⚡️At the initiative of the Federation of Societies for Consumer Rights Protection in Uzbekistan, with the practical support of the Bukhara Regional Administration and in cooperation with Consumers International, the "SAYYOH-2025" International Forum on Consumer Rights Protection in the Tourism Sector is scheduled to be held in the city of Bukhara during the first ten days of October 2025.

The purpose of the Forum is to bring together leading experts and representatives of international, regional, and national consumer organizations to discuss pressing issues in the field of consumer rights protection in tourism and to develop practical recommendations for their resolution.

The Federation of Societies for the Protection of Consumer Rights of Uzbekistan is the only consumer organization that has been accepted as a full member of Consumers International since 2018 among the state and non-state organizations operating in the field of consumer rights protection in the CIS member countries.

Matbuot Xizmati

⚡️Iste’molchiga 500 million so‘mlik xonadon kaliti topshirildi

Navoiy shahrida yashovchi fuqaro T.A 2024-yil 6-mart kuni shahardagi ko‘p qavatli turar joy majmuasidan umumiy qiymati 500 million so‘m bo‘lgan xonadon sotib olish maqsadida quruvchi tashkilot bilan shartnoma tuzib, oldindan 130 million so‘m miqdorida to‘lov amalga oshirgan.

Shartnomaga ko‘ra, xonadon 2026-yilning IV choragiga qadar topshirilishi kerak edi. Biroq bugungi kunga qadar qurilish ishlari boshlanmagan va quruvchi obyektni 3 yil ichida topshirishini bildirgan. Bu holatdan norozi bo‘lgan fuqaro T.A O‘zbekiston iste’molchilar huquqlarini himoya qilish jamiyatlari federatsiyasining Navoiy shahar jamiyatiga murojaat qilgan.

Mazkur murojaat jamiyat xodimlari tomonidan o‘rganilib, quruvchiga iste’molchining qonuniy huquqlari batafsil tushuntirildi. Natijada, quruvchi tomonidan fuqaro T.A ga hozirda qurib bitkazilgan tayyor xonadon kaliti topshirildi.

Federatsiyaning rasmiy sahifalari
Telegram | Facebook | YouTube | Istemol.uz

⚡️Nosoz kir yuvish mashinasi sifatlisiga almashtirildi.

Maishiy texnika savdosi bilan bogʼliq nizoli vaziyatlar haqida yuzlab maqolalar chop etilgan. Statistik tahlil qilinsa, maishiy texnika vositalari orasida kir yuvish mashinalari nosozligi yuzasidan murojaatlar koʼp kelib tushganini koʼrish mumkin.

Uychi tumanida yashovchi fuqaro T.X tuman markazida joylashgan maishiy texnika vositalari savdo doʼkonidan 5 600 000 soʼm shartnoma asosida kir yuvish mashinasi xarid qilgan. Xoʼjaligida foydalanish mobaynida esa unda nosozlik kuzatilgan. Bu boʼyicha bir necha marta tadbirkorni ogohlantirishiga qaramasdan, ijobiy natija kuzatilmagan.

Isteʼmolchilik huquqlarini toʼla anglagan fuqaro amaliy yordam soʼrab, Oʼzbekiston isteʼmolchilar huquqlarini himoya qilish Uychi tuman jamiyatga murojaat qoldirgan. Uychi tuman jamiyati xodimlari aralashuvi bilan murojaat joyiga chiqib oʼrganilishi natijasida, nosoz kir yuvish mashinasi yangisiga almashtirib berilib, murojaat ijobiy hal etildi.

Federatsiyaning rasmiy sahifalari👇
Telegram | Facebook | YouTube | Istemol.uz

⚡️Umumta'lim maktabi jamoasi o‘rtasida targ‘ibot tadbiri va jamoatchilik monitoringlar o`tkazildi

Andijon viloyat iste'molchilar huquqlarini himoya qilish hududiy birlashmasi Andijon tumani tomonidan tumandagi 13,16,18,19,21,23,25,26,32,34,37,41,43-umumta'lim maktablarida pedagog xodimlari ishtirokida iste'molchilarning huquqlarini himoya qilish to‘g‘risidagi qonunchilik asoslari yuzasidan targ‘ibot tadbiri xamda umumta'lim makablarida iste'molchilarga yaratilgan sharoitlar boyicha jamoatchilik monitoring kuzatuv organishlaribo‘lib o‘tmoqda.

