✍#ئەگەر ئاڵتون فرۆش پێی وتى ئاڵتونەکانى تۆبایی(٤٠٠٠٠٠٠)چوارملیۆنە ئەوكاتە(١٠٠)هەزار زەكاتی دەدەی واتە لەهەر(١٠٠٠٠٠٠)ملیۆنێک
(٢٥٠٠٠)هەزار دەدەیت بە زەکات ئیتر بەوجۆرە بەئاسانی زیادیش بێت دەزانی زەکاتەکەت چەدە هەربەوجۆرەش دەزانی چەنێک پارەدەدەیت بەزەکاتی پارەکانیشیت👇
✍#لەوانەیە کەسێک بپرسێت ئەی ئەوانەی مانگانە پارەکەیان زیاد دەکات چۆن زەکاتی دەربکەن لەگەڵ ئەو پارەدانراوەی کە ساڵی تێ پەڕاندوە چونکە هەندێک دومانگە ئەوپارەیەی لایەیا هەندێکی پارەی مووچه‌و كاسبی یە چۆن لەگەڵ پاره‌دانراوکە كه گه‌یشتۆته نيصاب و ساڵی به‌سه‌رداتێپه‌ڕیووه جیای کاتەوە حسابی بکات کە بەبەردەوامی مانگانه‌بڕێكی زیاده‌ی له مووچه‌كه پاشه‌كه‌وت كردووه‌و خستوێتیه‌سه‌ری و به‌رده‌وامیشه له‌مه‌دا بۆنمونە هه‌یە كاسبییه‌كی ترده‌كات یان دوكانی هەیەوه یان كاسبه‌و پاره‌یه‌كی دانراوی هه‌یه بەڵام مانگی وا هه‌یه بڕێكیتریشی ده‌خاته‌سه‌رو مانگی واش هه‌یه هیچی ناخاته‌سه‌ر ئه‌م كه‌سانه چۆن زەکات بدەن؟؟👇
✍#لەوەڵامدا ئەوکەسانە ده‌توانن زه‌كاتی پاره‌دانراوه‌كه له دوای تێپه‌ڕ بوونی ساڵێ هیجیر به‌سه‌ریدا بده‌ن و ئەوەشی کەتازە هاتوەتەسەر پارەکەی لەسەرەتای دانانی ئەو پاره زیاده‌یە لای خۆیان دەنووسن تا ساڵی ئایینده له هه‌ر مانگێكدا بڕه‌زه‌كاتیان بزانن و داینێن.. یاخود هەرکات ئەوپارەیە گەیشتوەتە حەدی نصاب وساڵی تێ پەڕاندەوە دەتوانن هەرئەوکاتەزەکاتەکەی بدەن لەوانەیە کەسانێک هەبن مەجالی ئەمەیان نەبێت یا تاقەتیان نەبێت بڵێن قورسە بۆمان ناکرێت لەم حاڵەتەدا دەتوانن بۆ ئاسان کاری و نەبونی قەلەقی خۆی و وەهەروەها لەبەر چاو گرتنی حاڵەتی موسوڵمانان و رەچاوكردنی هه‌ژاران و دووربوونی له گومانو دڵنیای تەواو لەسامانەکەی ده‌توانێت مانگی(#رمضان)ـي هه‌موو ساڵێك بكات به‌كاتی زه‌كاتدان وەک زۆربەی موسوڵمانانی ئەمڕۆ هەروادەکەن پارەدانراوه‌كه‌ی و پارەی مانگه‌كانی پێشی بكاته‌یه‌ك كات و له(#رمضان) زه‌كاتی خۆی ده‌دات. به‌مه‌ش زه‌كاتی بڕێك لەپارەكانی پێش خستوە ئەمەش جائیزه یان ئه‌و كاته‌ی كه نيصاب و ساڵی پاره دانراوه‌كه‌ی ته‌واوبووە زه‌كاتی دانراوه‌كه‌و زیاده‌كانیش کە ساڵی تێ نەپەڕاندوە چەند مانگێکەدایناوە بەیەکەو هه‌ر ئه‌و كاتە زەکاتەکەی بدات ئیتر سەری سوک دەبێت دڵنیادەبێت لەزەکاتەکەی زانایانی سەردەمیش هەمان بۆچونیان هەیە لەم بارەیەوە بەڵکو زۆر بەباشو گونجاوی دەزانن👇
