پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
781 subscribers
6.1K photos
652 videos
316 files
5.83K links
اخبار نشستها، همایشها، گزارشهای تصویری، انتشار کتب و مجلات، و معرفی آثار، محصولات، اعضای هیات علمی و محققان پژوهشگاه در:
کانال پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
به نشانی: @isca24
آدرس اینترنتی:
www.isca.ac.ir
ارتباط با ادمین کانال:
@Isca25
Download Telegram
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی:

🔰اربعین تحدی‌پذیر است/ مانع از سکولار شدن آن شویم

🔵گروه حوزه‌های علمیه ــ عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با بیان اینکه اربعین تحدی‌پذیر است، گفت: باید از سکولار شدن پدیده اربعین جلوگیری کنیم.
اربعین تحدی‌پذیر است/ مانع از سکولار شدن آن شویم

▶️به گزارش ایکنا، حجت‌الاسلام والمسلمین حبیبالله بابایی، رئیس پژوهشکده مطالعات تمدنی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی امروز ۱۴ مهرماه در هم‌اندیشی نقش پیاده‌روی اربعین در روابط ایران و عراق که در دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم برگزار شد، با تأکید بر حفظ عزت زائران به خصوص زائران ایرانی گفت: این مسئله می‌تواند به چالش در روابط ایران و عراق منجر شود. همچنین باید از سکولار شدن پدیده اربعین جلوگیری کنیم، زیرا در بستر سکولار نمی‌توانیم همبستگی اسلامی ایجاد کنیم.

وی افزود: باید در مورد اربعین یک کار پدیدارشناسانه انجام دهیم، زیرا ابعاد مختلفی در این زمینه وجود دارد؛ از جمله بعد جمعیتی اربعین همچنین اینکه بدنه اربعین با فرهنگ تودگانی می‌چرخد و همین مسئله ظرفیت محسوب می‌شود.

بابایی اظهار کرد: وحدت معنوی اربعین، تنوع مذهبی، دینی و تنوع فرهنگی در اربعین باید با وحدت معنوی تبیین و ترسیم شود و نباید از آن غفلت کنیم، بلکه باید آن را به رسمیت بشناسیم.

تحدی‌پذیر بودن اربعین

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با بیان اینکه اربعین محدود به دو یا سه هفته نیست، تصریح کرد: باید در این زمینه باید پشتیبانی فرهنگی در طول سال رخ دهد. پیشنهاد بنده این است که باید بر بعد انسانی اربعین تأکید شود، زیرا هرقدر بر این بعد تأکید کنیم، می‌توانیم با اربعین تحدی کرده و الگوی زیست و مکتب اربعین را تسری دهیم، زیرا تحدی‌پذیرکردن اربعین ما را به آستانه‌های تمدنی نزدیک می‌کند.

⚫️این استاد و محقق حوزه ادامه داد: فعال کردن مواکب علمی و چند زبانه، ایجاد گفت‌وگوهای سیاسی در حاشیه اربعین، ایجاد گفت‌و‌گوهای مؤمنانه و نه لزوماً فلسفی، همچنین استفاده از ظرفیت بانوان در امر درمانی و پزشکی می‌تواند پیوندهای بیشتری میان دو کشور ایجاد کند.

بابایی بیان کرد: هرقدر پای بانوان به اربعین باز شود، ظرفیت‌های خانوادگی ایجاد می‌شود که در طول سال هم می‌تواند تداوم یابد که در نگاه کلان‌تر موجب تقویت روابط ایران و عراق خواهد بود.

❇️وی افزود: با لابی‌های وزارت خارجه و وزارت علوم می‌توان کلاس‌های خاصی را در طول دو سه هفته اربعین برگزار کنیم تا تحقیقات میدانی برای شناخت بیشتر اربعین ایجاد شود.

بابایی تصریح کرد: آموزش زوار اربعین از مسائل مهم است و نباید فعالیت ما صرفاً به مهر زدن و صدور پاسپورت‌ها منحصر باشد، لذا باید در طول سال به آموزش زوار اربعین بپردازیم تا چالش‌ها و آسیب‌ها کمتر شود.



