج زەکاتی دەدات وەئەگەر نیوە بەئاوی باران ڕوبار ئاویدا وبو نیوەی خۆی مەصەرەفی تیادا کرد ئەوا لە(١٠٠)سەدا(٧)حەوت دەبێت زەکاتی لێ دەربکات👇
✍#جۆریچوارەم کەواجبە زەکاتیان لێ بدرێت زەکاتی ئاژەڵ حەیوانە وەک مەڕو بزن مانگاو گامێشوحوشتر ئەوانیش هەریەکەیان ئەندازەی تای بەتی خۆیان هەیە بۆنمونە زەکاتی مەڕو وبزن کەئەگەر ساڵی بەسەردا بڕوات لەدەشت بلەوەڕێن واتە لەماڵەوە خۆی بەخێویان نەکات تەنها لەدەشت بلەوەڕێن زەکاتی (واجب)ـە هەرکات گەیشتە حەدی نيصاب واتەتانەگاتە(٤٠)سەر زەکاتی ناکەوێت کەگەیشتە (٤٠)سەر ئەوکاتە(١ یەک)سەر لێدەدرێت بەزەکات ئیتر زەکاتی نادرێت تادەگاتەو لە(١٢١)کەگەیشتە(١٢١) سەر (٢)سەری لێدەدرێت بە زکاتی هەروەهالە(٢٠١) سەر(٣)سەر زەکاتە لە(٤٠٠)سەر(٤)سەر زەکاتی لێ دەدرێت👇
🕌#زەکاتی مانگاو ڕەشەوڵاخ ئەویش ئەگەر لەدەشت بلەوڕێت بەگژوگیاو ئاویدەشت بەخێو بکرێت لەماڵەوەنەبن کەگەیشتە(٣٠)سەر (١یەک) گوێرەکەی (١یەک) ساڵی نێر بێت یا مێ بێت زەکاتی واجب دەبێت ئیتر زەکاتی نادات تا(٤٠)سەر کە گەیشتە(٤٠)چل سەر (١یەک) گوێرەکەی دوساڵ مێ ینەزەکاتی دەکەوێت ئیتر زەکاتی نادات تا ژمارەیان دبێتە(٦٠) کەگەیشتە (٦٠تا ٦٩) (٢دو)گوێرەکەی (١یەک) ساڵان زەکاتی دەکەوێت کەگەیشتە (٧٠ تا ٧٩)سەر(١یەک) گوێرەکەی دوساڵی مێیبە (١یەک) گوێرەکەی (١یەک)ساڵی نێرینەزەکاتی واجبە ئینجالە(٨٠ تا٨٩) تەنها (٢دو)گوێرکەی تەمەن دوساڵی مێینەدەدات لە (٩٠ سەر تا ٩٩)سەری)!(٣سێ)گوێرەکەی یەک ساڵان دەدرێت بەزەکات لە(١٠٠)سەر تا (١٠٩) سەر (٢)گوێرەکە یەک ساڵانو یەک گوێرەکەی (٢)ساڵانەدەدرێت بەزەکات ئابەو جۆرە لەهەر ٣٠ سەر مانگایەک گویرەکەیەکی یەک ساڵان دەردێت لە هەر ٤٠ سەرمانگایەک گوێرەکەیەکی دوساڵی مێی نە دەدرێت کە گەیشتە(١٢٠) سەر ئیتر خاوەنەیە دەتوانێت یا(٤) گوڕکەی تەمەن یاک ساڵ ئیتر نێر بێت یاخود مێ بدات بەزەکات یاخود سێ گوێرەکەی مێ ینەی(٢)ساڵ بدات لەبریتی زەکات👇
✍#ئەندازەی زەکاتی حوشتر ئەویش هەووەک ئەوابیتر ئەگەر خۆی بەخێونەکرد لەدەشت گژو گیای خوارد ئەوا زەکاتی بەم جۆرەدەدرێتکە ئەوانیش زەکاتیان واجب نابێت تە دەگەنەحەدی نصاب کەدەکاتە(٥)سەر حوشتر دوای ساڵێک بەم جۆرە زەکاتی دەردەکات 👇