✍#جۆری دووەم: زەکاتی كەلوپەل و ماڵی تیجارەوت وبازرگانی مەبەستی هەرشتێكە بۆ كڕین و فرۆشتن و مامەڵەپێوەكردن و قازانج دابرابێت نەک هی خۆی بێت بۆخۆی بەکاری بهێنێت وەک خانویەک کەخۆی تیادا دەژی سەیارەیەک کە خۆی بەکاری دەهێنێت یاخانویەک هەر خۆی حەزدەکات هەی بێت بەکاری دێنێت بۆ میوانداری یاخود بۆ هەرشتێک....بەگشتی لەغەیری ئەوانەی کە خۆی بەکاری ئەهێنێت هەرچی شتێکی تر کە بۆبازرگانی وتیجارەت بەکاری دەهنێت جگەلە لەوانەی داوێتی بەژرێت یاخود ئەودەزگا مەعمەلانەی کە بۆئیش بەکاری دەهێنێت یاداوێتی بەکرێ هەمو ئەوانەیتر کە بۆ تیجارەت دایناوە وەک خانو و زەوی و دوكان و سەیارەو و كوتاڵ و ئاسن و دار و شتوومەكی خواردەمەنی و ئاژەڵ و هەرشتیكی تر دەگرێتەوە كە بۆ موعامەلە پێوەكردن داینابێت ئەمانە زەکاتیان واجبە👇
✍#ئەندازەی زەكات لەسەر واجب بونی كەلوپەل و ماڵی بازرگانی ئەندازەی هەروەك زێڕ و زیو وایە یەعنی ئەگەر نرخی كەلوپەل گەیشتە ئەندازەی یەكێك لەو دوانە واتە گەیشتە بڕی پارەی ٨٥ گرام ئاڵتون یان ٥٩٥ گرام زیو ئەوە زەكاتی لێدەردەكرێ جا بۆ ئەوەی کوموسوڵمانی هەژار زیاتر سود ببی نێت زانایان دەفەرمون باشتر وایە کە بە زیو بخەمڵێنرێت چونكە هەرزان ترە و زووتر دەگاتە سنووری زەكات لێدەركردن پێش زێڕ بۆیە هەركات نرخی كەلوپەلی بازرگانی گەیشتە ئەندازەی كڕینی(٥٩٥) گرام زیو و حەول یا ساڵی بەسەردا تێ پەڕی ئەوە ئیتر زەكاتی لەسەرفرض دەبێت بەڵام گرفت لەوادەیە زیوی ئێستا لە گەڵ جاران یەک قیاس نیە جاران زیو هەمان قیمەتی ئاڵتونی هەبوو👇
✍#ئەندازەی زەكاتی ئەوپارانەش کە لەدەوراندا بەدەستیەوەیەتی بۆ کڕین و فۆشتن لەگەڵ كەلوپەل... پێویست (#واجب)ـە بەم جۆرە كەلوپەلی بازرگانییش چل یەك یان لە سەدا دوو و نیو لە قیمەتەکەی دەربكرێت ئەو شتوومەكانەی بۆ موعامەلە پێوەكردن ئامادە كراون كەی ساڵیان بەسەردا تێپەڕبوو بە نرخی ئەو ڕۆژە هەڵدەسەنگێنرێن ئیتر با ئەو ڕۆژە نرخەكەیان لەگەڵ ڕۆژی كڕینەكەیان بە كەم و زیاد جیاوازییشی هەبێت هەموو ئەو پارانەیش كە لێیان پەیدابووە و پارەیە لەگەڵ كەلو پەلەكان كۆدەكرێنەوە و چل یەكیان لێ دەردەكرێت ئاسانترین ڕێگایش بۆ دەركردنی ئەندازەی زەكاتی ماڵی تیجارەت و بازرگانی ئەوەیە کە وەک پارە یادراو سەیر بكرێت و هەموی كۆبكرێتەوە و دابەشی چل بكرێت و چل یەكی دەبێتە زەكات واتە لەسەدا دوونیوی زەکاتە هەروەک پارەی دانراو چۆن زەکاتی دەردەکەیت بەوجۆرەیە👇
