سخنان دکتر فرشید دلشاد، در مراسم یادمان سلیمان حییم، پدر فرهنگ دوزبانه ایران

سلیمان حییم در سال ۱۲۶۶ خورشیدی (۱۸۸۷ میلادی) در تهران و در یک خانواده‌ی یهودی دیده به دنیا گشود. اقدامات او در زمینۀ فرهنگ‌نویسی، ستایش برانگیز است. حییم به لغات عشق می‌ورزید. دوستانش به او لقب فرهنگ متحرک داده بودند و بعدها مجله‌ی روشنفکر وی را «آقای لغت ایران» نامید.

سلیمان حییم در روز شنبه ۲۵ بهمن ماه ۱۳۴۸ بر اثر سکته قلبی در سن ۸۲ سالگی در تهران از دنیا رفت. به نوشته کریم امامی در فرهنگ‌های حییم که طی سه دهه پس از مرگ او پیاپی تجدید چاپ شده‌اند به‌زحمت می‌توان چند سطر اطلاع صحیح دربارهٔ زندگی او یافت.

پس از سلیمان حییم کمتر کسی در میان کلیمیان ایران مانند وی سرمایهٔ زندگی و تخصص خود را وقف ادبیات و علوم انسانی کرده‌است. در ایران معاصر در بین اقلیت یهودی ایران بجز سلیمان حییم دکتر مرتضی معلم نیز فرهنگ فارسی به فرانسه تألیف نموده‌است و نیز دکتر فرشید دلشاد، زادهٔ شیراز، از نوادگان دور سلیمان حییم، در زمینهٔ زبان‌شناسی و واژه‌شناسی دارای پژوهش‌هایی است و در سطح ملی و بین‌المللی آثاری را به چاپ رسانده‌است.

https://www.youtube.com/watch?time_continue=2&v=GDdxc7VKRtk&feature=emb_logo&fbclid=IwAR1QmKMAoL6inrnJpv2SrN4Jhd_Z7TyOkLmr56SYxm6KQ2fsPI6akiBGldI

#فرهنگ_حییم #سلیمان_حییم #یهودیان_ایران #ادبیات_فارسی #۲۸بهمن۹۸ #17Feb2020

شما می‌توانید فایل‌های ویدیویی، صوتی و تصویری خود را از طریق سیگنال، واتساپ و تلگرام ارسال کنید.
0033 7 88 80 62 30

@irannc

درگذشت نظامی گنجوی، شاعری ایران‌ دوست

نظامی گنجوی (ابو محمد الیاس) در مارس ۱۲۰۹ میلادی (به نوشته‌ی بسیاری از تاریخ‌نگاران ۱۲ مارس برابر ۲۱ اسفند) دیده ازجهان فروبست.

نظامی گنجوی، شاعری داستانسرا و متخصص مثنوی داستانی بود. لیلی و مجنون، خسرو و شیرین، خمسه، هفت پیکر و اسکندرنامه از جمله آثار این شاعر نامدار ایرانی هستند. وی که شهرت از شهر گنجهِ قفقاز برده مردی گوشه‌گیر بود که امیران زمان خود را مدح نگفت. نظامی مَدح شاهان، امیران و مقامات وقت را گفتن؛ دروغ و چاپلوسی و نوعی گناه می‌دانست. وی در این زمینه گفته است:
.
چو نتوان راستی را درج کردن ــــــ دروغی را چه (چرا) باید خرج کردن

.
این شعر گنجوی که به انگلیسی و زبان‌های اروپایی دیگر ترجمه شده در مقدمه کتاب‌های درسی «خبرنویسی» درج شده و با استناد به آن به کسانی که بعدا «خبرنویس» می شوند گوشزد می‌شود که اگر نتوانند حقیقت یک رویداد را بنویسند بهتر است که از آن بگذرند تا مطلب نادرست و ناقص بنویسند و بخورد مخاطب دهند. مخاطب خریدار خبر است و نباید به او کم فروشی کرد.