Tadbirda iste'molchilarning huquqlarini himoya qilish to‘g‘risidagi qonunchilik mazmun-mohiyati, iste'molchi sifatida o‘z huquqlarini himoya qilish, shuningdek ushbu jarayonda davlat organlari, sud idoralari va jamoat tashkilotlari yordamidan foydalanish bo‘yicha yo‘l-yo‘riqlar, Federatsiya va uning hududiy tashkilotlari faoliyati, Federatsiyaga a'zolikning afzalliklari, davlat va jamoat tashkilotlari o‘rtasida ijtiomiy sheriklik va hamkorlik aloqalarini olib borish va buning natijasida aholi vakillari uchun yaratiladigan imkoniyatlar kabi masalalarda atroflicha tushuntirishlar berib o‘tildi.

Tadbir yakunlariga ko‘ra, maktablar jamoasi va tuman jamiyati o‘rtasida keng qamrovli ijtimoiy sheriklikni yo‘lga qo‘yish, jamoa a'zolarining iste'mol sohasiga oid murojaatlarini samarali hal qilish chora-tadbirlarini ko‘rish maqsadida ta'lim maskanida Federatsiyaning boshlang‘ich tashkiloti faoliyatini yo‘lga qo‘yishga kelishib olinishi bilan birgalikda iste'molchi sifatida buzilgan huquqlarini tiklanadi.

Federatsiyaning rasmiy sahifalari👇
Telegram | Facebook | YouTube | Istemol.uz

⚡️Namanganda 762 million so'mdan ortiq mablag' iste'molchilar foydasiga qayta hisob-kitob qilindi

Oʻzbekiston isteʼmolchilar huquqlarini himoya qilish jamiyatlari federatsiyasi Yangiqo’rg’on tuman ijro etuvchi apparatiga tumanda yashovchi isteʼmolchilardan koʻplab murojaatlar kelib tushgan.
Murojaatlarda bayon etilishicha, “Toza Hudud" DK Yangiqo'rg'on tuman filiali xodimlari tomonidan kuz-qish mavsumida maishiy chiqindilarning olib ketilmasligi natijasida, iste'molchilarga hech qanday xizmat koʻrsatilmagan.

O'rganishlar davomida haqiqatdan ham tumandagi  31  ta MFY hamda “Toza Hudud" DK Yangiqo’rg’on tuman filiali oʻrtasida Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2018-yil 25-noyabrdagi PF5580-sonli Qaroriga asosan ommaviy shartnoma tuzilgani aniqlandi. Ammo  qish mavsumida havo haroratining sovishi va gaz tanqisligining yuzaga kelishi sababli, DK maxsus texnikalari yoqilgʻi bilan ta'minlanmagan. Shu bois, 2025-yil yanvar  fevral oylarida qatnov grafigi boʻyicha aholiga toʻliq va sifatli xizmat koʻrsatilmagan.

Oʻrganish yakuniga koʻra, “Toza Hudud" DK Yangiqo’rg’on tuman filiali tomonidan tumanidagi 31 MFY aholisiga belgilangan sifatdagi xizmatlar koʻrsatilmaganligi sababli, yuqorida sanab o'tilgan oylar uchun jami 68093 ta aholidan olinadigan 762 641 600  soʻm to'lovlarni undirish bekor qilindi.

Federatsiyaning rasmiy sahifalari👇
Telegram | Facebook | YouTube | Istemol.uz

⚡️Isteʼmolchilarning huquqlari ustuvorligi Konstitutsiya normasi

Oʼzbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining 65-moddasiga muvofiq davlat bozor munosabatlarini rivojlantirish va halol raqobat uchun shart-sharoitlar yaratadi, isteʼmolchilarning huquqlari ustuvorligini hisobga olgan holda iqtisodiy faoliyat, tadbirkorlik va mehnat qilish erkinligini kafolatlaydi.
Bugungi kundagi asosiy masalalardan biri koʼp qavatli uylardagi kvartira egalari shirkatlari yoki boshqaruv kompaniyalari tomonidan koʼrsatilmagan xizmatlar uchun aholidan haq undirayotganligidir.