(٢٥٠٠٠)هەزار دەدەیت بە زەکات ئیتر بەوجۆرە بەئاسانی زیادیش بێت دەزانی زەکاتەکەت چەدە هەربەوجۆرەش دەزانی چەنێک پارەدەدەیت بەزەکاتی پارەکانیشیت👇
✍#لەوانەیە کەسێک بپرسێت ئەی ئەوانەی مانگانە پارەکەیان زیاد دەکات چۆن زەکاتی دەربکەن لەگەڵ ئەو پارەدانراوەی کە ساڵی تێ پەڕاندوە چونکە هەندێک دومانگە ئەوپارەیەی لایەیا هەندێکی پارەی مووچه‌و كاسبی یە چۆن لەگەڵ پاره‌دانراوکە كه گه‌یشتۆته نيصاب و ساڵی به‌سه‌رداتێپه‌ڕیووه جیای کاتەوە حسابی بکات کە بەبەردەوامی مانگانه‌بڕێكی زیاده‌ی له مووچه‌كه پاشه‌كه‌وت كردووه‌و خستوێتیه‌سه‌ری و به‌رده‌وامیشه له‌مه‌دا بۆنمونە هه‌یە كاسبییه‌كی ترده‌كات یان دوكانی هەیەوه یان كاسبه‌و پاره‌یه‌كی دانراوی هه‌یه بەڵام مانگی وا هه‌یه بڕێكیتریشی ده‌خاته‌سه‌رو مانگی واش هه‌یه هیچی ناخاته‌سه‌ر ئه‌م كه‌سانه چۆن زەکات بدەن؟؟👇
✍#لەوەڵامدا ئەوکەسانە ده‌توانن زه‌كاتی پاره‌دانراوه‌كه له دوای تێپه‌ڕ بوونی ساڵێ هیجیر به‌سه‌ریدا بده‌ن و ئەوەشی کەتازە هاتوەتەسەر پارەکەی لەسەرەتای دانانی ئەو پاره زیاده‌یە لای خۆیان دەنووسن تا ساڵی ئایینده له هه‌ر مانگێكدا بڕه‌زه‌كاتیان بزانن و داینێن.. یاخود هەرکات ئەوپارەیە گەیشتوەتە حەدی نصاب وساڵی تێ پەڕاندەوە دەتوانن هەرئەوکاتەزەکاتەکەی بدەن لەوانەیە کەسانێک هەبن مەجالی ئەمەیان نەبێت یا تاقەتیان نەبێت بڵێن قورسە بۆمان ناکرێت لەم حاڵەتەدا دەتوانن بۆ ئاسان کاری و نەبونی قەلەقی خۆی و وەهەروەها لەبەر چاو گرتنی حاڵەتی موسوڵمانان و رەچاوكردنی هه‌ژاران و دووربوونی له گومانو دڵنیای تەواو لەسامانەکەی ده‌توانێت مانگی(#رمضان)ـي هه‌موو ساڵێك بكات به‌كاتی زه‌كاتدان وەک زۆربەی موسوڵمانانی ئەمڕۆ هەروادەکەن پارەدانراوه‌كه‌ی و پارەی مانگه‌كانی پێشی بكاته‌یه‌ك كات و له(#رمضان) زه‌كاتی خۆی ده‌دات. به‌مه‌ش زه‌كاتی بڕێك لەپارەكانی پێش خستوە ئەمەش جائیزه یان ئه‌و كاته‌ی كه نيصاب و ساڵی پاره دانراوه‌كه‌ی ته‌واوبووە زه‌كاتی دانراوه‌كه‌و زیاده‌كانیش کە ساڵی تێ نەپەڕاندوە چەند مانگێکەدایناوە بەیەکەو هه‌ر ئه‌و كاتە زەکاتەکەی بدات ئیتر سەری سوک دەبێت دڵنیادەبێت لەزەکاتەکەی زانایانی سەردەمیش هەمان بۆچونیان هەیە لەم بارەیەوە بەڵکو زۆر بەباشو گونجاوی دەزانن👇