#نظامی_گنجوی #ادبیات_فارسی #خسرو_شیرین #لیلی_مجنون #۲۱اسفند۹۸ #11Mar2020
@irannc

.
اول اردیبهشت روز سعدی گرامی‌باد
.
مرکز سعدی‌شناسی ایران از سال ۱۳۸۱ روز اول اردیبهشت ماه را روز سعدی اعلام نمود و در اول اردیبهشت ۱۳۸۹ و در اجلاس شاعران جهان در شیراز، نخستین روز اردیبهشت ماه از سوی نهادهای فرهنگی داخلی و خارجی به عنوان روز سعدی نام‌گذاری شد.

بنی آدم اعضای یکدیگرند که در آفرینش ز یک گوهرند
چو عضوی بدرد آورد روزگار دگر عضوها را نماند قرار
تو کز محنت دیگران بی‌غمی نشاید که نامت نهند آدمی

#سعدی #روز_سعدی #ادبیات_فارسی #شعر #۱اردیبهشت۹۹ #20Apr2020

شما می‌توانید فایل‌های ویدیویی، صوتی و تصویری خود را از طریق سیگنال، واتساپ و تلگرام ارسال کنید.
0033 7 88 80 62 30

@irannc

.
۲۴ ارديبهشت ۱۳۶۳؛ ۳۶ سال پيش در چنين روزی حبيب يغمايی، شاعر، پژوهشگر ادبی و روزنامه‌نگار، در تهران درگذشت. می‌گفت: «من نمی‌خواهم كه بعد از مرگ من افغان كنند / دوستان گريان شوند و ديگران نالان كنند.»
.
حبيب يغمايی در سال ۱۲۸۰ در خور از بخش‌های دامغان زاده شد. پدرش از اديبان و آموزگاران دانش‌های قديم بود و مقدمات ادبيات فارسی و عربی را به فرزندش آموخت.
.
می‌نويسد: «شش ساله بودم كه به مكتب‌خانه رفتم و در بيشتر مكتب‌خانه‌های خور درس خواندم.»
.
او نخست در دامغان و شاهرود طلبگی كرد و سپس در تهران به دبيرستان فرانسوی آليانس رفت و چندی در دانشسرای عالی حقوق خواند.
.
۲۰ ساله بود كه در اداره آمار و سپس وزارت معارف (آموزش و پرورش) استخدام شد و ۲۴ ساله بود كه نخستين كتابش "جغرافيای جندق" و سپس رمان تاريخی "دخمه ارغون" را منتشر كرد كه در ضمن روايت ماجرای عشق ناكام يك چوپان به پسر اربابش، رويدادهای زمان فتحعلی‌شاه قاجار را بيان می‌كند.
.
۲۷ ساله بود كه مدرسه‌ای در زادگاهش بنيان نهاد. ۳۲ ساله بود كه با همكاری محمدعلی فروغی به ويرايش و تدوين منتخب شاهنامه و چند اثر ديگر برای دبيرستان‌ها پرداخت.
.
او از نوجوانی شعر می‌گفت و بعدها چنان از شعرهای روان و ساده‌اش استقبال شد كه برخی از آنها به كتاب‌های دبستان راه يافتند:
.
«زاغكی قالب پنيری ديد
.
به دهان برگرفت و زود پريد.»
.
۴۰ ساله بود كه رفته رفته سردبيری مجله‌های وزينی مانند "نامه فرهنگستان" و "آموزش و پرورش" را پذيرفت.
.
۴۷ ساله بود كه ماندگارترين كارش را آغاز كرد: «۱۳۲۷ شمسی یكی از سال‌های درخشان زندگانی من است. در این سال مجله یغما را بنیان گذاردم و مدت ۳۱ سال مداوم و بی‌وقفه آن را منتشر ساختم.»
.
در اين مجله وزين كه نخست در خانه خود با همكاری همسر و فرزندانش تدوين و آماده می‌كرد، آثار جوانان و فرهيختگانی مانند سيمين دانشور، سيمين بهبهانی، ايرج افشار، فريدون توللی و رهی معيری را می‌آورد كه در آغاز كارشان دستی بر رسانه‌های ديگر كشور نداشتند. افزون بر اين سروده‌های فارسی ناشناخته غير ايرانيان و همچنين سياستمدارانی مانند وثوق‌الدوله و قوام‌السلطنه را معرفی می‌كرد كه گفته:
.
«اصل در آمد كار است نه دانستن كار
.
طاس اگر نيک نشيند همه کس نراد است.»
.
در كنار مطالب ادبی و سروده‌ها و ترانه‌های بومی به لهجه‌های گوناگون، "يغما" نوشته‌های علمی، تاریخی، اجتماعی، جغرافیایی، روانشناسی، هنری، سياسی، انتقادی و طنز هم داشت كه اين مجموعه را دانشنامه فرهنگی ايران فراهم كرده است.
.
حبيب يغمايی در ۸۳ سالگی در پايتخت ایران درگذشت./ دویچه وله