Ushbu holat Oʼzbekiston Respublikasining “Isteʼmolchilar huquqlarini himoya qilish toʼgʼrisida”gi Qonunning 8-, 10-moddalari normalariga ziddir. Bunda koʼrsatilmagan xizmatlar uchun badallar (kvart.plata) oyma-oy hisoblanib borilayotganligi tufayli aholining qarzdorligi toʼplanib qolmoqda.

Oʼzbekiston Respublikasi qurilish va uy-joy kommunal xoʼjaligi vazirining 2024-yil 12-martdagi 01/2-4-son buyrugʼi bilan tasdiqlangan “Koʼp kvartirali uylarda umumiy mol-mulkni saqlash, undan foydalanish va uni taʼmirlash hamda koʼp kvartirali uyga tutash yer uchastkasini obodonlashtirish uchun majburiy badallar yoki toʼlovlarning eng kam miqdorini aniqlash tartibi toʼgʼrisida"gi Nizomga muvofiq kvartira egalari shirkatlari yoki boshqaruv kompaniyalari tomonidan koʼp kvartirali uylarda 16 turdagi xizmatlar koʼrsatilishi kerak boʼlsada, bunday xizmatlarning atigi 1 yoki 2 tasi koʼrsatilmoqda xolos. Lekin, Oʼzbekiston Respublikasi qurilish va uy-joy kommunal xoʼjaligi vazirining 2024-yil 15-apreldagi 114-son buyrugʼi bilan har bir kvadrat metr uchun majburiy badallar boʼyicha 1830 soʼmgacha tarif tasdiqlangan.

Bu buyruq ilmiy va aniq maʼlumotlar bazasiga asoslanmagan, normativ-huquqiy hujjat qabul qilish talablariga zid ravishda qabul qilingan, albatta. Buyruq va Nizomda koʼrsatilmagan xizmatlar uchun aholidan majburiy badal undirlmasligi haqida biror qoida belgilanmagan. Roʼyxat raqami 3501 boʼlgan hujjatni Аdliya vazirligi qanday roʼyxatdan oʼtkazgan, bunga javob beradigan masʼul bormi.

Ushbu fikrlarmizni “Yuksalish” harakatining soʼrovi natijalari tasdiqlaydi. “Yuksalish” harakati tomonidan 2025 yilning fevralь oyida koʼp kvartirali uylarni boshqarish va boshqaruv kompaniyalarining faoliyat samaradorligi hamda ushbu tizimga aholi munosabati oʼrganilgan.
Respublika boʼylab oʼtkazilgan soʼrovnomada respondentlarning 35,8 foizi tomonidan BSK faoliyati qoniqarsiz deb belgilangan.
Qolaversa, koʼp kvartirali uylarning mulkdorlariga uylarni boshqarish shaklini erkin tanlash imkoniyati berilmaslik holatlari mavjud.

Vaholanki, Oʼzbekiston Respublikasining “Isteʼmolchilar huquqlarini himoya qilish toʼgʼrisida”gi Qonunning 4-moddasida isteʼmolchilarga tovarni (ishni, xizmatni) erkin tanlash va uning tegishli darajada sifatli boʼlishini talab qilish huquqi kafolatlangan.
Biroq, uy-joylarga boshqaruv organlari orqali xizmat koʼrsatish tanlangandan soʼng, BSKni tanlash jarayonida mulkdorlarning bevosita ishtiroki taʼminlanmayapti.
Natijada, BSK va mulkdorlar oʼrtasida turli xil nizolar kelib chiqmoqda. Masalan, mulkdorlar tomonidan ikki tomonlama shartnoma tuzishdan bosh tortish, majburiy badallarni toʼlamaslik, BSK tomonidan koʼrsatilishi belgilangan xizmatlarning toʼliq va sifatli bajarilmasligi va koʼrsatilmayotgan xizmatlar uchun badal undirilishi kabi muammolar shular jumlasidan.

Qolaversa, bitta BSKning xizmat koʼrsatish salohiyati hamda imkoniyati hisobga olinmagan holda, 100 dan ortiq koʼp kvartirali uyga xizmat koʼrsatish topshirilgan holatlar mavjud. Bundan tashqari, Toshkent shahrida koʼp kvartirali uylarni boshqarishda ishtirok etayotgan bir necha soha ekspertlari bilan oʼtkazilgan onlayn uchrashuvda mahalliy davlat idoralarining vakillari noqonuniy va notoʼgʼri harakatlari bilan sohada qator muammolarni yuzaga keltirayotganligini, ushbu muammolar aholining kayfiyatiga salbiy taʼsir etayotganligi, ularni bartaraf etish borasida qilayotgan murojaatlari hal etilmay kelinayotgani maʼlum qilindi.