#اربعین
#حبیب_الله_بابایی
#دفتر_تبلیغات_اسلامی
#حوزه_علمیه_قم
#نشست_علمی

🌐https://eitaa.com/isca24/5486
🔰دکتر حبیب الله بابایی در یادداشتی تبیین کرد:
مدت‌هاست درد این پرسش آزارم می‌دهد که آیا دین به مثابه وحی الهی می‌تواند با تمدن به مثابه یک تجربه بشری، تحققی جامع پیدا کند؟

🔴 آیا تمدن انسانی اساسا می‌تواند با تمدن الهی برابری کند، یا آنکه نه، دین بزرگ‌تر از تمدن است و امورات دینی و الهیاتی را نه می‌توان در چارچوب تمدن محدود کرد و نه می‌توان آن را با قناعت بر رویکرد تمدنی به طور جامع شناخت؟ تجربه متعدد اربعین امروز، به رغم کاستی‌ها و آسیب‌های فراوانی که در آن هست، حدس و گمانی را در ذهنم تقویت کرده و فرضیه‌ای را در نظرم برجسته ساخته است و آن اینکه نه فقط دین بزرگ‌تر از قالب تمدنی است، بلکه گاهی برخی از مناسک دینی هم می‌تواند چنان رونق بیابد که ابعادی فراتر از قالب‌های مرسوم تمدنی پیدا کند. اربعین می‌تواند مصداقی از این مناسک معنوی و دینی در دنیای امروز باشد که ابعادی فراتر از تمدن‌های مرسوم دارد.
ادامه یادداشت از لینک زیر مطالعه کنید
🌐https://b2n.ir/isca24
#حبیب_الله_بابایی
#مرکز_مطالعات_اجتماعی_وتمدنی
#اربعین
🌐https://eitaa.com/isca24/5519
💠دوره "مطالعات اجتماعی دین" در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی شروع بکار کرد.

✳️گروه مطالعات فرهنگی اجتماعی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در ادامه فعالیت‌های خود، دوره «مطالعات اجتماعی دین» را با حضور 12 نفر از طلبه-دانشجوهای پذیرفته‌شده شروع کرد.

جلسه افتتاحیه این دوره (دوشنبه 13 آبان 98) در تالار المهدی پژوهشگاه برگزار شد.
♈️ در ابتدای برنامه، دکتر مولایی مدیر گروه مطالعات فرهنگی اجتماعی، برگزاری این دوره را یک برنامه ویژه برای تحقق اهداف و آرمان‌های بلندتر در تشکیل حلقه مطالعات اجتماعی دین و انجام مطالعات مستمر در این حوزه دانست.
🔵در ادامه، حجه‌الاسلام دکتر بابایی رئیس مرکز مطالعات اجتماعی تمدنی، بر اهمیت راهبردی و بنیادی این دوره برای مرکز تاکید کردند و ضمن قدردانی از زحمات و تلاش‌های انجام شده طی سه سال گذشته برای شروع و اجرایی‌شدن این دوره، ارائه یک طرح و برنامه کاملا حرفه‌ای و آکادمیک را از ویژگی‌های ممتاز این طرح دانستند.

🔶در ادامه دکتر قائمی‌نیک به عنوان دبیر علمی این کارگاه توضیحاتی را راجع به محتوای این دوره بیان کردند. به گفته دکتر قائمی‌نیک، این دوره در پنج مرحله مطالعاتی و یک مرحله پژوهشی معطوف به نگارش مقاله‌ای فاخر طراحی شده است. پژوهشگران، در هر مرحله موظف به مطالعه منابع مرتبط و ارائه یک یا چند پرسش اصلی از اساتید مطرح و برجسته‌ای این حوزه خواهند بود.

🔶در کنار برگزاری حلقه‌های مطالعاتی و جلسات پرسش و پاسخ با اساتید، نشست‌های نقد کتاب در این حوزه نیز توسط پژوهشگران این دوره که همگی از فضلای حوزوی و دانشجویان مقطع دکتری در رشته‌های علوم انسانی اجتماعی هستند برگزار خواهد شد.

♦️در انتهای جلسه به پرسش‌های پژوهشگران و منتخبان دوره، درباره محتوا و چگونگی اجرایی شدن مراحل دوره پاسخ داده شد.
#حبیب_الله_بابایی
#مرکز_مطالعات_اجتماعی_وتمدنی
#حبیب_الله_بابایی
#مرکز_مطالعات_اجتماعی_وتمدنی
#یادداشت_های_علمی

حبیب الله بابایی:قدرِ «قدر» در نظم جامعه (رویکردی الهیاتی ـ اجتماعی به موضوع «لیله القدر»)

⬅️واژگان و مفاهیم مرتبط با مقولۀ «نظم» در قرآن متعدد هستند که از آن جمله می توان به واژگان ذیل اشاره کرد: «ساعه» «عدل»، «اختلاف»، «تفریق»، و «قدر». اینکه کدامیک از این مفاهیمِ قرآنی می‌تواند نقطه عزیمت مناسبی در تحلیل نظم از منظر قرآن باشد، بستگی به غایت و هدف از برقراری نظم در جامعه دارد.

🔷به گزارش پایگاه اطلاع رسانی ایسکا(پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی ،حجه الاسلام و المسلمین دکتر حبیب الله بابا یی به مناسبت شب قد یادداشت زیر به قلم خود در شبکه های مجازی منتشر کرده است که تقدیم به علاقه مندان به مباحث تمدنی می کنیم.