✍#جۆری دووەم: زەکاتی كەلوپەل و ماڵی تیجارەوت وبازرگانی مەبەستی هەرشتێكە بۆ كڕین و فرۆشتن و مامەڵەپێوەكردن و قازانج دابرابێت نەک هی خۆی بێت بۆخۆی بەکاری بهێنێت وەک خانویەک کەخۆی تیادا دەژی سەیارەیەک کە خۆی بەکاری دەهێنێت یاخانویەک هەر خۆی حەزدەکات هەی بێت بەکاری دێنێت بۆ میوانداری یاخود بۆ هەرشتێک....بەگشتی لەغەیری ئەوانەی کە خۆی بەکاری ئەهێنێت هەرچی شتێکی تر کە بۆبازرگانی وتیجارەت بەکاری دەهنێت جگەلە لەوانەی داوێتی بەژرێت یاخود ئەودەزگا مەعمەلانەی کە بۆئیش بەکاری دەهێنێت یاداوێتی بەکرێ هەمو ئەوانەیتر کە بۆ تیجارەت دایناوە وەک خانو و زەوی و دوكان و سەیارەو و كوتاڵ و ئاسن و دار و شتوومەكی خواردەمەنی و ئاژەڵ و هەرشتیكی تر دەگرێتەوە كە بۆ موعامەلە پێوەكردن داینابێت ئەمانە زەکاتیان واجبە👇
✍#ئەندازەی زەكات لەسەر واجب بونی كەلوپەل و ماڵی بازرگانی ئەندازەی هەروەك زێڕ و زیو وایە یەعنی ئەگەر نرخی كەلوپەل گەیشتە ئەندازەی یەكێك لەو دوانە واتە گەیشتە بڕی پارەی ٨٥ گرام ئاڵتون یان ٥٩٥ گرام زیو ئەوە زەكاتی لێدەردەكرێ جا بۆ ئەوەی کوموسوڵمانی هەژار زیاتر سود ببی نێت زانایان دەفەرمون باشتر وایە کە بە زیو بخەمڵێنرێت چونكە هەرزان ترە و زووتر دەگاتە سنووری زەكات لێدەركردن پێش زێڕ بۆیە هەركات نرخی كەلوپەلی بازرگانی گەیشتە ئەندازەی كڕینی(٥٩٥) گرام زیو و حەول یا ساڵی بەسەردا تێ پەڕی ئەوە ئیتر زەكاتی لەسەرفرض دەبێت بەڵام گرفت لەوادەیە زیوی ئێستا لە گەڵ جاران یەک قیاس نیە جاران زیو هەمان قیمەتی ئاڵتونی هەبوو👇
✍#ئەندازەی زەكاتی ئەوپارانەش کە لەدەوراندا بەدەستیەوەیەتی بۆ کڕین و فۆشتن لەگەڵ كەلوپەل... پێویست (#واجب)ـە بەم جۆرە كەلوپەلی بازرگانییش چل یەك یان لە سەدا دوو و نیو لە قیمەتەکەی دەربكرێت ئەو شتوومەكانەی بۆ موعامەلە پێوەكردن ئامادە كراون كەی ساڵیان بەسەردا تێپەڕبوو بە نرخی ئەو ڕۆژە هەڵدەسەنگێنرێن ئیتر با ئەو ڕۆژە نرخەكەیان لەگەڵ ڕۆژی كڕینەكەیان بە كەم و زیاد جیاوازییشی هەبێت هەموو ئەو پارانەیش كە لێیان پەیدابووە و پارەیە لەگەڵ كەلو پەلەكان كۆدەكرێنەوە و چل یەكیان لێ دەردەكرێت ئاسانترین ڕێگایش بۆ دەركردنی ئەندازەی زەكاتی ماڵی تیجارەت و بازرگانی ئەوەیە کە وەک پارە یادراو سەیر بكرێت و هەموی كۆبكرێتەوە و دابەشی چل بكرێت و چل یەكی دەبێتە زەكات واتە لەسەدا دوونیوی زەکاتە هەروەک پارەی دانراو چۆن زەکاتی دەردەکەیت بەوجۆرەیە👇