✍#لە(٥ سەر تا ١٠)دەسەرحوشتر کاوڕێک زەکاتی دەکەوێت لە(١٠ سەر تا١٥)سەرحوشتر(٢) کاوڕی زەکاتی لەسەرە لە(١٥ سەرتا ٢٠) سەرحوشتر(٣) کاوڕ زەکاتی دەکوێت لە(٢٠ حوشترتا ٢٥)سەر حوشتر(٤ )کاوڕی لەسەرە لە (٢٥ تا ٣٥)سەر بەچکە حوشتر ێکی نێر یا مێ کەساڵێکی تەواو کردبێت لە (٣٦ تا ٤٥) سەر حوشتر بەچکە حوشترێکی مێینە کەدوساڵی تەواو کردبێت پێ نابێتەسێ لە(٤٦ سەر تا ٦٠)سەر بەچکە حوشترێکی مێ ینە کە سێ ساڵی تەواو کرد بێت پێی نابێت چوار لە (٦١ تا ٧٥)سەر بەچکە حەشترێکی مێینە کە چوا ساڵی تەواو کردوە پێی ناوەتە پێنج لە (٧٦ تا ٩٠) دو بەچکە حوشتری مێینە کە دوساڵی تەواکردوە پێی ناوەتە سێ یەم ساڵ لە (٩١ سەر تا ١٢٠)سەر( ٢)بەچکە حوشتری مێ ینەیەکە سێ ساڵی تەواو کردوە پێی ناوەتە چوار👇
✍#بەڕێزان بۆیە بەڵگەکانما نەهێنا تا بتوانن بەئاسانی بخوێندرێتەوە لێ تێبگەین بەڵام بۆدڵنیایتان هەموئەمامانە بەبەڵگەی(#قرآن) ئەو(#حديث)ـا نەی کەلە(#صحيح البخاري مسلم)دا هاتوە وەهەروەها ڕاسترین بۆچونی زانایانمان هەلبژرادوە لەبابەتەدا..واللەاعلم☝️
✍داواکارم (#اللەتعالی) شارەزای دینەکەیمنان بکات...اللهم آمين☝️
✍#م_نامق_إمامي📝
✍#١٩_رمضان_١٤٤٣🌙
✍#زكات_وجۆرەکانی☝️
https://t.me/iyimami
✍#ئەندازەی نیصابي زەکاتی دانوێڵە پێنج(#وسق) کە هەندێک دەفەرمون(٥٥٠بۆ ٦١٢)کیلۆ گرامەوە هەندێکیش دەفەرمون(٤٤)تەنەکەیە واتە(٦٥٣) کیلۆ گرام👇
✍#چۆنیەتی دەرکردنی ئەندازەی زەکاتی دانە وێڵەبەم جۆرەیە ئەگەر بەئاوی باران و بەفر و کانی ئاودرا ئەوا لە(١٠٠)سەدا(١٠)دەی دەبێت زکاتی لێ بدات بەڵام ئەگەر بە ئاوی بیری و تەنکەرو موزەخە ئاوی دا ئەوا لە(١٠٠)سەدا(٥)پێنج زەکاتی دەدات وەئەگەر نیوە بەئاوی باران ڕوبار ئاویدا وبو نیوەی خۆی مەصەرەفی تیادا کرد ئەوا لە(١٠٠)سەدا(٧)حەوت دەبێت زەکاتی لێ دەربکات👇
✍#جۆریچوارەم کەواجبە زەکاتیان لێ بدرێت زەکاتی ئاژەڵ حەیوانە وەک مەڕو بزن مانگاو گامێشوحوشتر ئەوانیش هەریەکەیان ئەندازەی تای بەتی خۆیان هەیە بۆنمونە زەکاتی مەڕو وبزن کەئەگەر ساڵی بەسەردا بڕوات لەدەشت بلەوەڕێن واتە لەماڵەوە خۆی بەخێویان نەکات تەنها لەدەشت بلەوەڕێن زەکاتی (واجب)ـە هەرکات گەیشتە حەدی نيصاب واتەتانەگاتە(٤٠)سەر زەکاتی ناکەوێت کەگەیشتە (٤٠)سەر ئەوکاتە(١ یەک)سەر لێدەدرێت بەزەکات ئیتر زەکاتی نادرێت تادەگاتەو لە(١٢١)کەگەیشتە(١٢١) سەر (٢)سەری لێدەدرێت بە زکاتی هەروەهالە(٢٠١) سەر(٣)سەر زەکاتە لە(٤٠٠)سەر(٤)سەر زەکاتی لێ دەدرێت👇