💠واژگان و مفاهیم مرتبط با مقولۀ «نظم» در قرآن متعدد هستند که از آن جمله می توان به واژگان ذیل اشاره کرد:
«ساعه» «عدل»، «اختلاف»، «تفریق»، و «قدر». اینکه کدامیک از این مفاهیمِ قرآنی می‌تواند نقطه عزیمت مناسبی در تحلیل نظم از منظر قرآن باشد، بستگی به غایت و هدف از برقراری نظم در جامعه دارد.

🔷اگر هدف از نظم، ایجاد سلسله مراتب در نظام اجتماعی و یا «امت اسلام» باشد، می‌توان در مفهوم نظم بر مفهوم «ترتیب» و «صف» تأکید کرد، اگر تحفظ بر زمان و صرفه‌جویی در آن در سطح جهان اسلام و یا جامعه اسلامی مورد نظر باشد، بالطبع مفاهیمی مانند «وقت» و «ساعت» اهمیت پیدا می‌کند؛ اگر ایجاد آشتی و دوستی از برقراری نظم منظور باشد، باید مفاهیمی مانند «عفو» و «احسان» و پرهیز از «اختلاف» و «تنازع» مورد تأکید قرار بگیرد؛ و اگر غایت از ایجاد نظم، ایجاد جامعه‌ و یا تمدنی مبتنی بر اندازه‌ها و ظرفیت‌ها باشد، آنگاه مفاهیمی مانند «قدر»، «عدل» و «حد» را می‌توان در نظر آورد.

⬅️ متن کامل از لینک زیر مطالعه کنید.
🌐https://b2n.ir/babaei3_isca
نشست علمی حکمرانی در قرآن جلسه چهاردهم
یکشنبه 1399/2/21
ر#حکمرانی_در_قرآن
#حبیب_الله_بابایی
#نشست_علمی
#پژوهشکده_علوم_واندیشه_سیاسی

نشست علمی حکمرانی در قرآن(جلسه چهاردهم)👇👇👇👇

ارائه دهنده: دکتر حبیب الله بابایی

🔶دبیر نشست:دکترمختار شیخ حسینی

🕒زمان:یکشنبه 1399/2/21

💠مکان: بیگ بلوباتن(فضای مجازی)

⬅️به همت گروه علوم سیاسی پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

💠https://t.me/isca24/7595
#حبیب_الله_بابایی
#مرکز_مطالعات_اجتماعی_وتمدنی
#آیت_الله_آصفی

🔷دکتر حبیب الله بابایی مطرح کرد: آیت الله محمدمهدی آصفی: خط امام، عمق تمدنی انقلاب است.

⬅️نشست بازخوانی میراث سیاسی ـ تمدنی آیت الله محمد مهدی آصفی ره به همت پژوهشکده علوم سیاسی در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، در روز یکشنبه اول تی رماه ۱۳۹۹برگزار شد. در این نشست، که با حضور اندیشمندان دینی برگزار شد دکتر حبیب الله بابایی گزارشی از کتاب الاعماق الحضاریه للثوره الاسلامیه المعاصره ارائه کردکه خلاصه‌ای از آن را ذیلا اشاره می‌کنیم.

✍️رویکرد تمدنی آیت الله آصفی به انقلاب اسلامی ایران (درکتاب الاعماق الحضاریه للثوره الاسلامیه المعاصره) نه رویکردی شعاری بلکه رویکرد واقعی و تحلیلی و مبتنی بر شواهد مختلف عینی از انقلاب است. تحلیل تمدنیِ آیت‌الله آصفی از انقلاب اسلامی در چندین سطح و به چندین شکل رخ داده است:

💠جزئیات خبردر لینک زیر

🌐https://b2n.ir/851408
Forwarded from اتچ فایل
#پژوهشکده_مطالعات_تمدنی_واجتماعی
#حبیب_الله_بابایی
#مطالعات_تمدنی
#نشست_تمدنی

📒سلسله نشست های راهبردی- تمدنی 2|سلامت اجتماعی و آینده آن در جهان اسلام

از رادیو پژوهش بشنوید

🌐https://b2n.ir/161544
🔶ارائه دهندگان: دکتر یونس نوربخش دانشیار گروه جامعه شناسی دانشگاه تهران و رییس کرسی یونسکو در سلامت اجتماعی و توسعه

💠عنوان ارائه: دارایی ها و اموال عمومی در اسلام و نقش آن در حوزه سلامت

⬅️دکتر علی ودادهیر دانشیار گروه انسان شناسی دانشگاه تهران و مدیر روابط بین الملل کرسی یونسکو