✍#ئەگەر ئاڵتون فرۆش پێی وتى ئاڵتونەکانى تۆبایی(٤٠٠٠٠٠٠)چوارملیۆنە ئەوكاتە(١٠٠)هەزار زەكاتی دەدەی واتە لەهەر(١٠٠٠٠٠٠)ملیۆنێک
(٢٥٠٠٠)هەزار دەدەیت بە زەکات ئیتر بەوجۆرە بەئاسانی زیادیش بێت دەزانی زەکاتەکەت چەدە هەربەوجۆرەش دەزانی چەنێک پارەدەدەیت بەزەکاتی پارەکانیشیت👇
✍#لەوانەیە کەسێک بپرسێت ئەی ئەوانەی مانگانە پارەکەیان زیاد دەکات چۆن زەکاتی دەربکەن لەگەڵ ئەو پارەدانراوەی کە ساڵی تێ پەڕاندوە چونکە هەندێک دومانگە ئەوپارەیەی لایەیا هەندێکی پارەی مووچه‌و كاسبی یە چۆن لەگەڵ پاره‌دانراوکە كه گه‌یشتۆته نيصاب و ساڵی به‌سه‌رداتێپه‌ڕیووه جیای کاتەوە حسابی بکات کە بەبەردەوامی مانگانه‌بڕێكی زیاده‌ی له مووچه‌كه پاشه‌كه‌وت كردووه‌و خستوێتیه‌سه‌ری و به‌رده‌وامیشه له‌مه‌دا بۆنمونە هه‌یە كاسبییه‌كی ترده‌كات یان دوكانی هەیەوه یان كاسبه‌و پاره‌یه‌كی دانراوی هه‌یه بەڵام مانگی وا هه‌یه بڕێكیتریشی ده‌خاته‌سه‌رو مانگی واش هه‌یه هیچی ناخاته‌سه‌ر ئه‌م كه‌سانه چۆن زەکات بدەن؟؟👇
✍#لەوەڵامدا ئەوکەسانە ده‌توانن زه‌كاتی پاره‌دانراوه‌كه له دوای تێپه‌ڕ بوونی ساڵێ هیجیر به‌سه‌ریدا بده‌ن و ئەوەشی کەتازە هاتوەتەسەر پارەکەی لەسەرەتای دانانی ئەو پاره زیاده‌یە لای خۆیان دەنووسن تا ساڵی ئایینده له هه‌ر مانگێكدا بڕه‌زه‌كاتیان بزانن و داینێن.. یاخود هەرکات ئەوپارەیە گەیشتوەتە حەدی نصاب وساڵی تێ پەڕاندەوە دەتوانن هەرئەوکاتەزەکاتەکەی بدەن لەوانەیە کەسانێک هەبن مەجالی ئەمەیان نەبێت یا تاقەتیان نەبێت بڵێن قورسە بۆمان ناکرێت لەم حاڵەتەدا دەتوانن بۆ ئاسان کاری و نەبونی قەلەقی خۆی و وەهەروەها لەبەر چاو گرتنی حاڵەتی موسوڵمانان و رەچاوكردنی هه‌ژاران و دووربوونی له گومانو دڵنیای تەواو لەسامانەکەی ده‌توانێت مانگی(#رمضان)ـي هه‌موو ساڵێك بكات به‌كاتی زه‌كاتدان وەک زۆربەی موسوڵمانانی ئەمڕۆ هەروادەکەن پارەدانراوه‌كه‌ی و پارەی مانگه‌كانی پێشی بكاته‌یه‌ك كات و له(#رمضان) زه‌كاتی خۆی ده‌دات. به‌مه‌ش زه‌كاتی بڕێك لەپارەكانی پێش خستوە ئەمەش جائیزه یان ئه‌و كاته‌ی كه نيصاب و ساڵی پاره دانراوه‌كه‌ی ته‌واوبووە زه‌كاتی دانراوه‌كه‌و زیاده‌كانیش کە ساڵی تێ نەپەڕاندوە چەند مانگێکەدایناوە بەیەکەو هه‌ر ئه‌و كاتە زەکاتەکەی بدات ئیتر سەری سوک دەبێت دڵنیادەبێت لەزەکاتەکەی زانایانی سەردەمیش هەمان بۆچونیان هەیە لەم بارەیەوە بەڵکو زۆر بەباشو گونجاوی دەزانن👇