🕌#زەکاتی مانگاو ڕەشەوڵاخ ئەویش ئەگەر لەدەشت بلەوڕێت بەگژوگیاو ئاویدەشت بەخێو بکرێت لەماڵەوەنەبن کەگەیشتە(٣٠)سەر (١یەک) گوێرەکەی (١یەک) ساڵی نێر بێت یا مێ بێت زەکاتی واجب دەبێت ئیتر زەکاتی نادات تا(٤٠)سەر کە گەیشتە(٤٠)چل سەر (١یەک) گوێرەکەی دوساڵ مێ ینەزەکاتی دەکەوێت ئیتر زەکاتی نادات تا ژمارەیان دبێتە(٦٠) کەگەیشتە (٦٠تا ٦٩) (٢دو)گوێرەکەی (١یەک) ساڵان زەکاتی دەکەوێت کەگەیشتە (٧٠ تا ٧٩)سەر(١یەک) گوێرەکەی دوساڵی مێیبە (١یەک) گوێرەکەی (١یەک)ساڵی نێرینەزەکاتی واجبە ئینجالە(٨٠ تا٨٩) تەنها (٢دو)گوێرکەی تەمەن دوساڵی مێینەدەدات لە (٩٠ سەر تا ٩٩)سەری)!(٣سێ)گوێرەکەی یەک ساڵان دەدرێت بەزەکات لە(١٠٠)سەر تا (١٠٩) سەر (٢)گوێرەکە یەک ساڵانو یەک گوێرەکەی (٢)ساڵانەدەدرێت بەزەکات ئابەو جۆرە لەهەر ٣٠ سەر مانگایەک گویرەکەیەکی یەک ساڵان دەردێت لە هەر ٤٠ سەرمانگایەک گوێرەکەیەکی دوساڵی مێی نە دەدرێت کە گەیشتە(١٢٠) سەر ئیتر خاوەنەیە دەتوانێت یا(٤) گوڕکەی تەمەن یاک ساڵ ئیتر نێر بێت یاخود مێ بدات بەزەکات یاخود سێ گوێرەکەی مێ ینەی(٢)ساڵ بدات لەبریتی زەکات👇
✍#ئەندازەی زەکاتی حوشتر ئەویش هەووەک ئەوابیتر ئەگەر خۆی بەخێونەکرد لەدەشت گژو گیای خوارد ئەوا زەکاتی بەم جۆرەدەدرێتکە ئەوانیش زەکاتیان واجب نابێت تە دەگەنەحەدی نصاب کەدەکاتە(٥)سەر حوشتر دوای ساڵێک بەم جۆرە زەکاتی دەردەکات 👇
✍#لە(٥ سەر تا ١٠)دەسەرحوشتر کاوڕێک زەکاتی دەکەوێت لە(١٠ سەر تا١٥)سەرحوشتر(٢) کاوڕی زەکاتی لەسەرە لە(١٥ سەرتا ٢٠) سەرحوشتر(٣) کاوڕ زەکاتی دەکوێت لە(٢٠ حوشترتا ٢٥)سەر حوشتر(٤ )کاوڕی لەسەرە لە (٢٥ تا ٣٥)سەر بەچکە حوشتر ێکی نێر یا مێ کەساڵێکی تەواو کردبێت لە (٣٦ تا ٤٥) سەر حوشتر بەچکە حوشترێکی مێینە کەدوساڵی تەواو کردبێت پێ نابێتەسێ لە(٤٦ سەر تا ٦٠)سەر بەچکە حوشترێکی مێ ینە کە سێ ساڵی تەواو کرد بێت پێی نابێت چوار لە (٦١ تا ٧٥)سەر بەچکە حەشترێکی مێینە کە چوا ساڵی تەواو کردوە پێی ناوەتە پێنج لە (٧٦ تا ٩٠) دو بەچکە حوشتری مێینە کە دوساڵی تەواکردوە پێی ناوەتە سێ یەم ساڵ لە (٩١ سەر تا ١٢٠)سەر( ٢)بەچکە حوشتری مێ ینەیەکە سێ ساڵی تەواو کردوە پێی ناوەتە چوار👇
✍#بەڕێزان بۆیە بەڵگەکانما نەهێنا تا بتوانن بەئاسانی بخوێندرێتەوە لێ تێبگەین بەڵام بۆدڵنیایتان هەموئەمامانە بەبەڵگەی(#قرآن) ئەو(#حديث)ـا نەی کەلە(#صحيح البخاري مسلم)دا هاتوە وەهەروەها ڕاسترین بۆچونی زانایانمان هەلبژرادوە لەبابەتەدا..واللەاعلم☝️
✍داواکارم (#اللەتعالی) شارەزای دینەکەیمنان بکات...اللهم آمين☝️
✍#م_نامق_إمامي📝
✍#١٩_رمضان_١٤٤٣🌙
✍#زكات_وجۆرەکانی☝️
https://t.me/iyimami