عنوان ارائه: دارایی ها و متعلقات همگانی برای سلامت و ویروس کرونا: درس ها، دلالت ها و چالش های آن در جهان اسلام

📒دبیر نشست حجه الاسلام والمسلمین دکتر حبیب اله بابایی

زمان : یکشنبه 27 مهر 1399ساعت10 الى 12

🔹مجری: پژوهشکده مطالعات تمدنی و اجتماعی و مرکزهمکاری های علمی و بین الملل

🌐https://eitaa.com/isca_seda/1037 ⁠⁠⁠⁠⁠
Forwarded from اتچ فایل
#پژوهشکده_مطالعات_تمدنی
#حبیب_الله_بابایی
#نشست_تمدنی


به همت پژوهشکده مطالعات تمدنی و اجتماعی انجام شد:برگزاری نشست «سلامت اجتماعی و آینده آن در جهان اسلام» متن+صوت

📒نهمین نشست از سلسله نشست های راهبردی – تمدنی با عنوان «سلامت اجتماعی و آینده آن در جهان اسلام» با همکاری پژوهشکده مطالعات تمدنی و اجتماعی و مرکز همکاری های علمی و بین الملل روز یکشنبه ۲۷ مهرماه به صورت حضوری و مجازی در سالن سردار سلیمانی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد.

🔶به گزارش پایگاه اطلاع رسانی ایسکا (پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی) ارائه دهندگان این همایش دکتر یونس نوربخش دانشیار گروه جامعه شناسی دانشگاه تهران و رییس کرسی یونسکو در سلامت اجتماعی و توسعه با موضوع «دارایی ها و اموال عمومی در اسلام و نقش آن در حوزه سلامت» و دکتر ودادهیر مدیر روابط بین الملل کرسی یونسکو با موضوع «داریی ها و متعلقات همگانی برای سلامت و ویروس کرونا: درس ها، دلالت ها و چالش های آن در جهان اسلام» بودند.
🔹در ابتدای این نشست نخست دکتر ودادهیر بر مفهوم هویت (ما) و ضرورت شکل‌گیری «ما»ی فراگیر در سطح جهانی تأکید کرده و تصریح نمود که تا زمانی که حس‌نیاز و یا حس خطرِ پیوسته وجود نداشته باشد و تا زمانی که ما به صورت همگانی فکر نکنیم و عزم و اراده‌های بزرگی از خود نشان ندهیم و بالاخره تا زمانی که فرهنگ یاریگری و همدلی در سطوحی کلان‌تر را تجربه نکنیم، در مواجهه با پاندمی‌ها همچنان عاجز خواهیم بود.
📒در این باره دکتر ودادهیر مسئله فرقه‌گرایی را یکی از موانع شکل‌گیری مابودگی در جهان اسلام قلمداد کرد و بر حل آن تأکید نمود.
در ادامه دکتر نوربخش علاوه بر مصارف دینی وقف (وقف مسجد) و مصارف علمی وقف (وقف مدرسه) به مسئله «وقف سلامت»، «وقف درمان» و «وقف بهداشت» در جهان اسلام اشاره کرد و اهمیت نهاد وقف بویژه «وقف در حوزه پیشگیری» (بهداشت) را خاطرنشان کرد و آن را در شکل‌گیری «خیر عمومی» مهم دانست.
🔶در پایان دکتر نوربخش تأکید کرد سنتی بودن و سنتی ماندن نهاد وقف در کشورهای اسلامی و پاسخگو نبودن نظام وقف به مسئله‌های کنونی جهان اسلام است که دیگر همچون گذشته نمی‌تواند دارایی‌های عمومی را مدیریت کند. وی تصرف دولت ملت‌ها در موقوفات و همین‌طور اصلاحات ارضی و تقسیم زمین‌های وقفی در جهان اسلام را از جمله آسیب‌های مهم در استفاده از دارایی‌های عمومی برشمرد.


فایل کامل جلسه را از رادیو پژوهش بشنوید

💠جزئیات خبر در پایگاه اطلاع رسانی ایسکا (پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی)
🌐https://b2n.ir/133019 ⁠⁠⁠⁠⁠
#حبیب_الله_بابایی
#پژوهشکده_مطالعات_تمدنی_واجتماعی
#مطالعات_تمدنی


بابایی تأکید کرد:نقش علوم عقلی در بسط پرستیژ تمدن نوین اسلامی (بخش اول)

🔲استاد حوزه و دانشگاه با بیان اینکه علوم عقلی نقش مهمی در بسط پرستیژ تمدن نوین اسلامی دارد، گفت: تمدن عمل جامع به دین جامع است؛ اگر باور داریم که قرآن و اسلام جامع است آن گاه تحقق بخشیدن به این متن جامع در عرصه اجتماعی عملا مابازاء تمدنی می‌یابد.