https://www.dw.com/image/53420669_303.jpg

#مفاخر_ایران #حبیب_یغمایی #شعر #ادبیات_فارسی #۲۴اردیبهشت۹۹ #13May2020

شما می‌توانید فایل‌های ویدیویی، صوتی و تصویری خود را از طریق سیگنال، واتساپ و تلگرام ارسال کنید.
0033 7 88 80 62 30

@irannc

.
سزد گر هر آنکس که دارد خرد
به کژی و ناراستی ننگرد
.
بیست و پنجم اردیبهشت ماه روز بزرگداشت پیر پاک و پارسای دری، حکیم ابوالقاسم فردوسی بر تمامی ایرانیان سرتاسر گیتی فرخنده باد.

#بزرگداشت_فردوسی #فردوسی #شاهنامه #ادبیات_فارسی #۲۵اردیبهشت۹۹ #14May2020

شما می‌توانید فایل‌های ویدیویی، صوتی و تصویری خود را از طریق سیگنال، واتساپ و تلگرام ارسال کنید.
0033 7 88 80 62 30

@irannc

.
اول خرداد ۱۲۹۸: ۱۰۱ سال پیش در چنین روزی عباس یمینی شریف در تهران زاده شد.
.
برای سنگ مزارش سرود:

"من نغمه‌سرای کودکانم

گیرید ز کودکان نشانم".
.
عباس یمینی شریف در خانواده ادب‌دوستی رشد کرد و سروده‌های کودکان را نخست از لالایی‌ها و داستان‌های مادرش آموخت و اندوخت.
.
۵ ساله بود که در روستای دربند آن‌زمان تهران می‌زیست، به دبستان می‌رفت و بعدها تابستان‌ها در مکتب‌خانه درس قدیم می‌آموخت.
.
۱۰ ساله بود که سروده‌های شاعر آزادی‌خواه بنام فرخی یزدی را برای آوازخوان بی‌سوادی می‌گفت تا او با آوای رسا در کوه و دره به گوش شنوندگان کنجکاو برساند: "در سالهای ۱۳۱۷ـ۱۸ که در دانشسرای مقدماتی تهران برای آموزگاری تحصیل می‌کردم، پایم به کتابخانه باز شد. من که تا آن‌زمان جز کتاب‌های درسی آن هم قابوس‌نامه، بوستان و گلستان و نصاب‌الصبیان ندیده بودم، چنان به شوق آمدم که کتاب انگلیسی "ابران و تیتانیا" را برای کودکان ترجمه کردم".
.
۲۳ ساله بود که نخستین شعر کودکانش در نخستین مجله ویژه کودک "نونهالان" چاپ شد:
.
"سوسکه می‌گه جیر جیر

کرده گلوم گیر گیر".
.
از آن پس او همه وقتش و توانش را صرف سرودن شعر و نوشتن داستان‌های کودکان کرد و می‌خواست پایان‌نامه دکتری‌اش را در زمینه ادبیات کودک بنویسد ولی چون با این کار موافقت نشد گفت:
.
"دکترایم را از بچه‌ها می‌گیرم".

۲۸ ساله بود که سروده‌هایش به کتاب‌های درسی راه یافتند.
.
۳۴ ساله بود که به دانشگاه کلمبیا در آمریکا رفت و در رشته ادبیات کودکان کارشناسی ارشد گرفت.
.
او سردبیر چندین مجله کودکان بود و ۳۷ ساله بود که "کیهان بچه‌ها" را بنیان نهاد.
.
در سروده‌های بی‌پیرایه و روان او در عین سرگرمی و شادیآفرینی، بیشتر با پندآموزی و مهر به طبیعت و ایران روبرو می‌شویم:
.
برخی از این سروده‌ها به سرود ملی کودکان می‌ماندند:
.
"ما گل‌های خندانیم، فرزندان ایرانیم