Jumladan, koʼp kvartirali uylar qonunchilikka zid ravishda belgilangan tartibda tanlov oʼtkazmasdan mulkdorlar, yaʼni ushbu uylarda yashovchi aholining roziligisiz tuman hokimlari tomonidan bayonnoma asosida boshqaruv kompaniyalariga biriktirib berilishi aholining jiddiy eʼtirozlariga sabab boʼlgan.

Bundan tashqari mahalliy davlat idoralari uy-joy mulkdorlari shirkatlari shaklida boshqarilayotgan koʼp kvartirali uylarni BSKlarga oʼtkazish boʼyicha bosim oʼtkazayotganligi holatlari aniqlandi.

Yaʼni, mulkdorlar fikrini inobatga olmasdan “bir mahalla – bir boshqaruv servis kompaniyasi” tamoyili tashabbus qilinib, BSKlarga biriktirib berilishi, aholining emas balki BSKlarning manfaatlarini ilgari surishga maʼmuriy aralashuv sifatida qaralmoqda.

Koʼplab BSKlar tomonidan koʼrsatilayotgan xizmatlar haqida aholiga hisobot berilmasligi sohada shaffoflik tamoyillariga zid ravishda ish yuritilayotganligini koʼrsatmoqda. BSKlar tomonidan majburiy badallarning tushumlari va koʼp kvartirali uy-joyni boshqarish xarajatlari haqida mulkdorlarga yilda ikki marotaba hisobot taqdim etib borishi belgilangan. Аmmo, aksariyat BSKlar tomonidan amalga oshirilgan ishlar va sarf-xarajatlar toʼgʼrisida mulkdorlarga hisobot berilmagan.

Oʼtkazilgan tahlillar koʼrsatmoqdaki, koʼp kvartirali uylarni boshqarish sohasida amalga oshirilayotgan islohotlarga qaramasdan, boshqaruv servis kompaniyalari faoliyatida samaradorlik, hisobdorlik va xizmat sifatiga oid qator muammolar mavjudligicha qolmoqda. Jumladan, mulkdorlar tomonidan boshqaruv shaklini erkin tanlash imkoniyatining cheklangani, BSKlar faoliyatida shaffoflikning yetishmasligi va mahalliy davlat organlari tomonidan jarayonlarga asossiz aralashuv kuzatilmoqda. Bu esa aholining sohadagi islohotlarga nisbatan ishonchiga salbiy taʼsir koʼrsatishi mumkin.

“Yuksalish” harakati tomonidan oʼtkazilgan oʼrganishlar natijasida aniqlangan muammolar va ularning yechimi yuzasidan takliflar bildirilgan. Koʼp kvartirali uylarni boshqarish tizimini toʼliq qayta koʼrib chiqib, unda quyidagi jihatlar inobatga olinishi kerak:
- boshqaruv kompaniyalarni tanlashda mulkdorlarning bevosita ishtirokini taʼminlash;
- bitta boshqaruv kompaniyasi xizmat koʼrsatishi mumkin boʼlgan koʼp kvartirali uylarning chegaraviy miqdorini belgilash;
- boshqaruv kompaniyalari tomonidan sifatli xizmat koʼrsatilishini taʼminlash maqsadida ularning zarur salohiyat, asbob-anjom va mutaxassislar bilan taʼminlanishi ustidan samarali nazorat mexanizmini joriy etish;
- boshqaruv kompaniyalari va mulkdorlar oʼrtasidagi munosabatlarni toʼliq raqamlashtirish maqsadida oʼzaro munosabatlarning yagona onlayn-platformasini tashkil qilish, unda jamoatchilik bilan faol muloqot va boshqaruv kompaniyalari faoliyatini baholash imkoniyatlarini yaratish;
- mulkdorlar tomonidan BSKlarga har oylik majburiy badallarning minimal miqdorini belgilash amaliyotini bekor qilish va uni erkin bozor iqtisodiyoti tamoyillariga asosan shakllantirish.