✍️ حجت‌الاسلام والمسلمین حبیبالله بابایی، رئیس پژوهشکده مطالعات تمدنی و اجتماعی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، هشتم آبان، در نشست «نقش علوم عقلی در تمدن نوین اسلامی» در مجمع عالی حکمت اسلامی در قم، گفت: تاریخ تمدن‌ها نشان داده است شکل‌گیری آنها مربوط به دوره خوشی و ثبات نیست؛ اساساً خیلی از نقطه‌های عطف شکل‌گیری یک تمدن، مربوط به دوره‌های بحران بوده است، چون انسان‌ها حس نیاز پیدا کرده‌اند.

🔲وی افزود: تمدن در واقع یک وضعیت و پروژه نیست بلکه فرایند و پروسه است، ولی فرایندی بودن به معنای بیرون بودن از اراده انسان نیست و به معنای پیچیده‌تر در تمدن نیازمند تراکم اراده‌ها هستیم؛ ما امروز در درون این فرایند هستیم؛ در تمدن غرب، دو جنگ جهانی به رغم افق‌های سیاهی که ایجاد کرد در درون فرایند تمدنی آنها بود؛ زیرا فرایند تمدنی تعطیل نشد.

💠بابایی تصریح کرد: بخشی از مشکلات ما جهانی فکر نکردن است؛ اینکه گاهی نمی‌توانیم ظرفیت‌های درون خود را در فرض در نظام سلامت فعال کنیم، چون جهانی نمی‌اندیشیم؛ تمدن یک پروژه امید صرف نیست، بلکه پروسه ترقی و گذار است. اتفاقاً تمدن‌ها را در معضلات کلان محک می‌زنند. در ایام کرونا این مسئله جدی شد که چه تمدنی می‌تواند الگو برای مقابله با کرونا ارائه دهد؛ آیا داروی آمریکایی و یا الگوی چینی و سنتی شرقی می‌تواند.

⬅️عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با اشاره به ورود فلسفی به تمدن تصریح کرد: ده‌ها تعریف از تمدن داریم و بستگی دارد. ما برای چه غایتی دنبال تمدن هستیم و براساس آن غایت می‌توانیم تعریفی از تمدن بدهیم؛ تعریف فلسفه اجتماعی آن است که تمدن بزرگترین نظام مناسبات انسانی است؛ کلان، فراخ، شامل، جامع، جهانی، نظام‌وار و سیستماتیک است و میان انسان با انسان رخ می‌دهد.

نقش اخلاق در تمدن
⬅️وی افزود: تمدن میان انسان با انسان هنجاری، اخلاقی و انسانی است، یعنی تا مناسبات میان انسان‌ها، انسانی نشود تمدن منعقد نمی‌شود؛ تمدن عمل جامع به دین جامع است؛ اگر باور داریم که قرآن و اسلام جامع است، آن گاه تحقق بخشیدن به این متن جامع در عرصه اجتماعی عملا ما بازاء تمدنی می‌یابد ولو اینکه هر اسمی مانند امت و تمدن و... بر آن بگذاریم.

بابایی با بیان اینکه یکی از شاخصه‌های تمدن، علمی بودن یعنی آگاهی داشتن است و فلسفه نوعی خودآگاهی است، اظهار کرد: در نظام کاپیتالیستی، سرمایه‌داری نه فقط پاسخگوی نیاز آنان شده، ولی چون ارائه و عرضه تولیدات آنها بیش از مخاطبان است به خلق نیاز روآورده است و این خلق نیاز مبتنی بر یک عقلانیت اقتصادی است.

استاد حوزه اضافه کرد: تصور من این است که باید دو نگاه در نقش علوم عقلی در تمدن را از هم تفکیک کنیم؛ گاهی صحبت از نقش علوم عقلی در تمدن می‌کنیم و گاهی سخن از این است که علوم عقلی در رویکرد تمدنی چه وضعی می‌یابد؛ اگر این تفکیک را داشته باشیم پاسخ ها متفاوت خواهد شد.

وی افزود: علوم عقلی زمانی می‌تواند نقش پایه در شکل‌گیری تمدن ایفا کند که تبدیل به عقلانیت شود؛ در هرم تمدنی خودمان پایه را عقلانیت می‌دانیم و معتقدیم بر اساس عقلانیت، نظام‌های اجتماعی و سیاسی و ...شکل گرفته و با رفت و برگشت این دو نظام‌ها پخته می‌شوند.