✍#جۆری دووەم: زەکاتی كەلوپەل و ماڵی تیجارەوت وبازرگانی مەبەستی هەرشتێكە بۆ كڕین و فرۆشتن و مامەڵەپێوەكردن و قازانج دابرابێت نەک هی خۆی بێت بۆخۆی بەکاری بهێنێت وەک خانویەک کەخۆی تیادا دەژی سەیارەیەک کە خۆی بەکاری دەهێنێت یاخانویەک هەر خۆی حەزدەکات هەی بێت بەکاری دێنێت بۆ میوانداری یاخود بۆ هەرشتێک....بەگشتی لەغەیری ئەوانەی کە خۆی بەکاری ئەهێنێت هەرچی شتێکی تر کە بۆبازرگانی وتیجارەت بەکاری دەهنێت جگەلە لەوانەی داوێتی بەژرێت یاخود ئەودەزگا مەعمەلانەی کە بۆئیش بەکاری دەهێنێت یاداوێتی بەکرێ هەمو ئەوانەیتر کە بۆ تیجارەت دایناوە وەک خانو و زەوی و دوكان و سەیارەو و كوتاڵ و ئاسن و دار و شتوومەكی خواردەمەنی و ئاژەڵ و هەرشتیكی تر دەگرێتەوە كە بۆ موعامەلە پێوەكردن داینابێت ئەمانە زەکاتیان واجبە👇
✍#ئەندازەی زەكات لەسەر واجب بونی كەلوپەل و ماڵی بازرگانی ئەندازەی هەروەك زێڕ و زیو وایە یەعنی ئەگەر نرخی كەلوپەل گەیشتە ئەندازەی یەكێك لەو دوانە واتە گەیشتە بڕی پارەی ٨٥ گرام ئاڵتون یان ٥٩٥ گرام زیو ئەوە زەكاتی لێدەردەكرێ جا بۆ ئەوەی کوموسوڵمانی هەژار زیاتر سود ببی نێت زانایان دەفەرمون باشتر وایە کە بە زیو بخەمڵێنرێت چونكە هەرزان ترە و زووتر دەگاتە سنووری زەكات لێدەركردن پێش زێڕ بۆیە هەركات نرخی كەلوپەلی بازرگانی گەیشتە ئەندازەی كڕینی(٥٩٥) گرام زیو و حەول یا ساڵی بەسەردا تێ پەڕی ئەوە ئیتر زەكاتی لەسەرفرض دەبێت بەڵام گرفت لەوادەیە زیوی ئێستا لە گەڵ جاران یەک قیاس نیە جاران زیو هەمان قیمەتی ئاڵتونی هەبوو👇
✍#ئەندازەی زەكاتی ئەوپارانەش کە لەدەوراندا بەدەستیەوەیەتی بۆ کڕین و فۆشتن لەگەڵ كەلوپەل... پێویست (#واجب)ـە بەم جۆرە كەلوپەلی بازرگانییش چل یەك یان لە سەدا دوو و نیو لە قیمەتەکەی دەربكرێت ئەو شتوومەكانەی بۆ موعامەلە پێوەكردن ئامادە كراون كەی ساڵیان بەسەردا تێپەڕبوو بە نرخی ئەو ڕۆژە هەڵدەسەنگێنرێن ئیتر با ئەو ڕۆژە نرخەكەیان لەگەڵ ڕۆژی كڕینەكەیان بە كەم و زیاد جیاوازییشی هەبێت هەموو ئەو پارانەیش كە لێیان پەیدابووە و پارەیە لەگەڵ كەلو پەلەكان كۆدەكرێنەوە و چل یەكیان لێ دەردەكرێت ئاسانترین ڕێگایش بۆ دەركردنی ئەندازەی زەكاتی ماڵی تیجارەت و بازرگانی ئەوەیە کە وەک پارە یادراو سەیر بكرێت و هەموی كۆبكرێتەوە و دابەشی چل بكرێت و چل یەكی دەبێتە زەكات واتە لەسەدا دوونیوی زەکاتە هەروەک پارەی دانراو چۆن زەکاتی دەردەکەیت بەو جۆرەیە👇