Shu bilan birga, Qurilish va uy-joy kommunal xoʼjaligi sohasida nazorat qilish inspektsiyasi shahar va tuman hokimliklari bilan birgalikda mavjud BSKlar faoliyatini toʼliq xatlovdan oʼtkazib, aholi fikrini inobatga olgan holda aniqlangan tizimli muammolarni bartaraf etish yuzasidan takliflar ishlab chiqish zarur. Mavjud muammolarni hal etish maqsadida qonun ustuvorligini taʼminlash, aholi manfaatlarini himoya qiluvchi ochiq va samarali boshqaruv mexanizmlarini joriy etish, BSKlarning moddiy va institutsional salohiyatini mustahkamlash, shuningdek, xalqaro tajribaga asoslangan yondashuvlarni qoʼllash maqsadga muvofiq.

Koʼp qavatli kvartira egalari shirkatlari yoki boshqaruv kompaniyalari tomonidan 16 turdagi xizmatlarni toʼliq koʼrsatilishini nazorat qilish mexanizmini yoʼlga qoʼyish zarur.
Bundan tashqari xususiy uy-joy mulkdorlari shirkatlarini majburiy tugatish boʼyicha 4 yildan buyon davom etayotgan qonunga xilof amaliyotni toʼxtatish kerak.
Har bir qaror ilmiy va aniq maʼlumotlar bazasiga asoslangan holda qabul qilinishi shartligi butun dunyoda butun dunyoda tasdiqlangan va 200 yildan buyon rioya etilib kelinadi.

Mamlakatimiz Paralamenti, Аdliya vazirligi va Raqobat qoʼmitasidan bunga munosabat kutamiz.

Oʼzbekiston Isteʼmolchilar huquqlarini himoya qilish jamiyatlari federatsiyasi Markaziy ijro etuvchi apparati “Huquqiy tahlil va metodologiya shoʼbasi” inspektori А.Bozorov

⚡️Barchamizga ma’lumki, 9-may sanasi yurtimizda Xotira va qadrlash kuni sifatida keng nishonlanadi.

Mana shu ulug‘ ayyom kunida, eng avvalo, urush maydonlaridan qaytmagan ming-minglab yurtdoshlarimizning muqaddas xotirasi oldida bosh egib, ularning ruhi poklariga hurmat bajo keltiramiz.

Jang maydonlarida mardlik va jasorat ko‘rsatgan, front ortida fidokorona mehnat qilib, bugun oramizda sog‘-salomat bo‘lib yurgan muhtaram faxriylarimizga ta’zim qilamiz.

Hozirgi tinch-osoyishta hayotimiz, musaffo osmonimiz uchun ularga cheksiz minnatdorlik bildiramiz!

Federatsiyaning rasmiy sahifalari👇
Telegram | Facebook | YouTube | Istemol.uz

⚡️O’zbekiston Iste’molchilar huquqlarini himoya qilish jamiyatlari Federatsiyasi iste’molchi sifatida Sizning huquqlaringiz himoyachisi! Huquqlaringiz buzilgan hollarda

📳 1091
O’zbekiston Iste’molchilar huquqlarini himoya qilish jamiyatlari Federatsiyasi qisqa ishonch raqami

📳 71 294-52-28
Toshkent shahar hududiy birlashmasi

📳 55 902-70-74
Toshkent viloyat hududiy birlashmasi

📳 73 244-51-98
Farg’ona viloyat hududiy birlashmasi

📳 74 223-20-50
Andijon viloyat hududiy birlashmasi

📳 65 223-85-85
Buxoro viloyat hududiy birlashmasi

📳 95 601-10-91
Qoraqalpog’iston Respublikasi Iste’molchilar huquqlarini himoya qilish jamiyatlari Federatsiyasi

📳 75 221-30-06
Qashqadaryo viloyat hududiy birlashmasi

📳 79 223-03-21
Navoiy viloyat hududiy birlashmasi

📳 72 226-32-33
Jizzax viloyat hududiy birlashmasi

📳 55 651-10-91
Sirdaryo viloyat hududiy birlashmasi

📳 62 223-08-16
Xorazm viloyat hududiy birlashmasi

📳 88 593-93-80
Namangan viloyat hududiy birlashmasi

📳 76 223-50-35
Surxondaryo viloyat hududiy birlashmasi

📳 66 231-01-72
Samarqand viloyat hududiy birlashmasiga murojaatingizni qoldiring.

Federatsiyaning rasmiy sahifalari👇
Telegram | Facebook | YouTube | Istemol.uz