🌐https://t.me/isca24/8513
#حبیب_الله_بابایی
#پژوهشکده_مطالعات_تمدنی_واجتماعی
#مطالعات_تمدنی


بابایی تأکید کرد:نقش علوم عقلی در بسط پرستیژ تمدن نوین اسلامی (بخش دوم)

🔲لزومی بر عمومی کردن حرکت تمدنی نیست
بابایی با اشاره به نقش توده‌ها بیان کرد: برش‌های مربوط به افق‌ها و چشم‌اندازها را می‌توان برای یک راننده تاکسی هم ترسیم کنیم، مثلاً اینکه در تابلوها بزنیم ۲۰۲۵، یعنی همه به سمت چشم‌انداز در حرکت هستیم؛ این چشم‌اندازها را می‌توان فرهنگی کرد، ولی تصور بنده این است که تمدن‌اندیشی و هم حرکت تمدنی مخصوص نخبگان ورزشی، هنری، علمی و ... است؛ لذا عمومی کردن مباحث تمدنی و انتظار حرکت آگاهانه تمدنی از همه اقشار جامعه خروج از محل بحث است؛ نخبگان اگر توجیه شوند حرکت اجتماعی قابل تحقق است. اینکه توقع داشته باشیم کسی که امروز درگیر روزگار سخت زندگی است از تمدن آگاهی داشته باشد، اشکال واردی است.

وی با بیان اینکه در مورد نقش فلاسفه و عالمان علوم عقلی در شکل‌گیری تمدن اسلامی، اظهار کرد: جواب به این مسئله نیازمند خوانش تاریخ اجتماعی فیلسوفان و علماست، ولی ما متأسفانه تاریخ اجتماعی فلاسفه را استخراج نکرده‌ایم.

⬅️استاد حوزه و دانشگاه با ذکر این مثال که آیا ژاپن را می‌توان تمدنی جدید نامید، بیان کرد: ژاپن اگر غربی هم نباشد جزء اعتبار تمدنی غرب است؛ زیرا نظام باورها و فیلم‌های آن مبتنی بر غرب است؛ فرهنگ و شعر و خوراک و پوشاک مصادیق بسط یک تمدن است که در این کشور تا حد زیادی به غرب گرایش دارد.

💠وی با طرح این سؤال که آیا توسعه قلمرو پرستیژ تمدنی اسلام، توسعه ایمانی بوده یا اخلاقی که باید به لحاظ تاریخی بحث شود، اضافه کرد: امروزه اگر بخواهیم در برخی وادی‌ها قلمرو پرستیژ تمدنی بسط یابد علوم عقلی به مدد ما خواهد آمد؛ زیرا بسط اعتبار تمدنی ما به مخاطبان و دنیایی که ما و زبان و ایمانیات ما را قبول ندارند، زمانی انجام می‌شود که آن را مقبول انسان بماهو انسان قرار دهیم و این کار را علوم عقلی می‌تواند انجام دهد.

🌐https://t.me/isca24/8514
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
#معرفی_آثار
#حبیب_الله_بابایی
#پژوهشکده_مطالعات_تمدنی_واجتماعی

دیدار با اصحاب قلم- دکتر حبیب الله بابایی

💠معرفی کتاب :کاوش‌های نظری در الهیات و تمدن تماشا کنید

👤نویسنده: حجت الاسلام و المسلمین دکتر حبیب الله بابایی

⬅️تهیه‌کننده: پژوهشکده مطالعات تمدنی و اجتماعی؛ چاپ اول؛ قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، بهار 1393، 604ص رقعی.
🌐https://t.me/isca24/9045
#نکته‌های_قرآنی_تمدنی_رمضان_1442
#حبیب_الله_بابایی
#پژوهشکده_مطالعات_تمدنی_واجتماعی


❇️(تک‌نکته‌های قرآنی - تمدنی قسمت دوم)

⬅️(«سعی و سرعت»، امتداد اجتماعی "ایمان")

✍️نویسنده: دکتر حبیب الله بابایی عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و رئیس پژوهشکده مطالعات تمدنی و اجتماعی

💠«سعی»، «سرعت» و «سبقت» در نیکی‌کردن در آیات متعددی از قرآن آمده است مانند «اولئک یسارعون فی الخیرات و هم لها سابقون» (مومنون: 61، و آل عمران: 114)، «سابقوا الی مغفره من ربکم» (حدید: 21)، «سارعوا الی مغفره من ربکم» (آل عمران: 133) و من اراد الآخره و سعی لها سعیها و هو مومن (اسراء: 19)، فاسعوا الی ذکر الله (جمعه: 9). آیات مربوط به سعی و سرعت محدود به امور خیر نیست، بلکه سرعت در کفر و گناه و دشمنی و فساد و عذاب هم در قرآن مورد اشاره قرار گرفته است: «و لا یحزنک الذین یسارعون فی الکفر» (آل عمران: 176)، «و تری کثیرا منهم یسارعون فی الاثم و العدوان» (مائده: 62).