(٢٥٠٠٠)هەزار دەدەیت بە زەکات ئیتر بەوجۆرە بەئاسانی زیادیش بێت دەزانی زەکاتەکەت چەدە هەربەوجۆرەش دەزانی چەنێک پارەدەدەیت بەزەکاتی پارەکانیشیت👇
✍#لەوانەیە کەسێک بپرسێت ئەی ئەوانەی مانگانە پارەکەیان زیاد دەکات چۆن زەکاتی دەربکەن لەگەڵ ئەو پارەدانراوەی کە ساڵی تێ پەڕاندوە چونکە هەندێک دومانگە ئەوپارەیەی لایەیا هەندێکی پارەی مووچه‌و كاسبی یە چۆن لەگەڵ پاره‌دانراوکە كه گه‌یشتۆته نيصاب و ساڵی به‌سه‌رداتێپه‌ڕیووه جیای کاتەوە حسابی بکات کە بەبەردەوامی مانگانه‌بڕێكی زیاده‌ی له مووچه‌كه پاشه‌كه‌وت كردووه‌و خستوێتیه‌سه‌ری و به‌رده‌وامیشه له‌مه‌دا بۆنمونە هه‌یە كاسبییه‌كی ترده‌كات یان دوكانی هەیەوه یان كاسبه‌و پاره‌یه‌كی دانراوی هه‌یه بەڵام مانگی وا هه‌یه بڕێكیتریشی ده‌خاته‌سه‌رو مانگی واش هه‌یه هیچی ناخاته‌سه‌ر ئه‌م كه‌سانه چۆن زەکات بدەن؟؟👇
✍#لەوەڵامدا ئەوکەسانە ده‌توانن زه‌كاتی پاره‌دانراوه‌كه له دوای تێپه‌ڕ بوونی ساڵێ هیجیر به‌سه‌ریدا بده‌ن و ئەوەشی کەتازە هاتوەتەسەر پارەکەی لەسەرەتای دانانی ئەو پاره زیاده‌یە لای خۆیان دەنووسن تا ساڵی ئایینده له هه‌ر مانگێكدا بڕه‌زه‌كاتیان بزانن و داینێن.. یاخود هەرکات ئەوپارەیە گەیشتوەتە حەدی نصاب وساڵی تێ پەڕاندەوە دەتوانن هەرئەوکاتەزەکاتەکەی بدەن لەوانەیە کەسانێک هەبن مەجالی ئەمەیان نەبێت یا تاقەتیان نەبێت بڵێن قورسە بۆمان ناکرێت لەم حاڵەتەدا دەتوانن بۆ ئاسان کاری و نەبونی قەلەقی خۆی و وەهەروەها لەبەر چاو گرتنی حاڵەتی موسوڵمانان و رەچاوكردنی هه‌ژاران و دووربوونی له گومانو دڵنیای تەواو لەسامانەکەی ده‌توانێت مانگی(#رمضان)ـي هه‌موو ساڵێك بكات به‌كاتی زه‌كاتدان وەک زۆربەی موسوڵمانانی ئەمڕۆ هەروادەکەن پارەدانراوه‌كه‌ی و پارەی مانگه‌كانی پێشی بكاته‌یه‌ك كات و له(#رمضان) زه‌كاتی خۆی ده‌دات. به‌مه‌ش زه‌كاتی بڕێك لەپارەكانی پێش خستوە ئەمەش جائیزه یان ئه‌و كاته‌ی كه نيصاب و ساڵی پاره دانراوه‌كه‌ی ته‌واوبووە زه‌كاتی دانراوه‌كه‌و زیاده‌كانیش کە ساڵی تێ نەپەڕاندوە چەند مانگێکەدایناوە بەیەکەو هه‌ر ئه‌و كاتە زەکاتەکەی بدات ئیتر سەری سوک دەبێت دڵنیادەبێت لەزەکاتەکەی زانایانی سەردەمیش هەمان بۆچونیان هەیە لەم بارەیەوە بەڵکو زۆر بەباشو گونجاوی دەزانن👇