ایرانِ پاک خود را، مانند جان می‌دانیم".
.
در بسیاری از سروده‌هایش حیوانات و جماداتی مانند ساعت و کتاب به زبان می‌آیند:
.
"من یار مهربانم، دانا و خوش‌بیانم

گویم سخن فراوان، با آنکه بی‌زبانم".
.
از او ۳۰ کتاب شعر و داستان کودک به جا مانده که شاید "دارا و آذر" کتاب کلاس اول دبستان ماندگارترین آنها باشد چون سالها نخستین کتاب آموزشی در ایران بود.
.
۴۱ ساله بود که نهاد سوادآموزی "روش نو" را در تهران بنیان نهاد که از کودکستان تا پایان دوره راهنمایی را دربر داشت.
.
آخرین کتابش "شهر ناپدیدان" را در اوج بیماری و اندکی پیش از درگذشتش به پایان رساند:

"من نغمه‌سرای کودکانم

شاد است ز مهرشان روانم

عباس یمینی شریفم

گیرید ز کودکان نشانم".

عباس یمینی شریف در ۷۰ سالگی در زادگاهش درگذشت./ دویچه وله
https://www.dw.com/image/53521922_303.jpg

#مفاخر_ایران #عباس_یمینی_شریف #ادبیات_فارسی #شعر_کودک #۱خرداد۹۹ #21May2020

ارسال فيلم، عکس و مطلب به ما:

▫️Telegram ID: @iranncmedia 👈
@irannc

.
۲۰ مهرماه روز بزرگداشت حافظ است.
.
از شعر و تاثیر اشعار و تفکر حافظ بر نسل‌ها سخن و ادب پارسی سخن‌ها زیاد گفته شده است. آرامگاه این شاعر مشهور یکی از زیباترین بناهایی است که به دلیل معماری خاص خود، توجه بسیاری را به خود جلب می‌کند.
.
آن‌چه که امروز به عنوان آرامگاه حافظ در شیراز وجود دارد، بنای ساخته شده در سال ۱۳۱۴ شمسی است. در آن سال علی‌اصغر حکمت، وزیر فرهنگ وقت با همکاری علی ریاضی، رییس فرهنگ استان فارس و با نظارت علی سامی، محقق، باستان‌شناس و استاد دانشگاه، طرحی را که آندره گدار، ایران‌شناس و معمار فرانسوی پیشنهاد کرده بود، روی آرامگاه حافظ پیاده کردند. در ساخت این آرامگاه از معماری دوره‌ی زندیه الهام گرفته شده است.

#روز_حافظ #آرامگاه_حافظ #شعر #ادبیات_فارسی #۲۱مهر۹۹ #12Oct2020

ارسال فيلم، عکس و مطلب به ما:

▫️Telegram ID: @iranncmedia 👈
@irannc

.
نود سال با ايران در غربت
.
۱۷ آبان ‌۱۳۷۶: ۲۳سال پيش در چنين روزی محمدعلی جمالزاده در ژنو درگذشت. می‌‌گفت: «ايران هميشه چهار دشمن داشته؛ بی‌سوادی، بی‌خبری، فقر و فساد.»
.
محمدعلی جمالزاده در سال ۱۲۷۰ در اصفهان زاده شد. پدرش از خطيبان بنام مشروطه‌خواه بود که به فرمان محمدعلی شاه کشته شد.
.
۱۱ ساله بود كه از بيم آزار حاكم اصفهان با خانواده به تهران رفت: «در سال ۱۹۰۸ میلادی (شانزده‌ساله بود) پدرم مرا به بیروت فرستاد که هم تحصیل بکنم و هم عربی یاد بگیرم. تا وقتی در تهران بودم، زياد با كتاب سر و كاری نداشتم. اولين بار كه كتابی خواندم در جبل لبنان بود.‌»
.
دو سال پس از آن به پاريس، لوزان سويیس و سپس به ديژون فرانسه رفت و رشته حقوق را به پايان رساند.
.
۲۳ساله بود كه با "انجمن مليون ايران" همكاری كرد و از طرف آنها به ايران رفت تا "قشون ملی" عليه نيروهای روس و انگليس گرد آورد: «چند نفر جوان از فرنگ برگشته بوديم و خيال می‌كرديم با اقدامات خود جلوی هجوم انگليس را خواهيم گرفت.»
.
۲۹ ساله بود كه جُنگ داستان‌های كوتاه "يكی بود يكی نبود" را انتشار داد كه سبك نزديك به زبان گفتاری و درون‌مايه واقع‌گرايانه انتقادی آن سرآغازی در داستا‌ن‌نويسی معاصر به شمار می‌آيد: «هيچ جای دنيا تر و خشك را مثل ايران با هم نمی‌سوزانند. پس از پنج سال دربدری و خون‌جگری، هنوز چشمم از بالای صفحه كشتی به خاك پاك ايران نيفتاده بود كه آواز گيلكی كرجی‌بان‌های انزلی به گوشم رسيد.»
.
۳۸ ساله بود كه در "سازمان جهانی كار"، بعدها شعبه‌ای از سازمان ملل متحد، استخدام شد و تا زمان بازنشستگی اوضاع و شرايط كار و كارگران ايران و چند كشور ديگر در خاور ميانه را بررسی می‌كرد.
.
او نزديك به ۵۰ اثر ادبی و اجتماعی به‌جا گذاشته كه بيشتر آنها را حكايت‌های طنزآميز اندرزگونه‌ای تشكيل می‌دهند كه گاه خواننده را به ياد خطابه‌ها (شايد سخنرانی‌های پدرش) می‌اندازند.
.
ويژگی ديگر آثار او كاربرد زبان توده مردم است. گويی نويسنده كه تنها ۱۶ سال از عمرش را در ميهن محبوبش گذرانده، زبان فارسی را سرزمين جانشين پندارهای خود ساخته است.
.
اگرچه هيچ‌كدام از آثار او به پايه "يكی بود يكی نبود" نرسيدند اما نوشته‌هایش در خرافات‌زدايی و روشنگری چند نسل در پرهيز از دشمنی با نوگرايی غربی نقش سازنده داشتند: «ما كی هستيم كه اينها با ما دشمن باشند؟ بايد پيدا كرد چرا كمال‌الملک در موزه‌های دنيا يك تابلو هم ندارد.»
.
محمدعلی جمالزاده در ۱۰۵ سالگی در جنوب غرب سویيس درگذشت.

https://static.dw.com/image/55525841_303.jpg

#محمدعلی_جمالزاده #ادبیات_فارسی #مشاهیر_ایرانی #۱۶آبان۹۹ #7Nov2020

ارسال فيلم، عکس و مطلب به ما:

▫️Telegram ID: @iranncmedia 👈
@irannc

.
تندیس‌های تازه‌ای که دیروز در آرامگاه فردوسی رونمایی شدند
..
در این مجموعه، تندیس‌هایی از آرش کمانگیر، نبرد رستم و اسفندیار، رستم و‌ رخش و دقیقی طوسی دیده می‌شود.

#فردوسی #شاهنامه #ادبیات_فارسی #۲دی۹۹ #22Dec2020

ارسال فيلم، عکس و مطلب به ما:

▫️Telegram ID: @iranncmedia 👈
@irannc

.
۱ بهمن؛ زادروز فردوسی، استاد سخن
.
اول بهمن ماه سال ۳۱۹ هجری شمسی، روزی است که در آن «حکیم ابوالقاسم فردوسی» حکیم سخن، حکیم توس و استاد سخن پا به عرصه وجود گذاشت.
.
فردوسی فرزانه باورمند بر این بود که «زندگی خواهی و امیدواری و فراخوانی به شادی که، پایه و مایه آیین و فرهنگ ایران است، چون مایه کوشش و سازندگی، زندگی خردمندانه هست.»
.
کمی نیست در بخشش دادگر
همی شادی افزای و اندوه مخور

تو دل را بجز شادمانه مدار
روان را به بد در گمانه مدار
.
سراینده باش و فزاینده باش
شب و روز با رامش و خنده باش
.
به شادی گرای و غم از دل بران
که یکسان نگردد ، سپهرگران
.
بیا تا به شادی دهیم و خوریم
چوگاه گذشتن بود ، بگذریم
.
همه روی سوی یزدان کنید
دل خویش را شاد خندان کنید

#فردوسی #ادبیات_فارسی #مشاهیر_ایرانی
@iranhamava