⬅️نکته اینکه، آنچه جامعه را به سمت صلاح یا زوال می‌برد نه اصل خوبی یا بدی، بلکه «سعی» (جدیت و اهتمام) و «سرعت و سبقت» در خوبی و بدی است که ذاتا امری اجتماعی و در نسبت با دیگران شکل می‌گیرد.

⬅️در تقابل بین دو گونه از سعی و سرعت (درخیر و شرّ)، وجود پشتوانه‌های ایمانی بسیار مهم است. اساسا امتداد اجتماعی ایمان در «سعی و سرعت در رفتار انسان» است. تا زمانی که ایمانی نباشد، شور و شتابی در هیچ سویه از خیر و شرّ نیز وجود نخواهد داشت. ایمانی پرشور به خیر و خوبی، نیکی‌های انسانی را شتاب می‌دهد، و باور به شرّ نیز شتاب در بدی‌ها را بوجود می‌آورد. بدین سان تقابل دو گونه از سرعت فزاینده در کژی و راستی در جامعه، برخاسته از برخورد دو گونه از ایمان و دو گونه از جهان‌بینی و جهان‌باوری است.
#نکته‌های_قرآنی_تمدنی_رمضان_1442
#حبیب_الله_بابایی
#پژوهشکده_مطالعات_تمدنی_واجتماعی

✍️نویسنده: دکتر حبیب الله بابایی عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و رئیس پژوهشکده مطالعات تمدنی و اجتماعی


اگر بخواهیم ماهیت «مشارکت در سرعت» یا همان مسارعه در خیرات را به درستی درک کنیم، می‌توانیم آن را با نظریه «تقلید» از رنه ژیرارد مقایسه کنیم.

⬅️رنه ژیرارد «تقلید در برخورداری از دنیا» یا «تقلید در علائق» (mimetic desires) (یا بگویید چشم‌هم‌چشمی) را یکی از خاستگاه‌های مهم تَنش در مناسبات و روابط انسانی می‌داند. چشم‌هم‌چشمی‌های مرسوم در واقع سرایتِ علائق دنیوی از یک فرد به فرد دیگر، و آنگاه شکل‌گیری یک جوّ عمومی برای تقاضای چیزی کم (مثلا داشتن گوشی آیفون) است که البته می‌تواند آثار نامطلوبی در فرهنگ مصرف‌گرایی داشته باشد.

💠ولی مسارعه در نیکی نوعی از سرایت خوبی از یک فرد به فرد دیگر، و آنگاه شکل‌گیری یک جوّ عمومی برای انجام عمل خیر (مانند سرایت فرهنگ اربعین و خدمت به دیگران از عراق به ایران) است که می‌تواند آثار بسیار مثبتی در ایجاد موجی از «اراده‌های نیک» در میان ملت‌ها داشته باشد. اراده‌های نیک در میان ملت‌ها آنگاه که به شکل‌گیری «معروف»‌های بزرگ در سطح جهان می‌شود، جامعه را به آستانه‌های تمدن نزدیک‌تر می‌کند. بدون شک سرعت‌گیری در تأسیِ به اراده‌های نیک در میان دیگران، اصلاح وضعیت ملت‌ها را تسریع می‌بخشد و آینده متفاوتی را برای انسان معاصر رقم می‌زند.

🌐https://eitaa.com/isca24/9405
#نکته‌های_قرآنی_تمدنی_رمضان_1442
#حبیب_الله_بابایی
#پژوهشکده_مطالعات_تمدنی_واجتماعی

✍️نویسنده: دکتر حبیب الله بابایی عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و رئیس پژوهشکده مطالعات تمدنی و اجتماعی

نکته‌های قرآنی ـ تمدنی ۷ (تسریع در نیکی، تعجیل در ظهور)

✍️یکی از نکته‌های بسیار مهم در موضوع مسارعه در خیر، تسریع در حرکت تاریخ به سمت ظهور است. هر مقدار سرعت در خیر و تراکم در نیکی‌ها بوجود می‌آید، تاریخ در حرکت‌اش شتاب می‌گیرد، و هر مقدار شتاب تاریخ بیشتر می‌شود ما به سمت ظهور (نقطه کمال تاریخ) نزدیک‌تر می‌شویم.