✍#جۆری دووەم: زەکاتی كەلوپەل و ماڵی تیجارەوت وبازرگانی مەبەستی هەرشتێكە بۆ كڕین و فرۆشتن و مامەڵەپێوەكردن و قازانج دابرابێت نەک هی خۆی بێت بۆخۆی بەکاری بهێنێت وەک خانویەک کەخۆی تیادا دەژی سەیارەیەک کە خۆی بەکاری دەهێنێت یاخانویەک هەر خۆی حەزدەکات هەی بێت بەکاری دێنێت بۆ میوانداری یاخود بۆ هەرشتێک....بەگشتی لەغەیری ئەوانەی کە خۆی بەکاری ئەهێنێت هەرچی شتێکی تر کە بۆبازرگانی وتیجارەت بەکاری دەهنێت جگەلە لەوانەی داوێتی بەژرێت یاخود ئەودەزگا مەعمەلانەی کە بۆئیش بەکاری دەهێنێت یاداوێتی بەکرێ هەمو ئەوانەیتر کە بۆ تیجارەت دایناوە وەک خانو و زەوی و دوكان و سەیارەو و كوتاڵ و ئاسن و دار و شتوومەكی خواردەمەنی و ئاژەڵ و هەرشتیكی تر دەگرێتەوە كە بۆ موعامەلە پێوەكردن داینابێت ئەمانە زەکاتیان واجبە👇
✍#ئەندازەی زەكات لەسەر واجب بونی كەلوپەل و ماڵی بازرگانی ئەندازەی هەروەك زێڕ و زیو وایە یەعنی ئەگەر نرخی كەلوپەل گەیشتە ئەندازەی یەكێك لەو دوانە واتە گەیشتە بڕی پارەی ٨٥ گرام ئاڵتون یان ٥٩٥ گرام زیو ئەوە زەكاتی لێدەردەكرێ جا بۆ ئەوەی کوموسوڵمانی هەژار زیاتر سود ببی نێت زانایان دەفەرمون باشتر وایە کە بە زیو بخەمڵێنرێت چونكە هەرزان ترە و زووتر دەگاتە سنووری زەكات لێدەركردن پێش زێڕ بۆیە هەركات نرخی كەلوپەلی بازرگانی گەیشتە ئەندازەی كڕینی(٥٩٥) گرام زیو و حەول یا ساڵی بەسەردا تێ پەڕی ئەوە ئیتر زەكاتی لەسەرفرض دەبێت بەڵام گرفت لەوادەیە زیوی ئێستا لە گەڵ جاران یەک قیاس نیە جاران زیو هەمان قیمەتی ئاڵتونی هەبوو👇
✍#ئەندازەی زەكاتی ئەوپارانەش کە لەدەوراندا بەدەستیەوەیەتی بۆ کڕین و فۆشتن لەگەڵ كەلوپەل... پێویست (#واجب)ـە بەم جۆرە كەلوپەلی بازرگانییش چل یەك یان لە سەدا دوو و نیو لە قیمەتەکەی دەربكرێت ئەو شتوومەكانەی بۆ موعامەلە پێوەكردن ئامادە كراون كەی ساڵیان بەسەردا تێپەڕبوو بە نرخی ئەو ڕۆژە هەڵدەسەنگێنرێن ئیتر با ئەو ڕۆژە نرخەكەیان لەگەڵ ڕۆژی كڕینەكەیان بە كەم و زیاد جیاوازییشی هەبێت هەموو ئەو پارانەیش كە لێیان پەیدابووە و پارەیە لەگەڵ كەلو پەلەكان كۆدەكرێنەوە و چل یەكیان لێ دەردەكرێت ئاسانترین ڕێگایش بۆ دەركردنی ئەندازەی زەكاتی ماڵی تیجارەت و بازرگانی ئەوەیە کە وەک پارە یادراو سەیر بكرێت و هەموی كۆبكرێتەوە و دابەشی چل بكرێت و چل یەكی دەبێتە زەكات واتە لەسەدا دوونیوی زەکاتە هەروەک پارەی دانراو چۆن زەکاتی دەردەکەیت بەو جۆرەیە👇