همین‌طور، اگر تاریخ در رفت و برگشت بین خیر و شرّ تکامل می‌یابد و ازدیاد نیکی‌ها به تکامل شرور، و رشد شرور نیز به ارتقاء خیرات در جامعه می‌انجامد (حرکت حلزونی تاریخ در بیان استاد شهید مطهری)، آنگاه هر میزان نیکان در عمل نیک‌شان اهل سعی و سرعت و سبقت باشند، دنیا به برخورد نهایی (tipping point) میان خیر و شر نزدیک‌تر خواهد شد و در همان نقطۀ اوج هم ظهورِ موعود رخ خواهد داد. ان شاءالله.
https://t.me/isca24/9155
#نکته‌های_قرآنی_تمدنی_رمضان_1442
#حبیب_الله_بابایی
#پژوهشکده_مطالعات_تمدنی_واجتماعی

✍️نویسنده: دکتر حبیب الله بابایی عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و رئیس پژوهشکده مطالعات تمدنی و اجتماعی

نکته‌های قرآنی و تمدنی ۸ («مسارعه» و «مارپیچ سکوت»)

⬅️نظریۀ «مارپیچ سکوت» از ناحیه الیزابت نوئل نیومن در واکنش به سکوت همگانی برای هم‌رنگ شدن با سلیقۀ عام مطرح شده است. نیومن می‌گوید قدرت رسانه‌ها یا سلیقه عموم می‌تواند عقاید مخالف یا اقلیت را مأیوس کند و آنها را در یک مارپیچ سکوت به فراموشی بسپارد. در مورد اینکه چگونه می‌توان از این چاله سکوت و انزوا (یا اقلیت) رسانه‌ای خود را بیرون کشید، ایده‌های مختلفی مطرح شده است.

در این باره به نظر می‌رسد یکی از راه‌های مهم و مُلهَم از قرآن برای خروج از این چاله، حرکت سه مرحله‌ای «سعی»، «مصابره» و «مسارعه» است (مصابره در قرآن را بعدا توضیح خواهم داد). فرایند مسارعه طیّ زمانی کوتاه می‌تواند اقلیت را به اکثریت بدل کند. خروج از حفره سکوت و انزوای اقلیت از رهگذر مسارعه، نه فقط در فضای رسانه‌‌ای قابل طرح است، بلکه در فرایند حرکت تاریخی و خروج از انزوای تاریخی (یا بگویید استضعاف تاریخی) نیز قابل استفاده است. از رهگذر مسارعه می‌توان نه فقط از مارپیچ سکوت و سکون در تاریخ درآمد، بلکه هرمی از فریاد و حرکت در تاریخ (حرکتی حلزونی) درست کرد.
🌐https://t.me/isca24/9160
#نکته‌های_قرآنی_تمدنی_رمضان_1442
#حبیب_الله_بابایی
#پژوهشکده_مطالعات_تمدنی_واجتماعی

✍️نویسنده: دکتر حبیب الله بابایی عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و رئیس پژوهشکده مطالعات تمدنی و اجتماعی


نکته‌های قرآنی و تمدنی ۸ («مسارعه»، «مرابطه»، و «مصابره» در قرآن)

♈️"يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَصَابِرُوا وَرَابِطُوا وَاتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ"

⬅️علامه طباطبایی در المیزان در معنای مصابره می‌فرماید: مصابره عبارت است از اینکه جمعیتی به اتفاق یکدیگر اذیت‌ها را تحمل کنند و هر یک صبر خود را به صبر دیگری تکیه دهد (در صبر کردن خود از صبر دیگران استفاده کند) و در نتیجه برکاتی که در صفت صبر هست دست به دست هم دهد و تاثیر صبر بیشتر گردد و این معنا امری است که هم در فرد محسوس است و هم در اجتماع، چون باعث می‌شود که تک تک افراد نیروی یکدیگر را به هم وصل کنند و همه نیروها یکی شود.

مرابطه از نظر معنا اعم از مصابره است، چون مصابره عبارت بود از وصل کردن نیروی مقاومت افراد جامعه در برابر شدائد و مرابطه عبارت است از همین وصل کردن نیروها، اما نه تنها نیروی مقاومت در برابر شدائد، بلکه همه نیروها و کارها، در جمیع شؤون زندگی دینی چه در حال شدت و چه در حال رخا و خوشی. ... اگر مرابطه نباشد گو اینکه صبر من و تو، به تنهایی و علم من و تو به تنهایی، و هر فضیلت دیگر به تنهایی سعادت آور است، ولی بعضی از سعادت را تأمین می کند و حقیقت سعادت تام را حاصل نمی کند.

⬅️براساس توضیح فوق از معنای مصابره و مرابطه در آیۀ مزبور، می‌توان نسبت بین «سعی و صبر»، و «مصابره و مسارعه» در قرآن را بهتر درک کرد. سعی و حرکت شتابان در قرآن بدون صبر و شکیبایی نشدنی است (حرکت شتابان همواره انرژی بیشتر و مقاومت بیشتری می‌طلبد) و مسارعه و شتاب‌گرفتن از یکدیگر نیز بدون مشارکت در صبر همدیگر ناتمام خواهد ماند. مسارعه در کنار مصابره می‌تواند شتاب اجتماعی ایجاد کند و در کوتاه‌ترین زمان، کنش‌های تمدنی متراکمی را خلق کند.

🌐https://t.me/isca24/9165